Presentation on Telangana Agriculture

1. తెలంగాణా వ్యవ్సాయ రంగం
సమసయలు-పరిష్ాారాలు

2. తెలంగాణా లో వ్యవ్సాయం పై ఆధార పడిన పరజలు
9,735,424.00
2,025,628.00 2,566,346.00
4,871,033.00
6,717,576.00
1,150,039.00
3,424,640.00
1,638,397.00
-
2,000,000.00
4,000,000.00
6,000,000.00
8,000,000.00
10,000,000.00
12,000,000.00
14,000,000.00
16,000,000.00
18,000,000.00
మొత్తం శ్రమ
చేయగలిగిన జనాభా
వ్యవ్సాయ
సాగుదారులు
వ్యవ్సాయ కూలీలు ఉదయయగసతత లు ఈత్రులు
2011 జనాభా లెక్కలు
పురుషులు స్త్తీలు
• గత్ దశాబ్దం లో 13,68.012 మంది సాగు దారులు వ్యవ్సాయం వ్దిలి వ్యవ్సాయ కూలీలు గా మారారు
• ఇది సగటున రోజుకి 375
• 2022 నాటికీ శ్రమ చేస్తే వ్యసత లో వ్ుండే వాళ్ళు 3.12 కోటుు , వ్యవ్సాయేత్ర ఉపాధి అవ్కాశాలు 1.80 కోటుు మాత్రమే
31,75,667
1,64,53,000
59,90,986
65,09,430
91,66,653 (55%)
(19%)
(37%)
(45%)

3. తెలంగాణా లో రైత్ుల ఆత్మహత్యలు- 25,973
1995-2013
801
1143
735
1215
1550
943 995
1245 1295
2030
1802
1932
1071
1575
1213
1536
1316
1576
1600
0
500
1000
1500
2000
2500
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
రైతుల ఆతమహతయలు
రైత్ుల ఆత్మహత్యలు

4. తెలంగాణా రైతు ఆతమ హతయలు 2, జూన్, న ంచి 26 జూలెై 2014 వ్రక్ు
0
10
20
30
14
2
20
13
19
27
1
5
14
0
తెలంగాణా లో రైతుల ఆతమ హతయలు
రైత్ుల ఆత్మ హత్యలు

5. పరధాన సమసయ
 పెరుగుత్ునన పెటుు బ్డి
ఖరుులు-ఉతాాదకాలు, కౌలు,
కూలి ధరలు
 పెరుగుత్ునన జీవ్న వ్యయం-
విదయ, ఆరోగయం, నివాసం
 త్గుు త్ునన పరభుత్వ సహాయం-
సబ్సిడీలు, రుణాలు
 లాభసాటి కాని ధరలు
భూమి
(ఎక్రాలలో)
విభాగం నెలసరి
ఆదాయం
నెలసరి
ఖరచులు
రైతుల
శాతం
<0.01 భూమిలేనివారు 1380 2297 36 %
0.01-1.0 1633 2390
1.0-2.5 సననకారు 1809 2672 31 %
2.5-5.0 చిననకారు 2493 3148 17 %
5.0-10.0 3589 3685 10 %
10.0-25.0 మధయత్రగతి 5681 4626 6 %
>25.0 పెదద 9667 6418
మొత్తము 2115 2770
Source: Report National Committee on Employment in Unorganized Sector, Arjun Sen Gupta Committee, 2007

6. పంట పరసు త మద్దతు
ధర (రూ/క్వి)
హెక్ాా రచ ఉతపత్తు క్వ
ఖరచు (క్ౌలు తో)
(రూ)
క్వింటాలు
ఉతపత్తు ఖరచు
(రూ)
క్వింటాలుక్ు మద్దతు
సలహా ధర (రూ)
ఏ గరరడ్ ధానయం 1,345 1,05,209 2,104 3,156
సాధారణ ధానయం 1,310 1,02,480 1,708 2,562
జొనన 1,500 28,299 1,769 2,653
మొకా జొనన 1,310 25,486 1,499 2,248
రాగులు 1,500 21,354 1,779 2,668
వేరుశ్నగ 4,000 40,509 4,501 6,751
సో యాచికుాడు 2,500 52,789 2,778 4,167
పొ దతద తిరుగుడు 3,700 33,633 4,204 6,306
పతిత (పొ డుగు పంజా) 4,000 98,896 4,945 6,306
పతిత (మధయసథ పంజా) 3,700 92,323 4,859 7,288
చెరుకు 210 2,16,986 271 406.5
మదదత్ు ధరలు-2014

7. జిలలా ఖరిఫ్ లో సాగు విస్తురణం (హే) పత్తు సాగు (హే) % పంట సాగు
ఆదిలాబ్ాదత 575000 389252 67.70
కరంనగర్ 393000 256449 65.25
వ్రంగల్ 434000 270475 62.32
నల్ు ండ 454000 210984 46.47
ఖమమం 397000 168990 42.57
రంగారడిి 202000 51138 25.32
మెదక్ 427000 96809 22.67
మహబ్ూబ్ నగర్ 819000 182469 22.28
తెలంగాణా లో పెరుగుత్ునన పతిత విస్త్తర్ం 2012-13

8. రుణాలు - బ్కాయలు
ఆంధర పరదేశ్ (రూ. క్ొటా లో) తెలంగాణా (రూ. క్ొటా లో) మొతుం (క్ొటా లో)
2013-14 లో ఇచిున పంట రుణాలు 34,217.00 13,332.00 47,549.00
వ్సూలు కాని పాత్ బ్కాయలు (సతమారు) 16,000.00 10,830.00 26,830.00
రైతులు చెల్ాంచాల్ిన పంట రచణాలు (అంచనా) 50,217.00 24,162.00 74,379.00
బ్ంగారు రుణాలు (సతమారు) 20,102.00 2,700.00 22,802.00
2013-14 సవలా కాలిక రుణాలు (సతమారు) 4,401.23 2816.27 7217.50
2013-14 అనతబ్ంధ రంగ రుణాలు (సతమారు) 7,067.07 2951.01 10018.08
మహిళా సంఘాల రుణాలు (సతమారు) 14,204.00 (7,041.19) 21,245.19
మొతుం 95,991.30 32,629.28 1,28,620.58
http://www.agrariancrisis.inరైతు సిరాజయ వేదిక్
(ఆధారం: SLBC website, గత్ వారం రోజులుగా వివిధ దిన పతిరకలోు వ్చిున వారతలు)

9. రుణాలు - బ్కాయలు
In Rs. Crore
Crop loans during 2013-14 13,332.00
Pending crop loans from previous yrs
(approx.)
10,830.00
Total pending crop loans 24,162.00
Gold loans (approx.) 2,700.00
2013-14 short term loans (approx.) 2816.27
2013-14 Allied sector loans (approx.) 2951.01
మొతుం 32,629.28
http://www.agrariancrisis.inరైతు సిరాజయ వేదిక్
(ఆధారం: SLBC website, గత్ వారం రోజులుగా వివిధ దిన పతిరకలోు వ్చిున వారతలు)

10. తెలంగాణా: పంట రుణాల పంపణీలో పార ంతీయ వ్యతాయసాలు
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
800000
900000
1000000
Cropped area (ha) Crop loans (Rs. Crore)
http://www.agrariancrisis.inరైతు సిరాజయ వేదిక్

11. తెలంగాణా లో మొత్తం వ్యవ్సాయ రుణాలు 2012-13
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
1059.62
1474.03
1061.92
2098.43
1684.31
1436.43 1514.07
2046.19
1255.41
434.18
158
532.59
241.04
302
295.46
201.7 134
435.43
204
3127.12
310.73
274.93
343.31
431.86
298.73
558.55 594.52
533
63
484.07
పంట రుణాలు సవలా కాలిక రుణాలు అనతబ్ంధ రంగ రుణాలు

12. http://www.agrariancrisis.inరైతు సిరాజయ వేదిక్

13. తెలంగాణా: కౌలు రైత్ులు ఇచిున రుణాలు రూ. 23.92 కోటుు
జిలలా క్ౌలు రైతు గురిుంపు
క్ారచు లు
రచణాలు ద్క్వకన వాళ్ళ అందిన ఋణం
నిజామాబ్ాదత 6,409 235 0.20
మెదక్ 2009 833 2.19
వ్రంగల్ 12,136 3,503 0.22
కరంనగర్ 9,413 2,088 7.18
ఆదిలాబ్ాదత 2,947 600 1.74
రంగారడిి 113 25 0.09
మహబ్ూబ్ నగర్ 656 40 0.27
నల్ు ండ 3,021 979 2.49
ఖమమం 21,830 3,503 9.54
మొతుం 58,534 11,806 23.92
http://www.agrariancrisis.inరైతు సిరాజయ వేదిక్

14. తెలంగాణా రాష్ాుా నికి నాలుగు నెలల బ్డెట్
(వో్ ఆన్ ఎకౌంటు బ్డెట్ ఆధారం గా)
 తెలంగాణా రాషుా బ్డెట్: రూ. 26,516 కోటుు
 రవినూయ బ్డెట్: రూ. 21,295 కోటుు
 మూలధన బ్డెట్: రూ. 3,046 కోటుు
http://www.agrariancrisis.inరైతు సిరాజయ వేదిక్

15. మౌలికమెైన మారుాలు
 రాషుా సాథ యలో ‘వ్యవ్సాయ అభివ్ృదిి బో రచు ’
 దాని ఆధవరయం లో
 రైత్ుల ఆదాయ భదరతా కమిషన్
 ఆహార పంటలకి ధరల నిరా్ యక కమిషన్
 ముఖయమెైన వాణిజయ పంటలకు పరతెయక బ్ో రుి లు
 సమగర విపత్ుత ల యాజమానయ వ్యవ్సథ
 పరిశోధన, విసతరణ వ్యవ్సథ బ్లోపేత్ం
 ఉత్ాతితదారుల/సహకార సంఘాల నిరామణం, బ్లోపేత్ం
 మౌలిక వ్సత్ుల కలాన
 గిడింగులు
 పార స్తెస్తంగ్ యూని్ి
 రవాణా, మారాటింగ్ యారుి లు
 వ్యవ్సాయదారులందరికి సంసాథ గత్ రుణాలు

16. రైతు ఆదాయ భద్రత
 రైతులు ఆదాయ క్మిషన్: భారత్దేశ్ం/రాషుాం అంత్టా రైత్ుల నిజ నికర
ఆదాయానిన నమోదత చేస్త. త్గినంత్ ఆదాయం సమకూరుడానికి నిరిదషు
స్తఫారుిలు చేసతత ంది.
 ఉత్ాతిత ఖరుులు, సబ్సిడీలు, జీవ్న వ్యయం, ధరలు – వీటిలో దేని మీద
నిర్యమెైనా కలిస్తే జరిగాలి, వీటిని సమనవయము చేస్తే భాదయత్ కమిషన్ తీసతకోవాలి
 పరభుత్వం పరతి వ్యవ్సాయదారుని కుటుంబ్ానికి కనీసం నెలకు Rs.6000 ఆదాయ
వ్చేు విధం గా ఉపాధి అవ్కాశాలకు హామీ ఇవావలి. దరవోయలబణం సూచిక ఆధారంగా
దీనినపెంచతత్ూ ఉండాలి.
 వివిధ పధకాల అమలులో రైత్ుల ఆదాయ భదరత్ పరంగా జవాబ్ుదారి త్నానిన
నిరిమంచాలి

17. రాషుా వ్యవ్సాయ ధరల నిరా్ యక కమిషన్
 వ్యవ్సాయం లో ఖరుులు, ధరలు పారదరశకం గా అంచనా వేయటానికి రాషుా
సాథ యలో కమిషన్ ఏరాాటు చేయాలి
 అంచనా వేస్త స్తఫారుసత చేస్తన ధరల కంటే త్కుావ్ ధర కరందరం
పరకటించినపుాడు వ్యతాయసానిన ‘బ్ో నస్’ రూపం లో భరత చేస్తే భాదయత్ రాషుా
పరభుత్వం తీసతకోవాలి
 గార మాలకు 5 కి.మీ పరిదిలో పంటల స్తేకరణ కరందార లు ఏరాాటు చేయాలి.
ఇందతకు మహిళా సంఘాలనత, రైత్ు సంఘాలనత వినియోగించతకోవాలి
 కరందర CACP పరిధి లో లేని పాలు, కూరగాయలు, పసతపు, మిరప, ఉలిు,
పామ్ ఆయల్ వ్ంటి ఉత్ాత్ుత లకి కూడా ధరలు నిర్యంచి, సమసయలు
వ్చినపుాడు మారా్ లో జోకయం చేసతకోవ్టానికి 1000 కోటు ధరల స్తథరకరణ
నిధి ఏరాాటు చేయాలి.

18. రుణ మాఫ్ పెై పరతిపాదనలు
 రుణ మాఫ్ చరుల తో కాలయాపన చేయకుండా వెంటనే కౌలు రైత్ుల తో సహా అందరికి
పంట రుణాలు అందే ఏరాాటు చేయాలి
 రైత్ులు అపుాలోు కూరుకుపో య వ్యవ్సాయ రంగం సంక్షోభం లో వ్ునన మాట
వాసతవ్మెైనపాటికి కరవ్లం రుణ మాఫ్ తోనే వ్యవ్సాయ రంగం సంక్షోభం
పరిషారించలేము. 2008 రుణ మాఫ్ త్రావత్ కూడా సంక్షోభం కొనసాగుత్ూ ఉండటమే
ఇందతకు నిదరశనం. చినన సననకారు రైత్ులు 85% వ్ునాన తెలంగాణా, ఆంధర పరదేశ్
రాష్ాుా లలో ‘వ్యవ్సాయం తో జీవ్నోపాధతలు పొందతత్ునన వాసాత వ్ సాగు దారులకు జీవ్న
భదరత్ కలిాంచే దిశ్గా విధానాలలో మౌలిక మారుాలు రాకుండా ఈ సంక్షోభం పరిష్ాారం
కాదత. వ్యవ్సాయం పేరుతో పరభుతావలు కరటాయంచే ఎలాంటి నిధతలైనా ఈ దిశ్ లోనే
ఖరుు కావాలి.

19. రుణాలు అందని వాసతవ్ సాగుదారులు
 ఉభయ తెలుగు రాష్ాుా లోు సతమారు 40 లక్షల మంది కౌలు రైత్ులు వ్ునానరు. వీరికి సంసాథ గత్
రుణాలు అందడం లేదత
 వీరిలో తెలంగాణలో 58,534 మందిని గురితంచటం జరిగితే వీరిలో కరవ్లం 11,806 మందికి సతమారు 23.92
కోటుు పంట రుణాలు గా ఇవ్వటం జరిగింది.
 అలాగర ఆంధర పరదేశ్ లో 3,84,631 మందిని గురితంచటం జరిగితే, వీరిలో కరవ్లం 1,37,841 మందికి సతమారు
306.59 కోటు రుణాలు ఇవ్వటం జరిగింది.
 అలాగర వివిధ భూపంపణీ పధకాల కిరంద భూమి పొందిన దళిత్, గిరిజన, మహిళా రైత్ులకు సంసాథ గత్
రుణాలు అందడం లేదత
 వీరందరూ అధిక వ్డీి కి (60% వ్రకు) పెైీవేటు అపుాల పెై ఆధార పడాలిి వ్సోత ంది. నిజానికి సంక్షోభం లో
వ్ుననది ఈ రైత్ులే...ఆత్మహత్యలు ఎకుావ్ చేసతకుంటుననది కూడా ఈ వ్రుం రైత్ులే. ఇపుాడు
మాటాు డుత్ునన సంసాథ గత్ రుణ మాఫ్ వ్లన వీరరవ్రికి ఉపయోగం లేదత.
 వాసతవ్ సాగుదారులందరికి సంసాథ గత్ రుణాలు అందించటానికి పరపరధమ పార ధానయత్ ఇవావలి.
దీనికి పరభుత్వం జవాబ్ు దారిగా వ్ుండటం కోసం పరతెయక నిధిని ఏరాాటు చేయాలి.

20.  సంసాథ గత్ రుణాల పరిధిలోకి ఇపాటి వ్రకు రాని వాసతవ్ సాగు దారులందరినీ సహకార
సంఘాలుగా ఏరాాటు చేస్త వారికి ఇపాటికర వ్ునన పెైీవేటు రుణాలనత వ్డీి లేని సంసాథ గత్
రుణాలుగా మారాులి.
 1997 నతంచి ఆత్మహత్యలు చేసతకునన రైత్ు కుటుంబ్ాలకు ఉనన సంసాథ గత్ రుణాలనత
పూరితగా మాఫ్ చేయాలి. పెైీవేటు రుణాలనత సంసాథ గత్ రుణాలుగా మారాులి.
 వ్యవ్సాయం కోసం పరతెయక బ్డెట్ పరవేశ్ పెటాు లి. సాధారణ బ్డెట్ లో పది శాత్ం నిధతలనత
దీనికి కరటాయంచాలి.
 రుణ మాఫ్ నతండి అనరుు లు పరయోజనం పొందకుండా పరభుత్వం త్గిన జాగరత్తలు
తీసతకోవాలి
 రుణ మాఫ్ కరవ్లం పంట రుణాలకర పరిమిత్ం చేయాలి
 సవలా, దీరు కాలిక, అనతబ్ంధ రంగాల మాఫ్ చెయాయలిి వ్స్తేత అది కరవ్లం చినన సననకారు రైత్ులకి
పరిమిత్ం చేయాలి (వ్రాా ధార పార ంతాలలో నాలుగు హెకాు రు వ్రకు, మాగాణి పార ంత్ం లో రండు హెకాు రుు
వ్రకు)
 హెైదరాబ్ాద్ నగర జిలులో వ్ునన వ్యవ్సాయ రుణాలనత మాఫ్ నతండి మినహాయంచాలి.
 బ్డెట్ పెై రుణమాఫ్ భారానిన బ్ాండు రూపంలో కాని, అపుాల రూపం లో కాని పరజల మీదకు, త్దనంత్ర
పరభుతావల మీదకు బ్దలాయంచే పరయతానలు మానతకోవాలి.

21. కౌలు రైత్ులకి రక్షణ
 రుణ అరుత్ గురితంపు కారుి ల వ్యవ్సథనత సంసాథ గత్ పరకిరయ గా మారాులి. కారుి కనీసం మూడు
సంవ్త్ిరాల కాల పరిమితి తో ఇవావలి
 కౌలు రైత్ులకి వ్యవ్సాయ రుణాలు ఇవ్వటానికి బ్ాయంకులకు రుణ గారంటీ పరభుత్వమే ఇవావలి,
అందతకు పరతెయక నిధి ఏరాాటు చేయాలి
 వాసతవ్ సాగుదారులందరికి స్తేాల్ అఫ్ ఫెైనానతి పరకారం పంట రుణాలు అందించాలి
 కౌలు రైత్ుల చటాు నిన మారిన పరిస్తథత్ులకు అనతగుణంగా, కౌలు రైత్ుల రక్షణ దృష్ు తో మారాులి.

22. సమగర విపత్ుత యాజమానయం
 వ్యవ్సాయ భీమా, పరకృతి వెైపరితాయలు జరిగినపుాడు పంటలకు, పశువ్ులకు చెలిుంచే నషు పరిహారం అంచనా వేయటం,
చెలిుంచటం అననవి ఒకర సంసథ పరిధి లోకి తేవాలి
 గార మానిన యూని్ గా తీసతకోవాలి
 మండలానికి కనీసం మూడు వాతావ్రణ నమోదత కరందార లు ఏరాాటు చేస్త, వివ్రాలు, తీసతకోవాలిిన జాగరత్లు రైత్ులకి,
పరభుతావనికి వెంటనే అందించే వ్యవ్సథ ఏరాాటు చేయాలి
 త్రుచత కరువ్ు కు గురయేయ మహబ్ూబ్ నగర్, నల్ు ండ, మెదక్ మరియు ఇత్ర వ్రాా ధార పార ంతాలకు పంటనత
కాపాడటానికి ‘రక్షిత్ సాగు నీటి’ ని అందించే ఏరాాటు చేయాలి
 త్రచూ వ్రద ప్డిత్ పార ంతాలలో పంట నష్ాు లనత నివారించటానికి ‘డెైీనేజి వ్యవ్సథ నత బ్ాగు చేస్త వాడుకలోకి తేవాలి.
అలాగర పంటలనత కాపాడుకోవ్టానికి క్షరత్ర సాథ యలో గోదాములు, రైత్ు సాథ యలో టారాాలిన్ పటాు లు అందతబ్ాటులో
ఉంచాలి
 త్ుఫానత తో పాటు కరువ్ునత కూడా పరకృతి వెైపరత్యం గా గురితంచి చరయలు చేపటాు లి.
 భీమా, నషు పరిహారం మొతాత లనత రైత్ులకు ఆరు మాసాల లోపు చెలిుంచాలి.

23. సతస్తథర వ్యవ్సాయానికి పోర తాిహం
 సాత నిక వ్నరుల ఆధారం గా చేస్తే వ్యవ్సాయనికి వ్యవ్సాయ శాఖా, వ్యవ్సాయ విశ్వవిదాయలయం
పార ధానయత్ ఇచిు పోర త్ిహించాలి.
 భూసార యాజమానయం పెై పరతెయక దతర ష్ు పెటిు, పరభుత్వం పెటుు బ్డులు పెటాు లి, రసాయనిక ఎరువ్ుల
వినియోగం వ్చేు ఇదత సంవ్త్ిరాల కాలం లో సగానికి పెైగా త్గిుంచే విధంగా చరయలు చేపటాు లి.
 పరపంచ వాయపతగా నిష్ేదించ బ్డిన పురుగు మందతలు ఇకాడ నిష్ేదించాలి
 స్తేందిరయ వ్యవ్సాయ విధానానిన పరకటించాలి

24. వ్రాా ధార వ్యవ్సాయానికి మదదత్ుత
 వ్రాా ధార వ్యవ్సాయానిన పునరుజీటవానికి సమగర కారాయచరణ పరణాళిక, సాసవత్ యంతార ంగం ఏరాాటు చేయాలి
 మెటు పంటలకు పోర తాిహం, సనన జీవాలతో సహా పశుపో షణ కు సహకారం అందించాలి
 కరువ్ు సమయం లో పసతవ్ులనత కాపాడు కోవ్టానికి పరతెయక ‘పశుశాల’ లనత ‘గడిి బ్ాయంకు లనత ఏరాాటు చేయాలి
 పశువ్ుల ఆరోగయం, భీమా సౌకరయం
 భూగరభ జలాల వినియోగం పెై నియంత్రణ, కొత్త బ్ో రులు వేయకుండా సహకార నీటి పంపణి కి ముందతకు వ్చిున
గార మాలకి పరతెయక పోర తాిహాలు ఇవావలి
 చిరు ధానాయలు ఎకుావ్గా సాగు లో వ్ునన పార ంతాలలో పార స్తెస్తంగ్, మారాటింగ్ సదతపాయాలు కలిాంచాలి

25. గాా మీణ వాణిజయం మరియు మౌల్క్ వ్సతుల అభివ్ృదిద క్వ
ప్రర తాిహం
 వ్యవ్సాయ/ఫుడ్ పార స్తెస్తంగ్, ఉత్ాత్ుత లకు విలువ్ జోడింపు, వ్యవ్సాయ ఉతాాదకాల ఉత్తపతిత
త్దిత్ర చినన మధయ త్రహ పరిశ్రమలు గార మీణ పార ంతాలలో ఏరాాటు చేయటానికి పరతెయక
పోర తాిహకాలు ఇవావలి. రైత్ు సహకార సంఘాల ఆధవరయం లో ఏరాాటు చేసతకుంటే అదనపు
సహాయం అందించాలి
 వెైవిధయ పరమెైన జీవ్నో పదతలు పెంచతకోవ్టానికి గార మీణ యువ్త్ కు కరమబ్దధమెైన శిక్షణ,
నిపుణత్ పెంపు లక్షయం గా పెటుు బ్డులు పెటాు లి
 పరతి కుటుంబ్ానికి కనీసం నెలకు 5000 ఆదాయం వ్చేు విధంగా ఉపాథి అవ్కాశాలు
కలిాంచటానికి పరభుత్వం భాదయత్ తీసతకోవాలి

26. రైత్ు సహకార సంఘాలు/ఉత్ాతిత దారుల
సంఘాల ఏరాాటు
 రైత్ు సహకార సంఘాలు ఏరాాటు చేయాలి. వ్ునాన వాటిని బ్లోపేత్ం చేయాలి
 సహకార సంఘాలనత జిలాు సాత య, రాషుా సాత య ఫెడరరషనలు గా ఏరాాటు చేయాలి
 గార మా సాత య లో ఉత్ాతిత గూర ప్ లనత (commodity groups) ఏరాాటు చేస్త పరతెయక శిక్షణ,
పరణాళిక లు తాయారు చేస్త సహకారం అందించాలి
 మండలానికి కనీసం మూడు చొపుాన పరతి ఇదత గార మాలకు (ఒక కుసుర్) లేదా మూడు వేల
ఎకరాలకు గాని, రండు వేల మంది రైత్ులకి గాని ఒక రైత్ు స్తేవ్ కరందరం ఏరాాటు చేయాలి.
 రైత్ు స్తేవ్ కరందార లు అనిన శాఖల నతండి అనిన స్తేవ్లనత ఒకర చోట (single window) అందించాలి
 ఈ రైత్ు స్తేవ్ కరందార లు, సాత నిక గార మ పంచాయతిల పరయవేక్షణలో వ్ుండాలి.