1. WELLness for WELLbeing
Zintuiglijk welbevinden
in een wellnesscentrum.
AfstudeerpresentAtie - pAtriciA vAn den eertwegh
2. Zintuigen Architectuur
lAndschAp +
Architectuur
gebouW
gevoel + emotie
WAter
WAter
Zintuiglijke
Wellness
routing
In het ontwerp van het wellnesscentrum spelen
de zintuiglijke elementen van de vele aanwezige
faciliteiten een grote rol. Het welbevinden van de
bezoekers is het doel waarbij ze een onvergetelijke
dag zullen beleven.
8. In het wellnesscentrum van De Tuinen van West is een compleet aanbod van wellness en
saunafaciliteiten te vinden. Op een landschap met tuinen van ruim 15.000 m2 is wel 4000 m2
wellness aanwezig. De essentie van de badgang kan hier weer worden terug gevonden. Dit
is waar onspanning en gezondheid weer samen zullen komen. Er kan worden genoten van 9
heerlijke badgangen met mooie sferen afkomstig uit diverse gebruiken en landen.
Wellnesstuinen
15. ing. P.J.W.M. van den Eertwegh (Patricia)
WELLNESS FOR WELLBEING
Zintuiglijk welbevinden in een wellnesscentrum
Afstudeerrichting
Architectuur
Afstudeercommissie
prof. ir. Bas Molenaar,
dr.ir. Irene Curulli,
prof.dr.ir. Pieter van Wesemael
Datum afstuderen:
17 december 2008
Afbeelding 1 Landschapsontwerp voor Wellnesscentrum
en Sport- en overnachtingslocatie.
Samenvatting
Uit vooronderzoek blijkt dat alle zintuigen bijdragen
aan het gevoel dat je overal op de wereld in elke
ruimte kan hebben. De opdrachtstelling voor dit
project luidde: het maken van een ruimte of gebouw
waarin sterke zintuiglijke signalen aanwezig zijn en
waardoor deze een sterke emotionele of
gevoelswaardige betekenis heeft voor bezoekers.
Dit heeft uiteindelijk geleid tot het ontwerpen van een
wellnesscentrum Het wellnesscentrum biedt vele
faciliteiten die verschillende sferen benadrukken en
waarin vele invloeden van zintuiglijke waarnemingen
aanwezig zullen zijn. Je ziet er vele dingen, als water
en kleuren, je hoort geluiden van het kabbelend
water en murmelende mensen, je voelt de warmte op
je huid, je ruikt de geuren van zepen en oliën, en je
proeft het zout van het water.
Afbeelding 2 Wellnesscentrum met wellnesstuinen.
Trefwoorden:
Zintuiglijke architectuur, Wat is zintuiglijke architectuur? Dit is de vraag waar
Beleving van ruimte, dit afstudeerproject aan ten grondslag ligt. Uit het
Rust en ontspanning voor bewustwording, onderzoek blijkt dat het zintuiglijk ervaren een sterke
Wellness, invloed heeft op de gevoelens en de emotie die men
Ruimtelijk spel met licht, kleur, geur, geluid en heeft. Ook blijkt dat mensen zich weinig bewust zijn
warmte. van wat voor invloed het zintuiglijk ervaren op ons
gevoel heeft. Uit het onderzoek kwam ook duidelijk
naar voren dat onze liefde voor water niet vreemd is,
het is een multi- zintuiglijk element en heeft een grote
invloed op ons gevoel en welbevinden. De opdracht
die ik me vanuit het vooronderzoek gesteld heb is om
met behulp van mijn ontwerp mensen leren bewust te
worden van de zintuigen die ze hebben. Dit met
behulp van vele verschillende prikkelingen en sferen
naast elkaar te plaatsen.
Een plek waar we onze zintuigen kunnen leren
kennen en waar vele verschillende invloeden onze
zintuigen prikkelen, is een wellnesscentrum. Met de
vele verschillende functies vinden er sterke
wisselingen in de zintuiglijke prikkelingen plaats, wat
hier heel interessant kan zijn.
In het ontwerp van het wellnesscentrum zijn er drie
belangrijke uitgangspunten: landschap, water en
routing. Het gebouw is vormgegeven vanuit een
landschappelijk ontwerp waarin het artificiële
polderlandschap wordt gebruikt als belangrijkste
uitgangspunt.
Het water speelt in dit ontwerp in vele opzichten een
grote rol. Ten eerste omdat het een interessant multi-
zintuiglijk element is. Ten tweede is het belangrijk
voor het poldergebied waar het wellnesscenturm is
gelegen. En ten derde dat het water onmisbaar is
voor het wellnesscentrum.
Om mensen bewust te leren worden van hun
zintuigen, en ze het meest aangename van de
sauna- / badgang te laten ervaren, is het hele
programma georganiseerd door routes van
badgangen vast te leggen en mee te nemen in het
ontwerp van het gebouw.
1
16. Afbeelding 3 Het atrium. Afbeelding 5 Impressie Hammam.
Afbeelding 4 Gevelaanzicht van Romeinse badgang. Afbeelding 6 De centrale waterbol.
Het indrukwekkende van het gehele ontwerp is de In het ontwerp voor de Romeinse badgang is het
manier waarop het gebouw is verweven met het authentieke badhuis in ogenschouw gehouden. In
landschapsontwerp. De locatie voor het deze route is een grote gelijkenis te vinden met de
wellnesscenturm is gelegen in een karakteristiek functies van het oude Romeinse badhuis. Ook met
stukje polderlandschap, in het laatste stukje vrije de vormgeving zijn er kenmerken uit de oude tijd
natuur aan de westrand van Amsterdam. Het herleid tot een nieuwe vorm, bijvoorbeeld de
ontwerp speelt in om de bezoekers bewust te maken zuilengalerij om de Paleastra (= binnenplaats) heen.
van de structuur van het gebied waaruit het is Bij de Hammam is de vormentaal als uitgangspunt
opgebouwd. Twee locaties van het gebied zijn voor het ontwerp gebruikt. Deze badgang is wat
ontworpen als een geïntensiveerde en verkleinde uitgebreid met westerse invloeden en in een modern
polderstructuren binnen de bestaande polders. De jasje gestoken.
eerste locatie wordt gebruikt als private tuinen voor Naast deze authentieke badgangen zijn er ook
het wellnesscentrum en het huisjespark, de tweede nieuwe badgangen ontwikkeld waarin de zintuiglijke
wordt een openbaar tuinenpark waar iedereen van prikkelingen een belangrijke rol spelen
dit landschappelijk ontwerp kan meegenieten. In het atrium komt men na elk bezoek van een
Voor het ontwerp van de tuinen is een authentieke badgang weer terug. Men kan hier rustig ronddwalen
polderstructuur als uitgangspunt genomen. Er is met om bij te komen van de inspannende maar ook
een gridmaat gewerkt waarin het centraal ontspannende functies. In het atrium zijn drie
georiënteerde grid steeds kleiner wordt. Voor elke verschillende routen te bewandelen: men kan om de
tuin is hetzelfde principe als onderlegger gebruikt. In grote vide heen, en voor een deel van de rondgang
het huisjespark worden de huisjes op de vlakken van door de buitenruimte heen lopen, om van de koele
het grid geplaatst. Op de wellnesslocatie heeft het buitenlucht te genieten. Ook kan men via een
gebouw het grid vanuit het midden vervormd. Het hellingbaan in het midden van de vide, van de ene
middelpunt van de locatie is meteen het middelpunt naar de andere verdieping gaan. Dit is een route om
van het gebouw, het atrium. Hier bevind zich de zich langzaam en rustig door het gebouw te
‘bron’ van het wellnesscentrum waarbinnen de verplaatsen.
ultieme rust gevonden kan worden. Rondom het Maar het meest in het oog springende element van
atrium bevindt zich het onder het landschap het atrium is wel de waterbol die in het midden van
geplaatste wellnessprogramma, en heeft het deze ruimte hangt. De bol staat hier symbool als
landschap mede omhoog gedrukt. ‘bron van het water’ voor het gehele ontwerp. Zoals
Het programma bestaat uit tien verschillende het gebouw punt en het landschap vanuit dit zijn
zintuiglijk interessante functies en badgangen waar vorm gekregen. Binnen deze bol is een ruimte waar
bezoekers vrij gebruik van kunnen maken. Elke we kunnen spreken van het ultieme rustpunt na een
badgang heeft enkele specifieke en soms bezoek aan de vele zintuiglijk interessante functies
authentieke elementen meegenomen. Toch blijft de die zich in het wellnesscentrum bevinden.
weldaad voor het lichaam de belangrijkste rol spelen.
De badgangen zijn een weldaad voor het lichaam.
De afwisseling tussen temperaturen en vochtigheid
zorgen voor een gezonde en aangename prikkeling
van het lichaam.
2