SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 94
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Spis treści
........................................................................................................................1
SPIS TREŚCI..........................................................................................................3
1. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD)      JAKO JEDNOSTKI
ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJĘ LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU (LSR)............................5
2. OPIS OBSZARU OBJĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI. . . .16
3. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJĘTEGO LSR, WNIOSKI WYNIKAJĄCE Z PRZEPROWADZONEJ
ANALIZY............................................................................................................37
4. OKREŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR
ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ SŁUŻĄCYCH OSIĄGNIĘCIU POSZCZEGÓLNYCH
CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH
W RAMACH, KTÓRYCH BĘDĄ REALIZOWANE OPERACJE, ZWANYCH DALEJ „PRZEDSIĘWZIĘCIAMI”
.......................................................................................................................40
5. OKREŚLENIE MISJI LGD.......................................................................................49
6. WYKAZANIE SPÓJNOŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR...........................................51
7. UZASADNIENIE PODJĘCIA ZINTEGROWANEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR
PRZEDSIĘWZIĘĆ...................................................................................................52
8. UZASADNIENIE PODJĘCIA INNOWACYJNEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR
PRZEDSIĘWZIĘĆ...................................................................................................54
9. OKREŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI
 Z LSR, WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD I ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNIĘĆ ORGANU
DECYZYJNEGO W SPRAWIE WYBORU OPERACJI W RAMACH DZIAŁANIA, O KTÓRYM MOWA W ART.
5 UST. 1 PKT 21 USTAWY ORAZ KRYTERIÓW NA PODSTAWIE, KTÓRYCH JEST OCENIANA
ZGODNOŚĆ OPERACJI Z LSR,
 ORAZ KRYTERIÓW WYBORU OPERACJI, A TAKŻE PROCEDURY ZMIANY TYCH KRYTERIÓW........55
II. NIEWYKONALNOŚCI OPERACJI ..............................................................................63
10. OKREŚLENIE BUDŻETU LSR DLA KAŻDEGO ROKU JEJ REALIZACJI.................................65
11. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA LSR...................................................................68
12. OPIS PROCESU WDRAŻANIA I AKTUALIZACJI LSR......................................................70
13. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY (EWALUACJI) WŁASNEJ...............................72
14. OKREŚLENIE POWIĄZAŃ LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI ZWIĄZANYMI Z
OBSZAREM OBJĘTYM LSR........................................................................................73
15. WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁAŃ, PRZEDSIĘWZIĘĆ LUB OPERACJI REALIZOWANYCH
PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR........77
16. PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ REGIONU
I OBSZARÓW WIEJSKICH.........................................................................................78
17. INFORMACJA O ZAŁĄCZNIKACH...........................................................................80
1.    Charakterystyka               lokalnej       grupy       działania         (LGD)
     jako jednostki odpowiedzialnej za realizację lokalnej
     strategii rozwoju (LSR)


1) nazwa i status prawny LGD oraz data wpisu do Krajowego Rejestru
     Sądowego i numer w tym rejestrze;

Nazwa: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działanie „Podbabiogórze”

Status prawny: Stowarzyszenie z uwzględnieniem zapisów art. 15 ustawy z 7 marca 2007 r.
o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu
Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Data wpisu: 12 kwietnia 2006 roku

Numer KRS: 0000254272


2) opis procesu budowania partnerstwa;

Działania związane z powołaniem do życia Lokalnej Grupy Działania, która była jednostką
odpowiedzialną za realizację Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich
Podbabiogórza, prowadzone były od początku realizacji projektu w ramach
I Schematu ,,Pilotażowego Programu Leader+”. Pierwszy etap tych działań związany był
z analizą prawną ram instytucjonalnych dla powstającej Lokalnej Grupy Działania przez
układ partnerski Podbabiogórza. Proces ten ostatecznie zakończył się w dniu 25 stycznia
2006 roku poprzez ostateczny wybór stowarzyszenia jako formy prawnej Lokalnej Grupy
Działania oraz dyskusję na temat szczegółowych zapisów statutowych Lokalnej Grupy
Działania.

Po wyborze przez układ partnerski Podbabiogórza formy prawnej powstającej LGD
prowadzone były konsultacje projektu Statutu. Po określeniu ostatecznego brzmienia Statutu
LGD, przy uwzględnieniu wytycznych programowych ,,Pilotażowego Programu Leader+”
uczestnicy projektu w ramach I Schematu powołali w dniu 28 lutego 2006 roku do życia
Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE” na podstawie ustawy
z dnia 7 kwietnia 1989 roku – Prawo o Stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855
z późn. zm.).

Komitet Założycielski Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE”
stanowiło 50 osób, które zostały zarekomendowane do prac Stowarzyszenia przez 28
podmiotów Podbabiogórza, wśród których 14 należy do grupy partnerów publicznych i 14
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

należy do grupy partnerów społeczno – gospodarczych, zachowując tym samym
równowagę sektorową. Lista partnerów została zaprezentowana poniżej.

Lista partnerów publicznych i społeczno-gospodarczych w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 roku o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz.1206),
którzy zarekomendowali członków założycieli do Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania
„Podbabiogórze”:

PARTNERZY PUBLICZNI
1.       Gmina Budzów
2.       Gminna Biblioteka Publiczna w Budzowie
3.       Gmina Bystra – Sidzina
4.       Gminny Ośrodek Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu Bystra – Sidzina
5.       Gmina Jordanów
6.       Gminny Ośrodek Kultury w Jordanowie
7.       Centrum Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu w Makowie Podhalańskim
8.       Gmina Stryszawa
9.       Gmina Zawoja
10.      Szkoła Podstawowa nr 4 w Zawoi
11.      Szkoła Podstawowa nr 5 w Zawoi – Gołyni
12.      Gmina Zembrzyce
13.      Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Zawoi z filią w Suchej Beskidzkiej
14.      Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej
PARTNERZY SPOŁECZNO – GOSPODARCZY
1.       Stowarzyszenie „Tradycja i Natura” – Bystra – Sidzina
2.       Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS – Jordanów
3.       Fundacja Lutnia Staropolska – Jordanów
4.       Klub Sportowy „BÓR” – Jordanów
5.       Zakłady Mięsne MIŚKOWIEC – Maków Podhalański
6.       Firma „Zabielanka” – Maków Podhalański
7.       Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia – Stryszawa
8.       Stowarzyszenia na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju „Przysłop” – Zawoja
9.       Uczniowski Klub Sportowy „Zawojak” – Zawoja
10.      Stowarzyszenia „Śleszowia” – Zembrzyce
11.      Jerzy Gęsikowski – przedsiębiorca indywidualny – Zembrzyce
12.      Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej
13.      Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych – Oddział Kraków
14.      Fundacja Spółdzielczy Fundusz Oświaty Wiejskiej ODiDK Sucha Beskidzka

Po uzyskaniu wpisu do KRS w dniu 28 kwietnia 2006 roku przeprowadzono wybory władz
Stowarzyszenia czyli Zarządu zgodnie z § 18 Statutu Stowarzyszenia LGD
„Podbabiogórze” (9 osób) oraz Komisji Rewizyjnej zgodnie z § 18 Statutu 19 Statutu
(3 osoby).

Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został powołany w następujący sposób:

      -   7 członków Zarządu jako przedstawicieli gmin zaangażowanych wskazali
          członkowie zwyczajni posiadający rekomendacje partnerów społecznych

                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 6
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

          i gospodarczych w rozumieniu przepisów o Narodowym Planie Rozwoju
          lub innych osób prawnych posiadających swoją siedzibę na terenie
          poszczególnych gmin objętych działaniami Stowarzyszenia
      -   2 członków Zarządu zostało wybranych przez Walne Zebranie Członków spośród
          kandydatów zgłoszonych przez członków zwyczajnych Stowarzyszenia.

Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został wybrany z zachowaniem proporcji
polegającej na tym, iż Zarząd składać się będzie z co najmniej 50% członków zwyczajnych
Stowarzyszenia wskazanych przez poszczególne podmioty będące partnerami społecznymi
i gospodarczymi oraz przy zachowaniu wymogu statutowego, że w składzie Zarządu nie
może być mniej niż 40% kobiet i mniej niż 40 % mężczyzn.

W dniu 07 kwietnia 2008 roku Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa
Działania "Podbabiogórze" dokonało wyboru Zarządu.

Obecny skład Zarządu to:
   1. Danuta Kawa – Prezes Zarządu Stowarzyszenia
   2. Grzegorz Hadwiczak - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia
   3. Władysław Hujda - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia
   4. Maria Kus - Skarbnik Zarządu Stowarzyszenia
   5. Katarzyna Bartyzel – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   6. Mariusz Zasadziński – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   7. Renata Chudzik – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   8. Jadwiga Frątczak-Mróz – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   9. Tadeusz Uczniak – Członek Zarządu Stowarzyszenia


Skład Komisji Rewizyjnej:
      1. Piotr Grych – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej
      2. Anna Oleksa – Wiceprzewodnicząca Komisji Rewizyjnej
      3. Zdzisława Wojdyło – Członek Komisji Rewizyjnej



3) charakterystyka członków LGD albo jej partnerów i sposób rozszerzania lub
     zmiany składu LGD;

Obecny stan członków wynosi 119 spośród których 102 to osoby fizyczne, 17 to osoby
prawne.

Sposób rozszerzania lub zmiany składu LGD



                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   7
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Zgodnie ze Statutem Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze Członkiem zwyczajnym
Stowarzyszenia może być:

   1) osoba fizyczna, która:
          a) spełnia warunki określone w ustawie Prawo o stowarzyszeniach,
          b) jest pełnoletnia,
          c) posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
          d) posiada obywatelstwo Rzeczpospolitej Polskiej lub innego państwa UE, bez
             względu na miejsce zamieszkania,
          e) działa na rzecz rozwoju obszarów wiejskich,
          f) przedstawi pisemną rekomendację udzieloną przez:
                  działającego na obszarze, którego dotyczy LSR, partnera społecznego
                     lub gospodarczego,
                  lub gminę wiejską,
                  lub gminę miejsko-wiejską,
                  lub związek międzygminny,
                  lub inną osobę prawną, której działalność związana jest z realizacją
                     celów Stowarzyszenia,
                  lub innego przedsiębiorcę,
                  lub grupę 10 osób fizycznych zamieszkałych na obszarze, którego
                     dotyczy LSR,
                  lub uzyska rekomendację przynajmniej od 2 członków zwyczajnych
                     Stowarzyszenia,
          g) złoży deklarację członkowską,
   2) osoba prawna, w tym jednostka samorządu terytorialnego
      [ustawa z 7 marca 2007 (Dz. U. Nr 64, poz.427)], która:
          •   działa na obszarze, którego dotyczy LSR,
          •   wykonuje działalność związaną z realizacją celów Stowarzyszenia,
           • jest jednostką samorządu terytorialnego lub jednym z partnerów publicznych,
              gospodarczych i społecznych, w tym organizacją pozarządową działającą na
              rzecz rozwoju obszarów wiejskich, zajmującą się zagadnieniami z zakresu
              środowiska naturalnego lub promowanie równości mężczyzn i kobiet.
           • przedstawi deklarację przystąpienia do LGD oraz wskazanie osoby
              reprezentującej osobę prawną w LGD lub,
           • przedstawi uchwałę właściwego organu zawierającą deklarację przystąpienia
              do LGD oraz wskazanie osoby reprezentującej osobę prawną w LGD.
 2. Jednostka samorządu terytorialnego będąca członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia jest
reprezentowana przez swój organ wykonawczy lub upoważnioną przez niego osobę.

Zgodnie z §13 Statutu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania "Podbabiogórze"
Stowarzyszenie nie przewiduje członków wspierających i honorowych.

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”, w tym w szczególności
Zarząd Stowarzyszenia będzie w ramach zarządzania procesem wdrażania LSR prowadził
dalsze działania służące rozszerzaniu składu LGD o kolejnych członków, aktywizacji oraz
współpracy lokalnych środowisk na rzecz rozwoju Podbabiogórza, rozwoju sieciowej
struktury współpracy pomiędzy przedstawicielami różnych sektorów Podbabiogórza, która
zdolna będzie do podejmowania wspólnych inicjatyw na rzecz rozwoju subregionu oraz

                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 8
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

rozwiązywania lokalnych problemów, w celu poprawy efektywności i skuteczności
wykorzystania ich zasobów rozwojowych oraz wzrostu konkurencyjności terytorialnej
we wszystkich płaszczyznach zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Wśród działań, które będą służyć dalszej aktywizacji lokalnego środowiska,
w tym szczególnie mieszkańców, organizacji społecznych i gospodarczych należy wymienić
między innymi:
    1. Planowane szkolenia i konferencje dla wybranych grup społecznych, zawodowych,
        gospodarczych i przedsiębiorczych Podbabiogórza,
    2. Kampanie informacyjne realizowane zarówno poprzez spotkania jak i materiały
        drukowane,
    3. Podbabiogórskie Forum Organizacji Pozarządowych jako forma aktywizacji
        środowisk lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza,
    4. Podbabiogórska Rada Młodych Aktywnych jako forma aktywizacji środowisk
        lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza, szczególnie w oparciu
        zaangażowanie młodzieży i środowisk szkolnych,
    5. Prowadzenie strony www.lgdpodbabiogorze.pl,
    6. Punkt wsparcia dla organizacji pozarządowych i grup społecznych w ramach
        Podbabiogórskiego Centrum Inicjatyw Społecznych.


4) struktura rady lub innego organu LGD, do którego wyłącznej właściwości
      należy wybór operacji zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr
      1698/2005, zwanych dalej „organem decyzyjnym”

Rada LGD zgodnie z Statutem Stowarzyszenia może składać się od 20 do 27 osób. W skład
Rady obecnie wchodzi 23 osoby, w podziale na trzy sektory w następujący sposób:

a) partnerzy publiczni        - 8 osób, co stanowi 35 % składu Rady
b) partnerzy gospodarczy      - 5 osób, co stanowi 22 % składu Rady
c) partnerzy społeczni        - 10 osób, co stanowi 43 % składu Rady

Partnerzy publiczni stanowią poniżej 50 % składu Rady.

Każdy z sektorów jest reprezentowany przez co najmniej 3 osoby.

Obszar każdej gminy jest reprezentowany przez co najmniej jednego przedstawiciela.

Skład Rady podano w tabeli poniżej.

Tab. Skład Rady

Lp    Imię i nazwisko           Nazwa Członka                                Gmina          Sektor
1    Kazimierz Polak       Gmina Maków Podhalański                    Maków Podhalański   publiczny
2    Józef Gąsiorek        Gmina Zembrzyce                            Zembrzyce           publiczny
3    Ryszard Hadka         Gmina Stryszawa                            Stryszawa           publiczny
4    Marek Listwan         Gmina Zawoja                               Zawoja              publiczny
5    Aureliusz Kania       Gmina Bystra-Sidzina                       Bystra-Sidzina      publiczny

                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   9
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

6    Jan Najdek         Gmina Budzów                                Budzów              publiczny
7    Andrzej Pająk      Starostwo Powiatowe w                       Zawoja              publiczny
                        Suchej Beskidzkiej
8    Stanisław Pudo     Gmina Jordanów                              Jordanów            publiczny
9    Barbara Piaseczny Firma „Zabielanka”                           Maków Podhalański   gospodarczy
10   Józef Krzak        Stolarstwo-Handel „STOL-                    Zembrzyce           gospodarczy
                        HAND”
11   Tadeusz Tatara     Przedsiębiorstwo Gospodarki                 Zawoja              gospodarczy
                        Komunalnej i Budownictwa
                        „ZAWOJA” – Spółka z o. o.
12   Mariusz            Usługi Tartaczne, Handel                    Bystra-Sidzina      gospodarczy
                        Drewnem, Usługi
     Frankiewicz
                        Transportowe s.c.
13   Andrzej Peć        Eduskrypt Spółka z o. o.                    Stryszawa           gospodarczy
14   Janina Listwan     Janina Listwan - Koło                       Maków Podhalański   społeczny
                        Gospodyń Wiejskich w
                        Grzechyni
15   Krystyna           Krystyna Szczepaniak - Koło                 Budzów              społeczny
                        Gospodyń Wiejskich w
     Szczepaniak
                        Bieńkówce
16   Maria Grzechynka Fundacja Spółdzielczy                         Maków Podhalański   społeczny
                        Fundusz Oświaty Wiejskiej,
                        Ośrodek Doradztwa i
                        Doskonalenia Kadr
17   Czesław Kruźlak    OSP Bieńkówka                               Budzów              społeczny
18   Małgorzata Oleksa Małgorzata Oleksa – Koło                     Jordanów            społeczny
                        Gospodyń Wiejskich w
                        Osielcu
19   Zofia Hyciek       Stowarzyszenia „Tradycja i                  Bystra-Sidzina      społeczny
                        Natura”
20   Jacek Zając        Stowarzyszenie Gmin                         Stryszawa           społeczny
                        Babiogórskich
21   Ryszard Czaicki    Ryszard Czaicki                             Zembrzyce           społeczny
22   Dariusz Waligórski Stowarzyszenie Klub                         Jordanów            społeczny
                        Sportowy „Bór” Toporzysko -
                        Folwark
23   Jan Smyrak         Zawojskie Stowarzyszenie                    Zawoja              społeczny
                        Właścicieli Lasów
                        Prywatnych

Szczegółowe dane wszystkich członków organu decyzyjnego LGD przedstawia załącznik
nr 11 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR.


5) zasady i procedury funkcjonowania LGD oraz organu decyzyjnego;




                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 10
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

LGD działa w oparciu o Statut Stowarzyszeni, który jest załącznikiem nr 1 do wniosku
o wybór LGD do realizacji LSR i Regulaminy opracowane dla poszczególnych organów
i Biura Stowarzyszenia oraz przepisy polskiego prawa w zakresie stowarzyszeń.
Zarząd również uchwalił procedurę naboru pracowników LGD (załącznik nr 5 do Wniosku
o wybór LGD do realizacji LSR) oraz opisy stanowisk precyzujące podział obowiązków
i zakres odpowiedzialności na poszczególnych stanowiskach (załącznik nr 6 do Wniosku
o wybór LGD do realizacji LSR)

W dniu 23 maja 2006 roku Walne Zebranie zatwierdziło regulaminy organizacyjne
Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”. Wśród nich są: Regulamin Obrad Walnego
Zebrania, Regulamin Zarządu, Regulamin Komisji Rewizyjnej, Regulamin Komisji
Problemowych oraz Regulamin Biura Zarządu.

Regulamin Rady został przyjęty przez Walne Zebranie w dniu 10 lipca 2008 r. i stanowi
załącznik nr 2 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR.

Rada LGD jest organem LGD, do którego wyłącznej właściwości należy wybór operacji
zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005.

Rada liczy od 20 do 27 osób. Członkiem Rady nie może być pracownik Biura LGD, Członek
Zarządu i Komisji Rewizyjnej. Członkowie Rady wybierani są przez Walne Zebranie
Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” w głosowaniu tajnym,
spośród członków Stowarzyszenia, przy czym w skład Rady wchodzą:

1) obligatoryjnie przedstawiciel jednostki samorządu terytorialnego, będącej członkiem
   Stowarzyszenia,
2) 50 % członków Rady stanowią podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit b i c
   rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005r. w sprawie wsparcia
   rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju
   Obszarów Wiejskich, – czyli partnerzy gospodarczy i społeczni oraz inne odpowiednie
   podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe,
   w tym organizacje zajmujące się zagadnieniami z zakresu środowiska naturalnego,
   oraz podmiotami odpowiedzialnymi za promowanie równości mężczyzn i kobiet.

Członkowie Rady mają obowiązek uczestniczenia w posiedzeniach Rady. W razie
niemożności wzięcia udziału w posiedzeniu Rady, członek Rady zawiadamia
o tym przed terminem posiedzenia Przewodniczącego Rady, a następnie jest obowiązany
w ciągu 7 dni usprawiedliwić w formie pisemnej swoją nieobecność Przewodniczącemu
Rady.

Rada na pierwszym posiedzeniu, które zwołuje Prezes Zarządu wybiera w głosowaniu tajnym
Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza Rady. Przewodniczący Rady
organizuje pracę Rady i przewodniczy posiedzeniom Rady oraz reprezentuje Radę
na zewnątrz. Przewodniczący Rady ma obowiązek zwołać Radę na wniosek Zarządu. Podczas
nieobecności Przewodniczącego Rady jego obowiązki pełni Wiceprzewodniczący.

Posiedzenia Rady są zwoływane odpowiednio do potrzeb wynikających z naboru wniosków
prowadzonego przez LGD, lecz nie rzadziej niż raz na rok. Posiedzenia Rady zwołuje
Przewodniczący Rady, uzgadniając miejsce, termin i porządek posiedzenia z Zarządem.

                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 11
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Członkowie Rady powinni być pisemnie zawiadomieni o miejscu, terminie i porządku
posiedzenia Rady najpóźniej 14 dni przed terminem posiedzenia. W okresie 14 dni
przed terminem posiedzenia Rady jej członkowie powinni mieć możliwość zapoznania się
ze wszystkimi materiałami i dokumentami związanymi z porządkiem posiedzenia,
w tym z wnioskami, które będą rozpatrywane podczas posiedzenia.

Posiedzenia Rady są jawne. Zawiadomienie o terminie, miejscu i porządku posiedzenia Rady
podaje się do publicznej wiadomości co najmniej na 7 dni przed posiedzeniem.
W posiedzeniach Rady uczestniczy Prezes Zarządu lub wskazany przez niego członek
Zarządu z głosem doradczym (bez prawa do głosowania). Do udziału w posiedzeniu Rady
mogą być zaproszone osoby trzecie, w szczególności osoby, których dotyczą sprawy
przewidziane w porządku posiedzenia.

Posiedzenia Rady otwiera, prowadzi i zamyka Przewodniczący               Rady.   Obsługę
administracyjno-biurową posiedzeń Rady zapewnia Biuro Zarządu LGD.

Decyzja w spawie wyboru projektów (zwanych w dalszej części również operacjami) do
finansowania jest podejmowana w formie uchwały Rady.

Podczas głosowania nad wyborem projektu dotyczącego podmiotu reprezentowanego przez
członka Rady, Radny jest automatycznie wyłączony z głosowania. Każdy Członek Rady,
przed uczestnictwem w pierwszym posiedzeniu Rady składa oświadczenie, że w razie
zaistnienia takiej sytuacji, poinformuje o tym Przewodniczącego Rady.
Członkowie Rady z terenu gminy wnioskodawcy, której projekt dotyczy są automatycznie
wyłączeni podczas głosowania nad wyborem projektu.

Wszystkie głosowania Rady są jawne. Głosowania Rady mogą odbywać się w następujących
formach:
          1) przez podniesienie ręki na wezwanie Przewodniczącego Rady,
          2) przez wypełnienie i oddanie komisji skrutacyjnej kart do oceny operacji,
              stanowiących załączniki do niniejszego regulaminu.

O wyborze formy głosowania decyduje Rada. Głosowania Rady odbywają się zwykłą
większością głosów przy obecności co najmniej połowy Członków Rady uprawnionych
do głosowania.




             OPIS WARUNKÓW TECHNICZNYCH I LOKALOWYCH
                   BIURA ZARZĄDU STOWARZYSZENIA
              LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA „PODBABIOGÓRZE”

                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 12
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza



Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”

       Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”, w dalszej części nazywane
Biurem, mieści się w budynku Starostwa Powiatowego Powiatu Suskiego przy ulicy
Kościelnej 5b w Suchej Beskidzkiej. Dogodne usytuowanie komunikacyjne Suchej
Beskidzkiej i samego Biura sprawia, że potencjalni beneficjenci będą mieli ułatwiony dostęp
do możliwości pozyskiwania środków z Osi 4 Leader. Ponadto inne Urzędy Powiatowe, jak
i ARiMR znajdują się w jego bezpośrednim sąsiedztwie.
       Biuro dysponuje pomieszczeniem o łącznej powierzchni 20 m2 z dostępem do usług
telekomunikacyjnych w tym do internetu.

W skład wyposażenia Biura wchodzą:
1. szafa na dokumenty bieżące,
2. szafa przeznaczona do archiwizacji dokumentów,
3. dwa biurka z krzesłami,
4. szafka pod ksero,
5. stół z sześcioma krzesłami,
6.komputer stacjonarny,
7. laptop,
8. aparat cyfrowy,
9. urządzenie wielofunkcyjne (kopiarko-drukarko-skaner-fax, druk: czarno-biały),
10. drukarka kolorowa,
11. modem-router WIFI ( umożliwiający bezprzewodowy dostęp do internetu, także w razie
potrzeby beneficjentom),
12. telefon stacjonarny.

      Biuro posiada wydzielone miejsce do przyjmowania i obsługi interesantów.
Dodatkowo w razie potrzeby istnieje możliwość wynajęcia również w budynku Starostwa
pomieszczenia o powierzchni ok. 100 m2 i przystosowania go do potrzeb LGD.


6) kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład organu
     decyzyjnego

Zgodnie z aktualnym potencjałem administracyjnym Rady Stowarzyszenia LGD
„Podbabiogórze” należy stwierdzić, iż Rada posiada wysokie kwalifikacje i różnorodne
doświadczenia w zakresie realizacji projektów oraz wybranych procesów rozwoju obszarów
wiejskich co z pewnością pozwoli na sprawny i efektywny wybór projektów realizowanych
na obszarze wdrażania LSR.




Spośród 23 członków Rady:



                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  13
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

     a) 23 osób posiada udokumentowaną wiedzę z zakresu rozwoju obszarów wiejskich
        i podejścia Leader,
     b) 19 to osoby zameldowane na pobyt stały, na obszarze objętym LSR, przez okres
        co najmniej 3 lat,
     c) 13 posiada udokumentowane doświadczenie w zakresie realizacji operacji lub
        projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich współfinansowanych ze środków
        pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.
     d) 1 osoba posiada udokumentowaną znajomość języka angielskiego w stopniu
        umożliwiającym swobodne porozumiewanie się.

Szczegółowe informacje o kwalifikacjach i doświadczeniu osób wchodzących
w skład organu decyzyjnego zawarto w załączniku nr 11 do wniosku o wybór lokalnej grupy
działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju (LSR) w ramach PROW 2007-2013.


7) doświadczenie LGD i członków LGD albo jej partnerów w realizacji
     operacji

LGD uczestniczyło w Schemacie II Pilotażowego Programu Leader+ realizując projekt
„Turystyka, kultura i produkt lokalny – największą wartością Podbabiogórza” zgodnie
z umową nr L/02/026/2006. W ramach projektu zrealizowano szereg działań:

Szkolenia:
   • Szkolenia i warsztaty tematyczne dla określonych grup społecznych (np. warsztaty
       muzyki regionalnej, szkolenia z sektora turystycznego, drzewnego)
Analizy, ekspertyzy:
   • Kompleksowa analiza potrzeb szkoleniowych i doradczych podbabiogórskiego
       sektora turystycznego i podbabiogórskiego sektora MŚP
   • Analiza ginących zawodów i kompetencji Podbabiogórza wraz z programem ich
       ożywienia i komercjalizacji
   • Opracowanie koncepcji systemu gminnych punktów dostępu do Internetu
       i nowoczesnych technologii informatycznych wraz z analizą potrzeb szkoleniowych
       mieszkańców i przedsiębiorców w zakresie rozwoju kompetencji informatycznych
   • Studium kierunków rozwoju turystycznego Podbabiogórza wraz z programem
       projektów i działań do realizacji
   • Opracowanie dokumentacji technicznej ścieżki turystycznej inicjatywy Leader+
       na Podbabiogórzu „Szlakiem atrakcji i produktów lokalnych Podbabiogórza” jako
       trasy „Podbabiogórskiego Ekomuzeum”
   • Program ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu Podbabiogórza
       wraz z programem działań do realizacji
   • Opracowanie koncepcji systemu tras turystycznych i edukacyjnych na Podbabiogórzu
Działania na rzecz promocji regionu:
   • Opracowanie i wydanie folderu promocyjnego „Nowoczesne produkty i usługi
       Podbabiogórza 2007”
   • Opracowanie serwisu internetowego „Podbabiogórskich Punktów informacji
       Turystycznej” oraz utworzenie wirtualnego „Sklepiku Babiogórskiego”
   • Utworzenie młodzieżowego muzycznego zespołu regionalnego jako forma
       aktywizacji młodzieży

                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 14
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

   •   Certyfikacja oraz nadanie znaku promocyjnego produktom lokalnym
   •   Wydanie katalogu produktów lokalnych
   •   Opracowanie tablic informacyjnych oraz oznakowanie ścieżki turystycznej
   •   Udział w branżowych targach krajowych
   •   Opracowanie i druk map oraz folderów dot. produktów i usług lokalnych
   •   Organizacja i działalność Podbabiogórskiej Rady Młodych Aktywnych
       i Podbabiogórskiego Forum Organizacji Pozarządowych
   •   Promocja regionu poprzez imprezy kulturalne - 8 imprez
   •   Współpraca i wymiana doświadczeń między LGD:
   •   Krajowe oraz zagraniczne wyjazdy studyjne

Łączna wartość projektu – 750 000 zł.

Szczegóły realizowanego projektu w II schemacie II PPL+ obrazuje sprawozdanie końcowe
z projektu, który jest załącznikiem do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR.


LGD nie realizowało innych projektów.

Członkowie LGD mają bogate doświadczenie w realizacji operacji dzięki wykonaniu
kilkudziesięciu, a może nawet kilkuset projektów zrealizowanych na obszarach wiejskich.
Są to projekty obejmujące bardzo różne dziedziny, zarówno zgodne z działaniami w Osi 3 i 4
PROW, jak i inne projekty zrealizowane na obszarach wiejskich, związane z budową
infrastruktury komunalnej i technicznej – drogi, sieć wodna i kanalizacyjna,
termomodernizacja obiektów (realizowane głównie przez gminy), jak i projekty związane
z budową ścieżek rowerowych, modernizacją obiektów kulturalnych, edukacją ekologiczną,
organizacją imprez kulturalnych. Wiele z tych projektów zrealizowanych zostało z udziałem
środków europejskich.

Szczegółowe informacje o doświadczeniu członków LGD zawarto w załączniku nr 17
do wniosku o wybór lokalnej grupy działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju
(LSR) w ramach PROW 2007-2013.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  15
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


2. Opis obszaru objętego LSR wraz z uzasadnieniem jego
   wewnętrznej spójności


1) wykaz gmin wchodzących w skład LGD

Lp           Gmina                     Typ                 Identyfikator   Ludność   Miasto
 1   Budzów                          wiejska                2121615032      8373
 2   Bystra-Sidzina                  wiejska                2121615042      6469
 3   Jordanów                        wiejska                2121615052      10637
 4   Maków Podhalański          miejsko-wiejska             2121615063      15934    5770
 5   Stryszawa                       wiejska                2121615072      11756
 6   Zawoja                          wiejska                2121615082      8881
 7   Zembrzyce                       wiejska                2121615092      5563
 8   Razem                                                                  67613

Ludność (Miasto) – liczba osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r.

Gminy tworzące obszar LGD to sześć gmin wiejskich i jedna gmina miejsko-wiejska. Miasto
Maków Podhalański w gminie miejsko-wiejskiej ma poniżej 20 tys. mieszkańców. Łączna
liczba ludności jest większa od 10 tys. i mniejsza od 150 tys. mieszkańców.

Gminy obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju Podbabiogórza, z uwagi na wspólne
położenie geograficzne oraz bezpośrednie sąsiedztwo administracyjne, zachowują wysoką
spójność pod względem przyrodniczym, historycznym, kulturowym i ekonomicznym.
Wspólna historia i kultura oraz ciągłość zamieszkania na terenie Podbabiogórza od pokoleń
sprawia, że mieszkańcy identyfikują się z obszarem stanowiącym lokalną „małą ojczyznę”.
Wszystkie główne czynniki rozwojowe i jak ograniczające tempo rozwoju Podbabiogórza,
zarówno w sferze społecznej, kulturowej, gospodarczej, przyrodniczej i instytucjonalnej,
występują w każdej z gmin tego obszaru. Wniosek ten potwierdza przeprowadzona poniżej
diagnoza Podbabiogórza, jak i fakt, iż czynniki te występują w dokumentach strategicznych
wszystkich gmin objętych analizą, co przemawia dodatkowo za wyraźną spójnością
społeczno-gospodarczą obszaru Podbabiogórza.


2) uwarunkowania przestrzenne (mapa), geograficzne, przyrodnicze,
     historyczne i kulturowe

Gminy objęte LSR administracyjnie należą do powiatu suskiego i zajmują powierzchnię
637 km2, co stanowi 92,9 % powierzchni powiatu. Obszar LGD leży na południowo-
zachodnim krańcu województwa małopolskiego i graniczy od zachodu z powiatem
żywieckim

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  16
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

w województwie śląskim, od północy i wschodu z trzema innymi powiatami wchodzącymi
w skład województwa małopolskiego: wadowickim, myślenickim i nowotarskim,
a od południa z okresem Namestovo na Słowacji.

Obszar LGD obejmuje dwie gminy miejskie:

•   Jordanów – 5157 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r.
•   Sucha Beskidzka - 9481 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r.

Ze względu na liczbę ludności powyżej 5 tys. mieszkańców, obszar obu gmin nie mógł być
włączony do obszaru LGD.

Obszar LGD leży w pięciu mezoregionach: w Beskidach (Beskid Mały, Beskid Makowski,
Beskid Żywiecki) i w Kotlinie Rabczańskiej oraz na Pogórzu Wielickim.

Rys 1. Obszar LGD na tle województwa małopolskiego.




                          wadowicki
                                         myślenicki


               żywiecki




                                      nowotarski
                   Namestovo




Obszar LGD to obszar typowo górski, a naturalne bogactwo regionu stanowią lasy, zajmujące
49,4% jego powierzchni. Południowa część obszaru Podbabiogórza, położona najwyżej,
znajduje się na terenie Beskidu Żywieckiego, który dzieli się tu na trzy mniejsze jednostki
geograficzne: Pasmo Babiogórskie z najwyższym szczytem całych Beskidów Zachodnich,
Babią Górą (1725 m n.p.m.), Pasmo Polic (Polica, 1369 m n.p.m.) oraz Pasmo Jałowieckie,
zwane też Przedbabiogórskim (Jałowiec, 1111 m n.p.m.). Charakterystycznym elementem
krajobrazu północnej części powiatu są natomiast wzniesienia należące do niższych grup
górskich – Pasma Leskowca (918 m n.p.m.) i Łamanej Skały (929 m n.p.m.) w Beskidzie

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   17
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Małym (na północnym zachodzie) oraz Pasma Koskowej Góry (866 m n.p.m.) w Beskidzie
Makowskim (na północnym wschodzie).

Rys 2. Obszar LGD na tle mapy hipsometrycznej z mezoregionami wg Kondrackiego




Rys. Mapa turystyczna obszaru LGD




               Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                        ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                18
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Klimat

Obszar Podbabiogórza znajduje się w karpackiej strefie klimatycznej, w regionie podgórskim
i górskim, w piętrze klimatycznym umiarkowanie ciepłym o średniej rocznej temperaturze
od +60C do +80C, przy rocznej sumie opadów 800 – 1000 mm oraz długości okresu
wegetacyjnego 190-220 dni. W szczytowych partiach gór występuje klimat umiarkowanie
chłodny. Klimat charakteryzuje się częstymi zmianami: dni pogodne to tylko około 20% roku,
wiatry wieją najczęściej z północnego zachodu i zachodu, pojawia się także wiatr halny.
Warunki klimatyczne obszaru kształtowane są w głównej mierze przez masy powietrza
polarno-morskiego napływającego z zachodu, polarno-kontynentalnego napływającego
ze wschodu, w mniejszym stopniu arktycznego i zwrotnikowego. W okresie zimowo –
wiosennym pogoda jest najczęściej kształtowana przez układy niżowe, w ciągu lata i jesienią
przez układy wyżowe. Obszar cechuje się większym zachmurzeniem i większą
częstotliwością dni z opadami i jednocześnie mniejszą liczbą dni słonecznych niż obszary
beskidzkie położone dalej w kierunku wschodnim. Promieniowanie całkowite zwiększa się
zimą wraz z wysokością n.p.m., latem zaś maleje. Ta cecha klimatu przemawia za rozwojem
sportów zimowych w Beskidach. Sezonowy przebieg zachmurzenia i nasłonecznienia
wskazuje, że najkorzystniejsze warunki występują w okresie późnego lata i jesienią, a także
w drugiej połowie okresu z pokrywą śnieżną. Czas zalegania pokrywy śnieżnej przekracza
4 miesiące, a w najwyższych partiach obszaru nawet 6 miesięcy. Miąższość pokrywy śniegu
w okresie maksymalnej jej wartości (luty – marzec) rośnie wraz z wysokością n.p.m.
Najkorzystniejsze warunki klimatu lokalnego mają stoki górskie o ekspozycji południowej
oraz południowo – wschodniej i południowo – zachodniej. Najmniej korzystne warunki
notuje się w dolinie rzek, gdzie tworzą się zastoiska zimnego powietrza. Dotyczy to głównie
wylotów dolin bocznych, przy zmianie kierunku dolin oraz przed przewężeniami
i przegrodami terenowymi.

Gleby

Na terenie obszaru dominują gleby brunatne kwaśne. W ich kształtowaniu równorzędną rolę
odgrywa klimat, roślinność i skała macierzysta. Gleby takie kształtują się w klimacie
umiarkowanie wilgotnym, głównie pod wpływem mezofilnych lasów liściastych,
przy dobrych warunkach humifikacji szczątków organicznych i na podłożu zawierającym
przynajmniej drobne ilości wapnia. Mniejszość stanowią gleby zbielicowane, a ponadto
w dolinach rzek występują mady górskie. Są to głównie gleby pyłowo – ilaste, średnie
lub ciężkie, średnio głębokie. Przydatność gleb do uprawy określana jest poprzez klasyfikację
bonitacyjną. Odsetek gleb należących do I, II i III klasy na terenie całego obszaru
Podbabiogórza jest niski i wynosi 3%. Dominują gleby klasy IV, V i VI. Są to gleby na ogół
płytkie, silnie szkieletowe, narażone na procesy erozyjne. Największe zagrożenia środowiska
glebowego to: erozja (szczególnie na stokach wzgórz) i stosowanie rolniczych środków
chemicznych (nawozy sztuczne i środki ochrony roślin), które przy nieprawidłowym
ich dozowaniu mogą być przyczyną systematycznego pogarszania ich jakości.

Bogactwa naturalne

Geologicznie obszar Podbabiogórza należy do Karpat Zewnętrznych i zbudowany jest ze skał
fliszowych. Dominujące znaczenie wśród surowców mineralnych Podbabiogórza mają
eksploatowane odkrywkowo surowce skalne. Najliczniejszą grupą kopalin wśród


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  19
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

wydobywanych surowców skalnych stanowią piaskowce, które na obszarze Podbabiogórza
występują w gminach Jordanów, Stryszawa oraz Zembrzyce.

Lesistość

Lasy zajmują 49,03% (2007 rok) powierzchni całkowitej obszaru LGD. W gminach
przeważają lasy iglaste. Średnio 0,16% ogólnej powierzchni lasów na terenie Podbabiogórza
tj. ok. 50 ha podlega odnowieniom leśnym i zalesianiu, przy czym najwięcej, bo aż 0,95 %
(42 ha) w gminie Bystra – Sidzina, a najmniej, po 1 ha, w gminach Budzów (0,02 %),
Stryszawa (0,02 %) i Zawoja (0,01 %). Ilość pozyskiwanego drewna (grubizny) na 1 ha
ogólnej powierzchni lasu na terenie całego obszaru Podbabiogórza kształtuje się na poziomie
0,49 m3/ha, co daje ponad 15 tys. m3 drewna rocznie. Najwięcej drewna pozyskuje się
w gminach Bystra-Sidzina – 1,18 m3/ha oraz Jordanów – 0,94 m3/ha, a najmniej w gminie
Stryszawa – 0,18 m3/ha. Większość stanowią prywatne grunty leśne tj. 57 % gruntów leśnych
ogółem. Pozostałe 43% to grunty publiczne, w większości należące do Skarbu Państwa.

Zasoby wodne

Obszar Podbabiogórza jest terenem obfitującym w wodę, posiada gęstą sieć rzek i potoków.
Niemal cały opisywany teren leży w dorzeczu górnej Skawy, głównej rzeki regionu, która jest
jednym z prawobrzeżnych karpackich dopływów Wisły. Właśnie nad Skawą leżą miasta:
Maków Podhalański i Jordanów. Do najważniejszych dopływów Skawy na tym terenie
należą: Pożoga, Toporzyski Potok, Bystrzanka, Cadynka, Skawica, Grzechynia, Stryszawka
i Tarnawka (lewobrzeżne), oraz Malejów, Osielec, Wieprzec, Żarnowianka i Paleczka
(prawobrzeżne). Dorzecze górnej Skawy zajmuje tereny o bardzo urozmaiconym charakterze.
W okresie intensywnych opadów wezbrane wody stwarzają duże zagrożenie powodziowe.
Wody przepływającej przez obszar Podbabiogórza Skawy nie odpowiadają normatywom
klasy czystości wód, a wody Stryszawki na jej końcowym odcinku należą do III klasy
czystości wód powierzchniowych.

Wody podziemne, wgłębne i gruntowe, w punktach badawczych krajowej sieci monitoringu
na obszarze Podbabiogórza należą do klasy Ia i Ib jakości wód podziemnych (źródło WIOŚ
w Krakowie). Częściowo na obszarze Podbabiogórza, tj. w granicach administracyjnych
gmin: Zawoja, Maków Podhalański, Jordanów znajduje się zbiornik wód podziemnych
w ośrodku szczelinowym. Grzbietem Babiej Góry i zachodnim odcinkiem Pasma Polic
biegnie europejski dział wód, który oddziela zlewisko Bałtyku od zlewiska Morza Czarnego.
Na terenie Podbabiogórza nie występują wody uznane za lecznicze.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  20
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Zanieczyszczenie środowiska

Główny     składnik zanieczyszczeń powietrza na obszarze Podbabiogórza stanowią
         zanieczyszczenia gazowe (99% zanieczyszczeń powietrza), związane przede
         wszystkim
         z emisją dwutlenku węgla. Głównym źródłem emisji zanieczyszczeń jest gmina
         Maków Podhalański. W wyniku corocznej oceny jakości powietrza w województwie
         małopolskim strefę Podbabiogórza zaliczono do klasy B. Klasyfikacji jakości
         powietrza dokonuje się                 ze względu na kryterium ochrony zdrowia i
         ochrony roślin, określając poziom stężenia zanieczyszczeń oraz konieczne do
         podjęcia działania. W klasie B poziom stężeń zanieczyszczeń jest powyżej wartości
         dopuszczalnej, lecz nie przekracza wartości dopuszczalnej powiększonej o margines
         tolerancji.


Obszary objęte ochroną

Prawie 30% powierzchni obszaru LGD w 2007 roku stanowiły obszary prawnie chronione.
Obszary tego typu występują we wszystkich gminach Podbabiogórza oprócz Makowa
Podhalańskiego. W gminach Bystra-Sidzina i Jordanów stanowią one 100% powierzchni
gminy, przy czym są to obszary chronionego krajobrazu. Na terenie dwóch gmin znajdują się
rezerwaty, tj. w gminie Bystra-Sidzina (13 ha) oraz w gminie Zawoja (59 ha) – Rezerwat
na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza, naturalny górnoreglowy bór świerkowy, ostoja
chronionych gatunków zwierząt.

W celu ochrony unikalnych walorów krajobrazowych i przyrodniczych Babiej Góry
na południowych krańcach obszaru Podbabiogórza, m.in. na terenie gminy Zawoja (2552 ha),
został utworzony w 1954 r. Babiogórski Park Narodowy, kilka lat temu włączony
do międzynarodowej sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  21
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza




Rezerwat Na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza (SOO Na Policy PLH120012)
o powierzchni 72,6 ha oraz masyw Babiej Góry (SOO Babia Góra PLH120001)
o powierzchni 3 442,4 ha należą do specjalnych obszarów ochrony Europejskiej Sieci
Ekologicznej Natura 2000. Na obszarze objętym LSR znajduje się 82 % powierzchni SOO
Na Policy oraz 74 % powierzchni SOO Babia Góra.

SOO Babia Góra PLH120001 (3442,4 ha)

Masyw Babiej Góry jest najwyższym pasmem górskim Beskidu Wysokiego, zbudowanym
z fliszu karpackiego, w którego skład wchodzą głównie piaskowce, łupki i margle. Północne
stoki masywu, powstałe w wyniku procesów osuwiskowych, są strome. Charakteryzują się
znacznie bardziej urozmaiconą rzeźbą niż łagodne stoki południowe. Grzbiet jest obszarem
wododziałowym pomiędzy zlewnią Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Spośród innych,
niższych pasm Beskidów, Babia Góra wyróżnia się typową dla wysokich gór strefowością
klimatyczno – roślinną oraz obecnością piętra kosodrzewiny. Lasy zajmują ok. 90% obszaru.
W drzewostanach dominuje świerk, jodła i buk. Bory jodłowo-świerkowe, które tylko
w niewielkim stopniu były niegdyś użytkowane gospodarczo, zachowały pierwotny charakter.
Ponad granicą lasu występują zarośla kosodrzewiny, a leżące powyżej szczytowe partie
masywu pokryte są skalnymi rumowiskami. Znajduje się tu także 1 z 2 stanowisk zarośli
kosodrzewiny na terenie Beskidów. Ostoja odznacza się bogatą florą (ok. 924 gat. roślin
naczyniowych), a wśród niej występuje wiele gatunków rzadkich i zagrożonych oraz prawnie
chronionych. Najcenniejszymi roślinami są okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, który na
Babiej Górze ma swoje jedyne stanowisko w Polsce i rogownica alpejska Cerastium alpinum
ssp. babiogorense, takson endemiczny dla Babiej Góry. Jest to także jedno z 4 stanowisk
w Polsce tojadu morawskiego i jeden z 4 rejonów występowania tocji karpackiej. Jedno
z trzech w Polsce miejsc występowania karpackich endemitów: darniówki tatrzańskiej
i sichrawy karpackiej (ostatnie stwierdzenie sichrawy pochodzi z 1987 roku). Z terenu ostoi
podano już ok. 2500 gatunków bezkręgowców. Bogata jest koleopterofauna (ok. 1500
udokumentowanych gatunków) z 14 gatunkami prawnie chronionymi. Interesujące gatunki

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  22
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

zanotowano też wśród skąposzczetów Oligocheta (np. dżdżownica subalpejska)
i niesporczaków Tardigrada (np. Echiniscus lapponicus). W masywie Babiej Góry
występowała nadobnica alpejska – gatunek priorytetowy z załącznika II Dyrektywy
Siedliskowej; zachowały się jej siedliska, więc jest możliwa restytucja. Obszar ma również
duże znaczenie dla ochrony ptaków. Podstawowe zagrożenia tego obszaru to transgraniczne
zanieczyszczenie powietrza oraz pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych.

SOO Na Policy PLH120012 (72,6 ha)

Obszar obejmuje szczytowe partie góry Polica w Beskidzie Żywieckim. Masyw Policy
zbudowany jest z piaskowców magurskich. Są to grubo i średnioławicowe piaskowce
glaukonitowe lub mikowe, ilaste, miejscami wapniste lub krzemionkowe. Piaskowce
przewarstwione są ciemnoszarymi łupkami. Prawie cały obszar porośnięty jest zwartym
borem górnoreglowym, pokrywającym ok. 95% powierzchni ostoi. Spotyka się tu często
pojedyncze osobniki dużych drapieżników. Znajdują się tu też stanowiska gatunków roślin
naczyniowych chronionych prawnie oraz zagrożonych w Polsce. Obszar ma również duże
znaczenie dla ochrony ptaków. Obszar obejmuje 2 rezerwaty przyrody: Rezerwat na Policy
im. prof. Z. Klemensiewicza (58,7 ha; 1972) i Na Policy (13,2 ha; 1998).
Terenem rekomendowanym do proponowanej sieci ekologicznej w ramach programu
ECONET-PL jest gmina Stryszawa, która dzięki występującemu zróżnicowaniu elementów
środowiska przyrodniczego należy do obszarów o bardzo wysokiej lub wysokiej
różnorodności biologicznej. W skali całego kraju i jego systemu terenów ekologicznie
cennych, obszar gminy reprezentuje bardzo wysokie i cenne wartości przyrodnicze.
Na terenie obszaru Podbabiogórza znajduje się również południowo-wschodnia część Parku
Krajobrazowego Beskidu Małego, powstałego w 1998 r. Zajmuje on ok. 2,6% powierzchni
LGD.

W przyszłości planowane jest również utworzenie rezerwatu "Leskowiec" celem ochrony
fragmentu naturalnej buczyny, porastającej grzbiet pomiędzy Leskowcem a Groniem Jana
Pawła II.

Uwarunkowania kulturowe

Grzbiety górskie wokół masywu Babiej Góry tworzą miejsce styczne regionów
zamieszkałych przez kilka grup etnicznych górali: od północy Babiogórcy, od południa
Orawianie, od zachodu Żywczaki, od wschodu Kliszczacy (grupa przejściowa pomiędzy
Góralami a Lachami - Krakowiakami Zachodnimi). Każda z tych grup wykształciła swoisty
typ budownictwa, stroju, zdobnictwa, rzeźby, malarstwa, muzyki i obrzędów.
Ważnym momentem w historii osadniczej całego rejonu Babiej Góry, wspólnym zarówno
dla północnych, jak i południowych jej stoków, było przybycie na ten teren pasterskiej
ludności wołoskiej, której najsilniejsza fala dotarła tu w XVII wieku. Mieli oni duży wpływ
na kulturę duchową i materialną górali regionu Babiej Góry. Na obszarze Podbabiogórza
wyraźne są również wpływy kultury górali Podhala oraz Orawy. Liczne ślady tych wpływów
pozostały w miejscowym nazewnictwie pasterskim i topograficznym.
Niegdyś podstawą bytu Babiogórców była hodowla owiec i bydła oraz rolnictwo. Sporą rolę
odgrywała gospodarka leśna, która dawała zatrudnienie nie tylko właścicielom lasów,
ale również drwalom, czy wozakom. Z obróbką drewna związane było rzemiosło m.in.
stolarstwo, bednarstwo, gonciarstwo, wyrób naczyń przydatnych w gospodarstwie domowym
i rolnictwie.

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  23
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


Na dziedzictwo kulturowe mieszkańców Podbabiogórza składa się przede wszystkim:
− gwara,
− przebogata obrzędowość doroczno – rodzinna (do dziś kultywuje się tradycje związane
   z dożynkami, kolędowaniem, jasełkami czy święceniem palm, przetrwały starodawne
   przyśpiewki i opowieści z wieloma bardzo specyficznymi obrzędami jak chociażby
   palenie hub, sobótki, hołdymas),
− folklor słowno - muzyczny,
− architektura tradycyjna: drewniana i murowana, zabudowa wiejska i małomiasteczkowa,
   dworska i zamkowo – pałacowa, sakralna i świecka, również i tzw. „mała architektura”
   (np. liczne kapliczki i krzyże przydrożne),
− sztuka ludowa – nieprofesjonalna oraz rękodzieło ludowe (przede wszystkim:
   zabawkarstwo, rzeźba w drewnie, malarstwo na szkle, hafciarstwo, plecionkarstwo –
   wyroby z wikliny i łuby dartej, bibułkarstwo).

Z tradycji wywodzą się również potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest
kwaśnica z kiszonej kapusty z ziemniakami, a nie mniej smakowite są kluski bulate
przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej. Od pokoleń sidzinianie
i bystrzanie zajmują się wyrobem – do dziś tradycyjnymi metodami – wędzonych
i suszonych serków. Tradycyjny wyrobem Babiogórców jest miód – wielokwiatowy
i spadziowy, z którego wytwarzana jest oryginalna nalewka – miodówka. Bogate tradycje
rękodzieła dzisiaj najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu, wyrobom
z wikliny, a także produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jednymi
z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Aby kultywować tradycje zabawkarskie
w Stryszawie powołano Beskidzkie Centrum Zabawkarstwa Ludowego i Warsztaty Twórcze.

Uwarunkowania historyczne

W okresie wczesnego średniowiecza tereny Podbabiogórza pokrywała puszcza karpacka.
Zwarte osadnictwo pojawiło się tu dość późno w stosunku do innych regionów kraju.
O najstarszych śladach pobytu człowieka w dorzeczu górnej Skawy przekonują wyniki badań
archeologicznych, których wiadomo, że w Zembrzycach istniało znaczne grodzisko,
datowane przez większość badaczy na okres kultury łużyckiej (700-400 przed Chr.)
Za czasów pierwszych Piastów opisywany obszar znalazł się w granicach Ziemi Krakowskiej,
jednak ok. 1179 r. został podzielony. Od tej pory jego zachodnia część znajdowała się na
terenie księstw śląskich (początkowo opolskiego, później cieszyńskiego, a następnie,
w wyniku kolejnych podziałów Śląska – oświęcimskiego i zatorskiego), a wschodnia
pozostawała w granicach Królestwa Polskiego. Granica pomiędzy nimi biegła wtedy mniej
więcej wzdłuż linii Skawy, i dalej na południe w kierunku Pasma Babiej Góry i pogranicza
polsko-węgierskiego. Podział ten miał istotne znaczenie dla dalszej historii obu części
Podbabiogórza i sprawił, że ich dzieje potoczyły się nieco odmiennie.
Pierwsza silniejsza i zwarta fala osadnictwa napłynęła na te tereny w XIV w. Akcja osadnicza
była wówczas wspierana przez książąt oświęcimskich po stronie zachodniej i królów
polskich, głównie Kazimierza Wielkiego, po stronie wschodniej. Trzecia fala osadnicza
kierowała się na teren Podbabiogórza od strony północno-wschodniej, a jej nasilenie miało
miejsce w XVI stuleciu i było związane z działalnością znanego rodu Jordanów z Zakliczyna.
Zakładali oni kolejne wsie w zachodniej części Podbabiogórza (Osielec - 1521, Toporzysko,
Wysoka, Naprawa), a ukoronowaniem tych działań była w 1564 r. lokacja na terenach dawnej


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  24
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

wsi Malejowa pierwszego miasta na tym terenie, które otrzymało od nazwiska swojego
założyciela nazwę Jordanów.
W 1564 roku Sejm w Warszawie dokonał ostatecznej inkorporacji terenów dawnych księstw
oświęcimskiego i zatorskiego, zakupionych przez królów polskich już w poprzednim stuleciu,
wcielając je jako powiat śląski do województwa krakowskiego. W ten sposób cały teren
Podbabiogórza znalazł się w granicach Rzeczypospolitej. Można wyróżnić trzy jego części
różniące się od siebie zwłaszcza pod względem stosunków własnościowych. Miejscowości
położone w środkowej części opisywanego obszaru wchodziły nadal w skład starostwa
lanckorońskiego i pozostawały wsiami królewskimi. Osady leżące na zachodnich
i wschodnich krańcach Podbabiogórza znajdowały się w rękach prywatnych właścicieli.
W 1772 r. w wyniku traktatu rozbiorowego teren Podbabiogórza został włączony w skład
Cesarstwa Austriackiego. Starostwo lanckorońskie przestało istnieć, a miejscowości
wchodzące wcześniej w jego skład, stały się własnością skarbu austriackiego. Pewna ich
część została wystawiona na sprzedaż jeszcze w XVIII w., natomiast Maków wraz
z okolicznymi 10 wsiami stał się w 1878 r. własnością arcyksięcia Albrechta Habsburga.
Maków, Zawoja i okolice pozostawały w rękach Habsburgów także po odzyskaniu przez
Polskę niepodległości w 1918 r., przy czym część dóbr została w 1924 r. przekazana Polskiej
Akademii Umiejętności w Krakowie.
W okresie porozbiorowym, a także później, za czasów II Rzeczypospolitej, przeprowadzano
na Podbabiogórzu częste zmiany w podziale administracyjnym. W wyniku reformy, jaka
miała miejsce w Cesarstwie w 1867 r., utworzone zostały starostwa powiatowe. Wtedy
to dobra suskie znalazły się w granicach powiatu żywieckiego, Maków i okolice -
wadowickiego, a Jordanów - myślenickiego. Kilka lat po odzyskaniu przez Polskę
niepodległości, w 1924 r. utworzony został nowy powiat z siedzibą w Makowie, w którego
granicach znalazła się także Sucha wraz z okolicznymi miejscowościami. Taki stan rzeczy
utrzymał się jednak tylko niespełna 10 lat, do roku 1933, kiedy to powiat makowski
zlikwidowano. Sucha znalazła się wtedy ponownie w powiecie żywieckim, a Maków
i okolice w wadowickim. Wschodnia część omawianego obszaru z Jordanowem w okresie
II Rzeczypospolitej pozostawała stale w granicach powiatu myślenickiego. W okresie
okupacji hitlerowskiej zachodnia część omawianego obszaru wraz z Suchą została
bezpośrednio wcielona do Rzeszy Niemieckiej, natomiast wschodnia, z Makowem
i Jordanowem, weszła w skład nowo utworzonego przez Niemców Generalnego
Gubernatorstwa. Granica pomiędzy nimi biegła wzdłuż Skawy i dalej głównym grzbietem
Pasma Jałowieckiego.
W tych trudnych czasach mieszkańcy Podbabiogórza niejednokrotnie dawali dowody
swojego patriotyzmu i przywiązania do Ojczyzny. Do historii przeszła dzielna walka, jaką
z przeważającymi siłami niemieckimi 1-2 września 1939 r. stoczyły w Wysokiej koło
Jordanowa oddziały 10. Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej pod dowództwem płk
Stanisława Maczka wspierane przez miejscową ludność. Od pierwszych miesięcy wojny na
opisywanym obszarze rozwijał się ruch oporu, dużą aktywnością wykazywały się liczne
oddziały partyzanckie, szczególnie aktywne w ostatnich latach okupacji w rejonie Pasma
Polic. W styczniu 1945 r. tereny te zostały zajęte przez wojska radzieckie, które wyparły stąd
oddziały niemieckie.

Ważną datą w powojennej historii Podbabiogórza jest rok 1956, kiedy to z części terenów,
wchodzących wcześniej w skład powiatów: żywieckiego, wadowickiego i myślenickiego
utworzony został nowy powiat z siedzibą w Suchej. Jednak w 1975 r., w wyniku reformy
wprowadzającej nowy, dwustopniowy podział administracyjny kraju (województwa, gminy)
został on zlikwidowany, a jego teren podzielony i wcielony do nowoutworzonych

                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   25
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

województw: bielskiego i nowosądeckiego. Ćwierć wieku później, w wyniku kolejnej
reformy, już w czasach III Rzeczypospolitej, 1 I 1999 r., powiat suski obejmujący obszar
Podbabiogórza, w nieco zmienionym kształcie terytorialnym, powrócił na mapę, wchodząc,
zgodnie z tradycjami historycznymi i kulturowymi mieszkańców, w skład województwa
małopolskiego.


3) ocena społeczno - gospodarcza obszaru, w tym potencjału demograficznego
     i gospodarczego obszaru oraz poziomu aktywności społecznej

Ludność

Obszar LGD według danych GUS za rok 2007 zamieszkuje łącznie 67 918 osób, stanowi
to 82,25% ludności całego powiatu suskiego i 2,08% ludności województwa małopolskiego.
W prezentowanych gminach mieszka 33 786 mężczyzn i 34 050 kobiet co daje nam wskaźnik
ilości kobiet na 100 mężczyzn w wysokości 100,8 który jest bardzo zbliżony do wartości
średniej dla polskiej wsi tj. 101.

Saldo migracji w 2007 roku dla obszaru LGD było dodatnie i wynosiło 47, warto zauważyć
że 3 lata wcześniej saldo migracji było ujemne i wynosiło -12. Wskaźnik salda migracji
na 1000 mieszkańców w 2007 roku wynosił 0,69. Dla porównania wskaźnik ten dla gmin
miejskich i miejsko-wiejskich w Polsce wyniósł 1,64.

Wskaźnik przyrostu naturalnego, mierzony różnicą liczby urodzeń i zgonów na 1000 ludności
w LGD przyjął wartość dodatnią i wynosił w 2007 roku 2,59 co oznacza to, że sytuacja
demograficzna na obszarze Podbabiogórza jest lepsza niż obszarów wiejskich w Polsce gdzie
wskaźnik przyrostu naturalnego wyniósł 0,78.

Strukturę ludności według wieku w roku 2007 przedstawia wykres poniżej. Należy zauważyć,
że struktura na obszarze LGD nie odbiega znacząco od wartości obserwowanych dla polskiej
wsi.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  26
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza




Strukturę ludności wg wieku produkcyjnego przedstawiono w tabeli (2007 r.).
Dla porównania podano strukturę w % dla obszarów wiejskich w Polsce.

                                                                              %
               Grupa wiekowa                               Ilość
                                                                      LGD         Polska Wieś
ludność w wieku przedprodukcyjnym (do 17 lat)             16155       23,81          22,63
ludność w wieku produkcyjnym                              40719       60,03          61,92
ludność w wieku poprodukcyjnym                            10707       15,78          15,45

Poziom zatrudnienia i stopa bezrobocia

Liczba osób zatrudnionych, łącznie z indywidualnym sektorem rolniczym na terenie LGD
w 2007 roku wyniosła 9700 osób. Zatrudnienie w sektorze rolniczym wyniosło 4414 osoby
co oznacza, że w sektorze rolniczym zatrudnionych jest 46% ogółu osób podejmujących
jakąkolwiek działalność zarobkową. Stopa bezrobocia wyliczona jako stosunek
zarejestrowanych bezrobotnych do ludności w wieku produkcyjnym wynosił na terenie LGD
w 2007 roku 4,74%. Zarejestrowane jako bezrobotne były 1932 osoby, przy czym wśród
tej liczby było 632 mężczyzn i 1300 kobiet. Jak widać bezrobotnych kobiet jest ponad dwa
razy więcej niż mężczyzn. Stopa bezrobocia dla powiatu suskiego liczona przez GUS
na czerwca 2008 roku wyniosła 5,5%, jest to wartość niska w odniesieniu zarówno do całego
województwa gdzie wyniosła 7,4% jak również w skali kraju gdzie stopa bezrobocia jest
równa 9,6%. Warto również zauważyć, że niższą stopę bezrobocia w województwie
odnotowano jedynie w mieście Kraków (3,3%).

Gospodarstwa rolne

Obszar LGD wg danych GUS z 2007 roku zajmuje ok. 63 700 ha powierzchni ogółem,
z czego użytki rolne zajmują 26 252 ha, co stanowi 41,2% powierzchni ogółem, jest to trochę
mniej niż średnio w polskich wsiach gdzie zajmują one średnio 51% powierzchni. Lasy


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  27
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

stanowią 49,03% obszaru, świadczy to o stosunkowo dużym stopniu zalesienia tego terenu.
Średnio w kraju lasy porastają ok. 29,55% powierzchni obszarów wiejskich.

Na użytki rolne składają się przede wszystkim grunty orne 15 477 ha, co stanowi 59%
użytków rolnych ogółem oraz łąki i pastwiska 10 633 ha, co stanowi 40,5% użytków rolnych
ogółem, pozostały teren zajmują sady.

Najwięcej jest gospodarstw małych (do 1 ha). Nie ma w ogóle gospodarstw większych niż 30
ha. Rolnictwo jest mocno pofragmentowane, związane jest m.in. z specyficznym
ukształtowaniem terenu. Gospodarstwa są mniejsze niż przeważnie na terenach wiejskich.

Strukturę wielkości gospodarstw rolnych (Spis rolny 2002, GUS) na terenie LGD przedstawia
wykres poniżej.




Podmioty gospodarcze

W 2007 roku na obszarze LGD funkcjonowały 5293 podmioty gospodarcze, a w roku 2006
mniej – 5232. Wskaźnik przedsiębiorczości – ilość podmiotów gospodarczych na 1000
mieszkańców LGD w 2007 roku wyniósł – 78,03. Jest to wartość wyższa od średniej dla
polskiej wsi – 60,31.

W 2004 roku funkcjonowało więcej, bo 5 356 jednostek zarejestrowanych w systemie
REGON, z czego 96,7% w sektorze prywatnym, w którym dominuje głównie działalność
gospodarcza osób fizycznych - 85,81%. Największa liczba podmiotów gospodarczych
zlokalizowana jest na terenie gminy Maków Podhalański – 1 801, a najmniejsza w gminie
Zembrzyce – 394. Maków Podhalański cechuje się ponadto największą przedsiębiorczością
swoich mieszkańców, mierzoną wskaźnikiem liczby podmiotów gospodarczych sektora
prywatnego na 1000 mieszkańców, który wynosi 110,99, w porównaniu do gminy Stryszawa,
gdzie wskaźnik ten jest o ok. połowę mniejszy i kształtuje się na poziomie 57,7 podmiotów
na 1000 mieszkańców.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  28
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Niewielki udział w ogólnej liczbie podmiotów gospodarczych gmin Podbabiogórza mają
spółki prawa handlowego (0,97%), spółki z udziałem kapitału zagranicznego (0,21%)
oraz spółdzielnie (0,24%).

Do głównych sektorów gospodarki na terenie Podbabiogórza należą przetwórstwo
przemysłowe (sekcja D), budownictwo (sekcja F) oraz handel hurtowy i detaliczny, naprawy
pojazdów samochodów, motocykli itp. (sekcja G). Widać znaczące różnice w stosunku
do terenów wiejskich w Polsce, zwłaszcza jeżeli chodzi o sekcję D, która na tych obszarach
stanowi średnio ok. 12% natomiast w LGD 30%. Dzieje się tak ze względu na mocno
rozwinięty na tym obszarze sektor przemysłu drzewnego.

Udział jednostek z poszczególnych sekcji w liczbie jednostek ogółem na terenie polskiej wsi
oraz LGD kształtuje się odpowiednio według wykresu poniżej, który został sporządzony
na podstawie danych GUS z 2007 roku.




Branże gospodarki mające kluczowe znaczenie dla rozwoju obszaru

Z przeprowadzonej analizy luk i potencjałów rozwojowych Podbabiogórza wynika, że
kluczowymi dziedzinami dla rozwoju tego obszaru są następujące branże:

–   turystyka,
–   rzemiosło, handel i usługi,
–   przetwórstwo drzewne.

Turystyka




                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   29
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Ilość turystów – osób korzystających z noclegów w 2007 roku wg GUS wyniosła 124562
osoby, co daje tzw. wskaźnik Schneidera – ilość korzystających z noclegów na 100
mieszkańców – 183,6. Wartość tego wskaźnika jest wyższa niż w całej Polsce (wieś) gdzie
wynosi ona 103,04. Należy zwrócić również uwagę na bardzo wyraźną poprawę tego
wskaźnika, który dla LGD w 2006 roku wynosił jedynie 47,5.

Najbardziej turystycznie rozwiniętą gminą Podbabiogórza jest gmina Zawoja, która
dysponuje najbogatszą ofertą noclegową i gastronomiczną w powiecie. Na jej terenie
koncentruje się największy ruch turystyczny w tym obszarze. Najsłabiej rozwiniętą
turystycznie gminą Podbabiogórza jest gmina Budzów.

Ogólna charakterystyka zasobów i stanu podmiotów sektora turystyki pozwala na
zidentyfikowanie kilku kluczowych sposobów spędzania czasu wolnego na terenie gmin
Podbabiogórza przez różne grupy odbiorców, takich jak:

1.   Turystyka dzieci i młodzieży:
-    pobyty wakacyjne (kolonie letnie)
-    zielone szkoły w okresie wiosennym
-    wycieczki szkolne w okresie wiosennym i wczesną jesienią obejmujące przede wszystkim
     zwiedzanie Babiogórskiego Parku Narodowego

2. Turystyka wypoczynkowa osób dorosłych
- kilkudniowe (maks. 2 tygodniowe pobyty) w okresie całego roku, z dużym nasileniem
   w czasie sezonu letniego oraz weekendów, realizowana zarówno w gospodarstwach
   agroturystycznych, jak i ośrodkach wypoczynkowych

3. Turystyka związana z aktywnym wypoczynkiem (jej odbiorcami są zarówno osoby
   dorosłe, jak i młodzież)
- wędrówki górskie, w tym wędrówki transgraniczne
- turystyka rowerowa
- zimą – narciarstwo

4. Turystyka związana z uczestnictwem w imprezach kulturalnych (zazwyczaj
   krótkookresowa, 2-3 dni) oraz zwiedzaniem zabytków (maks. do kilku godzin)

5. Turystyka związana z uczestnictwem w szkoleniach, sympozjach itp.

Istotną rolę w kształceniu kadr dla potrzeb rozwoju turystyki na terenie Podbabiogórza
odgrywa Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej.



Rzemiosło, handel i usługi

Szczególnie duże znaczenie dla lokalnego rynku pracy posiada rzemiosło, handel i usługi.
Te branże gospodarcze stanowią obecnie główne źródło zatrudnienia i utrzymania
mieszkańców Podbabiogórza. Ponadto duże oddalenie od większych ośrodków miejskich oraz
brak na terenie powiatu suskiego wielkokubaturowych obiektów handlowych, sprzyja


                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                             ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                     30
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

powstawaniu i funkcjonowaniu małych i średnich przedsiębiorstw o charakterze handlowo-
usługowym, generujących największą ilość nowych miejsc pracy.

Małe i średnie przedsiębiorstwa zdecydowanie przeważają w strukturze ilościowej firm
na terenie Podbabiogórza. Firmy posiadają stosunkowo dobry dostęp do usług
okołobiznesowych, dzięki takim instytucjom jak np. Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum
Przedsiębiorczości” prowadzące Fundusz Pożyczkowy, Powiatowe Forum Przedsiębiorców,
uczelnie wyższe, banki, etc.

Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju” zostało powołane
w 1995 roku przez Członków Założycieli: Gminę Maków Podhalański, Gminę Stryszawa,
Gminę Sucha Beskidzka i Gminę Zembrzyce. Obecnie do Stowarzyszenia należą wszystkie
Gminy w powiecie suskim. Oprócz w/w są to: Gmina Bystra-Sidzina, Gmina Budzów, Gmina
Miasto Jordanów, Gmina Jordanów, Gmina Zawoja. Do Stowarzyszenia należy też Powiat
Sucha Beskidzka. Celem działania Stowarzyszenia jest poprawa konkurencyjności lokalnej
gospodarki, głównie poprzez wspieranie rozwoju małych i średnich firm, tworzenie nowych
miejsc pracy i rozwój zasobów ludzkich.

Przemysł drzewny

Przetwórstwo drzewne jest najbardziej rozpowszechnioną branżą działalności produkcyjnej
na terenie Podbabiogórza. Sprzyjają temu przede wszystkim duże powierzchnie zalesione
oraz bogate tradycje obróbki drewna. Podstawową formą oferowanych produktów
są wyroby nie wymagające wysokiego przetworzenia technologicznego (palety, materiały
drewniane używane w budownictwie, opakowania, etc.). Stosunkowo duże znaczenie
posiada również artystyczne przetwórstwo drewna, w postaci pamiątek i drobnych
przedmiotów użytkowych. Przedsiębiorstwa z branży drzewnej to głównie firmy małe,
prowadzone przez całe rodziny. Istnieją również podmioty zajmujące się obsługą
producentów wyrobów drzewnych, którzy organizują rynki zbytu (głównie eksportowe –
kraje Unii Europejskiej), skupiając wokół siebie drobnych producentów i podpisując z nimi
umowy na zakup produktów. Obecnie przetwórstwo drzewne zatrudnia największą liczbę
mieszkańców obszaru podbabiogórskiego spośród wszystkich innych branż produkcyjnych,
stąd też należy je traktować jako branżę gospodarki o kluczowym znaczeniu dla rozwoju
obszaru.

Ochrona zdrowia i opieka społeczna

Na terenie LGD znajduje się według danych GUS na 2007 rok 19 zakładów opieki
zdrowotnej (3570 osób na jedną placówkę), 12 praktyk lekarskich (5653 osób na jedną
praktykę) oraz 22 apteki lub punkty apteczne (wskaźnik równy 3083). Wartości wskaźników
są lepsze od średniej krajowej dla obszarów wiejskich w 2007 roku. Oprócz tego funkcjonują
3 placówki pomocy społecznej oraz 2 domy pomocy społecznej dysponujące łącznie z filiami
162 miejscami.

Obszar Podbabiogórza obsługiwany jest przez 2 szpitale: w Suchej Beskidzkiej (368 łóżek)
i Makowie Podhalańskim (120 łóżek).

Istotnym problemem stojącym przed opieką zdrowotną jest przeciwdziałanie alkoholizmowi
i znaczna cześć budżetów gmin LGD przeznaczona jest na te środki.

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  31
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


Edukacja i wychowanie

Wg danych GUS z roku na obszarze LGD w 2007 roku było:

   • 18 przedszkoli z 1005 miejsc, do których uczęszczało 977 dzieci,
   • 41 szkół podstawowych, do których uczęszczało 5382 dzieci,
   • 21 gimnazjów, do których uczęszczało 3007 dzieci.

Pomijając szkoły podstawowe na jedną placówkę przypada średnio mniej osób niż na
terenach wiejskich w całym kraju. Różnice nie są jednak aż tak znaczące.

W Makowie Podhalańskim znajduje się jedna szkoła ponadgimnazjalna ( Zasadnicza Szkoła
Zawodowa, Liceum Ogólnokształcące, Liceum Profilowane, Technikum, Szkoła Policealna
dla Dorosłych, Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych) oraz Niepubliczne
Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych. W gminie Zawoja funkcjonuje jedno liceum
profilowane. Są to jednak szkoły dosyć małe. Dostęp do edukacji na poziomie
ponadgimnazjalnym zapewniają także placówki oświatowe zlokalizowane na terenie gmin
miejskich powiatu suskiego tj. w Suchej Beskidzkiej i Jordanowie.

Oprócz tego na terenie LGD znajduje się jedna szkoła ponad gimnazjalna. W szkołach
znajduje się łącznie 906 komputerów.

Strukturę wykształcenia ludności Podbabiogórza wg spisu ludności w 2002 roku pokazuje
wykres poniżej. Jest ona trochę różna od sytuacji na wsiach w Polsce, gdzie więcej jest osób
lepiej wykształconych (wyższe 10%, średnie 29%) natomiast mniej z wykształceniem
podstawowym (30%) i zasadniczym zawodowym (24%).




Sport, rekreacja i kultura

Na Podbabiogórzu dostęp do infrastruktury sportowej zapewniany jest przede wszystkim
przez obiekty sportowe zlokalizowane w ramach kompleksów szkolnych oraz klubów
sportowych.

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  32
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


Bardzo dobrze jest rozwinięta sieć tras turystycznych pieszych, szczególnie w południowej
części Podbabiogórza, istnieje jednak istotne zapotrzebowanie na rozwój tras turystyki
rowerowej, konnej, narciarskiej itp. oraz tematycznych tras turystyczno - rekreacyjnych.

Na terenie Podbabiogórza rozwija się dobrze także infrastruktura sportów narciarstwa
zjazdowego, szczególnie w Zawoi, gdzie funkcjonuje już kilka wyciągów
narciarskich, podnoszących stale jakość swoich usług sportowo – rekreacyjnych.
Na obszarze LGD znajduje się łącznie z filami 27 bibliotek i 15 instytucji kultury. W sześciu
gminach funkcjonują Ośrodki Kultury. Ponadto na obszarze LGD funkcjonują 22 zespoły
artystyczne oraz 12 kół i klubów. W 2007 roku odbyły się tu 294 imprezy.

Dwa obiekty w Jordanowie i dwa w Makowie Podhalańskim są przystosowane dla osób
poruszających się na wózkach inwalidzkich. Funkcje kulturalne ponadto realizują 2 muzea
(1 w gminie Bystra-Sidzina, przystosowane dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich oraz 1 w Makowie Podhalańskim).

Organizacje pozarządowe działające na obszarze objętym LSR

Na terenie LGD w roku 2007 funkcjonowało łącznie 130 różnych fundacji i stowarzyszeń
co daje wskaźnik w wysokości 1,52 na 1000 mieszkańców. Jest to wartość słabsza niż średnia
dla kraju, która wynosi 2,03 na 1000 mieszkańców.

Do lokalnych organizacji pozarządowych i grup społecznych o dużym znaczeniu dla
zintegrowanego rozwoju Podbabiogórza należy zaliczyć:

−   Stowarzyszenie Powiatowe Forum Przedsiębiorcy,
−   Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju”,
−   Małopolskie Stowarzyszenie Promocji Agroturystyki,
−   Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze – Oddział „Ziemi Babiogórskiej”,
−   Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich,
−   Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS,
−   Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia,
−   Stowarzyszenie na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju „PRZYSŁOP”,
−   Babiogórskie Stowarzyszenie Twórców Kultury,
−   Zawojskie Stowarzyszenie Właścicieli Lasów Prywatnych,
−   Zawojska Organizacja Turystyczna,
−   Stowarzyszenie Inicjatyw Babiogórskich,
−   Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Babiogórskiej,
−   Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Makowskiej,
−   Stowarzyszenie Muzyczne „Śleszowice”,
−   Fundacja Lutnia Staropolska,
−   Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii,
−   Stowarzyszenia „Tradycja i Natura”,
−   Ochotnicze Straże Pożarne,
−   Koła Gospodyń Wiejskich,
−   Kluby sportowe,
−   Koła Pszczelarzy,

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  33
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

−   Drużyny harcerskie,
−   Kluby Młodzieżowe 4H.

Sieć komunikacyjna

Dostępność komunikacyjną obszaru Podbabiogórza zapewnia droga krajowa DK 28 oraz
drogi wojewódzkie nr 957 i 956, a także sieć dróg powiatowych i gminnych.

Dostępność kolejową zapewniają: linia kolejowa nr 98 relacji Sucha Beskidzka – Chabówka
oraz linia numer 97 relacji Skawina – Żywiec. Ze stacji Maków Podhalański można
bezpośrednio dotrzeć do następujących stacji: Zakopane, Warszawa, Kraków, Częstochowa,
Katowice, Poznań, Gdynia, Szczecin, Bydgoszcz.

Podbabiogórze znajduje się w stosunkowo niedalekiej odległości od Międzynarodowego
Portu Lotniczego Kraków Balice. Najbardziej wysunięta na południe gmina Zawoja oddalona
jest od portu lotniczego o około 74 km.

Zbiorowy transport publiczny zapewniają autobusy największego przewoźnika
Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej „Beskidus” oraz prywatne linie mikrobusowe.
Wymienieni przewoźnicy utrzymują bezpośrednie połączenia z wieloma miejscowościami,
m.in. Andrychów, Białka, Bielsko Biała, Chyżne, Katowice, Kęty, Kraków, Oświęcim,
Wadowice, Zembrzyce.

Zaopatrzenie w energię elektryczną, wodę i gaz

W zakresie energii elektrycznej Podbabiogórze obsługuje Beskidzka Energetyka Zakład
Energetyczny w Wadowicach. Gminy obszaru Podbabiogórza posiadają dobrze rozbudowaną
sieć energetyczną średniego i niskiego napięcia.

Większość gmin nie jest włączona w żaden system gazociągów, a ludność korzysta z gazu
dostarczanego w butlach. Długość sieci rozdzielczej wynosi zaledwie 58 km (w 2007 roku)
co daje wskaźnik 9,07 km na 100 km2 powierzchni Z sieci gazowej korzysta 3,2 %
mieszkańców. Jest to znacznie mniej niż na terenach wiejskich w Polsce, gdzie pokrycie
wynosi 19,9 km na 100 km2, a z gazu korzysta 18,3 % mieszkańców wsi. Inwestycje
w infrastrukturę gazową zostały zrealizowane dzięki zaangażowaniu mieszkańców, którzy
poza finansowym wkładem we własnym zakresie wykonali wszelkie roboty ziemne.

Długość sieci wodociągowej na obszarze LGD w 2008 r. (wg informacji z Urzędów Gmin)
wynosi blisko 200 km. Sytuacja w poszczególnych gminach jest różna – najlepsza w gminie
Zembrzyce, gdzie z wodociągów korzysta 54 % ludności gminy, najsłabsza w gminie
Budzów, gdzie z sieci wodociągowej korzysta zaledwie 0,6 % ludności gminy. W gminie
Jordanów z wodociągów korzysta 7 % ludności gminy, w pozostałych gminach do 20 %
ludności gmin. Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci wodociągowej
korzysta 72,7 % ludności tych obszarów.

Gospodarka ściekami i odpadami




                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 34
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Na terenie LGD długość sieci kanalizacyjnej w 2008 roku wynosi (wg informacji z Urzędów
Gmin) 123,4 km, co daje wskaźnik 19,3 km na 100 km2. Na obszarach wiejskich
w Polsce wskaźnik ten wyniósł w 2007 roku - 14 km na 100 km2.
Sytuacja w poszczególnych gminach jest różna – najlepsza w gminie Zembrzyce, gdzie sieć
ma 47,7 km, a najsłabsza w gminach Budzów, Bystra-Sidzina i Jordanów, gdzie nie ma sieci
kanalizacyjnej. W pozostałych gminach z sieci korzysta od 7 % do 20 % ludności gmin.
Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci kanalizacyjnej korzysta 20 %
ludności tych obszarów.

Od 2003 roku odpady stałe zbierane z terenu gmin Podbabiogórza są wywożone
do Rejonowej Sortowni Odpadów w Suchej Beskidzkiej, wybudowanej przez gminy tworzące
Związek Gmin Dorzecza Górnej Skawy. Zbiórka odpadów dokonywana jest w różnych
formach. Są to m.in. kontenery stalowe zlokalizowane zwłaszcza w wioskach, zbiórka
z załadunkiem ręcznym lub w workach plastikowych jednorazowego użytku oraz
w pojemnikach.
Segregację odpadów wprowadziły wszystkie gminy obszaru działania LSR.
Szczególnym zagrożeniem dla obszaru Podbabiogórza są „dzikie” składowiska odpadów,
zwłaszcza na dnie przepływających potoków, strumyków, w jarach i w pobliżu cieków
wodnych. Powoduje to w znacznym stopniu zanieczyszczenie wód i gleby oraz wpływa
negatywnie na estetykę otoczenia.



Telekomunikacja

Operatorem sieci telekomunikacyjnej na terenie gmin Podbabiogórza jest „Telekomunikacja
Polska” S.A., która także realizuje połączenia teleinformatyczne. Większość sieci jest
poprowadzona liniami napowietrznymi. Poza nielicznymi punktami dostępny jest także na
Podbabiogórzu dobry sygnał trzech operatorów sieci komórkowych. Czasowy zanik sygnału
powodowany jest charakterystyką terenu.
Słabością systemu telekomunikacyjnego Podbabiogórza jest brak jednolitego systemu
numerów kierunkowych (33, 18).


4) specyfika obszaru

Obszar LGD Podbabiogórza ma charakter typowo górski. Naturalne bogactwo całego obszaru
stanowią lasy, co ma swoje odbicie w gospodarce lokalnej, która w głównej mierze opiera się
na przemyśle drzewnym. Obszar Podbabiogórza wyróżniają atrakcyjne tereny turystyczne
oraz wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze. Działalności związane
z obsługą ruchu turystycznego oraz handel i usługi należą do kluczowych dziedzin rozwoju
tego obszaru.

Za regionalne produkty Podbabiogórza można uznać produkty rękodzieła ludowego oraz
potrawy regionalne. Bogate tradycje rękodzieła najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi
makowskiemu, wyrobom z wikliny, a także produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek,
będących jednymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Z tradycji wywodzą się
również potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwaśnica z kiszonej kapusty


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  35
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

z ziemniakami, kluski bulate przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki
razowej, a także wyrabiane do dziś tradycyjnymi metodami wędzone i suszone sery,
czy oryginalna nalewka – miodówka, przyrządzana z miodu wielokwiatowego i spadziowego.

Prawie 30% powierzchni obszaru Podbabiogórza stanowią obszary prawnie chronione
pod względem przyrodniczym, z czego 5,5% stanowią obszary objęte programem Natura
2000.

Na terenie Podbabiogórza znajduje się kilkanaście obiektów dziedzictwa kulturowego o dużej
wartości historycznej jak np. drewniany kościół p.w. św. św. Piotra i Pawła z 1789 r.
(Lachowice), drewniany kościół p.w. św. Szymona i Judy z lat 1760-1765 (Łętownia), kościół
parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego z 1828 r. z cudownym obrazem Matki Bożej
Makowskiej z XVI w. (Maków Podhalański), czy dwór obronny z pierwszej połowy XVII w.
(Wysoka), drewniany kościół p.w. św. Klemensa z 1888 r., kapliczka z końca XVII w. zw.
"zbójnicką", drewniana karczma z 1836 r., muzeum Babiogórskiego Parku Narodowego
w zabytkowym XIX-wiecznym budynku zarządu lasów (Zawoja).

Do zasobów, które mogą stać się „kołami zamachowymi” dla dalszego rozwoju obszaru
Podbabiogórza należą również zasoby ludzkie. Stopa bezrobocia na obszarze LSR kształtuje
się na bardzo dobrym poziomie 4,74%, co świadczy o przedsiębiorczości i zaradności
mieszkańców obszaru. Szczególnie interesujące wydaje się wspieranie rozwoju specyficznych
umiejętności zawodowych Podbabiogórza, które mogą być efektywnie wykorzystane
zarówno w procesach rozwoju zarówno społeczno – kulturowego jak i gospodarczego.

Na terenie Podbabiogórza zauważalna jest również potrzeba stworzenia efektywnego systemu
wsparcia dla lokalnych podmiotów gospodarczych, zwłaszcza z punktu widzenia podnoszenia
konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw z branży usługowej, handlowej
i rzemiosła, szczególnie tych opartych o tradycje lokalne i specyficzne umiejętności
zawodowe oraz ich efektywniejszego dostępu do rynków krajowych a także zagranicznych.

Słabo rozwinięty jest także sektor instytucji i organizacji pozarządowych wspierających
aktywizację społeczną i zawodową mieszkańców, wykorzystujących różne formy edukacji
oraz nowoczesną infrastrukturą informacyjną.

Czynnikiem hamującym zrównoważony rozwój społeczno – gospodarczy obszaru
Podbabiogórza może być także niedostatecznie rozwinięta infrastruktura techniczna. Gminy
obszaru objętego LSR wymagają przede wszystkim inwestycji w zakresie gospodarki wodno-
ściekowej, gazownictwa, alternatywnych rozwiązań ciepłowniczych oraz drogownictwa.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  36
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


3. Analiza SWOT dla obszaru objętego LSR, wnioski
   wynikające z przeprowadzonej analizy.


Mocne strony

   1.   Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony
        przyrodniczej i ekologicznej
   2.   Istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące wytwory rzemieślnicze oparte
        o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła i rękodzieła ludowego
   3.   Potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą
   4.   Wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa
   5.   Atrakcyjna oferta imprez kulturalnych i rekreacyjno – sportowych
   6.   Silnie rozwinięty sektor produkcji drzewnej
   7.   Przynależność do Euroregionu Beskidy


Słabe strony

   1.  Brak środków na kultywowanie dziedzictwa kulturowego
   2. Niewystarczająca baza turystyczna i rekreacyjno-sportowa, odpowiadająca stale
       rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów
   3. Niska świadomość ekologiczna społeczności lokalnej
   4. Słaba organizacja zbytu produktów lokalnych na zewnątrz obszaru Podbabiogórza
   5. Słaba współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi
   6. Duży odsetek młodych osób wyjeżdżających poza obszar Podbabiogórza
   7. Słaba dostępność komunikacyjna do miejsc turystycznych np. w weekendy
   8. Słaba oferta spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieży
   9. Niewystarczająca i niskiej jakości infrastruktura ochrony środowiska
   10. Słaba promocja obszaru Podbabiogórza jako regionu turystycznego


Szanse

   1. Dostępność do funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, w tym szczególnie
      przeznaczone na rozwój terenów wiejskich
   2. Postęp technologiczny mogący zmienić profil produkcyjny z drobnej, prostej
      wytwórczości na bardziej ekologiczne i zaawansowane technologie
   3. Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach
      agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny
   4. Wzrost zainteresowania produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami
      lokalnymi
   5. Budowa zapory w Świnnej Porębie i możliwości przyszłego rozwoju zaplecza
      rekreacyjnego dla obsługi ruchu turystycznego
   6. Większa dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  37
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza



Zagrożenia

   1. Konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów turystycznych – Podhale, Tatry,
      Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid Żywiecki część województwa śląskiego
   2. Niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne
   3. Brak wsparcia dla odnawialnych źródeł energii
   4. Niekorzystna polityka fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw
   5. Zmiany w ograniczeniach prawnych dotyczących sposobu i zakresu
      zagospodarowania terenów w sąsiedztwie najcenniejszych obszarów chronionych
   6. Brak terenów inwestycyjnych; brak mienia komunalnego
   7. Utrudniony dostęp do kredytów i funduszy pomocowych
   8. Problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w Polsce


Wnioski:

   1.   Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony
        przyrodniczej i ekologicznej, wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa wskazują na
        dobre warunki dla rozwoju turystyki. Konieczne są jednak działania w zakresie
        poprawy stanu bazy turystycznej i rekreacyjno-sportowej, bo są one niewystarczające
        i muszą odpowiadać stale rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów.
        Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach
        agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny wskazuje na zakresy
        w jakich powinna rozwijać się turystyka. Szansą dla rozwoju turystyki jest też budowa
        zapory w Świnnej Porębie i możliwości przyszłego rozwoju zaplecza rekreacyjnego
        dla obsługi ruchu turystycznego. Konieczne są wspólne i aktywne działania
        promocyjne, bo zagrożeniem jest konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów
        turystycznych – Podhale, Tatry, Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid Żywiecki
        część województwa śląskiego.

   2.   Mocna strona, taka jak wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza,
        w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej implikuje potrzebę ochrony
        dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, zwłaszcza że brakuje środków na
        kultywowanie dziedzictwa kulturowego i słabą stroną obszaru jest niska świadomość
        ekologiczna społeczności lokalnej. Szansą w tym zakresie są wzrost zainteresowania
        produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami lokalnymi, jak i większa
        dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość.

   3.   Wsparcia wymagają MŚP, szczególnie w zakresie innowacji i nowych technologii
        oraz dostępu do rynków zbytu. Mocnymi stronami w tym zakresie są silnie rozwinięty
        sektor produkcji drzewnej, istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące
        wytwory rzemieślnicze oparte o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła
        i rękodzieła ludowego oraz potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą. Działania w tym
        zakresie są konieczne, bo słabymi stronami są słaba organizacja zbytu produktów
        lokalnych na zewnątrz obszaru Podbabiogórza oraz fakt, ze duży odsetek młodych
        osób wyjeżdża poza obszar Podbabiogórza. Ponadto zagrożeniem dla dominującej

                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   38
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

        branży drzewnej jest problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w
        Polsce. Poprzez działania pomocowe dla MŚP. Szczególnie wspólnie podejmowane
        przez przedsiębiorców, mogą oni sobie łatwiej poradzić z zagrożeniami jakimi są:
        niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne, niekorzystna polityka
        fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw czy utrudniony dostęp do kredytów
        i funduszy pomocowych.

   4.   Podana jako słaba strona obszaru - słaba oferta aktywnego spędzania wolnego czasu,
        szczególnie dla dzieci i młodzieży wymaga działań w tym zakresie. Ma to znaczenie
        dla ogólnej poprawy jakości życia w terenie i może się przyczynić do likwidacji inne
        strony jaką jest to, że duży odsetek młodych osób wyjeżdża poza obszar
        Podbabiogórza.




                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   39
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


4. Określenie celów ogólnych i szczegółowych LSR
   oraz wskazanie planowanych przedsięwzięć służących
   osiągnięciu poszczególnych celów szczegółowych
   w ramach, których będą realizowane operacje, zwanych
   dalej „przedsięwzięciami”


WIZJA dla obszaru Podbabiogórza :


PODBABIOGÓRZE               –      OBSZAR               AKTYWNEGO          SPOŁECZEŃSTWA
I ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU LOKALNEJ GOSPODARKI, SZCZEGÓLNIE
TURYSTYKI I PRODUKTU LOKALNEGO, W OPARCIU O UNIKATOWE
WALORY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWO-HISTORYCZNE
ORAZ      DOTYCHCZASOWE                    TRADYCJE              PRZETWÓRSTWA      DREWNA,
Z ŁADNYMI CENTRAMI WSI I MIEJSCAMI DO AKTYWNEGO SPĘDZANIA
WOLNEGO CZASU, GŁÓWNIE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY.



Cele ogólne


Dla osiągnięcia wizji pomocne będzie osiągnięcie następujących celów ogólnych:


   I. Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze.
   II. Poprawa jakości życia oraz stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego.
   III. Wzrost kapitału społecznego obszaru LGD Podbabiogórze i poziomu współpracy
       ze społecznościami innych obszarów.


Cele ogólne korespondują z celami Osi 4 PROW – Leader oraz z celami działań Osi 3 PROW,
do osiągnięcia których przyczynia się Oś Leader.


Cele ogólne I i II realizowane będą poprzez operacje w ramach przedsięwzięć, wskazanych dla
osiągnięcia celów szczegółowych. Cele szczegółowe zostaną osiągnięte do 2015 roku
i przyczynią się do osiągnięcia celów ogólnych w dłuższej perspektywie czasowej.

                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   40
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Cel III realizowany będzie bezpośrednio w ramach działań Osi Leader – „Wdrażanie projektów
współpracy” i „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności
i aktywizacja” oraz pośrednio poprzez operacje w ramach przedsięwzięć.



Cele szczegółowe:


Cel ogólny I -      Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze.


        1. Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze i kulturowe.
        2. Wsparcie MŚP w zakresie innowacji i nowych technologii oraz dostępu do rynków
           zbytu


Cel ogólny II - Poprawa jakości życia oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego
                    i przyrodniczego.
        3. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego
        4. Rozwój oferty aktywnego spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci
           i młodzieży



Przedsięwzięcia


Cel 1 . Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze
             i kulturowe


Przedsięwzięcie 1.1. - Modernizacja i budowa nowej infrastruktury turystycznej, w tym
wielofunkcyjnych tras turystycznych (pieszych, rowerowych, konnych)


Preferowane będą projekty w następującej kolejności:


   i.        obiekty w Ekomuzeum i na Pętli Wokół Babiej Góry - Pętli Babiogórskiej
  ii.        na trasie i przyległe do Ekomuzeum i prowadzące do Pętli Wokół Babiej Góry
 iii.        nie przynależące do Ekomuzeum, a wspierające Ekomuzeum

                     Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                              ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                      41
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr
Lsr

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Lsr

Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017
Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017
Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017Marta Kurzyńska
 
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6LGDPRYM11
 
Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...
Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...
Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS
 
Statut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNim
Statut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNimStatut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNim
Statut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNimAntek Hryniewiecki
 
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016LGDPRYM11
 
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...Fundacja "Merkury"
 
Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013
Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013
Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013Fundacja "Merkury"
 
Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07Fundacja "Merkury"
 

Ähnlich wie Lsr (12)

Ksow
KsowKsow
Ksow
 
Ksow
KsowKsow
Ksow
 
Statut 2015
Statut 2015Statut 2015
Statut 2015
 
Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017
Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017
Schemat sprawozdania rocznego OZ SBP 2017
 
Na kłopoty ….. Stowarzyszenie! / Aleksandra Muzyka Hajdukiewicz
Na kłopoty ….. Stowarzyszenie! / Aleksandra Muzyka HajdukiewiczNa kłopoty ….. Stowarzyszenie! / Aleksandra Muzyka Hajdukiewicz
Na kłopoty ….. Stowarzyszenie! / Aleksandra Muzyka Hajdukiewicz
 
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
 
Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...
Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...
Procedury PRAWA i ŻYCIOWE ich rozwiązania, czyli Zeszyt Dobrych Praktyk współ...
 
Statut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNim
Statut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNimStatut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNim
Statut Stowarzyszenia MiastoMojeAWNim
 
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.4 2016
 
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
 
Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013
Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013
Program współpracy Województwa Lubuskiego z organizacjami pozarządowymi w 2013
 
Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07
 

Mehr von online2008

Dobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki PodbabiogórzaDobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki Podbabiogórzaonline2008
 
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego ProduktuPolski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktuonline2008
 
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGDPodbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGDonline2008
 
Produkt Lokalny Podbabiogórza
Produkt Lokalny PodbabiogórzaProdukt Lokalny Podbabiogórza
Produkt Lokalny Podbabiogórzaonline2008
 
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy ZembrzyceStrategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyceonline2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009online2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009online2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009online2008
 
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)online2008
 
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)online2008
 
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa GornaPlan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa Gornaonline2008
 
Plan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy SleszowicePlan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy Sleszowiceonline2008
 
Plan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy MarcowkaPlan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy Marcowkaonline2008
 
Podbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty InformacjiPodbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty Informacjionline2008
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikPodbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikonline2008
 
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych PodbabiogórzaRegionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórzaonline2008
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie EkomuzeumPodbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie Ekomuzeumonline2008
 

Mehr von online2008 (20)

Dobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki PodbabiogórzaDobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki Podbabiogórza
 
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego ProduktuPolski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
 
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGDPodbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
 
Produkt Lokalny Podbabiogórza
Produkt Lokalny PodbabiogórzaProdukt Lokalny Podbabiogórza
Produkt Lokalny Podbabiogórza
 
prezentacja
 				prezentacja 				prezentacja
prezentacja
 
Kwartalnik4
Kwartalnik4Kwartalnik4
Kwartalnik4
 
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy ZembrzyceStrategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
 
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
 
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
 
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa GornaPlan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
 
Plan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy SleszowicePlan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy Sleszowice
 
Plan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy MarcowkaPlan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy Marcowka
 
Lsr
LsrLsr
Lsr
 
Podbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty InformacjiPodbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty Informacji
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikPodbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
 
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych PodbabiogórzaRegionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie EkomuzeumPodbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie Ekomuzeum
 

Lsr

  • 1.
  • 2.
  • 3. Spis treści ........................................................................................................................1 SPIS TREŚCI..........................................................................................................3 1. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD) JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJĘ LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU (LSR)............................5 2. OPIS OBSZARU OBJĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI. . . .16 3. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJĘTEGO LSR, WNIOSKI WYNIKAJĄCE Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY............................................................................................................37 4. OKREŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ SŁUŻĄCYCH OSIĄGNIĘCIU POSZCZEGÓLNYCH CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH W RAMACH, KTÓRYCH BĘDĄ REALIZOWANE OPERACJE, ZWANYCH DALEJ „PRZEDSIĘWZIĘCIAMI” .......................................................................................................................40 5. OKREŚLENIE MISJI LGD.......................................................................................49 6. WYKAZANIE SPÓJNOŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR...........................................51 7. UZASADNIENIE PODJĘCIA ZINTEGROWANEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ...................................................................................................52 8. UZASADNIENIE PODJĘCIA INNOWACYJNEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ...................................................................................................54 9. OKREŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI Z LSR, WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD I ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNIĘĆ ORGANU DECYZYJNEGO W SPRAWIE WYBORU OPERACJI W RAMACH DZIAŁANIA, O KTÓRYM MOWA W ART. 5 UST. 1 PKT 21 USTAWY ORAZ KRYTERIÓW NA PODSTAWIE, KTÓRYCH JEST OCENIANA ZGODNOŚĆ OPERACJI Z LSR, ORAZ KRYTERIÓW WYBORU OPERACJI, A TAKŻE PROCEDURY ZMIANY TYCH KRYTERIÓW........55 II. NIEWYKONALNOŚCI OPERACJI ..............................................................................63 10. OKREŚLENIE BUDŻETU LSR DLA KAŻDEGO ROKU JEJ REALIZACJI.................................65 11. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA LSR...................................................................68 12. OPIS PROCESU WDRAŻANIA I AKTUALIZACJI LSR......................................................70 13. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY (EWALUACJI) WŁASNEJ...............................72 14. OKREŚLENIE POWIĄZAŃ LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI ZWIĄZANYMI Z OBSZAREM OBJĘTYM LSR........................................................................................73 15. WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁAŃ, PRZEDSIĘWZIĘĆ LUB OPERACJI REALIZOWANYCH PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR........77 16. PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH.........................................................................................78 17. INFORMACJA O ZAŁĄCZNIKACH...........................................................................80
  • 4.
  • 5. 1. Charakterystyka lokalnej grupy działania (LGD) jako jednostki odpowiedzialnej za realizację lokalnej strategii rozwoju (LSR) 1) nazwa i status prawny LGD oraz data wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego i numer w tym rejestrze; Nazwa: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działanie „Podbabiogórze” Status prawny: Stowarzyszenie z uwzględnieniem zapisów art. 15 ustawy z 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Data wpisu: 12 kwietnia 2006 roku Numer KRS: 0000254272 2) opis procesu budowania partnerstwa; Działania związane z powołaniem do życia Lokalnej Grupy Działania, która była jednostką odpowiedzialną za realizację Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Podbabiogórza, prowadzone były od początku realizacji projektu w ramach I Schematu ,,Pilotażowego Programu Leader+”. Pierwszy etap tych działań związany był z analizą prawną ram instytucjonalnych dla powstającej Lokalnej Grupy Działania przez układ partnerski Podbabiogórza. Proces ten ostatecznie zakończył się w dniu 25 stycznia 2006 roku poprzez ostateczny wybór stowarzyszenia jako formy prawnej Lokalnej Grupy Działania oraz dyskusję na temat szczegółowych zapisów statutowych Lokalnej Grupy Działania. Po wyborze przez układ partnerski Podbabiogórza formy prawnej powstającej LGD prowadzone były konsultacje projektu Statutu. Po określeniu ostatecznego brzmienia Statutu LGD, przy uwzględnieniu wytycznych programowych ,,Pilotażowego Programu Leader+” uczestnicy projektu w ramach I Schematu powołali w dniu 28 lutego 2006 roku do życia Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE” na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 roku – Prawo o Stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.). Komitet Założycielski Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE” stanowiło 50 osób, które zostały zarekomendowane do prac Stowarzyszenia przez 28 podmiotów Podbabiogórza, wśród których 14 należy do grupy partnerów publicznych i 14
  • 6. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza należy do grupy partnerów społeczno – gospodarczych, zachowując tym samym równowagę sektorową. Lista partnerów została zaprezentowana poniżej. Lista partnerów publicznych i społeczno-gospodarczych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz.1206), którzy zarekomendowali członków założycieli do Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”: PARTNERZY PUBLICZNI 1. Gmina Budzów 2. Gminna Biblioteka Publiczna w Budzowie 3. Gmina Bystra – Sidzina 4. Gminny Ośrodek Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu Bystra – Sidzina 5. Gmina Jordanów 6. Gminny Ośrodek Kultury w Jordanowie 7. Centrum Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu w Makowie Podhalańskim 8. Gmina Stryszawa 9. Gmina Zawoja 10. Szkoła Podstawowa nr 4 w Zawoi 11. Szkoła Podstawowa nr 5 w Zawoi – Gołyni 12. Gmina Zembrzyce 13. Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Zawoi z filią w Suchej Beskidzkiej 14. Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej PARTNERZY SPOŁECZNO – GOSPODARCZY 1. Stowarzyszenie „Tradycja i Natura” – Bystra – Sidzina 2. Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS – Jordanów 3. Fundacja Lutnia Staropolska – Jordanów 4. Klub Sportowy „BÓR” – Jordanów 5. Zakłady Mięsne MIŚKOWIEC – Maków Podhalański 6. Firma „Zabielanka” – Maków Podhalański 7. Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia – Stryszawa 8. Stowarzyszenia na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju „Przysłop” – Zawoja 9. Uczniowski Klub Sportowy „Zawojak” – Zawoja 10. Stowarzyszenia „Śleszowia” – Zembrzyce 11. Jerzy Gęsikowski – przedsiębiorca indywidualny – Zembrzyce 12. Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej 13. Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych – Oddział Kraków 14. Fundacja Spółdzielczy Fundusz Oświaty Wiejskiej ODiDK Sucha Beskidzka Po uzyskaniu wpisu do KRS w dniu 28 kwietnia 2006 roku przeprowadzono wybory władz Stowarzyszenia czyli Zarządu zgodnie z § 18 Statutu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” (9 osób) oraz Komisji Rewizyjnej zgodnie z § 18 Statutu 19 Statutu (3 osoby). Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został powołany w następujący sposób: - 7 członków Zarządu jako przedstawicieli gmin zaangażowanych wskazali członkowie zwyczajni posiadający rekomendacje partnerów społecznych Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 6
  • 7. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza i gospodarczych w rozumieniu przepisów o Narodowym Planie Rozwoju lub innych osób prawnych posiadających swoją siedzibę na terenie poszczególnych gmin objętych działaniami Stowarzyszenia - 2 członków Zarządu zostało wybranych przez Walne Zebranie Członków spośród kandydatów zgłoszonych przez członków zwyczajnych Stowarzyszenia. Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został wybrany z zachowaniem proporcji polegającej na tym, iż Zarząd składać się będzie z co najmniej 50% członków zwyczajnych Stowarzyszenia wskazanych przez poszczególne podmioty będące partnerami społecznymi i gospodarczymi oraz przy zachowaniu wymogu statutowego, że w składzie Zarządu nie może być mniej niż 40% kobiet i mniej niż 40 % mężczyzn. W dniu 07 kwietnia 2008 roku Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania "Podbabiogórze" dokonało wyboru Zarządu. Obecny skład Zarządu to: 1. Danuta Kawa – Prezes Zarządu Stowarzyszenia 2. Grzegorz Hadwiczak - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia 3. Władysław Hujda - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia 4. Maria Kus - Skarbnik Zarządu Stowarzyszenia 5. Katarzyna Bartyzel – Członek Zarządu Stowarzyszenia 6. Mariusz Zasadziński – Członek Zarządu Stowarzyszenia 7. Renata Chudzik – Członek Zarządu Stowarzyszenia 8. Jadwiga Frątczak-Mróz – Członek Zarządu Stowarzyszenia 9. Tadeusz Uczniak – Członek Zarządu Stowarzyszenia Skład Komisji Rewizyjnej: 1. Piotr Grych – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej 2. Anna Oleksa – Wiceprzewodnicząca Komisji Rewizyjnej 3. Zdzisława Wojdyło – Członek Komisji Rewizyjnej 3) charakterystyka członków LGD albo jej partnerów i sposób rozszerzania lub zmiany składu LGD; Obecny stan członków wynosi 119 spośród których 102 to osoby fizyczne, 17 to osoby prawne. Sposób rozszerzania lub zmiany składu LGD Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 7
  • 8. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Zgodnie ze Statutem Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze Członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia może być: 1) osoba fizyczna, która: a) spełnia warunki określone w ustawie Prawo o stowarzyszeniach, b) jest pełnoletnia, c) posiada pełną zdolność do czynności prawnych, d) posiada obywatelstwo Rzeczpospolitej Polskiej lub innego państwa UE, bez względu na miejsce zamieszkania, e) działa na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, f) przedstawi pisemną rekomendację udzieloną przez:  działającego na obszarze, którego dotyczy LSR, partnera społecznego lub gospodarczego,  lub gminę wiejską,  lub gminę miejsko-wiejską,  lub związek międzygminny,  lub inną osobę prawną, której działalność związana jest z realizacją celów Stowarzyszenia,  lub innego przedsiębiorcę,  lub grupę 10 osób fizycznych zamieszkałych na obszarze, którego dotyczy LSR,  lub uzyska rekomendację przynajmniej od 2 członków zwyczajnych Stowarzyszenia, g) złoży deklarację członkowską, 2) osoba prawna, w tym jednostka samorządu terytorialnego [ustawa z 7 marca 2007 (Dz. U. Nr 64, poz.427)], która: • działa na obszarze, którego dotyczy LSR, • wykonuje działalność związaną z realizacją celów Stowarzyszenia, • jest jednostką samorządu terytorialnego lub jednym z partnerów publicznych, gospodarczych i społecznych, w tym organizacją pozarządową działającą na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, zajmującą się zagadnieniami z zakresu środowiska naturalnego lub promowanie równości mężczyzn i kobiet. • przedstawi deklarację przystąpienia do LGD oraz wskazanie osoby reprezentującej osobę prawną w LGD lub, • przedstawi uchwałę właściwego organu zawierającą deklarację przystąpienia do LGD oraz wskazanie osoby reprezentującej osobę prawną w LGD. 2. Jednostka samorządu terytorialnego będąca członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia jest reprezentowana przez swój organ wykonawczy lub upoważnioną przez niego osobę. Zgodnie z §13 Statutu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania "Podbabiogórze" Stowarzyszenie nie przewiduje członków wspierających i honorowych. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”, w tym w szczególności Zarząd Stowarzyszenia będzie w ramach zarządzania procesem wdrażania LSR prowadził dalsze działania służące rozszerzaniu składu LGD o kolejnych członków, aktywizacji oraz współpracy lokalnych środowisk na rzecz rozwoju Podbabiogórza, rozwoju sieciowej struktury współpracy pomiędzy przedstawicielami różnych sektorów Podbabiogórza, która zdolna będzie do podejmowania wspólnych inicjatyw na rzecz rozwoju subregionu oraz Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 8
  • 9. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza rozwiązywania lokalnych problemów, w celu poprawy efektywności i skuteczności wykorzystania ich zasobów rozwojowych oraz wzrostu konkurencyjności terytorialnej we wszystkich płaszczyznach zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Wśród działań, które będą służyć dalszej aktywizacji lokalnego środowiska, w tym szczególnie mieszkańców, organizacji społecznych i gospodarczych należy wymienić między innymi: 1. Planowane szkolenia i konferencje dla wybranych grup społecznych, zawodowych, gospodarczych i przedsiębiorczych Podbabiogórza, 2. Kampanie informacyjne realizowane zarówno poprzez spotkania jak i materiały drukowane, 3. Podbabiogórskie Forum Organizacji Pozarządowych jako forma aktywizacji środowisk lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza, 4. Podbabiogórska Rada Młodych Aktywnych jako forma aktywizacji środowisk lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza, szczególnie w oparciu zaangażowanie młodzieży i środowisk szkolnych, 5. Prowadzenie strony www.lgdpodbabiogorze.pl, 6. Punkt wsparcia dla organizacji pozarządowych i grup społecznych w ramach Podbabiogórskiego Centrum Inicjatyw Społecznych. 4) struktura rady lub innego organu LGD, do którego wyłącznej właściwości należy wybór operacji zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005, zwanych dalej „organem decyzyjnym” Rada LGD zgodnie z Statutem Stowarzyszenia może składać się od 20 do 27 osób. W skład Rady obecnie wchodzi 23 osoby, w podziale na trzy sektory w następujący sposób: a) partnerzy publiczni - 8 osób, co stanowi 35 % składu Rady b) partnerzy gospodarczy - 5 osób, co stanowi 22 % składu Rady c) partnerzy społeczni - 10 osób, co stanowi 43 % składu Rady Partnerzy publiczni stanowią poniżej 50 % składu Rady. Każdy z sektorów jest reprezentowany przez co najmniej 3 osoby. Obszar każdej gminy jest reprezentowany przez co najmniej jednego przedstawiciela. Skład Rady podano w tabeli poniżej. Tab. Skład Rady Lp Imię i nazwisko Nazwa Członka Gmina Sektor 1 Kazimierz Polak Gmina Maków Podhalański Maków Podhalański publiczny 2 Józef Gąsiorek Gmina Zembrzyce Zembrzyce publiczny 3 Ryszard Hadka Gmina Stryszawa Stryszawa publiczny 4 Marek Listwan Gmina Zawoja Zawoja publiczny 5 Aureliusz Kania Gmina Bystra-Sidzina Bystra-Sidzina publiczny Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 9
  • 10. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 6 Jan Najdek Gmina Budzów Budzów publiczny 7 Andrzej Pająk Starostwo Powiatowe w Zawoja publiczny Suchej Beskidzkiej 8 Stanisław Pudo Gmina Jordanów Jordanów publiczny 9 Barbara Piaseczny Firma „Zabielanka” Maków Podhalański gospodarczy 10 Józef Krzak Stolarstwo-Handel „STOL- Zembrzyce gospodarczy HAND” 11 Tadeusz Tatara Przedsiębiorstwo Gospodarki Zawoja gospodarczy Komunalnej i Budownictwa „ZAWOJA” – Spółka z o. o. 12 Mariusz Usługi Tartaczne, Handel Bystra-Sidzina gospodarczy Drewnem, Usługi Frankiewicz Transportowe s.c. 13 Andrzej Peć Eduskrypt Spółka z o. o. Stryszawa gospodarczy 14 Janina Listwan Janina Listwan - Koło Maków Podhalański społeczny Gospodyń Wiejskich w Grzechyni 15 Krystyna Krystyna Szczepaniak - Koło Budzów społeczny Gospodyń Wiejskich w Szczepaniak Bieńkówce 16 Maria Grzechynka Fundacja Spółdzielczy Maków Podhalański społeczny Fundusz Oświaty Wiejskiej, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr 17 Czesław Kruźlak OSP Bieńkówka Budzów społeczny 18 Małgorzata Oleksa Małgorzata Oleksa – Koło Jordanów społeczny Gospodyń Wiejskich w Osielcu 19 Zofia Hyciek Stowarzyszenia „Tradycja i Bystra-Sidzina społeczny Natura” 20 Jacek Zając Stowarzyszenie Gmin Stryszawa społeczny Babiogórskich 21 Ryszard Czaicki Ryszard Czaicki Zembrzyce społeczny 22 Dariusz Waligórski Stowarzyszenie Klub Jordanów społeczny Sportowy „Bór” Toporzysko - Folwark 23 Jan Smyrak Zawojskie Stowarzyszenie Zawoja społeczny Właścicieli Lasów Prywatnych Szczegółowe dane wszystkich członków organu decyzyjnego LGD przedstawia załącznik nr 11 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR. 5) zasady i procedury funkcjonowania LGD oraz organu decyzyjnego; Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 10
  • 11. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza LGD działa w oparciu o Statut Stowarzyszeni, który jest załącznikiem nr 1 do wniosku o wybór LGD do realizacji LSR i Regulaminy opracowane dla poszczególnych organów i Biura Stowarzyszenia oraz przepisy polskiego prawa w zakresie stowarzyszeń. Zarząd również uchwalił procedurę naboru pracowników LGD (załącznik nr 5 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR) oraz opisy stanowisk precyzujące podział obowiązków i zakres odpowiedzialności na poszczególnych stanowiskach (załącznik nr 6 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR) W dniu 23 maja 2006 roku Walne Zebranie zatwierdziło regulaminy organizacyjne Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”. Wśród nich są: Regulamin Obrad Walnego Zebrania, Regulamin Zarządu, Regulamin Komisji Rewizyjnej, Regulamin Komisji Problemowych oraz Regulamin Biura Zarządu. Regulamin Rady został przyjęty przez Walne Zebranie w dniu 10 lipca 2008 r. i stanowi załącznik nr 2 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR. Rada LGD jest organem LGD, do którego wyłącznej właściwości należy wybór operacji zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005. Rada liczy od 20 do 27 osób. Członkiem Rady nie może być pracownik Biura LGD, Członek Zarządu i Komisji Rewizyjnej. Członkowie Rady wybierani są przez Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” w głosowaniu tajnym, spośród członków Stowarzyszenia, przy czym w skład Rady wchodzą: 1) obligatoryjnie przedstawiciel jednostki samorządu terytorialnego, będącej członkiem Stowarzyszenia, 2) 50 % członków Rady stanowią podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit b i c rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, – czyli partnerzy gospodarczy i społeczni oraz inne odpowiednie podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe, w tym organizacje zajmujące się zagadnieniami z zakresu środowiska naturalnego, oraz podmiotami odpowiedzialnymi za promowanie równości mężczyzn i kobiet. Członkowie Rady mają obowiązek uczestniczenia w posiedzeniach Rady. W razie niemożności wzięcia udziału w posiedzeniu Rady, członek Rady zawiadamia o tym przed terminem posiedzenia Przewodniczącego Rady, a następnie jest obowiązany w ciągu 7 dni usprawiedliwić w formie pisemnej swoją nieobecność Przewodniczącemu Rady. Rada na pierwszym posiedzeniu, które zwołuje Prezes Zarządu wybiera w głosowaniu tajnym Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza Rady. Przewodniczący Rady organizuje pracę Rady i przewodniczy posiedzeniom Rady oraz reprezentuje Radę na zewnątrz. Przewodniczący Rady ma obowiązek zwołać Radę na wniosek Zarządu. Podczas nieobecności Przewodniczącego Rady jego obowiązki pełni Wiceprzewodniczący. Posiedzenia Rady są zwoływane odpowiednio do potrzeb wynikających z naboru wniosków prowadzonego przez LGD, lecz nie rzadziej niż raz na rok. Posiedzenia Rady zwołuje Przewodniczący Rady, uzgadniając miejsce, termin i porządek posiedzenia z Zarządem. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 11
  • 12. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Członkowie Rady powinni być pisemnie zawiadomieni o miejscu, terminie i porządku posiedzenia Rady najpóźniej 14 dni przed terminem posiedzenia. W okresie 14 dni przed terminem posiedzenia Rady jej członkowie powinni mieć możliwość zapoznania się ze wszystkimi materiałami i dokumentami związanymi z porządkiem posiedzenia, w tym z wnioskami, które będą rozpatrywane podczas posiedzenia. Posiedzenia Rady są jawne. Zawiadomienie o terminie, miejscu i porządku posiedzenia Rady podaje się do publicznej wiadomości co najmniej na 7 dni przed posiedzeniem. W posiedzeniach Rady uczestniczy Prezes Zarządu lub wskazany przez niego członek Zarządu z głosem doradczym (bez prawa do głosowania). Do udziału w posiedzeniu Rady mogą być zaproszone osoby trzecie, w szczególności osoby, których dotyczą sprawy przewidziane w porządku posiedzenia. Posiedzenia Rady otwiera, prowadzi i zamyka Przewodniczący Rady. Obsługę administracyjno-biurową posiedzeń Rady zapewnia Biuro Zarządu LGD. Decyzja w spawie wyboru projektów (zwanych w dalszej części również operacjami) do finansowania jest podejmowana w formie uchwały Rady. Podczas głosowania nad wyborem projektu dotyczącego podmiotu reprezentowanego przez członka Rady, Radny jest automatycznie wyłączony z głosowania. Każdy Członek Rady, przed uczestnictwem w pierwszym posiedzeniu Rady składa oświadczenie, że w razie zaistnienia takiej sytuacji, poinformuje o tym Przewodniczącego Rady. Członkowie Rady z terenu gminy wnioskodawcy, której projekt dotyczy są automatycznie wyłączeni podczas głosowania nad wyborem projektu. Wszystkie głosowania Rady są jawne. Głosowania Rady mogą odbywać się w następujących formach: 1) przez podniesienie ręki na wezwanie Przewodniczącego Rady, 2) przez wypełnienie i oddanie komisji skrutacyjnej kart do oceny operacji, stanowiących załączniki do niniejszego regulaminu. O wyborze formy głosowania decyduje Rada. Głosowania Rady odbywają się zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy Członków Rady uprawnionych do głosowania. OPIS WARUNKÓW TECHNICZNYCH I LOKALOWYCH BIURA ZARZĄDU STOWARZYSZENIA LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA „PODBABIOGÓRZE” Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 12
  • 13. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”, w dalszej części nazywane Biurem, mieści się w budynku Starostwa Powiatowego Powiatu Suskiego przy ulicy Kościelnej 5b w Suchej Beskidzkiej. Dogodne usytuowanie komunikacyjne Suchej Beskidzkiej i samego Biura sprawia, że potencjalni beneficjenci będą mieli ułatwiony dostęp do możliwości pozyskiwania środków z Osi 4 Leader. Ponadto inne Urzędy Powiatowe, jak i ARiMR znajdują się w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Biuro dysponuje pomieszczeniem o łącznej powierzchni 20 m2 z dostępem do usług telekomunikacyjnych w tym do internetu. W skład wyposażenia Biura wchodzą: 1. szafa na dokumenty bieżące, 2. szafa przeznaczona do archiwizacji dokumentów, 3. dwa biurka z krzesłami, 4. szafka pod ksero, 5. stół z sześcioma krzesłami, 6.komputer stacjonarny, 7. laptop, 8. aparat cyfrowy, 9. urządzenie wielofunkcyjne (kopiarko-drukarko-skaner-fax, druk: czarno-biały), 10. drukarka kolorowa, 11. modem-router WIFI ( umożliwiający bezprzewodowy dostęp do internetu, także w razie potrzeby beneficjentom), 12. telefon stacjonarny. Biuro posiada wydzielone miejsce do przyjmowania i obsługi interesantów. Dodatkowo w razie potrzeby istnieje możliwość wynajęcia również w budynku Starostwa pomieszczenia o powierzchni ok. 100 m2 i przystosowania go do potrzeb LGD. 6) kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład organu decyzyjnego Zgodnie z aktualnym potencjałem administracyjnym Rady Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” należy stwierdzić, iż Rada posiada wysokie kwalifikacje i różnorodne doświadczenia w zakresie realizacji projektów oraz wybranych procesów rozwoju obszarów wiejskich co z pewnością pozwoli na sprawny i efektywny wybór projektów realizowanych na obszarze wdrażania LSR. Spośród 23 członków Rady: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 13
  • 14. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza a) 23 osób posiada udokumentowaną wiedzę z zakresu rozwoju obszarów wiejskich i podejścia Leader, b) 19 to osoby zameldowane na pobyt stały, na obszarze objętym LSR, przez okres co najmniej 3 lat, c) 13 posiada udokumentowane doświadczenie w zakresie realizacji operacji lub projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich współfinansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. d) 1 osoba posiada udokumentowaną znajomość języka angielskiego w stopniu umożliwiającym swobodne porozumiewanie się. Szczegółowe informacje o kwalifikacjach i doświadczeniu osób wchodzących w skład organu decyzyjnego zawarto w załączniku nr 11 do wniosku o wybór lokalnej grupy działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju (LSR) w ramach PROW 2007-2013. 7) doświadczenie LGD i członków LGD albo jej partnerów w realizacji operacji LGD uczestniczyło w Schemacie II Pilotażowego Programu Leader+ realizując projekt „Turystyka, kultura i produkt lokalny – największą wartością Podbabiogórza” zgodnie z umową nr L/02/026/2006. W ramach projektu zrealizowano szereg działań: Szkolenia: • Szkolenia i warsztaty tematyczne dla określonych grup społecznych (np. warsztaty muzyki regionalnej, szkolenia z sektora turystycznego, drzewnego) Analizy, ekspertyzy: • Kompleksowa analiza potrzeb szkoleniowych i doradczych podbabiogórskiego sektora turystycznego i podbabiogórskiego sektora MŚP • Analiza ginących zawodów i kompetencji Podbabiogórza wraz z programem ich ożywienia i komercjalizacji • Opracowanie koncepcji systemu gminnych punktów dostępu do Internetu i nowoczesnych technologii informatycznych wraz z analizą potrzeb szkoleniowych mieszkańców i przedsiębiorców w zakresie rozwoju kompetencji informatycznych • Studium kierunków rozwoju turystycznego Podbabiogórza wraz z programem projektów i działań do realizacji • Opracowanie dokumentacji technicznej ścieżki turystycznej inicjatywy Leader+ na Podbabiogórzu „Szlakiem atrakcji i produktów lokalnych Podbabiogórza” jako trasy „Podbabiogórskiego Ekomuzeum” • Program ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu Podbabiogórza wraz z programem działań do realizacji • Opracowanie koncepcji systemu tras turystycznych i edukacyjnych na Podbabiogórzu Działania na rzecz promocji regionu: • Opracowanie i wydanie folderu promocyjnego „Nowoczesne produkty i usługi Podbabiogórza 2007” • Opracowanie serwisu internetowego „Podbabiogórskich Punktów informacji Turystycznej” oraz utworzenie wirtualnego „Sklepiku Babiogórskiego” • Utworzenie młodzieżowego muzycznego zespołu regionalnego jako forma aktywizacji młodzieży Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 14
  • 15. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza • Certyfikacja oraz nadanie znaku promocyjnego produktom lokalnym • Wydanie katalogu produktów lokalnych • Opracowanie tablic informacyjnych oraz oznakowanie ścieżki turystycznej • Udział w branżowych targach krajowych • Opracowanie i druk map oraz folderów dot. produktów i usług lokalnych • Organizacja i działalność Podbabiogórskiej Rady Młodych Aktywnych i Podbabiogórskiego Forum Organizacji Pozarządowych • Promocja regionu poprzez imprezy kulturalne - 8 imprez • Współpraca i wymiana doświadczeń między LGD: • Krajowe oraz zagraniczne wyjazdy studyjne Łączna wartość projektu – 750 000 zł. Szczegóły realizowanego projektu w II schemacie II PPL+ obrazuje sprawozdanie końcowe z projektu, który jest załącznikiem do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR. LGD nie realizowało innych projektów. Członkowie LGD mają bogate doświadczenie w realizacji operacji dzięki wykonaniu kilkudziesięciu, a może nawet kilkuset projektów zrealizowanych na obszarach wiejskich. Są to projekty obejmujące bardzo różne dziedziny, zarówno zgodne z działaniami w Osi 3 i 4 PROW, jak i inne projekty zrealizowane na obszarach wiejskich, związane z budową infrastruktury komunalnej i technicznej – drogi, sieć wodna i kanalizacyjna, termomodernizacja obiektów (realizowane głównie przez gminy), jak i projekty związane z budową ścieżek rowerowych, modernizacją obiektów kulturalnych, edukacją ekologiczną, organizacją imprez kulturalnych. Wiele z tych projektów zrealizowanych zostało z udziałem środków europejskich. Szczegółowe informacje o doświadczeniu członków LGD zawarto w załączniku nr 17 do wniosku o wybór lokalnej grupy działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju (LSR) w ramach PROW 2007-2013. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 15
  • 16. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 2. Opis obszaru objętego LSR wraz z uzasadnieniem jego wewnętrznej spójności 1) wykaz gmin wchodzących w skład LGD Lp Gmina Typ Identyfikator Ludność Miasto 1 Budzów wiejska 2121615032 8373 2 Bystra-Sidzina wiejska 2121615042 6469 3 Jordanów wiejska 2121615052 10637 4 Maków Podhalański miejsko-wiejska 2121615063 15934 5770 5 Stryszawa wiejska 2121615072 11756 6 Zawoja wiejska 2121615082 8881 7 Zembrzyce wiejska 2121615092 5563 8 Razem 67613 Ludność (Miasto) – liczba osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r. Gminy tworzące obszar LGD to sześć gmin wiejskich i jedna gmina miejsko-wiejska. Miasto Maków Podhalański w gminie miejsko-wiejskiej ma poniżej 20 tys. mieszkańców. Łączna liczba ludności jest większa od 10 tys. i mniejsza od 150 tys. mieszkańców. Gminy obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju Podbabiogórza, z uwagi na wspólne położenie geograficzne oraz bezpośrednie sąsiedztwo administracyjne, zachowują wysoką spójność pod względem przyrodniczym, historycznym, kulturowym i ekonomicznym. Wspólna historia i kultura oraz ciągłość zamieszkania na terenie Podbabiogórza od pokoleń sprawia, że mieszkańcy identyfikują się z obszarem stanowiącym lokalną „małą ojczyznę”. Wszystkie główne czynniki rozwojowe i jak ograniczające tempo rozwoju Podbabiogórza, zarówno w sferze społecznej, kulturowej, gospodarczej, przyrodniczej i instytucjonalnej, występują w każdej z gmin tego obszaru. Wniosek ten potwierdza przeprowadzona poniżej diagnoza Podbabiogórza, jak i fakt, iż czynniki te występują w dokumentach strategicznych wszystkich gmin objętych analizą, co przemawia dodatkowo za wyraźną spójnością społeczno-gospodarczą obszaru Podbabiogórza. 2) uwarunkowania przestrzenne (mapa), geograficzne, przyrodnicze, historyczne i kulturowe Gminy objęte LSR administracyjnie należą do powiatu suskiego i zajmują powierzchnię 637 km2, co stanowi 92,9 % powierzchni powiatu. Obszar LGD leży na południowo- zachodnim krańcu województwa małopolskiego i graniczy od zachodu z powiatem żywieckim Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 16
  • 17. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza w województwie śląskim, od północy i wschodu z trzema innymi powiatami wchodzącymi w skład województwa małopolskiego: wadowickim, myślenickim i nowotarskim, a od południa z okresem Namestovo na Słowacji. Obszar LGD obejmuje dwie gminy miejskie: • Jordanów – 5157 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r. • Sucha Beskidzka - 9481 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r. Ze względu na liczbę ludności powyżej 5 tys. mieszkańców, obszar obu gmin nie mógł być włączony do obszaru LGD. Obszar LGD leży w pięciu mezoregionach: w Beskidach (Beskid Mały, Beskid Makowski, Beskid Żywiecki) i w Kotlinie Rabczańskiej oraz na Pogórzu Wielickim. Rys 1. Obszar LGD na tle województwa małopolskiego. wadowicki myślenicki żywiecki nowotarski Namestovo Obszar LGD to obszar typowo górski, a naturalne bogactwo regionu stanowią lasy, zajmujące 49,4% jego powierzchni. Południowa część obszaru Podbabiogórza, położona najwyżej, znajduje się na terenie Beskidu Żywieckiego, który dzieli się tu na trzy mniejsze jednostki geograficzne: Pasmo Babiogórskie z najwyższym szczytem całych Beskidów Zachodnich, Babią Górą (1725 m n.p.m.), Pasmo Polic (Polica, 1369 m n.p.m.) oraz Pasmo Jałowieckie, zwane też Przedbabiogórskim (Jałowiec, 1111 m n.p.m.). Charakterystycznym elementem krajobrazu północnej części powiatu są natomiast wzniesienia należące do niższych grup górskich – Pasma Leskowca (918 m n.p.m.) i Łamanej Skały (929 m n.p.m.) w Beskidzie Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 17
  • 18. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Małym (na północnym zachodzie) oraz Pasma Koskowej Góry (866 m n.p.m.) w Beskidzie Makowskim (na północnym wschodzie). Rys 2. Obszar LGD na tle mapy hipsometrycznej z mezoregionami wg Kondrackiego Rys. Mapa turystyczna obszaru LGD Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 18
  • 19. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Klimat Obszar Podbabiogórza znajduje się w karpackiej strefie klimatycznej, w regionie podgórskim i górskim, w piętrze klimatycznym umiarkowanie ciepłym o średniej rocznej temperaturze od +60C do +80C, przy rocznej sumie opadów 800 – 1000 mm oraz długości okresu wegetacyjnego 190-220 dni. W szczytowych partiach gór występuje klimat umiarkowanie chłodny. Klimat charakteryzuje się częstymi zmianami: dni pogodne to tylko około 20% roku, wiatry wieją najczęściej z północnego zachodu i zachodu, pojawia się także wiatr halny. Warunki klimatyczne obszaru kształtowane są w głównej mierze przez masy powietrza polarno-morskiego napływającego z zachodu, polarno-kontynentalnego napływającego ze wschodu, w mniejszym stopniu arktycznego i zwrotnikowego. W okresie zimowo – wiosennym pogoda jest najczęściej kształtowana przez układy niżowe, w ciągu lata i jesienią przez układy wyżowe. Obszar cechuje się większym zachmurzeniem i większą częstotliwością dni z opadami i jednocześnie mniejszą liczbą dni słonecznych niż obszary beskidzkie położone dalej w kierunku wschodnim. Promieniowanie całkowite zwiększa się zimą wraz z wysokością n.p.m., latem zaś maleje. Ta cecha klimatu przemawia za rozwojem sportów zimowych w Beskidach. Sezonowy przebieg zachmurzenia i nasłonecznienia wskazuje, że najkorzystniejsze warunki występują w okresie późnego lata i jesienią, a także w drugiej połowie okresu z pokrywą śnieżną. Czas zalegania pokrywy śnieżnej przekracza 4 miesiące, a w najwyższych partiach obszaru nawet 6 miesięcy. Miąższość pokrywy śniegu w okresie maksymalnej jej wartości (luty – marzec) rośnie wraz z wysokością n.p.m. Najkorzystniejsze warunki klimatu lokalnego mają stoki górskie o ekspozycji południowej oraz południowo – wschodniej i południowo – zachodniej. Najmniej korzystne warunki notuje się w dolinie rzek, gdzie tworzą się zastoiska zimnego powietrza. Dotyczy to głównie wylotów dolin bocznych, przy zmianie kierunku dolin oraz przed przewężeniami i przegrodami terenowymi. Gleby Na terenie obszaru dominują gleby brunatne kwaśne. W ich kształtowaniu równorzędną rolę odgrywa klimat, roślinność i skała macierzysta. Gleby takie kształtują się w klimacie umiarkowanie wilgotnym, głównie pod wpływem mezofilnych lasów liściastych, przy dobrych warunkach humifikacji szczątków organicznych i na podłożu zawierającym przynajmniej drobne ilości wapnia. Mniejszość stanowią gleby zbielicowane, a ponadto w dolinach rzek występują mady górskie. Są to głównie gleby pyłowo – ilaste, średnie lub ciężkie, średnio głębokie. Przydatność gleb do uprawy określana jest poprzez klasyfikację bonitacyjną. Odsetek gleb należących do I, II i III klasy na terenie całego obszaru Podbabiogórza jest niski i wynosi 3%. Dominują gleby klasy IV, V i VI. Są to gleby na ogół płytkie, silnie szkieletowe, narażone na procesy erozyjne. Największe zagrożenia środowiska glebowego to: erozja (szczególnie na stokach wzgórz) i stosowanie rolniczych środków chemicznych (nawozy sztuczne i środki ochrony roślin), które przy nieprawidłowym ich dozowaniu mogą być przyczyną systematycznego pogarszania ich jakości. Bogactwa naturalne Geologicznie obszar Podbabiogórza należy do Karpat Zewnętrznych i zbudowany jest ze skał fliszowych. Dominujące znaczenie wśród surowców mineralnych Podbabiogórza mają eksploatowane odkrywkowo surowce skalne. Najliczniejszą grupą kopalin wśród Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 19
  • 20. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza wydobywanych surowców skalnych stanowią piaskowce, które na obszarze Podbabiogórza występują w gminach Jordanów, Stryszawa oraz Zembrzyce. Lesistość Lasy zajmują 49,03% (2007 rok) powierzchni całkowitej obszaru LGD. W gminach przeważają lasy iglaste. Średnio 0,16% ogólnej powierzchni lasów na terenie Podbabiogórza tj. ok. 50 ha podlega odnowieniom leśnym i zalesianiu, przy czym najwięcej, bo aż 0,95 % (42 ha) w gminie Bystra – Sidzina, a najmniej, po 1 ha, w gminach Budzów (0,02 %), Stryszawa (0,02 %) i Zawoja (0,01 %). Ilość pozyskiwanego drewna (grubizny) na 1 ha ogólnej powierzchni lasu na terenie całego obszaru Podbabiogórza kształtuje się na poziomie 0,49 m3/ha, co daje ponad 15 tys. m3 drewna rocznie. Najwięcej drewna pozyskuje się w gminach Bystra-Sidzina – 1,18 m3/ha oraz Jordanów – 0,94 m3/ha, a najmniej w gminie Stryszawa – 0,18 m3/ha. Większość stanowią prywatne grunty leśne tj. 57 % gruntów leśnych ogółem. Pozostałe 43% to grunty publiczne, w większości należące do Skarbu Państwa. Zasoby wodne Obszar Podbabiogórza jest terenem obfitującym w wodę, posiada gęstą sieć rzek i potoków. Niemal cały opisywany teren leży w dorzeczu górnej Skawy, głównej rzeki regionu, która jest jednym z prawobrzeżnych karpackich dopływów Wisły. Właśnie nad Skawą leżą miasta: Maków Podhalański i Jordanów. Do najważniejszych dopływów Skawy na tym terenie należą: Pożoga, Toporzyski Potok, Bystrzanka, Cadynka, Skawica, Grzechynia, Stryszawka i Tarnawka (lewobrzeżne), oraz Malejów, Osielec, Wieprzec, Żarnowianka i Paleczka (prawobrzeżne). Dorzecze górnej Skawy zajmuje tereny o bardzo urozmaiconym charakterze. W okresie intensywnych opadów wezbrane wody stwarzają duże zagrożenie powodziowe. Wody przepływającej przez obszar Podbabiogórza Skawy nie odpowiadają normatywom klasy czystości wód, a wody Stryszawki na jej końcowym odcinku należą do III klasy czystości wód powierzchniowych. Wody podziemne, wgłębne i gruntowe, w punktach badawczych krajowej sieci monitoringu na obszarze Podbabiogórza należą do klasy Ia i Ib jakości wód podziemnych (źródło WIOŚ w Krakowie). Częściowo na obszarze Podbabiogórza, tj. w granicach administracyjnych gmin: Zawoja, Maków Podhalański, Jordanów znajduje się zbiornik wód podziemnych w ośrodku szczelinowym. Grzbietem Babiej Góry i zachodnim odcinkiem Pasma Polic biegnie europejski dział wód, który oddziela zlewisko Bałtyku od zlewiska Morza Czarnego. Na terenie Podbabiogórza nie występują wody uznane za lecznicze. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 20
  • 21. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Zanieczyszczenie środowiska Główny składnik zanieczyszczeń powietrza na obszarze Podbabiogórza stanowią zanieczyszczenia gazowe (99% zanieczyszczeń powietrza), związane przede wszystkim z emisją dwutlenku węgla. Głównym źródłem emisji zanieczyszczeń jest gmina Maków Podhalański. W wyniku corocznej oceny jakości powietrza w województwie małopolskim strefę Podbabiogórza zaliczono do klasy B. Klasyfikacji jakości powietrza dokonuje się ze względu na kryterium ochrony zdrowia i ochrony roślin, określając poziom stężenia zanieczyszczeń oraz konieczne do podjęcia działania. W klasie B poziom stężeń zanieczyszczeń jest powyżej wartości dopuszczalnej, lecz nie przekracza wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. Obszary objęte ochroną Prawie 30% powierzchni obszaru LGD w 2007 roku stanowiły obszary prawnie chronione. Obszary tego typu występują we wszystkich gminach Podbabiogórza oprócz Makowa Podhalańskiego. W gminach Bystra-Sidzina i Jordanów stanowią one 100% powierzchni gminy, przy czym są to obszary chronionego krajobrazu. Na terenie dwóch gmin znajdują się rezerwaty, tj. w gminie Bystra-Sidzina (13 ha) oraz w gminie Zawoja (59 ha) – Rezerwat na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza, naturalny górnoreglowy bór świerkowy, ostoja chronionych gatunków zwierząt. W celu ochrony unikalnych walorów krajobrazowych i przyrodniczych Babiej Góry na południowych krańcach obszaru Podbabiogórza, m.in. na terenie gminy Zawoja (2552 ha), został utworzony w 1954 r. Babiogórski Park Narodowy, kilka lat temu włączony do międzynarodowej sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 21
  • 22. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Rezerwat Na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza (SOO Na Policy PLH120012) o powierzchni 72,6 ha oraz masyw Babiej Góry (SOO Babia Góra PLH120001) o powierzchni 3 442,4 ha należą do specjalnych obszarów ochrony Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Na obszarze objętym LSR znajduje się 82 % powierzchni SOO Na Policy oraz 74 % powierzchni SOO Babia Góra. SOO Babia Góra PLH120001 (3442,4 ha) Masyw Babiej Góry jest najwyższym pasmem górskim Beskidu Wysokiego, zbudowanym z fliszu karpackiego, w którego skład wchodzą głównie piaskowce, łupki i margle. Północne stoki masywu, powstałe w wyniku procesów osuwiskowych, są strome. Charakteryzują się znacznie bardziej urozmaiconą rzeźbą niż łagodne stoki południowe. Grzbiet jest obszarem wododziałowym pomiędzy zlewnią Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Spośród innych, niższych pasm Beskidów, Babia Góra wyróżnia się typową dla wysokich gór strefowością klimatyczno – roślinną oraz obecnością piętra kosodrzewiny. Lasy zajmują ok. 90% obszaru. W drzewostanach dominuje świerk, jodła i buk. Bory jodłowo-świerkowe, które tylko w niewielkim stopniu były niegdyś użytkowane gospodarczo, zachowały pierwotny charakter. Ponad granicą lasu występują zarośla kosodrzewiny, a leżące powyżej szczytowe partie masywu pokryte są skalnymi rumowiskami. Znajduje się tu także 1 z 2 stanowisk zarośli kosodrzewiny na terenie Beskidów. Ostoja odznacza się bogatą florą (ok. 924 gat. roślin naczyniowych), a wśród niej występuje wiele gatunków rzadkich i zagrożonych oraz prawnie chronionych. Najcenniejszymi roślinami są okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, który na Babiej Górze ma swoje jedyne stanowisko w Polsce i rogownica alpejska Cerastium alpinum ssp. babiogorense, takson endemiczny dla Babiej Góry. Jest to także jedno z 4 stanowisk w Polsce tojadu morawskiego i jeden z 4 rejonów występowania tocji karpackiej. Jedno z trzech w Polsce miejsc występowania karpackich endemitów: darniówki tatrzańskiej i sichrawy karpackiej (ostatnie stwierdzenie sichrawy pochodzi z 1987 roku). Z terenu ostoi podano już ok. 2500 gatunków bezkręgowców. Bogata jest koleopterofauna (ok. 1500 udokumentowanych gatunków) z 14 gatunkami prawnie chronionymi. Interesujące gatunki Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 22
  • 23. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza zanotowano też wśród skąposzczetów Oligocheta (np. dżdżownica subalpejska) i niesporczaków Tardigrada (np. Echiniscus lapponicus). W masywie Babiej Góry występowała nadobnica alpejska – gatunek priorytetowy z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej; zachowały się jej siedliska, więc jest możliwa restytucja. Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków. Podstawowe zagrożenia tego obszaru to transgraniczne zanieczyszczenie powietrza oraz pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych. SOO Na Policy PLH120012 (72,6 ha) Obszar obejmuje szczytowe partie góry Polica w Beskidzie Żywieckim. Masyw Policy zbudowany jest z piaskowców magurskich. Są to grubo i średnioławicowe piaskowce glaukonitowe lub mikowe, ilaste, miejscami wapniste lub krzemionkowe. Piaskowce przewarstwione są ciemnoszarymi łupkami. Prawie cały obszar porośnięty jest zwartym borem górnoreglowym, pokrywającym ok. 95% powierzchni ostoi. Spotyka się tu często pojedyncze osobniki dużych drapieżników. Znajdują się tu też stanowiska gatunków roślin naczyniowych chronionych prawnie oraz zagrożonych w Polsce. Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków. Obszar obejmuje 2 rezerwaty przyrody: Rezerwat na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza (58,7 ha; 1972) i Na Policy (13,2 ha; 1998). Terenem rekomendowanym do proponowanej sieci ekologicznej w ramach programu ECONET-PL jest gmina Stryszawa, która dzięki występującemu zróżnicowaniu elementów środowiska przyrodniczego należy do obszarów o bardzo wysokiej lub wysokiej różnorodności biologicznej. W skali całego kraju i jego systemu terenów ekologicznie cennych, obszar gminy reprezentuje bardzo wysokie i cenne wartości przyrodnicze. Na terenie obszaru Podbabiogórza znajduje się również południowo-wschodnia część Parku Krajobrazowego Beskidu Małego, powstałego w 1998 r. Zajmuje on ok. 2,6% powierzchni LGD. W przyszłości planowane jest również utworzenie rezerwatu "Leskowiec" celem ochrony fragmentu naturalnej buczyny, porastającej grzbiet pomiędzy Leskowcem a Groniem Jana Pawła II. Uwarunkowania kulturowe Grzbiety górskie wokół masywu Babiej Góry tworzą miejsce styczne regionów zamieszkałych przez kilka grup etnicznych górali: od północy Babiogórcy, od południa Orawianie, od zachodu Żywczaki, od wschodu Kliszczacy (grupa przejściowa pomiędzy Góralami a Lachami - Krakowiakami Zachodnimi). Każda z tych grup wykształciła swoisty typ budownictwa, stroju, zdobnictwa, rzeźby, malarstwa, muzyki i obrzędów. Ważnym momentem w historii osadniczej całego rejonu Babiej Góry, wspólnym zarówno dla północnych, jak i południowych jej stoków, było przybycie na ten teren pasterskiej ludności wołoskiej, której najsilniejsza fala dotarła tu w XVII wieku. Mieli oni duży wpływ na kulturę duchową i materialną górali regionu Babiej Góry. Na obszarze Podbabiogórza wyraźne są również wpływy kultury górali Podhala oraz Orawy. Liczne ślady tych wpływów pozostały w miejscowym nazewnictwie pasterskim i topograficznym. Niegdyś podstawą bytu Babiogórców była hodowla owiec i bydła oraz rolnictwo. Sporą rolę odgrywała gospodarka leśna, która dawała zatrudnienie nie tylko właścicielom lasów, ale również drwalom, czy wozakom. Z obróbką drewna związane było rzemiosło m.in. stolarstwo, bednarstwo, gonciarstwo, wyrób naczyń przydatnych w gospodarstwie domowym i rolnictwie. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 23
  • 24. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Na dziedzictwo kulturowe mieszkańców Podbabiogórza składa się przede wszystkim: − gwara, − przebogata obrzędowość doroczno – rodzinna (do dziś kultywuje się tradycje związane z dożynkami, kolędowaniem, jasełkami czy święceniem palm, przetrwały starodawne przyśpiewki i opowieści z wieloma bardzo specyficznymi obrzędami jak chociażby palenie hub, sobótki, hołdymas), − folklor słowno - muzyczny, − architektura tradycyjna: drewniana i murowana, zabudowa wiejska i małomiasteczkowa, dworska i zamkowo – pałacowa, sakralna i świecka, również i tzw. „mała architektura” (np. liczne kapliczki i krzyże przydrożne), − sztuka ludowa – nieprofesjonalna oraz rękodzieło ludowe (przede wszystkim: zabawkarstwo, rzeźba w drewnie, malarstwo na szkle, hafciarstwo, plecionkarstwo – wyroby z wikliny i łuby dartej, bibułkarstwo). Z tradycji wywodzą się również potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwaśnica z kiszonej kapusty z ziemniakami, a nie mniej smakowite są kluski bulate przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej. Od pokoleń sidzinianie i bystrzanie zajmują się wyrobem – do dziś tradycyjnymi metodami – wędzonych i suszonych serków. Tradycyjny wyrobem Babiogórców jest miód – wielokwiatowy i spadziowy, z którego wytwarzana jest oryginalna nalewka – miodówka. Bogate tradycje rękodzieła dzisiaj najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu, wyrobom z wikliny, a także produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jednymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Aby kultywować tradycje zabawkarskie w Stryszawie powołano Beskidzkie Centrum Zabawkarstwa Ludowego i Warsztaty Twórcze. Uwarunkowania historyczne W okresie wczesnego średniowiecza tereny Podbabiogórza pokrywała puszcza karpacka. Zwarte osadnictwo pojawiło się tu dość późno w stosunku do innych regionów kraju. O najstarszych śladach pobytu człowieka w dorzeczu górnej Skawy przekonują wyniki badań archeologicznych, których wiadomo, że w Zembrzycach istniało znaczne grodzisko, datowane przez większość badaczy na okres kultury łużyckiej (700-400 przed Chr.) Za czasów pierwszych Piastów opisywany obszar znalazł się w granicach Ziemi Krakowskiej, jednak ok. 1179 r. został podzielony. Od tej pory jego zachodnia część znajdowała się na terenie księstw śląskich (początkowo opolskiego, później cieszyńskiego, a następnie, w wyniku kolejnych podziałów Śląska – oświęcimskiego i zatorskiego), a wschodnia pozostawała w granicach Królestwa Polskiego. Granica pomiędzy nimi biegła wtedy mniej więcej wzdłuż linii Skawy, i dalej na południe w kierunku Pasma Babiej Góry i pogranicza polsko-węgierskiego. Podział ten miał istotne znaczenie dla dalszej historii obu części Podbabiogórza i sprawił, że ich dzieje potoczyły się nieco odmiennie. Pierwsza silniejsza i zwarta fala osadnictwa napłynęła na te tereny w XIV w. Akcja osadnicza była wówczas wspierana przez książąt oświęcimskich po stronie zachodniej i królów polskich, głównie Kazimierza Wielkiego, po stronie wschodniej. Trzecia fala osadnicza kierowała się na teren Podbabiogórza od strony północno-wschodniej, a jej nasilenie miało miejsce w XVI stuleciu i było związane z działalnością znanego rodu Jordanów z Zakliczyna. Zakładali oni kolejne wsie w zachodniej części Podbabiogórza (Osielec - 1521, Toporzysko, Wysoka, Naprawa), a ukoronowaniem tych działań była w 1564 r. lokacja na terenach dawnej Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 24
  • 25. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza wsi Malejowa pierwszego miasta na tym terenie, które otrzymało od nazwiska swojego założyciela nazwę Jordanów. W 1564 roku Sejm w Warszawie dokonał ostatecznej inkorporacji terenów dawnych księstw oświęcimskiego i zatorskiego, zakupionych przez królów polskich już w poprzednim stuleciu, wcielając je jako powiat śląski do województwa krakowskiego. W ten sposób cały teren Podbabiogórza znalazł się w granicach Rzeczypospolitej. Można wyróżnić trzy jego części różniące się od siebie zwłaszcza pod względem stosunków własnościowych. Miejscowości położone w środkowej części opisywanego obszaru wchodziły nadal w skład starostwa lanckorońskiego i pozostawały wsiami królewskimi. Osady leżące na zachodnich i wschodnich krańcach Podbabiogórza znajdowały się w rękach prywatnych właścicieli. W 1772 r. w wyniku traktatu rozbiorowego teren Podbabiogórza został włączony w skład Cesarstwa Austriackiego. Starostwo lanckorońskie przestało istnieć, a miejscowości wchodzące wcześniej w jego skład, stały się własnością skarbu austriackiego. Pewna ich część została wystawiona na sprzedaż jeszcze w XVIII w., natomiast Maków wraz z okolicznymi 10 wsiami stał się w 1878 r. własnością arcyksięcia Albrechta Habsburga. Maków, Zawoja i okolice pozostawały w rękach Habsburgów także po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r., przy czym część dóbr została w 1924 r. przekazana Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. W okresie porozbiorowym, a także później, za czasów II Rzeczypospolitej, przeprowadzano na Podbabiogórzu częste zmiany w podziale administracyjnym. W wyniku reformy, jaka miała miejsce w Cesarstwie w 1867 r., utworzone zostały starostwa powiatowe. Wtedy to dobra suskie znalazły się w granicach powiatu żywieckiego, Maków i okolice - wadowickiego, a Jordanów - myślenickiego. Kilka lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w 1924 r. utworzony został nowy powiat z siedzibą w Makowie, w którego granicach znalazła się także Sucha wraz z okolicznymi miejscowościami. Taki stan rzeczy utrzymał się jednak tylko niespełna 10 lat, do roku 1933, kiedy to powiat makowski zlikwidowano. Sucha znalazła się wtedy ponownie w powiecie żywieckim, a Maków i okolice w wadowickim. Wschodnia część omawianego obszaru z Jordanowem w okresie II Rzeczypospolitej pozostawała stale w granicach powiatu myślenickiego. W okresie okupacji hitlerowskiej zachodnia część omawianego obszaru wraz z Suchą została bezpośrednio wcielona do Rzeszy Niemieckiej, natomiast wschodnia, z Makowem i Jordanowem, weszła w skład nowo utworzonego przez Niemców Generalnego Gubernatorstwa. Granica pomiędzy nimi biegła wzdłuż Skawy i dalej głównym grzbietem Pasma Jałowieckiego. W tych trudnych czasach mieszkańcy Podbabiogórza niejednokrotnie dawali dowody swojego patriotyzmu i przywiązania do Ojczyzny. Do historii przeszła dzielna walka, jaką z przeważającymi siłami niemieckimi 1-2 września 1939 r. stoczyły w Wysokiej koło Jordanowa oddziały 10. Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej pod dowództwem płk Stanisława Maczka wspierane przez miejscową ludność. Od pierwszych miesięcy wojny na opisywanym obszarze rozwijał się ruch oporu, dużą aktywnością wykazywały się liczne oddziały partyzanckie, szczególnie aktywne w ostatnich latach okupacji w rejonie Pasma Polic. W styczniu 1945 r. tereny te zostały zajęte przez wojska radzieckie, które wyparły stąd oddziały niemieckie. Ważną datą w powojennej historii Podbabiogórza jest rok 1956, kiedy to z części terenów, wchodzących wcześniej w skład powiatów: żywieckiego, wadowickiego i myślenickiego utworzony został nowy powiat z siedzibą w Suchej. Jednak w 1975 r., w wyniku reformy wprowadzającej nowy, dwustopniowy podział administracyjny kraju (województwa, gminy) został on zlikwidowany, a jego teren podzielony i wcielony do nowoutworzonych Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 25
  • 26. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza województw: bielskiego i nowosądeckiego. Ćwierć wieku później, w wyniku kolejnej reformy, już w czasach III Rzeczypospolitej, 1 I 1999 r., powiat suski obejmujący obszar Podbabiogórza, w nieco zmienionym kształcie terytorialnym, powrócił na mapę, wchodząc, zgodnie z tradycjami historycznymi i kulturowymi mieszkańców, w skład województwa małopolskiego. 3) ocena społeczno - gospodarcza obszaru, w tym potencjału demograficznego i gospodarczego obszaru oraz poziomu aktywności społecznej Ludność Obszar LGD według danych GUS za rok 2007 zamieszkuje łącznie 67 918 osób, stanowi to 82,25% ludności całego powiatu suskiego i 2,08% ludności województwa małopolskiego. W prezentowanych gminach mieszka 33 786 mężczyzn i 34 050 kobiet co daje nam wskaźnik ilości kobiet na 100 mężczyzn w wysokości 100,8 który jest bardzo zbliżony do wartości średniej dla polskiej wsi tj. 101. Saldo migracji w 2007 roku dla obszaru LGD było dodatnie i wynosiło 47, warto zauważyć że 3 lata wcześniej saldo migracji było ujemne i wynosiło -12. Wskaźnik salda migracji na 1000 mieszkańców w 2007 roku wynosił 0,69. Dla porównania wskaźnik ten dla gmin miejskich i miejsko-wiejskich w Polsce wyniósł 1,64. Wskaźnik przyrostu naturalnego, mierzony różnicą liczby urodzeń i zgonów na 1000 ludności w LGD przyjął wartość dodatnią i wynosił w 2007 roku 2,59 co oznacza to, że sytuacja demograficzna na obszarze Podbabiogórza jest lepsza niż obszarów wiejskich w Polsce gdzie wskaźnik przyrostu naturalnego wyniósł 0,78. Strukturę ludności według wieku w roku 2007 przedstawia wykres poniżej. Należy zauważyć, że struktura na obszarze LGD nie odbiega znacząco od wartości obserwowanych dla polskiej wsi. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 26
  • 27. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Strukturę ludności wg wieku produkcyjnego przedstawiono w tabeli (2007 r.). Dla porównania podano strukturę w % dla obszarów wiejskich w Polsce. % Grupa wiekowa Ilość LGD Polska Wieś ludność w wieku przedprodukcyjnym (do 17 lat) 16155 23,81 22,63 ludność w wieku produkcyjnym 40719 60,03 61,92 ludność w wieku poprodukcyjnym 10707 15,78 15,45 Poziom zatrudnienia i stopa bezrobocia Liczba osób zatrudnionych, łącznie z indywidualnym sektorem rolniczym na terenie LGD w 2007 roku wyniosła 9700 osób. Zatrudnienie w sektorze rolniczym wyniosło 4414 osoby co oznacza, że w sektorze rolniczym zatrudnionych jest 46% ogółu osób podejmujących jakąkolwiek działalność zarobkową. Stopa bezrobocia wyliczona jako stosunek zarejestrowanych bezrobotnych do ludności w wieku produkcyjnym wynosił na terenie LGD w 2007 roku 4,74%. Zarejestrowane jako bezrobotne były 1932 osoby, przy czym wśród tej liczby było 632 mężczyzn i 1300 kobiet. Jak widać bezrobotnych kobiet jest ponad dwa razy więcej niż mężczyzn. Stopa bezrobocia dla powiatu suskiego liczona przez GUS na czerwca 2008 roku wyniosła 5,5%, jest to wartość niska w odniesieniu zarówno do całego województwa gdzie wyniosła 7,4% jak również w skali kraju gdzie stopa bezrobocia jest równa 9,6%. Warto również zauważyć, że niższą stopę bezrobocia w województwie odnotowano jedynie w mieście Kraków (3,3%). Gospodarstwa rolne Obszar LGD wg danych GUS z 2007 roku zajmuje ok. 63 700 ha powierzchni ogółem, z czego użytki rolne zajmują 26 252 ha, co stanowi 41,2% powierzchni ogółem, jest to trochę mniej niż średnio w polskich wsiach gdzie zajmują one średnio 51% powierzchni. Lasy Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 27
  • 28. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza stanowią 49,03% obszaru, świadczy to o stosunkowo dużym stopniu zalesienia tego terenu. Średnio w kraju lasy porastają ok. 29,55% powierzchni obszarów wiejskich. Na użytki rolne składają się przede wszystkim grunty orne 15 477 ha, co stanowi 59% użytków rolnych ogółem oraz łąki i pastwiska 10 633 ha, co stanowi 40,5% użytków rolnych ogółem, pozostały teren zajmują sady. Najwięcej jest gospodarstw małych (do 1 ha). Nie ma w ogóle gospodarstw większych niż 30 ha. Rolnictwo jest mocno pofragmentowane, związane jest m.in. z specyficznym ukształtowaniem terenu. Gospodarstwa są mniejsze niż przeważnie na terenach wiejskich. Strukturę wielkości gospodarstw rolnych (Spis rolny 2002, GUS) na terenie LGD przedstawia wykres poniżej. Podmioty gospodarcze W 2007 roku na obszarze LGD funkcjonowały 5293 podmioty gospodarcze, a w roku 2006 mniej – 5232. Wskaźnik przedsiębiorczości – ilość podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców LGD w 2007 roku wyniósł – 78,03. Jest to wartość wyższa od średniej dla polskiej wsi – 60,31. W 2004 roku funkcjonowało więcej, bo 5 356 jednostek zarejestrowanych w systemie REGON, z czego 96,7% w sektorze prywatnym, w którym dominuje głównie działalność gospodarcza osób fizycznych - 85,81%. Największa liczba podmiotów gospodarczych zlokalizowana jest na terenie gminy Maków Podhalański – 1 801, a najmniejsza w gminie Zembrzyce – 394. Maków Podhalański cechuje się ponadto największą przedsiębiorczością swoich mieszkańców, mierzoną wskaźnikiem liczby podmiotów gospodarczych sektora prywatnego na 1000 mieszkańców, który wynosi 110,99, w porównaniu do gminy Stryszawa, gdzie wskaźnik ten jest o ok. połowę mniejszy i kształtuje się na poziomie 57,7 podmiotów na 1000 mieszkańców. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 28
  • 29. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Niewielki udział w ogólnej liczbie podmiotów gospodarczych gmin Podbabiogórza mają spółki prawa handlowego (0,97%), spółki z udziałem kapitału zagranicznego (0,21%) oraz spółdzielnie (0,24%). Do głównych sektorów gospodarki na terenie Podbabiogórza należą przetwórstwo przemysłowe (sekcja D), budownictwo (sekcja F) oraz handel hurtowy i detaliczny, naprawy pojazdów samochodów, motocykli itp. (sekcja G). Widać znaczące różnice w stosunku do terenów wiejskich w Polsce, zwłaszcza jeżeli chodzi o sekcję D, która na tych obszarach stanowi średnio ok. 12% natomiast w LGD 30%. Dzieje się tak ze względu na mocno rozwinięty na tym obszarze sektor przemysłu drzewnego. Udział jednostek z poszczególnych sekcji w liczbie jednostek ogółem na terenie polskiej wsi oraz LGD kształtuje się odpowiednio według wykresu poniżej, który został sporządzony na podstawie danych GUS z 2007 roku. Branże gospodarki mające kluczowe znaczenie dla rozwoju obszaru Z przeprowadzonej analizy luk i potencjałów rozwojowych Podbabiogórza wynika, że kluczowymi dziedzinami dla rozwoju tego obszaru są następujące branże: – turystyka, – rzemiosło, handel i usługi, – przetwórstwo drzewne. Turystyka Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 29
  • 30. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Ilość turystów – osób korzystających z noclegów w 2007 roku wg GUS wyniosła 124562 osoby, co daje tzw. wskaźnik Schneidera – ilość korzystających z noclegów na 100 mieszkańców – 183,6. Wartość tego wskaźnika jest wyższa niż w całej Polsce (wieś) gdzie wynosi ona 103,04. Należy zwrócić również uwagę na bardzo wyraźną poprawę tego wskaźnika, który dla LGD w 2006 roku wynosił jedynie 47,5. Najbardziej turystycznie rozwiniętą gminą Podbabiogórza jest gmina Zawoja, która dysponuje najbogatszą ofertą noclegową i gastronomiczną w powiecie. Na jej terenie koncentruje się największy ruch turystyczny w tym obszarze. Najsłabiej rozwiniętą turystycznie gminą Podbabiogórza jest gmina Budzów. Ogólna charakterystyka zasobów i stanu podmiotów sektora turystyki pozwala na zidentyfikowanie kilku kluczowych sposobów spędzania czasu wolnego na terenie gmin Podbabiogórza przez różne grupy odbiorców, takich jak: 1. Turystyka dzieci i młodzieży: - pobyty wakacyjne (kolonie letnie) - zielone szkoły w okresie wiosennym - wycieczki szkolne w okresie wiosennym i wczesną jesienią obejmujące przede wszystkim zwiedzanie Babiogórskiego Parku Narodowego 2. Turystyka wypoczynkowa osób dorosłych - kilkudniowe (maks. 2 tygodniowe pobyty) w okresie całego roku, z dużym nasileniem w czasie sezonu letniego oraz weekendów, realizowana zarówno w gospodarstwach agroturystycznych, jak i ośrodkach wypoczynkowych 3. Turystyka związana z aktywnym wypoczynkiem (jej odbiorcami są zarówno osoby dorosłe, jak i młodzież) - wędrówki górskie, w tym wędrówki transgraniczne - turystyka rowerowa - zimą – narciarstwo 4. Turystyka związana z uczestnictwem w imprezach kulturalnych (zazwyczaj krótkookresowa, 2-3 dni) oraz zwiedzaniem zabytków (maks. do kilku godzin) 5. Turystyka związana z uczestnictwem w szkoleniach, sympozjach itp. Istotną rolę w kształceniu kadr dla potrzeb rozwoju turystyki na terenie Podbabiogórza odgrywa Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej. Rzemiosło, handel i usługi Szczególnie duże znaczenie dla lokalnego rynku pracy posiada rzemiosło, handel i usługi. Te branże gospodarcze stanowią obecnie główne źródło zatrudnienia i utrzymania mieszkańców Podbabiogórza. Ponadto duże oddalenie od większych ośrodków miejskich oraz brak na terenie powiatu suskiego wielkokubaturowych obiektów handlowych, sprzyja Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 30
  • 31. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza powstawaniu i funkcjonowaniu małych i średnich przedsiębiorstw o charakterze handlowo- usługowym, generujących największą ilość nowych miejsc pracy. Małe i średnie przedsiębiorstwa zdecydowanie przeważają w strukturze ilościowej firm na terenie Podbabiogórza. Firmy posiadają stosunkowo dobry dostęp do usług okołobiznesowych, dzięki takim instytucjom jak np. Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości” prowadzące Fundusz Pożyczkowy, Powiatowe Forum Przedsiębiorców, uczelnie wyższe, banki, etc. Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju” zostało powołane w 1995 roku przez Członków Założycieli: Gminę Maków Podhalański, Gminę Stryszawa, Gminę Sucha Beskidzka i Gminę Zembrzyce. Obecnie do Stowarzyszenia należą wszystkie Gminy w powiecie suskim. Oprócz w/w są to: Gmina Bystra-Sidzina, Gmina Budzów, Gmina Miasto Jordanów, Gmina Jordanów, Gmina Zawoja. Do Stowarzyszenia należy też Powiat Sucha Beskidzka. Celem działania Stowarzyszenia jest poprawa konkurencyjności lokalnej gospodarki, głównie poprzez wspieranie rozwoju małych i średnich firm, tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój zasobów ludzkich. Przemysł drzewny Przetwórstwo drzewne jest najbardziej rozpowszechnioną branżą działalności produkcyjnej na terenie Podbabiogórza. Sprzyjają temu przede wszystkim duże powierzchnie zalesione oraz bogate tradycje obróbki drewna. Podstawową formą oferowanych produktów są wyroby nie wymagające wysokiego przetworzenia technologicznego (palety, materiały drewniane używane w budownictwie, opakowania, etc.). Stosunkowo duże znaczenie posiada również artystyczne przetwórstwo drewna, w postaci pamiątek i drobnych przedmiotów użytkowych. Przedsiębiorstwa z branży drzewnej to głównie firmy małe, prowadzone przez całe rodziny. Istnieją również podmioty zajmujące się obsługą producentów wyrobów drzewnych, którzy organizują rynki zbytu (głównie eksportowe – kraje Unii Europejskiej), skupiając wokół siebie drobnych producentów i podpisując z nimi umowy na zakup produktów. Obecnie przetwórstwo drzewne zatrudnia największą liczbę mieszkańców obszaru podbabiogórskiego spośród wszystkich innych branż produkcyjnych, stąd też należy je traktować jako branżę gospodarki o kluczowym znaczeniu dla rozwoju obszaru. Ochrona zdrowia i opieka społeczna Na terenie LGD znajduje się według danych GUS na 2007 rok 19 zakładów opieki zdrowotnej (3570 osób na jedną placówkę), 12 praktyk lekarskich (5653 osób na jedną praktykę) oraz 22 apteki lub punkty apteczne (wskaźnik równy 3083). Wartości wskaźników są lepsze od średniej krajowej dla obszarów wiejskich w 2007 roku. Oprócz tego funkcjonują 3 placówki pomocy społecznej oraz 2 domy pomocy społecznej dysponujące łącznie z filiami 162 miejscami. Obszar Podbabiogórza obsługiwany jest przez 2 szpitale: w Suchej Beskidzkiej (368 łóżek) i Makowie Podhalańskim (120 łóżek). Istotnym problemem stojącym przed opieką zdrowotną jest przeciwdziałanie alkoholizmowi i znaczna cześć budżetów gmin LGD przeznaczona jest na te środki. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 31
  • 32. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Edukacja i wychowanie Wg danych GUS z roku na obszarze LGD w 2007 roku było: • 18 przedszkoli z 1005 miejsc, do których uczęszczało 977 dzieci, • 41 szkół podstawowych, do których uczęszczało 5382 dzieci, • 21 gimnazjów, do których uczęszczało 3007 dzieci. Pomijając szkoły podstawowe na jedną placówkę przypada średnio mniej osób niż na terenach wiejskich w całym kraju. Różnice nie są jednak aż tak znaczące. W Makowie Podhalańskim znajduje się jedna szkoła ponadgimnazjalna ( Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Liceum Ogólnokształcące, Liceum Profilowane, Technikum, Szkoła Policealna dla Dorosłych, Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych) oraz Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych. W gminie Zawoja funkcjonuje jedno liceum profilowane. Są to jednak szkoły dosyć małe. Dostęp do edukacji na poziomie ponadgimnazjalnym zapewniają także placówki oświatowe zlokalizowane na terenie gmin miejskich powiatu suskiego tj. w Suchej Beskidzkiej i Jordanowie. Oprócz tego na terenie LGD znajduje się jedna szkoła ponad gimnazjalna. W szkołach znajduje się łącznie 906 komputerów. Strukturę wykształcenia ludności Podbabiogórza wg spisu ludności w 2002 roku pokazuje wykres poniżej. Jest ona trochę różna od sytuacji na wsiach w Polsce, gdzie więcej jest osób lepiej wykształconych (wyższe 10%, średnie 29%) natomiast mniej z wykształceniem podstawowym (30%) i zasadniczym zawodowym (24%). Sport, rekreacja i kultura Na Podbabiogórzu dostęp do infrastruktury sportowej zapewniany jest przede wszystkim przez obiekty sportowe zlokalizowane w ramach kompleksów szkolnych oraz klubów sportowych. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 32
  • 33. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Bardzo dobrze jest rozwinięta sieć tras turystycznych pieszych, szczególnie w południowej części Podbabiogórza, istnieje jednak istotne zapotrzebowanie na rozwój tras turystyki rowerowej, konnej, narciarskiej itp. oraz tematycznych tras turystyczno - rekreacyjnych. Na terenie Podbabiogórza rozwija się dobrze także infrastruktura sportów narciarstwa zjazdowego, szczególnie w Zawoi, gdzie funkcjonuje już kilka wyciągów narciarskich, podnoszących stale jakość swoich usług sportowo – rekreacyjnych. Na obszarze LGD znajduje się łącznie z filami 27 bibliotek i 15 instytucji kultury. W sześciu gminach funkcjonują Ośrodki Kultury. Ponadto na obszarze LGD funkcjonują 22 zespoły artystyczne oraz 12 kół i klubów. W 2007 roku odbyły się tu 294 imprezy. Dwa obiekty w Jordanowie i dwa w Makowie Podhalańskim są przystosowane dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Funkcje kulturalne ponadto realizują 2 muzea (1 w gminie Bystra-Sidzina, przystosowane dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich oraz 1 w Makowie Podhalańskim). Organizacje pozarządowe działające na obszarze objętym LSR Na terenie LGD w roku 2007 funkcjonowało łącznie 130 różnych fundacji i stowarzyszeń co daje wskaźnik w wysokości 1,52 na 1000 mieszkańców. Jest to wartość słabsza niż średnia dla kraju, która wynosi 2,03 na 1000 mieszkańców. Do lokalnych organizacji pozarządowych i grup społecznych o dużym znaczeniu dla zintegrowanego rozwoju Podbabiogórza należy zaliczyć: − Stowarzyszenie Powiatowe Forum Przedsiębiorcy, − Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju”, − Małopolskie Stowarzyszenie Promocji Agroturystyki, − Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze – Oddział „Ziemi Babiogórskiej”, − Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich, − Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS, − Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia, − Stowarzyszenie na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju „PRZYSŁOP”, − Babiogórskie Stowarzyszenie Twórców Kultury, − Zawojskie Stowarzyszenie Właścicieli Lasów Prywatnych, − Zawojska Organizacja Turystyczna, − Stowarzyszenie Inicjatyw Babiogórskich, − Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Babiogórskiej, − Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Makowskiej, − Stowarzyszenie Muzyczne „Śleszowice”, − Fundacja Lutnia Staropolska, − Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii, − Stowarzyszenia „Tradycja i Natura”, − Ochotnicze Straże Pożarne, − Koła Gospodyń Wiejskich, − Kluby sportowe, − Koła Pszczelarzy, Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 33
  • 34. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza − Drużyny harcerskie, − Kluby Młodzieżowe 4H. Sieć komunikacyjna Dostępność komunikacyjną obszaru Podbabiogórza zapewnia droga krajowa DK 28 oraz drogi wojewódzkie nr 957 i 956, a także sieć dróg powiatowych i gminnych. Dostępność kolejową zapewniają: linia kolejowa nr 98 relacji Sucha Beskidzka – Chabówka oraz linia numer 97 relacji Skawina – Żywiec. Ze stacji Maków Podhalański można bezpośrednio dotrzeć do następujących stacji: Zakopane, Warszawa, Kraków, Częstochowa, Katowice, Poznań, Gdynia, Szczecin, Bydgoszcz. Podbabiogórze znajduje się w stosunkowo niedalekiej odległości od Międzynarodowego Portu Lotniczego Kraków Balice. Najbardziej wysunięta na południe gmina Zawoja oddalona jest od portu lotniczego o około 74 km. Zbiorowy transport publiczny zapewniają autobusy największego przewoźnika Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej „Beskidus” oraz prywatne linie mikrobusowe. Wymienieni przewoźnicy utrzymują bezpośrednie połączenia z wieloma miejscowościami, m.in. Andrychów, Białka, Bielsko Biała, Chyżne, Katowice, Kęty, Kraków, Oświęcim, Wadowice, Zembrzyce. Zaopatrzenie w energię elektryczną, wodę i gaz W zakresie energii elektrycznej Podbabiogórze obsługuje Beskidzka Energetyka Zakład Energetyczny w Wadowicach. Gminy obszaru Podbabiogórza posiadają dobrze rozbudowaną sieć energetyczną średniego i niskiego napięcia. Większość gmin nie jest włączona w żaden system gazociągów, a ludność korzysta z gazu dostarczanego w butlach. Długość sieci rozdzielczej wynosi zaledwie 58 km (w 2007 roku) co daje wskaźnik 9,07 km na 100 km2 powierzchni Z sieci gazowej korzysta 3,2 % mieszkańców. Jest to znacznie mniej niż na terenach wiejskich w Polsce, gdzie pokrycie wynosi 19,9 km na 100 km2, a z gazu korzysta 18,3 % mieszkańców wsi. Inwestycje w infrastrukturę gazową zostały zrealizowane dzięki zaangażowaniu mieszkańców, którzy poza finansowym wkładem we własnym zakresie wykonali wszelkie roboty ziemne. Długość sieci wodociągowej na obszarze LGD w 2008 r. (wg informacji z Urzędów Gmin) wynosi blisko 200 km. Sytuacja w poszczególnych gminach jest różna – najlepsza w gminie Zembrzyce, gdzie z wodociągów korzysta 54 % ludności gminy, najsłabsza w gminie Budzów, gdzie z sieci wodociągowej korzysta zaledwie 0,6 % ludności gminy. W gminie Jordanów z wodociągów korzysta 7 % ludności gminy, w pozostałych gminach do 20 % ludności gmin. Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci wodociągowej korzysta 72,7 % ludności tych obszarów. Gospodarka ściekami i odpadami Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 34
  • 35. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Na terenie LGD długość sieci kanalizacyjnej w 2008 roku wynosi (wg informacji z Urzędów Gmin) 123,4 km, co daje wskaźnik 19,3 km na 100 km2. Na obszarach wiejskich w Polsce wskaźnik ten wyniósł w 2007 roku - 14 km na 100 km2. Sytuacja w poszczególnych gminach jest różna – najlepsza w gminie Zembrzyce, gdzie sieć ma 47,7 km, a najsłabsza w gminach Budzów, Bystra-Sidzina i Jordanów, gdzie nie ma sieci kanalizacyjnej. W pozostałych gminach z sieci korzysta od 7 % do 20 % ludności gmin. Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci kanalizacyjnej korzysta 20 % ludności tych obszarów. Od 2003 roku odpady stałe zbierane z terenu gmin Podbabiogórza są wywożone do Rejonowej Sortowni Odpadów w Suchej Beskidzkiej, wybudowanej przez gminy tworzące Związek Gmin Dorzecza Górnej Skawy. Zbiórka odpadów dokonywana jest w różnych formach. Są to m.in. kontenery stalowe zlokalizowane zwłaszcza w wioskach, zbiórka z załadunkiem ręcznym lub w workach plastikowych jednorazowego użytku oraz w pojemnikach. Segregację odpadów wprowadziły wszystkie gminy obszaru działania LSR. Szczególnym zagrożeniem dla obszaru Podbabiogórza są „dzikie” składowiska odpadów, zwłaszcza na dnie przepływających potoków, strumyków, w jarach i w pobliżu cieków wodnych. Powoduje to w znacznym stopniu zanieczyszczenie wód i gleby oraz wpływa negatywnie na estetykę otoczenia. Telekomunikacja Operatorem sieci telekomunikacyjnej na terenie gmin Podbabiogórza jest „Telekomunikacja Polska” S.A., która także realizuje połączenia teleinformatyczne. Większość sieci jest poprowadzona liniami napowietrznymi. Poza nielicznymi punktami dostępny jest także na Podbabiogórzu dobry sygnał trzech operatorów sieci komórkowych. Czasowy zanik sygnału powodowany jest charakterystyką terenu. Słabością systemu telekomunikacyjnego Podbabiogórza jest brak jednolitego systemu numerów kierunkowych (33, 18). 4) specyfika obszaru Obszar LGD Podbabiogórza ma charakter typowo górski. Naturalne bogactwo całego obszaru stanowią lasy, co ma swoje odbicie w gospodarce lokalnej, która w głównej mierze opiera się na przemyśle drzewnym. Obszar Podbabiogórza wyróżniają atrakcyjne tereny turystyczne oraz wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze. Działalności związane z obsługą ruchu turystycznego oraz handel i usługi należą do kluczowych dziedzin rozwoju tego obszaru. Za regionalne produkty Podbabiogórza można uznać produkty rękodzieła ludowego oraz potrawy regionalne. Bogate tradycje rękodzieła najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu, wyrobom z wikliny, a także produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jednymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Z tradycji wywodzą się również potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwaśnica z kiszonej kapusty Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 35
  • 36. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza z ziemniakami, kluski bulate przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej, a także wyrabiane do dziś tradycyjnymi metodami wędzone i suszone sery, czy oryginalna nalewka – miodówka, przyrządzana z miodu wielokwiatowego i spadziowego. Prawie 30% powierzchni obszaru Podbabiogórza stanowią obszary prawnie chronione pod względem przyrodniczym, z czego 5,5% stanowią obszary objęte programem Natura 2000. Na terenie Podbabiogórza znajduje się kilkanaście obiektów dziedzictwa kulturowego o dużej wartości historycznej jak np. drewniany kościół p.w. św. św. Piotra i Pawła z 1789 r. (Lachowice), drewniany kościół p.w. św. Szymona i Judy z lat 1760-1765 (Łętownia), kościół parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego z 1828 r. z cudownym obrazem Matki Bożej Makowskiej z XVI w. (Maków Podhalański), czy dwór obronny z pierwszej połowy XVII w. (Wysoka), drewniany kościół p.w. św. Klemensa z 1888 r., kapliczka z końca XVII w. zw. "zbójnicką", drewniana karczma z 1836 r., muzeum Babiogórskiego Parku Narodowego w zabytkowym XIX-wiecznym budynku zarządu lasów (Zawoja). Do zasobów, które mogą stać się „kołami zamachowymi” dla dalszego rozwoju obszaru Podbabiogórza należą również zasoby ludzkie. Stopa bezrobocia na obszarze LSR kształtuje się na bardzo dobrym poziomie 4,74%, co świadczy o przedsiębiorczości i zaradności mieszkańców obszaru. Szczególnie interesujące wydaje się wspieranie rozwoju specyficznych umiejętności zawodowych Podbabiogórza, które mogą być efektywnie wykorzystane zarówno w procesach rozwoju zarówno społeczno – kulturowego jak i gospodarczego. Na terenie Podbabiogórza zauważalna jest również potrzeba stworzenia efektywnego systemu wsparcia dla lokalnych podmiotów gospodarczych, zwłaszcza z punktu widzenia podnoszenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw z branży usługowej, handlowej i rzemiosła, szczególnie tych opartych o tradycje lokalne i specyficzne umiejętności zawodowe oraz ich efektywniejszego dostępu do rynków krajowych a także zagranicznych. Słabo rozwinięty jest także sektor instytucji i organizacji pozarządowych wspierających aktywizację społeczną i zawodową mieszkańców, wykorzystujących różne formy edukacji oraz nowoczesną infrastrukturą informacyjną. Czynnikiem hamującym zrównoważony rozwój społeczno – gospodarczy obszaru Podbabiogórza może być także niedostatecznie rozwinięta infrastruktura techniczna. Gminy obszaru objętego LSR wymagają przede wszystkim inwestycji w zakresie gospodarki wodno- ściekowej, gazownictwa, alternatywnych rozwiązań ciepłowniczych oraz drogownictwa. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 36
  • 37. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 3. Analiza SWOT dla obszaru objętego LSR, wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy. Mocne strony 1. Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej 2. Istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące wytwory rzemieślnicze oparte o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła i rękodzieła ludowego 3. Potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą 4. Wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa 5. Atrakcyjna oferta imprez kulturalnych i rekreacyjno – sportowych 6. Silnie rozwinięty sektor produkcji drzewnej 7. Przynależność do Euroregionu Beskidy Słabe strony 1. Brak środków na kultywowanie dziedzictwa kulturowego 2. Niewystarczająca baza turystyczna i rekreacyjno-sportowa, odpowiadająca stale rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów 3. Niska świadomość ekologiczna społeczności lokalnej 4. Słaba organizacja zbytu produktów lokalnych na zewnątrz obszaru Podbabiogórza 5. Słaba współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi 6. Duży odsetek młodych osób wyjeżdżających poza obszar Podbabiogórza 7. Słaba dostępność komunikacyjna do miejsc turystycznych np. w weekendy 8. Słaba oferta spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieży 9. Niewystarczająca i niskiej jakości infrastruktura ochrony środowiska 10. Słaba promocja obszaru Podbabiogórza jako regionu turystycznego Szanse 1. Dostępność do funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, w tym szczególnie przeznaczone na rozwój terenów wiejskich 2. Postęp technologiczny mogący zmienić profil produkcyjny z drobnej, prostej wytwórczości na bardziej ekologiczne i zaawansowane technologie 3. Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny 4. Wzrost zainteresowania produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami lokalnymi 5. Budowa zapory w Świnnej Porębie i możliwości przyszłego rozwoju zaplecza rekreacyjnego dla obsługi ruchu turystycznego 6. Większa dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 37
  • 38. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Zagrożenia 1. Konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów turystycznych – Podhale, Tatry, Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid Żywiecki część województwa śląskiego 2. Niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne 3. Brak wsparcia dla odnawialnych źródeł energii 4. Niekorzystna polityka fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw 5. Zmiany w ograniczeniach prawnych dotyczących sposobu i zakresu zagospodarowania terenów w sąsiedztwie najcenniejszych obszarów chronionych 6. Brak terenów inwestycyjnych; brak mienia komunalnego 7. Utrudniony dostęp do kredytów i funduszy pomocowych 8. Problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w Polsce Wnioski: 1. Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej, wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa wskazują na dobre warunki dla rozwoju turystyki. Konieczne są jednak działania w zakresie poprawy stanu bazy turystycznej i rekreacyjno-sportowej, bo są one niewystarczające i muszą odpowiadać stale rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów. Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny wskazuje na zakresy w jakich powinna rozwijać się turystyka. Szansą dla rozwoju turystyki jest też budowa zapory w Świnnej Porębie i możliwości przyszłego rozwoju zaplecza rekreacyjnego dla obsługi ruchu turystycznego. Konieczne są wspólne i aktywne działania promocyjne, bo zagrożeniem jest konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów turystycznych – Podhale, Tatry, Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid Żywiecki część województwa śląskiego. 2. Mocna strona, taka jak wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej implikuje potrzebę ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, zwłaszcza że brakuje środków na kultywowanie dziedzictwa kulturowego i słabą stroną obszaru jest niska świadomość ekologiczna społeczności lokalnej. Szansą w tym zakresie są wzrost zainteresowania produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami lokalnymi, jak i większa dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość. 3. Wsparcia wymagają MŚP, szczególnie w zakresie innowacji i nowych technologii oraz dostępu do rynków zbytu. Mocnymi stronami w tym zakresie są silnie rozwinięty sektor produkcji drzewnej, istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące wytwory rzemieślnicze oparte o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła i rękodzieła ludowego oraz potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą. Działania w tym zakresie są konieczne, bo słabymi stronami są słaba organizacja zbytu produktów lokalnych na zewnątrz obszaru Podbabiogórza oraz fakt, ze duży odsetek młodych osób wyjeżdża poza obszar Podbabiogórza. Ponadto zagrożeniem dla dominującej Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 38
  • 39. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza branży drzewnej jest problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w Polsce. Poprzez działania pomocowe dla MŚP. Szczególnie wspólnie podejmowane przez przedsiębiorców, mogą oni sobie łatwiej poradzić z zagrożeniami jakimi są: niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne, niekorzystna polityka fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw czy utrudniony dostęp do kredytów i funduszy pomocowych. 4. Podana jako słaba strona obszaru - słaba oferta aktywnego spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieży wymaga działań w tym zakresie. Ma to znaczenie dla ogólnej poprawy jakości życia w terenie i może się przyczynić do likwidacji inne strony jaką jest to, że duży odsetek młodych osób wyjeżdża poza obszar Podbabiogórza. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 39
  • 40. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 4. Określenie celów ogólnych i szczegółowych LSR oraz wskazanie planowanych przedsięwzięć służących osiągnięciu poszczególnych celów szczegółowych w ramach, których będą realizowane operacje, zwanych dalej „przedsięwzięciami” WIZJA dla obszaru Podbabiogórza : PODBABIOGÓRZE – OBSZAR AKTYWNEGO SPOŁECZEŃSTWA I ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU LOKALNEJ GOSPODARKI, SZCZEGÓLNIE TURYSTYKI I PRODUKTU LOKALNEGO, W OPARCIU O UNIKATOWE WALORY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWO-HISTORYCZNE ORAZ DOTYCHCZASOWE TRADYCJE PRZETWÓRSTWA DREWNA, Z ŁADNYMI CENTRAMI WSI I MIEJSCAMI DO AKTYWNEGO SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU, GŁÓWNIE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Cele ogólne Dla osiągnięcia wizji pomocne będzie osiągnięcie następujących celów ogólnych: I. Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze. II. Poprawa jakości życia oraz stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. III. Wzrost kapitału społecznego obszaru LGD Podbabiogórze i poziomu współpracy ze społecznościami innych obszarów. Cele ogólne korespondują z celami Osi 4 PROW – Leader oraz z celami działań Osi 3 PROW, do osiągnięcia których przyczynia się Oś Leader. Cele ogólne I i II realizowane będą poprzez operacje w ramach przedsięwzięć, wskazanych dla osiągnięcia celów szczegółowych. Cele szczegółowe zostaną osiągnięte do 2015 roku i przyczynią się do osiągnięcia celów ogólnych w dłuższej perspektywie czasowej. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 40
  • 41. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Cel III realizowany będzie bezpośrednio w ramach działań Osi Leader – „Wdrażanie projektów współpracy” i „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja” oraz pośrednio poprzez operacje w ramach przedsięwzięć. Cele szczegółowe: Cel ogólny I - Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze. 1. Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze i kulturowe. 2. Wsparcie MŚP w zakresie innowacji i nowych technologii oraz dostępu do rynków zbytu Cel ogólny II - Poprawa jakości życia oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. 3. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego 4. Rozwój oferty aktywnego spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieży Przedsięwzięcia Cel 1 . Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze i kulturowe Przedsięwzięcie 1.1. - Modernizacja i budowa nowej infrastruktury turystycznej, w tym wielofunkcyjnych tras turystycznych (pieszych, rowerowych, konnych) Preferowane będą projekty w następującej kolejności: i. obiekty w Ekomuzeum i na Pętli Wokół Babiej Góry - Pętli Babiogórskiej ii. na trasie i przyległe do Ekomuzeum i prowadzące do Pętli Wokół Babiej Góry iii. nie przynależące do Ekomuzeum, a wspierające Ekomuzeum Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 41