1. Arkana magii
Ignacy Trzewiczek
Tom I
Dzisiaj spróbuję zwrócić Waszą uwagę na niektóre z głupstw, na jakie zdarza się nam natrafiać grając w gry,
których reguły uwzględniają istnienie magii. W samym natrafianiu na takie rodzynki nie ma nic złego, gorzej
natomiast, gdy nie dostrzegamy ich i żyjemy z nimi w zgodzie. Poniższy tekst będzie traktował o zaklęciach. W
różnych systemach RPG, zasady rzucania zaklęć zostały różnie rozwiązane, jednak schemat w znakomitej
większości przypadków jest podobny. Czarodziej wykrzykuje jakieś słowa, wykonuje tajemnicze gesty, czasami
korzysta ze specjalnych składników, zdarza się, że gracz rzuca kośćmi i gotowe. Zaklęcie działa.
MG: No dobra, sami tego chcieliście. Z jaskini wypada pięć trolli i trzech zbirów uzbrojonych w maczugi.
Wojownik: Dobra chłopaki. Ty Gandalf wal w trolle, są wrażliwe na ogień, ja się zajmę zbirami.
Niziołek: A ja? A ja? A ja komu mam.. no wiecie...?!
Wojownik: Idź się wysikaj. To robota dla prawdziwych męższczyzn, dobrze mówię Gandalf?
Gandalf: Tak jest mały, zmień pampersy. Woju jak myślisz? Lepiej im będzie z fireballa, czy ze świetlistego
pioruna?
MG: Sylwetki przeciwników zbliżają się w zastraszającym tempie...
Wojownik: Master daj se luz, musimy się dogadać about strategy, dobrze mówię Gandalf?
Gandalf: Dobrze.
Wojownik: A czym różnią się te czary?
Gandalf: W sumie to nie wiem.
Wojownik: To weź sprawdź w podręczniku. Stoi tam na półce.
MG: Dwójka zbirów jest już niemal dwa kroki od was...
Wojownik: No kurde nie czepiaj się, przecież jego postać wie czym się różnią. Dla niej to jest moment.
MG: O.K. żeby nie było że się czepiam.
Gandalf: O, mam. Fireball zadaje k6 z siłą 10, a ten drugi k10 z siłą 6.
Niziołek: Już się wysikałem.
Gandalf i Wojownik (jednocześnie): SPADAJ!!!
Wojownik: To lepiej ten drugi.
Gandalf: Do tego drugiego to nie mam składników.
MG: Trolle skaczą do przodu, ich potężne maczety...
Gandalf: Niziołek! Chodź tu, musisz mnie zasłonić, bo jak mnie dotkną to nici z zaklęcia!
Niziołek: Poszedłem się wysikać.
Może wystarczy tego przykładu. Trochę mnie poniosło, tekst się wydłużył. Miałem opowiadać o zaklęciach, a
nie małpować Krainę Goblinów. Opis zaklęcia w statystycznym podręczniku gry fabularnej składa się mniej
więcej z tych samych składników. Nazwa czaru, koszt rzucenia, potrzebne składniki, zasięg działania i opis
działania zaklęcia. Moim skromnym zdaniem jest to totalna bzdura.
Zacznijmy od opisu działania czaru. Jeśli jakiś czarodziej decyduje się zapisać zaklęcie do księgi lub na
pergamin, to wydaje mi się, że będzie to wyglądało mniej więcej tak:
A gdym skończył wypowiadać słowa inkantacji i lewą dłonią wykonałem znak Czerwonego Grythu, z końca
mego palca wskazującego strumień, jako promień słońca strzelił, a uderzywszy w ścianę stojącą naprzeciw
eksplozję wywołał, krusząc kawałek cegły. Do myślenia mi to dało, i gdym kolejny raz ono zaklęcie postanowił
wykorzystać bardziej ostrożny byłem. I znowum został zaskoczony. Pech chciał, że kciuk mnie zaswędział i
myśl ma w jego kierunku uciekła, a z nią energia czaru, któren jak z kciuka (miast palca wskazującego) nie
wyskoczył, jak mi szat nie podpalił... dramat prawdziwy tego wieczora przeżyłem. Na dwa dni odłożyłem
eksperymenta. Ale ciekawość ma wreszcie zwyciężyła i ponownie przystąpiłem do doświadczeń. Postanowiłem
miast o kciuku, o stojącej nieopodal świecy myśleć. I cóż się stało? Ano udało mi się ją zapalić. Wątły płomyk
zabłysł rozświetlając swym światłem część komnaty...
Spisując zaklęcie czarodziej notuje jakie słowa wypowiedział, jakie gesty wykonał i jaki efekt osiągnął. Ale
energia magiczna jest przecież wspaniałą mocą, którą mag może dowolnie manipulować. Zmieniając jedno
słowo inkantacji lub choćby wykonując gesty bardziej energicznie można wpłynąć na końcowy efekt. Wydaje

2. mi się, że jeśli czarodziej potrafi wyczarować płomyk, to nie będzie mu robiło najmniejszej różnicy, gdzie się on
pojawi, na lasce czy może na jego dłoni. Dlatego właśnie twierdzę, że sztywne, ściśle określone efekty działania
zaklęć, wyraźnie zaznaczone zasięgi ich działania, ich koszt, czas trwanie itp. są wyraźnym nieporozumieniem.
Wiążą ręce graczom-magom i sprawiają, że gra z sesji na sesję staje się coraz bardziej schematyczna. Jak zatem
ominąć ten problem w grze? Jak sprawić, by postacie magów ożyły , by przypomina ły bohaterów
najsłynniejszych powieści fantasy? Jak sprawić, by postać maga zyskała nowe możliwości, by ponownie stała
się atrakcyjna dla rzeszy graczy? Już spieszę z propozycjami.
Czarodziej podczas rzucania zaklęcia wypowiada pewne, ściśle określone słowa, wykonuje odpowiednie gesty i
dopiero wtedy jego potencjał magiczny formuje się we właściwe zaklęcie, wywołujące dany efekt. Zakładam
zatem, że gesty i słowa mają decydujący wpływ na ostateczny kształt czaru. Tak więc nieznacznie je zmieniając
można nieznacznie zmienić kształt zaklęcia. Czarodziej podczas wielokrotnego korzystania z tego samego czaru
poznaje za co są odpowiedzialne poszczególne gesty i słowa . Na przykład gdy kiedyś bolała go ręka i nie zdołał
wykonać gestu Gerthtyt ale zastąpił go znakiem Garthyth zaklęcie przybrało nieco odmienny od klasycznego
kształt. Co się zmieniło? Okazało się, że magiczny pocisk zamiast kuli przyjął kształt stożka. Niby nic. Ale...
Później wciąż eksperymentując udało mu się coraz bardziej wyszczuplać figurę, aż fireball przyjął formę
ognistej włóczni. Niby nic?! Mocno bym się zastanowił bowiem taki chudziutki fire(ball) potrafił przelecieć
poprzez dziurki od klucza... Łapiecie?
MG: Słyszycie rozmowę dwóch osób dochodzącą zza tych olbrzymich, starych drzwi.
Gandalf: No to walę do nich z fireballa.
Wojownik: W drzwi?! Oszalałeś?!
Gandalf (do MG): Rzucając zaklęcie zmieniam gest Gerthtyt na gest Garthyth, maksymalnie wyszczuplając
pocisk i kieruję go porzez dziurkę od klucza. MG: Z dłoni maga wyskakuje ognista kula, powoli na waszych
oczach zmienia się w elipsę, coraz bardziej wyszczupla się, by wreszcie po chwili skoczyć jak iskra w kierunku
drzwi i zniknąć w dziurce od klucza. Po chwili słyszycie odgłos wybuchu, krzyk rannych, a z pomieszczenia
bucha kłąb dymu...
Oczywiście z tym fireballem w dziurce od klucza to mocno przesadziłem ale przynajmniej wiadomo o co mi
chodzi (czyli z cyklu: co poeta chciał przez to powiedzieć). Proponuję zatem, byś wymyślił kilka gestów i
wynotował sobie jaki mają wpływ na ostateczną formę działania. Niech wpływają na kształty i kolory efektów
zaklęcia. Niech zmiana gestów powoduje zmianę obszaru działania. Podobnie ze słowami inkantacji. Niech
dodatnie kilku słów, choćby nawet zapożyczonych z formuły innego czaru, wpływa na kształt zaklęcia. Niech
gracz czuje, że jest magiem. Pozwól mu poczuć, że ma realny wpływ na efekty jakie osiągnie. Problemem
prowadzenia gracza-maga mam zamiar zająć się w kolejnych tomach naszej księgi, podam tam wiele
wskazówek i rad dotyczących pisania i prowadzenia przygód, w których bierze udział czarodziej. Tymczasem
skupmy się na rzucaniu zaklęć.
Przed nami kolejny, NIE BÓJMY SIĘ TEGO SŁOWA, kretynizm. Koszt rzucenia zaklęcia. Dawno temu pan
Gary Gygax wymyślił, że jeśli mag zechce rzucić Magiczny pocisk to musi poświęcić 2 PM, że rzucony przeleci
123 metry i trafi cel zadając mu 23.5 obrażeń. To był początek rynku RPG i wtedy wszystkich to zadawalało.
Ale dlaczego po tylu latach wciąż gramy nie zwracając na to uwagi? Dlaczego mag, osoba od wielu lat (z reguły
kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu) nie może rzucić Magicznego pocisku za 4 PM i zadać 47 obrażeń? Albo
rzucić czar za 2 PM ale nie na odległość 123 metrów lecz dwunastu, a nadwyżkę mocy (która zgodnie z I
prawem termodynamiki musi powstać) wykorzystać na zadanie 30 obrażeń. Proste? Logiczne? No niby tak. No
to łapki w górę wszyscy ci, którzy prowadzą czarodziejów nie karząc im zwracać uwagi na "podręcznikowy"
koszt rzucenia zaklęcia. Ho, ho, ho las rąk. Dwa, trzy, cztery, tak cztery osoby. Świetny wynik. Moja łapka
będzie piąta, a jak podniosę drugą to będzie ich sześć. Pozostałym łapkom pozwolę sobie zaproponować. Niech
czarodziej powiadamia cię jak dużo przeznacza punktów magii i w jak i sposób chce je wykorzystać. Od ciebie
zależy, czy fireball (ale się czepiłem tego podstawowego u każdego maga zaklęcia) doleci do celu i jakie
wyżądzi szkody. Po co mag ma tracić potencjał na czar, który może objąć swym działaniem dwa hektary, skoro
chce objąć nim tylko powierzchnię jednej karczmy. Nie zmuszajmy magów do marnotrawstwa ich cennej
energii. Są zbyt inteligentni, by popełniać takie głupstwa. Nie zmuszajmy graczy do rzucania dziesięciu słabych
magicznych pocisków, skoro mogą ten sam efekt uzyskać rzucając jeden duży pocisk Wyobrażacie sobie maga,
który przez dwie minuty dziesięciokrotnie wypowiada w kółko te same słowa i wykonuje te same gesty, bo... nie
potrafi zaczarować raz, ale potężnie? Naprawdę nieraz byłem świadkiem jak gracz robił coś takiego:
MG: O.K. głąby widzicie potężnego demona wyłaniającego się...
Wojownik: Te Gandi, masz coś na niego?

3. Gandalf: Nie mów do mnie Gandi. Kurde jeden fireball może go nie ruszyć.
Wojownik: A kilka?
Gandalf: Jestem na IV poziomie, czyli mogę rzucić cztery fireballe na rundę, gdybyś go przytrzymał ze cztery
rundy...
Wojownik: O.K. Tak robimy - ja zwracam na siebie uwgę demona przez cztery rundy, a Gandi wali do niego 16
fireballi.
Gandalf: Nie mów do mnie Gandi.
MG: Seria 16 fireballi zcina demona jak seria z M16...
Już mnie paluszki swędzą, by zaatakować instytucję wchodzenia magów na poziomy, ale to przy innej okazji.
Teraz zajmę się kolejną ciekawostką, a mianowicie czasem rzucania zaklęcia. W tym wypadku nie będę już tak
okrutny jak dot ychczas.
Istnieje taki system, w którym rzucenie dowolnego zaklęcia trwa zawsze tyle samo czasu czyli jedną rundę.
Powyższa zasada jest dla mnie zupełnie niezrozumiała i wydaje mi się kompletnie nielogiczna . Jednak w swej
młodzieńczej naiwności wierzę, że autorzy tej gry mieli jakiś konkretny powód, by ustalać takie, a nie inne
reguły. Dlatego nie będę się czepiał. Po prostu nierozumiem. Ale istnieją też systemy, w których rzucanie
zaklęcia trwa pewien z góry określony czas (w jakiś-tam jednostkach) i to rozwiązanie jest całkiem logiczne,
muszę się przecież zgodzić, że rzucenie czaru trwa kilka sekund, ale...
Nie jest takie złe pod warunkiem, że przygodę prowadzi MG, który potrafi być elastyczny i wie co to zdrowy
rozsądek.
MG: Dostrzegacie szarżującą w waszym kierunku watachę jeźdźców wilków...
Wojownik: Gandi zdążysz?
Gandalf: Nie mów do mnie Gandi. Powinienem.
MG: Kolejne metry umykają, niemal tak samo szybko jak...
Wojownik: Daruj nam te epickie wstawki. Wiemy, że jest ciężko, ale Gandi na pewno zdąży.
Gandalf (do Wojownika): Nie mów do mnie Gandi!
Gandalf (do MG): Składam ręce w znak Yrdill i najszybciej jak potrafię zaczynam wypowiadać słowa zaklęcia
"Dematerializacja wroga".
MG: O.K. są 20 metrów od was. Ile zajmuje rzucenie tego zaklęcia?
Gandalf: 4 segmenty
MG: No to sorry, po trzech segmentach wpada na ciebie rozszalała jazda wilków, cięcia szabli...
Odnotowanie przy opisie czaru, czasu jego rzucania nie jest złe ale pamiętajcie, że odnosi się to do
statystycznego rzucenia zaklęcia. W obliczu zagrożenia mag może rzucić je o wiele szybciej, zrezygnuje z
ozdobników, słowa wypowie niewyraźnie, zaklęcie choć "kulawe", niepełne i być może błędne, ale ujrzy światło
dzienne. Zapomnijcie o tych 10 sekundach. Dla maga to tylko gest i dwa, trzy słowa. Możecie mi zaufać. Znam
się na tym.
Ostatnia część standartowego opisu zaklęcia w podręcznikach do gier fabularnych. Składniki, komponenty i inne
paskudztwa. I ponownie kłania nam się pan Gary Gygax, który dawno temu wpadł na taki właśnie pomysł i
chwała mu za to, bowiem bez jego pomysł u, dziś nie spędzalibyśmy setek godzin podczas rozgrywek w AD&D,
Warhammera, czy cokolwiek innego (przedstawiciele firm produkujących inne gry nie zapłacili mi za powyższą
krypto-reklamę, dlatego nazwy innych gier nie pojawią się w tekście) . Ale od tego czasu minęło trochę czasu i
chyba stać nas na inne, sensowniejsze rozwiązania. Czy Gandalf nosił tobołek pełen komponentów? Czy Sauron
miał plecak pełen czaszek demonów (pozdrowienia dla twórców Warhammera)? Po cholerę magowi skórka
zdechłej myszy? Żeby przeszkadzać w wykonywaniu gestów? No bo jak można wykonywać magiczne znaki i
wypowiadać skomplikowane formuły, gmerając w mieszku pełnym siarki? Prawdę mówiąc brak mi nawet
mocnych, sensownych argumentów, by udowodnić wam, że komponenty do rzucania zaklęć są magom zbędne.
Więc musicie mi zaufać. Czarodzieje czerpią moc na rzucanie zaklęć ze swego Potencjału magicznego, a nie z
kulek siarki. Naprawdę.
Tymczasem (czyli na pewien okres czasu) uważam sprawę opisu zaklęcia za zamkniętą, mam nadzieję, że udało
mi się zmusić was do chwili zastanowienia. Jeśli nie, to jeszcze raz spróbuję wytaszczyć moją artylerię,
załadować nowymi argumentami.

4. Po co zmieniać coś co już istnieje, jest wykorzystywane przez rzesze zadowolonych graczy. Do czego prowadzą
wprowadzone zmiany. Ano sprawiają, że gracze-magowie zaczną myśleć jak magowie. Będą mieli dziesiątki
nowych pomysłów i już nie będzie dochodzić do sytuacji:
MG: He, he, to znowu ja wasz ulubiony Mistrz Gry. Na dziś przygotowałem nowy, lepszy od ostatniego
scenariusz. Tak więc, gdy idziecie tym traktem z lasu wypada osiem trolli i siedmiu zbirów.
Wojownik: Gandi zrób coś!
Gandlaf: Nie mów do mnie Gandi. Sorry nic nie poradzę. Mam tylko Płomyk i Pęknięcie.
MG: He, he no to macie prze.... Trolle uzbrojone w potężne maczugi.. .
Wojownik: Gandi! Podpal im ubrania, albo lepiej nich pękną im kręgosłupy.
Gandalf: Nie mogę. Płomyk mogę rzucić tylko na swoją laskę, a pęknięcie na przedmiot o wymiarach metr na
dwa, tworzę rysę długości k10 cm i głębokości...
Grając według standartowych reguł, mag jest jednym wielkim schematem, tu fireball, tu osłona ognia, tam
magiczne otwarcie. Dlaczego gracze mają nie popadać w schematyzm, dlaczego mają być pomysłowi i
przeprowadzać niebezpieczne eksperymenty (bo przecież nie wszystkie się udają) skoro w każdych podziemiach
można znaleźć dziesiątki pergaminów z nowymi zaklęciami? Odpowiem na to pytanie, jeśli uzyskam od was
odpowiedź na poniższe: A skąd biorą się w podziemiach pergaminy? Wypadły z kieszeni przechodzącego
czarodzieja? A może wiatr je tu przywiał? Albo mrówki je tutaj przytaszczyły? Tak, to na pewno sprawa
mrówek! A może jednak to ktoś inny? Na przykład MG, który nie widzi innego sposobu na przekazanie
graczowi nowych zaklęć. Skoro na targu nie można ich kupić, a inni magowie nie spieszą pomagać konkurencji,
to co zrobić? Nic, tylko łazić po podziemiach. A może jednak, jak każdy inteligentny mag-NPC lepiej po
siedzieć w swojej wieży i samemu coś wymyślić. Jeśli wprowadzimy do gry możliwość modyfikacji zaklęć za
sprawą zmiany gestów i słów to sprawimy, że gracze poczują się jak prawdziwi magowie. Będą czuli, że mają
władzę nad energą magiczną i że przy odrobinie pracy mogą osiągnąć bardzo wiele. Nie będzie im się opłacało
wydawanie nawet do ośmiuset punktów doświadczenia (pozdrowienia dla twórców Warhammera), aby zdobyć
kolejne zaklęcie, o nieco tylko odmiennym działaniu. Lepiej pogłówkować i własną pracą z kilku posiadanych,
zlepić kolejne, nowe. A punkty doświadczenia wymienić na punkty potencjału magicznego. Ze zwykłego
zaklęcia potrafiącego podgrzewać materię można z łatwością uzyskać moc zmia ny kształtu, a w połączeniu z
niewinnym pęknięciem można stworzyć zaklęcie, które będzie potrafiło wyrzeźbić dowolne kształty. Jak?
Zastanówcie się n ad tym w wolnej chwili bowiem na dziś to wszystko.
Tom II
Już po raz drugi mam niekłamaną przyjemność podzilieć się z Wami, moimi doświadczeniami związanymi z
czarowaniem. W poniższym tomie spróbuję pomóc Mistrzom Gry i powiedzieć kilka słów na temat bibliotek i
zgromadzonych w nich ksiąg.
Jak wszyscy wiemy księgi dzielą się na magiczne i niemagiczne. I z tej okazji, dla rozgrzewki, krótka scenka:
MG: Część. Kupiłem nowy zbiór scenariuszy. Zaczyna się tak: Gdy tak sobie podróżujecie, wypada z lasu...
Gandalf: Wyciągam z plecaka moją magiczną księgę i walę nią pierwszego z brzegu prosto w pysk.
Wojownik: Gandi?! Oszalałeś? Księgą?!
MG: Nie mów do niego Gandi! Gandi, swoją magiczną księgą? W trolla?
Gandalf: Tak, moją magiczną księgą, którą zdobyłem w przedostatniej przygodzie.
Wojownik: Jestem zdegustowany. czemu akurat księgą?
Gandalf: Bo jest magiczna i daje mi +10 WW oraz +2 A.
Wyjaśnijmy sobie od razu. Księgi wcale nie dzielą się na magiczne i niemagiczne. Oczywiście zapewne znajdzie
się kilka wyjątków, ale generalnie nie istnieje coś takiego jak magiczna księga. No bo co może być w niej
magicznego? Będzie gadać? Otwierać się na odpowiednich stronach? Wcale się nie otwierać?
Powszechnie uważa się, że wszystkie księgi wypełnione są po brzegi opisami zaklęć. Inkantacjami, znakami,
opisem efektów. Ta błędna opinia doprowadza niektórych MG do paniki, kiedy słyszą słowa gracza-maga:
"Jesteśmy w Altdorfie? Idę do biblioteki. Jakie czary znalazłem?". Co bardziej pomysłowi MG znajdują ciekawe
odpowiedzi na te pytania: "W czwartki biblioteka jest zamknięta. A dziś jest czwartek." lub "Strony z opisami
zaklęć były wyrwane." lub "W tych czterystu księgach znajdują się opisy tylko tych czarów które już posiadasz -
Ognistej kuli i Płonących dłoni." Kilka podobnych odpowiedzi i nasz gracz-mag zorientuje się, że nie życzysz

5. sobie by szwendał się po bibliotekach. Tylko czy naprawdę o to nam chodzi? Czy chcemy, by dla naszego
gracza jedynym źródłem wiedzy magicznej były odnalezione w opuszczonych podziemiach pergaminy? Po co
istnieją biblioteki, skoro czarodziej nie może z nich korzystać? Postaram się Wam pomóc i powiedzieć co
ciekawego ukrywają potęż ne mury bibliotek.
Księgi, z takim uporem taszczone przez magów, zawierają rozmaite notatki dotyczące ich pracy. Można tu
znaleźć fragmenty czarów, sugestie dotyczące ich rzucania, plany nowych eksperymentów, szczególnie ważne i
ciekawe spostrzeżenia.
...w bibliotece i dotarłem do pewnego bardzo ciekawego zapisku. Oto bowiem pewien czarodziej, któren z
imienia jest mi nieznany, zaznaczył, iż podczas zaklęcia rzucania oczy zamknął i pozwolił myślom ulecieć w
powietrze, hen w dal, poza horyzont. A gdy powrócił do stanu normalnego, ujrzał obraz na ścianie, jakby ręką
genialnego artysty fresk...
Tom III
Dzisiejszy tom arkan magii jest napisany z myślą o graczach-czarodziejach. O ile w dwóch poprzednich
woluminach zwracałem się do Mistrzów Gry, o tyle dziś zwracam się głównie do graczy. Spróbuję przekazać im
kilka rad dotyczących odgrywania postaci magów. Opowiem o tym jak sprawić, by nasza postać była barwna i
ciekawa, by uzyskała szacunek wśród współgraczy i Mistrza Gry. Wiadomym jest ogólnie, że nie wszyscy
gracze są stworzeni do odgrywania postaci magów:
MG: Ostatnio zginął ci Pierd Barbarian, kim dziś będzesz grał?
Kern: Dzisiaj będę odgrywał postać czarodzieja Kern'a.
MG: Co?!
Gandalf: [zaniemówił]
Wojownik: Przecież ty nie potrafisz odgrywać postaci magów!
MG: No właśnie! Nie potrafisz! Ty nawet nie wiesz co to mistyfikacja, aranżacja, licytacja, hydratyzacja, czy
choćby wentylacja!
Kern: Kładź się dzifko! A właśnie, że.... no i co z tego!
Większość z nas cierpi na pewną dolegliwość: tzw. stereotyp. Stereotyp czarodzieja. Starego, długowłosego
męższczyzny, mówiącego mało ale za to niezwykle mądrze. Gandalf, Ged Krogulec... Dwójka największych
magów w historii literatury fantastycznej. Osobnicy poważni i poważani. Odpowiedzialni nie tylko za siebie lecz
za losy całego świata. Ich potęga jest tak ogromna, że nie lękają się wziąść na swoje barki olbrzymiej
odpowiedzialności. Czy Wojtek, odgrywający dotąd Pierda Barbarzyńcę podoła zadaniu? Czy będzie potrafił w
ciągu jednej sesji zmienić się w spokojnego, elokwentnego osobnika, przerastającego inteligencją i mądrością
wszystkich członków drużyny razem wziętych? Nie wiem, ale na pewno ma prawo spróbować.
Charakter, temperament, sposób bycia, cel życia... Zawsze gdy tworzysz nową postać MG lubi się wtrącić:
"tylko wiesz, napisz coś więcej o niej, tak wiesz, coś więcej... napisz, o niej" Nie wiedzieć dlaczego, gdy
tworzymy postacie magów, Mistrzowie Gry wtrącają się o wiele rzadziej. No bo co można napisać więcej o
magu. Jest mądry, spokojny, opanowany, jest ponad zwykłymi ludźmi i ich sporami i jego celem życiowym jest
zdobyć potęgę. Lub przynajmniej przewodzić gildii magów.
MG: Kern jeszcze raz usłyszę z twoich ust przekleństwo, a odejmę ci PD-ki za odgrywanie postaci!
Kern: Ale mój mag przeklina! Czytałeś jego historię? Jego mieszkanie w Altdorfie znajdowało się 50 metrów od
doków.
MG: Nie czytałem twoich pieprzonych wypocin, ale powiem ci jedno: magowie nie przeklinają! Wyobrażasz
sobie Gandalfa, który wykrzykuje: Saruman masz u mnie przejebane!
Gandalf: No właśnie.
Kern: Ty mi tu nie podskakuj, bo jak cię...
MG: Ostrzegam Cię! Lepiej zamilknij!
Czy wszyscy magowie muszą być podobni do Gandalfa? Oczywiście przyjemnie jest grać kimś wielkim, kimś
kogo darzą szacunkiem niemal wszycy napotkni ludzie, kimś kto posiada niezwykłą inteligencję, wiedzę,
autorytet ale... Przecież nie wszyscy magowie są tacy! Proszę przypomnieć sobie twórczość pana Johna
Morreseya i bohaterów z jego opowiadań. Spotkamy tam magów zrzędliwych, zawistnych, małostkowych,

6. zakochujących się w księżniczkach, samotników, magów przebiegłych jak i wyjątkowe ofermy, magów
próżnych, zadufanych w sobie, jak i szlachetnych o wielkim sercu. Pozwolę sobie na króciutki fragment:
Stała skulona na progu, przemoczona do nitki i drżąca w poranym chłodzie. Woda ściakała z kosmyków jej
rudych włosów, chude ramiona pokrywały strzępy starej chusty, nogi miała zabłocone do kolan. Otarła siną
dłonią kroplę wody z końca nosa i uniosła duże, błękitne oczy. Jej widok mógł roztopić najtwardsze serce. Ale
nie serce Conhoona.
Ha, to pewnie jakiś nekromanta. Albo demonolog. Tak, to na pewno demonolog. Jak mógł nie pomóc tej małej
dziewczynce. Dlaczego, jak na następcę Gandalfa przystało, nie rzuci się jej z pomocą?! Czerwony na twarzy
MG rzuca już gniewne spojrzenie: mówiłem, że nie będzie potrafił odegrać maga, mówiłem ... Zanim wyjaśnię
po co ten fragment i o co dokładnie mi chodzi pozwolę go sobie dokończyć:
Czarownik spojrzał na nią gniewnym wzrokiem. Został oderwany od porannej owsianki, co nie wprawiło go w
dobry humor.
He,he. Demonolog, co? Nim przystąpisz do odgrywania nowej postaci - czarodzieja, usiądź i na spokojnie
przemyśl jak będziesz ją odgrywał. Nie wszyscy magowie od razu są Gandalfami. Do tego trzeba dorosnąć.
Niech twoja postać przeklina, jest skąpa, niech pierdzi lub robi cokolwiek innego - ludzkiego. Niech żyje pełnią
życia. Niech uwielbia owsiankę, nie ufa łysym osobnikom, a jej celem niech pod żadnym pozorem nie jest
zdobycie potęgi. Niech w szerokim świecie pragnie odnaleźć wybrankę swego życia. Lub ciekawe miejsce do
zamieszkania. Lub niech celem będzie odkrycie/stworzenie zaklęcia zmieniającego żaby w piękne księżniczki.
Pod żadnym pozorem nie daj się sterroryzować MG oraz współgraczom. Odgrywaj postać maga w taki sposób
jaki Ci najlepiej pasuje, tylko pamiętaj o jednym - bądź konsekwentny. Jesteś skąpy - bądź, jesteś przygłupi -
bądź, uwielbiasz owsiankę - pamiętaj o tym.
Czego bym jednak nie napisał i tak wszyscy zgodnie stwierdzimy, że każdy mag powinien być ciut mądrzejszy
od reszty postaci, powinien rzucać czary i mieć olbrzymią księgę. Tak więc zostawmy na razie sprawę jego
charakteru, temperamentu, czy życiowego celu, a zajmijmy się jego inteligencją.
Wydaje się, iż jednym z największych problemów w odgrywaniu postaci magów jest pokazanie ich przewagi
intelektualnej nad resztą drużyny. Jeśli postać maga odgrywana jest przez osobę faktycznie wybijającą się na tle
grupy graczy (np. całkiem niegłupi student wśród licealistów) to problem praktycznie nie istnieje. Po jednej,
góra dwóch sesjach postać maga zyska sobie szacunek współgraczy. Jego zdanie będzie się liczyło i żadna
ważna decyzja nie zostanie podjęta bez jego zgody. Czy będzie skąpy, gburowaty, czy może będzie przeklinał,
jednak wciąż będzie najmądrzejszy. Współgracze będą darzyli go należytym szacunkiem. Jednak cóż zrobić gdy
postać czarodzieja odgrywana jest przez zwykłego średniaka, ani głupszego, ani mądrzejszego od reszty graczy.
Mimo, że wciąż kombinuje na zdwojonych obrotach trudno mu jest zanotować jakieś wyjątkowe sukcesy. Ot co,
dobre, inteligentne pomysły ma tak samo często jak VooVoo czyli Wojtek Wojownik, czy Skrapi ZwinnaRączka
. Co wtedy?
A gdyby tak jeszcze przed sesją poznać treść scenariusza? Nie, nie, nie, spokojnie, nie mam zamiaru sugerować,
aby gracz-mag przed sesją czytał scenariusz. Ale gdyby tak porozmawiał trochę z Mistrzem Gry. Troszeczkę.
Mistrz Gry mógłby przedstawić graczowi kilka informacji, np. opowiedzieć przybliżony życiorys jakiegoś BN'a,
historię powstania miasta, lub legendę dotyczącą danego terenu. Wtedy nasza postać zyska w oczach
współgraczy. To więcej niż pewne.
MG: O witajcie dobrzy ludzie. Pomóżcie mi biednemu. Napadł mnie rozbójnik...
Kern: Miał zatknięte za kapelusz czarne pióro?
MG: Tak, i przy pasie...
Kern: ...miał przywiązaną czerwoną szarfę. To Sygfryd the Rott.
Gandalf: [zaniemówił]
Wojownik: Sygfryd the Co? Skąd u diaska wiesz o tym?!
Kern: Sygfryd the Rott ogłosił się panem okolicznych ziem po tym jak trzy lata temu napadł i zamordował
hrabiego von Gleich. Nie wiedzieliście o tym?

7. Proste i skuteczne. Nagle okazuje się, że dzięki trzem, czterem minutom, które MG poświęcił naszej postaci, nim
rozpoczęła się sesja, nasz bohater faktycznie staje się mądrzejszy od reszty współgraczy. Zdobywa sobie ich
szacunek i zaufanie. A przecież o to właśnie nam chodzi.
A co z ponadprzeciętną inteligencją? Co z rozwiązywaniem skomplikowanych problemów, z rozwikływaniem
skomplikowanych intryg? Trudno, by MG przed sesją opisywał graczowi wszelkie tajemnice i zagadki na niego
czekające. Na pewno nie jest to dobry pomysł ale...
...jakiś czas temu odgrywałem postać natchnionego poety-wieszcza. Zanim rozpocząłem grę nową postacią,
długo rozmawiałem ze swoim MG i wspólnie doszliśmy do porozumienia co do odgrywania przeze mnie
postaci. Uznaliśmy, że najlepiej będzie jeśli przed każdą sesją, MG będzie mi przedstawiał pewien sen. Sen był
zawsze bardzo skomplikowany i na początku niezrozumiały ale wraz z rozwojem scenariusza coraz więcej z
niego pojmowałem i mogłem błyszczeć wśród graczy. Mój poeta jak natchniony pisał wiersze o jeźdźcach
ścigających zwierzynę, o odcietych głowach ukrytych w jukach jeźdźców... Współgracze patrzeli na mnie jak na
wariata. Przynajmniej do czasu, gdy drużynowy traper nie odkrył, że naszym tropem podąża grupa trzech
jeźdźców. Lub gdy mag odkrył, że jakaś zła, mroczna siła, próbuje opanować nasze umysły... Moje wiersze były
coraz chętniej czytane. Polecam tę metodę wszystkim magom, którzy chcą być nieco mądrzejsi od reszty
drużyny. Te kilka informacji przekazanych im przed sesją przez MG na pewno nie zachwieje równowagi gry.
Ba, nawet ją wzmocni, sprawiając, że czarodziej znajdzie właściwe sobie miejsce wśród członków drużyny.
Drugim nieodłącznym elementem odgrywania postaci maga jest rzucanie zaklęć. Powiedzmy sobie to wprost -
każdy mag prędzej czy później rzuci jakieś zaklęcie. Ponieważ ten temat, chyba jak żaden inny nadaje się na
długą, mam nadzieję ciekawą gawędę, dlatego wszelkimi sprawami związanymi z rzucaniem zaklęć zajmę się w
kolejnym tomie Arkan. Tymczasem przyjrzyjmy się noszonej przez naszego maga księdze.
Bez względu na to, czy nasz mag jest skąpy, gburowaty, czy lubi owsiankę czy nie; na pewno posiada swoją
księgę. Pełną tajemniczych notatek, zapisków. Opisów zaklęć, przedmiotów magicznych, różnych wniosków i
sugestii.
Kern: Sprawdzam w swojej księdze. Znajduję w niej coś o rozpraszaniu zaklęć z kręgu powietrza?
MG: Nie. Nic.
Kern: A o rozpraszaniu innych zaklęć?
MG: Też nic.
Kern: To co do kur... nędzy jest napisane na tych 500-ciuset stronach?!!
Gandalf: Twoje zaklęcia! Ty amatorze!! Zaklęcia!!
Wojownik: Przecież on zna tylko dwa zaklęcia. Na jedno zaklęcie wypada po 250 stron?
Dokładne opracowanie charakteru, temperamentu, dodanie postaci trochę ciepła miało na celu uzyskanie
szacunku współgraczy i MG. Sztuczne zwiekszenie inteligencji postaci miało na celu zwiększenie autorytetu
maga wśród graczy. Porządne i uczciwe prowadzenie notatek w księdze magicznej ma na celu wzruszenie MG.
Ten widząc jak się starasz, jak zapisujesz w niej każde jego słowo dotyczące rzucania zaklęć... dwukrotnie się
zastanowi nim wypowie sakramentalne: sorry gościu ale zginąłeś.
Nim przystąpisz do gry zdobądź porządny, gruby zeszyt (najlepiej w połowie zapełniony zadaniami z
matematyki). Zanotuj w nim wszystkie informacje o bohaterze, przepisz tam całą kartę postaci, opisz jej historię,
osobowość. Następnie wynotuj wszystkie znane Ci zaklęcia i... czekaj na rozpoczęcie gry. A później... notuj w
nim wszystko, imiona BN'ów, odwiedzone miejsca, dziwne wiersze i przepowiednie. Przerysowywuj tam
wszelkie napotkane symbole i znaki. Nie minie kilka sesji gdy okaże się, że skrupulatnie przerysowywany znak
odnalazł się na drzwiach pewnego domostwa. Zaglądasz do księgi i co się okazuje? "walczył mag z
czarodziejką, ona rzuca na niego zaklęcie i zmniejsza tarcie pod jego stopami, a on rzuca zaklęcie i otwiera jej
dziurę między nogami, he,he, odnaleźliśmy potem przy nim taki symbol i napis athero deth theth cyngure senth;
podejrzewam że jest to opis przywołania jakiejś istoty..." Tak, dobrze, że możesz to sobie teraz przypomnieć.
Jednak notatki dotyczące scenariusza powinny być tylko malutką cząstką informacji notowanych w księdze.
Jesteś przecież magiem. Notuj w niej wszystko co dotyczy czarowania. Kawałki zasłyszanych inkantacji,
dostrzeżone u innych magów znaki, notuj tam swoje plany na przyszłość i pomysły na zmianę działania zaklęć.
Jeśli twój MG jest osobą, która z sercem przykłada się do obowiązku prowadzenia w grze czarodzieja, na
dłuższą metę zeszyt będzie Ci niezbędny. Dlaczego? Rzucanie zaklęć to nie strzelanie z karabinu. Za każdym

8. razem wypowiadasz formułę, wykonujesz gesty, za każdym razem robisz to spontanicznie. Raz głośniej
wypowiadasz słowa, wykonujesz energiczne, rwane ruchy, raz mówisz nosowo, raz się zająkniesz, a innym
razem tylko szepczesz. I za każdym razem efekt zaklęcia jest inny. Minimalnie, nieznacznie, jednak inny. Notuj,
pisz jak rzucasz zaklęcie i jak wpłynęło to na efekty działania czaru, notuj minimalne zmiany gestów i żądaj od
MG przemyślanych decyzji co do opisu efektów działania zaklęcia. Po kilku sesjach zeszyt zamieni się w gęst o
wypełnioną wszelkimi możliwymi danymi księgę. Nie minie miesiąc gry, a w twoim zeszycie znajdzie się
gotowy poradnik co do czynienia zmian w gotowych zaklęciach. Poradnik co do tworzenia coraz to nowych
zaklęć. Tematem rzucania zaklęć oraz przeprowadzania eksperymentów magicznych zajmę się w kolejnym
tomie arkan. A tymczasem to tyle. Cześć.