MGA SALIK NA
NAKAAAPEKTO
SA DEMAND
Ang indibidwal na Demand ay nagbabago dahil sa presyo. Ngunit
sa pagbabago ng dami ng produkto na bibilhin ay may ibang salik
na nakaaapekto bukod sa presyo.

Okasyon:
Sa kultura n gating bansa, likas sa ating mga Pilipino ang
ipagdiwang
Ng iba’t ibang okasyon na dumarating. Kaya sa bawat
selebrasyon ay tumataas ang demand sa mga produkto na
naaayon sa okasyonng pinagdiriwang. Halimabawa sa mga
bulaklak at tsokolate kapag araw ng puso, kaarawan o
anibersaryo, at mga laruan, damit o anung appliances at pag
kain kapag sumasapit ang pasko at bagong taon. Ito ang
dahilan sa pag taas ng DEMAND sa mga nasabing produkto
kapag may iba’t ibang okasyon.

Populasyon:
Ito ay isang potential market ng isang
bansa.Ang pag dami ng tao ay naglalarawan ng
pagdami ng bilang ng mga konsyumer na
siyang nag tatakda ng DEMAND.
Ekspektasyon:
Sa panahon ngayon na maraming kalamidad ang
nangyayari sa ibat’ ibang panig ng daigdig at sa ating
bansa, ang mga consumer ay nag iisip na maaring
maapektohan ang kabuhayan ng bansa at ang pagtaas
ng presyo ay maaring maganap. Sa ganitong sitwasyon n
ang mga consumer ay nagpapanic buying, lalo na ang
mga tao na may sapat o labis na salapi.

Panlasa/Kagustuhan
Ang pagkahilig ng mga pinoy sa mga
imported na mga produkto ay isa sa
mnga dahilan kung bakit mataas ang
DEMAND sa mga ito. Sa bawat paglipas
ng panahon ay nagbabago ang
kagustuhan ng tao na nagreresulta ito sa
pagtaas o pagbaba ng DEMAND sa iba’t
ibang produkto.

Presyo ng May-ugnay na Produkto:
Ang pagtaas ng presyo ng produkto na dating
ginagamit ang nag tutulak sa consumer na humanap
na kapalit na produkto. Halimbawa, ang karne ng
baka ang ginagamit dati sa sinigang, pero tumataas
ang presyo nito na nag reresulta ng pag baba ng
DEMAND nito dahilang konsyumer ay bumbili ng
karne ng baboy bilang pamalit, kaya nag demand sa
produktong ito ay tataas. Ito ang tinatawag na
SUBSTITUTE GOODS na tumataas kapag mataas ang
presyo na produkto na dating binibili.
KITA:
Ang salapi na tinatanggap ng tao kapalit ng
ginagawang produkto at serbisyo ay tinatawag na
kita. Ito ang basehan ng pagtatakda ng budget sa
pamilya.

Pagtulay sa Kurba ng Demand:
Ang epekto ng presyo at ibang salik ng DEMAND ay
mailalarawan sa pamamagitan ng GRAPH. Ang pagbabago
sa presyo kung tumataasman o bumababa ay nag papakita
ng pagbabago sa dami ng produktong gusting bilhin ng
konsyumer.
Pagbabago ng Kurba ng Demand:
Kung ano ang presyo ay di magbabago, makikitaang pag
babago ng kurba ng demand bunga ng iba’t ibang salik. Mag
reresulta ang pagbabago ng demand mula sa kanan
papuntang kaliwa o VICE VERSA.

ANG ELASTIDAD NG
DEMAND

Di-elastik:
Ang pag tugon ng konsyumer sa
porsyento ng pagbabago ng presyo ay
higit na mababa. Ang ganitong pag
tugon ng konsyumer ay makikita sa
mga produkto kailangang-kailangan
tulad ng Bigas, asukal, langis, at tulad
ng serbisyo ng tubig at elektrisidad.

Ganap na Di-elastik
Elastidad
Ang kawalan ng kakayahan
ng konsyumer na mag bawas
ng demand sa bawat pag taas
ng presyo ay makikita sa
ganap na di-elastik na
elastidad.

Elastik:
Ang value na mahigit sa isa ay naglalarawan sa elastic na
elastisidad. Sa bawat porsyento ng pagbabago ng presyo ay
nagiging elastic kung sa bataw 1% ng pag taas ng Presyo. Sa
ganitong sitwasyon, ang mga nagtitinda ay hindi maaaring
mag taas ng presyo sapagkat maraming produkto ang kapalit
ng isang produkto na may mataas na presyo.
Ganap na Elastik:
Ito ang nag papakita na ang isang konsyumer ay hindi
handing tumanggap ng anumang pagtaas ng presyo ngmga
produktong maraming kapalit at di gaanong kailangan.
Unitary:
Ang pag tugon ng konsyumer sa porsyento ng pagbabago ng
presyo ay tinatawag na unitary kapag ang value na katumbas
ng 1 ang nakuha sa kompyutasyon.

ANG MGA
SUPPLY AT MGA
SALIK NA
NAKAAAPEKTO
NG SUPPLY

Kahulugan:
Ang supply ay tumutukoy sa dami ngpektuhan din ng presyo.
Ang Presyo ang pangunahing salik na nakaiimpluwensya sa
dami ng ipinagbibiling produkto o serbisyo, habang ang
ibang salik ay di-nagbabago. Ang gwai at kilos ng mga
prodyuser ang pinag aaralan sa bahaging ito.
Supply Schedule:
Mula sa pag gamit ng supply FUNCTION na inilahad,
makabubuo ng isang talaan na maglalarawan sa dalawang
variables. Halimbawa, 60-20=40/10P=4P, idagdag sa naunang
presyo na PhP22.00 ang 4P kaya ang presyo ay PhP26.00 sa Qs
na 60.
Supply curve:
Ito ay nag papakita na sa presyong PhP200.00 ay hinding
handa mag tinda ang isang tinder ng produktongasukal.
Kapag ang presyo ng asukal ay tumaas sahalagang PhP22.00,
ang tinder ay handing mag benta ng 20 kilos.

Market Supply:
Kapag pinag samasama ang ga supply ng bawat
supplieray makukuha ang market supply.
Halimbawa, ipaglalagay na mayroong tatlong
supplier ng produktong asukal sa pamilihan. Upang
malaman ang market supply saproduktong asukal ay
pagsamasamahin ang mga supply.
Batas ng Supply:
Ay nagsasaad na habang ang presyo ng produkto ay
tumataas, marami ang handing ipagbili ng mga
produser.

Ang mga salik na
Nakaaapekto sa Supply:

Dami ng nagtitinda:
Ang dami ng tinder ng isang produkto ay
dahilan ng pag dami ng supply ng
nagsasabing produkto.
Subsidy:
Tulong na pinagkakaloob ng pamahalaan sa
maliliit na negosyante at mga magsasaka
ipang paramihin ang kanilang produksyon at
pataasin ang supply ng mga produkto.
Teknolohiya:
Ito ay tumutukoy sa paggamit ng
makabagong kaalaman at kagamitan sa
paglikha ng mga produkto.
Panahon/Klima:
Ang produkto ay naayon sa kalagayan ng
panahon sa isang lugar, lalo na sa mga
produktong agrikultura.

Ekspektasyon:
Dahil sa inaasahan na pagtaas presyo
sadarating na araw bunga ng mga
pangyayari sa kapaligiran, tulad ng
kahulugang pampolitika,digmaan ng
mga bansa at pagkakaroon ng
kalamidad.
Presyo ng Alternatibong Produkto
Kapag ang presyo ng produkto ay
tumaas, ang mga supplier ay nagaganyak
na magtinda ng nasabing produkto.
Presyo ng mga Salik sa Produksyon:
May iba’t ibang gastusin nakapaloob sa
paglikha ng mga produkto. Isa na rito
ang buwis, kontribusyon na ipinapataw
ng pamahalaan sa mga tao at kompanya.

ARALIN 18
Ang Pagbabago ng Supply
at ang Elastisidad ng
Supply

Paglalarawan ng mga Graph ng Supply
Pagtulay sa iisang Kurba
Ang presyo ang pangunahing salik na nakaaapekto
sa Supply. Ang pagtaas ng presyo ay nagbubunga ng
pagtaas o pagdami ng supply.Ang sabay na pagtaas
ng supply at presyo ay makikita sa isang graph na
tinatawag na paggalaw sa iisang kurba(movement
along the curve).
Sa bawat pagtaas ng presyo ay dumarami ang
produktong handang ipagbili. Ang pagbabago sa
presyo at supply ay nakapaloob sa iisang kurba.

Pagbabago sa Supply
Hindi lamang presyo ang nakaaapekto sa
supply, may mga salik pa nagiging dahilan ng
pagbabago ng supply, kahit ang presyo ay
hindi nagbabago.
Ang pagbabago ng supply ay makikita sa
pamamagitan ng paglipat ng kurba ng supply
sa kanan o sa kaliwa na nagpapakita ng
pagtaas o pagbaba ng supply.
Hindi sa lahat ng pagkakataon y tumataas o
dumarami ang supply dahil nararanasan din
ang pagbaba ng supply ng produkto.
Ang pagbaba ng supply ay ipinapakita ng
paglipat ng kurba mula sa kanan papuntang
kaliwa.

Elastisidad ng Supply
Ito ang sumusukat sa
porsiyento ng pagtugon
ng mga prodyuser sa
porsiyento ng pagbabago
ng presyo

ARALIN 19
Ang Ekilibriyo at
Gastusing
Pamproduksiyon

Pagkakasundo sa Pamilihan
Ang pamilihan ay isang lugar
kung saan nagaganap ang
epektibong transaksiyon sa
pagitan ng konsyumer at
prodyuser.
Kapag nagkakasundo an g
konsyumer at prodyuser ay
nagkakaroon ng Ekilibriyo sa
pamilihan.

Presyong Ekilibriyo
Ang presyong ekilibriyo ay ang lebel ng presyo na umiiral sa
pamilihan upang maganap ang bilihan sa pagitan ng konsyumer
at prodyuser.
Paano nalalaman ang presyong ekillibriyo sa pamilihan?
Sa pag-alam ng presyong ekilibriyo,gamitin ang equation na
Qd=80-3P at ang supply function na Qs=-100+6P
Ekilibriyong Dami
Ito ay tumutukoy sa dami ng produkto na handang bilhin at
ipagbili ng konsyumer at prodyuser sa napagksundung presyo.
Sa presyong ekilibriyo, mababatid kung ilan ang dami ng
Demand at supply sa pamilihan.

Pagbabago ng Ekilibriyo sa Pamilihan sanhi
ng pagbabago ng Demand at supply
Ang pagbabago o paggalaw ng alinman sa
demand at supply ay makaaapekto sa
ekilibriyo sa pamilihan at ang mismong
sanhi ng pagbabago ay ang pagtaas ng
gstusin sa produksiyon.
Pagbabago ng Demand Habang Walang
Pgbabago sa Supply
Epekto ng pagkasawa sa pagkonsumo ng
produkto
Magkasabay na Pagbabago ng Demand at
Supply. Ang sabay na pagababago ng supply
at demand ay bunga ng mga salik na
nakaaapekto sa dalawang konsepto tulad ng
pagbabago sa panlasa at pagtaas ng
gastusinsa produksiyon.

ARALIN 20
Ang
Gampanin ng
Pamahalaan
sa Pamilihan

A.Price Control
Ang RA 7581 na kilala sa tawag na Price
Control Act ay ipinatupad upang
maisagawa ng pamahalaan ang pagkontrol
sa presyo ng mga bilihin.
Price Ceiling-ang pinakamataas na
presyong itinakda ng pamahalaan upang
ipgbili ang mga produkto.
Shortage-ay tumutukoy sa kulang na
supply ng produkto batay sa Demand sa
pamilihan.

B. Price Support
Binibigyan ng tulong at
proteksiyon ng Pamahalaan ang
mga maliliit na magsasaka at
mangingisdana.
Floor Price-ay mas mataas kaysa
sa presyong ekilibriyo na umiiral sa
pamilihan.
Surplus-ay ang labis na supply ng
produkto sa pamilihan.