1. Μέθοδος project Πως θα το εντάξουμε στην δραστηριότητα Σχολική και Κοινωνική Ζωή των πιλοτικών προγραμμάτων; 1
2. 1. Ορισμός Η μέθοδος Project είναι μια μέθοδος διδασκαλίας. Είναι μία ανοιχτή διαδικασία μάθησης τα όρια και οι διαδικασίες της οποίας δεν είναι αυστηρά καθορισμένα και εξελίσσεται ανάλογα με την εκάστοτε κατάσταση και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων. Συνιστά μια ομαδική διαδικασία μάθησης, όπου συμμετέχει ενεργά, ρυθμιστικά και αποφασιστικά όλη η ομάδα (Frey, σ. 9). Ως δυναμική μέθοδος που εξαρτάται άμεσα από τις επιλογές των συμμετεχόντων, δεν μπορεί να έχει σταθερά και συγκεκριμένα όρια και δομή. 2
3. Εξ ορισμού η συγκεκριμένη μέθοδος αναφέρεται στο αντικείμενο-θέμα μελέτης αλλά και στον τρόπο διερεύνησής του (στο τι και το πώς). Ο όρος Project (< λατ. projicere: σχεδιάζω, σκοπεύω, βάζω κάτι στο μυαλό μου) πρωτοχρησιμοποιήθηκε στις αρχές του 20oυ αιώνα (αρχικά ο Richards ως διδασκαλία της χειρωνακτικής εργασίας και μετά ο Kilpatrick ως προγραμματισμένη δράση που γίνεται με όλη την καρδιά σε ένα κοινωνικό περιβάλλον). Στα τέλη του 20ου αι. η μέθοδος project επανεμφανίστηκε σε διαφορετικό θεωρητικό, κοινωνικό και φιλοσοφικό πλαίσιο (σχολείο εργασίας) και στην ελληνική βιβλιογραφία παρουσιάστηκε και τεκμηριώθηκε από τους Κ. Frey και Κ. Χρυσαφίδη. 3
4. Για τον Κ. Χρυσαφίδη: η μέθοδος Project είναι ένα πλέγμα διδακτικών διαδικασιών που έχουν ως αφόρμηση βιωματικές καταστάσεις. Είναι δηλαδή ανάγκες, προβλήματα και απορίες του παιδιού, που πηγάζουν από την καθημερινή ζωή καθώς και από τις εμπειρίες και τις ανησυχίες που του δημιουργούνται μέσα στον κοινωνικό περίγυρο όπου ζει και ενσωματώνεται. (…) Καλύπτει τις ανάγκες του ατόμου για εντατικοποίηση της προσωπικής διερεύνησης και της επικοινωνιακής διαδικασίας. Θέτει στο επίκεντρο της διαδικασίας τις βιωματικές καταστάσεις των παιδιών (ατομικά και ομαδικά) στο πλαίσιο μιας επικοινωνιακής αλληλεπίδρασης. Η γνώση μπαίνει στην υπηρεσία της αναζήτησης και της προβληματικής των μελών της ομάδας. Ο μαθητής μαθαίνει να προσεγγίζει την επιστημονική αλήθεια μέσα από ατομικές και ομαδικές αναζητήσεις, να μοιράζεται τη χαρά της επιτυχίας και να νιώθει τη χαρά της συμβολής, που ενισχύει το αυτοσυναίσθημά του. 4
5. Οφέλη για τους μαθητές Αναπτύσσουν την πρωτοβουλία και την υπευθυνότητά τους. Αποφεύγοντας την κατακερματισμένη θεωρητική γνώση κατανοούν την αλληλεξάρτηση των γνωστικών αντικειμένων και τη συμπληρωματικότητα των σχολικών μαθημάτων, και οδηγούνται στη σύνθεση. Τα εκάστοτε ερευνώμενα γεγονότα τοποθετούνται στο πολιτισμικό τους αλλά και ευρύτερα σε διεθνές πλαίσιο. Ερευνούν στο πλαίσιο αναφοράς, τις βιβλιοθήκες, το διαδίκτυο, ΜΜΕ. Ασκούνται στην κριτική αξιολόγηση και αξιοποίηση των πληροφοριών. 5
6. 6 Αναπτύσσουν κριτικό στοχασμό και κοινωνικές δεξιότητες. Καλλιεργούν τη συλλογικότητα και τη συνεργασία Εθίζονται στη διαλεκτική με άλλα πολιτισμικά περιβάλλοντα Συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα αλλαγής στάσεων, μετασχηματισμού και δράσης ως προέκταση της κοινωνικής γνώσης. Παράγουν πρωτότυπο υλικό. Αξιοποιούν και αναδεικνύουν τα ιδιαίτερα ταλέντα και τις δεξιότητές τους. Συνεργάζονται με την ευρύτερη κοινότητα. Ενισχύουν την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθησή τους.
7. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού Στη μέθοδο project ο εκπαιδευτικός αλλάζει άρδην τον ρόλο του, αφού οι μαθητές διαμορφώνουν, κατά κύριο λόγο, τη διαδικασία, την παραγωγή και διάχυση του προϊόντος. Ο νέος ρόλος του εμψυχωτή εκπαιδευτικού χαρακτηρίζεται από: Συντονισμός, τουλάχιστον κατά τα πρώτα βήματα Δράση από το παρασκήνιο Παροχή βοήθειας μόνο όταν είναι απαραίτητη Συμμετοχή με ίσους όρους, όσο είναι δυνατόν Υπομονή, όχι παρέμβαση Εμψύχωση και διακριτική υποστήριξη στα δύσκολα σημεία 7
8. Ο Kilρatrick έγραφε ότι ο δάσκαλος καθοδηγεί και κατευθύνει τον προγραμματισμό και επεμβαίνει μόνο τότε, όταν οι μαθητές τον χρειάζονται. Οι συμμετέχοντες, ακόμη και τα παιδιά, θα πρέπει να κάνουν κατά το δυνατό όλα τα βήματα μόνοι τους. Ο δάσκαλος θα πρέπει να εργάζεται με τέτοιο τρόπο και να δημιουργεί εκείνες τις προϋποθέσεις που θα του παρέχουν την δυνατότητα να αποσύρεται από το προσκήνιο των διαδικασιών. 8
9. Βασικές καινοτομίες που υποστηρίζει η μέθοδος project Ελευθερία επιλογών, αυτονομία, αυτοδιαχείριση, χειραφέτηση μαθητών Ώριμη συμπεριφορά, αλλαγή στάσεων σε κοινωνικά θέματα Ικανοποίηση προσωπικών ενδιαφερόντων Ανάδειξη ταλέντων Ουσιαστική συνεργασία και ομαδοκεντρική αντίληψη Ερευνητικό ενδιαφέρον Χρήση των ΤΠΕ στην αναζήτηση, επεξεργασία των πληροφοριών και την επικοινωνία. Επαφή με ιδρύματα και κοινωνικούς θεσμούς 9
10. Τι είναι η μέθοδος project? Πρόκειται για έναν τρόπο ομαδικής διδασκαλίας στην οποία συμμετέχουν ισότιμα δάσκαλοι και μαθητές. Ο ρόλος του δασκάλου δεν είναι ο κεντρικός, αλλά καθοδηγητικός – συμβουλευτικός, με παρεμβάσεις που γίνονται μόνον όταν το απαιτούν οι μαθητές. Το κέντρο βάρους στον τρόπο αυτό μετατίθεται από το δάσκαλο στους μαθητές, από την ατομική στη συλλογική μορφή εργασίας. Είναι μια ανοικτή διαδικασία μάθησης, που τα όρια και οι διαδικασίες της δεν είναι αυστηρά καθορισμένα. 10
11. Σημαντικό στην πορεία ενός project είναι να παρεμβάλλονται διαλείμματα ενημέρωσης και ανατροφοδότησης, και έτσι το θέμα της διευθέτησης του χρόνου θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό. Σημαντική θεωρείται, επίσης, η συνεργασίας με εξωσχολικούς φορείς μέσα από την προφορική και λιγότερο τη γραπτή επικοινωνία 11
12. Σε μια γενική θεώρηση της μεθόδου project μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερα βασικά στάδια α προβληματισμός β. προγραμματισμός των διδακτικών δραστηριοτήτων, γ. διεξαγωγή των δραστηριοτήτων δ. αξιολόγηση 12
13. Προβληματισμός Το στάδιο αυτό περιλαμβάνει την επιλογή, την ευαισθητοποίηση και τη διερεύνηση του θέματος. Στοχεύει στη δημιουργία ενός κλίματος προβληματισμού και αναζήτησης, που θα οδηγήσει ομαλά στην ερευνητική διαδικασία. Η επιλογή του θέματος γίνεται ύστερα από ουσιαστικό διάλογο, ανάμεσα σε όλα τα μέλη της ομάδας εργασίας. Το αρχικό ερέθισμα μπορεί να προέκυψε μέσα από κάποιο αντικείμενο του αναλυτικού προγράμματος ή μετά από συζήτηση για κάποιο επίκαιρο θέμα, τοπικό ή ευρύτερο ή από την ανάγνωση κάποιου άρθρου εφημερίδας ή περιοδικού, που ο εκπαιδευτικός ή οι μαθητές έφεραν στην τάξη 13
14. ευαισθητοποίηση Αφού επιλεγεί ένα συγκεκριμένο θέμα, ο εκπαιδευτικός φροντίζει για την ευρύτερη ευαισθητοποίηση των μαθητών πάνω στο θέμα αυτό. Εδώ μπορεί να χρησιμοποιήσει τόσο έντυπο (άρθρα, φυλλάδια, βιβλία, αφίσες, κάρτες, φωτογραφίες κ.ά.) όσο και οπτικοακουστικό υλικό (slides, videotapes, αρχεία ήχου κλπ.). 14
15. διερεύνηση Η διερεύνηση του θέματος μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Ένας από τους συνηθέστερους είναι η μέθοδος του καταιγισμού ιδεών. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, όλα τα μέλη της ομάδας εργασίας εκφράζουν ελεύθερα οποιαδήποτε λέξη, φράση ή θεματική ενότητα τους έρχεται στο μυαλό σχετικά με το επιλεγέν θέμα. Γράφονται όλες οι απόψεις χωρίς κανένα σχολιασμό ή αξιολόγηση. Αφού τελειώσει η διαδικασία αυτή, γίνεται λογική κατηγοριοποίηση – ταξινόμηση των ιδεών και ακολουθεί συζήτηση για κάθε κατηγορία. Στη συζήτηση αυτή, οι μαθητές εκφράζουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους, αποφασίζουν ποιες από τις κατηγορίες τους ενδιαφέρουν περισσότερο και αποφασίζουν πώς θα ήθελαν να τις ερευνήσουν. 15
16. Προγραμματισμός των διδακτικών δραστηριοτήτων Στο στάδιο αυτό αποφασίζεται με τι ακριβώς θα ασχοληθούν τα μέλη της ομάδας, είτε ατομικά, είτε χωρισμένα σε μικρότερες ομάδες, ποια μεθοδολογία θα χρησιμοποιήσουν, τι δραστηριότητες θα υλοποιήσουν, ποιους εξωσχολικούς χώρους θα επισκεφτούν, με ποιους ειδικούς θα επικοινωνήσουν κλπ. Όσο αναλυτικότερος και καλύτερα οργανωμένος είναι ο προγραμματισμός των δραστηριοτήτων, τόσο ευκολότερα αλλά και ταχύτερα θα διεξαχθεί η έρευνα. 16
17. Διεξαγωγή των δραστηριοτήτων Καταρχήν γίνεται η συλλογήτων πληροφοριών. Μερικά από όσα θα μπορούσαν να γίνουν στη φάση αυτή είναι: 1. Έρευνα σε βιβλιοθήκη 2. Έρευνα πεδίου 3. Συνεντεύξεις με κατοίκους, εργαζομένους, ειδικούς 4. Γράψιμο επιστολών (προς ειδικούς, οργανώσεις, κυβερνητικές υπηρεσίες κλπ.) 5. Προετοιμασία και συμπλήρωση ερωτηματολογίου 6. Διεξαγωγή εργαστηριακών πειραμάτων 17
18. Οι μαθητές δουλεύουν ατομικά, σε μικρές ομάδες ή σε ορισμένες περιπτώσεις, όλοι μαζί, ανάλογα με το πώς έχει προγραμματιστεί. Ο εκπαιδευτικός είναι κοντά τους για να λύσει τυχόν απορίες, να ενθαρρύνει, να βοηθήσει να ξεπεραστούν προβλήματα που θα οδηγούσαν σε χάσιμο του ενδιαφέροντος και απογοήτευση. 18
19. Η φάση της συλλογής πληροφορίας, εκτός του ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική στην όλη εξέλιξη του project , συνήθως είναι αυτή που χρειάζεται και τον περισσότερο χρόνο. Είναι χρήσιμο στη διάρκεια της φάσης αυτής να γίνονται , όποτε θεωρηθεί απαραίτητο, διαλείμματα ενημέρωσης και ανατροφοδότησης. Στα διαλείμματα ενημέρωσης τα μέλη της ομάδας εργασίας διακόπτουν τις δραστηριότητές τους, για μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και συγκεντρώνονται όλα μαζί με σκοπό να αλληλοενημερωθούν για την εξέλιξη της έρευνα και να ανταλλάξουν γνώμες για τις επόμενες δραστηριότητες. Στα διαλείμματα αυτά οι μικρότερες ομάδες παρουσιάζουν γραπτώς ή προφορικώς τα στοιχεία που συνέλεξαν μέχρι τώρα, ακούν τις παρατηρήσεις και τα σχόλια των υπόλοιπων ομάδων και αποφασίζουν για τη συνέχεια της έρευνας στον τομέα που ανέλαβαν. 19
20. Στα διαλείμματα ενημέρωσης και ανατροφοδότησης συζητούνται ακόμα η καλή ή μη συνεργασία ανάμεσα στα μέλη των ομάδων, εξομαλύνονται προβλήματα διαπροσωπικών σχέσεων, συζητούνται πιθανές αλλαγές στη σύνθεση των ομάδων. Ένας από τους σκοπούς της μεθόδου είναι να μάθει τους μαθητές να συνεργάζονται, να επικοινωνούν, να δουλεύουν ομαδικά. Για το λόγο αυτό δεν παραμερίζει τα προβλήματα διαπροσωπικών σχέσεων, θεωρώντας τα απλώς ως παράγοντα που ενοχλεί τη διεξαγωγή της έρευνας, αλλά αντίθετα τα φέρνει στην επιφάνεια, τα επεξεργάζεται και προσπαθεί να τα εξουδετερώσει. 20
21. Στη διάρκεια της φάσης συλλογής των πληροφοριών, προκύπτει συχνά και η ανάγκη έκφρασης των μαθητών μέσα από περισσότερο «φανταστικούς» δρόμους. Η γνώση και η ευρηματικότητα του εκπαιδευτικού μπορεί εδώ να βοηθήσει πολύμορφα. Παιχνίδια ρόλων ή δραματοποίηση, ατομική ή ομαδική ζωγραφική, δημιουργία σκίτσων, γελοιογραφιών, αφισών, συγγραφή λογοτεχνικών κειμένων, σύνθεση μουσικών κομματιών, εξαγωγή φωτογραφιών, δημιουργία κατασκευών είναι μερικές μόνο από τις ιδέες που μπορούν να υλοποιηθούν. Το σημαντικότερο εδώ δεν είναι το αποτέλεσμα, που συνήθως είναι πολύ αξιόλογο, αλλά η διαδικασία έκφρασης με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, η επικοινωνία, η δημιουργικότητα. 21
22. Αφού ολοκληρωθεί η συλλογή των πληροφοριών από τις διάφορες ομάδες, ακολουθεί η φάση της σύνθεσης και της επεξεργασίας. Οι καταγραμμένες πληροφορίες ανακοινώνονται συνολικά προς όλους, συζητιούνται συγκρίνονται, αξιολογούνται. Καταγράφονταιιδιαιτέρως τα σημαντικότερα στοιχεία, γίνονται σχεδιαγράμματα, συμπληρώνονται, και όλα αυτά μαζί με το αρχικό υλικό της ευαισθητοποίησης, αλλά και ό,τι άλλο υλικό έχουν συλλέξει ή δημιουργήσει οι ομάδες κατά τη διάρκεια της συλλογής πληροφοριών, αποτελούν έναν εξαιρετικό οδηγό της εξέλιξης του προγράμματος. Το υλικό αυτό μπορεί να εκτεθεί σ’ έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο του σχολείου ή της κοινότητας και να αποτελεί ερέθισμα για σκέψη και δράση και άλλων μαθητών, εκπαιδευτικών, γονιών, κατοίκων. Με τον τρόπο αυτό το project που υλοποιήθηκε ξεφεύγει από τους τέσσερις τοίχους της σχολικής αίθουσας και γίνεται δρόμος κοινωνικής παρέμβασης, συνδέοντας το σχολείο με την κοινωνία και τη ζωή. 22
23. Αξιολόγηση Στη μέθοδο project αξιολόγηση σημαίνει από κοινού εκτίμηση της δουλειάς, συνολική από όλα τα μέλη της ομάδας εργασίας συζήτηση για το κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι αρχικοί στόχοι, πώς κύλησε η όλη διαδικασία, ποια ήταν τα αποτελέσματα. Ακόμα, στη μέθοδο projectαξιολόγηση σημαίνει εκτίμηση της εμπειρίας ατομικά και ομαδικά, εντοπισμός των λαθών και των προβλημάτων που υπήρξαν, αλλά και υπενθύμιση όλου του πλούσιου γνωστικού και βιωματικού υλικού που κατακτήθηκε. Μία τέτοιου τύπου αξιολόγηση περιέχει τόσο ετεροαξιολόγηση, όσο και αυτοαξιολόγηση, εκφράζεται θετικά κι όχι αρνητικά και στοχεύει στην πρόοδο και βελτίωση της εργασίας και όχι στην κατάκριση του ατόμου. 23
24. Σύμφωνα με τον Κ. Frey , η ποιότητα των ενεργειών και η συλλογική προσπάθεια έχουν ιδιαίτερη παιδαγωγική αξία, που καθορίζει την επιτυχία ή όχι ενός προγράμματος, έστω κι αν το τελικό αποτέλεσμα δεν θεωρείται επιτυχημένο. Τελικά στην αξιολόγηση του project αυτό που κυρίως μας ενδιαφέρει είναι το κατά πόσο οι γνώσεις και οι εμπειρίες που αποκτήθηκαν διαμόρφωσαν καινούργιες αξίες και συμπεριφορές που άλλαξαν παλιότερες αρνητικές στάσεις μαθητών και εκπαιδευτικών. Οι αλλαγές αυτές αποτελούν και την ουσία της πραγματικής μάθησης. 24
25. Ενδεικτική βιβλιογραφία 1. Frey, K. (1980) Η μέθοδος Project. Μια μορφή συλλογικής εργασίας στο σχολείο ως θεωρία και πράξη. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη. 2. Αλαχιώτης, Σ. (2002) «Εισαγωγικό Σημείωμα του Προέδρου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου» στο Υ.Π.Ε.Π.Θ.–Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Αθήνα. 3. Βαϊνά Μ. (1996) «Μέθοδος Project: Μια πρόκληση για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα», Νέα Παιδεία, τ. 20 4. Γρόλλιος, Γ. & Λιάμπας, Τ. (2001) «Ευέλικτη ζώνη και μέθοδος project» Εκπαιδευτική Κοινότητα, τχ.60. 5. Θεριανός, Κ. (2002) «Πρόγραμμα ευέλικτης ζώνης», εφ. Ημερησία, 20-1-2002 6. Ματσαγγούρας, Η. (2002) Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση. ΕννοιοκεντρικήΑναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: Γρηγόρης. 7. Χρυσαφίδης, Κ. (1994) Βιωματική–Επικοινωνιακή διδασκαλία, Η Εισαγωγή της Μεθόδου Project στο Σχολείο. Αθήνα: Gutenberg. 25
27. Εφαρμογή στην ΣΚΖ 1Ο Σχέδιο Εργασίας «Γινόμαστε ομάδα - Επικοινωνώ, αισθάνομαι… είμαι ο εαυτός μου» ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ… ΕΙΜΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ Υποενότητες Επικοινωνώντας με τους άλλους 27
28. Βασικά θέματα Λεκτική και μη λεκτική διαπροσωπική επικοινωνία Να χρησιμοποιούν στοιχεία της μη λεκτικής επικοινωνίας (κινήσεις στάση του σώματος, εκφράσεις, χειρονομίες κλπ) ως μέσα επικοινωνίας, αυτοέκφρασης και αυτοπαρουσίασης - Να κατανοούν τη σημασία πιο πολύπλοκων καθημερινών μηνυμάτων αποκωδικοποιώντας τα μη-λεκτικά μηνύματα του περιβάλλοντος (συμμαθητές, φίλοι, καθηγητές). 28
29. Μέθοδος project Χωρισμός σε ομάδες Χρονοδιάγραμμα Καθορισμός σημείων και εννοιών που θα ερευνήσει η κάθε ομάδα(κινήσεις στάση του σώματος, εκφράσεις, χειρονομίες ) Υλικό που θα φέρουν οι ομάδες Δραστηριότητες με αυτό. Δραματοποιήσεις, παρουσίαση ιστορίας με παντομίμα, παιχνίδια επικοινωνίας που θα έχουν βρει τα παιδιά ή και εμείς. Επεξεργασία του υλικού , συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, διαπιστώσεις, 29
30. 1Ο Σχέδιο Εργασίας «Γινόμαστε ομάδα - Επικοινωνώ, αισθάνομαι… είμαι ο εαυτός μου» ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Υποενότητες ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΩΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ: ΖΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ Ο ΕΝΑΣ ΤΟΝ ΑΛΛΟ Το δικό μας σχολείο Καλλιέργεια της αίσθησης του «ανήκειν» - Να αισθάνονται οι μαθητές μέλη της σχολικής τάξης/κοινότητας - Να έχουν τη δυνατότητα να αναδείξουν τις ικανότητές τους στο πλαίσιο της τάξης / του σχολείου - Να μοιράζονται τις κοινές ανησυχίες τους (σκέψεις-συναισθήματα) σε ζητήματα που αφορούν την τάξη/σχολείο - Να εμπλέκονται ενεργά στην ομαδική λήψη αποφάσεων (π.χ. θέσπιση ορίων-κανόνων στην τάξη) ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ… ΕΙΜΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ Επικοινωνώντας με τους άλλους Λεκτική και μη λεκτική διαπροσωπική επικοινωνία - Να χρησιμοποιούν στοιχεία της μη λεκτικής επικοινωνίας (κινήσεις στάση του σώματος, εκφράσεις, χειρονομίες κλπ) ως μέσα επικοινωνίας, αυτοέκφρασης και αυτοπαρουσίασης - Να κατανοούν τη σημασία πιο πολύπλοκων καθημερινών μηνυμάτων αποκωδικοποιώντας τα μη-λεκτικά μηνύματα του περιβάλλοντος (συμμαθητές, φίλοι, καθηγητές). ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ… ΕΙΜΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ Αντιμετωπίζοντας το άγχος Η έννοια του άγχους - Να μπορούν να περιγράφουν και να εξηγούν τι σημαίνει στρες/άγχος και να το συνδέουν με συναισθήματα και σωματικές αλλαγές που βιώνουν 30
31. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ… ΕΙΜΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ Τα συναισθήματά μας Αναγνώριση, έκφραση, αποδοχή συναισθημάτων Διαχείριση συναισθημάτων Ενσυναίσθηση - Να αναγνωρίζουν τα διαφορετικά συναισθήματα που αναδύονται σε σχέση με ένα γεγονός και ότι διαφοροποιείται η έκφρασή τους από άτομο σε άτομο - Να αυξήσουν τη συχνότητα λειτουργικής έκφρασης των συναισθημάτων τους στην καθημερινή ζωή - Να μπορούν να ηρεμούν (ελέγχουν τον εαυτό τους) με ή χωρίς βοήθεια όταν νιώθουν δυσάρεστα συναισθήματα. - Να μπορούν να εκφράζουν και να προσπαθούν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους με διαφορετικούς τρόπους. - Να συνειδητοποιήσουν ότι οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις αποτελούν ένα συνεχές και ότι υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ τους - Να βρίσκουν και να αναφέρουν τρόπους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν ατομικά τον καθένα στη διαχείριση των δυσάρεστων συναισθημάτων 31
32. 32 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ… ΕΙΜΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ Γνωριμία με τον εαυτό μας Προσωπική ταυτότητα Δημόσια εικόνα Κοινωνική ταυτότητα Υπαγωγή σε ομάδες - Να αναγνωρίζουν δυνατότητες και αδυναμίες τους (δεξιότητες, ικανότητες, στοιχεία του χαρακτήρα) καθώς και βασικές επιθυμίες, ανάγκες, προτιμήσεις , ενδιαφέροντά τους και πώς αυτά καθορίζουν την αυτοαντίληψή τους. - Να αναγνωρίζουν στοιχεία τους που μένουν σταθερά ή εξελίσσονται θετικά στο χρόνο (στον τρόπο που σκέφτονται και νιώθουν καθώς και στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται/επικοινωνούν στις κοινωνικές και διαπροσωπικές τους σχέσεις). - Να αντιλαμβάνονται πώς «τους βλέπουν» οι σημαντικοί άλλοι και να αξιοποιούν την ανατροφοδότηση αυτή. - Να κατανοούν ότι, μέσα στα κοινωνικά συστήματα οι άνθρωποι έχουν πολλαπλούς ρόλους, οι οποίοι πρέπει να συνδυάζονται με αρμονικό τρόπο προκειμένου να επιτυγχάνεται προσωπική ισορροπία και ικανοποίηση.
33. Αυτή η δραστηριότητα είναι σχετική με το μάθημα Επικοινωνία- μέσα μαζικής επικοινωνίας της Α Γυμνασίου Λέξεις κλειδιά στην ενότητα αυτή: επικοινωνία, ανθρώπινες σχέσεις, λεκτική μη λεκτική επικοινωνία, μαζική επικοινωνία, διάλογος, διαφήμιση, παραπλανητική διαφήμιση, κριτικό πνεύμα, ενημέρωση 33
35. Και κάτι για το τέλος…. 35 http://www.youtube.com/watch?v=x2JLeaZyyEo&feature=related Η επόμενη τάξη: 17 Οκτωβρίου, Δευτέρα, 7 μ.μ. Σας Ευχαριστώ!!!!!!!!!!!!
