1. ЭРДМИЙН ХЭТ ЦАХИВААС ХӨГЖЛИЙН ГАЛ БАДАРМОЙ
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ
СУРГУУЛЬ
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл
2010-2011
2010-2011

2. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Агуулга
МУИС-ийн эрхэм зорилго ........................................................................................................... 3
МУИС-ийн захирлын мэндчилгээ ............................................................................................... 3
МУИС-ийн тухай .......................................................................................................................... 4
Монгол улсын их сургуулийн Бакалаврын хөтөлбөрт 2011 онд Улаанбаатар хотоос
оюутан элсүүлэх журам ................................................................................................................ 4
Гадаадын оюутан элсүүлэх тухай ............................................................................................. 10
Бакалаврын сургалтын тухай ..................................................................................................... 10
Хичээлийн жилийн үргэлжлэх хугацаа .................................................................................... 11
Суралцах хугацаа ........................................................................................................................ 11
Шалгалт/үнэлгээ.......................................................................................................................... 11
Багц цаг болон хичээл сонголтын тухай................................................................................... 12
Сургалтын төлбөр, тэтгэлгүүд ................................................................................................... 12
Мэргэжлийн хөтөлбөрүүдийн жагсаалт ................................................................................... 13
Математик, компьютерийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд............................................................ 13
Мэдээллийн технологийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд .............................................................. 15
Физик электроникийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд .................................................................... 19
Химийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд ............................................................................................ 25
Биологийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд ....................................................................................... 29
Газарзүй геологийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд ........................................................................ 32
Нийгмийн шинжлэх ухааны мэргэжлийн хөтөлбөрүүд .......................................................... 38
Монгол хэл, монгол-гадаад хэлний мэргэжлийн хөтөлбөрүүд ............................................. 43
Олон улс судлалын мэргэжлийн хөтөлбөрүүд ......................................................................... 48
Олон улсын харилцааны мэргэжлийн хөтөлбөрүүд ................................................................ 49
Хууль зүйн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд ...................................................................................... 51
Эдийн засаг, менежментийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд .......................................................... 53
МУИС-ийн номын сан............................................................................................................... 72
Оюутны дотуур байр .................................................................................................................. 73
Холбоо барих утасны жагсаалт ................................................................................................. 73
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 2

3. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
МУИС-ийн эрхэм зорилго
Байгаль, нийгэм, хүмүүнлэгийн болон технологийн салбарт шинэ
мэдлэг бүтээж, түгээн дэлгэрүүлдэг, тогтвортой хөгжлийн үзэл
баримтлал бүхий үндэсний их сургууль байж улс орны хөгжилд
далайцтай хувь нэмэр оруулна.
МУИС-ийн захирлын мэндчилгээ
МУИС нь дээд боловсролын тогтолцоонд
түүхэн хийгээд өнөөгийн байдлаар ч, хамгийн
том байр суурийг эзлэх байна. Энэ утгаараа дээд
боловсролтой мэргэжлийн боловсон хүчин
бэлтгэх, тэдгээрийг хөдөлмөрийн зах зээлд
нийлүүлэх цар хүрээгээрээ улсын хэмжээнд
манлайлах байгууллага гэдгээрээ онцлог юм.
Тэртээ 1942 онд өрхөө татаж, үүдээ нээсэн
МУИС өдгөө олон мянган дээд боловсролтой
боловсон хүчин бэлтгэн гаргаж, шинжлэх
ухааны бүхий л салбарт шинэ мэдлэг
үйлдвэрлэж, дэлхийн олон орны шилдэг их, дээд сургууль, судалгаа, эрдэм шинжилгээний
байгууллагатай хамтран ажиллаж байна. Бид хөгжиж ирсэн 70 шахам жилийн хугацаанд бэлтгэн
гаргасан төгсөгчдөөрөө, тэдний улсдаа төдийгүй олон улсын түвшинд үзүүлсэн амжилт бүтээлээр
нь бахархал дүүрэн байдаг юм.
Даяаршлын үйл явц гүнзгийрч, шинжлэх ухаан, техник технологи хурдацтай хөгжиж буй
өнөө үед манай хамт олон улс орныхоо эрэлт шаардлагад нийцсэн, дэлхийн түвшин, олон улсын
жишигт хүрсэн мэргэжилтнийг сургаж бэлтгэхийн тулд сургалтын чанараа улам сайжруулах,
хөтөлбөрүүдээ боловсронгуй болгох, хүний нөөцийг чадавхжуулах, судалгаа шинжилгээний
ажлын чанар, үр нөлөөг дээшлүүлэх, гадаад, дотоодын мэргэжил нэгт нөхөдтэйгээ хамтран
ажиллах зэрэг олон талт үйл ажиллагааг өргөжүүлэн, сургуулиа Азийн төдийгүй дэлхий жишигт
хүрсэн тэргүүлэх их сургуулиудын нэг болох зорилго тавин уйгагүй, идэвхтэй, эрчтэй бас үр
дүнтэй ажиллаж байна.
МУИС-ийн багш нарын дийлэнх нь Япон, АНУ, Англи, Герман, Швед, Солонгос, Хятад
Орос зэрэг орнуудад эрдмийн зэрэг хамгаалан, тухайн судалгааны чиглэлээрээ тэдгээр орны
эрдэмтэдтэй байнгын холбоо харилцаатай байдаг ба МУИС-ийн гадаад хамтын ажиллагаа жил бүр
улам идэвхжиж, багш оюутан солилцох, шинжлэх ухааны тэргүүлэх салбаруудад хамтарсан
судалгаа явуулах зэргээр өргөжин хөгжсөөр байна. Энэ нь судалгаа-сургалт-үйлдвэрлэл гэсэн
МУИС-ийн хөгжлийн үндсэн чиг баримтлал алхам алхмаар хэрэгжин биелэлээ олоход түлхэц
болсоор байгаа билээ.
Өнөөгийн эрин үеийн шилдэг мэргэжилтэн болохыг хүссэн хэн бүхний өмнө МУИС-ийн
үүд хаалга нээлттэй байх болно.
Та бүхний ухаан нь хурц, үг нь мэргэн, үйлс нь өөдрөг байх болтугай.
МУИС-ийн захирал, Доктор, профессор САНЖБЭГЗИЙН ТӨМӨР-ОЧИР
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 3

4. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
МУИС-ийн тухай
Монгол улсын их сургууль нь 1942 онд
дээд мэргэжил олгох сургалт явуулах гурван
факультеттай нээгдсэн бөгөөд манай орны дээд
боловсролын тогтолцоо бүрэлдэн бий болох эх
суурь нь болсон юм. 1958 онд Мал эмнэлэгийн
факультет, 1961 онд Анагаах ухааны факультет
тус сургуулиас салбарлан бие даасан дээд
сургууль болон гарсан бөгөөд одоогийн
Шинжлэх ухаан, технологийн их сургууль 1969
онд, Хүмүүнлэгийн их сургууль 1979 онд
МУИС-ийн бүрэлдэхүүнд байгуулагдсан билээ.
МУИС өнгөрсөн хугацаанд төр засаг, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, нийгмийн салбарт ажиллах
дээд мэргэжилтэй боловсон хүчинг бэлтгэж, боловсрол, шинжлэх ухааны ололтод чухал хувь
нэмэр оруулжээ. МУИС-ийн төгсөгчид манай орны соѐл, боловсрол, шинжлэх ухаан, нийгэм, улс
төр, эдийн засгийн салбарт тэргүүлэх үүрэг гүйцэтгэсээр байна.
МУИС нь нийслэл Улаанбаатар хотод арав гаруй сургуультайгаас гадна Орхон, Завхан
аймагт салбар сургуультай. МУИС-ийн хамт олон ойролцоогоор 21600 оюутан, 1800 магистр,
докторын суралцагч, мөн 1000 гаруй эрдэмтэн багш, 700 гаруй ажилтан, ажиллагсад нараас
бүрдэж байна.
Монгол улсын их сургуулийн
Бакалаврын хөтөлбөрт 2011 онд
Улаанбаатар хотоос оюутан элсүүлэх журам
Нэг. Ерөнхий зүйл
1.1 МУИС-ийн бакалаврын зэрэг олгох хөтөлбөрт 2011-2012 оны хичээлийн жилд Улаанбаатар
хотоос оюутан элсүүлэхэд БСШУ-ы сайдын 2005/422, 2006/483 тушаалаар баталсан
“Оюутан элсүүлэх үлгэрчилсэн журам“ болон энэхүү журмыг баримтална.
1.2 МУИС-д элсэхээр бүртгүүлэгч, элсэгч болон элсэлтийн комиссын элсэлттэй холбоотой үйл
ажиллагааг зохицуулахад энэхүү журмын зорилго оршино.
1.3 Энэхүү журмаар зохицуулагдахгүй асуудал гарвал элсэлтийн комисс шийдвэрлэнэ.
1.4 МУИС-д элсэхээр хүсэлт гаргасан иргэнийг “бүртгүүлэгч”, зохих болзол хангаж элсэлтийн
хяналтын тоонд багтсан бүртгүүлэгчийг ”элсэгч”, элсэлтийн онлайн бүртгэлийн системийг
“систем” гэнэ. Элсэлтийн үйл ажиллагааг нэгдсэн байдлаар зохион байгуулахаар
томилогдсон комиссыг “элсэлтийн комисс”, элсэлтийн үйл ажиллагааг зохион байгуулахад
оролцох ажилтныг “комиссын гишүүн” гэнэ.
1.5 МУИС-д нийслэл болон аймгуудаас элсүүлэх оюутны хяналтын тоог БСШУЯ тогтооно.
1.6 Бүртгүүлэгч бүртгүүлэхээс өмнө энэхүү журамтай танилцах үүрэгтэй.
1.7 Энэхүү журам болон нэмэлт мэдээллийг http://burtgel.num.edu.mn/docs/ сайтад
байрлуулна.
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 4

5. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
1.8 Бакалаврын зэрэгтэй иргэнийг зарим мэргэжлээр бакалаврын хөтөлбөрт орой, эчнээ
хэлбэрээр элсүүлэн суралцуулна. Үүнд:
• оройн хөтөлбөрт 2011 оны 6-р сард:
эрх зүй
нягтлан бодох бүртгэл
санхүүгийн менежмент
гадаад худалдаа, гаалийн менежмент
маркетингийн менежмент
түүх-архив
аялал жуулчлалын менежмент
англи хэлний багш
геологи
• эчнээ хөтөлбөрт:
эрх зүй мэргэжлээр 2011 оны 3-р сард
нягтлан бодох бүртгэл
эдийн засаг-статистик
гадаад худалдаа, гаалийн менежмент
хүн ам зүй
улс төр судлал
түүх-архив
цаг уур мэргэжлээр 2011 оны 9-р сард тус тус элсүүлнэ.
Эдгээр хөтөлбөрт бүртгүүлэгчдээс Элсэлтийн ерөнхий шалгалт (ЭЕШ) өгсөн байхыг шаардахгүй
бөгөөд элсэлтийг “МУИС-ийн орой, эчнээ хөтөлбөрт оюутан элсүүлэх журам”-аар тусад нь
зохион байгуулна. Журамтай http://burtgel.num.edu.mn/docs/ хаяг руу хандан танилцаж болно.
1.9 Энэ журмын 1.8-д зааснаас бусад чиглэлээр бакалаврын зэрэг эзэмших хүсэлтэй бол ЭЕШ
өгч элсэнэ.
1.10 МУИС-д элсэхийг хүссэн гадаадын иргэдийн асуудлыг тусад нь журмаар
зохицуулна.
1.11 Гадаад оронд ерөнхий боловсрол эзэмшсэн Монгол Улсын иргэн МУИС-д элсэх хүсэлт
гаргахдаа ЭЕШ-ийг дүйцүүлж болох тухай тодорхойлолтыг эрх бүхий байгууллагаас авсан
байна.
Хоѐр. Бүртгүүлэгчдэд тавих шаардлага
2.1 Бүртгүүлэгч нь элсэхийг хүссэн хөтөлбөрт шаардлагатай хичээлээр ЭЕШ өгсөн
байна. Шалгалт өгөх хичээлүүдийг хавсралтанд заав.
2.2 Бүртгүүлэгч нь МУИС-д бүртгүүлэхээс өмнө ЭЕШ-ийн шалгуулагчийн буланд орж өөрийн
хувийн мэдээлэл болон дүнтэй танилцаж, хэрэв асуудал байвал шийдвэрлүүлсэн байх
шаардлагатай.
2.3 Бүртгэлтэй холбоотой төлбөр тооцоог төгрөгийн болон валютын Мастер, Виза картаар
хийнэ. Карт нь заавал бүртгүүлэгчийнх байх албагүй.
2.4 Бүртгүүлэгч нь элсэлттэй холбоотой мэдээллийг SMS-ээр хүлээн авах 2-оос доошгүй гар
утасны дугаар, и-мэйл хаягийг бүртгүүлнэ.
2.5 Зарим хөтөлбөрийн онцлогоос хамаарч хавсралтанд заасан ур чадварын нэмэлт шалгалт
өгнө. Нэмэлт шалгалтын хуваарийг бүртгэх үед мэдэгдэнэ.
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 5

6. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
2.6 МУИС-д бүртгүүлэхэд тавигдах минимум шаардлага ЭЕШ-д 60-аас доошгүй хувийн (560)
хэмжээст оноо авсан авсан байх ѐстой ба хөтөлбөрүүдийн хувьд бүртгэлийн босго оноог
ялгаатай тогтооно. (Хавсралтыг үз)
2.7 Улаанбаатараас оюутан элсүүлэх хуваарь дээр нийслэлд ЕБС сургууль төгссөн болон байнга
оршин суугаа иргэн өрсөлдөх эрхтэй.
Гурав. Элсэлтийн бүртгэл
3.1 Элсэлтийн бүртгэлийг зөвхөн онлайнаар http://burtgel.num.edu.mn хаягаар явуулна.
3.2 2011 оны 07-р сарын 05-ны өдрийн 09:00 цагаас 2011 оны 07-р сарын 08-ны өдрийн
18:00 цаг хүртэл бүртгэнэ.
3.3 Элсэгч системд ЭЕШ-ийн бүртгэлийн дугаар, нууц үгээ оруулснаар элсэх хүсэлтээ гаргана.
3.4 Системд амжилттай нэвтэрсэн үед системээс бүртгүүлэгчийн хувийн болон ЭЕШ-ийн
мэдээллийг дэлгэцэнд харуулах ба мэдээлэл алдаатай байвал бүртгүүлэгч асуудлыг
элсэлтийн комисст, эсвэл Боловсролын Үнэлгээний Төвд тавьж шийдвэрлүүлнэ.
3.5 Хувийн мэдээллийг баталгаажуулсны дараа шаардлага хангаж байгаа хөтөлбөрийн
жагсаалтыг харуулах бөгөөд сонирхсон хөтөлбөрийнхөө талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг
авах боломжтой.
3.6 Бүртгүүлэгч босго онооны шаардлага хангасан хэдэн ч хөтөлбөрт бүртгүүлж болно.
Хөтөлбөр бүрийн бүртгэлийн хураамж 2000₮, ур чадварын шалгалтын хураамж 4000₮
байна.
3.7 Бүртгүүлэхийг хүссэн хөтөлбөрийг сонгосон үед төлбөл зохих нийт төлбөрийн хэмжээ
харагдах бөгөөд уг мэдээлэлтэй танилцаад төлбөрийг онлайнаар хийнэ.
Дөрөв. Элсэгчийг шалгаруулах ба мэдэгдэх
4.1 2011 оны улсын олимпиадад I-III байрт шалгарсан сурагчийг тухайн чиглэлээр
БСШУЯ–ны шийдвэрээр шууд элсүүлнэ.
4.2 Олон улсын олимпиадад шагналт байр эзэлсэн, улсын олимпиадад байгалийн ухааны
чиглэлээр оролцон 2.6-д заасан нөхцлийг хангасан сурагчийг онооны дараалал харгалзахгүй
тухайн чиглэлээр элсүүлнэ.
4.3 МУИС-ийн харъяа гүнзгийрүүлсэн сургалттай “Байгаль-Эх”, “Манлай” ахлах сургуулийн
төгсөгч бүртгэлийн босго оноог хангасан нөхцөлд хяналтын тоонд багтаан тус тусын
мэргэжлийн чиглэлээр нь элсүүлнэ.
4.4 Бүртгүүлэгчийн нийт оноог хавсралтанд заагдсан шалгалтуудын харьцааг харгалзан тооцож
гаргана. Тухайлбал, хөтөлбөр хоѐр шалгалттай бол хоѐр шалгалтын оноог 70:30 харьцаагаар
нэмж, өөрөөр хэлбэл, I шалгалтанд авсан оноог 0.7-оор, II шалгалтанд авсан оноог 0.3-аар
үржүүлж нэмнэ.
4.5 Дараах хөтөлбөрүүдээр ур чадварын нэмэлт шалгалт авна:
компьютерийн график дизайн, реклам сурталчилгааны менежмент хөтөлбөрт элсэгчдээс
хар зургийн шалгалт
утга зохиол судлал/шүүмж, урлаг судлал, сэтгүүл зүйн хөтөлбөрт элсэгчдээс бичлэгийн
ур чадварын шалгалт.
Нэмэлт шалгалтын оноог компьютерийн график дизайн, реклам сурталчилгааны менежмент,
утга зохиол судлал/шүүмж, урлаг судлал хөтөлбөрийн хувьд 70:30, сэтгүүл зүйн
хөтөлбөрийн хувьд 40:30:30 харьцаагаар нэмж тооцно.
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 6

7. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
4.6 Хэмжээст оноо тэнцсэн тохиолдолд гүйцэтгэлийн хувиар байр эзлүүлж хуваарь олгох ба
гүйцэтгэлийн хувь тэнцвэл боловсролын гэрчилгээний голч оноог харгалзана.
4.7 Хяналтын тоонд багтсан эсэхийг бүртгэл хаагдсаны дараа тогтоосон хугацаанд системээр
мэдэгдэнэ. Хугацааг системээр болон www.num.edu.mn цахим хуудсаар мэдээлнэ.
Тав. Элсэх эрх олгох
5.1 Элсэлтийн комиссын хаяг, материал хүлээж авах байр болон хөтөлбөр сонгуулах
хуваарь, нэмэлт мэдээллийг 2011 оны 07-р сарын 01-нд МУИС-ийн төв байрны
гадна талд болон систем, www.num.edu.mn цахим хуудсанд тавина.
5.2 Хуваарь сонголт 2 өдөр үргэлжилнэ. Эхний өдөр буюу 2011 оны 07-р сарын 09-ний өдрийн
09:00-18:00 цагийн хооронд хяналтын тоонд багтсан бүртгүүлэгчдэд элсэх эрх олгоно.
Хяналтын тооноос хуваарь үлдвэл онооны жагсаалтын дарааллаар нь бүртгүүлэгчдэд
мэдэгдэх ба 2011 оны 07-р сарын 10-нд бүртгүүлэгч өөрийн биеэр ирж хуваарь сонгоно.
Зарласан өдөр, цагт ирээгүй хүнийг өөр хөтөлбөр сонгосон гэж үзэж дараагийн хүнд
сонголтыг шилжүүлнэ.
5.3 Хяналтын тоонд багтсан ч өөр хөтөлбөр сонгосон хүнийг жагсаалтаас хасах бөгөөд
жагсаалтанд багтсан дараагийн хүнд хяналтын тоонд багтсан гэсэн мэдэгдлийг SMS-ээр
өгөх ба үүнийг хүлээн авсан бүртгүүлэгч 2011 оны 07-р сарын 10-ны өдрийн 15:00 цагаас
өмнө ирж хуваарь сонгоно.
5.4 Хуваарь сонгохдоо дараах материалыг бүрдүүлнэ. Үүнд:
I. Иргэний үнэмлэх, хуулбарын (ар, өвөр тал нэг нүүрэнд) хамт
II. Бүрэн дунд боловсролын гэрчилгээ
III. ЭЕШ-ын батламж, хуулбарын хамт
IV. Цээж зураг 2 хувь, оюутны үнэмлэхний шаардлагад нийцсэн цээж зураг файл хэлбэрээр
(аль аль нь сүүлийн 6 сард авахуулсан)
Эдгээр материалыг битүүмжлэл сайтай хавтсанд хийсэн байна.
5.5 Элсэх эрх олгох үед бүртгэлийн мэдээллийг эх бичиг баримтуудтай нь тулгаж
баталгаажуулна.
Зургаа. Бусад
6.1 Элсэгч хуваарь буцаах тохиолдолд нэг кредитийн үнэлгээний хэмжээний төлбөр
төлнө.
6.2 Нэг хөтөлбөрөөс нөгөө хөтөлбөрт шилжүүлэн элсүүлэхгүй ба хуваарийг бусдад
шилжүүлэхийг хориглоно.
6.3 Элсэгч бүртгүүлж, эхний улирлын сургалтын төлбөр төлсний дараа элссэн тушаалыг гаргах
бөгөөд тушаал нь гарсан оюутнууд МУИС-ийн мэдээллийн системийг ашиглах
хэрэглэгчийн нэр, нууц үгийг цахим шуудангаар хүлээн авна. Бүртгэлийн хугацааг хуваарь
сонгох үед зарлана.
6.4 Элсэлттэй холбоотой бичиг баримтыг хуурамчаар үйлдсэн хүнийг МУИС-д элсүүлэхгүй,
элссэн тохиолдолд хасна.
6.5 Элсэлтийг онлайнаар явуулахад зориулсан цахим хуудас нь бүтэн жилийн турш тогтмол
ажиллагаатай байж, элсэлтийн талаарх мэдээллээр бүртгүүлэгчдийг хангана.
6.6 Онлайн бүртгэл явагдаж байх үед МУИС-ийн бүрэлдэхүүний сургуулиуд хөтөлбөрүүдээ
танилцуулах, зөвлөгөө өгөх үйл ажиллагааг утас, мессенжер болон и-мэйлээр зохион
байгуулна.
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 7

8. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Хавсралт
МУИС-ийн Бакалаврын хөтөлбөрт оюутан элсүүлэх мэргэжлийн бүлэг,
мэргэжил, бүртгэлийн босго оноо, өгсөн байх ерөнхий шалгалт,
нийт оноонд эзлэх харьцаа
Бүлэг Мэргэжил Бүртгэлийн
I - 70% II - 30%
босго оноо
Математик; Математикийн багш;
Хэрэглээний математик; Хэрэглээний
1 статистик; Эдийн засгийн математик 600 Математик
загварчлал; Математик, програм
хангамж
Мэдээллийн систем; Мэдээллийн
системийн менежмент; Компьютерийн
2 программ хангамж; Мэдээллийн 750 Математик
технологи; Компьютерийн техник;
Компьютерийн сүлжээ
3 Компьютерийн график дизайн*) 680 Математик
4 Электроник, автоматик; Mультимедиа
холбооны технологи 680 Математик Физик
5 Физик 560 Физик
Цөмийн технологи; Физик-электроник;
6 Физикийн багш; Геофизик; Хэрэглээний 560 Физик Математик
геофизик; Сэргээгдэх эрчим хүч
Хими; Хими технологи; Нефтийн хими;
Хүрээлэн буй орчны хими; Хүнсний
хими; Эрдэс материалын хими; 560 Физик/био-
7 Хими
Байгалийн нэгдлийн хими; Нүүрсний логи
хими; Химийн багш
Биологи (амьтан судлал, ургамал судлал,
микробиологи, биофизик, биохими,
биоорганик хими); Экологи, байгаль
хамгаалал; Биотехнологи (ургамлын
8 биотехнологи, хүнсний биотехнологи);
Ой судлал; Байгалийн аялал жуулчлал; 560 Биологи Математик
Хэрэглээний биологи; Биологи,
байгалийн шинжлэлийн багш
Газарзүй; Газар зохион байгуулалтын
менежмент; Газрын кадастр; Байгаль
9 580
ашиглалт, хяналт үнэлгээ; Хүрээлэн буй
орчны экологи; Хот ба бүс нутаг Математик Газарзүй
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 8

9. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
төлөвлөлт; Байгаль орчныг зайнаас
тандан судлал ба газарзүйн мэдээллийн
систем; Газар зүй-байгалийн
шинжлэлийн багш
Геологи; Шатах ашигт малтмалын эрэл
10 хайгуул; Геологи, эрдэс баялгийн 600
менежмент (үйлдвэрлэлийн менежмент)
11 Цаг уур; Ус судлал 600 Математик Физик
Монгол хэл/уран зохиол; Монгол хэл-
12 уран зохиолын багш; Эх бичиг судлал;
Утга зохиол судлал, шүүмж*) 630
Монгол хэл
13 Урлаг судлал* )
560
Монгол-гадаад хэл/судлал: (монгол-
англи; монгол-хятад; монгол-япон; Англи/орос
14 640 Монгол хэл
монгол-солонгос) хэл
Олон улс судлал: (англи-америк; герман;
15 франц; орос; испани; хятад; япон; 700/600 Англи/орос хэл
солонгос; турк)**)
Сэтгүүл зүй ба олон улсын сэтгүүл зүй*) Англи/орос
16 660 Монгол хэл
хэл
Түүх; Түүх-нийгэм судлалын багш,
Антропологи; Археологи, нийгэм
17 соѐлын антропологи; Түүх-аялал 560 Монгол улсын түүх
жуулчлал
Социологи; Гүн ухаан; Шашин судлал; Нийгмийн
Улс төр судлал; Сэтгэл судлал; Англи/орос
18 640 тухай
Нийгмийн ажил; Гүн ухааны багш хэл
мэдлэг
Эрх зүй; Олон улсын эрх зүй; Бизнесийн Нийгмийн
19 эрх зүй; Төрийн захиргааны менежмент 700 тухай Математик
мэдлэг
Нягтлан бодох бүртгэл; Татварын эдийн
засаг, ня-бо; Банкны эдийн засаг, нябо;
Банкны менежмент; Санхүүгийн
менежмент; Санхүү-эдийн засаг;
Даатгалын эдийн засаг; Санхүүгийн
20 менежмент-мэдээлэл зүй; Худалдааны 760 Математик
менежмент; Олон улсын худалдааны
менежмент; Маркетингийн менежмент;
Бизнесийн менежмент; Эдийн засаг,
статистик; Хүн ам зүй; Эдийн засаг ба
олон улсын эдийн засаг; Эдийн засгийн
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 9

10. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
мэдээлэл (үйлчилгээний салбарын эдийн
засаг); Үйлдвэрлэлийн менежмент;
Реклам сурталчилгааны менежмент*)
21 Олон улсын харилцаа Монголын
760 Англи хэл
түүх
22 Олон улсын эдийн засгийн харилцаа 760
Аялал жуулчлалын менежмент; зочид Математик Англи хэл
23 буудал, зоогийн газрын менежмент 630
Нийгмийн
24 Бизнесийн сэтгэл зүй 630 Математик
тухай мэдлэг
Тайлбар: *) ЭЕШ-аас гадна нэмэлт ур чадварын шалгалт өгнө (Журмын 4.5-р заалтыг үз).
**) 15-р бүлгээр элсүүлэх хяналтын тоог англи, орос хэлээр ЭЕШ өгсөн нийт хүмүүсийн тоо,
тус бүлэгт бүртгүүлэгчдийн тооны харьцаанд үндэслэн хуваарилах ба бүртгүүлэгчдэд тухайн
үед нь танилцуулна.
Гадаадын оюутан элсүүлэх тухай
Гадаадын болон харъяалалгүй иргэнийг МУИС-д элсүүлэн суралцуулах асуудлыг тусгай
журмаар зохицуулна. Гадаадын суралцагч нь сургалтанд бүрэн хэмжээгээр оролцож чадахаар
монгол хэл эзэмшсэн байвал зохино. Хэрэв монгол хэлийг зохих хэмжээнд эзэмшээгүй бол монгол
хэлний бэлтгэл ангид суралцуулна. Гадаадын их, дээд сургуулиудтай байгуулсан хамтын
ажиллагааны шугамаар тусгай хичээлүүдийг судлахаар ирсэн оюутнуудыг хугацаа зааж элсүүлнэ.
МУИС-д суралцах гадаадын иргэн нь "S" буюу суралцах, судалгаа хийх ангиллын виз авснаар
суралцах эрхтэй болно. Виз урилга явуулахад доорхи бичиг баримтуудыг бүрдүүлэх ѐстой.
1. МУИС-ийн элсэлтийн анкет
2. Эрүүл мэндийн анкет
3. ХДХВ/ДОХ-ын шинжилгээний бичиг
4. 5 жилийн хугацаатай паспорт
5. Даатгал
6. Ахлах сургуулийн гэрчилгээ, түүний хуулбар
Бакалаврын сургалтын тухай
Бакалаврын боловсролын зорилго нь бүрэн дунд боловсролтой иргэнд сургалт, үйлдвэрлэл,
үйлчилгээний салбарт мэргэжлийн өндөр түвшинд ажиллахад шаардагдах тодорхой шинжлэх
ухааны суурь мэдлэг эззэмшүүлж, цаашид өөрийгөө хөгжүүлэх онол-арга зүйн мэдлэг, чадвар,
соѐл төлөвшүүлэхэд оршино. Дипломын боловсрол нь бакалаврын хөтөлбөрийн ерөнхий болоод
мэргэжлийн суурь хэсгийг эзэмшсэн хүнд олгох бүрэн бус дээд боловсрол юм. МУИС нь
бакалаврын сургалтаар байгалийн ухааны чиглэлээр 58, нийгмийн ухааны чиглэлээр 64 нийт 122
чиглэлээр мэргэжилтэн бэлтгэж байна.
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 10

11. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Хичээлийн жилийн үргэлжлэх хугацаа
Хичээлийн жил 3 улиралтай байх ба 9-сарын 1-нд эхэлнэ. Намар, хаврын буюу үндсэн 1, 2
дугаар улиралд оюутан хичээлд заавал суух бөгөөд тус бүр хичээлийн 16 долоо хоног, шалгалтын
3 долоо хоног, амралтын 3-аас доошгүй долоо хоногтой байна. Зуны буюу нэмэгдэл улирал нь
хурдавчилсан болон нөхөн суралцах, үйлдвэрлэлийн болон хээрийн дадлага хийхэд зориулагдах
бөгөөд хичээллэх хугацаа нь шалгалт авах хугацааг оролцуулан 8 долоо хоног байна.
Суралцах хугацаа
Оюутны дипломын зэргээр суралцах ердийн хугацаа 3 жил, бакалаврын зэргээр суралцах
ердийн хугацаа 4 жил, дээд хугацаа нь ердийн хугацаанаас 2 жилээр илүү байж болно. Эхний 5
улирал дараалан бүх хичээлдээ амжилттай дүн үзүүлсэн, 80 -аас дээш голч оноотой оюутан
өөрийн хүсэлтээр үлдсэн хугацаанд 1 улирлыг товчлон суралцаж болно. Эхний 5 улирлын голч
оноогоор 85-аас дээш үнэлгээтэй суралцсан өдрийн ангийн суралцагч хоѐр дахь мэргэжлээр
давхар суралцаж болно.
Шалгалт/үнэлгээ
Сургалтын төлөвлөгөөн дэх хичээлийн тодорхойлолтын дагуу оюутны эзэмшсэн мэдлэг,
чадварын түвшинг үнэлж дүгнэх гол хэлбэр нь шалгалт байна. Оюутны судалсан хичээлийн багц
цаг нь тухайн суралцагчийн эзэмшсэн мэдлэг, чадварын тоон үнэлгээ бөгөөд шалгалтын оноо/дүн
нь түүний чанарын үнэлгээ болно. Голч дүн нь суралцагчийн эзэмшсэн мэдлэг, чадварын тоо ба
чанарын үнэлгээний нэгдэл юм. Оюутны мэдлэг, чадварын (шалгалтын) үнэлгээг 5 шатлалтай дүн
ба 100 онооны тогтолцоогоор гаргана. F дүн авсан хичээлийн багц цагийг биелүүлээгүй гэж үзнэ.
Оноо, тоон ба үсгэн дүн нь дараах хүснэгтэд үзүүлсэн харьцаатай байна.
Тоон дүн Үсгэн дүн
Оноо
90 ≤ О ≤ 100 4 А
80 ≤ О < 90 3 В
70 ≤ О < 80 2 С
60 ≤ О < 70 1 D
0 ≤ О < 60 0 F
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 11

12. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Багц цаг болон хичээл сонголтын тухай
Багц цаг нь боловсролын агуулгын багтаамжийг жиших нэгж бөгөөд оюутны эзэмшсэн
мэдлэг, чадвар, багшийн сургалтын ажлын хэмжээ, сургалтын төлбөрийг тооцох үндсэн хэмжүүр
юм. Нэг багц цагийн хэмжээ нь өдрийн хэлбэрээр суралцаж байгаа оюутны 7 хоногийн бүтэн
ачаалал буюу 40 цагтай тэнцүү байна.
Хичээлийн багц цаг нь хичээлийн агуулгыг харуулах бүхэл тоо байх бөгөөд хэмжээ нь
долоо хоногт тухайн хичээлийг судлах цаг, хэлбэрээс хамаарна. Үүнд 16 долоо хоногтой
улирлын нэг долоо хоногт суралцахад зориулах дараах багц бүрийг нэг багц цаг гэж
тодорхойлно:
• Лекцийн 1 цаг + оюутны бие даан суралцах 2 цаг;
• Семинарын 2 цаг + бие даах 1 цаг;
• Лабораторийн хичээлийн 3 цаг;
• Биеийн тамирын хичээл, үйлдвэрлэлийн дадлага, ангийн болон төгсөлтийн ажил зэрэг
сургалтын бусад хэлбэрээр оюутны сурах үйл ажиллагаанд зарцуулах 48 цагийг 1 багц цагтай
жишнэ.
Биелүүлсэн багц цагийн хэмжээгээр тухайн оюутны суралцаж буй анги тодорхойлогдоно. Үүнд:
• Нэгдүгээр ангийн оюутан 0 - 30 багц цаг биелүүлсэн
• Хоѐрдугаар ангийн оюутан 31 - 60 багц цаг биелүүлсэн
• Гуравдугаар ангийн оюутан 61 - 90 багц цаг биелүүлсэн
•Дөрөвдүгээр ангийн оюутан 91-ээс дээш багц цаг биелүүлсэн байна.
Сургалтын төлбөр, тэтгэлгүүд
Сургалтын төлбөр нь судлах хичээлийн багц цагийн үнэ, сургуулиас оюутанд үзүүлэх
үйлчилгээний хөлсний нийлбэрээр тодорхойлогдоно. Сургалтын төлбөрийн хэмжээг тусгай
журмаар баталгаажуулсан аргачлалаар жил бүр шинэчлэн тогтоож, Удирдах зөвлөл батлах ба
тухайн хичээлийн жилд өөрчлөхгүй.
МУИС-д сайн суралцаж, эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажилд амжилт гаргаж буй
оюутнуудын сурах бололцоог хангах, тэднийг дэмжих зорилгоор маш олон байгууллага хувь
хүмүүс төрөл бүрийн тэтгэлэг олгодог юм. Эдгээрээс дурьдвал:
МУИС-ийн эрдмийн зөвлөлийн нэрэмжит тэтгэлэг
“Норовбанзад”сангийн тэтгэлэг
“Еренхий Сайдын нэрэмжит” тэтгэлэг
Олон улсын боловсрол сангийн нэрэмжит тэтгэлэг
Голомт банкны тэтгэлэг
“Алсын хараа-2004” Спирт бал бурам ХХК –ны тэтгэлэг
АПУ” хувьцаат компаны нэрэмжит тэтгэлэг
“Сумитомо” корпорацийн нэрэмжит тэтгэлэг
Нээлттэй нийгэм форумын тэтгэлэг
Монголыг дэмжих нийгэмлэгийн нэрэмжит тэтгэлэг
ОУ-ын Ротаригийн нэрэмжит тэтгэлэг
АНУ-ын Миннесотагийн их сургуулийн проф, Девид Пикаскийн нэрэмжит тэтгэлэг
БНСУ-ын “Yulrim Scholarship Foundation-ийн нэрэмжит тэтгэлэг
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 12

13. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
БНСУ-ын Намьяанжү хотын Монголын боловсролыг дэмжих сангийн тэтгэлэг
БОЯ-ны “Их говь” төсөлийн тэтгэлэг
БНСУ-ын Генги муж дахь Монгол улсын өргөмжит консул Ким Хо Ёны нэрэмжит тэтгэлэг
Тайван Монгол-Төвдийн хорооны тэтгэлэг
БНСУ-ын “Бид ахан дүүс” буддын шашны байгууллагын тэтгэлэг
Монгол улсын Ерөнхийлөгч болон Ерөнхий сайдын нэрэмжит тэтгэлэг гэх мэт
Мэргэжлийн хөтөлбөрүүдийн жагсаалт
Математик, компьютерийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Онолын математикийн дээд боловсролтой мэргэжилтний эзэмшвэл зохих
суурь мэдлэг
Математик, мэдээллийн технологи, гадаад хэлийг мэргэжилдээ ашиглах
чадвар
Бусад мэргэжилд хөрвөх чадвар
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Математик
Онолын математикийн чиглэлээр математикийн онолын суурь ба хавсрага
чиглэлээр судалгаа хийх эрдэм шинжилгээний ажилтан, их дээд
сургуулийн математикийн багш, мөн дунд сургуулийн математикийн багш
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн суурь мэдлэг сайн байх, ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр
өгсөн байх
Мэргэжлээ өөрийн итгэл үнэмшилээр сонгосон байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Хэрэглээний математикийн дээд боловсролтой мэргэжилтний эзэмшвэл
зохих суурь мэдлэг
Математик, мэдээллийн технологи, гадаад хэлийг мэргэжилдээ ашиглах
чадвар
Бусад мэргэжилд хөрвөх чадвар
Хэрэглээний Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
математик Эрдэм шинжилгээний ажилтан, банк санхүү бизнесийн байгууллагад
эрсдэлийн шинжээч ба менежер, даатгалын байгууллагат актуар
математикч, их дээд сургуульд хэрэглээний математикийн багш
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн суурь мэдлэг сайн байх, ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр
өгсөн байх
Мэргэжлээ өөрийн итгэл үнэмшилээр сонгосон байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Дээд боловсролтой мэргэжилтний эзэмшвэл зохих суурь мэдлэг
магадлалын онол, математик статистик, стохастик процессын талаарх
суурь мэдлэг
Статистикийн орчин үеийн арга алгоритм, программ хангамжийг
хэрэглэн байгаль, нийгэм, эдийн засаг техникийн асуудлуудад дүгнэлт
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 13

14. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Хэрэглээний гаргах мэдлэг чадвар
статистик Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Улс, хот, аймаг, дүүргийн статистикийн мэргэжилтэн, банк санхүүгийн
байгууллагын мэргэжилтэн, эрсдэлийн мэргэжилтэн, даатгалын
байгууллагын актуарч, мэргэжилтэн, судалгааны байгууллагын судлаач,
эрдэм шинжилгээний ажилтан, их дээд сургуулийн магадлал статистик,
дээд математикийн багш
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн суурь мэдлэг сайн байх, ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр
өгсөн байх
Логик сэтгэхүй, хар ухаан сайн, ажигч гярхай байх
Их хэмжээний тоон мэдээлэл дээр ажиллахад бэлэн залхуурахгүй
хөдөлмөрч байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Сургалтын болон хичээлийн хөтөлбөр боловсруулах
Математик хэл, сэтгэлгээний чадвар, чадамж төлөвшүүлэх
Математик, мэдээлэл зүйн мэдлэг бүтээх арга барил
Мэдээллийн технологийг, сургалтанд хэрэглэх
Суралцагчдад сэтгэхүйн барил төлөвшүүлэх
Хэрэглээний программуудыг сургалтанд болон мэдлэгийн олон салбарт
хэрэглэх
Бодлого бодох, аливаа асуудал шийдэх үйлийн баримжаа эзэмшүүлэх гэх
мэт
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Математикийн Математик, мэдээлэл зүйн ухааны бакалавр зэрэгтэй мэргэжилтэн нь хос
багш болон дагнасан мэргэжлээрээ бүх шатны сургуульд багшлах, арга зүйч,
удирдах ажилтан, эрдэм шинжилгээний байгууллагад судлаач, төр засгийн
хийгээд хувийн хэвшлийн байгууллагад мэдээллийн технологийн
мэргэжлээр ажиллах боломжтой.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр өгсөн байх
Суралцах үүрэг, хариуцлагаа сайтар ухамсарласан байх
Элементар математикийн суурь мэдлэг, ур чадварыг эзэмшсэн байх
Ёс суртахууны зохих төлөвшилтэй байх
Бие даан сурч, хөдөлмөрлөх дадалтай байх
Сэтгэхүйн барилууд эзэмшсэн байх
Мэргэжилдээ дур сонирхолтой, сэтгэлтэй, өөртөө итгэлтэй байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Дээд боловсролтой инженерийн зайлшгүй эзэмшвэл зохих шинжлэх
ухааны ерөнхий суурь мэдлэг
Програм хангамжийн инженерчлэлийн суурь мэдлэг
Програмчлалын орчин үеийн арга технологийг хэрэглэн програм
хангамжийн систем зохиох мэдлэг, чадвар
Програм
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
хангамж
Төр, засгийн ба хувийн хэвшлийн байгууллагад програм зохиогч, вэб
мастер, системийн шинжээч, өгөгдлийн сангийн администратор, төслийн
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 14

15. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
менежер, эрдэм шинжилгээний ажилтнаар болон бүх шатны сургуульд
багш
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн суурь мэдлэг сайн байх, ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр
өгсөн байх
Логик сэтгэхүйн хөгжил сайн байх
Хөдөлмөрч байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Математик, эдийн засгийн хосолсон мэргэжил
Мэдээллийн технологи, гадаад хэлийг мэргэжилдээ ашиглах чадвар
бусад мэргэжилд хөрвөх чадвар
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Банк, санхүүгийн салбарт эдийн засагч, зээлийн мэргэжилтэн, эрсдэлийн
шинжилгээ, төлөвлөлттэй холбоотой албан тушаал, их, дээд сургуульд
Эдийн засгийн
математик, эдийн засгийн онол, санхүүгийн математикийн чиглэлээр багш,
математик
хөрөнгийн зах зээл болон даатгалын салбарын ажилтан
загварчлал
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн суурь мэдлэг сайн байх, ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр
өгсөн байх
Мэргэжлээ өөрийн итгэл үнэмшилээр сонгосон байх
Логик сэтгэхүйн хөгжил сайн байх
Хөдөлмөрч байх
Мэдээллийн технологийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Дээд боловсролтой инженерийн зайлшгүй эзэмшвэл зохих шинжлэх
ухааны ерөнхий суурь мэдлэг
Мэдээллийн системийн инженерчлэлийн суурь мэдлэг
Програмчлалын орчин үеийн арга
технологийг хэрэглэн програм хангамжийн систем зохиох мэдлэг, чадвар
Мэдээллийн системийн менежмент хийх мэдлэг чадвар
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Мэдээллийн
Төр, засгийн ба хувийн хэвшлийн байгууллагын мэдээллийн систем ба
систем
өгөгдлийн сангийн дизайнер, вэб мастер, системийн шинжээч, өгөгдлийн
сангийн администратор, эрдэм шинжилгээний ажилтнаар болон их дээд,
дунд сургуульд багш
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн суурь мэдлэг сайн байх, ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр
өгсөн байх
Логик сэтгэхүйн хөгжил сайн байх
Хөдөлмөрч байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Математик, эдийн засаг, компьютерийн ухаан хосолсон мэргэжил
Мэдээллийн системийн менежмент хийх мэдлэг чадвар
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 15

16. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Мэдээллийн Мэдээллийн технологи, гадаад хэлийг мэргэжилдээ ашиглах чадвар
системийн бусад мэргэжилд хөрвөх чадвар
менежмент Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Төрийн өмчийн ба төрийн өмчийн бус байгууллагын мэдээллийн
системийн менежер, их дээд сургуульд мэдээллийн менежментийн багш
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн суурь мэдлэг сайн байх, ЭЕШ-ыг математикийн хичээлээр
өгсөн байх
Мэргэжлээ өөрийн итгэл үнэмшилээр сонгосон байх
Логик сэтгэхүйн хөгжил сайн байх
Хөдөлмөрч байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Компьютерийн програм хангамжийн инженер нь төрөл бүрийн програм
хангамжийг зохиох, програм хангамжийн төсөл боловсруулах, Вэб сайт
урлан бүтээх, интернэт технологийг сайн эзэмшсэн инженер болдог. Энэ
мэргэжлээр суралцагч нь компьютерийн техник, сүлжээний мэргэжлийн
суурь хичээлүүдийг үздэг тул мөн эдгээр чиглэлээр ажиллаж чадна.
Суралцагч нь компьютерийн техник, тэдгээрийн програмын талаар онол
дадлагын өргөн мэдлэгтэй төгсөх учир техник, програм хангамж, харилцаа
Компьютерийн
холбооны аль ч чиглэлээр ажиллах чадамжтай байдаг.
програм
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
хангамжийн
Одоогоор олон төгсөгч МУИС, ШУТИС, МУБИС зэрэг их дээд сургуульд
инженер
багшилж, шинжлэх ухааны байгууллага болон үйлдвэр, аж ахуйн газарт,
тухайлбал, Эрдэнэт үйлдвэр, Дулааны цахилгаан станц, МИАТ, МЦХК,
МШХХГ, MCS компани, Юнител, Мобиком зэрэг байгууллагад
мэргэжлээрээ ажиллаж байна.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Шинээр элсэгч нь математикийн гүнзгий мэдлэгтэй, ЭЕШ-ыг
математикийн хичээлээр өгсөн байх, логик сэтгэлгээ сайтай байх
шаардлагатай.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Компьютерийн график дизайнер нь мэдээллийн технологийн нэгэн салбар
болон эрчимтэй хөгжиж, олон нийтийн радио телевиз, хэвлэл мэдээлэл,
соѐл урлаг, боловсрол, шинжлэх ухаан болон нийгмийн бүхий л салбарт
эрэлт хэрэгцээтэй байгаа компьютерийн график дизайн, мултьмедиа
мэргэжлийн талаар нарийн мэдлэг, чадвартай болдог учир орчин үеийн
техник, технологийг ашиглан хөдөлгөөнт дүрс, дуу авиа, дүрслэх урлагийн
ур чадвар шаардсан ажлыг хийх мэргэжилтэн болно.
Мултьмедиа салбарт шаардлагатай байдаг нарийн мэргэжлийн мэдлэг
болох сүлжээний техник, аудио видео техник, програм хангамж,
програмчлал, интернэт програмчлал, компьютер график, тэдгээрийг
боловсруулах арга барил, техник технологийг судалдаг. Мөн дүрслэх урлаг,
Компьютерийн
дуу авиа, дизайны суурь ойлголтыг эзэмшсэн байхаас гадна, тэдгээрийг
график дизайнер
компьютерээр боловсруулах мэдлэгийг эзэмшинэ.
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Энэ чиглэлийн мэргэжилтэн нь мэдээлжсэн нийгмийн бүхий л салбарт
ажиллах боломжтой. Эдгээрээс гол салбар нь мэдээлэл /мэдээлэл харилцаа
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 16

17. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
холбоо, нийгмийн шинжлэх ухааны салбар, зар сурталчилгаа, бараа
бүтээгдэхүүн үйлчилгээний танилцуулга, хэвлэл мэдээлэл гэх мэт/, соѐл
урлаг /радио телевиз, кино театрын урлаг, дизайн, компьютерийн тоглоом
гэх мэт/ юм. Мөн мэдээллийн зууч, вэб хөтөч, вэб дизайнер, тоглоом
бүтээгч, интерактив сургалтын програм зохиогч, дэлгэцийн дизайнер,
хэвлэлийн эх бэлтгэгч, телевизийн болон киноны тусгай эффектчин, график
дизайнер, дизайнер, дуу авиа болон дүрс боловсруулагч гэх мэт чиглэлээр
ажиллах боломжтой.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Шинээр элсэгч нь математикийн гүнзгий мэдлэгтэй, ЭЕШ-ыг
математикийн хичээлээр өгсөн байх, логик сэтгэлгээ сайтай байх
шаардлагатай. Мөн хар зургийн мэдлэгтэй байх ба ур чадварын нэмэлт
шалгалт өгнө.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Мультимедиа мэдээлэл, түүнийг дамжуулах арга технолог мэргэжлийн
өндөр түвшинд онол, практик хослуулан суралцахаас гадна, интернэт
технологийг сайн эзэмшсэн инженер болж веб сайт урлах, түүнийг
ажиллуулдаг веб сервер болоод бусад бүхий л төрлийн серверийн програм
хангамжууд дээр ажиллах чадвартай системийн администратор болж
төгсдөг. Суралцагч нь сүлжээ, холбооны технологийг оновчтой зохион
байгуулах, сервер системийн болон төрөл бүрийн төхөөрөмжүүдийн
тохиргоог мэргэжлийн төвшинд тохируулахаас гадна зарим төрлийн
төхөөрөмжийг техник болон програм хангамж хослуулан зохион бүтээх
чадварыг эзэмшинэ.
Мультимедиа,
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
холбооны
Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддаг ба тэдгээрийн ихэнхи нь
технологи
үйлдвэр, аж ахуйн газарт, тухайлбал, МИАТ, Монголын Цахилгаан Холбоо,
МCиЭс ком болон электроникс, Юнител, Мобиком, Скайтел, Жи мобайл,
Топнэт, Аствишн, Азиател, МТ групп зэрэг байгууллагад мэргэжлээрээ
ажиллаж байна. Энэ мэргэжлээр суралцагч нь компьютерийн програм
хангамж, компьютерийн техник хангамж, холбооны технологийн
мэргэжлийн суурь хичээлүүдийг үздэг тул мөн эдгээр чиглэлээр ажиллах
чадвартай.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математик, физикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой.
Англи хэлийг сайн судалсан байх шаардлагатай. Аливааг задлан шинжлэх,
нэгтгэн дүгнэх чадвартай, техник сэтгэлгээ сайтай байх.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Төрөл бүрийн компьютерийн сүлжээний бүтэц, үйл ажиллаагааны
онцлогийг мэргэжлийн өндөр түвшинд онол, практик хослуулан
суралцахаас гадна, интернэт технологийг сайн эзэмшсэн инженер болж веб
сайт урлах, түүнийг ажиллуулдаг веб сервер болоод бусад бүхий л төрлийн
серверийн програм хангамжууд дээр ажиллах чадвартай системийн
администратор болж төгсдөг. Суралцагч нь сүлжээ, холбооны технологийг
оновчтой зохион байгуулах, сервер системийн болон төрөл бүрийн
төхөөрөмжүүдийн тохиргоог мэргэжлийн төвшинд тохируулахаас гадна
зарим төрлийн төхөөрөмжийг техник болон програм хангамж хослуулан
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 17

18. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Компьютерийн зохион бүтээх чадварыг эзэмшинэ.
сүлжээний Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
инженер Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддаг ба тэдгээрийн ихэнхи нь
үйлдвэр, аж ахуйн газарт, тухайлбал, МИАТ, Монголын Цахилгаан Холбоо,
МCиЭс ком болон электроникс, Юнител, Мобиком, Скайтел, Жи мобайл,
Топнэт, Аствишн, Азиател, МТ групп зэрэг байгууллагад мэргэжлээрээ
ажиллаж байна. Энэ мэргэжлээр суралцагч нь компьютерийн програм
хангамж, компьютерийн техник хангамж, холбооны технологийн
мэргэжлийн суурь хичээлүүдийг үздэг тул мөн эдгээр чиглэлээр ажиллах
чадвартай.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой.
Математикаас гадна физик, англи хэлний хичээлүүдийг сайн судалсан байх
шаардлагатай. Аливааг задлан шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай, техник
сэтгэлгээ сайтай байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Ахуйн автоматжуулалт, дохиолол хамгаалалт
Үйлдвэрлэлийн автоматжуулалт, эрчим хүч
Харилцаа холбоо, төхөөрөмжийн интерфейс
Робот техник зохион бүтээх
Чадварлаг инженер болно. Байгууллагын техник хангамж, программ
хангамжийн шийдлүүдийг бүрэн хариуцаж, бүх төрлийн автомат системийг
зохион бүтээх чадварлаг инженер юм.
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддаг ба дотоодын үйлдвэр, аж
ахуйн газраас дурьдвал: МCиЭс, МИАТ, Монголын Цахилгаан Холбоо,
Юнител, Мобиком, Скайтел, Жи мобайл гэх мэт. Гадаад мэргэжлээрээ
ажилж байгаагаас зөвхөн Японы компаниудыг дурьдвал: Nippon computer,
Kanto Auto Works Ltd, Keirex Technology Inc, Kawasaki Microelectronic Inc
Электроникийн
гэх мэт. Төгсөгчид нь гадаадын их дээд сургуулиудад Жишээлвэл:
инженер
Токиогын их сургууль, Москвагийн их сургууль болон Сөүлийн их
сургуулиуд Магистар болон Докторын түвшинд суралцаж эрдэм
шинжилгээний ажлыг амжилтай хийж байна. өгсөгчид нь 100 хувь ажлын
байраар хангагддаг ба тэдгээрийн ихэнхи нь үйлдвэр, аж ахуйн газарт,
тухайлбал, МИАТ, Монголын Цахилгаан Холбоо, МCиЭс ком болон
электроникс, Юнител, Мобиком, Скайтел, Жи мобайл, Топнэт, Аствишн,
Азиател, МТ групп зэрэг байгууллагад мэргэжлээрээ ажиллаж байна. Энэ
мэргэжлээр суралцагч нь компьютерийн програм хангамж, компьютерийн
техник хангамж, холбооны технологийн мэргэжлийн суурь хичээлүүдийг
үздэг тул мөн эдгээр чиглэлээр ажиллах чадвартай.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математик физикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой.
Англи хэлний хичээлийг сайн судалсан байх шаардлагатай. Аливааг задлан
шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай, техник сэтгэлгээ сайтай байх
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Программ хангамж зохион бүтээх
Микропроцессор, интерфейсийн төхөөрөмж зохион бүтээх
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 18

19. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Сүлжээ зохион байгуулах
Веб сайт урлан бүтээх
Мэргэжилтэн болно. Компьютерийн техник хангамж, программ хангамж,
интернэт орчны талаар мэдлэгтэй болж төгсдөг учир нийгэмд олон
чиглэлээр хөрвөн ажиллах боломжтой.
Компьютерийн Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
инженер Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддаг ба дотоодын үйлдвэр, аж
ахуйн газраас дурьдвал: МCиЭс, МИАТ, Монголын Цахилгаан Холбоо,
Юнител, Мобиком, Скайтел, Жи мобайл гэх мэт. Гадаад мэргэжлээрээ
ажилж байгаагаас зөвхөн Японы компаниудыг дурьдвал: Nippon computer,
Kanto Auto Works Ltd, Keirex Technology Inc, Kawasaki Microelectronic Inc
гэх мэт. Төгсөгчид нь гадаадын их дээд сургуулиудад Жишээлвэл:
Токиогын их сургууль, Москвагын их сургууль болон Сөүлийн их
сургуулиуд Магистар болон Докторын түвшинд суралцаж эрдэм
шинжилгээний ажлыг амжилтай хийж байна.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Математикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой.
Математикаас гадна физик, англи хэлний хичээлүүдийг сайн судалсан байх
шаардлагатай. Аливааг задлан шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай, техник
сэтгэлгээ сайтай байх
Физик электроникийн мэргэжлийн хөтөлбөрүүд
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Математик, ерөнхий физик, онолын физикийн бүтэн курсыг мэргэжлийн
өндөр түвшинд сонсохын зэрэгцээ, байгаль, нийгэмийн хувьсал зүй
тогтолыг таньж мэдэх чадвартай, бусад салбарт хөрвөх чадвартай
мэргэжилтэн болгон гаргана.
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Физикч, онолын Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддах бололцоотой ба
физик тэдгээрийн ихэнхи нь ЕБС, их дээд сургуулиудад багшлах бололцоотой.
Мөн Физик Техникийн Хүрээлэн, Геологийн Төв Лаборатори, мэргэжлийн
хяналтын газруудад ажилладаг.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Физикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой. Аливаа юмыг
задлан шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Математик, ерөнхий физик, онолын физикийн бүтэн курсыг мэргэжлийн
өндөр түвшинд сонсохын зэрэгцээ, хатуу биеийн физик, рентгейн бүтцийн
судалгаа, хагас дамжуулагчийн физикийн курсуудыг нэмж судлан, бусад
салбарт хөрвөх чадвартай мэргэжилтэн болгон гаргана.
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Физикч, хатуу Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддах бололцоотой ба
биеийн физик тэдгээрийн ихэнхи нь ЕБС, их дээд сургуулиудад багшлах бололцоотой.
Мөн Физик Техникийн Хүрээлэн, Геологийн Төв Лаборатори, мэргэжлийн
хяналтын газруудад ажилладаг.
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 19

20. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Физикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой. Аливаа юмыг
задлан шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Математик, ерөнхий физик, онолын физикийн бүтэн курсыг мэргэжлийн
өндөр түвшинд сонсохын зэрэгцээ, хатуу биеийн физик, оптик, атомын
Физикч, оптик спектр судлалын курсуудыг нэмж судлан, бусад салбарт хөрвөх чадвартай
спектр судлал мэргэжилтэн болгон гаргана.
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддах бололцоотой ба
тэдгээрийн ихэнхи нь ЕБС, их дээд сургуулиудад багшлах бололцоотой.
Мөн Физик Техникийн Хүрээлэн, Геологийн Төв Лаборатори, мэргэжлийн
хяналтын газруудад ажилладаг.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Физикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой. Аливаа юмыг
задлан шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Электроникийн хэлхээ болон элементүүдийн физик үндэс, үйл
ажиллаагааны онцлогийг мэргэжлийн өндөр түвшинд онол, практик
хослуулан суралцахаас гадна, орчин үеийн микроэлектроникийн суурь
мэдлэгийг сайн эзэмшсэн физикч-электроникч болж электроникийн физик
суурь судалгаа хийх, микроэлектроникийн хэлхээ зохион бүтээх, мөн орчин
үеийн электроникийн програм хангамжууд дээр ажиллах чадвартай
мэргэжилтэн болж төгсдөг. Суралцагч нь зохион бүтээх, электрон
төхөөрөмжүүдийн тохиргоог мэргэжлийн төвшинд тохируулахаас гадна
нарийн электрон төхөөрөмжүүдийг оношлох, засварлах чадварыг
эзэмшинэ.
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Төгсөгчид нь 100 хувь ажлын байраар хангагддаг ба тэдгээрийн ихэнхи нь
үйлдвэр, аж ахуйн газарт, тухайлбал, Харилцаа холбооны компаниуд
Физик тухайлбал Мобиком, Ситинет, Монголын Цахилгаан Холбоо, Харилцаа
электроник холбоо зохицуулах хороо зэрэг байгууллагад мэргэжлээрээ ажиллаж байна.
Мөн хувиараа компани байгуулан ажиллаж буй бизнесмэнүүд ч олон
бий.МУИС-ийн ФЭС болон бусад салбар сургуулиудад магистрантурт
үргэлжлүүлэн суралцахын зэрэгцээ Сургалтын инженер, ЭША-аар ажиллаж
байгаа залуучууд хэд хэд байдаг. Энэ мэргэжлээр суралцагч нь
компьютерийн програм хангамж, компьютерийн техник хангамж,
компьютерийн сүлжээ зэрэг мэргэжлийн суурь хичээлүүдийг үздэг тул мөн
эдгээр чиглэлээр ажиллах чадвартай.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Физик, математикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой.
Англи хэлний хичээлийг сайн судалсан байх шаардлагатай. Аливааг задлан
шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай, техник сэтгэлгээ сайтай байх, бүтээлч,
аливаа зүйлд уйгагүй, нямбай ханддаг байх шаардлагатай. Мэргэжлийн
талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл шаардлагатай бол http://spe.num.edu.mn
сайтаар зочлоорой.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 20

21. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ
Цөмийн технологийн мэргэжлээр суралцах хугацаанд цөмийн физикийн
суурь судалгаа болон хэрэглээний хамгийн орчин үеийн арга зүйг эзэмшиж,
түүнийгээ шинжлэх ухаан боловсрол, үйлдвэр, хөдөө аж ахуй, эрчим хүч,
геологи хайгуул, анагаах ухаан, эрүүл ахуй зэрэг төрөл бүрийн салбарт
ашиглах ур чадвар эзэмшинэ.
Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Цөмийн Манай төгсөгчид бүх шатны сургуулиуд, эрдэм шинжилгээний
технологи байгууллага, үйлдвэр, эмнэлэг, хууль хяналтын болон гааль, гал түймрээс
эсэргүүцэн хамгаалах газар зэрэг байгууллагад багш, эрдэм шинжилгээний
ажилтан, менежер, инженерээр ажиллаж боломжтой. Тухайлбал, манай
төгсөгчид Уулын баяжуулах “Эрдэнэт”үйлдвэр, Цөмийн энергийн газар,
түүний харъяа Цацрагийн хяналтын лаборатори болон “Изотоп контор”,
Геологийн төв лаборатори, Клиникийн нэгдсэн 1-р эмнэлэгийн цөмийн
онош зүйн тасаг, Хавдар судлалын үндэсний төвийн цацрагийн
эмчилгээний тасаг, Мал эмнэлгийн хүрээлэн, ШУА-ийн Физик технологийн
хүрээлэн, Одон орон соронзон судлалын төв, Эрүүгийн цагдаагийн газрын
магадлан шинжилгээний лаборатори, Цахилгаан станцууд, Гаалийн газар,
Гадаадын хөрөнгө оруулалттай ураны хайгуул, олборлолтын компаниуд
зэрэгт амжилттай ажиллаж байна. Мөн ОХУ-ын Дубна хот дахь олон улсын
Цөмийн шинжилгээний нэгдсэн институт болон АНУ, Япон, Солонгос,
Герман, Малайз, Швед, Канад зэрэг орны шинжлэх ухаан боловсролын
байгууллагуудад амжилттай ажиллаж, магистр, докторын түвшинд сурч
байна.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Физик, математикийн хичээлээр элсэлтийн шалгалт өгсөн байх ѐстой.
Англи хэлний хичээлийг сайн судалсан байх шаардлагатай. Аливааг задлан
шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх чадвартай, техник сэтгэлгээ сайтай байх, бүтээлч,
аливаа зүйлд уйгагүй, нямбай ханддаг байх шаардлагатай. Мэргэжлийн
талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл шаардлагатай бол http://spe.num.edu.mn
сайтаар зочлоорой.
Суралцах хугацаанд эзэмших мэдлэг, ур чадвар:
Геофизикч мэргэжлээр төгсөгч нь дэлхийн царцдас мандал, усан мандал,
агаар мандалд явагдах физик үзэгдлүүдийн талаар болон зайнаас тандан
судлал, астрономи, астрофизикийн цогц мэдлэгтэй, судалгаа шинжилгээ
хийх бүрэн чадвартай, инженерийн болон хүрээлэн буй орчны геофизикийн
асуудлууд болох газар хөдлөл, соронзон судлал, цэвдэг судлал,
археологийн олдворын эрэл хайгуул, агаар мандлын бохирдлын үнэлгээ
зэрэг чиглэлээр ажиллах боломжтой мэргэжилтнүүд болдог.
Геофизик Ажлын байрны талаарх мэдээлэл:
Геофизикч мэргэжлээр төгссөн мэргэжилтнүүд нь газар хөдлөл, соронзон
судлал, цэвдэг судлал, астрономи, астрофизик, агаар мандалд явагдах
физик үзэгдлүүд, агаар мандлын бохирдол, уур амьсгал, хүрээлэн байгаа
орчин судлал, байгаль хамгаалал, геологи-геофизикийн зураглал, инженер-
геофизик, зайнаас тандан судалгаа зэрэг чиглэлээр мэргэжлийн компаниуд,
эрдэм шинжилгээний болон үйлдвэрлэл, аж ахуй, төр захиргааны
байгууллагуудад ажиллах боломжтой.
Элсэгчдэд зориулсан зөвлөмж:
Элсэгчдэд зориулсан мэдээлэл 21