1. DẠY HỌC
THEO DỰ ÁN
Nhóm
HTV 12
GVHD: Hoàng Đỗ Ngọc Trầm
SVTH: Nguyễn Thị Thanh Vân
Bích Thị Minh Trận
Đỗ Thị Hạnh
Đỗ Thị Hoài Liễu
2. Giới thiệu bài dạy
- Tiêu đề bài dạy: Bài Khúc xạ ánh sáng (thuộc
chương trình vật lý 11NC).
- Thời gian giảng dạy: 1 tiết (45 phút).
- Thời gian thực hiện dự án: 3 tuần.
- Tên dự án: Ánh sáng huyền bí
3. Mô tả dự án
- Tình huống
Sau khi học sinh chương “Khúc xạ ánh sáng”, một số học sinh
vẫn chưa hiểu một số hiện tượng và vấn đề: Vì sao kính thiên
văn có thể quan sát được các thiên thể ở rất xa so với Trái Đất,
vì sao xuất hiện cầu vồng sau mỗi cơn mưa, hiện tượng ảo ảnh
trên sa mạc.. nên nhà trường đã tổ chức một buổi ngoại khóa
với tên gọi “Ánh sáng huyền bí”nhằm giúp học sinh nắm rõ
hơn về kiến thức, giải thích được hiện tượng và tham gia được
nhiều hoạt động thật bổ ích.Trong buổi ngoại khóa này, có sự
góp mặt của nhà khoa học, nhà thiên văn học lừng lanh thế
giới và các nhà báo,phóng viên.
4. - Mục đích: học sinh nắm được tính chất của ánh sáng và giải
thích được hiện tượng khúc xạ trong đời sống
- Đóng vai: các học sinh quan sát, tìm hiểu và nghiên cứu.
- Người nghe: các học sinh, thầy cô và những ai quan tâm,
yêu thích đề tài.
- Sản phẩm: Bài thuyết trình hay một bài báo cáo trình diễn
- Mỗi lớp chia làm 3 nhóm:
• Nhóm 1: đóng vai là các nhà báo, phóng viên.
• Nhóm 2: đóng vai là nhà khoa học.
- Thời gian thực hiện dự án: 3 tuần
• Tuần 1, 2 : triển khai và tìm hiểu dự án.
• Tuần 3: trình bày và tổng hợp kiến thức.
- Thời gian trình diễn: 45 phút.
Mô tả dự án
5. Nhóm Công việc Sản phẩm
Nhà khoa
học
Giải thích cho các em học sinh hiểu
về các hiện tượng khúc xạ ánh sáng
ánh sáng trong tự nhiên và trong đời
sống , làm một thí nghiệm đơn giản
để minh họa.
- Bài báo cáo.
- Bài trình diễn.
- Các thí nghiệm
đơn giản.
Nhà báo,
phóng
viên
Giới thiệu buổi ngoại khóa để mọi
người đến tham dự, phỏng vấn các
nhân vật chính tham gia buổi ngoại
khóa, quay phim các hoạt động…để
thu thập thông tin và biên tập thành
một bài báo hoặc đăng lên các
phương tiện thông tin đai chúng.
-Một ấn phẩm, một
poster giới thiệu.
-Một bài báo.
-Một bài cảm nhận.
Một bài thu hoạch.
6. TÓM TẮT BÀI DẠY
I. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
II.Định luật khúc xạ ánh sáng.
III.Chiết suất tỉ đối, chiết suất tuyệt đối.
IV.Tính thuận nghịch trong sự truyền ánh sáng.
7. KĨ NĂNG THẾ KỈ 21
1/ Học tập & Sáng tạo
- Học nhóm có hiệu quả.
- Kĩ năng giao tiếp và hợp tác.
- Chọn lọc và tổng hợp kiến thức hợp lí.
- Đưa ra những quyết định đúng đắn.
2/ Kĩ năng sử dụng các phương tiện thông tin, truyền
thông và công nghệ
- Tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng, hiệu quả -
và sử dụng thông tin một cách sáng tạo.
-Biết sử dụng nhiều tranh wed xã hội.
- Biệt chia sẻ thông tin và đóng góp ý kiến cho bài dạy
- Có khả năng tích hợp công nghệ vào bài một cách
phong phú .
8. c/ Kĩ năng sống & làm việc
- Biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của
người khác.
- Năng động, sáng tạo.
- Làm việc có hiệu quả và có trách nhiệm.
- Khả năng lãnh đạo và tinh thần trách
nhiệm.
KĨ NĂNG THẾ KỈ 21
9. •Chuẩn học tập
Học sinh phải nhận biết được hiện tượng
khúc xạ ánh sáng và phát biểu được định luật
khúc xạ ánh sáng.
Vận dụng được định luật khúc xạ ánh sáng
vào giải bài tập và giải thích đươc các hiện
tượng khúc xạ ánh sáng có trong đời sống và
tự nhiên.
10. •Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức:
Biết được hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
Phát biểu được định luật khúc xạ ánh sáng.
Hiểu và vận dụng được định luật khúc xạ ánh
sáng.
Biết được tính thuận nghịch và sự truyền ánh
sáng.
11. 2/ Về kỹ năng:
Biết vận dụng các kiến thức về hiện tượng
khúc xạ ánh sáng.
Nắm và vẽ đường đi của tia sáng qua hai môi
trường trong suốt.
Vận dụng định luật khúc xạ ánh sáng để giải
bài tập và giải thích một số hiện tượng đơn giản
trong cuộc sống.
3/ Thái độ
Tích cực và phát huy khả năng làm việc
nhóm.
Hứng thú với dự án.
12. •Bộ câu hỏi định hướng
1/ Câu hỏi khái quát:
• Chúng ta sẽ như thế nào khi không có ánh sáng?
•Làm thế nào để tạo ra áo tàng hình?
•Có phải những điều chúng ta nhìn thấy là đúng với
thực tế không?
2/ Câu hỏi bài học:
•Vì sao vị trí hình ảnh cá trong nước không đúng
như ta nhìn thấy?
•Tại sao người bị cận thị lại phải đeo kính?
•Hiện tượng ảo ảnh trên sa mạc?
13. 3/ Câu hỏi nội dung:
• Mô tả hiện tượng khúc xạ ánh sáng?
• Trình bày định luật khúc xạ ánh sáng?
• Thế nào là góc khúc xạ?
• Chiết suất tỉ đối, chiết suất tuyệt đối của một
môi trường là gì?Nêu công thức liên hệ giữa hai
chiết suất trên.
• Mô tả ảnh của một vật được một vật được tạo
bởi sự khúc xạ ánh sáng qua mặt phân cách
giữa hai môi trường?
• Nêu tính thuận nghịch trong sự truyền ánh
sáng?
15. LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ
Trước khi bắt đầu dự án
• Giáo viên đặt câu hỏi để học sinh tìm hiểu và
đưa ra ý tưởng.
• Đưa ra bản kế hoạch dự án cho học sinh.
• Phổ biến cho học sinh biết các tiêu chí đánh
giá của dự án.
• Chia nhóm và tổ chức thi đua giữa các nhóm.
16. Học sinh thực hiện dự án và
hoàn tất công việc.
• Học sinh bám sát dự án để từng bước thực hiện
đầy đủ các bước.
• Lập bản tóm tắt dự án, sổ ghi chép, biên bản
họp nhóm.
• Tạo ấn phẩm, làm sản phẩm hoặc bài báo cáo
trình bày ý tưởng của nhóm.
• Nhận xét,trao đổi dự án với các nhóm khác.
LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ
17. Sau khi hoàn tất dự án
• Hoàn tất các bản tiêu chí đánh giá của dự
án.
• Bài thu hoạch hoàn chỉnh của học sinh.
• Trình bày sản phẩm trước lớp.
• GV hướng dẫn nhận xét và các nhóm nhận
xét, góp ý kiến lẫn nhau.
LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ
18. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
•Hai tuần trước khi bắt đầu bài dạy:
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm trước bài dạy,
tổng hợp và rút ra nhận xét, đánh giá.
+ Phát phiếu khảo sát tìm hiểu nhu cầu của học sinh, tổng
hợp, hoàn thiện kế hoạch dự án.
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra để xác định loại hình trí
thông minh của mình, từ đó điều chỉnh phong cách học phù
hợp.
•Một tuần trước khi bắt đầu bài dạy:
+ Chia nhóm cho học sinh dựa trên những phong cách học
khác nhau đã khảo sát:
19. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Nhóm 1 – Nhóm nhà báo, phóng viên: gồm những học
sinh phát triển trí thông minh ngôn ngữ, âm nhạc, những học
sinh phát triển mạnh hơn về não phải, là khả năng sáng tạo,
đề xuất ý tưởng.
Nhóm 2 – Nhóm nhà khoa học: gồm những học sinh phát
triển về trí thông minh logic, không gian, những học sinh
phát triển mạnh về não trái, là khả năng tư duy logic, định
hướng không gian tốt.
+ Giao việc cho các nhóm:
Nhóm 1: đóng vai nhà báo, phóng viên.
Nhóm 2: đóng vai nhà khoa học
20. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
+ Giải thích công việc và đề xuất một số ý tưởng gợi ý cho
sản phẩm của các nhóm.
+ Đưa ra tiêu chí đánh giá cho từng nhóm trong quá trình
thực hiện dự án, trình bày sản phẩm.
+ Yêu cầu học sinh cập nhật biên bản họp nhóm, bản phân
công việc cụ thể cho mỗi thành viên, cập nhật tiến trình làm
việc của từng cá nhân trên trang web của dự án (có đánh
giá).
+ Giáo viên thường xuyên trao đổi, hỗ trợ học sinh trong
tìm kiếm tài liệu thông qua trang blog hoặc wiki của dự án.
21. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
• Tiến hành bài dạy
+ Học sinh từng nhóm trình bày sản phẩm, giáo viên nhận xét,
đánh giá sản phẩm và khả năng trình bày ý tưởng của học sinh.
+ Các nhóm nhận xét, đóng góp ý kiến cho sản phẩm của nhóm
khác.
+ Giáo viên tổng hợp, chỉnh sửa, bổ sung và tóm tắt lại kiến
thức.
- Sau bài dạy:
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm kiến thức mới học
ngay tại lớp.
+ Yêu cầu học sinh làm bản tự đánh giá và đánh giá các thành
viên khác trong nhóm, các nhóm tự đánh giá sản phẩm của mình.
+ Yêu cầu học sinh thực hiện phản hồi cho bài học và sản phẩm
của các nhóm trên trang blog của dự án (có đánh giá).
22. TỔNG HỢP ĐÁNH GIÁ
Bảng đánh giá nhu cầu của học sinh
Bảng đánh giá sản phẩm học sinh
Bảng đánh giá tự định hướng và siêu
nhận thức
Các bảng đánh giá khác
23. TÀI LIỆU HỖ TRỢ HỌC TẬP
1/Nguồn tài liệu tham khảo:
• Sách giáo khoa Vật Lý 11 Nâng cao.
• Thiết kế bài giảng Vật Lý 11.
• Sách bài tập Vật Lý 11 Nâng cao.
• Phân dạng và phương pháp giải bài tập Vật lý 11.
2/ Các trang web tham khảo:
• http:/thuvienvatly.com
• http:/baigiang.violet.vn
• http:/vatlyvietnam.org
• http:/diendanvatlytuoitre.com
24. TIẾN HÀNH BÀI DẠY
1.Hai tuần trước khi bắt đầu bài dạy:
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm trước
bài dạy, tổng hợp và rút ra nhận xét, đánh giá.
+ Phát phiếu khảo sát tìm hiểu nhu cầu của học
sinh, tổng hợp, hoàn thiện kế hoạch dự án.
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra để xác định loại
hình trí thông minh của mình, từ đó điều chỉnh
phong cách học phù hợp.
25. TIẾN HÀNH BÀI DẠY
2/ Một tuần trước khi bắt đầu bài dạy:
+ Chia nhóm cho học sinh dựa trên những phong cách học
khác nhau đã khảo sát:
Nhóm 1 – Nhóm nhà báo, phóng viên: gồm những học sinh
phát triển trí thông minh ngôn ngữ, âm nhạc, những học sinh
phát triển mạnh hơn về não phải, là khả năng sáng tạo, đề
xuất ý tưởng.
Nhóm 2 – Nhóm nhà khoa học: gồm những học sinh phát
triển về trí thông minh logic, không gian, những học sinh
phát triển mạnh về não trái, là khả năng tư duy logic, định
hướng không gian tốt.
26. TIẾN HÀNH BÀI DẠY
+ Giao việc cho các nhóm:
Nhóm 1: đóng vai nhà báo, phóng viên.
Nhóm 2: đóng vai nhà khoa học
+ Giải thích công việc và đề xuất một số ý tưởng gợi ý cho
sản phẩm của các nhóm.
+ Đưa ra tiêu chí đánh giá cho từng nhóm trong quá trình
thực hiện dự án, trình bày sản phẩm.
+ Yêu cầu học sinh cập nhật biên bản họp nhóm, bản phân
công việc cụ thể cho mỗi thành viên, cập nhật tiến trình làm
việc của từng cá nhân trên trang web của dự án (có đánh
giá).
+ Giáo viên thường xuyên trao đổi, hỗ trợ học sinh trong tìm
kiếm tài liệu thông qua trang blog hoặc wiki của dự án.
27. TIẾN HÀNH BÀI DẠY
3/ Tiến hành bài dạy
+ Học sinh từng nhóm trình bày sản phẩm, giáo viên
nhận xét, đánh giá sản phẩm và khả năng trình bày ý
tưởng của học sinh.
+ Các nhóm nhận xét, đóng góp ý kiến cho sản phẩm
của nhóm khác.
+ Giáo viên tổng hợp, chỉnh sửa, bổ sung và tóm tắt
lại kiến thức.
28. TIẾN HÀNH BÀI DẠY
- Sau bài dạy:
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm kiến
thức mới học ngay tại lớp.
+ Yêu cầu học sinh làm bản tự đánh giá và đánh giá
các thành viên khác trong nhóm, các nhóm tự đánh
giá sản phẩm của mình.
+ Yêu cầu học sinh thực hiện phản hồi cho bài học
và sản phẩm của các nhóm trên trang blog của dự án
(có đánh giá).
29. PHÂN HÓA ĐỐI TƯỢNG
1. Học sinh tiếp thu chậm
- Đối với học sinh tiếp thu chậm, giáo viên sẽ hướng dẫn
học sinh cụ thể hơn về: nội dung công việc cần thực hiện,
cách tìm và chọn lọc tài liệu…
- Thường xuyên trao đổi, giải đáp thắc mắc của học sinh
trong quá trình thực hiện dự án trên trang blog của dự án.
2. Học sinh yếu về kĩ năng công nghệ
- Đối với học sinh yếu về kỹ năng công nghệ, giáo viên có
thể giúp đỡ học sinh bằng cách:
- Cung cấp một số công cụ hỗ trợ học sinh trong việc tìm
kiếm thông tin trên Internet, trong việc chia sẻ tài liệu với
người khác, trong thể hiện sản phẩm,…
30. PHÂN HÓA ĐỐI TƯỢNG
3. Học sinh người nước ngoài
Đối với học sinh người nước ngoài, giáo viên có thể giúp
đỡ học sinh bằng cách:
- Giải thích cho học sinh những từ ngữ chuyên ngành và
hướng dẫn cách sử dụng chúng cho phù hợp.
- Cung cấp cho học sinh một số công cụ dịch thuật như:
từ điển, các trang web dịch thuật, những tài liệu song
ngữ.
-Lồng ghép nhiều hình ảnh vào bài dạy để học sinh dễ
hình dung.
31. PHÂN HÓA ĐỐI TƯỢNG
4. Học sinh năng khiếu
Đối với học sinh năng khiếu, giáo viên có thể bồi dưỡng thêm
cho học sinh bằng cách:
- Cung cấp những nguồn tài liệu mở rộng, nâng cao cho học
sinh.
- Đưa ra những câu hỏi, những vấn đề khó, đòi hỏi phải suy nghĩ
logic để nâng cao tư duy cho học sinh.
5. Học sinh có phong cách học tập khác nhau
- Giáo viên tích hợp nhiều phương pháp trong bài dạy: bên cạnh
ngôn ngữ, bài dạy có nhiều hình ảnh, âm thanh, video clip, biểu
đồ, sơ đồ tư duy…
- Cho học sinh làm bài kiểm tra về các loại hình trí thông minh,
từ đó học sinh có thể xác định phong cách học tập hiệu quả cho
mình.