Diagnostyka stanu skóry

1. 1
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
Źródło: http://www.pl.fotolia.com/
KURS
Zasady wykonywania zabiegów
upiększających na twarz
MODUŁ
Diagnostyka stanu skóry w zabiegach
upiększających twarz i okolice oczu

2. 2
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
1 Diagnostyka stanu skóry w zabiegach upiększających twarz
i okolice oczu
Cel ogólny: wyrabianie umiejętności przeprowadzenia diagnozy kosmetycznej
na potrzeby zabiegu upiększającego twarz i okolice oczu.
1.1 Wprowadzenie do diagnozy
Jedną z najważniejszych umiejętności kosmetycznych jest zdolność
rozpoznawania rodzaju skóry i ocena tego, czy defekty mieszczą się w granicach
fizjologii tzn. stanu normalnego, czy też przekroczyły tę granicę i klientkę bądź klienta
należy skierować do lekarza.
Aby postawić odpowiednią diagnozę, kosmetyczka powinna właściwie ocenić
rodzaj cery.
1.1.1 Rodzaje cer
Mówiąc „cera” mamy na myśli skórę twarzy, szyi i dekoltu.
Powszechna typologia cer oparta jest o aktywność gruczołów łojowych.
W związku z tym wyróżniamy cztery podstawowe rodzaje cer:
 normalna – produkująca na czole w ciągu 3 godzin 0,1 mg łoju na 1 cm2;
 sucha – produkująca na czole w ciągu 3 godzin 0,05 mg łoju na 1 cm2;
 tłusta – produkująca na czole w ciągu 3 godzin 0,4 mg łoju na 1 cm2;
 mieszana – produkująca na czole w ciągu 3 godzin 0,3 mg łoju na 1 cm2.
W ramach każdej z wyżej wymienionych cer mogą występować defekty
kosmetyczne sprawiające, że wyróżniana jest również cera:
 odwodniona;
 wrażliwa;
 naczyniowa;
 z przebarwieniami;
 zniszczona;
 alergiczna;
 dojrzała;
 (w ramach cery tłustej) trądzikowa.

3. 3
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
CERA NORMALNA
Obecnie taką cerę spotyka się stosunkowo rzadko. Występuje u osób młodych
i zdrowych. Ma zabarwienie cielisto-różowe lub mleczno-białe. Skóra ma umiarkowaną
ilość tłuszczu i wilgoci, ma wzorcowe pH 5,6 (lekko kwaśne). Jest aksamitna w dotyku.
Swoje cechy zawdzięcza temu, że jest podbudowana prężnymi mięśniami i niezbyt grubą
tkanką tłuszczową. Odżywianie skóry przez naczynia krwionośne jest wystarczające.
Skóra ta po 30 roku życia ma tendencje do przesuszania.
Rysunek 1.1 Cera normalna
Źródło: http://www.pl.fotolia.com/id/49782379
CERA SUCHA
Cera sucha jest delikatna i przeźroczysta, a w starszym wieku – pergaminowa.
Nie widać na niej otwartych porów. Skłonność do zmarszczek powstaje łatwo
i przedwcześnie. Skóra sprawia wrażenie przypudrowanej, łuszczy się i ma tendencję
do rozszerzonych naczyń krwionośnych. Zabarwienie cery jest zwykle różowe. Z reguły
cera sucha pojawia się po 30 roku życia i nasila się z wiekiem. Cera sucha w dotyku jest
szorstka o nierównomiernej powierzchni. Cerze tej towarzyszą objawy subiektywne
zgłaszane przez klientki w postaci uczucia suchości i dyskomfortu, bolesności i świądu
oraz kłucia i mrowienia.

4. 4
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
CERA TŁUSTA
Jest gruba, szarożółta, mocno błyszcząca. Widoczne są na niej ujścia gruczołów
łojowych z widocznymi zaskórnikami występują rozszerzone pory. Jest słabo ukrwiona,
wykazuje dużą odporność na czynniki atmosferyczne. Skóra dobrze znosi kontakt
z wodą i mydłem. Starzeje się wolno i rzadko ulega w starszym wieku przesuszeniu.
Cera ta nie występuje w dzieciństwie, jej objawy pojawiają się dopiero w okresie
pokwitania (ok. 12 rok życia).
CERA MIESZANA
Najczęściej spotykanym typem cery jest cera mieszana, dająca efekt dwóch
różnych twarzy – skóra na policzkach jest zupełnie inna niż na brodzie, nosie i czole.
Środkowa część twarzy, tzw. strefa T, jest tłusta, a policzki są suche lub normalne.
Ten rodzaj cery spotykamy najczęściej u osób między 25 a 45 rokiem życia.
Przy cerze mieszanej raczej nie zdarza się, aby w partiach tłustych występowały
wykwity ropne, obserwuje się natomiast rozszerzone pory i zaskórniki.
1.1.2 Zmiany skórne najczęściej obserwowane przez kosmetyczkę
 zzaskórnik – jest to drobny czop rogowo-łojowy, zalegający w przewodzie
gruczołu łojowego. Zaskórniki występują w miejscach objętych łojotokiem. Jego
powierzchnia bywa ciemna na skutek utleniania się keratyny. Spotyka się dwa
rodzaje zaskórników:
− otwarte – gdzie czop rogowo-łojowy jest czarny i dobrze widoczny,
− zamknięte – pokryte naskórkiem;
 ppęcherzyk – wykwit wyniosły ponad poziom skóry, mała wypełniona płynem
przestrzeń pod naskórkiem;
 krostka– wykwit płasko wyniosły lub kopulasty, wypełniony treścią ropną.
Gojąc się, krosty zasychają w strupy i ustępują bez śladu.
TORBIELE GRUCZOŁÓW POTOWYCH I ŁOJOWYCH:
 prosak – występuje w postaci maleńkiego białawego tworu wielkości ziarna maku
lub prosa, umiejscowionego tuż pod naskórkiem. Jest to najczęściej torbiel
gruczołu potowego lub łojowego powstała na skutek nadmiernego rogowacenia
wydzieliny zatrzymanej w wyniku zaczopowania ujścia gruczołu. Prosak jest
twardy i wyraźnie widoczny na skórze;
 kaszak – występuje w postaci pojedynczych lub mnogich, okrągłych, twardych
torbieli, wielkości od ziarna grochu do gołębiego jaja, najczęściej w obrębie
mieszka włosowego lub gruczołu łojowego. Kaszaki są pokryte skórą, nie wykazują
cech zapalnych. Często na szczycie kaszaka jest widoczny rogowy czop,
przypominający zaskórnik. Najczęściej obserwujemy go za uszami;

5. 5
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
GRUDKA:
Polega na przeroście naskórka lub skóry. Przykładem grudki jest:
 brodawka łojotokowa – to znamię naskórkowe, charakteryzujące się
zgrubieniem warstwy rogowej, o brunatnym zabarwieniu. Umiejscawia się
na twarzy w obrębie skroni. Pojawia się w wieku dojrzałym i ma tendencję
do rozprzestrzeniania się. Na początku rozwijają się brązowe, matowe plamy,
które szybko rosną i stają się wyczuwalne;
 kępki żółte – występują w postaci grudek, na początku charakteryzują się
zabarwieniem żółtym, które z czasem przechodzi w brunatne, zmiany związane
są z zaburzeniami gospodarki lipidowej.
NOWOTWORY ŁAGODNE:
 włókniaki – twory pochodzenia łącznotkankowego. W zależności od spoistości
wyróżniamy włókniaki miękkie i twarde.
PRZEBARWIENIA SKÓRY:
 piegi – drobne ostro odgraniczone przebarwienia;
Rysunek 1.2 Piegi
Źródło: http://www.pl.fotolia.com/id/45368866
 plamy soczewicowate – owalne małe plamy ostro odgraniczone, bardzo ciemne;
 plamy starcze – ostro odgraniczone, zabarwione rozmaicie;

6. 6
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
 ostuda – brązowe i szare przebarwienia skórne, zlokalizowane głównie
na policzkach, górnej wardze, czole i podbródku;
 przebarwienia pozapalne – mogą być skutkiem trądziku lub oparzeń
słonecznych.
ZABURZENIA UNACZYNIENIA:
 teleangiektazje – trwałe rozszerzenie małych naczyń krwionośnych;
 naczyniaki gwiaździste – samoistne rozszerzenie naczyń włosowatych;
odpowiedzialne za te zmiany są estrogeny. Zmiany te mogą się pojawiać w czasie
ciąży;
 rumienie przelotne – są wyrazem zwiększonego przepływu krwi, kosmetyczka
najczęściej ma do czynienia z rumieniem menopauzalnym;
 rumienie trwałe – są początkowymi wykwitami w wyprysku, w odczynach
fitotoksycznych i fotoalergicznych.
1.1.3 Dolegliwości i choroby oczu
Rysunek 1.3 Zmarszczki
Źródło: http://www.pl.fotolia.com/id/56548224
Niewłaściwa higiena oczu i choroby ogólnoustrojowe mogą znacznie osłabiać
nasz wzrok i powodować różne dolegliwości. Dolegliwości te możemy likwidować bądź
osłabiać poprzez zabiegi kosmetyczne. W przypadku chorób oczu należy klientkę
skierować do lekarza okulisty.
Aby dowiedzieć się więcej na temat oczu, przejdź do prezentacji pt. „Oczy”.
Im wcześniej problem oczu zostanie wykryty, tym większa szansa na jego
wyleczenie.

7. 7
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
Aby zapoznać się z najczęstszymi chorobami oczu, przejdź do videocastu
pt. „Choroby oczu”.
1.2 Diagnoza
Diagnoza stanowi jeden z początkowych etapów każdego zabiegu
kosmetycznego.
1.2.1 Gromadzenie danych
Gromadzenie danych związane jest z następującymi badaniami:
1. Badanie podmiotowe – źródłem informacji jest sama klientka, a podstawą tego
badania jest wywiad.
Wywiad polega na zadawaniu pytań przez kosmetyczkę ustnie lub poprzez
ankietę skierowaną do klientki.
Wywiad może być skategoryzowany – kiedy pytania są ukierunkowane
na wykluczenie przeciwwskazań do zabiegu albo ich celem jest wyjaśnienie problemów
z cerą.
Wywiad może też być nieskategoryzowany – kiedy przeprowadzany jest
w formie luźnej rozmowy z klientką podczas wykonywania różnych czynności
instrumentalnych. Jest on zazwyczaj mniej stresujący dla klientki i pozwala stworzyć
klimat zaufania1.
Wymagania związane z wywiadem to:
 komunikatywność – pytania formułowane prosto, bez używania terminów
fachowych, wieloznacznych czy regionalizmów;
 intymność i szacunek – należy unikać pytań przy osobach trzecich;
 korzystne warunki – bez pośpiechu, zaglądania osób trzecich czy zmuszania
do udzielania odpowiedzi;
 podczas wywiadu zbieramy informacje dotyczące:
− danych osobowych i kontaktowych klientki;
− wieku;
− zawodu lub charakteru pracy;
− dotychczasowej pielęgnacji;
− sposobu odżywiania;
− stylu życia (aktywności fizycznej);
− schorzeń ogólnoustrojowych, przyjmowanych leków;
1 Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., A.61 Kosmetyka pielęgnacyjna i upiększająca, Twarz szyja i dekolt,
Wyd. Nowa Era, Warszawa 2013

8. 8
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
− uczuleń i alergii.
2. Badanie przedmiotowe – podstawą tego badania są obserwacja i pomiar.
Kosmetyczka dokonuje oceny cech skóry bez użycia przyrządów technicznych.
Z reguły by określić parametry skóry, ogląda ją pod lampą z lupą, wyczuwa skórę przez
dotyk oraz opiera się na swoim doświadczeniu. Analiza skóry jest podstawą badania
przedmiotowego2.
Kosmetyczka poddaje analizie następujące parametry:
 koloryt lub karnację, która uwarunkowana jest zawartością barwnika w skórze
i ukrwieniem. Na podstawie oceny barwy nieopalonej skóry, koloru włosów,
tęczówki oka i reakcji na opalanie kosmetyczka ustala karnację, czyli zalicza skórę
klientki do określonego fototypu:
Tabela 1.1 Fototypy
Źródło: Opracowanie własne
Stopień ukrwienia określany jest na podstawie obrazu błony śluzowej oka (przez
odchylenie dolnej powieki).
Osoby z cienkim naskórkiem mają bardziej różową skórę. co jest spowodowane
przez prześwitujące naczynia krwionośne.
 rzeźbę skóry – podczas tej analizy kosmetyczka poprzez dotyk określa szorstkość
skóry; na podstawie analizy wzrokowej określane są zmarszczki i bruzdy;
2 Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., A.61 Kosmetyka pielęgnacyjna i upiększająca, Twarz szyja i dekolt,
Wyd. Nowa Era, Warszawa 2013

9. 9
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
 grubość skóry – oceniana metodą wałeczkową: kosmetyczka chwyta między
palce fałd skóry na skroniach. Podskórna tkanka w tym miejscu prawie nie istnieje
i można dosyć precyzyjnie określić grubość skóry;
 turgor, tonus i elastyczność – oceniane są przez kosmetyczkę poprzez
uchwycenie palcami kawałka skóry pod okiem i puszczeniu go po chwili. Skóra,
którą łatwo można unieść, potrzebuje dużo czasu, aby odzyskać swój poprzedni
stan;
 nawilżenie – dotykowo i wzrokowo kosmetyczka ocenia łuszczenie się skóry
i wysuszenie skóry;
 zawartość tłuszczu – ocenia się ją wzrokowo, obserwując nos, brodę i czoło, oraz
poprzez przyłożenie bibułki.
1.2.2 Analiza danych
W diagnostyce kosmetycznej podstawą jest wiarygodność i przydatność
obserwacji. Zdarza się jednak, że kosmetyczka popełnia błędy. Rozróżnia się dwa typy
błędów:
BŁĄD ORZEKANIA:
 przecenianie informacji pochodzących od klientki;
 nieumiejętność obserwacji;
 brak doświadczenia;
 źle przeprowadzony wywiad;
 brak krytycyzmu;
 brak samokontroli.
BŁĄD POMINIĘCIA:
 niedostrzeganie zmian w objawach u klientki;
 niedoświadczenie w gromadzeniu danych;
 trudność w wyrażaniu przez klientkę swoich odczuć;
 celowe ukrywanie przez klientkę informacji;
 nieuwaga, niedostateczna koncentracja.
1.2.3 Rozpoznanie
Prawdziwej analizy skóry można dokonać jedynie po dokładnym oczyszczeniu
skóry i przetarciu jej tonikiem. Przy ocenie skóry oprócz wieku trzeba brać pod uwagę
inne czynniki, takie jak: temperatura, stopień nawilżenia, utkanie i ewentualne
zaburzenia barwnikowe:
 temperatura skóry jest zarówno widoczna, jak i wyczuwalna. Przy cienkim
naskórku zauważyć można rozszerzone naczynia włosowate, skóra jest

10. 10
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
zaróżowiona i łatwo ulega podrażnieniu. I na odwrót – przy zbitym, dobrze
pokrywającym naczynia naskórku, skóra ma odcień mleczny;
 stopień nawilżenia (lub jej równowaga wodna) zależy od poziomu nawodnienia
organizmu. Równowaga wodna może zmieniać się z wiekiem. Może się też
zmieniać w czasie intensywnej diety i po zbyt długiej ekspozycji na słońce albo
zimny wiatr;
 utkanie skóry zależy głównie od poziomu wydzielania gruczołów łojowych.
Zakres pH (pH jest symbolem stężenia jonów wodorowych) wynosi od 0 do 7.
Wartość pH poniżej 7 oznacza odczyn kwaśny, a powyżej 7 – zasadowy. Złożone
czynności rogowacenia naskórka, wydzielania gruczołów łojowych i potowych
składają się na tworzenie kwaśnego płaszcza tłuszczowego na powierzchni skóry.
Jego rola jest bardzo ważna, ponieważ chroni on skórę przed zakażeniem
bakteryjnym. Wartość pH warstwy rogowej zdrowego naskórka waha się od
5 do 5,6 a więc ma odczyn lekko kwaśny.
1.3 Przeciwwskazania do zabiegów upiększających twarz
Przeciwwskazania do wykonania zabiegów upiększających na twarz:
 stany zapalne, zakaźne i alergiczne skóry twarzy;
 świeże rany;
 uczulenia i alergie na składnik czynny zawarty w preparatach;
 wszelkiego rodzaju stany zapalne w obrębie oczu i brwi, np. zapalenie spojówek,
jęczmień;
 podrażnienie lub zapalenie gałki ocznej.
Istnieją także dodatkowe przeciwwskazaniami do farbowania brwi i rzęs:
 świeżo depilowane brwi;
 nerwowe tiki;
 soczewki kontaktowe;
 czas farbowania skracamy u klientek ciężarnych i stosujących samoopalacz;
 przed przystąpieniem do farbowania po raz pierwszy wykonujemy próbę
uczuleniową – test płatkowy3.
3 Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., A.61 Kosmetyka pielęgnacyjna i upiększająca – Twarz szyja
i dekolt, Wyd. Nowa Era, Warszawa 2013

11. 11
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
1.4 Higiena wzroku
W obecnych czasach ludzie mają coraz większe wymagania wobec wzroku.
Szczególnie chodzi o osoby pracujące umysłowo, które dużo czytają czy prowadzą
samochód. Dobre widzenie jest teraz ważniejsze niż w czasach naszych przodków,
którzy pracowali na roli. Podnosi się także granica wieku, w którym ludzie mają
zapotrzebowanie na dobre widzenie.
Tylko oczy całkowicie wypoczęte mogą dobrze funkcjonować.
O wzrok i jego prawidłowy rozwój należy dbać już od najwcześniejszego okresu
życia człowieka. Świadomość rodziców jest w tej kwestii szczególnie istotna, gdyż od ich
zdrowia ogólnego zależy zdrowie ich dzieci. Zdrowe, nieskażone środowisko matki
to pierwszy krok do dobrego wzroku. Prawie 6% wcześniaków (głównie dzieci palących
matek) rodzi się z rozwojem naczyń krwionośnych siatkówki zaburzonym przez toksyny
nikotyny i inne wolne rodniki. Pomimo leczenia prawie 1% dzieci traci wzrok. Choroby
matki w pierwszych trzech miesiącach ciąży mogą być przyczyną zaćmy wrodzonej
u dziecka.
Dalsza higiena narządu wzroku polega na ogólnej czystości, przemywaniu oczu
ciepłą, przegotowaną wodą od zewnętrznego kącika oka do wewnętrznego. Ponadto
od 6 tygodnia życia, kiedy niemowlęta zaczynają skupiać wzrok na przedmiotach,
zaczynamy gimnastykować oczy, zawieszając nad łóżeczkiem barwne, poruszające się
zabawki. Ich powolne ruchy, zdecydowane kolory, często połączone z cichą melodyjką,
będą sprawiały, że niemowlę będzie za nimi podążać oczami, ćwicząc mięśnie gałki
ocznej.
Istotnym elementem higieny narządu wzroku jest oświetlenie.
Najzdrowsze dla oczu jest oświetlenie naturalne, ale pod warunkiem że nie jest to
ostre światło słoneczne. Zbyt duża dawka promieni ultrafioletowych, zbyt częste
przechodzenie z jasności w ciemność, a także niektóre długości fal spektrum
słonecznego mogą skutkować przemęczeniem wzroku i błędami w percepcji. Oślepiające
światło nie tylko jest szkodliwe dla oczu, lecz także upośledza zdolność oceny odległości
i rozpoznawania kształtów. Promienie UV mogą uszkodzić siatkówkę. Aby chronić oczy
przed tymi czynnikami w słoneczne dni, należy zakładać okulary przeciwsłoneczne.
Jednak i przy ich doborze obowiązują określone zasady. Okulary powinny być tak
dobrane, by były idealnie dopasowane do twarzy, ponieważ tylko wtedy promienie UV
będą mogły być efektywnie zatrzymane. Nieodpowiednia lub niedbała produkcja szkieł
zaowocować może zniekształceniem obrazu. Najefektywniej chronią oczy szkła
polaryzacyjne w szarym kolorze o krzywiźnie 8.
Współczesny człowiek większość czasu spędza przy oświetleniu sztucznym.
Przyjęte normy oświetleniowe wynoszą 200 luksów (lx) dla pracy mniej
precyzyjnej i 500 ÷ 2000 luksów dla pracy precyzyjnej. Oświetlenie jedynie miejsca
pracy w ciemnym pomieszczeniu nie jest wskazane. Dopuszczalny kontrast powinien
mieścić się w granicach 1:3 (stosunek jasności miejsc ciemniejszych do jaśniejszych).
W pomieszczeniach zamkniętych korzystać się powinno z oświetlenia kombinowanego
bezpośredniego i pośredniego.

12. 12
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
Bardzo duże znaczenie dla wykorzystania światła mają ściany pomieszczeń.
Najodpowiedniejsze są ściany białe lub słomkowo żółte, odbijające 80% światła.
Sztuczne światło to także promienie UV emitowane podczas sesji solaryjnej.
Tylko 4 na 10 klientów solariów korzysta podczas opalania z okularów ochronnych.
Za najpowszechniejszą obawę podaje się obawę przed niepożądanymi białymi śladami
wokół oczu i u nasady nosa. Zamykanie oczu w czasie opalania nie stanowi
wystarczającej ochrony, ponieważ powieki są zbyt cienkie, aby powstrzymać promienie
UV. Krótkie promienie UVB przyczyniają się do zapalenia spojówek. Większość
bywalców solariów niestosujących okularów po pewnym okresie uskarża się na ślepotę
zmierzchową i ślepotę barw. Według europejskich regulacji prawnych właściciel salonu
ponosi odpowiedzialność za uszkodzenie wzroku w przypadku braku okularów
ochronnych.
Ostrość widzenia jest podstawowym elementem higieny i bezpieczeństwa pracy.
Do 2020 roku 70% światowej populacji będzie wymagało korekcji wad wzroku.
Wzrok nasz nie jest przyzwyczajony do widzenia z bliska. U 45% Eskimosów
zaobserwowano krótkowzroczność, kiedy naukę ustną zastąpiono czytaniem i pisaniem
– wada ta występowała w tym rejonie świata zaledwie w 1%.
Najlepiej i najbezpieczniej korygują wzrok soczewki. Lekarze twierdzą,
że soczewki może nosić nawet 90% pacjentów, tymczasem w Polsce korzysta z nich
zaledwie 2%. (Soczewki stosowane są od 1889 r. – Szwecja) Najnowocześniejsze
soczewki są silikonowo-hydrożelowe.
Podobnie jak ćwiczenia relaksacyjne utrzymują ciało w dobrej kondycji fizycznej,
tak również techniki codziennego relaksu oczu przyczyniają się do lepszego widzenia.
1.5 Demakijaż
1.5.1 Wykonywanie demakijażu oczu
 wilgotną połowę płatka kosmetycznego połóż na dolnych powiekach;
 poproś klientkę o zamknięcie oczu;
 wilgotnym wacikiem z naniesioną emulsją do demakijażu oczu zmyj maskarę
z rzęs, wykonując ruchy w kierunku od nasady rzęs do ich końcówek;
 zdejmij i wyrzuć płatek;
 zmywacz nanieś na grzbiet lewej dłoni;
 3 palcem lewej dłoni unieruchom skórę w zewnętrznym kąciku oka klientki;
 3 palcem prawej dłoni nabierz zmywacz i połóż go na górnej powiece oka;
 rozprowadź zmywacz na powiece górnej na zewnątrz i na dolnej w stronę nosa,
delikatnie go wmasowując;
 zmyj wilgotnym wacikiem górną i dolną powiekę w tym samym kierunku,
w którym był rozprowadzany zmywacz;

13. 13
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
 sprawdź oczyszczenie oka;
 połóż na powiekach płatki nasączone 3% roztworem kwasu borowego.
1.5.2 Wykonywanie demakijażu ust
 wilgotny płatek kosmetyczny z naniesioną emulsją do demakijażu ust połóż
na zamkniętych ustach;
 lekko dociśnij płatek i odczekaj chwilę;
 delikatnie przytrzymaj ręką kąciki ust, by nie rozciągać skóry;
 ruchem zbierającym złóż płatek na połowę;
 zdejmij pomadkę najpierw z wargi dolnej, a następnie z górnej wargi;
 w razie potrzeby czynność powtórz.
1.6 Literatura
1.6.1 Literatura obowiązkowa
 Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., A.61 Kosmetyka pielęgnacyjna
i upiększająca – Twarz szyja i dekolt, Wyd. Nowa Era, Warszawa 2013.
1.6.2 Literatura uzupełniająca
 Dylewska-Grzelakowska J., Zabiegi upiększające twarzy szyi i dekoltu –
kwalifikacja, Wyd. WSiP, Warszawa 2013.
1.7 Spis rysunków i tabel
Rysunek 1.1 Cera normalna ........................................................................................................................3
Rysunek 1.2 Piegi ............................................................................................................................................5
Rysunek 1.3 Zmarszczki ...............................................................................................................................6
Tabela 1.1 Fototypy........................................................................................................................................8
1.8 Spis treści
1 Diagnostyka stanu skóry w zabiegach upiększających twarz i okolice oczu..................2
1.1 Wprowadzenie do diagnozy........................................................................................................2
1.1.1 Rodzaje cer......................................................................................................................................2
1.1.2 Zmiany skórne najczęściej obserwowane przez kosmetyczkę...................................4
1.1.3 Dolegliwości i choroby oczu.....................................................................................................6
1.2 Diagnoza..............................................................................................................................................7
1.2.1 Gromadzenie danych ..................................................................................................................7
1.2.2 Analiza danych ..............................................................................................................................9
1.2.3 Rozpoznanie...................................................................................................................................9

14. 14
Kurs: Zasady wykonywania zabiegów upiększających twarz
1.3 Przeciwwskazania do zabiegów upiększających twarz.................................................10
1.4 Higiena wzroku .............................................................................................................................10
1.5 Demakijaż........................................................................................................................................12
1.5.1 Wykonywanie demakijażu oczu ..........................................................................................12
1.5.2 Wykonywanie demakijażu ust .............................................................................................13
1.6 Literatura obowiązkowa............................................................................................................13
1.7 Literatura uzupełniająca............................................................................................................13
1.8 Spis rysunków i tabel..................................................................................................................13