Empfohlen
Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
Andere mochten auch
Andere mochten auch (15)
Mehr von silvermlm
Mehr von silvermlm (20)
Բ Ա Ժ Ի Ն II ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ: Գ Լ Ո Ւ Խ 8. ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԷՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԸ: 8.1. ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈ
- 1. Բ Ա Ժ Ի Ն II ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ Գ Լ Ո Ւ Խ 8 ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԷՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԸ 8.1. ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ՈՐՊԵՍ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԲԱՂԿԱՑՈՒՑԻՉ ՄԱՍ Տնտեսության անցումը շուկայական հարաբերությունների արմատապես փոխել է հաշվապահական հաշվառման մեթոդոլոգիան և տեսական սկզբունքները: Դեռևս 50-ական թվականներից սկսած տնտեսապես զարգացած երկրներում հաշվապահական հաշվառումը բաժանվել է երկու ճյուղերի (տեսակների), ֆինանսական հաշվառում և կառավարչական հաշվառում: Այդպիսի բաժանում կատարվում է նաև Հայաստանի Հանրապետությունում, որը թելադրված է 1998 թ.֊ ին սկսված հաշվապահական հաշվառման բարեփոխումներով: Չնայած հաշվառման այս երկու ուղղություններն էլ գործում են միևնույն հաշվային համակարգում զուգահեռաբար և խիստ փոխկապակցված են միմյանց հետ, սակայն հանդես են գալիս իրենց ֆունկցիոնալ առանձնահատկություններով, որոնք բխում են հաշվապահական տեղեկատվությունն օգտագործողների շահերից: Ֆինանսական հաշվառումը տարվում է արտաքին բոլոր օգտագործողներին համապատասխան տեղեկատվությամբ ապահովելու և կազմակերպության հարկային պարտավորությունները կատարելու համար: Այն հաճախ անվանում են նաև արտաքին հաշվառում: Կառավարչական հաշվառումը տարվում է կազմակերպության գործունեության կառավարման համար, նրա տվյալները համարվում են առևտրական գաղտնիք, և օգտագործվում են հետագա որոշումների կայաց^ւսն համար: Կառավարչական հաշվառումը կոչվում է նաև ներքին հաշվառում: Կառավարչական հաշվառման կողմից ներկայացվող հաշվետվությունը ստանդարտ ձև չունի և ժամանակագրական տեսանկյունից կազմվում է ներտնտեսական մենեջմենտի պահանջներին համապատասխան: Կառավարչական հաշվառումը հիմնականում գործում է արտադրանքի արտադրության և թողարկմւսն ոլորտում: Ներկայումս հաշվապահական հաշվառման համակարգում առանձնացվել և վարվում է հարկային հաշվառումը: ժամանակակից հաշվապահական հաշվառման կառուցվածքը ցույց տանք ներքոհիշյալ գծապատկերով (գծապատկեր 8.1): Քանի որ ֆինանսական և կառավարչական հաշվառումները հաշվապահական հաշվառման ընդհանուր համակարգի տարրերն են, դրա համար
- 2. էլ երկու հաշվսաումներուս էլ օգտագործվում է միևնույն հաշվապահական հաշիվների պլանը: 8.2. ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ՕԳՏԱԳՈՐ5ՈՂՆԵՐԸ Ֆինանսական հաշվառման տեղեկատվության օգտագործողներին կարելի է բաժանել երկու խմբի. ա) կազմակերպության տնտեսական գործունեության արդյունքների համար անմիջական շահագրգիռ օգտագործողներ, բ) կազմակերպության տնտեսական գործունեության արդյունքների համար միջնորդավորված շահագրգիռ օգտագործողներ: Գ5ԱՊԱՏԿԵՐ 8.1. ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԸ ԵՎ ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ՕԳՏԱԳՈՐ5ՈՂՆԵՐԸ Առաջին խմբի մեջ մտնում են . • կազմակերպության միջոցների տերերը, որոնք պետք է որոշեն իրենց պատկանող կապիտալի ավելացումը կամ նվազեցումը, • մատակարարները և վարկատուները, որպեսզի որոշեն իրենց վարկերի օգտագործման արդյունավետությունը և մարման ժամկետները, • հարկային մարմինները, որպեսզի որոշեն վճարվելիք հարկերի մեծությունը, • գնորդները, որպեսզի որոշեն և կանխատեսեն արտադրանքի գները, • կազմակերպության վարչակառավարչական անձնակազմը, որպեսզի որոշի կազմակերպության ֆինանսական ռեսուրսների պահանջը և կառավարչական որոշումների ճշտությունը, • կազմակերպության աշխատողները և ծառայողները, որպեսզի որոշեն իրենց աշխատանքի հեռանկարը: Երկրորդ խմբի մեջ մտնում են. արժեթղթերի բորսան, խորհրդատուները, իրավաբանները, աուդիտորները, մամուլը, արհմիությունները և այլն: 96
- 3. Ֆինանսական հաշվառման վարման հիմնական սկզբունքները շարադրված են 2002 թ.-ին ընդունված «Հաշվապահական հաշվառման մասին» օրենքում, դրանք տասն են. 1. Անրնդհատութւան սեօԸունբ. կազմակերպությունը սկսելով իր գործունեությունը աշխատելու է անորոշ երկար ժամանակ և մտադրություն չկա այն լուծարելու: 2. Հետևոոաևանուտւան սևցօունբ. հաշվետու ժամանակաշրջանում ընտրելով հաշվային քաղաքականությունը կազմակերպությունը այն չպետք է փոխի մինչև այդ ժամանակաշրջանի ավարտը: 3. Հա?Աեօոման սԱցբունբ. տնտեսական գործունեության արդյունքները հաշվառման մեջ արտացոլվում են այն ժամանակ, երբ դրանք տեղի են ունեցել անկախ դրանց հետ կապված դրամական միջոցների ստացումից կամ վճարումից: 4. Հասևանաւհու&ւան սեօըունբ. ֆինանսական հաշվետվությունում արտացոլված տեղեկատվությունը պետք է պարզ և հասկանալի լինի այն օգտագործողների համար: 5. էանւսնու&ւան սևցօունբ. տեղեկատվությունը համարվում է էական, եթե նրա չբացահայտումը ազդում է ֆինանսական հաշվետվությունները օգտագործողների կողմից ընդունված տնտեսական որոշումների վրա: 6. ՄհասնաեանուԹւան սևօօունբ. հաշվապահական հաշվառման բնույթով և գործառույթով նման հաշիվները ֆինանսական հաշվետվությունների մեջ պետք է միավորվեն, եթե դրանց առանձին ներկայացումը չի պարունակում էական տեղեկատվություն: 7. ԱոժանահաԱատուաան սնօռունբ . Ֆհնանսաևան հաշվետվությունները պետք է բավարարեն հետևյալ պահանջներին' ա) ձևի նկատմամբ բովանդակության գերակայություն, բ) չեզոքություն, գ) հաշվենկատություն, դ) ամբողջականություն: 8. Համառոեւհու&ւան սևօտունբ. տարբեր ժամանակաշրջանների ֆինանսական հաշվետվությունների տվյալներո և միևնույն ժամանակաշրջանի տարբեր կազմակերպությունն)^ ֆինանսական հաշվետվությունների տվյալները պետք է լինեն հւսմւսդրելք* 9. Հա?մանօման սևօօունբ. ակտիվների, սեփական կապիտալի և պարտավորությունների, եկամուտների և ծախսերի միջև հաշվանցում չի թույլատրվում, բացառությամբ օրենսդրությամբ նախատեսված դեպքերի: 10* Սահմանաօատման (հնբնամաոու&ւան) սնօռունբ. կազմակերպության , ակտիվները և պարտավորությունները պետք է առանձնացված լինեն, , կազմակերպության տերերի կամ նրանց աշխատողների ակտիվներից և к պարտավորություններից: 8.3. ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԸ 97