Πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων ελλήνων για συγκρότηση του κράτους

1. ΙΣΤΟΡΙΑ
Γ’ Γυμνασίου
Ενότητα 9 η
Πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων
Ελλήνων για συγκρότηση κράτους

2. Μορφές πολιτικής οργάνωσης με
τοπικό χαρακτήρα (1)
Η αναγκαιότητα της πολιτικής οργάνωσης
 Για την εδραίωση της επανάστασης ήταν ζωτικής σημασίας
η πολιτική οργάνωση των περιοχών που
απελευθερώνονταν.
 Υπήρχε ανάγκη να παρθούν αποφάσεις για:
Τον ανεφοδιασμό των στρατευμάτων
Την οργάνωση των περιοχών που
απελευθερώνονταν
Τη διαχείριση των εθνικών γαιών ή εθνικών
κτημάτων, δηλαδή των ακίνητων οθωμανικών
περιουσιών που είχαν περάσει στον έλεγχο των
Ελλήνων.

3. Μορφές πολιτικής οργάνωσης με
τοπικό χαρακτήρα (2)
Οι τοπικοί οργανισμοί
 Πολιτικοί σχηματισμοί τοπικού χαρακτήρα, ένα
είδος τοπικών κυβερνήσεων, που ανέλαβαν να
καλύψουν τις ανάγκες της επανάστασης.
 Ελέγχονταν από προεστούς, Φαναριώτες και
ιεράρχες. Η παρουσία εκπροσώπων των
κατώτερων τάξεων ήταν σπάνια.

4. Μορφές πολιτικής οργάνωσης με
τοπικό χαρακτήρα (3)
Οι σημαντικότεροι τοπικοί
οργανισμοί
 η Πελοποννησιακή Γερουσία:
αποτελείται από Πελοποννή-
σιους προεστούς Αλ. Μαυροκορδάτος
 η Γερουσία της Δυτικής Χέρσου
Ελλάδος (Δυτική Στερεά Ελλά-
δα), με επικεφαλής το Φαναριώ-
τη πολιτικό Αλέξανδρο Μαυρο-
κορδάτο
 ο Άρειος Πάγος, (Ανατολική
Στερεά Ελλάδα) με επικεφαλής
τον Φαναριώτη Θεόδωρο Νέγρη Θ. Νέγρης

5. Μορφές πολιτικής οργάνωσης με
τοπικό χαρακτήρα (4)
Διαμάχες για την εξουσία
 Οι τοπικοί οργανισμοί βοήθησαν στην αντιμετώπιση
ορισμένων επειγόντων προβλημάτων, ο τρόπος
όμως που σχηματίστηκαν δημιούργησε σοβαρά
προβλήματα σχετικά με τη διαχείριση της εξουσίας.
 Την εξουσία διεκδικούσαν δύο αντίπαλες ομάδες:
 οι οπλαρχηγοί και οι Φιλικοί
 οι Φαναριώτες, οι προεστοί και οι αρχιερείς.

6. Π. Φον Ες, Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος Δημήτριος Υψηλ άντης
διευθύνει την άμυνα του Μεσολογγίου

7. Μορφές πολιτικής οργάνωσης με
τοπικό χαρακτήρα (5)
Διαμάχες για την εξουσία
 Το καλοκαίρι του 1821 ο Δημήτριος Υψηλάντης έρχεται
στην Πελοπόννησο για να αναλάβει την ηγεσία του
Αγώνα.
 Αρκετοί οπλαρχηγοί και Φιλικοί, που κατηγορούσαν
τους προεστούς, τους Φαναριώτες και τους αρχιερείς,
συσπειρώνονται γύρω του.
 Όταν οι προεστοί της Πελοποννήσου αρνήθηκαν να
συνεργαστούν με τον Υψηλάντη, οι εξοργισμένοι
αγωνιστές τους απείλησαν δύο φορές με σφαγή.
 Σώθηκαν, τελικά, χάρη στις παρεμβάσεις του
Κολοκοτρώνη.

8. Οι τρεις Εθνοσυνελεύσεις της
επανάστασης
Επίδαυρος (Α΄
Εθνοσυνέλευση)
Άστρος (Β΄ Εθνοσυνέλευση)
Τροιζήνα (Γ΄
Εθνοσυνέλευση)

9. Η Α΄ Εθνοσυνέλευση (1)
 Η ανάγκη ενιαίας διεύθυνσης του Αγώνα
οδήγησε στην απόφαση:
 κατάργησης των τοπικών οργανισμών και
 δημιουργίας κεντρικής διοίκησης.
 Προκηρύχθηκαν εκλογές για την ανάδειξη
παραστατών, δηλαδή εκπροσώπων του λαού,
που θα αποτελούσαν την Εθνική Συνέλευση.

10. L. M. von Schwanthaler, Η Εθνική Συνέλευση στην Επίδαυρο. Απεικονίζεται
η στιγμή της ορκωμοσίας των πληρεξουσίων μπροστά στο «Προσωρινόν
πολίτευμα της Ελλάδος» (1η Ιανουαρίου 1822). Τοιχογραφία στη Βουλή

11. Η Α΄Εθνοσυνέλευση (2)
 Έγινε κοντά στην Επίδαυρο (Δεκέμβριος 1821-
Ιανουάριος 1822).
 Ψήφισε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα, γνωστό ως
σύνταγμα της Επιδαύρου :
Ήταν επηρεασμένο από τα συντάγματα της γαλλικής
επανάστασης.
Διακήρυττε την ανεξαρτησία του ελληνικού έθνους.
Θέσπιζε το πολίτευμα της αβασίλευτης δημοκρατίας.
 Αυτή τη στιγμή παντού στην Ευρώπη επικρατεί η βασιλεία.
Γι’ αυτό η Εθνοσυνέλευση διακήρυξε ότι η επανάσταση ήταν
εθνική και όχι κοινωνικοανατρεπτική.

12. Εξώφυλλο
του Πρώτου
Συντάγματος
της Ελλάδας
Η πρώτη
σελίδα του
Συντάγματο
ς
Θ. Βρυζάκης, Υπέρ πατρίδος το
παν

13. Η Α΄Εθνοσυνέλευση (3)
 Όρισε ως διοίκηση της επανάστασης δύο
σώματα με ετήσια θητεία:
το Εκτελεστικό , με πέντε μέλη και πρόεδρο
τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο
το Βουλευτικό , με 70 μέλη και πρόεδρο το
Δημήτριο Υψηλάντη. Όμως από τα 70 μέλη
την πλειοψηφία είχαν οι προεστοί.

14. Η Α΄Εθνοσυνέλευση (4)
Ανασκόπηση πεπραγμένων
της
Α΄ Εθνοσυνέλευσης
 Στην Α΄ Εθνοσυνέλευση πήραν
μέρος 59 αντιπρόσωποι απ`
όλες σχεδόν τις περιοχές της
Ελλάδας. Το έργο της υπήρξε
σημαντικό. Σ` αυτήν εκδηλώθη-
κε καθαρά η επιθυμία των
Μνημείο στην πλατεία της
Φαναριωτών, προεστών και Επιδαύρου, όπου
αρχιερέων με ηγέτη τον Αλ. ολοκληρώθηκε η Α΄
Εθνοσυνέλευση
Μαυροκορδάτο, να αποκτήσουν
τον έλεγχο της διοίκησης.

15. Η Β΄ ΕΘνοσυνέλευση
 Έγινε στο Άστρος της Κυνουρίας
(Μάρτιος-Απρίλιος 1823) μέσα σε
κλίμα πολιτικής έντασης.
 Εγκρίθηκε μια νέα, ελαφρώς τροπο-
ποιημένη, εκδοχή του συντάγματος της
Επιδαύρου, ο νόμος της
Επιδαύρου .
 Καταργήθηκαν όλοι οι τοπικοί οργανι-
σμοί και το αξίωμα του αρχιστρά-
τηγου.
Πετρόμπεης
 Πρόεδρος του Εκτελεστικού ορίστηκε ο Μαυρομιχάλης
Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και
πρόεδρος του Βουλευτικού ο Αλ.
Μαυροκορδάτος.

16. Ο εμφύλιος πόλεμος (1)
 Η πολιτική ένταση οδήγησε σε εμφύλια σύρραξη.
 Εκδηλώθηκε το φθινόπωρο του 1823:
αρχικά ως σφοδρή πολιτική σύγκρουση
στη συνέχεια ως ανοιχτή ένοπλη σύγκρουση
 Φάσεις του εμφύλιου πολέμου:
Α΄ φάση: φθινόπωρο 1823 – καλοκαίρι 1824
Β’ φάση: Ιούλιος 1824 – Ιανουάριος 1825

17. Ο εμφύλιος πόλεμος (2)
Αιτίες της εμφύλιας διαμάχης
 Οι αντιθέσεις ανάμεσα στους πρόκριτους,
αρχιερείς και Φαναριώτες από τη μια και
οπλαρχηγούς και Φιλικούς από την άλλη.
 Οι τοπικιστικές αντιθέσεις
 Οι διαφωνίες για τη διαχείριση των χρημάτων
του δανείου που είχε συναφθεί με την Αγγλία
 Οι καθαρά προσωπικές αντιπαλότητες και
φιλοδοξίες

18. Ο εμφύλιος πόλεμος (3)
Α΄φάση εμφυλίου πολέμου
(φθινόπωρο 1823-καλοκαίρι 1824)
 Συγκρούστηκαν δύο παρατάξεις:
 η μια με επικεφαλής το Θεόδωρο
Κολοκοτρώνη, αντιπρόεδρο του
Εκτελεστικού,
 η άλλη με επικεφαλής τον Αλέξανδρο
Μαυροκορδάτο, πρόεδρο του
Βουλευτικού.
 Οι πιο ισχυροί πρόκριτοι της
Πελοποννήσου και της Ύδρας
υποστήριξαν το Μαυροκορδάτο.
 Ο Κολοκοτρώνης αναγκαστικά
υποχώρησε.

19. Ο εμφύλιος πόλεμος (4)
Β΄ φάση εμφυλίου πολέμου
(Ιούλιος 1824-Ιανουάριος 1825)
 Ο Μαυροκορδάτος και οι Υδραίοι
συμμάχησαν με τον Ιωάννη Κωλέττη,
που επηρέαζε πολλούς οπλαρχηγούς
της Στερεάς Ελλάδας.
 Οι Πελοποννήσιοι πρόκριτοι:
 παραμερίστηκαν σπό τους
Στερεοελλαδίτες και τους νησιώτες
στο Εκτελεστικό. Ιωάννης Κωλέττης
 Συμμάχησαν με τον Κολοκοτρώνη.

20. Ο εμφύλιος πόλεμος (5)
Β΄ φάση εμφυλίου πολέμου
(Ιούλιος 1824-Ιανουάριος
1825)
 Οι Ρουμελιώτες εισέβαλαν
στην Πελοπόννησο και
προκάλεσαν μεγάλες
καταστροφές. Παλαμήδι, το κάστρο του Ναυπλίου,
όπου φυλακίστηκε ο Κολοκοτρώνης
 Οι Πελοποννήσιοι
αναγκάστηκαν να
συνθηκολογήσουν. Οδυσσέας
 Ο Κολοκοτρώνης φυλακίστηκε Ανδρούτσος
και ο Οδυσσέας Ανδρούτσος
δολοφονήθηκε.

21. Ο εμφύλιος πόλεμος (6)
Απολογισμός εμφυλίου πολέμου
 Θύμα μεγάλο του εμφυλίου πολέμου υπήρξε η
ίδια η επανάσταση.
 Ενώ οι Έλληνες αλληλοσκοτώνονταν,
ο τουρκικός στόλος κατέστρεφε την Κάσο και
τα Ψαρά,
τα αιγυπτιακά στρατεύματα αποβιβάζονταν
στην Πελοπόννησο.

22. Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση
 Συγκλήθηκε το 1826 στην Επίδαυρο, αλλά διαλύθηκε
σχεδόν αμέσως, όταν έγινε γνωστή η πτώση του
Μεσολογγίου.
 Συγκλήθηκε ξανά την άνοιξη του 1827, στην Τροιζήνα.
 Εξέλεξε Κυβερνήτη της Ελλάδος τον Ιωάννη
Καποδίστρια.
 Ψήφισε το Πολιτικό Σύνταγμα της Ελλάδος , το
οποίο:
βασιζόταν στην αρχή της διάκρισης των εξουσιών,
διαπνέόταν από φιλελεύθερες ιδέες,
ήταν το πιο δημοκρατικό της εποχής του.

23. Ιωάννης Καποδίστριας

24. Ασκήσεις

25. Ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης (1)
 Γιατί η πολιτική οργάνωση των Ελλήνων θεωρήθηκε
αναγκαία;
 Ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι τοπικοί οργανισμοί;
Ποια η συμβολή τους στην αντιμετώπιση των
προβλημάτων;
 Ποιες ομάδες διεκδικούσαν την εξουσία κατά τη
διάρκεια του Αγώνα; Πότε κορυφώθηκαν οι
διαμάχες;
 Πού και πότε έγινε η Α΄ Εθνοσυνέλευση; Να
αναλύσετε το έργο της.

26. Ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης (2)
 Πού και πότε έγινε η Β΄ Εθνοσυνέλευση; Ποιο το
έργο της;
 Σε πόσες φάσεις χωρίζεται ο εμφύλιος πόλεμος;
 Ποιες υπήρξαν οι αιτίες της εμφύλιας διαμάχης;
 Να αναφερθείτε στην α΄ φάση του εμφυλίου
πολέμου.
 Να αναλύσετε τη β΄ φάση του εμφυλίου πολέμου.
 Πού και πότε έγινε η Γ΄ Εθνοσυνέλευση και ποιο το
έργο της; Ποιες αποφάσεις πήρε;

27. Άσκηση σωστού–λάθους (1)
Να χαρακτηριστούν οι ακόλουθες προτάσεις ως
σωστές ή λανθασμένες:
 Για την εδραίωση της επανάστασης ήταν ζωτικής
σημασίας και η πολιτική οργάνωση.
 Οι τοπικοί οργανισμοί ήταν ένα είδος τοπικών
κυβερνήσεων.
 Στους τοπικούς οργανισμούς εκπροσωπούνταν όλες
οι κοινωνικές τάξεις.
 Την εξουσία διεκδικούσαν το Οικουμενικό
Πατριαρχείο και οι λόγιοι του νεοελληνικού
διαφωτισμού.

28. Άσκηση σωστού–λάθους (2)
 Στην Α΄ Εθνοσυνέλευση διακηρύχθηκε η βούληση
για πολιτική ύπαρξη και ανεξαρτησία του έθνους.
 Η Β΄ Εθνοσυνέλευση διατήρησε τους τοπικούς
οργανισμούς.
 Ο εμφύλιος πόλεμος έπληξε καίρια την
επανάσταση.
 Το σύνταγμα που ψηφίστηκε στη Γ΄
Εθνοσυνέλευση θεωρείται το δημοκρατικότερο της
εποχής του.
 Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση εξέλεξε με οριακή πλειοψηφία
τον Ιωάννη Καποδίστρια ως κυβερνήτη της χώρας.

29. Άσκηση αντιστοίχισης
Αντιστοιχίστε τα στοιχεία από τις δύο στήλες
Α Β
1. Αλ. Μαυροκορδάτος α. Γ΄ Εθνοσυνέλευση
2. Θεόδωρος Νέγρης β. Β΄ Εθνοσυνέλευση
3. παραστάτες γ. Πρόεδρος εκτελεστικού
4. Άστρος Κυνουρίας δ. Άρειος Πάγος
5. Τροιζήνα ε. Αντιπρόσωποι στην
Εθνοσυνέλευση