3. 1600-1750
Klasik Batı Müziği tarihinde, ilk opera denemesi olan
dafne operası ile baĢlayıp, ünlü besteci J. Sebastian
Bach‟ ın ölümü olan 1750 yılına kadar geçen yaklaĢık
150 yıllık sürece Barok Dönem adı verilmektedir.
Dönemin baĢlangıç bestecisi olarak
Monteverdi, kapanıĢ bestecisi olarakta Bach
gösterilmektedir.
Barok kelimesi dönemi aĢağılamak için Klasik
Dönemde verilmiĢ bir isimdir. Portekizce iĢlenmemiĢ
çarpık inci anlamına gelen barok kelimesi aslında bir
denizcilik terimidir.
4. Barok Dönemi genel anlamı ile üç baĢlık
altında değerlendirilmektedir;
Erken Barok: 1600-1650
Önemli Bestecileri: Monteverdi, Gesualdo
Gelişme (Yayılma, Orta)Dönemi: 1650-1700
Önemli Bestecileri: A. Scarlatti, Corelli, H. Purcell
Olgun (Doruk) Barok: 1700-1750
Önemli Bestecileri: Vivaldi, Telemann, Handel, J. S.
Bach
5. „‟Kontrast‟‟: Aynı tınılardaki çalgılar birbirleriyle
savaĢırcasına, birbirleri ile karĢıtlık oluĢtururlar.konçertolar devri
Müziksel ifadeyi güçlendirmek için kullanılan ses düzeyinin
alçalıp yükselmesi
Çalgı müziği büyük ilerleme-- çalgılar için bestelenen
yapıtlar çoğalır. Ses müziği ve çalgı müziğinin
birleĢtirilmesi filizlenir.
Kontrast oluĢturmak amacıyla eĢlik çalgıları tekdüze
hareket ederken, vokal hareketli ve süslü davranır.
Konçerto, süit, senfonin atası olan sinfonia gibi çalgısal
türlerin yanı sıra oratoryo, kantat, opera gibi diğer türlerde
ortaya çıkmıĢtır.
Sanatsal değeri olan operalar
6. Müzik,evrensel dil
Eserin baĢka bir bölüme geçeceğini veya bittiğini
belirten bir olgunun kullanılması
Tempo değiĢimini belirten bitiĢ bölümleri
Eserlerde kapanıĢlar ve geçiĢler daha güçlü
Öncelikle Tanrı‟yı ve dini yüceltmek amaçlı, Kilise
dıĢındaki soylu kesimden soylu insanların kulak
zevki için de bestelenmekteydi.
Ton değiĢimi=modülasyon teknikleri
Majör ve minör kalıplar sistematik
8. 1725-1775
Rönesans‟tan beri inĢa edilen su çeĢmelerinin
süslemelerinden esinlenilmiĢtir “rokay”;Ġtalya‟da
revaçta olan, bahçeler ile çizimler içeren kuytuları
(grotto) kaya ve deniz kabuklarıyla süsleme sanatı,
Fransa‟da resim ve mimari gibi görsel sanatlarda
ifadesi çoğalıp, gravür sanatı üzerinden bütün
Avrupa‟ya yayılan Rokoko‟yu böylece doğurmuĢtur.
9. Barok geleneğinin bakıĢımsız mücevher gibi
iĢlenmiĢ armoni ve ağır kontrapuan yapılarına
baĢkaldırıp, sonradan Klasik müziğin örnek alacağı
sadelik ile yeniliği getirmiĢ
Rönesans Akımının devamı olarak da
düĢünülebilecek olan Rokoko, Barok‟un uhrevi
görkemini geride bırakarak, onun yerine
aydınlanmacılığı, insancıllığı ve duygusallık ile
mantığın bütünleĢtiği kıvrak ölçülülüğü getirmiĢtir.
*Kontpuan:Birbirlerine armonik açıdan bağlı, ancak ritim
ve gelişimi (kontur) bağımsız olan seslerin ilişkisine
verilen ad.
10. Fransa‟da Jean-Baptiste Lully, Ġngiltere‟de Henry
Purcell, Almanya‟da Dietrich Buxtehude,Ġtalya‟da Archangelo
Corelli ve Alessandro Scarlatti, Rokoko‟nun öncülü baĢlıca
Barok bestecileri
François Couperin (1668-1733) , pek arı-duru güzellikteki
Klavsen eserleriyle, Fransız Barok-Rokoko geçiĢini harikulade
anlatabilen besteci
ÇağdaĢ armoni tekniğinin mihenk taĢlarından ünlü Fransız
müzisyen Jean-Philippe Rameau (1683-1764),müzikte abartılı
dramatizasyonu kaldırmayı önermiĢ ve müzikte kendini
Rokoko ölçülülüğü ile sınırlandırmaya çabalamıĢtır.
Ġtalya‟da erken Rokoko esinleri Antonio Vivaldi(16751741), Venedik kıvamında, yumuĢak ve dokunaklı, neĢe ile
hüznün sarmaĢtığı, duygulu ve insancıl yönleriyle gönül
okĢayan Ģaheser müzikler
12. 1750-1791(!)
Avrupa bir bakıma Klasik Yunan ve Roma
çağlarındaki, kesintili de olsa yaygın olan barıĢı ve
uygarlığı özlemlemiĢ, o döneme özgü “doğa aĢkı” ve
“hümanizm” üzerinden yüceltilen Antik
erdemler, yeniden yaĢatılmak istenmiĢ böylelikle Klasik
müziği doğurmuĢtur.
Klasik müzik, 18. yüzyıldan baĢlayarak, Avusturya
Ġmparatorluğu‟nun baĢkenti Viyana ile özdeĢleĢmiĢtir.
Batı müziğinde J. S. Bach‟ ın ölümü olan 1750 yılında
baĢlayıp, 1800‟ lü yıllarda sona eren müzik akımına
Klasik Dönem adı verilmektedir. Kimi müzikologlara
göre dönemin sona ermesi 1789 Fransız Ġhtilali
iken, bazı müzikologlara göre de, Mozart‟ ın ölümü olan
1791 yılıdır.
13. Haydn, Mozart, Beethoven, Schubert, Stamitz, Gluck, Kla
sik Dönemin önemli bestecilerindendir.
Barok Dönemde kullanılan sürekli bas yerini
homofoniye(tek seslilik), çembalo ise yerini piyanoya
bırakmıĢtır.
Senfoniler
Müzik tarihinde Viyana Klasikleri olarak bilinen;
Haydn, Mozart ve Beethoven, dönemin en önemli
bestecileridir. Bu üç besteci piyano
sonatları, konçertolar, senfonik eserler ile kendilerinden
sonraki dönemlere ıĢık tutmuĢlardır. Klasik Dönem
müziğinde melodi ve armoni öne çıkartılarak sade bir
biçimde uygulanmıĢ, müziğin sadece soyluların değil
tüm halkın kültürel yapısına hitap etmesi gerekliliği
savunulmuĢtur.
14. Klasik Dönemin ilk evresi olarak, C. P. Emmanuel
Bach ve Johann Stamitz önderliğinde kurulan
Mannheim okulu önderliğinde, Erken Klasik
Dönem--Christoph Willibald (von) Gluck’ un
opera sanatına yeni bir boyut kattığı dönem
Yüksek Klasikler --ikinci evre-- Klasik Dönemin
doruğu--Haydn ve Mozart(626 eser)
Geç Klasikler olarak bilinen son evrede Beethoven
ve Schubert müzikte ön planda--romantik dönemin
kapılarını aralamışlar
15. MÜZİSYENLERE BAKIŞ
Barok müzik, feodal aristokrasinin özel alanına ait bir etkinlik
olarak kalır bu yüzyıl boyunca
Barok müzik, J.S.Bach dönemindeki besteciler
kiliselerde, belediye ve saraylarda veye bir operada
görevliydiler.
Werner Stark’ın, The Sociology of Knowledge’da belirttiği
gibi, Haydn, Kont Esterhazy için müzik bestelemekte, bu
müzik, Esterhazy Şatosu’nda, ona ait olan özel alanda icra
edilmektedir. (Haydn, bu şatoda, yemeklerini Esterhazy
Kontu’nun uşaklarıyla birlikte yemektedir!)
Kilise ve saray etkisinde olan Barok müziğinin aksine Klasik
müzik yavaş yavaş halka inmeye başlamış, saraylardaki
konser salonları yerini, halkında müziğe ulaşabilmesini
sağlayan büyük konser salonlarına bırakmıştır.