პრეზენტაცია განკუთვნილია რუკის არსის შესწავლის მსურველთათვის

2. გეოგრაფიული რუკა — დედამიწის ზედაპირის ან
მისი ნაწილის შემცირებული და განზოგადებული
გამოსახულებაა სიბრტყეზე.
ატლასი - ჰქვია რუკების კრებულს.

3. ტურინის პაპირუსის რუკა — მსოფლიოში უძველესი დღემდე
შემონახული გეოგრაფიული რუკა. მასზე გამოსახულია ჰაზი-ჰამამამათის15
კილომეტრიანი ხეობა. მასზე მითითებულია ასევე მიმდებარე სოფლები, მთები,
ოქროს საბადოები და კარიერები. რუკა დასრულებულია ძვ. წ. 1600 წელს რამსეს IV-
ის მიერ ორგანიზებული ექსპედიციის მონაწილეებისათვის.
რუკა, რომელიც ამჟამად გამოფენილია ტურინის ეგვიპტურ მუზეუმში,
აღმოაჩინა ნაპოლეონის ელჩმა ეგვიპტეში საფრანგეთის გენერალურმა
კონსულმა ბერნარდინო დროვეტიმ დეირ-ელ-მედინაში, თებეს ხელოსანთა
სოფელში.

4. შუამდინარეთი
ჩ. წ.-მდე VIII-VII სს.

5. ძვ. წ. 276– ძვ. წ. 194
ერატოსთენეს რუკა

6. კარტოგრაფიული პროექცია არის დედამიწის
ზედაპირის სიბრტყეზე გადატანის საშუალება.
პროექციების გამოყენების მიუხედავად, მაინც ვერ ხერხდება
დამახინჯების თავიდან აცილება. დამახინჯების მიხედვით,
პროექცია შეიძლება იყოს:
ტოლკუთხა – არ იცვლება ობიექტის მოხაზულობა ანუ
კუთხეები სხვადასხვა მიმართულებებს შორის;
ტოლდიდი – არ იცვლება ფართობები;
ნებისმიერი – არ არის დაცული კუთხეების და ფართობების
ტოლობა;
ტოლშორისული – დაცულია მანძილები ობიექტებს შორის

8. აზიმუტური
ცილინდრული
კონუსური

11. კორონავირუსის შემთხვევები 2020 წლის
4 მარტის მდგომარეობით
კორონავირუსის შემთხვევები, 2020 წლის
23 აპრილის მდგომარეობით

12. დავალება
როგორია თითეული რუკა შინაარსის მიხედვით?

13. დავალება
დააკვირდით რუკას და დაასათაურეთ იგი

14. რუკის
ნაწილები
სათაური
გრადუსთა
ბადე
მიმართულება
მასშტაბი
ლეგენდა

15. რუკის ლეგენდა

16. ლ ე გ ე ნ დ ა

17. სხვადასხვა ტიპის რუკაზე განსხვავებულ პირობით
აღნიშვნებს გამოიყენებენ. ისინი შეიძლება იყოს
ფართობლივი, ხაზობრივი და მასშტაბგარეშე.
ფართობლივი ნიშნებით დიდი განფენილობის
ობიექტების (მაგალითად: ქვეყანა, კონტინენტი, ტბა და
სხვ.) კონტურები გამოისახება. ამასთან, იყენებენ
როგორც შეფერადების, ისე დაშტრიხვის ხერხს.

18. ხაზობრივი ნიშნებით ისეთი ობიექტებს ან მოვლენებს
გამოსახავენ, რომლებიც ხაზობრივი გავრცელებით
ხასიათდებიან. მაგალითად, მდინარეებს, გზებს,
მილსადენებს, საზღვრებს. ხაზობრივ ნიშნების ცალკე
ჯგუფს იზოხაზები ქმნიან.
იზოხაზები თანაბარი რიცხვითი მაჩვენებლების მქონე
წერტილების შემაერთებელი ხაზებია. განასხვავებენ:
იზოჰიფსებს, იზობათებს, იზოთერმებს, იზობარებს.

19. იზოჰიფსი

20. x
ბერგშტრიხი

21. 0მ
10მ
20მ
30მ
37მ
0მ
ბერგშტრიხი 10მ
20მ
30მ
37მ

22. იზობათი
იზოთერმა იზობარი
იზოჰიეტა

24. მასშტაბგარეშე ნიშნებით მცირე ფართობზე არსებული
ობიექტები (მაგალითად დასახლებული პუნქტები) გამოისახება.
აქ აღსანიშნავია გეომეტრიული ნიშნები. დასახლებული
პუნქტები პუნსონით, სასარგებლო წიაღისეული კი -
სპეციალური ნიშნებით გამოისახება.

25. დავალება
როგორ ფიქრობთ,რამდენი
სახის პირობითი ნიშანია
გამოყენებული რუკაზე?

26. დავალება
როგორ ფიქრობთ,რამდენისახის პირობითი ნიშანია
გამოყენებული რუკაზე?

27. გრადუსთა ბადე

28. ლონდონი. გრინვიჩის
სამეფო ობსერვატორია და
მონიშნული გრინვიჩის
მერიდიანი

29. დავალება
როგორ ფიქრობთ, რამდენ ნახევარსფეროში მდებარეობს ქ.ლონდონი?

30. გეოგრაფიული განედი გრადუსობით ათვლილი
მანძილია ეკვატორიდან ჩრდილოეთით ან სამხრეთით.
მისი სიდიდე 00-დან 900-მდე იცვლება.
გეოგრაფიული გრძედი გრადუსობით ათვლილი
მანძილია ნულოვანი მერიდიანიდან დასავლეთით და
აღმოსავლეთით. მისი სიდიდე 00-დან 1800-მდე
იცვლება.

31. დავალება
გამოთვალეთ რომელიმე ქალაქის კოორდინატები

32. ქვეყნები, რომლებსაც კვეთს ეკვატორი (წითლად) და
გრინვიჩის მერიდიანი (ლურჯად)
დაასახელეთ ქვეყნები, რომელთაც ეკვატორი და მერიდიანი კვეთს
დავალება

33. მერიდიანის გასწვრივ
1º იანი რკალის სიგრძე
111 კმ-ია

34. დავალება
გრადუსთა ბადის
დახმარებით დაადგინეთ
რამდენ კილომეტრზე
ვრცელდება კ.მადაგასკარი
ჩ-დან ს-კენ

35. რუკაზე გეოგრაფიული ობიექტების
შემცირების ხარისხს გვიჩვენებს მასშტაბი
მასშტაბი სამი სახისაა :
რიცხვითი, სახელდებული და ხაზოვანი.
1 : 1 000 000 – რიცხვითი მასშტაბი
1 სმ – 10 კმ – სახელდებული
-1 0 1 2 3 - ხაზოვანი მასშტაბი

36. სიდიდის მიხედვით მასშტაბი სამგვარია :
მსხვილი მასშტაბი ( 1 : 10 000 – 1 : 200 000 )
საშუალო მასშტაბი ( 1 : 200 000 – 1 : 1 000 000 )
წვრილი მასშტაბი ( 1 : 1000000 და ზევით )

37. დავალება
დაალაგეთ მასშტაბის სიდიდის მიხედვით რუკები

38. ადგილის გეგმა
ადგილის გეგმა - ეწოდება დედამიწის ზედაპირის
მცირე უბნის, ნაგებობის ან რაიმე საგნის ნახაზს,
რომელიც გადმოგვცემს ინფორმაციას და ამიტომ ამ
ნიშნებს ტოპოგრაფიულ ნიშნებსაც უწოდებენ. გეგმაზე
ყველა საგანი პირობითი ნიშნებითაა გამოსახული .

39. განსხვავება გეგმასა და რუკას შორის:
1)გეგმაზე მცირე ტერიტორიაა გამოსახული და იგი
მსხვილმასშტაბიანია, რუკაზე დიდი ტერიტორიაა და წვრილ
მასშტაბიანია.
2) რუკის შედგენისას გათვალისწინებულია დედამიწის
სფერულობა, გეგმის შედგენისას კი არა.
3) რუკას გააჩნია გრადუსთა ბადე, რომლითაც განისაზღვრება
მიმართულება. გეგმაზე კი მხარეები ჩარჩოს მიხედვით
განისაზღვრება.
4) რუკაზე ობიექტები პირობითი ნიშნებითაა გამოსახული,
გეგმაზე კი საგნები ფორმითა და მოხაზულობით სინამდვილეში
არსებულ საგნებს გავს, ოღონდ შემცირებული სახით.