Έκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptx
From Web 1.0 to Web 2.0: Tools & Techniques for the 21st Century Education
1. Από το Web 1.0 στο Web 2.0: Εργαλεία και Τεχνικές για την Εκπαίδευση του 21 ου αι. Μαριάννα Βιβίτσου Αλέξανδρος Γκίκας Νίκη Λαμπροπούλου Η δύναμη της Τεχνολογίας στα χέρια του εκπαιδευτικού
2.
3. Επιστημονικός Σύνδεσμος καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας (APF) 20 Φεβρουαρίου 2008 /2 0 Nous sommes, les obliges de changer quelques choses mais le changement est quelque chose qui se passe maintenant; Ce sont de mots différents. Nous nous trouvons dans une période de changement. C’est la loi morale de tout le monde, mais le changement n’est pas encore venu. Baudrilliard, 2002 Κοινωνικο-οικονομική, πολιτιστική, τεχνολογική Εξέλιξη επαναπροσδιορισμός αναδιοργάνωση Αλλαγή προοπτικής Ο ενήλικας ως μετασχηματιστής γνώσης: έρευνα, αποδοχή, αμφισβήτηση Ο εκπαιδευτικός ως εμψυχωτής και διευκολυντής της γνώσης Αλλαγή: Κοινοτυπία; Όχι. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ!!!
4.
5.
6.
7. Web 1 . 0 Web 2 .0 Επιστημονικός Σύνδεσμος καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας (APF) 20 Φεβρουαρίου 2008 /2 0 Μάθηση Μάθηση
8. Η Συνεργατική Μάθηση είναι Δυναμική Μάθηση Επιστημονικός Σύνδεσμος καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας (APF) 20 Φεβρουαρίου 2008 /2 0
9. Η εξέλιξη σήμερα… Επιστημονικός Σύνδεσμος καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας (APF) 20 Φεβρουαρίου 2008 /2 0 Ομάδα Δίκτυο Περιφερειακή χρήση Ενεργός συμμετοχή
10.
11.
12.
13.
14. Παράδειγμα χρήσης συνεργατικού εργαλείου Επιστημονικός Σύνδεσμος καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας (APF) 20 Φεβρουαρίου 2008 /2 0 Εργασία σε ατομικό ή/και ομαδικό επίπεδο
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Hinweis der Redaktion
Αγαπητοί συνάδελφοι, ο Τσώρτσιλ έλεγε “Αν δεν μπορείς να τους κάνεις να καταλάβουν, μπέρδεψέ τους…”. Σίγουρα για πολλούς από εσάς οι παραπάνω έννοιες να φαντάζουν ως κάτι το διαφορετικό, το πρωτόγνωρο, ίσως εξωπραγματικό ή και ουτοπικό. Τα πράγματα όμως σίγουρα δεν είναι έτσι. Σε ολόκληρη τη ζωή μας μαθαίνουμε, είτε σε οργανωμένο περιβάλλον, είτε με τη συνεργασία μεταξύ μας, μέσα στο περιβάλλον εργασίας, ως πολίτες και προσωπικότητες (ας μη ξεχνάμε το «Γηράσκω αεί διδασκόμενος» του Σωκράτη). Αυτό το ρητό είναι η έννοια της ολιστικής και πανταχού παρούσας μάθησης σε κάθε στιγμή της ζωής μας. Σε ένα περιβάλλον που αλλάζει διαρκώς, σε ένα κόσμο με απαιτήσεις, η υπευθυνότητα για την αυτοδιαχείριση του εαυτού μας και την αυτο-οργάνωση όσον αφορά τη μάθησή μας με κριτική σκέψη και επίγνωση των συνεπειών των πράξεών μας ή την έλλειψή τους, είναι, ίσως, πιο σημαντική από ποτέ. Στην ιστορία της Εκπαίδευσης, έχουν κατά καιρούς προταθεί και εφαρμοστεί εναλλακτικές μορφές διδασκαλίας, κάθε μία από τις οποίες βασίζεται σε συγκεκριμένες παραδοχές για τη φύση του εκπαιδευόμενου, τη διαδικασία της μάθησης, τους ρόλους του εκπαιδευτικού και του μαθητή στη διδακτική διαδικασία (Ματσαγγούρας, 2004). Το Διαδίκτυο και γενικά η τεχνολογία, άλλαξε τον τρόπο ζωής, εργασίας, μάθησης και διασκέδασης στον 21ο αιώνα. Η κατάργηση των τοπικών, χρονικών και πολιτισμικών ορίων έδωσε ελευθερία και άνοιξε νέους ορίζοντες και νέες προοπτικές στη διαδικασία της μάθησης και γενικότερα της εκπαίδευσης για τους νεαρούς μαθητές με τη χρήση του. Κανείς δε θέλει να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία για να ξαναδημιουργήσει την εκπαίδευση όπως είναι ( Scardamalia & Bereiter , 1994). Οι νέες τεχνολογίες, και ιδιαίτερα τα περιβάλλοντα Διαδικτυακής Εκπαίδευσης, προσφέρουν πλήθος εργαλείων για διαχείριση δραστηριοτήτων και πληροφοριών, εργαλεία για υποστήριξη συνεργατικών δραστηριοτήτων, όπως είναι και τα εργαλεία του Web 2.0 ( blog , wiki , RSS κ.ά.). ΑΤΖΕΝΤΑ: 21 ος αιώνας: συνεργασία για συν-δημιουργία Διαδικτυακή Εκπαίδευση & Δια-Βίου Μάθηση Από το Web 1 . 0 στο Web 2 . 0 Εργαλεία & Τεχνικές Web 1 . 0 Εργαλεία & Τεχνικές Web 2. 0 Προβληματισμοί Συμπεράσματα
Ίσως να θεωρηθεί κοινοτυπία να ξεκινήσουμε την παρουσίαση αυτή μιλώντας για αλλαγές μιας και η έννοια αυτή, της ‘αλλαγής’, έχει κατά πολύ συζητηθεί και αναλυθεί τελευταία. Ωστόσο, κανείς, πιστεύουμε, δεν μπορεί να αρνηθεί αυτήν την πραγματικότητα, καθώς οι αλλαγές που επισυμβαίνουν σε επίπεδο κοινωνικο-οικονομικό, πολιτιστικό και τεχνολογικό επηρεάζουν τις εξελίξεις σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, επιβάλλοντας τον επαναπροσδιορισμό αρχών και στόχων και την αναδιοργάνωση του τρόπου δράσης. Πρόκειται δηλαδή για μια συνολικότερη αλλαγή προοπτικής, θέασης των πραγμάτων και του περιβάλλοντος χώρου, του ευρύτερου και του εγγύτερου. Στο χώρο της εκπαίδευσης, η νέα προοπτική επεκτείνεται πέρα από την υποχρεωτική και μεταϋποχρεωτική, καθώς και την ανώτερη βαθμίδα σε δια βίου ενασχόληση και κατάκτηση της γνώσης. Στο πλαίσιο αυτό, ο ενήλικας γίνεται ερευνητής, κοινωνός και (συν-)δημιουργός της νέας γνώσης, την οποία ενσωματώνει αποδεχόμενος ή και αμφισβητώντας την, ακολουθώντας έτσι μια πορεία μετασχηματιστική. Λαμβάνοντας υπόψη τον αφορισμό του Baudrilliard για την ‘εποχή της αλλαγής’ («….είναι ηθικός νόμος όλων των ατόμων, όμως το ότι αλλάζουμε δεν σημαίνει ότι γινόμαστε.»), στην παρουσίαση αυτή θα αναφερθούμε στις τεχνολογικές αλλαγές και, πιο συγκεκριμένα, στις αλλαγές στο διαδικτυακό χώρο που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν παιδαγωγικά. Επίσης θα προτείνουμε τεχνικές και εργαλεία που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στη διδακτική πράξη, προσφέροντας εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης της γνώσης τόσο για εμάς τους εκπαιδευτικούς όσο και για τους μαθητές μας. Στην απόπειρα αυτή όμως, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν είναι τα εργαλεία που προσδίδουν την εναλλακτική προοπτική στη διδασκαλία μας, αλλά ο τρόπος που τα χρησιμοποιούμε και τι πραγματικά προσδοκούμε από την πρακτική αυτή. Στην απόπειρά μας αυτή, επομένως, ο ρόλος μας ως εκπαιδευτικού θα είναι αυτός του συμβούλου, αυτού που ενθαρρύνει και εμψυχώνει την προσπάθεια, που δεν προσφέρει έτοιμες λύσεις αλλά που διευκολύνει τη διαδικασία της μάθησης.
Στη μεταβαλλόμενη κοινωνία που ζούμε, οι γνώσεις ανανεώνονται με ταχείς ρυθμούς και επιβάλλουν την περιοδική επανάληψη της εκπαίδευσης σε όλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου. Η καθιέρωση του Διαδικτύου και της ψηφιακής τεχνολογίας δημιούργησε νέες προοπτικές ανάπτυξης της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Η μεταφορά της πληροφορίας με υψηλές ταχύτητες και σε διάφορες μορφές (εικόνα, ήχος, κείμενο, υπερκείμενο, video, animation), συμβάλλει στην απελευθέρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας από το χώρο, το χρόνο και το μονοδιάστατο τρόπο αναζήτησης, παρουσίασης και διακίνησης της πληροφορίας και της γνώσης. Η διαδικτυακή εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση είναι ένας νέος και εξελισσόμενος χώρος, που φιλοδοξεί να υπερκαλύψει τα κενά και τις δυσκολίες της παραδοσιακής εκπαίδευσης, αλλά και να προσφέρει νέες δυνατότητες. Αυτό μπορεί να το πραγματοποιήσει με την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της τεχνολογίας προωθώντας έτσι την εκπαιδευτική διαδικασία, κάνοντας την ταχύτερη, πλουσιότερη και περισσότερο προσαρμοσμένη σε ατομικές μαθησιακές ανάγκες. Η δια βίου μάθηση παρέχει τη δυνατότητα αναβάθμισης, προόδου και ανέλιξης για όλους τους εργαζόμενους και ιδιαίτερα για τους εκπαιδευτικούς δημιουργώντας όρους αποδοτικότερης λειτουργίας τόσο των ιδίων ως προσωπικότητες, όσο και ως επιστημόνων. Για τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η δια βίου εκπαίδευση και η επιμόρφωση θα έπρεπε να θεωρείται ως αφετηρία για εμπλουτισμό των γνώσεων και βελτίωση των παιδαγωγικών προσεγγίσεων της σχολικής πρακτικής.
Συν-δημιουργία Περιεχόμενο που ξεπερνά το γραπτό κείμενο Ευχρηστία Διαδραστικότητα, συνεργασία και διαμοιρασμός Προσαρμογή του περιβάλλοντος σ’ αυτό που μας ταιριάζει καλύτερα Δημοσίευση προσωπικών δημιουργημάτων (και έκθεση σε -κυρίως- άγνωστο κοινό) Πολύς θόρυβος γίνεται τον τελευταίο καιρό γύρω από τον όρο Web 2.0 . Πόσοι, όμως, είναι αυτοί που στ' αλήθεια γνωρίζουν τι σημαίνει; O Sir Tim Berners-Lee , "πατέρας" του WWW, φαίνεται να είχε σοβαρές αμφιβολίες για το αν τελικά το Web 2.0 διαφέρει σε κάτι από το Web 1.0 και τι είναι αυτό. Όταν ρωτήθηκε αν η πιο ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στα δύο είναι ότι το Web 1.0 είναι περισσότερο η σύνδεση υπολογιστών ενώ το Web 2.0 είναι η σύνδεση των ανθρώπων μεταξύ τους, ο Berners-Lee απάντησε οτι: "Ο σκοπός του Web 1.0 ήταν επίσης να συνδέσει τους ανθρώπους μεταξύ τους. Ήταν ένας διαδραστικός χώρος και νομίζω πως το Web 2.0 είναι μια τεχνική ορολογία, τη σημασία της οποίας δεν καταλαβαίνει κανείς. Αν για εσάς το Web 2.0 σημαίνει blogs και wikis, τότε αυτό είναι σύνδεση ανθρώπων με ανθρώπους. Αλλά υποτίθεται πως αυτός ήταν ο σκοπός του Web από την αρχή. Και για την ακρίβεια, το να είναι κάτι "συμβατό με το Web 2.0" σημαίνει να χρησιμοποιεί τα πρότυπα που δημιουργήθηκαν από όλους αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι εργάζονται στο Web 1.0". Η κύρια διαφορά του Web 1.0 με το Web 2.0 εκτός των νέων τεχνικών είναι κυρίως μια νέα διαφορετική φιλοσοφία - στάση . Ο όρος καθιερώθηκε ακριβώς λόγω της σωστής νέας φιλοσοφίας. Οι τεχνικές δεν είναι και τόσο νέες. Chat rooms, e-mail, web pages, flash, Javascript υπάρχουν εδώ και αρκετά χρόνια, div tags υπάρχουν επίσης εδώ και καιρό. Για πολλούς οι διαφορές είναι αρκετές. Συνοψίζοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι: Web 1.0 διάβασμα , Web 2.0 παραγωγή γραπτού λόγου Web 1.0 ιστοσελίδες Web 2.0 blogs Web 1.0 διδασκαλία , Web 2.0 is about συζήτηση Web 1.0 δομή . Web 2.0 λιγότερο δομημένο – καταιγισμός ιδεών . Web 1.0 για τους λίγους . Web 2.0 για όλους . W eb 1.0 μοναχικότητα. W eb 2.0 συνεργατικότητα Web 1.0 εταιρίες , Web 2.0 κοινότητες. Web 1.0 πληροφορία . Web 2.0 γνώμη .
Στο Web 2.0 τα πράγματα αλλάζουν. Σε σελίδες όπως το Flickr, το YouTube, τη Wikipedia και άλλες, ο καθένας από εμάς με ελάχιστες γνώσεις χειρισμού Η/Υ και πολύ μεράκι μπορεί να δημιουργήσει την προσωπική του σελίδα ή να επέμβει σε σελίδες που φτιάχνονται από μια κοινότητα χρηστών που έχουν κάποια κοινά ενδιαφέροντα. Τα άλλα μέσα όπως email, email lists, journals, newsletters έχουν κλειστή κυκλοφορία μεταξύ των παραληπτών ενώ τα blogs είναι εντελώς ανοιχτά και δυνητικά υποστηρίζουν πολύ ευρύτερες κοινότητες. Οπότε δύνανται να συνεισφέρουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στη μεταφορά της γνώσης μέσα και έξω από την επιστημονική κοινότητα, από ότι τα παραδοσιακά μέσα. Επομένως υπάρχει ήδη άφθονη πληροφορία στην «blogosphere» και στα «Virtual worlds», ειδικά στα «public commons» του Second Life και το μόνο που υπολείπεται είναι η ανάδειξη πλέον των καλύτερων πηγών πληροφοριών και των καλύτερων παραδειγμάτων από τα οποία όλοι μπορούν να διδαχθούν v irtual worlds communities (Second life)
Τα διαδικτυακά συνεργατικά εργαλεία είναι ένας καινούριος, παρθένος θα λέγαμε, χώρος για την Εκπαίδευση. Είναι εύκολα στη χρήση, είναι δωρεάν, είναι εύκολα προσβάσιμα από τις σχολικές μονάδες, και μπορούν, ιδιαίτερα αν χρησιμοποιηθούν με βάση την εποικοδομηστική μέθοδο, να προσφέρουν αυτό το «κάτι διαφορετικό», που θα οδηγήσει τους μαθητές στην απόκτηση δεξιοτήτων και γνώσεων, με έναν τρόπο που είναι πολύ ελκυστικός στα παιδιά, επειδή το θεωρούν παιχνίδι και διαφορετικό από το παραδοσιακό μάθημα ( L . Rieber ,98). Φυσικά, για να πραγματοποιηθούν όλοι αυτοί οι στόχοι, βασική προϋπόθεση είναι η διάδοση της χρήσης των Η/Υ και του Διαδικτύου, από τους μαθητές για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η μετάβαση από το web 1.0 στο web 2.0, αντικατοπτρίζει και τη δυνατότητα μετάβασης από το Σχολείο1.0 στο Σχολείο2.0 (Ηargadon, 2007) .
Η συνεργατική μάθηση μέσω διαδικτύου είναι ένα πεδίο που προσφέρεται για έρευνα, καθώς, σύμφωνα με τον ορισμό του Koschmann (1996), η πρακτική της οικοδόμησης νοήματος σαν αποτέλεσμα κοινής δραστηριότητας, όπως για παράδειγμα κοινής επεξεργασίας ενός θέματος ή προσπάθειας επίλυσης προβλήματος έχει πρόσφατα αναδειχθεί σε αντικείμενο μελέτης. Η ΔΣΜ αποτελεί πρόκληση για τους εκπαιδευτικούς. Κυρίως όμως αποτελεί αναγκαιότητα, αφού μπορεί να καλύψει την ανεπάρκεια των επιμορφωτικών σεμιναρίων, όπως καταδεικνύουν έρευνες στην Ελλάδα (Τσετσίλας, 2006) και το εξωτερικό (Guskey, 2002, Huberman, 2001). Μπορεί επίσης να γίνει η γέφυρα που θα μειώσει το χάσμα ανάμεσα στην παλιά και τη νέα, ψηφιακή γενιά. Η εξοικείωση και η επαφή με τα μέσα δεν ανοίγει κανάλια επικοινωνίας και ενημέρωσης μόνο. Συντελεί επίσης στη διαμόρφωση των προσδοκιών των μαθητών για μια νέα εκπαίδευση που στοχεύει σε ένα πιο διαδραστικό τύπο μάθησης. Σύμφωνα με τον Philip (2007), η οπτική αυτή συνδέεται άμεσα και είναι απόρροια της χρήσης των ψηφιακών μέσων (Βιβίτσου κ.ά., ΕΕΕΠ 2007). Γενικότερα, η ΔΣΜ: Ενθαρρύνει την ανάπτυξη δεξιοτήτων γνωστικών, γλωσσικών, συνεργατικών και διαδικτυακών Υποστηρίζει την ανάπτυξη κοινοτήτων μάθησης Αποτελεί θετικό κίνητρο για την ενεργό συμμετοχή στο μάθημα Ενισχύει τη σύνδεση του σχολείου με την πραγματική ζωή Προωθεί την αρχή της σταδιακής αυτονόμησης (μάθηση μέσω της εξερεύνησης και της επικοινωνίας, διαμόρφωση άποψης, καλλιέργεια κριτικής σκέψης) Προωθεί την αρχή της Εξατομικευμένης Παιδαγωγικής (επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό σε α/σύγχρονο περιβάλλον) Ενθαρρύνει την ανάπτυξη κουλτούρας συμμετοχής και δια-λογικής συν-εργασίας (Βιβίτσου, 2008, ΨΗΦΙΟ)
Ωστόσο επειδή, όπως είπε κάποτε ο Ηράκλειτος, ‘τα πάντα ρει’, η ‘ομάδα’, με την έννοια που αποδίδει ο Downes (2007) στον όρο, δηλ. ενός συνόλου ανθρώπων που συν-εργάζονται για έναν κοινό στόχο, με καθορισμένους όμως ρόλους εξαρχής, πράγμα που, συχνά, όπως διαπιστώνουμε μέσα από τη διδακτική εμπειρία μας, οδηγεί σε άνιση κατανομή της συμμετοχής, σταδιακά μετεξελίσσεται σε ένα νέο σχήμα, αυτό του δικτύου, δηλ. της κοινωνικής δικτύωσης μέσω διαδικτύου. Στο πλαίσιο της διαδικτυακής κοινωνικής δικτύωσης η πρωτοβουλία, η αυτονομία και η ενεργός συμμετοχή είναι καθοριστική, τόσο για το περιεχόμενο της μάθησης καθαυτό αλλά και για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της κοινότητας μάθησης και συνεργασίας. Γιατί αντίθετα από ό,τι συμβαίνει στην ομάδα, το δίκτυο, που θα μπορούσε κανείς να παρομοιάσει με οικοσύστημα, είναι ανοικτό, ευέλικτο και δυναμικό, χωρίς προκαθορισμένους ρόλους και ημερομηνία λήξης. Στο νέο αυτό πλαίσιο, η χρήση των συνεργατικών διαδικτυακών εργαλείων θα μπορέσει να ξεπεράσει τα όρια της προσωπικής έκφρασης ώστε να γίνουν οι χώροι αυτοί δημιουργήματα-φορείς οικοδόμησης και ανανέωσης της γνώσης σε συνεργατικό επίπεδο. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, η ενσωμάτωση εργαλείων στους συνεργατικούς διαδραστικούς χώρους (π.χ. ροές RSS κ.ά.) που υποστηρίζουν τη συνθήκη αυτή είναι απαραίτητη, όπως και η αξιοποίηση δυνατοτήτων που προσφέρονται ήδη από το λογισμικό (π.χ. λίστα ‘φίλων’ μέσω υπερσυνδέσεων κλπ.).
Ο ρόλος του web 1.0 προσιδεάζει περισσότερο προς το δασκαλοκεντρικό παιδαγωγικό μοντέλο εκπαίδευσης. Υπάρχει ο μέντορας, ο οποίος κατέχει τη γνώση και τη μεταφέρει σε παθητικούς ακροατές - δέκτες τους μαθητές, χωρίς τη δυνατότητα διάδρασης ή έστω επανατροφοδότησης Στο web 1.0 , ο administration, ο διαχειριστής του συστήματος, την πληροφορία που θα λάβει εκείνος που την αναζητά, χωρίς να υπάρχειή να υπάρχει σε πολύ μικρό βαθμό η δυνατότητα διάδρασης ή έστω επανατροφοδότησης. Φυσικά σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του Διαδικτύου διαδραμάτισε και η εξέλιξη της τεχνολογίας (από PSTN se ADSL- T1 –T3) και συνεχίζεται…
Στην αρχική του μορφή το Διαδίκτυο (Internet, Web 1.0) περιέχει σελίδες οι οποίες γράφονται από άτομα που γνωρίζουν να γράφουν σε κώδικα και το αποτέλεσμα είναι στατικό δηλ. όλοι οι υπόλοιποι μπορούν μόνο να δουν την σελίδα και όχι να κάνουν κάποιες αλλαγές σε αυτήν. Εργαλεία και μέσα του web 1.0, όπως email, email lists, journals, newsletters έχουν κλειστή κυκλοφορία μεταξύ των παραληπτών.
Στο Web 2. 0 ο εκπαιδευτικός, έχει ως κύριο ρόλο να παρακολουθεί, να υποστηρίζει, να συντονίζει, να μοιράζει τις δραστηριότητες αλλά δεν πρέπει να δίνει τις σωστές απαντήσεις καθώς μόνο έτσι μπορεί να δοθεί η ευκαιρία να υπάρξει ερευνητικός διάλογος και συνεργατική μάθηση. Ο εκπαιδευτικός χρειάζεται να: α. Προσδιορίσει καθαρά τους στόχους του μαθήματος, του προγράμματος και της δεξιότητας β. Βοηθά τους μαθητές να προσδιορίζουν τους ρόλους τους μέσα στην ομάδα γ. Προσδιορίσει καθαρά τους στόχους και το πλάνο δ. Παρακολουθεί κάθε δραστηριότητα από κοντά χωρίς να επεμβαίνει, δίνοντας έτσι τον ανάλογο «χώρο» στους μαθητές για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους ε. Βοηθά τους μαθητές με στόχο το δημιουργικό διάλογο χωρίς να επεμβαίνει
Το blog είναι ένας ιστοτόπος, όπου οι εγγραφές απεικονίζονται κοινώς με χρονολογική σειρά.Τα blogs είναι εντελώς ανοιχτά και δυνητικά υποστηρίζουν πολύ ευρύτερες κοινότητες. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να συνεισφέρουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στη μεταφορά της γνώσης μέσα και έξω από την εκπαιδευτική κοινότητα, από ότι τα παραδοσιακά μέσα. Επομένως υπάρχει ήδη άφθονη πληροφορία στην «blogosphere» και στα «Virtual worlds», ειδικά στα «public commons» του Second Life και το μόνο που υπολείπεται είναι η ανάδειξη πλέον των καλύτερων πηγών πληροφοριών και των καλύτερων παραδειγμάτων από τα οποία όλοι μπορούν να διδαχθούν v irtual worlds communities (Second life) Τα Podcasts : Είναι μία συλλογή από ψηφιακά δεδομένα τα οποία διατίθενται μέσω διαδικτύου χρησιμοποιώντας syndication feeds για την αναπαραγωγή τους σε φορητές συσκευές ή υπολογιστές. Τα Extended networks είναι εργαλεία που βοηθούν στη διάχυση της γνώσης από επιστημονικά προγράμματα. π.χ. OTM Backnetwork: εφαρμογή web 2.0 βασισμένη σε αναδυόμενα microformat standards που καθιστά δυνατή την επικοινωνία και δικτύωση μιας εκτεταμένης κοινότητας ανάμεσα και κατά τη διάρκεια πραγματικών γεγονότων και συναντήσεων που διαδραματίζονται. Αυτόματα συλλέγονται δεδομένα από τα blogs του καθενός, φωτογραφίες από το flickr και άλλες σχετικές πληροφορίες της κοινότητας από το διαδίκτυο.
Εκφράζει μια διαφορετική αντίληψη για την εκπαίδευση και τη μάθηση. Ανατρέπει τους παραδοσιακούς ρόλους του δασκάλου – πομπού και του μαθητή – δέκτη. Δεν προσφέρει έτοιμες γνώσεις, αλλά ξεκινώντας από τη δράση οδηγούμαστε τελικά στη γνώση.
Γνωρίσαμε τι είναι το Web 2.0, τα εργαλεία του και τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να συνεργαστούμε δικτυακά. Άρα είμαστε έτοιμοι να μάθουμε να το χρησιμοποιούμε Τα ιστολόγια (web+logs= blogs) είναι ιστοσελίδες που κατασκευάζονται εύκολα, ανανεώνονται συχνά και περιέχουν πληροφορίες, σκέψεις και ιδέες που για κάποιους λόγους οι δημιουργοί τους, θεωρούν σημαντικές. Με άλλα λόγια είναι διαδικτυακά διαδραστικά ημερολόγια (Βιβίτσου 2005). Στο ιστολόγιο, με απλά βήματα, εύκολα μπορεί κάποιος να δημοσιεύσει τις σκέψεις του, τις ανησυχίες του, ειδήσεις και οτιδήποτε άλλο στον Παγκόσμιο Ιστό και, το κυριότερο, ότι μπορεί να διαβαστεί και να σχολιαστεί από ανθρώπους που το βλέπουν σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας καταλάβουμε και κατανοήσουμε, ότι σήμερα, την εποχή της πληροφορίας, μπορούμε όλοι να συμμετάσχουμε στο Παγκόσμιο Χωριό, ως ισάξια και ισότιμα μέλη. Η δημιουργία και τήρηση προσωπικού ιστολογίου σηματοδοτεί την ανάπτυξη περιβάλλοντος δημοσιοποίησης των ιδεών, σκέψεων, απόψεων, γνώσεων των χρηστών χρησιμοποιώντας το λόγο ως μέσο έκφρασης. Η φύση του λόγου που καταγράφεται σε μορφή κειμένων (σχόλια και απαντήσεις) είναι ιδιότυπη (συνδυάζει στοιχεία προφορικής και γραπτής έκφρασης), ωστόσο δεν παύει το δημοσιευμένο υλικό να αποτελεί πυρήνα οικοδόμησης της γνώσης. Εκτός από το γεγονός ότι το ίδιο το περιβάλλον είναι προϊόν γνωστικής επεξεργασίας, το περιεχόμενό του αντανακλά το σύστημα αξιών, τις απόψεις, τις προσεγγίσεις του δημιουργού του σχετικά με το θέμα που διαπραγματεύεται. Επομένως, δυναμικά μπορεί να ενεργοποιήσει την κατάθεση επιχειρημάτων, θέσεων και αντιθέσεων με αποτέλεσμα την προώθηση της κριτικής σκέψης και των δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής. Το στοιχείο αυτό, καθώς ενισχύει την προοπτική συμμετοχής και συνεργασίας, καθιστά το ιστολόγιο ένα δυναμικό εργαλείο μάθησης του Παγκόσμιου Ιστού 2.0 ( Web 2.0) στη διαδικτυακή εκπαίδευση δεύτερης γενιάς ( e - learning 2.0). Επομένως, θα μπορούσε να ειπωθεί, και σύμφωνα με την επισήμανση του Stahl (2006), ότι το ιστολόγιο αποτελεί ένα γνωσιακά-βασισμένο περιβάλλον, καθώς, ως ασύγχρονο εργαλείο, ενθαρρύνει τον αναστοχασμό επί του περιεχομένου και υποστηρίζει τη διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης σε κοινωνικό πλαίσιο μέσω της αλληλεπίδρασης μεταξύ δημιουργού και χρηστών-επισκεπτών. Η δυνατότητα δε που προσφέρεται σήμερα από τους παρόχους εικονικού χώρου για την καταχώρηση πολυάριθμων δημοσιεύσεων και σχολίων χωρίς οικονομική επιβάρυνση, χρονικούς περιορισμούς και με διάρκεια που εξαρτάται από τη βούληση του δημιουργού του ιστολογίου, αυξάνει την αίσθηση μονιμότητας και το βαθμό οικειοποίησης του διαδικτυακού περιβάλλοντος (Βιβίτσου κ.ά., ΕΕΕΠ 2007). Στην παιδαγωγική πράξη το ιστολόγιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με τη δια ζώσης διδασκαλία και, ανάλογα με την ηλικία, το γνωστικό επίπεδο των μαθητών και την εξοικείωσή τους με τα ψηφιακά μέσα, λιγότερο ή περισσότερο ενεργά, με περισσότερη ή λιγότερη παρέμβαση από τον εκπαιδευτικό. Στο πλαίσιο αυτό, το μαθησιακό πρόγραμμα είναι δυνατό να περιλαμβάνει μια σταδιακά αυξανόμενη κοινωνική παρουσία και δικτύωση των μαθητών. Πιο συγκεκριμένα, το ιστολόγιο μπορεί να αξιοποιηθεί ως: Ανάγνωσμα (π.χ. οι μαθητές επισκέπτονται συγκεκριμένα ιστολόγια για άντληση ιδεών πάνω σε ένα θέμα που συζητούν αργότερα στην τάξη) Χώρος δημοσίευσης ατομικών ή ομαδικών εργασιών (από τον εκπαιδευτικό ή τους ίδιους τους μαθητές) Χώρος ένθεσης αρχείων εικόνας, ήχου και κινούμενης εικόνας ( video ) (π.χ. για ενημέρωση, σχολιασμό κλπ) Περιβάλλον επικοινωνίας με τον εκπαιδευτικό (π.χ. για τη διατύπωση ερωτημάτων σχετικών με το μάθημα, την εργασία στο σπίτι κλπ) Προσωπικό ημερολόγιο (για την καταγραφή απόψεων και εμπειριών σχετικών με τη μαθησιακή εμπειρία) Ε- portfolio (δηλ. σαν βιογραφικό που θα εμφανίζει την εξέλιξη του μαθητή μέσα από την καταγραφή π.χ. των πιστοποιητικών γλωσσομάθειας που αποκτά, τη συμμετοχή σε προγράμματα περιβαλλοντικά κ.ά., την παρουσίαση γραπτών εργασιών κλπ) Περιβάλλον για ομαδική εργασία (π.χ. ανταλλαγή απόψεων για ένα πρόβλημα στα Μαθηματικά, ένα κείμενο λογοτεχνικό, ένα θέμα που συζητήθηκε στην τάξη κλπ) (Βιβίτσου, 2008, ΨΗΦΙΟ)
(Μην το παρακάνουμε με το ιστολόγιο, απλά ότι λέει το σλάιντ ) Σημείο συνάντησης του ατόμου, των μελών της κοινότητας και των ιδεών τους (Efimova, 2004) Συλλογή δεδομένων, επικοινωνία και συνεργασία (Sessums, 2006 , Warlick, 2005); Εργαλείο: για έρευνα (Mortensen & Walker, 2002) ανάπτυξης δεξιοτήτων (π.χ. κριτικής και αναλυτικής σκέψης, Eide & Eide, 2005)
Το Wiki είναι ένα εργαλείο, το οποίο ενδείκνυται για χρήση, όταν πολλοί συγγραφείς χρειάζεται να συνεργαστούν πάνω στο ίδιο αρχείο ή ιστοσελίδα. Η παρουσίαση όλων των απόψεων των συγγραφέων εξελίσσεται δυναμικά. Στην εκπαιδευτική διαδικασία, είναι ένα αξιόλογο εργαλείο, με το οποίο είναι δυνατό να συνεργαστούν και να παρουσιάσουν δεδομένα πολλοί άνθρωποι- συνεργάτες, ακόμη και αν οι αποστάσεις που τους χωρίζουν είναι μεγάλες. Εδώ μπορεί να μπει ένα γαλλικό παράδειγμα
Οι προοπτικές ενσωμάτωσης των διαδικτυακών συνεργατικών εργαλείων στο διδακτικό πρόγραμμα είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετικές, καθώς η συνεργατική μάθηση και η χρήση νέων τεχνολογιών, αλλά και η υλοποίηση σχεδίων εργασίας υποστηρίζονται από το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών της υποχρεωτικής εκπαίδευσης (ΦΕΚ 303/13-3-2003). Η δημιουργία και η χρήση συνεργατικών εργαλείων του web 2.0 από εμας τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές μας αποτελεί κίνητρο για την ενεργό συμμετοχή τους, αλλά και χώρος ανάπτυξης συνεργασίας σε ομάδες. Με αυτό τον τρόπο το διαδικτυακό περιβάλλον μπορεί να λειτουργήσει και ως εργαλείο σταδιακής αυτονόμησης των μαθητών, μέσω της δυνατότητας που προσφέρει για ανάληψη πρωτοβουλίας, διαμόρφωσης ανάλογα με τις προτιμήσεις και ανάπτυξης διαδικτυακών και συνεργατικών δεξιοτήτων. Η αυτονόμηση είναι μια από τις βασικές αρχές που προτείνει το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ - ΦΕΚ 303/13-3-2003) ώστε μέσω της ανάπτυξης μεταγνωστικών στρατηγικών και δεξιοτήτων στη διάρκεια της πορείας τους στο Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο οι μαθητές να ανεξαρτητοποιούνται ολοένα και περισσότερο από τον/την εκπαιδευτικό για να μπορέσουν αργότερα να αντεπεξέλθουν στις αναγκαιότητες που οι κοινωνικο-οικονομικές εξελίξεις δημιουργούν. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, οι σημερινοί μαθητές και αυριανοί πολίτες θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις απαιτήσεις μιας κοινωνίας που μεταβάλλεται συνεχώς και με ραγδαίο ρυθμό μέσω της δια βίου μάθησης. Η υλοποίηση και η αξιοποίηση τέτοιων προγραμμάτων διαδικτυακής συνεργασίας πληρούν τους όρους διαθεματικής προσέγγισης και διασύνδεσης διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων, αφού για την υλοποίησή τους οι μαθητές είναι δυνατόν να χρησιμοποιούν στοιχεία πληροφορικής, αλλά και γνώσεις ιστορίας και ξένης γλώσσας για να αναζητήσουν πληροφορίες, να ανταλλάξουν απόψεις, να οικοδομήσουν νέα γνώση, να παρουσιάσουν το προϊόν της εργασίας τους. Επομένως, όλα τα μαθήματα που εντάσσονται στα αναλυτικά προγράμματα μπορούν να συνδεθούν, να συνεργαστούν σε πάρα πολλούς συνδυασμούς και να προσφέρουν απεριόριστες ευκαιρίες τόσο στους μαθητές, όσο και στους εκπαιδευτικούς. Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, προτείνεται, αν είναι δυνατόν, για όλες τις τάξεις, αφού, σύμφωνα με έρευνες, οι μαθητές πρέπει να εξοικειώνονται στη χρήση Η/Υ ακόμη και από το Νηπιαγωγείο. Βασική προϋπόθεση είναι η ύπαρξη Εργαστηρίου Πληροφορικής ή Η/Υ με βιντεοπροβολέα, ώστε να έχουν όλοι οι μαθητές τη δυνατότητα παρακολούθησης. Τα περισσότερα σχολεία των αστικών κέντρων διαθέτουν αντίστοιχα εργαστήρια, ή σταθμούς εργασίας, όπως και πολλά περιφερειακά, αλλά όχι όλα. Οι μαθητές, σήμερα είναι « digital natives », έχουν γεννηθεί στην ψηφιακή εποχή, μεγαλώνουν με τους Η/Υ και χειρίζονται αυτό το μέσο. Μπορούν με την βοήθεια και την καθοδήγηση επιμορφωμένων στις Νέες Τεχνολογίες εκπαιδευτικών να ξεκινήσουν τη δημιουργία δικών τους Διαδικτυακών Διαδραστικών Ημερολογίων ( Pitcher , 2007).
«Το να λες ότι οι τεχνολογίες αυτές θα φέρουν μόνο καλά ή κακά πράγματα, είναι σα να λες ότι ο καιρός θα είναι μόνο καλός ή κακός… Προσδεθείτε λοιπόν και απολαύστε τις…» Jhon Perry Barlow (Grateful Dead)- συνέντευξη στο περιοδικό Uncut.