1. Projekt QytetarieProjekt Qytetarie
Problemet e adoleshenteveProblemet e adoleshenteve

2. • Adoleshenca konsiderohet si nje periudhe kalimtare
nga femijeria ne pjekuri.
• Ajo fillon me kohen e puberitetit.
• Per femrat kjo arrihet rreth moshes 11 vjece
ndersa per meshkujt rreth moshes 13 vjec.
• Ne literaturen psikologjike boterore nuk ka kritere
universale per percaktimin e fillimit dhe perfundimit
te moshes se adoleshences.
• Disa psikologe, pedagoge, mjeke, fiziologe moshen
e adoleshences e shtrijne deri ne 19 vjec.
• Ne gjuhen angleze fjala “adolescent” tregon
njekohsisht edhe adoleshentin edhe te riun. Nocioni
“teenager” qe perdoret dendur ne literaturen
amerikane perfshin te rinjte nga 13 vjec deri 19
vjec.

3. Problemet kryesore qe
prekin adoleshentet….
1. Pamja fizike
2. Ndjenja se te tjeret e kane braktisur
3. Terheqja afektive ndaj seksit te
kundert
4. Perdorimim i droges,alkolit dhe
duhanit.

4. Pamja fizike
Gjithçka fillon që nga mosha 14 vjeç, kur
kuptohet se ke hyrë në adoleshencë dhe për
këtë arsye, duhet mbajtur gjithçka nën kontroll.
Po në këtë moshë fillojnë edhe dëshirat e tjera
për të bërë piercing, tatuazhe apo shenja të
tjera të dallueshme për të rënë në sy. Sipas një
studimi të bërë në vitin 2010, 15.5 për qind e
adoleshenteve nga 12 deri në 19 vjeç ka një
piercing, 6.5 një tatuazh, ndërsa 5.3 për qind
kanë bërë ndërhyrje kirurgjikale për motive
estetike.
•

5. Ndjenja se te tjeret e
kane braktisur
• Kjo ndodh ne rastet kur ai nuk arrin qe
te shprehet ne familje apo ne rrethin
shoqeror
• .Atij i duket sikur problemet e tij nuk
mund ti zgjidh askush,keshtu ai krijon
izolim ndaj vetes .
• .Kjo situate e mundon ate dhe nuk ka
mundesi te dale nga kjo gjendje.
• Ai behet apo ndjehet anonim, disi i
fshehur apo i humbur mes turmes dhe
kjo ndikon qe ai te veproje lirisht e me
i trimeruar .

6. Terheqja afektive ndaj
seksit te kundert
• Fëmijët e kësaj moshe, përsa i
përket anës emocionale, ndiejnë një
ndryshim rrënjësor. Në të shumtën
e rasteve fillojnë të vihen re
seriozisht ndjenjat përkundrejt
sekseve të ndryshme. Fëmija tashmë
fillon, ose më saktë kërkon që
mendimi i tij të dëgjohet dhe të
merret parasysh. Ai kërkon që të
afirmohet sa më mirë në çdo
problem që mund të ndodh në
familje apo në mjedisin që e rrethon.
Ndjenja e të rriturit, kërkesa për tu
dukur i tillë dhe dëshira për të
përdorur inteligjencën.
Shtatezani e padeshiruar

7. Perdorimim i droges,alkolit
dhe duhanit.

8. Kokaina krijon varesi tek perdoruesit. Keta mund te
behen dependent nga ana psikologjike nen efektet e saj
fizike e psikologjike, e mund te vihet re nje rritje e dozes
per mbajtur te njejtat efekte (ose per ti rritur ato),
gjithashtu per te parandaluar nje ndjenje te lodhjes
ekstreme e te depresionit qe mund te vije si pasoje e
ndalimit te kesaj droge.
Ky rrezik eshte me i madh tek nje forme e larte e
kokaines qe ne e quajme KRAK (Crack) ose qe njihet nga
perdoruesit si "freebase" .Perdoruesi i kokaines ne dukje
ngjan energjik dhe ekzuberant e po ashtu tregon fare pak
interes ne ushqim. Perdorimi per nje kohe te gjate i saj
sjell te perdoruesi:
•Shqetesime ne ushqim dhe ne rutinen e gjumit.
•Agjitim, ndryshime ne sjellje,
•po ashtu agresiviteti dhe dyshimet ndaj te tjereve mund
te jene shenja te nje personi qe perdor "rendshem"
Kokainen.

9. Droga ,alkooli,duhani duam apo nuk duam ne keto te treja jane
bere pjese e jetes sone qe nje shqipetar nuk mund ta filloje diten pa
alkool e duhan. Keto jane vertete shqetesuese sepse numri i
perdoruesve te cigares sa vjen e rritet sidomos adoleshentet filloin
pirjen e saj per tu dukur me te rritur por pasojat qe sjellin ato jane
nga me te ndryshmet dhe me te rrezikshmet :
• Rrjedhje ne hunde e ne sy,
• djerse te ngrohta e te ftohta,
• pagjumesi,
• dhimbje muskujsh,
• dridhje,
• marrje mendesh,
• te vjella,
• diarre.....
Droga Duhani dhe Alkoli duhet te ndalohen rreptesishte sepse
ato mund te te marrin jeten sa hap dhe mbyll syte. Duhet te
kurohesh nese je i varur nga keto dhe duhet ti parandalosh
menjehere nese i ke filluar...

10. Marredhenia prind - femije
• Ashtu siç e përmendëm edhe më sipër, mosha e
adoleshencës ndien nevojën për të qenë e pavarur. Arma
më e mirë e prindit në këtë moment është qetësia dhe
durimi. Nëse pranohen kështu siç janë, atëherë ata do të
bëhen më bashkëpunues, miqësorë dhe entuziastë.
Atyre u nevojitet një vend ku të vlerësohen dhe të
pranohen ashtu siç janë. Në të kundërt, bëhen më pak të
sigurt në veten e tyre, tregojnë rebelim dhe janë
grindavecë.
Prindi është i detyruar të vlerësojë fëmijën e tij në
moshën e adoleshencës, sepse nga ana tjetër ata nxitojnë
të fyhen, irritohen, të nxjerrin probleme etj.
Adoleshentit duhet ti harmonizohet të zotëruarit e lirisë
me ndjenjën e përgjegjësisë. Mos-shndërrimi në dramë i
çdo gjëje nga prindi dhe shmangia e rreptësisë dhe
sentimentalizmit të tepruar është një faktor shumë i
rëndësishëm në zhvillim normal të kësaj moshe.
Prindit i duhet kurrësesi që të mos lejojë që vendin e tij
ta mbushë dikush tjetër në rrugë, duke patur parasysh se
brezi i ri është gjithmonë në prirje nga e reja.

11. Keshilla
Prindit i duhet t’i:
• Japi adoleshentit shumë siguri, që të
ushqejë besimin në vetvete.
• Theksoj anët e tij pozitive.
• Inkurajoj hobet
• Ndaje përgjegjësitë me fëmijën
• Beje nje kontroll te vazhdueshem
• Ndihmojë te luftojne kundër stresit
• Pajisi me shpresë

12. Eshte e veshtire te perkufizosh adoleshencen pasi ajo
eshte mosha ne te cilen cdo individ shpreh dhe formon
te gjithe potencialin e tij emocional,intelektual dhe
fizik.
Per me teper adoleshenca eshte nje periudhe e jetes e
cila perjetohet ne menyra te ndryshme sipas
personaliteteve te cdo individi..Duke u bazuar ne
studimin e bere adoleshentet e perkufizojne
adoleshencen:
“Te jesh adoleshent do te thote te mbrosh mendimin
tend dhe te mos leshosh pe edhe nese te tjeret
sjellin argumenta te shumta.

13. Punoi:
Anxhela Hakilja