1. D I A S P O R A20 BOTASOTº31maj2006
Artistët tanë figurativ në mërgatë pa
mëdyshje po paraqesin ambasadorët
më të denjë të kulturës shqiptare në
shumë vende perëndimore. Në këtë
kontekst duhet shikuar edhe
veprimtarinë shumë të frytshme të
dy piktorëve shqiptarë me prejard-
hje nga Kosova : Shefqet Eminit me
banim në Holandë dhe të Arsim
Kajtazit në Gjermani. Që të dy këta
krijues për shkak të cilësisë së puni-
meve të tyre, por edhe gatishmërisë
që kanë treguar për të bashkëpunuar
edhe me galeritë më prestigjioze në
disa vende perëndimore, kanë arri-
tur që të jenë prezentë edhe në disa
ekspozita me renome evropiane.
Kështu ata sapo janë prezantuar me
nga katër punime në një ekspozitë të
porsahapur në Delft të Holandes
edhe atë në saje të një bashkëpunimi
ndërgaleristik. Galeria e mirënjohur
"Molenhof ", e cila ekspozon veprat
e të përzgjedhurve të vet në "Galerie
De Sigarenfabrik" . e cila u hap
ditëve të fundit- më 26 maj 2006 e
që do të qëndrojë e hapur deri më 11
korrik 2006 në qytetin e artit dhe
galerive Delft të Holandës, mirëpri-
ti edhe punimet e këtyre dy autorëve
shqiptarë në mesin e disa autorëve
te njohur vendas.
Lidhur me prezantimin e dy
autorëve tanë zhvilluam një bisedë
rasti me piktorin Shefqet Emini (i
lindur më 1957 në Davidoc të
Kosovës), i cili që nga viti 1994
jeton dhe krijon ne Holandë dhe i
cili deri më tash në disa qendra dhe
galeri të njohura të këtij shteti,
madje edhe në disa galeri muzeore
ka hapur një mori ekspozitash per-
sonale dhe kolektive. ndërsa që vjet
ekspozoi edhe në një galeri interna-
cionale "Marciart" në Hamburg të
Gjermanisë. Për Eminin mund të
thuhet se është ndër krijuesit shqip-
tarë që aktualisht jeton në Evropën
perëndimore, e që po e shquan per-
sonalitetin e tij kreativ në fushën e
artit pamor.
Duke i interpretuar përshtypjet e një
vizitori të njohur në këtë ekspozitë
të porsahapur në Delft të Holandë, i
cili u shpreh se: “ Se në këtë botë të
shëmtuar është kënaqësi shumë e
madhe të jesh me një botë tjetër për-
plot bukuri artistike”, piktori ynë
Shefqet Emini shpreh kënaqësinë
që në këtë botën tjetër, atë të artit,
kishte edhe ai me një kolegë tjetër
shqiptarë punimet e ekspozuara në
mesin e shumë emrave të njohur të
artit në këtë qytet ku arti çmohet
mbi të gjitha.
- Ndjeja kënaqësi gjatë pjesëmarr-
jes sime në këtë ekspozitë, duke
dëgjuar reagime të shumta pozitive.
Për momentin ishte kënaqësi e
rrallë të jesh krijues dhe kolegë e
artist në një botë të posaçme brenda
mureve të kësaj galerie të njohur.
Te jesh në mes te kolegeve të njo-
hur e të panjohur të dhe të shkëm-
besh mendime dhe mbresa. Si për
punime e të tjerëve ashtu edhe për
punimet e mia dhe të shokut tim të
jetës e të artit- Arsim Kajtazit.
Pjesëmarrja ne ndonjë ekspozitë
për mua ka qenë gjithmonë një rast
i mirë për vënien e kontakteve me
kolegë , ndaj edhe kjo ekspozitë
ishte e veçantë ngase krijoi edhe një
atmosferë të bukur, aq më parë kur
kisha mundësinë të jem në mesin e
shumë krijuesve- kolegëve ku flitet
vetëm me gjuhën e artit dhe ku
mund të zgjerosh horizontet artisti-
ke. Për mua kësaj radhe ishte edhe
një kënaqësi më e madhe prania e
veprave të kolegut Arsim Kajtazi, e
sidomos ishte edhe më inkurajuese
për mua kur dëgjoja fjalët më të
mira për krijimet e tij artistike të
cilat u pritën fortë mirë nga artdas-
hësit vendas, që paraqesin njohës të
mirë të artit. Ky moment për mua
solli edhe një ndjenjë më të madhe
ngrohtësie , ngase unë me Arsimin
kësaj radhe nuk e prezantonim
vetëm krijimtarinë tonë personale,
por edhe një pjesë të kulturës shqip-
tare. Çka do të thotë e mundësonim
pranin e krijuesve shqiptare në një
mjedis të artit holandez, ndaj edhe
dëshira ime është që në një të ardh-
me të afërme të shtohet edhe bash-
këpunimi ndërinstitucional mes
Holandes dhe Kosovës, në mënyrë
që prania e kulturës shqiptare të
shtohet sa më shumë në një vend të
tillë evropian, ku arti zë një vend
meritor, theksoi gjatë kësaj bisede
Shefqet Emini. J edhe disa fjalë
rreth krijimtarisë Arsim Kajtazit (i
lindur në vitin 1958 në Vitak të
Kosovës) i cili aktualisht jeton dhe
vepron në Bad Dürkheim të
Gjermanisë. Ai pos me pikturë
është marrë dhe merret edhe me
letërsi, publicistikë, kritikë letrare.
Deri më tash ka botuar 7 libra ,
kryesisht përmbledhje poetike si
dhe dy romane. Njëherazi është
edhe anëtar i Shoqatës së
Shkrimtarëve të Kosovës. Edhe pas
kalimit në migrim, më 1993 në
Gjermani, Arsimi nuk e ndërpret
krijimtarinë e tij, sidomos e thellon
atë në fushën e artit pamorë, duke
qenë pjesëmarrës në shumë ekspo-
zita personale e kolektive, siç është
edhe kjo e fundit në Delft te
Holandës.
Kjo ekspozitë do të qëndrojë e
hapur për 3 javë,( deri më 11 kor-
rik), në kohën prej 13:00 deri më
17:00, në "Galerie De
Sigarenfabriek" , Barabantase
Turfmarkt 75 A, Delft, Niderland
(Holandë).
Rexhep Rifati
Asokohe ne nuk mund të kupto-
nim se ç'ishte një agjenci kulturo-
re apo qendër ndërkombëtare e
kulturës, artit dhe e letërsisë (si
CICAL-Brindisi) e drejtuar nga
një person i vetëm dhe jo nga
shteti. Sigurisht që dite pas dite,
aktivitet pas aktiviteti do njihes-
him me një mik dhe do kuptonim
frymëzimin e tij shtytës drejt bri-
gjeve të Shqipërisë. Historitë e
treguara nga i ati (ushtar gjatë
viteve të luftës së dytë botërore
në Shqipëri), për natyrën e bukur,
bujarinë njerëzore, kulturën e
shumë kuriozitete të tjera, e
shtyjnë, me mundësinë e parë në
vitin 1991 të niset drejt vendit të
ëndrrave të fëmijërisë. E fuqish-
me do të ishte dhe shtysa prej
profesionisti e menaxheri plot
fantazi e Brunos në fusha të arte-
ve dhe letërsisë.
Duke parë realitetin e fillimit të
viteve '90 ai programon projekte
në fushat e edukimit, artit dhe
kulturës. Është i qartë dhe këm-
bëngulës në kapërcimin e vësh-
tirësive për realizimin e tyre
sepse kuptonte kontributin e
zhvillimit kulturor si një faktor të
rëndësishëm në proceset e trans-
formimeve që kërkonte koha.
Janë të panumërta takimet me
njerëzit që nga nxënësit e
shkollave deri tek personalitete të
artit, kulturës dhe politikës. Këto
takime bënë të mundur realizimin
e shumë projekteve në Durrës,
Tiranë dhe Lushnje me shkollat e
artit, ekspozita pikture, koncerte
të muzikës së dhomës e simfoni-
ke, konkurse të instrumentistëve
të rinj, aktivitete të etnokulturës,
botime etj.
Franco Bruno do dinte të koordi-
nonte më sukses dhe shkëmbimet
e ndërsjellta kulturore në të dy
anët e Adriatikut. Ai prezanton
artistë shqiptarë në Brindisi, rajo-
nin e Puljas e më gjerë.
Mundëson shkollimin apo pjesë-
marrjen e artistëve të rinj në kon-
kurse të ndryshme në Itali.
Botimet letrare në dy gjuhë të
CICAL Citta' di Brindisi sjellin
një kontribut të veçantë në lidhjet
shpirtërore e kulturore tek të dy
popujt. Askush nuk mund ta
marrë me mend se deri ku mund
të arrijnë limitet e këtij njeriu që
me gjithë barrën e viteve mbi
supe asnjëherë nuk di të pushojë.
Dhe frytet e punës së tij tashme
janë një realitet. Për të gjitha këto
u mblodhën së bashku më 15 maj
ditën e titullit “Qytetar nderi i
Durrësit” dhënë Franco Bruno-s
nga kryetari i Bashkisë Lefter
Koka si shenjë mirënjohjeje. Një
vlerësim iu bë dhe nga ana e
ambasadorit të Italisë në Shqipëri
Z. Enzo Iannucci. Dekorata në
emër të bashkisë së Durrësit iu
dorëzua nga zv.Kryetari Sokol
Kokomani. Iu bënë dhe dhurata
nga miq të shumtë, por dhurata
më e bukur besoj, ishte kocerti i
organizuar enkas dhe vullnetar
nga muzikantë të Tiranës dhe
Durrësit, një simbol i veçantë
falenderimi. /H.Z.
Prej disa ditësh në galerinë private
“Arti në shtëpinë blu” në Frankfurt
të Gjermanisë, po ekspozohen mbi
30 punë të piktorit shkodran
Gjovalin Paci. Në këtë ekspozitë
prezantohen tre cikle punimesh.
Njëri prej tyre quhet “Shpërthimet
biblike”, me rreth 10 punime që i
afrohen abstraksionit dhe punime
në reliev. Një tjetër cikël luan me
mitet, kohën e shkuar e të ardhme.
Ndërsa cikli i tretë është një trajte-
së e besimit në kohët moderne. Por
nuk mungojnë edhe motivet tipike
shqiptare. Disa prej punimeve që
udhëtuan drejt Gjermanisë, u pre-
zantuan disa muaj më parë edhe në
Ambientet e Muzeut Historik
Kombëtar, në një tjetër ekspozitë.
A.M.
NJË MIK NË DITËT E PARA TË LIRISË
CICAL-BRINDISI FRYMËZIMIN
SHTYTËS DREJT
BRIGJEVE TË SHQIPËRISË
Askush nuk mund ta imagjinonte 15 vite më parë se
ç'kishte ndër mend një burrë i thjeshtë i quajtur
Franko Bruno që vinte nga Brindizi e mblodhi në
takim një grup artistësh durrsakë për të shkëmbyer
mendime për artin.
MITET E GJOVALIN
PACIT NË FRANKFURT
Nuk mungojnë edhe motivet tipike shqiptare. Disa
prej punimeve që udhëtuan drejt Gjermanisë, u pre-
zantuan disa muaj më parë edhe në ambientet e
Muzeut Historik Kombëtar, në një tjetër ekspozitë.
PJESËMARRJA E KRIJUESVE TANË NË AKTET KULTURORE TË VENDEVE PERËNDIMORE
NË EKSPOZITËN E PORSAHAPUR NË DELFT TË
HOLANDËS EDHE DY AUTORË NGA KOSOVA
Me nga katër piktura në këtë ekspozitë u prezantuan edhe dy prej artistëve tanë tejet
të frytshëm nga mërgata : Shefqet Eminit (Holandë) dhe Arsim Kajtazi (Gjermani),
punimet e të cilëve u priten me interesim dhe dashamirësi nga artdashësit vendas.
Moment nga hapja e ekspozitës në Delft te Holandës , ku u prezantuan
edhe punimet e dy piktorëve me prejardhje nga Kosova
Disa nga punimet e dy artistëve nga Kosova Shefqet Eminit dhe Arsim Kajtazit