2. Ακούστε το τραγούδι
Ένας μύθος» του Γιώργου Μούτσιου και της
Μαρίας Δουράκη
Στίχοι: Θρασύβουλος Σταύρου
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση : Γιώργος Μούτσιος & Μαρία Δουράκη
Για τον μύθο που μας λέτε
άλλον μύθο θα σας πω.
Ήταν κάποιος μια φορά
δίχως σπίτι και γωνιά.
Για τους άνδρες είχε φρίκη
κι ένα μίσος φοβερό.
Όμως όλες τις γυναίκες
τις αγάπαγε θαρρώ.
Ένα μύθο θα σας πω
που τον μάθαμε παιδιά.
Ήταν κάποιος μια φορά
που 'φυγε στην ερημιά.
Κι από τότε στα βουνά
ζούσε πια με το κυνήγι.
Κι από μίσος στις γυναίκες
δεν κατέβη στο χωριό.
3.
4. Το θέατρο της
Επιδαύρου
Η κωμωδία του
Αριστοφάνη
Λυσιστράτη
παίχτηκε το
411 π.Χ. στο
θέατρο της
Επιδαύρου.
6. Η ζωή του Αριστοφάνη
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 445 π.Χ. περίπου, και πέθανε στα μέσα
της δεκαετίας του 380 π.Χ. Έζησε στην Αθήνα και μεγάλωσε τα χρόνια, που
ξεκίνησε για την Αθήνα και τους κατοίκους της, μία εποχή ειρήνης και
άνθησης, κατά την οποία στην πολιτική ζωή κυριαρχούσε η προσωπικότητα
του Περικλή. Ήταν γιος του Φιλίππου. Για τη ζωή του, όμως, μόνο ελάχιστα
μας είναι σήμερα γνωστά. Νυμφεύτηκε νωρίς κι απέκτησε τρεις γιους, τον
Φίλιππο, τον Νικόστρατο και τον Αραρότα.
Έλαβε συνολικά, 10 μεγάλα πρώτα βραβεία σε σχετικούς
θεατρικούς διαγωνισμούς. Από τα έργα του φαίνεται πως είχε εξαιρετική
μόρφωση. Εκτός από τη καθολική μόρφωση γνώριζε άριστα τα έργα των
προηγούμενων ποιητών και φρόντισε να τελειοποιηθεί στη σκηνική τέχνη.
Ήτανε πνευματωδέστατος ευφυολόγος, χιουμορίστας και με περίσσεια
τόλμη καυτηρίαζε, προπάντων τους δημαγωγούς, τους σοφιστές και τον
Δήμο Αθήνας.
Φαίνεται πως γνώριζε πολύ καλά τις τραγωδίες του Αισχύλου, τον
οποίο και θαύμαζε. Επίσης είναι άριστος γνώστης των "Ωδών" του
Πίνδαρου και του Στησίχωρου. Εκείνος όμως που επέδρασε πολύ στο ύφος,
στη τεχνική και στη γλώσσα του, ήταν ο Ευριπίδης, παρόλο που
αποτελούσε το μόνιμο στόχο των επιθέσεων και των διακωμωδήσεών του.
Ο Κρατίνος, για να χαρακτηρίσει την προσκόλληση αυτή, έπλασε αυτή τη
λέξη: "ευριπιδαριστοφανίζειν".
7. ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ Το διασημότερο έργο του Αριστοφάνη παίχτηκε
το 411 π.χ. στην Αθήνα και έχει χαρακτήρα
αντιπολεμικό. Οι γυναίκες της Αθήνας και της
Σπάρτης, προσπαθούν να πείσουν τους άντρες
τους να σταματήσουν τον Πελοποννησιακό
πόλεμο σε μια τελευταία τους προσπάθεια να
επικρατήσει ειρήνη μετά από έντονα δραματικά
πολιτικά γεγονότα. Η παραβίαση της ειρήνης το
421 π.χ. η απώλεια της Δεκέλειας του
σπουδαιότερου οχυρού της Αθήνας, η
αποστασία πολλών πόλεων της Αθηναϊκής
συμμαχίας. Οι πληγές των αντιπάλων δεν
άφηναν περιθώρια ούτε για ειρήνη ούτε για νέο
πόλεμο. Όλοι ήταν ηττημένοι αλλά ταυτόχρονα
και αμετανόητοι. Η Ειρήνη στο τέλος του έργου
επιτυγχάνεται με κάποιες αμοιβαίες
παραχωρήσεις. Η Λυσιστράτη πείθει τους
Αθηναίους να παραιτηθούν από την Πύλo που
κατέκτησαν και αφετέρου τους Σπαρτιάτες, να
παραιτηθούν από τρεις άλλες περιοχές. Το
έργο κλείνει υμνώντας την Αθηνά θεά της
Αθήνας που όμως λατρευόταν και στη Σπάρτη
ως Αθηνά <<ΧΑΛΚΙΟΙΚΟΣ>>: <<Ύμνησε η θεά
την πιο δυνατή, που όλους τους νικά, τη θεά
με το χάλκινο σπίτι>>.
8. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗΣ
Στην Αρχαία Αθήνα κατά την περίοδο του Πελοποννησιακού
πολέμου, οι γυναίκες με επικεφαλής την Λυσιστράτη αποφασίζουν
να σταματήσουν τον πόλεμο και να ξαναφέρουν την ειρήνη στον
τόπο τους. Ανάμεσα στις συγκεντρωμένες γυναίκες ξεχωρίζουν,
εκτός από την Λυσιστράτη η Αθηναία Κλεονίκη, η νεαρή Μυρρίνη
και η Σπαρτιάτισσα Λαμπιτώ. Την αρχική ιδέα έχει συλλάβει η
Λυσιστράτη, η οποία για αυτόν τον λόγο, έχει συγκαλέσει κρυφά
όλες τις Αθηναίες αλλά και αντιπροσώπους, από τις υπόλοιπες
πόλεις. Οι γυναίκες συγκεντρώνονται και καταλαμβάνουν την
Ακρόπολη εκεί όπου βρίσκεται το θησαυροφυλάκιο του δημοσίου
χρήματος με τα οποία επιδοτούνται πολεμικές επιχειρήσεις.
Εξοργισμένοι οι άντρες από την ανταρσία των γυναικών, έρχονται
κρατώντας χύτρες και αναμμένους πυρσούς, ενώ γυναίκες
κρατούν σταμνιά με νερό. Η αναμέτρηση αρχίζει και όταν οι άντρες
Αθηναίοι και Σπαρτιάτες αντιλαμβάνονται πως οι γυναίκες είναι
ανυποχώρητές αρχίζουν τις διαπραγματεύσεις για την ειρήνη.
‘Ετσι η Ειρήνη εξασφαλίζεται και επισφραγίζεται με ένα συμπόσιο
που παραθέτουν οι γυναίκες μέσα σε μια αποθέωση από
τραγούδια και χορούς.
18. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Ελλάδα
Οι γυναίκες στην αρχαία Αθήνα δεν είχαν πολιτικά
δικαιώματα. Για την αθηναϊκή κοινωνία, αποστολή
της ενάρετης γυναίκας ήταν από τη μία μεριά η
φύλαξη του οίκου και η επιτέλεση των καθηκόντων
που αφορούσαν στην καλή λειτουργία του (με τη
βοήθεια δούλων, που ήταν καθεστώς για όλα
σχεδόν τα σπίτια), και από την άλλη η απόκτηση
παιδιών –κυρίως αρσενικών – για τη διαιώνιση του
οίκου. Οι γάμοι εξυπηρετούσαν πρωτίστως
κοινωνικές και θρησκευτικές ανάγκες. Οι κοπέλες
παντρεύονταν σε πολύ νεαρή ηλικία άνδρες που
είχαν επιλέξει οι πατέρες τους. Ο σύζυγος γινόταν
κηδεμόνας της νέας και έπαιρνε προίκα, την οποία
διαχειριζόταν ο ίδιος. Σε περίπτωση διαζυγίου, η
προίκα επέστρεφε στον πατέρα ή στον πιο κοντινό
συγγενή.
19.
20. Οι γυναίκες περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος
της ημέρας τους στο γυναικωνίτη, συνήθως
στον πάνω όροφο του σπιτιού, γνέθοντας,
πλέκοντας ή υφαίνοντας στον αργαλειό. Αυτές,
άλλωστε, ήταν και οι μόνες εργασίες που
θεωρούνταν ότι άρμοζαν σε γυναίκες
αριστοκρατικής καταγωγής. Οι μόνες έξοδοί
τους σε δημόσια θέα ήταν σε μεγάλες
θρησκευτικές γιορτές, σε γαμήλιες τελετές,
γιορτές συγγενών και κηδείες. Δεν υπήρχε
θεσμοθετημένη εκπαίδευση για τις γυναίκες και
οι όποιες γνώσεις προερχόταν από συγγενείς,
φίλες και άλλες γυναίκες του περιβάλλοντός
τους.
21. Αγγεία που ζωντανεύουν
Οι παραστάσεις των ερυθρόμορφων και
μελανόμορφων αγγείων απεικονίζουν μόνο
μια στιγμή στο χρόνο κι όμως σχεδόν πάντα
αφηγούνται μια ολόκληρη ιστορία. Δεν θα
είχε ενδιαφέρον να μπορούσε να
παρακολουθήσει κανείς, με τρόπο
κινηματογραφικό, το πριν και το μετά των
στιγμών αυτών;
Το Ure Museum of Greek Archaeology του
Πανεπιστημίου το Reading πραγματοποίησε
το μεγαλοφυές πρόγραμμα προκειμένου να
ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον των μαθητών
της περιοχής για τον αρχαίο ελληνικό
πολιτισμό αξιοποιώντας τη συλλογή
αρχαίων ελληνικών αγγείων που διαθέτει.
22. Αποτέλεσμα του προγράμματος ήταν
η παραγωγή μιας σειράς σύντομων
ταινιών με κινούμενα σχέδια που
ζωντανεύουν μικρές ιστορίες σε σενάριο
που εμπνεύστηκαν τα παιδιά.
Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές
από τις ιστορίες αυτές. Ο αρχαίος
ελληνικός κόσμος ζωντανεύει μ΄ έναν
τρόπο απολύτως συναρπαστικό!
27. ΔΙΔΑΓΜΑ
Ο σκοπός της Ειρήνης ξεπερνάει τα όρια της ανάγκης
για προκοπή και γίνεται ανάγκη σωτηρίας της
πατρίδας.
Η Λυσιστράτη θέλει την Ειρήνη όχι για προσωπικούς
λόγους, ούτε μόνο για το καλό της Αθήνας, αλλά για
το συμφέρον ολόκληρου του Ελληνικού κόσμου.
