group kami,: afifah, fatimah, farhatul tamadun islam

1. Peradaban Islam dalam
Tamadun Melayu
Farhatul Khalidah Sapian (P69097)
Siti Fatimah Datu Ali Nafiah (P82640)
Nurul Afifah Mohd Saadan (P82696)
GGGC 6783
PERADABAN ISLAM & TAMADUN DUNIA

3. SEJARAH KEDATANGAN
ISLAMO Terdapat beberapa pandangan yang telah dikemukakan oleh para
sejarawan mengenai kemasukan Islam ke Kepulauan Tanah Melayu atau
Nusantara. Pandangan-pandangan tersebut boleh dirumuskan kepada tiga
kumpulan teori, iaitu penyebaran Islam dari India, China dan Semenanjung
Tanah Arab.
O Sebelum tahun 1883, kebanyakan pendapat umum mengatakan bahawa
Islam telah disebarkan ke kawasan Asia Tenggara menerusi usaha dakwah
dari Semenanjung Tanah Arab.
O Namun, satu teori baru telah dilakukan oleh Hurgronje (1973: 17) dengan
mengatakan bahawa kedatangan Islam ke Nusantara ialah dari India.
Pandangan beliau ini kemudiannya telah menjadi masyhur dan diterima
pakai oleh ramai daripada kalangan sarjana orientalis seperti Harrison
(1955), Winstedt (1982) dan Hall (1979).
O Akan tetapi, tidak juga benar untuk kita menentukan bahawa hanya orang
India sahaja yang berperanan dalam penyebaran Islam ke Nusantara. Ini
kerana semenjak abad ke-4M lagi, penempatan orang Arab di Canton telah
ditemui, khususnya di kawasan tenggara China. Malah pada abad ke-11M,
penempatan orang Arab turut ditemui di Champa (Kern 2001: 25-27).

4. O Berdasarkan catatan sejarah China, pada zaman awal
perkembangan Islam ketika pemerintahan Thai Sung (627-655M),
sekumpulan orang Islam pertama telah datang ke China dan
tinggal di San Gan Fou. Kemudian kumpulan ini diiringi pula oleh
kumpulan lain yang menggunakan jalan laut dan menjadikan
Yunan sebagai pusat penumpuan mereka (Wan Hussein Azmi
1980: 139).
O Manakala teori ketiga pula yang menegaskan bahawa kedatangan
Islam ke Kepulauan Tanah Melayu ialah dari Semenanjung Tanah
Arab dan pandangan ini mendapat sokongan ramai daripada
kalangan sarjana dewasa ini.
Sambungan…

5. O Islam telah sampai ke Tanah Besar China sejak zaman Khalifah Uthman bin
Affan lagi. Baginda telah menghantar bapa saudara Rasulullah SAW yang
bernama Saad bin Abi Waqas ke sana untuk menyebarkan agama Islam di
negara China yang luas itu.
O Pada zaman pemerintahan Bani Umaiyyah, Khalifah Al-Walid telah menghantar
pasukan tenteranya ke sempadan Negeri China. Ketua pasukan tentera
tersebut telah menghadap raja China dan berunding dengannya. Menurut
catatan Cina, pada abad ke-9, ramai penduduk di sebelah selatan negara
China khususnya Yunan,China telah memeluk Islam.
O Pada suatu masa, berlaku huru hara di daerah Yunan tersebut, lalu ramai
Muslim berhijrah ke Asia Tenggara. Antara mereka ada yang menetap di
Champa,Kemboja dan ada juga yang menetap di Negeri Pantai Timur Tanah
Melayu.Oleh sebab itulah,sesetengah seni bina masjid lama di Kelantan dan
Demak,Indonesia mempunyai senibina Cina.
O Sesetengah ahli sejarawan tempatan berpendapat kedatangan Islam ke
Nusantara melalui China telah berlaku pada akhir abad ke-10 dengan awal
abad ke-11.
Sambungan…

6. Sambungan…..
O Lantaran daripada pandangan ini, para pengkaji
mendapati dalam catatan sejarah negara China
menyatakan bahawa pada abad pertama Hijrah (seawal
abad ke-7M), didapati perkampungan masyarakat Arab
telah pun ditemui di Sumatera Utara, khususnya di
bahagian barat kepulauan itu.
O Akan tetapi apa yang jelas ialah golongan yang mula-
mula menyebarkan Islam itu terdiri daripada kalangan
saudagar-saudagar Islam, sama ada mereka berbangsa
Arab, Parsi, China mahu pun India, yang sekali gus
bertindak sebagai da‘i.
O Kenyataan ini bersesuaian dengan prinsip utama ajaran
Islam yang menyeru supaya penyebaran Islam
dilaksanakan oleh setiap umat Islam (Pengiran Haji
Mohammad 1992: 51).

7. Antara bukti kedatangan
Islam di Tanah Melayu
Batu Bersurat Terengganu, antara bukti kedatangan Islam di Tanah Melayu.
Bukti awal kedatangan dan penyebaran Islam di Nusantara bergantung kepada batu nisan dan
bukti-bukti lain yang bertaburan di rantau ini.

8. Zaman pra-Islam: Kepercayaan
‘animisme’ dan kepercayaan
‘dinamisme’
Zaman kedatangan Islam:
O Kedatangan Islam ke Alam Melayu telah memantapkan
keseluruhan pandangan dunia Melayu. Lantaran itu,
pandangan semesta Melayu memfokuskan dan terarah
kepada Tuhan.
O Oleh itu, masyarakat Melayu menyedari dan meyakini
bahawa Allah s.w.t. Maha Berkuasa dan Maha Mengasihi.

9. Aspek
Pendidikan

10. KESAN pengaruh islam :
aspek pendidikan
O Kedatangan Islam telah banyak merubah sistem
pendidikan yang diamalkan oleh masyarakat
sebelum itu.
O Selepas kedatangan Islam, golongan bawahan
berpeluang menerima pendidikan sama seperti
golongan atasan.
O Banyak sekolah pondok didirikan supaya aktiviti
pembelajaran menjadi lebih bebas disebarkan
kepada golongan bawahan.

11. Sambungan……
O Perkembangan ini amat berkait rapat dengan
perkembangan tamadun Melayu sehingga ke
hari ini. Perkembangan bidang persuratan
Melayu ini boleh dibahagikan kepada
beberapa bahagian seperti sastera rakyat,
sastera pengaruh Hindu dan juga sastera
pengaruh Islam.

12. Sambungan……
O Di awal perkembangan tamadun, masyarakat Melayu
hanya menerima pendidikan tradisional sahaja seperti
kelas mengaji Al-Quran dan bahasa Arab.
O Perkembangan pendidikan ini sangat perlahan yang mana
ia diusahakan oleh guru-guru agama.
O Sekitar abad ke-19, sekolah Melayu mula dibuka. Sekolah
Melayu yang pertama dibuka pada tahun 1821 iaitu
Sekolah Melayu Gelugor.
O Ciri-ciri utama sekolah Melayu ini ialah pelajaran Melayu
disediakan selama empat tahun, mutu pelajaran terhad
dan rendah tahapnya, menyediakan para pelajar
menguasai “3M” iaitu membaca, menulis dan mengira.

14. Pengaruh Politik Islam dalam
Tamadun Melayu
O Pengaruh Islam mula bertapak di Alam
Melayu melalui sistem ekonomi yang
membawa kepada perubahan sosio politik
masyarakat melayu.
O Sistem politik pemerintahan berlandaskan
peradaban Islam diperkenalkan di Alam
Melayu
O Hal ini membawa kepada proses pengislaman
para raja Melayu

15. Peringkat Perkembangan
politik (Keadaan Politik )
Sebelum Kedatangan
Islam
Zaman Pra-Islam
Selepas Kedatangan
Islam
3
2
1
PERUBAHAN-
PERUBAHAN yg berlaku
terhadap sistem politik
selepas kedatangan
Islam Abad 13M-19M
Sistem
Pemerintahan
Politik
Aliran Pemikiran

16. Keadaan politik Sebelum
Kedatangan Islam
O Asas sistem politik Alam Melayu
berasaskan sistem beraja yang
memerintah kerajaan diwarisi sejak
zaman-berzaman.
O Raja mempunyai kedudukan tinggi dan
pengaruh besar, manakala pembesar dan
rakyat hanya berfungsi utk mendukung
kuasa raja.

17. Keadaan Politik Zaman pra-Islam
O Islam mula tersebar dalam kalangan
rakyat dan sebahagian raja-raja Melayu
O Pergolakan politik – perang saudara,
peristiwa kejatuhan kerajaan
O Hanya bawa perubahan raja, namun
sistem pemerintahan tidak berubah
O Raja menjadi pusat atau paksi kekuasaan

18. Keadaan politik pada
zaman ketamadunan Islam
O Membawa sinar baru terhadap sistem
pemerintahan beraja
O Pemupukan pemerintahan dan pemikiran
politik yang berpaksikan tauhid serta
memurnikan sistem pemerintahan yang
terdahulu

19. Perubahan sistem politik selepas kedatangan Islam
Abad 13M-19M
Sistem Pemerintahan
• Peranan Raja – “khalifah”
iaitu wakil Allah untuk
menguruskan pemerintahan
dan mengendalikan
pentadbiran dunia
• Peranan Istana – pusat
perancangan politik dalam
usaha meluaskan jajahan
takluk dan memesatkan
penyebaran Islam
Aliran Pemikiran
• Muncul Penulisan Politik
atau Ketatanegaraan Alam
Melayu.
• Tajus Salatin (1603M) karya
Bukhari al-Jauhari
• Sulalatus Salatin (1612M)
karya Tun Seri Lanang
• Bustanus Salatin (1638M)
Nuruddin al-Raniri

20. Sebelum
Kedatangan
Islam
Sistem politik pemerintahan
beraja berasaskan peradaban
Hindu- Buddha
Konsep Devaraja- Simbol &
punca kekuasaan yg sebenar
Raja memiliki ‘shakti’ iaitu
kekuatan, keberanian &
kepahlawanan
Selepas
Kedatangan
Islam
Sistem politik pemerintahan
beraja berasaskan peradaban
Islam
Prinsip politik Islam berpangkal
kpd Tauhid – kekuasaan
berpunca daripada Allah s.w.t
Corak Pemerintahan
berorientasikan syariah
Kedudukan Raja dalam Politik
Pemerintahan

21. Sebelum
Kedatangan
Islam
Tanggapan bahawa raja
sebagai simbol kekuasaan
sebenar
Selepas
Kedatangan
Islam
Raja merupakan khalifah
Allah di muka bumi dan
mempunyai tanggungjawab
kepada rakyat naungannya
Pemikiran Sosio-politik
Masyarakat Alam Melayu

22. Ciri-ciri Proses Asimilasi
peradaban Politik Islam dalam
Tamadun Melayu
O Penggunaan gelaran sultan
 Kukuh & jamin kewibawaan kedudukan kerajaan
Islam di Alam Melayu
 Mencerminkan kesinambungan perkembangan
ketamadunan Islam
O Amalan Pengisytiharan raja Islam di Alam
Melayu dengan gelaran Khalifah
 Lanjutan amalan pemerintahan Islam pd zaman
khulafa’ al-Rasyidin, Umayyah dan Abbasiyyah

23. RAJA MELAYU KERAJAAN GELARAN KHALIFAH
Sultan Mahmud Syah Melaka Khalifah al-Mu’min – Hukum Kanun Melaka
Sultan Abdul Ghafur Muhyiddin Syah (1592-
1614 M)
Pahang Khalifah Pahang – undang-undang Pahang
Sultan Abd al-Rahman (1659-1706M) Palembang Khalifah al-Mu’minin Sayyid al-Imam- beri
gelaran pd diri sendiri (pengasas kesultanan
Palembang)
Sultan Azimuddin (1735-1748 M dan 1764-
1774M)
Sulu Amir al-Mu’minin – beri gelaran pd diri
sendiri (raja kesultanan sulu ke-19)

24. Kesimpulan pengaruh politik
Islam di Tanah Melayu
O Kedatangan agama Islam telah mengubah
kedudukan paksi sistem pemerintahan dan
pemikiran budaya politik alam Melayu.
O Raja juga telah berubah fungsi dan
penglibatannya dalam urusan negara sesuai
dengan ajaran Islam.masyarakat Islam.
O Sehubungan itu, pengurusan dan
pemerintahan negara berlandaskan Islam
telah mewujudkan persekitaran bagi
pembentukan

26. alam Melayu atau Melayu merupakan satu kawasan budaya
yang kaya dan luas yang dikenali juga sebagai rumpun budaya
Melayu Polenesia. Alam Melayu merangkumi Malaysia
Singapura, Indonesia, Brunei, Fiipina, Selatan Thai, Selatan
Burma, Indochina (khususnya Vietnam dan Kemboja), Malagasi,
Sri Lanka dan Taiwan (Ismail, 1996)
Daripada sudut antropologi alam Melayu meliputi sebuah penempatan
yang dikenali sebagai kawasan “malay archipelago” iaitu kawasan yang
didiaki oleh kelompok masyarakat yang diklasifikasikan sebagai Melayu
(Nik Anuar, 1999
Sejarah kebudayaan Melayu berkembang mengikut peredaran zaman
yang bermula dari perkembangan Zaman Antah Berantah hinggalah ke
zaman kekuasaan Kerajaan Melayu hingga awal abad ke-15, diikuti oleh
zaman penjajahan Barat , kemerdekaan hinggalah sekarang.

27. • Terdapat sesetengah masyarakat Melayu
mempercayai bahawa roh si mati akan menjelma
menjadi hantu
• Pemujaan terhadap roh nenek moyang (sajian
pulut kuning. Telur ayam dll)
Sebelum
kedatangan
Islam
• Agama Islam menegaskan bahawa roh orang
yang telah mati tidak akan menjelma semula ke
dunia
Selepas
Kedatan
gan
Islam

28. Kepercayaan terhadap pantang larang
O Kepercayaan masyarakat Melayu zaman
lampau berkaitan adat & warisan nenek
moyang. Bertujuan untuk mendidik generasi
muda dengan penerapan nilai- nilai baik
yang boleh diamalkan di dalam kehidupan.
Melangar pantang larang samalah dengan
tidak mendengar nasihat

30. Akidah
&kepercayaan
• Konsep ketuhanan
yang satu iaitu
kepercayaan
kepada ALLAH
Adat Resam
• Adat Hindu –
Buddha diganti
secara
keseluruhannya
Cara Hidup
• Berlandaskan ajaran Islam
• Suasana aman dan harmoni
• Menjadikan kehidupan yang lebih baik dan teratur & diredhai
Allah