Kuaförler için hijyen

1. BURSA 2010

2. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 2
Kuaförlük Tanımı
Günün modasına ve saçı yapılanın zevkine göre, vücut ve yüz
ölçüleri ile sosyal yaşantısına da uygun olarak, saçın kesimini,
biçimlenmesini, boyanmasını esas alan bir meslek dalı, sanattır.
Bu amaçla saçların kesilerek, sarılarak, taranak , diğer usül
ve araçlarla şekillendirilmesini, koyudan açığa, açıktan koyuya
saçların değişik renklere değişik usül ve ilaçlarla boyanmasını,
takma saçlarla ve aksesuarlarla değişik saç biçimleri yapılması,
çeşitli saç kozmetik ürünleri, ilaç ve gereçlerle, düz saçları
kıvırmak, kıvırcık ve dalgalı saçların düzeltilmesi işlevini amaç
edinen, bilimsel yöntemlerle saçlara estetik biçim veren bir
meslek dalıdır.

3. SAYFA 3
KUAFÖR HİJYENİ
Salon Düzeni
Hijyene uygun bir sistem uygulanmalıdır.
Çok rahatlatıcı hoş bir atmosfer olmalıdır.
İyi havalandırılmalı ,belli bir nem ve sıcaklık oranı olmalıdır.
Huzursuzluk oluşmayacak şekilde iyi aydınlatılmış olmalıdır.
Salonda yangın söndürücü ve ecza dolabının olması gerekir.
Duvarlar açık ve sıcak renklerle boyanmış ve silinebilir yüzeylere sahip olmalıdır.
Koltuklar silinebilir olmalı ve çok iyi dizayn edilmelidir.
Çalışanların kıyafetleri tek tip ve temiz olmalıdır.Çalışan personele ait soyunma dolapları ve özel eşyaları koyacak dolaplar olmalıdır.
Herhangi bir karışıklığa yer vermemek için salonda vestiyer bulunmalıdır.
Bekleme salonunda saç modelleri slayt gösterimi ile müşterilere izlettirilmelidir.
Mutfak olmalı ve ikramdan sorumlu elemanlar bulundurulmalıdır.
Müzik ses sistemi olmalı ve rahatsız etmeyecek şekilde açılmalıdır.
Personelin görevi ile ilgili bilgilendirici yaka kartı olmalıdır.

4. SAYFA 4
KUAFÖR HİJYENİ
Sanat kültürünü, estetik ve güzellik bilgisini geliştiren
Bildikleriyle yetinmeyip, daima iyiyi , güzeli ve yeniliği arayan,
Çevresini ve toplumu gözleyip iyi tanıyan,
Araştırıcı, çalışkan ve sır saklayan,
Etkili ve güzel konuşan, güler yüzlü ,
İş disiplinine sahip , iş güvenliğine dikkat eden,
İşyerine ait araç, gereç ve ekipmanların kullanımına özen gösteren,
Sorumluluk sahibi,
Sosyal yaşantısı ile dürüst, temiz, ciddi ve meslek ahlakına değer
veren kişiliğe sahip olmalıdır.
Kuaförün görevi ve rolü hanımları daha da güzelleştirmek, saçlarının kalitesini muhafaza etmektir.

5. SAYFA 5
KUAFÖR HİJYENİ
Kuaför hizmetlerinde
temel hijyen prensipleri
Kuaför hizmeti veren kişiler, iş kıyafetleri ile hizmet vermelidir.
Hizmet vermeden önce ve verdikten sonra ellerin her alanına ulaşılacak şekilde “hijyenik el yıkama yöntemi” ile eller yıkanmalıdır.
Hizmet veren kişinin el ve tırnakları her zaman bakımlı olmalı, yakın hizmet
verildiği için ağız kokusu ve vücut kokusu konusunda dikkatli olunmalıdır.
Her müşteriye ayrı havlu, örtü ve tek kullanımlık malzemeler kullanılmalıdır. Havlular kullanımdan sonra başka bir kişide kullanılmadan yıkanmaya
gönderilmelidir.
Her kuaförün yapılan işe göre en az iki takım gereci bulunmalıdır. Bunlardan birisi kullanımda iken, diğer takım bir sonraki müşteri için kullanıma hazırlanmak üzere dezenfekte veya sterilize edilmelidir.
Her müşteriden sonra fırçadaki saçlar temizlenmeli, fırça ve taraklar sabun
ve suyla yıkanmalıdır.
Her saç kesiminden sonra, saçlar süpürülmeli ve kapalı bir kaba atılmalıdır.
Yapılan ortam ve malzeme temizliği/dezenfeksiyon işleri günlük, haftalık
ve aylık olarak programlanıp, çizelge ile takip edilmelidir.
Temizlik, dekontaminasyon, dezenfeksiyon ve sterilizasyon işlemlerinde çalışan kişiler eldiven kullanmalıdır.
Oluşabilecek kazalara karşı, gerekebilecek malzemeler işyerinde ecza dolabında hazır tutulmalıdır.

6. SAYFA 6
KUAFÖR HİJYENİ
HİJYEN HAFIFE ALINIRSA?
İŞYERİ HİJYENİ
● Salonlarda
temizlik ve hijyen
kurallarına uyulmadığı taktirde
birçok hastalığın
bulaşma riski ortaya çıkar. Bunlardan en önemlileri
mantar enfeksiyonları ve hepatit
virüsüdür. Çalışanların temizlik ve
hijyen konusunda
bilinçli olması
hastalıkların
önlenmesi acısından çok önemlidir.
Üretim masrafı çoğalabilir. Hızlı ve verimli (kârlı) çalışma engellenir.
Hastalık dolayısıyla iş veya para kaybı
olur. Mahkemelik olabilirsiniz.
Birçok hastalığın bulaşma riski ortaya çıkar. Bunlardan en önemlileri mantar enfeksiyonları ve hepatit virüsüdür. Çalışanların temizlik ve Hijyen konusunda
bilinçli olması hastalıkların önlenmesi
acısından çok önemlidir.

7. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 7
Mikroorganizmalar
Genel olarak;
1- Bakteriler,
2- Küf ve mayalar,
3- Virüsler,
4- Algealar,
5- Protozoalar, olmak üzere beş sınıfta toplanırlar.
Bakteriler çıplak gözle görülemeyen ufak, canlı organizmalardır. Yüz
milyon tane bakteri bir iğnenin ucu kadar büyüklükte olur.Ancak mikroskopla
görülebilir. Bir çok hastalığın sebebi, mikroskobik küçük mikroorganizmalar ya
da mikroplar gibi canlılar. Vücut sıvılarını ya da dokuları bozarlar,
sebep olabilirler ve zehir üretebilirler. Hatta AIDS (HIV)
sistemini bozar ve vücudun zararsız bulaşıcı
tümörlere
vücudun savunma
hastalıklara karşı koyamayıp
ölümüne neden olur. Mikroplar çeşit ve şekline göre bir çok
gruba ayrılır.
Virüsler büyük bir hızla çoğalır ve çocuk felci, kızamık,
kabakulak, grip, sarılık ( Hepatit B) ve AIDS gibi bir çok
hastalığın bulaştırıcısıdır.Virüs, bakteri ve mantar gibi
mikroplar temiz olmayan veya nemli ciltte ya da
vücutlardaki zayıf savunma sitemleri gibi uygun ortamlarda hızla çoğalır.
Bakteriler tek hücreli, sadece bir mikroskop sayesinde görüle bilinen
canlılardır.
Mantarlar cilde, tırnaklara ve saçlara zarar verebilecek maddeler üretir. En
sık rastlanan mantar hastalığı ayak mantarıdır. Bilinmeyen sebeplerden
mantar hastalıkları son yıllarda oldukça çoğaldı.

8. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 8
Soğukta, kuraklıkta ve besinsiz de hayatta kalabiliyorlar.
Bunlar her yerde bulunur ama çoğu insana zarar
vermez. Hatta bazıları yoğurt ve peynir gibi gıdaların
üretimine yardım ederler. Zararlı olan, hastalık yapan
bakterilere patojen bakteri denilir. İnsanın cildinde ve
sümüksel bezinde de bakteriler yaşar, fakat bunlar insan
organizması için gereklidir, örneğin sindirme için. Ama bir
çok bakteri çeşidi vardır ki, onlar hastalığa sebep olurlar.
BAKTERİLER NASIL ÇOĞALIR?
Bakteri ikiye bölünerek çoğalır. Bakteriye uygun gıda, rutubet,
sıcaklık ve zaman verirseniz ikiye bölünerek çoğalır. Bazı bakteriler
10 veya 20 dakikanın içinde bölünüp çoğalmaya başlar.
BAKTERİLER NASIL HASTA EDER?
Enfeksiyon denilince mikrobun bir başka organizmaya
bulaşmasını ve oraya yerleşip,
çoğalmasını anlarız. Mikroplarla
temas illa ki hasta olacaksınız
anlamına gelmez. Bu mikrobum
çeşidine ya da insan bünyesinin
direnişine bağlı olan bir şey.
Sağlıklı bir cilt, savunma
mekanizmalarıyla birlikte
vücudu mikroplardan savunur.
Daha çok, zarar görmüş veya
yaralanmış ciltler, nefes ve göz sümük bezleri ve de sindirme ve cinsel
organlar mikrop bulaşmasına el verişlidirler.

9. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 9
Bir hastaya ya da mikrobun bulunduğu bir nesneye dokunulunca mikrop direk
olarak bulaşır. Bu tür bulaşmaya temas enfeksiyonu denir. Hapşırmaktan ve nefes
verirken bulaşan mikroplara da damlacık enfeksiyonu denir. Kendi kendine
bulaşma da ancak bir yaraya dokununca ya da tırnakla kaşıyınca gerçekleşir.
Temizlenmiş eller de mikroplardan arınılmış değildir.
Direk olmayan bulaşmalarda, enfeksiyon olmuş, ancak daha hastalanmamış
insanlardan kaynaklanır. Bu insanlar mikropları vücutlarında barındırırlar ya da
salgılarlar. Hayvanlar da bu tarz mikrop taşıyıcılar olabilirler.Bulaşıcı hastalıklar,
enfeksiyondan hemen sonra görülmez.
Mikrobun bulaşması ve hastalığın baş göstermesi arasında geçen süreç kuluçka
sürecidir. Bu süreç her hastalık için ayrı bir karakter
taşır. Örneğin AIDS hastalığında kuluçka süreci birkaç
yıl sürebilir.
Günümüzde bir çok enfeksiyon yoluyla bulaşan
hastalıkların önüne aşılarla geçiliyor. Bunu da,
organizmaya canlı fakat etkisini yitirmiş mikroplar
enjekte ederek ve organizma mikroplara karşı
önleyici maddeler geliştirmesiyle ya da direk
organizmaya koruyucu maddeleri enjekte edilmesiyle gerçekleştirirler.
Enfeksiyon mikrobun bulaşmasına denir ve kuluçka dönemi ise,
enfeksiyonla hastalığın başlaması arasındaki sürece denir.

10. SAYFA 10
KUAFÖR HİJYENİ
Bakteriler kozmetik sektöründe:
1. Ürünlerin bozulmasına,
2. Gözle görülür değişikliğe uğramalarına,
3. Tüketicinin sağlığını olumsuz yönde etkilemeye,
4. Egzama,alerjik reaksiyon vb. ye neden olurlar.
BAKTERİLER NEREDE BULUNUR?
Havada, toprakta, suda, insanların içinde, hayvanların ve bitkilerin içinde,
kısacası her yerde bakteriler vardır
İnsanlar
Bakteri çoğu zaman insanlardan aktarılır. Burun, eller, kulaklar ve
boğazda bakteriler bulunur. Hapşırma, öksürme, tükürmek gibi eylemlerle
hastalık bulaştırılır. Özellikle tırnak altlarında zararlı bakteri bulunur.
Sivilcelerde de bakteri vardır. Oynamakla çevrenize aktarabilirsiniz.
Bağırsaklarda da zararlı bakteri
bulunur. Tuvalete gittiğinizde
ellerinize kolayca bulaşır.
Hava
Havada da mikroorganizma
vardır.
Hayvanlar
Bütün hayvanlar toz, pislik
ve mikrop taşırlar. Bunun içine evcil hayvanlar
da dahil olduğu için dikkat etmek
gerekir.Fareler lağım sularından getirdikleri
bakterileri taşıyabilirler.
Böcekler
Böcekler vücutlarının yüzlerinde bakteri

11. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 11
taşırlar. Hamam böceği veya karafatma gibi böcekler yemeklerin üzerinde
yürüyebilir ve bakterileri dağıtabilir. Sinekler çok tehlikelidirler. Kendilerini hasta
etmeden bir yerden bir yere bakteri taşırlar. Sinekler, çöplüklerden ve dışkılardan
yararlandıkları için buralardan bakteri topluyorlar. Sinekler kondukları gıdanın
üzerine karnındaki asitleri püskürterek yemeği eritip emerler. Böylece sineğin bir
önceki yediği mikropları bu yolla dağıtırlar. Ayrıca sinekler yemek yerken hızlı bir
şekilde dışkılarını boşaltırlar.
Çöpler
Çöplüklerde ve özellikle mutfak
çöplerinde artık yemekler bulunur ve
zamanla çürür, kokar. Ağzı açık çöpler
sinekleri çeker, bakteri dağıtımına sebep
olur.
BAKTERİ ÇOĞALMASININ ÖNLENMESİ
Bakterinin çoğalması için dört kriter önemlidir.
* GIDA – yüksek protein
* RUTUBET - su
* SICAKLIK – 35°C
* ZAMAN – dışarıda bekletilme süresi
 kriterlerden birini çıkartırsanız, bakterinin çoğalmasını veya bazen de
Bu
tamamıyla üremelerinin durmasını sağlarsınız.

12. SAYFA 12
KUAFÖR HİJYENİ
Kuaförlerde temizlik ve dezenfeksiyon
Kuaför, berber ve güzellik salonlarında çalışanlar; kişisel
hijyenlerine, çalışma aletlerinin dekontaminasyonuna,
dezenfeksiyon ve sterilizasyonuna, atıkların doğru şekilde
uzaklaştırılmasına ve çalışma ortamının temizliğine
gereken önemi vermedikleri takdirde müşteri ve
kendilerine hastalık bulaştırmaları kaçınılmazdır.
HİJYEN NEDİR?
Temizlik ve sağlık kurallarını bir arada bulunmasına hijyen denir. Hijyen kişisel ve
toplumsal önemi olan bir kavramdır. Kişisel Hijyen birey tarafından kendi sağlığını
korumak için sağlıklı yaşam kurallarını uygulayarak yaptığı akılcı bakımla ilgilidir.
Böylelikle de iş ve müşteri kaybı olmaz. Çalışanlar ve malzemelerin temiz
tutulması hijyen için çok önemlidir. Temiz çalışırsanız müşteri çekersiniz.

13. SAYFA 13
KUAFÖR HİJYENİ
HİJYENİN YAŞAMIMIZDAKİ YERİ VE ÖNEMİ
Sağlıklı yaşayabilmek ve ömür boyu sağlığımızı koruyabilmek için bulunduğumuz ortamın
hijyen koşullarına uygun olmasına dikkat etmeliyiz.Hijyenin yaşamımızdaki yeri ve
önemi büyüktür.Hijyen koşullarına uyduğumuz takdirde sağlığımızı korur, hastalıkların
bulaşması ve yayılmasını önler ve sağlıklı bir şekilde hayatımıza devam ederiz. Başta
kendi sağlığımız olmak üzere başkalarının sağlığını da korumuş oluruz.Beden
temizliğinin yanısıra kullanılan her şeyin temizliğine ve bulunduğumuz ortamında temiz
ve hijyen koşullarına uygun olmasına özen göstermeliyiz.
HİJYEN ÇEŞİTLERİ
1:Kişisel hijyen
2: İş yeri hijyeni
3:Araç ve gereçlerin hijyeni
İŞ YERİ HİJYENİ
Kuafor salonunun durumu insanları
etkileyecektir.Bu yüzden temiz ve rahat
olmalıdır.Bu standart temizlik, standart
belli bir nemliliği ve hava sıcaklığının
yanısıra gerekli güvenlik tedbirleri de
alınmalıdır.Bir enfeksiyon belirtileri
gösteren müşteriye tıbbi yardıma gerek
olduğu hatırlatılmalı ve salona enfeksiyon riski geçtiği zaman gelmesi
önerilmelidir.Salonda işlem yapılan bir müşterinin hastalığı veya parazit enfeksiyonu
varsa kuafö,r enfeksiyonun salona yayılmamasını sağlamakla görevlidir.Örneğin gribal
enfeksiyonlar,bit gibi .Böyle durumlarda tüm alet ve eşyalar uygun bir yöntemle
dezenfekte edilmelidir. Havlular kaynatılmalı tarak,makas ve bigudiler dezenfekte
edilmelidir.

14. SAYFA 14
KUAFÖR HİJYENİ
ARAÇ GEREÇ HİJYENİ
Fırçalar ,tarak bigudiler ve diğer ekipman
düzenli olarak temizlenmeli ve steril edilmelidir.
Yere düşen eşyalar kullanılmadan steril
edilmelidir.Taraklar tokalar diğer eşyalar
ağıza alınmamalı ve mikropların kolay biriktiği ceplerden uzak tutulmalıdır.
Kapalı çöpler saç kesikleri ve diğer atıkların konması için gereklidir.
Saç kesikleri uygun bir şekilde süpürülmeli çöpe konmalı ve bir köşede biriktirilmemelidir.Çöpler düzenli aralıklarla gün
sonunda boşaltılmalıdır.Tek kullanılmış boyun örtüleri ve havlular tercih edilmelidir.Kirli havlular ayrı yerde saklanmalıdır.
Bakteriler kirli eller veya ekipman ile aktarıldığı zaman çapraz enfeksiyon meydana gelebilir.
Tuvalet hijyeni önemlidir.Hastalıkların yayılmasını engeller. Salonda sigara içilmemelidir.
Doğrudan yada dolaylı temasla enfeksiyondan korunmak için işyeri ve araç gereçlerin hijyenine özen gösterilmelidir.
İŞ YERİNDE TEMİZLİK
İş yerleri temiz ve tertipli tutulmalıdır. Sürekli dezenfekte edilmeli, riski
düşük tutmak için, nasıl temizlik yapılacağı planlanmalıdır. Mikroorganizmaların gruplarına göre yapılacak işlemler farklıdır. Temel prensip; çevre, yüzey
temizliği ve müşteride kullanılan malzemelerin kullanım sonrasında öncelikle
dekontaminasyon işleminin su/sabun/deterjan/ ovma ürünlerinin kullanılarak
yapılmasıdır.

15. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 15
Temizlik-dekontaminasyon
Tezgah, ayna, zemin, oturma grupları
gibi alanlardan enfeksiyon bulaşma riski
pek fazla değildir. Silinebilir alanlardır.
Saç yıkama treyi, dolap, duş başlığı, raf,
manikür ve pedikür kapları sabunlu su ile
yıkanmalı/silinmeli belli aralıklarla klorlu
ovma ürünüyle temizlenmeli/silinmeli ve
durulanarak kurutulmalıdır.
Fırça, tarak, bigudi gibi gereçler üzerlerindeki saçlar toplanır, tozlar ve
kirler sıcak sabun/deterjanlı su ile iyice temizlenir. Yalnız su ile yıkama
%50 oranında enfeksiyon riskini azaltır, sabunlu su veya deterjanlı su
ile yıkanması veya fırçalanması enfeksiyon önleme etkinliğini önemli
derecede arttırır.
ÇALIŞIRKEN TEMİZLEYİN
Mümkün olduğunca çalışırken temizlik yapmalısınız. Her günün sonunda
çalışma malzemeleri ve tezgah üzerleri yıkanıp dezenfekte edilip bırakılmalıdır.
Ellerin dokunulduğu yerler özel dezenfekte edilmelidir. En temiz yerden başlanıp
en pis yere doğru temizlik yapılmalıdır.
Deterjanlar ve dezenfektanlar doğru ölçüde
kullanılmalıdır. Çok az koyarsanız işinizi
görmez, fazla koyarsanız daha etkileyici olacağı
yere, sadece ziyan olur. Paspasları veya el
bezlerini suyun içerisinde bırakmayın. Bu tür
malzemeler kullanıldıktan ve yıkandıktan sonra
kendiliğinden kurumasına bırakılmalı ve
yemeklerden uzak bir yerde tutulmalıdır.

16. SAYFA 16
KUAFÖR HİJYENİ
Araç-Gereçlerin yıkanması
Yalnız su ile yıkama % 50 oranında enfeksiyon riskini azaltmaktadır.Araç-gereçlerin
sabunlu yada deterjanlı suda fırça ile temizlenmesi ise enfeksiyon önleme etkinliğini
önemli derecede arttırmaktadır.Kurumuş organik maddeler (kan,doku parçası gibi)
dezenfektanları inaktive ederek etkilerini azaltabilir.Bu nedenle kimyasal
dezenfektanlar kullanılarak yapılacak dezenfeksiyon ve sterilizasyon işlemleri öncesinde
de yıkama güvenli araç-gereç sağlamanın temel şartlarından biri olarak kabul
edilmektedir.
Temizliğin etkin olması için sıcak su, deterjan ve
fiziksel uğraşım gerekir. Deterjanlar yağı ve kiri
çözerek temizliği kolaylaştırırlar. Çalışma tezgahı
temiz gözükse dahi yine üzerinde bakteri olabilir.
Emin olmak için dezenfekte edilmeli. Bu yöntem
bakteriyi tehlikesiz miktara düşürür. En yaygın
dezenfeksiyon yolu 82 °C‟ de sıcak su kullanmaktır.
İyi temizlik için aşağıdaki 6 aşama uygulanmalıdır.
 Ön temizlik - kaba kirlerin çoğunu
temizlemek,

Ana temizlik - sıcak su ve deterjanla yapılmalıdır.
Dezenfektan kullanmadan önce deterjan iyice
durulanmalıdır.
 Durulama

Dezenfekte etmek - durulamadan sonra dezenfekte
edilmeli ve sıcak suyla tekrar durulanmalıdır.
 Son durulama.
 Kurutma - Son durulamadan sonra kuruması için bırakılmalıdır.

17. SAYFA 17
KUAFÖR HİJYENİ
Temizlik ve Hijyen Konusunda Bilinmesi Gerekenler
Müşterilere kullanılan tüm aletler her kullanımdan sonra steril edilmelidir. Bu işlem
sonunda aletler steril kâğıt ya da UV sterilezer içerisinde tekrar kirlenmeyecek
şekilde saklanmalıdır. Sterilizasyon için uygun olmayan aletler 10 - 12 saat süre ile
dezenfektan solüsyonlar içinde bekletilmelidir.
Çalışma ortamındaki dolaplar, çekmeceler, lamba düğmeleri , sıklıkla kullanılan
aletler ve dokunulan yüzeyler sterilizasyon yöntemleri kullanılarak steril edilemez.
Ancak uygun bir dezenfeksiyon işleminin uygulanması gerekir.
Temizlenmesi zor olan eşya ve ekipmanın alüminyum veya plastik folyo ile
kaplanması ve her müşteriden sonra değiştirilmesi sağlıklı ve kolay bir yöntemdir.
Piyasada bu amaçla hazırlanmış tek kullanımlık malzemeler de bulunmaktadır.
Yüzey dezenfeksiyonunda, özellikle yerlerin dezenfeksiyonunda su bazlı
dezenfektanların kullanılması gerekir. Bu amaçla klor, alkol, fenol bileşimleri
kullanılabilir. Dezenfeksiyon işleminden önce sabunlu ya da deterjanlı su ile ortam
temizlenmeli ve dezenfektan solüsyon daha sonra yüzeye püskürtülmeli ya da
paspasla sürülmelidir.
Yerlerin dezenfeksiyonunda çamaşır suyu kullanılabilir.Dolap gibi diğer yüzeylerin
dezenfeksiyonunda ise hem temizlik hem de dezenfeksiyon özelliği olan
seyreltilmiş iyodofor, klorlu bileşikler ve fenoller kullanılabilir.

18. SAYFA 18
KUAFÖR HİJYENİ
Dezenfeksiyon:
Dezenfeksiyon insanda ve nesnelerdeki hasta eden mikropları etkisiz hale getirir.
Dezenfeksiyonun çeşitli yöntemleri vardır.
Fiziki yöntemde, kaynatarak (iş elbiselerini) ya da kuru sıcaklıkla ( ısı yapan özel
aletler) dezenfeksiyon gerçekleşir. Bu tür önlemler alabilmek için, kaynatma yöntemi
dışında, piyasada çeşitli steril etme ve dezenfekte aletleri bulunur.
Kimyasal dezenfektan olarak alkol,hidrojen peroksit,Formaldehit (Formalin),
Glutaraldehit, İyod ve iyodoforlar,klor,kuarterner amonyum bileşiğinin piyasada satılan
ürünleri mevcuttur.
İşyerlerinde enfeksiyonun önlenmesi için
1. El yıkama
2.Kullanılmış araç ve diğer malzemelerin temizlenmesi
3. Yer ve yüzey temizliği gerekir.
Araç-Gereçlerin yıkanması:
Yalnız su ile yıkama % 50 oranında enfeksiyon riskini azaltmaktadır.Araçgereçlerin sabunlu yada deterjanlı suda fırça ile temizlenmesi ise enfeksiyon önleme
etkinliğini önemli derecede arttırmaktadır.Kurumuş organik maddeler (kan,doku parçası
gibi) dezenfektanları inaktive ederek etkilerini azaltabilir.Bu nedenle kimyasal
dezenfektanlar kullanılarak yapılacak dezenfeksiyon ve sterilizasyon işlemleri öncesinde
de yıkama güvenli araç-gereç sağlamanın temel şartlarından biri olarak kabul
edilmektedir.
Yüksek düzeyde dezenfeksiyon:
Sterilizasyon gereçlerinin bulunmadığı veya uygun olmadığı durumlarda
(plastik,ısıya dayanıksız malzeme) yüksek düzeyde dezenfeksiyon kabul edilebilir tek
alternatiftir.Yüksek düzeyde dezenfeksiyon
tüm mikroorganizmaları öldürürken bazı
bakteriyel endosporlara karşı etkisiz
olabilmektedir.

19. SAYFA 19
KUAFÖR HİJYENİ
Sterilizasyon Yöntemleri
Kuru Hava İle Sterilizasyon
Metal aletlerin 160°C’de 2 saat, 180°C’de 35 dk. süreyle aleve ya da buhara tutulması
ile uygulanır. Bu şekilde mikroorganizmaların çoğunu yok edebilirsiniz.
Basınçlı Buhar İle Sterilizasyon
Metal aletlerin, tarakların ve plastik gereçlerin sterilizasyonu için en etkin yöntem aracı
olmaları bakımından otoklavlar öncelikle tavsiye edilir. Otoklavlar 1210C buhar ısısı ve
basınç yaratarak sterilizasyon yaparlar. İşlem, yaklaşık olarak 20 dk sürer.
Kaynatma
Havlular ve örtüler yıkama suyu sıcaklığının 95 0 C’ye erişmesi koşulu ile yıkanabilir.
Ancak çok güvenilir bir yöntem değildir. Isıya dayanıklı mikroorganizmalar yok
edilemeyebilir.
Ultraviyole Radyasyon Kabini
Tüm aletler bu dolaba konulmadan önce çamaşır suyu ile temizlenmiş olmalıdır. İşlem
sırasında dolabın üst kısmındaki cıva buharı lambasından yayılan ultraviyole ışınlarının
tüm yüzeylere erişebilmesi için aletler sık sık çevrilmelidir. Aletlerin her yüzeyine 2030 dk süreyle ışınlar değmelidir. Kullanılan UV kabinindeki ampullerin etkili olabilmesi
için altı ayda bir değiştirilmesi gerekmektedir.
Sterilizasyonun Etkili Olması İçin Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Steril edilecek araç temizlenmiş olmalıdır.
Sterilizasyon işlemi, steril edilecek aracın bütün yüzeyini kaplamalıdır.
Sterilizasyon türünün süresi yeterli olmalıdır.
Steril edilmiş yüzeye elle ya da başka bir şeyle dokunulmamalıdır.
Steril edilen araç hemen kullanılmalı fazla bekletilmemelidir.
Steril edilecek olan araçlar doğru olarak gruplandırılmalıdır

20. SAYFA 20
KUAFÖR HİJYENİ
Kimyasal yüksek düzeyde dezenfeksiyon
Kimyasal madde kullanarak yüksek düzeyde dezenfeksiyon için araç-gereçler yüksek
düzey bir dezenfektanda 20 dakika süre ile bekletilmeli ve kaynamış su ile
durulanmalıdır. Bu amaçla yaygın kullanılan dezenfektanlar aşağıda belirtilmiştir.
Alkollerin dezenfeksiyon amacıyla % 50- % 90 oranları arasında kullanılmaları
gerekmektedir.Daha düşük oranlarda dezenfeksiyon etkileri hızla azalır.Alkoller
ülkemizde rutin olarak % 70‟ lik konsantrasyonlarda hazırlanarak kullanılmaktadır.
Avantajları; metalleri aşındırıcı etkisi yoktur.Plastik,lastik ya da lateks malzemeleri
dezenfekte etmekte de kullanılabilir.Dezavantajları ;hızlı buharlaşırlar.Organik
maddeleri etkilemeyebilirler.Hidrofilik virüsleri (echo coxachie) öldürememeleri
nedeniyle yüksek düzeyde dezenfektan olarak kabul edilmezler.
Formaldehitin piyasada sıvı formu olan formalin bulunmaktadır. Avantajları;% 8
lik solusyonları yüksek düzeyde dezenfektandır.Kimyasal sterilizasyon için bile
kullanılabilir.Dezavantajları toksiktir.Formalin solusyonu hazırlanırken veya kullanırken
buharından korunmaya özen gösterilmelidir.Solüsyon hazırlanırken klorlu su
kullanılmamalıdır.
Hidrojen peroksitin % 6 lık solüsyonları dezenfektan etki gösterir.Antiseptik
olarak kullanılan % 3 lük H2O2 solüsyonları dezenfektan için kullanılmamalıdır.
Avantajları; ucuzdur,kolay bulunur.Dezavantajları; yakıcı etkisi nedeniyle bakır, çinko,
alüminyum ve pirincin dezenfeksiyonunda kullanılmamalıdır.
Klor: solüsyonları ile yüksek düzeyde dezenfeksiyon elde etmek için aletler,
plastik kova içinde hazırlanan dezenfektan solüsyonda ( %0,5 „lik solüsyonu) 20 dakika
süre ile bekletilmelidir. Avantajları ;ucuz ve kolay bulunur.Geniş yüzeylerin temizliği
içinde çok uygundur.Dezavantajları ;metallerde paslanmaya neden olabilir. Korozyonu
önlemek için dezenfeksiyon için bekletilen süre sonunda araç-gereçler solüsyondan
çıkarılmalı ve su ile hemen yıkanmalıdır.Bu işlemleri yapan kişi mutlaka ucuz lastik ya
da ev tipi iş eldiveni kullanmalıdır.Klor solusyonları çabuk bozulur.En az her gün yeni bir
solüsyon hazırlanmalıdır.% 0,5 lik klor solüsyonu ,Türkiyede yaygın olarak bulunan ev
tipi çamaşır suyu % 5 sodyum hipoklorit içerdiğinden 1 ölçek çamaşır suyu ile 9 ölçek su
karıştırılmak suretiyle elde edilir.Deri dezenfektanı olarak da adlandırılan antiseptikler
araçgereç dezenfekte etmeye uygun değildir.Tüm bakteri,virüs ve endosporları güvenilir
biçimde yok edemezler.

21. SAYFA 21
KUAFÖR HİJYENİ
Yer ve Yüzey temizliği:
Duvar,yer döşemesi ya da diğer
yüzeylerden özel durumlar söz konusu
olmadıkça enfeksiyon bulaşma riski pek
fazla değildir.Bu nedenle su ve deterjanla
yapılan rutin temizlik yeterlidir.Ancak kan
ya da organik bir madde ile bulaşma söz
konusu olduğunda dezenfektan etkili
kimyasal maddeler kullanılmalıdır.1/10
oranında sulandırılmış klor solüsyonları
( çamaşır suyu) bu amaçla kullanılacak en
uygun maddedir.
Sadece hijyen kurallarına göre
temizlenmiş aletlerin kullanılmasının sizi
ve müşterinizi mikroplardan koruduğunu göz ardı etmeyin. Aletler önce temizlenmeli
sonra dezenfekte edilmeli. En önemlisi lavabonun kıyılarını, başlıkları, koltuğun
kolluklarını, el ve yüz havluları gibi kanla bulaşabilecek yerleri önce yıkanması veya
temizlenmesi sonra dezenfekte edilmesi uygundur. Elbette bu durumda eller de
dezenfekte edilmelidir. Dezenfeksiyon için sadece kontrol edilip onaylanan ilaçlar
kullanılmalı. Bu durumda ilaçların
Durumuna göre (eller, aletler ya da yüzey dezenfeksiyonları için)
uygunluğuna.
Doğru miktarda kullanımına
Uygulanan yerin üzerinde yeterince süre işlemesine dikkat edin.
Dezenfeksiyon ilaçları, kullanma talimatına göre su ile inceltilmesi ve öyle kullanılması
önemli. Suyun içine az miktarda öz karıştırılırsa ya da uygulanan yerin üzerinde ilaç az
bekletilirse dezenfeksiyon yeterli olmayacaktır. Suya çok fazla öz karıştırılırsa da,
örneğin ellerdeki uygulamada eldeki cilde zarar verebilir.Bulaşıcı hastalığa
bulaşmak korkusu aşırı olabilir ve evde veya iş yerlerindeki dezenfeksiyon ilaçları
kullanımı hem müsriflik olur hem de doğanın (hava, su, toprak) sırtına büyük bir sıkıcı
yük biner.
Dezenfeksiyon yapılırken sadece doğru kullanım enfeksiyonlara karşı iş alanında
korur.

22. SAYFA 22
KUAFÖR HİJYENİ
KİŞİSEL TEMİZLİK
Gıda işiyle uğraşıyorsanız uygun kıyafet giymeniz, kendinizi
temiz tutmanız çok önemli bir faktördür. Temizlik ve hijyende
standartlarınız yüksek olmalıdır.
İŞE GELİNCE
İş yerine geldiğiniz ve dışarıda giydiğiniz kıyafetinizi değiştirin. Eğer ayakkabılarınız çamurlu ve kirliyse, ayakkabılarınızda değiştirilmelidir. İş yerinizde bunu sağlamak için uygun yer olması gerekir.
AĞIZ, BURUN, KULAK
Çoğu insanın ağzında, burnunda ve
kulaklarında bakteri yaşar. Bu bakteriyi etrafa yaymamak için:
 Burnunuzla oynamayınız.

Yerlere tükürmeyiniz.

Sakız çiğnemeyiniz.

Tırnaklarınızı yemeyiniz.

Sigara içmeyiniz.
İş yerinde kesinlikle sigara içilmemelidir. Sigara içmek tercih
edilmediği kadarda öksürtür, bu da bakteri dağılmasına neden olur.
Üstelik sigara içerken ellerinize zararlı bakteri aktarıyorsunuz. Ellerinizden de her yere bulaşabilir.
Burnunuzu silmeniz gerekiyorsa kağıt mendille yapınız. Sildikten
sonra mendili çöpe atın ve ellerinizi yıkayın.

23. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 23
DERİ
Temiz deride bile bakteri vardır. Sivilceler derideki gözeneklerdeki bakteriden oluşur.
Bütün bu bakterileri yok etmek için sık sık yıkanılmalıdır. Çalışırken derinizi ve özellikle
sivilcelerinizi kaşımayınız.
YARALAR
Herhangi bir yarada gıda için tehlikeli bakteri bulunabilir.
Tüm yaralar su geçirmeyen yara bandı ile kapatılmalıdır. Bu
bakterinin çoğalmasını önler.
ELLER
Doğada , dokunduğumuz her şeyde bakteri bulunmaktadır. Ellerimiz yoluyla
heryere taşınan bu bakteriler basit soğuk algınlığından , öldürücü hastalıklara kadar bir
çok istenmeyen duruma neden olabilir. Hastalıkların bulaşmasını, önlemenin en etkili
yollarından birisi de kişisel temizliğe dikkat etmektir.“El yıkama” önemi konusunda
hemfikir olmamıza rağmen ihmal ettiğimiz konuların başında gelmektedir. Oysa çok
basit kurallara dikkat ederek hem kendimizi hem de çevremizdekileri zararlı
mikroorganizmalara karşı koruyabiliriz.
. HASTAYSANIZ
* Grip veya nezleyseniz.
* İltihaplanmış yaranız varsa,
* İshalseniz,
* Mideniz veya karnınız ağrıyorsa,
* Kusma veya bulantınız varsa.
İLGİLİLERE BİLDIRİNİZ

24. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 24
ELLER
Enfeksiyonların bulaşmasını önlemek için su ve sabunla yapılan doğru yıkama,
elde bulunan mikroorganizmaları mekanik olarak uzaklaştırmaktadır. El yıkama
esnasında yüzük, bilezik, saat vb. takılarınızı çıkarmalı; parmak uçlarına, parmak
aralarına, avuç içi ve tırnak diplerine daha fazla özen göstermelisiniz. Antiseptik bir
sabunla eller 30 sn. yıkanmalı, kurulandıktan sonra antiseptik bir losyon kullanılmalıdır.
Kalıp sabunlar el hijyeninde etkili olamadıkları için, toplu yerlerde antiseptik özelliğe
sahip sıvı sabunlar tercih edilmelidir.
El yıkama gibi kurulama da ayrı bir önem taşımaktadır. Çünkü eller ıslak ve nemli ise
bakteri üremesi ve bulaşması kolaylaşmaktadır. Kurulama sırasında pamuklu havlular
yerine tek kullanımlık kâğıt havluları tercih etmelisiniz.
ELLER NE ZAMAN YIKANMALI?
Elleri kirli gördüğünüz zaman
Yemek hazırlamadan ve yemek yemeden önce
İşe başlamadan önce
Temizlik yaptıktan sonra
Tuvaleti kullandıktan sonra
Yemek yedikten sonra
Sigara içtikten sonra,
Bozulmuş gıda ve çöplere dokunduktan sonra
Kimyasal madde kullandıktan sonra
Para alış verişinden sonra
Hasta insanlara dokunmadan önce ve sonra
Burnunuzu temizledikten sonra
Kedi, köpek ve diğer tüm hayvanları elledikten sonra
MUTLAKA ELLERİNİZİ YIKAYINIZ

25. SAYFA 25
1
Ellerinizi akan ılık, suyla ıslatın Islak ellerinizi sabunla iyice köpürtün
2
Ellerinizin her noktasını (avuç içi, parmak araları, bilekler) iyice ovalayınız
3
Ellerinizin her noktasının sabunla iyice temizlendiğinden
emin olun (en az 20saniye)
4
Ellerinizi yıkadıktan sonra iyice durulayın
5
Yıkama işleminden sonra ellerinizi iyice kurulayın
KUAFÖR HİJYENİ

26. SAYFA 26
KUAFÖR HİJYENİ
İŞ KAZALARINDAN ve HASTALIKLARINDAN KORUNMA
1-Cildi iş şartlarından kaynaklanan hastalıklardan koruma:
Kuaförlerin ellerindeki ciltte, aşırı çalışmaktan dolayı oluşan deri hastalıkları,
kuaförlerde en sık rastlanan deri hastalığıdır. Ellerin aşınması, iş gereği su, şampuan ve
kullanılan diğer ürünlerin teması yüzünden oluşur.Bu sebepten dolayı bir çok kuaför
hassaslık (alerji) gibi sorunlar yaşar.
Çoğunlukla egzama olmak üzere birçok rahatsızlık şekillenir. Buna sebep birinci sırada
işte kullanılan kimyasal ürünlerin dikkatsiz yada sık şekilde kullanılmasıdır. Çalışma
yeteneğinin kaybolmasına neden olan ve diğer kötü sonuçlu rahatsızlıkların çoğu,
öncelikle acemi çalışanların daha dikkatli olmasıyla engellenebilir. Sağlıklı bir deri o
ürünlerle bazen temasa geçerse hemen hemen hiç zarar görmez. Genellikle acemi
çalışanların yaptığı saç yıkamasında, şampuanların içerdiği yağlı saçlara önlem
maddeleri, ciltteki doğal koruyucuları yok eder. Böylece zararlı maddeler daha kolay
deriye girebilir.
Deride, alerjik bir maddenin cilde girmesi ve kendisini savunmaya başlamasıyla alerjik
reaksiyon başlar. Alerji yapan maddelerin tekrar cilde girmesiyle oluşan kimyasal
reaksiyon sonucu hastalık ortaya çıkar. Bu tür reaksiyonlar egzama gibi alerjik
hastalıklara sebep olabilir.
Dış deri tabakasının iltihaplanmasına egzama denir. Egzamada kızarıklıklar, kaşıntılar,
şişlikler, su toplaması ve ıslaklıklar görülür. Kabuklaşmalar da egzamada görülür.
Elleri bir eldivenle korumak ve özel kremlerle el bakımı yapmak kuaförlerdeki cilt
hastalıklarını önler.
Aşağıdaki işlemlerde eldiven giyilmeli:
Saç yıkamasında
Kafa masajsında ve saç bakımında
Saçları boyarken
Gerekli olan ürünleri hazırlarken
Aletleri, makineleri ve çalışma yerini
ıslak bir bezle ya da dezenfektan
maddelerle temizlerken
Manikür ve pedikür yaparken

27. SAYFA 27
KUAFÖR HİJYENİ
2-Ayak ve sırt ağrılarına karşı önlemler:
Sağlıklı bir ayak, ayak kemiklerinin baldır kaslarından ayağın kısa kaslarına kadar
oluşturduğu elastik bir biçimdedir. Ayaklar vücudun tüm yükünü taşırlar. Ayakta sütun
görevi yapan yerler topuk, ayağın dış kısmı ve orta ayak kemiğidir. Az hareket,
fazlasıyla ayakta durmak, dar ve biçimsiz ayakkabılar kasların ve bağların zarar
görmesine ve ayakların elastikliğini kaybetmesine neden olur. Zamanında bir ortopedik
önlem alınmazsa ayak iskeleti bu sebepten dolayı değişime uğrar.Taban düzleşmesi olur.
3-Solunum Yollarını Koruma:
Pis hava hasta eder, özellikle de solunum yollarını. Çalışma yerindeki kötü havanın (tüm
gün boyunca sıkılan spreyler, boyaların kokuları
ve içilen sigaranın dumanı) teneffüs edilmesi
nedeniyle solunum yolları tahriş olur ve bronşit
ya da astım gibi rahatsızlıklara
neden olur ve bunlar fark edilmeden oluşur. Bu
tür hastalıklar kronikleşir, yani onlardan artık
kurtulmak mümkün değildir. Kuaför
salonlarındaki kirli hava oranı böyle düşürülür;
Spreyleri gereğinden fazla kullanmamakla
Müşterilerin sigara içmemelerini rica
ederek.
Koku salmayan saç boylarının kullanımıyla.
Solunum yolları rahatsızlıkları giderek yayılıyor. Bu sebepten dolayı, çalışma
yerindeki havayı yalnız kendi sağlığınız için değil, müşterilerinizin de sağlını
düşünerek temiz tutulmalı.
4-Varisten Korunma:
Efe oturuşu ile bir ayak diğerinin üzerine atılarak oturulur Ayak ucu
dize doğru çekilir ve sonra aksi yönde gerilir.
Günde 3 kez 5 er defa başlanır.Her gün 5 artarak günde elli adete çıkarılır. Bu
hareket sürekli aynı pozisyonda ayakta kalmaya bağlı olarak bacakta biriken kanın geri
dönüşünü kolaylaştırır

28. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 28
SONSÖZ
Bilgi paylaştıkça değerlidir. Bu nedenle bu broşürü istediğiniz
kadar çoğaltıp eğitim amaçlı kullanabilirsiniz.
Prof.Dr.Mustafa TAYAR
BURSA 2010
Görüş ve önerileriniz için: mtayar@uludag.edu.tr

29. KUAFÖR HİJYENİ
SAYFA 29
Hazırlayan
Prof.Dr.Mustaf TAYAR
Uludağ Üniversitesi
Görükle /BURSA
mtayar@uludag.edu.tr