1. Địa tô
- Khái niệm: là một phần lợi nhuận của nhà tư bản kinh doanh nông nghiệp tạo ra
phải trả cho người sở hữu đất đai (sản phẩm thặng dư do những người sản xuất
trong nông nghiệp tạo ra và nộp cho người chủ sở hữu ruộng đất)
- Bản chất: phần lợi nhuận tăng thêm do sử dụng đất đai tạo ra.
Người sử dụng đất phải trả cho người chủ đất
- Điều kiện ra đời: có sự tách rời giữa sở hữu và sử dụng →lợi nhuận tạo ra phải
phân chia→hình thành nên quan hệ địa tô giữa sở hữu – sử dụng
- Vai trò: thúc đẩy người sản xuất kinh doanh sử dụng tiết kiệm, hiệu quả
(Tuy nhiên vẫn còn những hạn chế nảy sinh khi mà lợi nhuận
đất đai tạo ra bị tách khỏi quá trình đầu tư kinh doanh)
Địa tô tuyệt đối
- Khái niệm: Là địa tô mà tất cả những người sử dụng đất đều phải nộp cho người
sở hữu ruộng đất dù ruộng đất đó tốt hay xấu.( loại địa tô mà các nhà tư bản
kinh doanh nông nghiệp nhất thiết phải nộp cho địa chủ, do chế độ độc quyền tư
hữu về ruộng đất trong nông nghiệp tư bản chủ nghĩa)
- Bản chất: khẳng định vai trò đất đai trong quá trình sx kinh doanh
Nếu đất đai đóng góp càng nhiều thì Rtuyệt đối càng cao
Thuộc về người sở hữu đất đai
- Điều kiện ra đời Rtuyệt đối TBCN: chế độ độc quyền tư hữu về ruộng đất trong
nông nghiệp tư bản chủ nghĩa. (Do cấu tạo hữu cơ của tư bản trong nông nghiệp
thấp hơn trong công nghiệp, nên với một lượng tư bản ứng ra như nhau, có tỉ
suất giá trị thặng dư như nhau, nhưng giá trị thặng dư được tạo ra trong nông
nghiệp bao giờ cũng cao hơn trong công nghiệp. Chế độ độc quyền tư hữu về
ruộng đất đã ngăn trở sự tự do di chuyển tư bản từ các ngành khác vào nông
nghiệp nên trong nông nghiệp tư bản chủ nghĩa, giá trị của nông sản phẩm cao
hơn giá cả sản xuất chung. Số chênh lệch giữa giá trị của nông sản phẩm và giá
cả sản xuất chung chính là ĐTTĐ) cho Ví dụ.
- Nguồn gốc: một bộ phận của giá trị thặng dư do lao động không công của công
nhân nông nghiệp làm thuê tạo ra.
2. - Biểu hiện : Trong chủ nghĩa xã hội, khi ruộng đất thuộc sở hữu toàn dân (không
còn là tư hữu của địa chủ hay nhà tư bản) thì những cơ sở kinh tế để hình thành
ĐT tuyệt đối cũng bị xoá bỏ. nhưng ruộng đất vẫn là một tư liệu sản xuất có giá
trị và người sử dụng vẫn phải trả giá như là một loại địa tô. Tại Việt Nam:
+ Thuế sử dụng đất nông nghiệp: không hề thể hiện sự bóc lột đối với
người nông dân mà đó là quyền và nghĩa vụ của họ. Bộ Tài chính đang
chủ trì soạn thảo dự thảo nghị quyết của Quốc hội về miễn, giảm thuế sử
dụng đất nông nghiệp thực hiện từ năm 2011 đến hết năm 2020 ( đã thực
hiện giai đoạn trước năm 2010)
+ Thuê đất để kinh doanh : người thuê đất đã thuê đất của nhà nước, sau
đó phát triển kinh doanh trên mảnh đất của mình và lấy 1 phần lợi nhuận
của họ để trả cho nhà nước.
Địa tô chênh lệch
- Khái niệm: phần lợi nhuận dôi ra ngoài lợi nhuận bình quân ,thu được trên
những điều kiện sản xuất thuận lợi hơn
-
- Điều kiện ra đời R chênh lệch TBCN: độc quyền kinh doanh tư bản chủ nghĩa
về ruộng đất
- Nguồn gốc: do lao động nông nghiệp tạo ra
Địa tô chênh lệch I:
Địa tô chênh lệch II:
- Biểu hiện : ĐTCL còn tồn tại cả trong điều kiện của chủ nghĩa xã hội, song
được phân phối một phần dưới hình thức thu nhập thuần tuý phụ thêm của các
hợp tác xã nông nghiệp và của nông dân, một phần dưới hình thức thu nhập của
nhà nước.
Ok giống của mày