1. Biến tế bào gốc
phôi chuột thành tế
bào máu!
Các chuyên gia thuộc Đại học
Khoa học Tự nhiên (Hà Nội) vừa
tuyên bố đã tách và nhân nuôi tế
bào gốc phôi chuột và sử dụng
các tế bào gốc này để cứu sống
chuột chiếu xạ liều gây chết.
Thành công này mở ra triển vọng

2. trong việc chữa trị nhiều căn
bệnh ở người bằng tế bào gốc tại
Việt Nam.
PGS.TS Nguyễn Mộng
Hùng, trưởng nhóm
nghiên cứu, cho biết,
công trình nghiên cứu
Tế bào nói trên được tiến hành
gốc (stem trong 18 tháng qua và là
cells) biệt một nhánh của đề tài
hoá thành khoa học cấp nhà nước
nhiều loại KC 04.24 về nghiên cứu
tế bào công nghệ tế bào gốc.
khác Đối tượng nghiên cứu là
nhau gà, chuột và thỏ. Còn
trong cơ nhớ vào đầu năm 2005,
thể. TS Hùng cũng đã thành

3. công trong việc tạo ra gà khảm
bằng vi tiêm tế bào gốc.
Tách, nhân nuôi rồi khu biệt
thành tế bào gốc máu.
Để tách tế bào gốc từ phôi chuột,
ban đầu TS Hùng cùng cộng sự đã
sử dụng phôi chuột nhắt trắng bình
thường (3-4 ngày tuổi). Tiếp đến,
vài chục tế bào gốc ban đầu được
tách từ những phôi này rồi được
nhân nuôi thành hàng vạn tế bào
theo một quy trình đặc biệt Kết quả
kiểm tra hình thái tế bào và chất chỉ
thị hoá mô đã chứng minh những tế
bào tách từ phôi chuột là tế bào

4. gốc. Trước đây cũng đã có một số
nhà nghiên cứu tuyên bố tách được
tế bào gốc phôi chuột nhưng không
có chứng minh cụ thể.
Sau khi tách và nhân nuôi thành
công tế bào gốc phôi chuột, nhóm
nghiên cứu sử dụng những con
chuột nhắt trắng trưởng thành để
thí nghiệm. Chúng được chiếu xạ
với liều lượng 800-900 rơn ghen.
Liều lượng này có thể làm chuột
chết sau 7 ngày do phá huỷ toàn bộ
hồng cầu, bạch cầu và các tế bào
tạo máu. Cuối cùng, các chuyên gia
tiêm khoảng 10 nghìn tế bào gốc
vào ven đuôi của mỗi chuột chiếu
xạ. Kỹ thuật tiêm cũng tương đối

5. khó. Kết quả cho thấy những con
chuột được tiêm tế bào gốc sống
được trên 10 ngày, một số chuột
được giết để xét nghiệm tế bào gốc
máu trong tuỷ xương và lách. Một
số con sống được hơn một tháng.
Khi mổ những con chuột đó, nhóm
nghiên cứu thấy các ổ tạo máu mới
xuất hiện ở lách chuột. Theo TS
Hùng, các tế bào gốc phôi chuột đã
biệt hoá thành những tế bào gốc
máu này bởi các tế bào gốc máu tự
nhiên của chuột đã chết hoàn toàn
trong quá trình chiếu xạ.
Như vậy, với thành công này,
nhóm nghiên cứu đã chứng minh

6. rằng có thể thay thế tế bào bị chết
trong cơ thể bằng tế bào gốc. Mong
muốn của TS Hùng là có điều kiện
nghiên cứu tế bào gốc phôi người
nhằm mục đích chữa bệnh. Ông tin
tưởng đã làm được ở chuột thì cũng
có thể làm được ở người mặc dù
hai loài có nhiều điểm khác nhau.
Tuy nhiên, hiện Việt Nam chưa có
luật về nghiên cứu tế bào gốc phôi
người. Được biết, Văn phòng
Chính phủ vừa có công văn gửi các
bộ, ngành, các cơ quan nghiên cứu
đề nghị cho ý kiến nhằm chuẩn bị
ban hành các quy định pháp luật
liên quan tới nghiên cứu tạo tế bào
gốc từ phôi người nhân bản để điều
trị bệnh.

7. Đào thải, có hay không?
Còn về vấn đề đào thải, TS Hùng
cho biết những phôi chuột nói trên
là phôi bình thường, không phải là
phôi được nhân bản từ chính tế bào
của chuột thí nghiệm. Do vậy, tế
bào gốc được tách từ những phôi
chuột này sẽ bị đào thải sau nhiều
lần chữa trị. Một cách tránh đào
thải là nhân bản phôi rồi tách tế bào
gốc. Tuy nhiên, nếu chuột mang
bệnh di truyền thì cũng không thể
sử dụng trực tiếp tế bào của chính
nó (dù có biến thành tế bào gốc
nhân bản) để chữa bệnh.

8. Được biết, trong ba năm qua, TS
Bùi Xuân Nguyên cùng cộng sự
thuộc Viện Công nghệ sinh học
cũng đã tự tiến hành tách tế bào
gốc từ phôi chuột và phôi lợn nhân
bản 3-7 ngày tuổi (chưa công bố).
Tuy nhiên, nhóm của ông dừng lại
ở giai đoạn duy trì những tế bào
gốc này, nghĩa là giữ cho chúng
sống, nhân lên thành nhiều tế bào
và không cho chúng tự biệt hoá
thành các tế bào chuyên biệt (vẫn
giữ được những đặc điểm ban đầu).
Đây là công đoạn cực kỳ khó khăn.
Tế bào được duy trì từ vài tháng tới
1 năm để xác định xem đó có thật
sự là tế bào gốc hay không và nếu

9. đúng thì đó có phải là những dòng
tế bào ổn định hay không.
Trong tương lai, nhóm nghiên cứu
của TS Nguyên sẽ chủ động tiến
hành biệt hoá những tế bào gốc nói
trên thành các dòng tế bào chuyên
biệt như tế bào máu, tế bào thần
kinh, tuyến tuỵ... Tuy nhiên, ông
cho biết thêm muốn làm như vậy
cần phải có đầu tư của Nhà nước.
Hiện nhóm của ông tự nghiên cứu
lĩnh vực này chứ chưa có đầu tư
theo các dự án lớn, chính thức.
Ngoài ra, tại Việt Nam vẫn còn ít
các chuyên gia trong lĩnh vực này.
Nhiều nước trên thế giới chẳng hạn
như Hàn Quốc hiện ủng hộ nhân

10. bản vô tính, tạo ra phôi người
thông qua kỹ thuật nhân bản, và từ
phôi nhân bản đó tách tế bào gốc
nhằm điều trị những bệnh cần
chuyển tế bào gốc. Những nước
này đầu tư hàng trăm triệu đôla
cũng như có đội ngũ chuyên gia lên
tới hàng trăm người.