1. SPRAWOZDANIE
rok 2010
Obszar 1
MIK DZIAŁA NA RZECZ KSZTAŁTOWANIA TOŻSAMOŚCI REGIONALNEJ
XII MAŁOPOLSKIE DNI DZIEDZICTWA KULTUROWEGO
Koordynacja: 3 osoby (części etatu)
Zadanie budżetowe: Imprezy
Koszty bezpośrednie: 172 746
Uzyskane dofinansowanie: 60 000 – Mecenat MKiDN
Przychody własne: 4 350
Celem MDDK jest zwrócenie uwagi mieszkańców oraz turystów spoza regionu na zasoby kulturowe i duchowe
Małopolski, poszerzenie wiedzy na temat bogactwa kulturowego Małopolski, nawiązanie osobistej relacji z zabytkiem,
promocja lokalnych tradycji oraz edukacja dzieci i młodzieży w kierunku budowania świadomości dziedzictwa
kulturowego. MDDK realizowane są we współpracy z Departamentem Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWM.
XII edycja Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego odbyła się w weekend 15-16 maja 2010 r., w wyjątkowo
niesprzyjających warunkach atmosferycznych (pierwsza faza powodziowa, ciągłe, nadzwyczajnie intensywne opady
deszczu od soboty wieczorem przez całą niedzielę i bardzo niska temperatura – na Spiszu 2o C).
Dla każdego z 12 unikatowych miejsc biorących udział w tej edycji MDDK zaproponowany został temat wiodący,
któremu poświęcony był przewodnik oraz który łączył większość punktów programu wydarzenia. W ramach wydarzeń
majowego weekendu uczestnicy projektu mogli wziąć udział w ponad 200 wydarzeniach: pokazach, oprowadzaniu
z przewodnikiem (m.in. z przewodnikami-mieszkańcami), wykładach, koncertach, warsztatach, questingu i grze
rodzinnej. Wart podkreślenia jest zainicjowany w tym roku cykl specjalistycznych wykładów poświęconych
„białym krukom” – szczególnie rzadkim i cennym dziełom sztuki przechowywanym w prezentowanych obiektach. Do
specjalnej prezentacji z komentarzem wybrano m.in. gotycki krucyfiks w kościele św. Marcina w Krakowie oraz obraz
Ecce Homo w kościele klasztornym oo. Bernardynów w Alwerni. Tematami wykładów były również zjawiska
antropologiczne stanowiące interesujący kontekst dla prezentowanych obiektów, takie jak: rola kobiety w społeczności
górniczej (Brzeszcze) czy cnota miłosierdzia praktykowana dziś przez wspólnoty zakonne (Alwernia).
Program wydarzeń w poszczególnych miejscowościach przygotowywany był we współpracy z partnerami lokalnymi
oraz wolontariuszami. Zabytkowe obiekty XII edycji MDDK zostały pogrupowane w 4 trasy turystyczne. Przy każdym
z 12 zabytków funkcjonowały punkty informacyjne, w których dystrybuowano m.in. specjalnie opracowane materiały
edukacyjne dla zwiedzających (łączny nakład 27 000 egz.):
1. Kościół św. Marcina w Krakowie. Ewangelicka sztuka i sacrum
2. Dom Józefa Mehoffera Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie. Fryburskie dzieło Józefa Mehoffera
3. Park im. Wojciecha Bednarskiego w Krakowie. Przestrzeń. (Re)kultywacja. (Re)kreacja
4. Murowany dwór w Goszycach. Wielka historia w małym dworze
5. Dwór w Jakubowicach. Renesans – opowieści przy kominku
6. Kościół pw. św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Raciborowicach. Długosz – fundacja 1476
7. Kościół i klasztor pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu oo. Bernardynów w Alwerni. Obraz
i podobieństwo
8. Zabytkowa zabudowa rynku w Alwerni. Rynek 1860
9. Osiedle domów górniczych – Stara Kolonia w Brzeszczach. Miejsca kobiet, miejsca mężczyzn
10.Kościół pw. św. św. Piotra i Pawła w Łapszach Wyżnych. Spiskie godanie
11.Kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu. Góry jak malowane
12.Zabudowa wsi Nowa Biała wraz z rezerwatem Przełom Białki. Kanafaska i kartonka – jak to się nosi
Przewodniki te zostały opracowane przez zespół składający się ze specjalistów – dziennikarzy i historyków sztuki, co
stanowiło gwarancję ich wysokiego poziomu merytorycznego, który został zauważony i doceniony przez gospodarzy
obiektów i odbiorców programu. Przewodniki te pozwalają na odkrywanie zabytku w sposób pogłębiony i we własnym
rytmie. Cieszą się ogromnym powodzeniem także u tych, którzy korzystają z klasycznego oprowadzania. O ich
atrakcyjności świadczy też fakt, że są pobierane również dla znajomych czy sąsiadów, a zatem ich aktualność nie
wyczerpuje się wraz z zakończeniem MDDK. Po majowym weekendzie wzbogacają również ofertę promocyjną
lokalnych współorganizatorów MDDK.
2. Ponadto w ramach MDDK zorganizowano jak co roku:
Konkurs plastyczny „Skarby Małopolski” – przygotowany w oparciu o innowacyjną metodę pracy dla
nauczycieli i uczniów w zakresie dziedzictwa kultury (łączenie procedury konkursu oraz warsztatów
edukacyjnych i samodzielnej pracy grup uczestników w lokalnym środowisku) oraz budowanie nowych
kompetencji nauczycieli w zakresie edukacji o dziedzictwie kulturowym. Do nauczycieli, dyrektorów szkół
i starostw powiatowych wysłano 180 listów z zaproszeniem do udziału w konkursie. W efekcie zgłosiły się 24
szkoły, 2 instytucje kultury; 48 nauczycieli i 4 animatorów kultury. W warsztatach szkolnych udział wzięło
ponad 200 uczniów. Uczestnikom zaproponowano udział w 3 sesjach prezentujących nowe metody pracy
z dziedzictwem kulturowym; nauczyciele przedstawili autorskie scenariusze warsztatów, uczniowie
zaprezentowali własne wypowiedzi plastyczne, wypracowane podczas zajęć warsztatowych. Nadesłano 59
prac plastycznych (w roku 2009 40 prac plastycznych – wzrost o prawie 50%!) oraz 23 scenariusze
warsztatowe. Nagrodzono 10 szkół, 15 nauczycieli, 72 uczniów. Uroczystego wręczenia nagród dokonał
Marszałek Marek Nawara na gali otwierającej MDDK. Katalog nagrodzonych prac i scenariuszy udostępniono
w Internecie. Wystawę pokonkursową zaprezentowano w bezpośrednim sąsiedztwie jednego z obiektów
MDDK – w Kamieniołomie im. Jana Pawła II przy parafii św. Józefa w Krakowie, dzięki czemu w czasie
weekendu MDDK mieli szansę zobaczyć ją wszyscy odbiorcy. VII edycja konkursu została objęta honorowym
patronatem Małopolskiego Kuratora Oświaty. Nauczyciele wysoko oceniają warsztaty przygotowywane przez
MIK i chętnie powracają w kolejnych edycjach.
Ważną cechą konkursu jest oswajanie nauczycieli z pracą metodą projektową, co od tego roku ma
szczególną wartość. Na mocy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r.
uczniowie klas gimnazjalnych, w których obowiązuje nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego, mają
obowiązek udziału w realizacji gimnazjalnego projektu edukacyjnego, rozumianego jako zespołowe, planowe
działanie uczniów, mające na celu rozwiązanie konkretnego problemu z zastosowaniem różnych metod.
Podczas każdej edycji prosimy nauczycieli o dołączanie do scenariuszy warsztatowych osobistych komentarzy
swoich i uczniów, opisujących prowadzone w ramach konkursu warsztaty. Kilka cytatów:
„Zajęcia były bardzo twórcze i interesujące, atmosfera wspaniała. Dzięki tym zajęciom dowiedziałam się
więcej o mieście, w którym mieszkam, poznałam nowe techniki plastyczne.” (Gimnazjum nr 6 w Tarnowie)
„Dworek Stryszawski jest obiektem budowlanym, o którym nie miałem w ogóle pojęcia. Wielokrotnie
przechodziłem koło tego budynku, jednak nigdy nie przyszło mi na myśl, że jest to tak ciekawy zabytek.”
(Gimnazjum w Stryszawie)
„Projekt uczy nas kreatywności, pomysłowości, rozwija wyobraźnię, np. podczas przygotowania strojów.
Przybliża też wygląd postaci średniowiecznych. My przy tym świetnie się bawiliśmy. Zajęcia w łatwiejszej
i przyjemniejszej niż nauka formie.” (Zespół Szkół w Szymbarku)
Warsztaty dla dzieci i młodzieży: „Sekrety zabytków” i inne, skierowane do dzieci i młodzieży
mieszkających w bliskim sąsiedztwie obiektów prezentowanych w trakcie MDDK. Dzieci i młodzież
z miejscowości objętych programem MDDK, pod okiem moderatorów (historyków sztuki, artystów,
architektów) poszukiwały genezy, historycznych znaczeń oraz współczesnych wartości lokalnego dziedzictwa
kulturowego: dlaczego jest ono ważne dziś i co może znaczyć w przyszłości? W tegorocznej edycji
zrealizowano 9 rodzajów warsztatów, w ogólnej liczbie 23 (wzięło w nich udział w sumie 130 młodych
odbiorców). Odbyły się warsztaty teatralne, filmowe, plastyczne i architektoniczne. Najlepsze wypracowane
efekty zaprezentowane zostały w trakcie majowego weekendu (m.in. pokaz etiudy teatralnej w Kinoteatrze
„Wrzos” w Krakowie, wystawa prac plastycznych w szkole podstawowej w Goszycach).
Moduł „Skarabeusz”, służący rozwijaniu bazy do prac naukowo-badawczych, rozwijaniu świadomości
bogactwa zasobów piśmienniczych związanych z kulturą, tradycją i historią Małopolski, a także promocji
regionalnych zabytków. W roku 2010 w ramach modułu „Skarabeusz” prowadzono następujące działania:
• prowadzenie kwerend bibliotecznych, wprowadzanie pozyskanych informacji bibliograficznych na stronę
internetową programu (z odesłaniem do konkretnych małopolskich bibliotek), monitorowanie
i aktualizowanie bazy informacyjnej z wszystkich edycji MDDK, we współpracy z bibliotekami gminnymi i
powiatowymi;
• poszukiwania ciekawych rękopisów i druków w archiwach kościelnych i klasztornych w obiektach XII
MDDK i możliwości ich prezentacji szerokiej publiczności (klasztor w Alwerni, kościół w Trybszu, kościół w
Łapszach Wyżnych). Działania: kwerendy, wybór, dokumentacja, analiza, opis, współpraca
z gospodarzami obiektu w przygotowaniu do prezentacji w czasie MDDK;
• przeprowadzenie badań nad pragmatycznymi dla współczesnej instytucji kultury aspektami twórczości
Władysława Orkana, piewcy Gorców i Podhala, działacza regionalnego: jego stosunkiem do kultury
(czynniki rozwijające kulturę regionu), metodologią i warsztatem, jakimi posługiwał się w opisie
etnograficznym regionu, zasadami, jakimi kierował się jako wielki autorytet wśród ówczesnych
przedstawicieli ruchu regionalnego (analiza rękopisów z archiwum BJ, twórczości literackiej i opracowań).
Celem badań było przygotowanie referatu pt. O metodologii opisu etnograficznego w twórczości
Władysława Orkana, który został wygłoszony na Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. Wokół
Władysława Orkana: aspekty literackie, kulturowe i medialne , Kraków – Koninki 10-12 maja 2010,
3. zorganizowanej przez Małopolską Wyższą Szkołę Zawodową im. J. Dietla w Krakowie i Wydawnictwo
Edukacyjne (około 40 referentów z ośrodków akademickich z całej Polski);
• prace eksperckie związane z funkcjonowaniem tekstów folkloru w ruchu regionalnym: udział z ramienia
MIK w jury Powiatowego Przeglądu Grup Kolędniczych w Myślenicach i w Małopolskim Przeglądzie
Kolędniczym w Chrzanowie (i konsultacje dla zespołów); przygotowanie we współpracy z GOKiS
w Wielkiej Wsi wniosku o przyznanie Nagrody Oskara Kolberga dla grupy kolędniczej „Herody” z Modlnicy;
• przygotowanie i udostępnienie etnograficznych i regionalnych materiałów źródłowych dla organizatorów
warsztatów, szkoleń, prezentacji (m.in. Wojewódzka Biblioteka Publiczna. Klub Seniora: obrzędy zimowe
oraz Miejski Ośrodek Kultury i Sportu w Chrzanowie: Konferencja popularno-naukowa pt. Dziedzictwo
Krakowiaków Zachodnich i Pogranicza Krakowsko-Śląskiego – pieśni Krakowiaków Zachodnich).
Podstawą promocji Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego były media o zasięgu regionalnym i lokalnym,
działania w Internecie, reklama zewnętrzna oraz dystrybucja wydawnictw promujących wydarzenie i udostępniane
obiekty. Kampania reklamowa skoncentrowana była na działaniach kierowanych do odbiorców wielkomiejskich,
głównie mieszkańców Krakowa, którzy stanowią najliczniejszą grupę zwiedzających. W sumie ukazało się ponad 100
materiałów w prasie i mediach elektronicznych.
Prasa: ok. 25 publikacji w prasie (m.in.: miesięczniki – „Karnet”, „Globtroter”, prasa codzienna – „Dziennik Polski”
i dodatki – „Małopolska – Nasz Region”, „Kronika Krakowska”, „Magnes”), lokalnych periodykach (m.in. „Przełom”,
„Przegląd Olkuski”, „Wiadomości Lokalne Gminy Kocmyrzów-Luborzyca”, „Głos Ziemi Proszowickiej”, „Wieści
Miechowskie”).
Radio i TV: ok. 10 materiałów w radiu i TV (audycje, wywiady, zapowiedzi, zwiastun promujący MDDK emitowany
w TVP Kraków, relacje m.in. w Radiu Kraków, Radiu Eska i Vox, Radiu Złote Przeboje), a także specjalna
kilkugodzinna audycja poświęcona MDDK emitowana przez Radio Kraków w weekend poprzedzający wydarzenie oraz
udział dyrektor MIK w programie „Tematy Dnia” w TVP Kraków.
Internet: ponad 70 odniesień do wydarzenia w mediach elektronicznych (artykuły, zapowiedzi, relacje m.in.:
Wirtualna Polska serwis Kultura i Turystyka, Interia Turystyka, Gazeta.pl Kraków, Czas Dzieci, Miasto Dzieci, Onet.pl,
specjalny serwis poświęcony wydarzeniu na gazeta.pl Kraków, emitowany w terminie 7-16 maja 2010 r.), lokalnych
serwisach samorządowych i społecznościowych (olkusz.pl, nowabiala.com), serwisach tematycznych.
Ponadto zaktualizowano i rozbudowano stronę internetową projektu, prowadzoną przez MIK
www.dnidziedzictwa.pl, informującą o wydarzeniach i promującą projekt. W okresie 1.04.2010-30.05.2010
zarejestrowano 42 704 odsłony. Strona funkcjonuje także po weekendzie majowym, jako baza informacji o zabytkach
Małopolski.
Opracowano dodatek prasowy (insert) informujący o wydarzeniu, który umieszczono w „Dzienniku Polskim”, „Gazecie
Krakowskiej”, „Gazecie Wyborczej” (nakład 150 000 egz., w tym insertowanie ok. 90 000 egz., pozostałe
dystrybuowane w punktach informacji turystycznej w Krakowie oraz przed i podczas wydarzenia w miejscowościach
partnerskich); druki promocyjne informujące o wydarzeniu: plakaty (6 rodzajów, łączny nakład: 1 600 egz., z czego
ok. 1 000 dystrybuowany w miejscowościach objętych wydarzeniem na nośnikach partnerów oraz 500 szt. na płatnych
nośnikach – słupach reklamowych w Krakowie); billboardy i citylighty (liczba nośników: 55 szt.); ulotki/foldery
z programem (nakład 15 000 egz.).
Równocześnie należy zauważyć, że ważnym elementem realizacji projektu przez Małopolski Instytut Kultury jest
włączanie partnerów lokalnych w tworzenie i realizację programu wydarzeń (samorządy gmin, powiaty
i ich jednostki, NGO, podmioty gospodarcze i wolontariusze). Pośród partnerów i współorganizatorów projektu
znalazło się 51 podmiotów: 18 gospodarzy obiektów (właściciele i gospodarze terytorialni), 33 instytucje,
stowarzyszenia, związki wyznaniowe i osoby prywatne oraz 66 wolontariuszy MIK.
1. Etap przygotowania projektu:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków – konsultacja listy obiektów proponowanych do zaprezentowania
w ramach XII MDDK
2. Etap realizacji projektu (partnerzy/współorganizatorzy w układzie odzwierciedlającym zaangażowanie
w przygotowanie programu w poszczególnych obiektach XII MDDK):
Trasa I: TRASA KRAKOWSKA
Dom Józefa Mehoffera Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie (ul. Krupnicza 26)
Muzeum Narodowe w Krakowie
Kościół św. Marcina w Krakowie (ul. Grodzka 58)
Parafia ewangelicka w Krakowie
ZHR
Park im. Wojciecha Bednarskiego (Kraków, Podgórze)
Rada Dzielnicy XIII
Parafia św. Józefa Kraków Podgórze
Zespół Szkół Gastronomicznych
Dom Kultury Podgórze
Teatr Figur Kraków
ZHR
Sponsor programu w Parku im. W. Bednarskiego: ENION Spółka Akcyjna
Trasa II: TRASA PÓŁNOCNO-WSCHODNIA
4. Kościół pw. św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Raciborowicach
Parafia św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Raciborowicach
Urząd Gminy Michałowice
Centrum Kultury i Promocji w Michałowicach
Zespół Szkół w Więcławicach Starych
ZHP „Żółty Szczep” Michałowice
Murowany dwór w Goszycach
Marta i Michał Smoczyńscy, dwór w Goszycach
Urząd Gminy Kocmyrzów-Luborzyca
Centrum Kultury i Promocji w Kocmyrzowie-Luborzycy
Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki w Goszycach
Ochotnicza Straż Pożarna w Goszycach
Koło Gospodyń Wiejskich w Goszycach
Dwór w Jakubowicach
Teresa Komornicka-Rościszewska i Wojciech Rościszewski, dwór w Jakubowicach
Urząd Gminy i Miasta Proszowice
Centrum Kultury i Wypoczynku w Proszowicach
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Proszowicach
Sołectwo Jakubowice
Ochotnicza Straż Pożarna w Jakubowicach
Koło Gospodyń Wiejskich w Jakubowicach
Trasa III: TRASA ZACHODNIA
Kościół i klasztor pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu oo. Bernardynów w Alwerni
Urząd Miejski w Alwerni
Kościół i klasztor pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu oo. Bernardynów w Alwerni
Zabytkowa zabudowa rynku w Alwerni
Urząd Miejski w Alwerni
Samorządowy Ośrodek Kultury w Alwerni
Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Alwerni
Straż Pożarna Małopolskie Muzeum Pożarnictwa Alwernia
Osiedle domów górniczych – Stara Kolonia w Brzeszczach
Ośrodek Kultury Brzeszcze
Urząd Gminy w Brzeszczach
Kompania Węglowa S.A., Oddział KWK „Brzeszcze-Silesia”
Trasa IV: TRASA SPISKA
Zabudowa wsi Nowa Biała wraz z rezerwatem Przełom Białki
Urząd Gminy Nowy Targ
Rada Sołecka wsi Nowa Biała
Gminny Ośrodek Kultury w Łopusznej
Gminna Biblioteka Publiczna w Łopusznej
Szkoła Podstawowa w Nowej Białej
Ochotnicza Straż Pożarna w Nowej Białej
Parafia św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Nowej Białej
Studenckie Koło Przewodników Górskich
Elżbieta Grochowska
Uniwersytet Pedagogiczny
Kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu
Urząd Gminy Łapsze Niżne
Parafia św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu
Szkoła Podstawowa im. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Łapszach Wyżnych
Urząd Gminy Łapsze Niżne
Parafia pw. św. św. Piotra i Pawła w Łapszach Wyżnych
Szkoła Podstawowa w Łapszach Wyżnych
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Warto podkreślić, że Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego rzeczywiście przyczyniają się do zmiany
stosunku społeczności do lokalnego dziedzictwa kulturowego. W niektórych wypadkach MDDK stanowi
impuls dla konsolidacji społecznej wokół zabytku, podjęcia dalszych działań promujących obiekt lub
starań o poprawienie jego stanu technicznego.
W 2010 r. został także opracowany i złożony wniosek o dofinansowanie przyszłorocznej edycji MDDK pod
nazwą: Twarze Małopolski. XIII Dni Dziedzictwa Kulturowego w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu
5. Operacyjnego, Schemat 3.3 B Organizacja imprez kulturalnych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym. Projekt
„Twarze Małopolski” proponuje odkrywanie Małopolski w nowej formule: dwanaście wybranych zabytków dziedzictwa
kulturowego Małopolski zostanie zaprezentowanych poprzez związane z nimi, ważne dla Małopolski postacie –
artystów, naukowców, możnowładców, przedstawicieli różnych stanów i grup narodowościowych – lub wydarzenia.
O różnorodności kulturowej regionu opowiedzą postacie historyczne, których biografie stały się istotną częścią
dziedzictwa Małopolski, a których pasje, ambicje, dokonania współkształtowały obecny charakter regionu. XIII edycja
Dni „Twarze Małopolski” będzie miała charakter festiwalowy, do programu Dni zostaną włączone nowe elementy,
które podniosą zarówno atrakcyjność wydarzenia, jak i jego wartość promocyjną: powstanie 12 filmów poświęconych
poszczególnym zabytkom oraz wystawa na Małym Rynku, stanowiąca dodatkowy element promocyjny.
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: opracowanie, organizację i realizację programu poszczególnych
wydarzeń (wynagrodzenia, delegacje, materiały realizacyjne); opracowanie druków edukacyjnych (opracowanie
merytoryczne, graficzne oraz druk); promocję wydarzenia (zakup powierzchni reklamowej, opracowanie graficzne,
druk oraz dystrybucję materiałów promocyjnych).
TWARZE MAŁOPOLSKI. XIII DNI DZIEDZICTWA KULTUROWEGO
Koordynacja: zlecenie zewnętrzne
Zadanie budżetowe: Imprezy
Koszty bezpośrednie: 103 280
Podstawowym zadaniem projektu, realizowanego ze środków Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego,
Schemat 3.3 B Organizacja imprez kulturalnych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym jest wzrost
konkurencyjności Małopolski poprzez wzbogacenie jej atrakcyjności turystycznej, realizowane jako wykorzystanie
strategicznego zasobu regionu, jakim jest jego dziedzictwo kulturowe, a którego rezultatem będzie zwiększenie ruchu
turystycznego w Małopolsce.
Projekt ma na celu:
wspomaganie rozwoju województwa małopolskiego poprzez kreowanie nowoczesnego wizerunku dziedzictwa
kulturowego jako potencjału rozwoju lokalnego oraz promocję przestrzeni regionalnej Małopolski – miejsca
dla inwestowania w oparciu o zasoby dziedzictwa kultury;
promocja zasobów dziedzictwa kultury i oferty turystyki kulturowej regionu w Małopolsce oraz na Śląsku,
którego mieszkańcy oraz liczne grupy turystów są ważnymi klientami przedsięwzięć z zakresu przemysłów
czasu wolnego w Małopolsce;
promocja wysokiej jakości uczestnictwa w kulturze na obszarach o niższej aktywności turystyczno-kulturalnej,
a pośrednio wskazywanie lokalnym społecznościom ich potencjału w zakresie rozwoju turystyki kulturowej
i wzmacnianie ich tożsamości poprzez wskazywanie wartości lokalnego dziedzictwa kultury;
tworzenie szerokich koalicji partnerskich (instytucje kultury województwa małopolskiego, samorząd
wojewódzki, samorządy lokalne, gospodarze obiektów, organizacje pozarządowe, firmy sektora kultury) na
rzecz efektywnego zarządzania ofertą kulturalną regionu, zorganizowaną w oparciu o obieg gospodarczy
w sektorze przemysłów czasu wolnego (lokalne firmy i organizacje pozarządowe jako współrealizatorzy
programu Dni Dziedzictwa, Dni Dziedzictwa jako przestrzeń lokalnych innowacji w sektorze kultury);
wspomaganie rozwoju województwa małopolskiego na polu społecznym i jakości życia poprzez budowanie
wysokiej jakości oferty kulturalnej regionu oraz kreowanie świadomości społecznej odpowiedzialności wśród
mieszkańców Małopolski za ochronę dziedzictwa kultury;
deglomeracja ruchu turystyki kulturowej w Małopolsce poprzez budowanie szans miejsc mniej znanych,
a bogatych w walory dziedzictwa kulturowego, co umożliwi bardziej równomierne wykorzystanie lokalnych
zasobów dla turystyki w Małopolsce, a w efekcie przełoży się na większą spójność wewnątrzregionalną
województwa;
rozwój potencjału instytucjonalnego Małopolskiego Instytutu Kultury w zakresie tworzenia programów
kulturalnych dedykowanych aktywnej ochronie dziedzictwa kulturowego oraz wspomaganiu rozwoju
przemysłów czasu wolnego.
Pełna lista obiektów oraz postaci prezentowanych w ramach Twarzy Małopolski. XIII Dni Dziedzictwa Kulturowego:
TRASA I: KRAKOWSKA
Kolegiata pw. św. Anny – Józef Tischner
Kino „Kijów” (obecnie KIJÓW. CENTRUM) – Krakowski Festiwal Filmowy
Regionalne Muzeum Młodej Polski „Rydlówka" Oddziału Krakowskiego PTTK – Lucjan Rydel
TRASA II: OKOLICE OLKUSZA
Poliptyk olkuski – Bazylika Kolegiacka pw. św. Andrzeja w Olkuszu (gmina Olkusz) – Jan Wielki
Pustynia Błędowska (Klucze, gmina Klucze) – Pan Twardowski
Rezerwat Przyrody Dolina Racławki (gmina Krzeszowice) – Stanisław Pagaczewski
TRASA III: OKOLICE OŚWIĘCIMIA
Zamek w Oświęcimiu (gmina Oświęcim) – Eufrozyna – księżna oświęcimska
Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach (gmina Kęty) – Aleksander Kłosiński
Dwór w Ryczowie (gmina Spytkowice) – gen. Zygmunt Piasecki
TRASA IV: POŁUDNIOWA
6. Kościół i klasztor Klarysek w Starym Sączu (gmina Stary Sącz) – św. Kinga
Sanatorium „Patria” w Krynicy-Zdroju (gmina Krynica-Zdrój) – Jan Kiepura
Cerkiew pw. św. Jakuba Młodszego w Powroźniku (gmina Muszyna) – Jan Peregryn
W okresie wrzesień-grudzień 2010 r. powołano zespół realizacyjny projektu, podjęto prace nad poszczególnymi
modułami projektu (programem majowego „weekendu z zabytkami”, cyklem filmowym, wystawą, stroną WWW –
portalem dziedzictwa), nawiązano współpracę i podpisano stosowne umowy z gospodarzami obiektów/miejsc
biorących udział w projekcie oraz z przedstawicielami lokalnych samorządów, zrealizowano produkcję I części cyklu
filmowego (6 odcinków), opracowano wstępną koncepcję wystawy, ogłoszono rekrutację i przeprowadzono
warsztatową część konkursu „Skarby Małopolski”, rozpoczęto pracę nad opracowaniem mini-przewodników.
Partnerzy projektu:
Parafia Rzymskokatolicka św. Anny w Krakowie
Krakowski Festiwal Filmowy
Apollo Film sp z o.o.
Oddział Krakowskiego PTTK im. Ks. Karola Wojtyły
Rzymskokatolicka Parafia przy bazylice św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu
Urząd Miasta i Gminy Olkusz
Urząd Gminy Klucze
Starostwo Powiatowe w Olkuszu
Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego
Urząd Miejski w Krzeszowicach
Urząd Gminy w Kętach
Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach
Zofia Piasecka-Tarabuła
Gmina Spytkowice
Muzeum Zamek w Oświęcimiu
Urząd Miasta Oświęcim
Gmina Stary Sącz
Klasztor Sióstr Klarysek w Starym Sączu
Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Jakuba w Powroźniku
Urząd Miasta i Gminy Uzdrowiskowej Muszyna
Uzdrowisko Krynica-Żegiestów SA
Urząd Miejski w Krynicy-Zdroju
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: wynagrodzenia dla zespołu realizacyjnego oraz honoraria dla
twórców cyklu filmowego.
WARTO PAMIĘTAĆ
Koordynacja: zlecenie zewnętrzne
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 301 112
„Warto pamiętać” jest programem realizowanym przez MIK z inicjatywy Samorządu Województwa Małopolskiego.
Służy budowaniu nowoczesnych postaw patriotycznych, szczególnie poprzez integrację pokoleń i tworzenie warunków
dla dialogu między grupami Małopolan o różnym doświadczeniu historycznym, promuje współdziałanie mieszkańców
Małopolski opierające się na pamięci i historii, wspomaga działalność badawczą i naukową w obszarze dziedzictwa
historycznego w kontekście rocznic ważnych wydarzeń.
W 2010 r. uwagę skierowano w szczególności na uczczenie pamięci ofiar zbrodni katyńskiej oraz upowszechnianie
historii (1939-1945) Europy Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem obszaru byłych polskich Kresów;
upowszechnianie dorobku Jana Pawła II, w szczególności jego działalności na polu sztuki i kultury, jak również
promocję dziedzictwa przyrodniczego Małopolski w kontekście jego związków z postacią Karola Wojtyły; promocję
dziedzictwa ruchu społecznego Solidarność i ukazanie jego znaczenia jako wolnej przestrzeni kulturotwórczej w latach
1980-1989; kreowanie i animację debaty publicznej o roli samorządu w budowaniu siły regionu i odtwarzaniu
lokalnych społeczności; promocję Małopolski jako regionu historycznego o bogatym dziedzictwie średniowiecznym;
ukazanie Nowej Huty w kontekście tworzenia się i organizowania społeczności nowohuckiej w latach 1949-1989.
Akces do projektu złożyły 44 podmioty. Do realizacji wybrano 15 projektów:
1. Samorządna Gmina Brzeszcze 1990-2010 – w stronę interaktywnego rozwoju
2. Reporterka, pedagożka, emancypantka – 100. rocznica śmierci Marceliny Kulikowskiej
3. Dziennikarze Historii – 50. rocznica obrony Krzyża Nowohuckiego
4. Stulecie Małopolskiego Lotnictwa
5. Marzenie o wolności. Kraków ‘45
6. Na tropie Solidarności Podbeskidzia – Andrychów – pamiętamy!
7. Sierpień 1980, Sierpień 2010
7. 8. Młodzi Małopolanie Rozmawiają. Konkurs debat oksfordzkich dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych
9. Oblicza wolności. Kontrapunkt dla PRL-owskiej rzeczywistości
10. Geneza Małopolski Obywatelskiej
11. XX-lecie Samorządu Terytorialnego w Małopolsce
12. Nie oddamy ideałów Sierpnia
13. Bal u Pana Boga
14. Jan Paweł II Wielki. Dziedzictwo i Pamięć
15. Epitafia katyńskie – Aleksander Ślączka
Projekty zgłoszono przez podmioty: Federację Związków Gmin i Powiatów RP, Fundację Centrum Dokumentacji Czynu
Niepodległościowego, Fundację Przestrzeń Kobiet, L.O. im. Marii Skłodowskiej-Curie w Andrychowie, Muzeum PRL-u
(oddz. Muzeum Historii Polski w Warszawie), Nawigator, Ośrodek Kultury Brzeszcze, Ośrodek Kultury im. Cypriana
Kamila Norwida w Krakowie, Region Małopolski NSZZ „Solidarność”, Stowarzyszenie ROZSTAJE – u zbiegu kultur
i tradycji, Samorządowe Centrum Edukacji w Tarnowie, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski, Stowarzyszenie
Maj 77, Wadowickie Centrum Kultury im. M. Wadowity.
W 2010 r. przygotowano założenia i dokumentację procedury wyboru ofert projektów rocznicowych, zasad ich
współfinansowania, realizacji i rozliczenia, ogłoszono nabór projektów do programu, przeprowadzono procedurę
wyboru projektów przez komisję, wybrano do realizacji 15 z 44 nadesłanych propozycji, opracowano
Kalendarium wydarzeń „Warto pamiętać” 2010 z pełną informacją o działaniach realizowanych w ramach 15
projektów, podpisano umowy o współpracy MIK-u z partnerami programu, przygotowano plan współpracy z mediami
w Małopolsce (przygotowanie i rozesłanie zapowiedzi do mediów w regionie), przekazano do rozpowszechnienia przez
partnerów materiały promocyjne – plakaty oraz przypinki promujące program, prowadzono stronę WWW programu
(tworzenie i redakcja artykułów z zapowiedziami, relacjami oraz dodatkowymi materiałami poświęconymi historii
i pamięci zbiorowej na www.wartopamietac.info oraz na serwisach społecznościowych Facebook i Flickr, przyjęto
sprawozdania, przeprowadzono rozliczenie i ewaluację projektów.
Produkty:
strona WWW programu – blog www.wartopamietac.info (całkowita liczba odsłon: 48 tys., średnia dzienna
liczba wejść: 70)
Kalendarium wydarzeń „Warto pamiętać” 2010
143 posty na blogu
14 quizów bądź sond poświęconych wydarzeniom i zjawiskom związanym z realizowanymi projektami oraz
zjawisku upamiętnienia
10 tys. przypinek promujących program (entuzjastycznie przyjętych i chętnie noszonych przez bardzo różne
grupy mieszkańców Małopolski)
572 plakaty promujące program
W ramach projektów zrealizowanych w programie powstało m.in.:
5 nowych stron internetowych
19 rodzajów druków merytorycznych
10 multimediów
2 publikacje książkowe
2 druki edukacyjne
1 czasopismo
30 imprez lub wydarzeń kulturalnych (wystaw, kompleksowych programów kulturalnych itp.)
46 warsztatów i szkoleń (w tym drukarskich, teatralnych, plastycznych, reporterskich, historycznych,
medialnych, dot. debat oksfordzkich i samorządu terytorialnego i in.)
16 spotkań, konferencji, odczytów
2 nowe produkty edukacyjne
Program został bardzo pozytywnie przyjęty przez środowiska Małopolski. Cytat ze sprawozdania merytorycznego
Muzeum PRL-u:
„Przede wszystkim chcielibyśmy pokreślić wartość Programu «Warto pamiętać» dla edukacji historycznej
i kształtowania patriotycznych postaw wśród mieszkańców Krakowa i Małopolski. Informacje o nim spotykały się
z bardzo dużym entuzjazmem ludzi reprezentujących różne środowiska, z którymi zetknęliśmy się w trakcie realizacji
naszego projektu. Na uwagę zasługuje również bardzo dobra współpraca z koordynatorką Programu «Warto
pamiętać». Zawsze bowiem mogliśmy liczyć na pomoc, kreatywne uwagi oraz szybkie i rzeczowe odpowiedzi na nasze
pytania. Jesteśmy wdzięczni za umożliwienie Muzeum PRL-u realizacji projektu «Marzenie o wolności. Kraków ‘45»,
który, jak się okazało, miał podwójne oddziaływanie. Po pierwsze poprzez atrakcyjność formy prezentacji efektów
projektu oraz otwartość na współczesne potrzeby społeczne udało nam się dotrzeć do szerokiego grona odbiorców,
szczególnie internautów, młodzieży studenckiej oraz krakowskich instytucji kultury. Z drugiej zaś – co stanowi
niewymierną, ale bezcenną wartość tego projektu – dotarliśmy do ludzi wykluczonych, osamotnionych,
unieruchomionych z powodu starczego wieku i trudności zdrowotnych, w tym także do mieszkańców domu pomocy
społecznej. Wielu z nich udowodniliśmy, jak ważni i potrzebni są dla współczesnego społeczeństwa. Długie rozmowy
i nawiązane przyjaźnie pozwoliły przerwać ich bierność, «wegetację», smutek i rozczarowanie współczesnością.”
8. Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: sfinansowanie projektów, koordynację programu i obsługę
strony internetowej, opracowanie materiałów promocyjnych, druk plakatów i produkcję gadżetów promocyjnych,
opracowanie quizów i sond.
WARTO PAMIĘTAĆ – MAŁOPOLSKIE POSIŁKI. GRUNWALD 1410-2010
Koordynacja: zlecenie zewnętrzne
Zadanie budżetowe: Imprezy
Koszty bezpośrednie: 192 735
Uzyskane przychody: 15 486
Celem projektu była promocja Małopolski w związku z obchodami 600. rocznicy bitwy pod Grunwaldem poprzez
przygotowanie happeningów historycznych w Krakowie i Warszawie oraz stoiska promującego region bezpośrednio na
polach bitwy. Założenia projektu: przywołanie małopolskich wątków w kontekście bitwy grunwaldzkiej, przypomnienie
historycznego znaczenia Małopolski i Krakowa w przygotowaniach do jednej z największych bitew średniowiecznej
Europy, promocja tradycyjnych produktów regionalnych oraz promocja walorów turystycznych Małopolski.
Projekt polegał na zorganizowaniu historycznych happeningów, realizowanych z wykorzystaniem idei żywej historii. 10
lipca 2010 r. z Krakowa wyruszył symboliczny tabor średniowieczny zmierzający na pola Grunwaldu z aprowizacją dla
rycerstwa. Podróż orszaku z Krakowa, przez Warszawę (11 lipca), przybrała formę anonsowanego przez heroldów
inscenizowanego wjazdu średniowiecznych wozów konnych w otoczeniu kupców, igrców, szczudlarzy i grajków.
Orszakowi towarzyszyły spektakle i warsztaty edukacyjne prowadzone przez pasjonatów, których zadaniem było
przybliżenie realiów średniowiecznego życia. W każdym z miejsc pojawiły się: szkoła rycerzy i giermków,
średniowieczna kancelaria, zespół tańca dawnego oraz występy żonglerów, szczudlarzy i grajków. Do prowadzenia
warsztatów zaangażowane zostały w sumie 54 osoby.
W całym przedsięwzięciu wzięło udział ok. 100 tys. odbiorców (łączna liczba widzów inscenizacji bitwy to ok. 120
tys. osób – oficjalne dane organizatorów), z czego 20% (ok. 20 tys. osób) w ramach wydarzeń w Krakowie
i Warszawie. Uczestnikom imprez w Krakowie i Warszawie rozdano 9 tys. obwarzanków. Podczas wydarzeń
prowadzona była degustacja produktów regionalnych, m.in.: precelków krakowskich, serów, miodów, wód
mineralnych oraz tradycyjnych wędlin.
W trakcie trzech pierwszych dni imprezy pod Grunwaldem rozdano prawie cały nakład materiałów informacyjno-
-promocyjnych przekazanych przez Departament Promocji i Turystyki, tj. 7 250 egzemplarzy ulotek, katalogów,
folderów i map z atrakcjami turystycznymi regionu.
W trakcie realizacji projektu przemierzono 1,6 tys. km.
Opis projektu znalazł się na stronie www.mik.krakow.pl, która w okresie od 1 do 11 lipca 2010 r. miała 6 986 odsłon,
podczas gdy podstrona informująca o projekcie 2 684 odsłon. W tym samym okresie stronę MIK w poszukiwaniu
informacji o projekcie odwiedziło 3 159 użytkowników (trzykrotnie więcej niż w analogicznym okresie w czerwcu 2010
r.). Na potrzeby realizacji projektu została także utworzona strona na najbardziej popularnym serwisie
społecznościowym – Facebook – która zgromadziła 630 fanów/odbiorców, na serwisie You Tube umieszczono spoty
promujące wydarzenie. Reklama w Internecie (banery, billboardy) wygenerowała blisko 2,5 mln odsłon.
Poza tym wykorzystano spoty radiowe – 34 emisje, outdoor – łącznie 775 nośników (plakaty, billboardy), spoty
w komunikacji miejskiej – Kraków: 7 560 emisji, Warszawa: 32 760 emisji oraz ulotki – łącznie 15 tys. egz.
Ukazało się blisko 100 relacji w mediach tradycyjnych i elektronicznych, w tym: radio i TV – ok. 20 wyemitowanych
materiałów, w tym relacje na żywo w TVN 24 i TVN Warszawa, Polskie Radio Program 3, TVP; prasa – ok. 6
artykułów w: „Gazeta Wyborcza” (Kraków), „Dziennik Polski”, „Gazeta Krakowska”, lokalna prasa z terenu woj.
warmińsko-mazurskiego, Internet – ok. 70 publikacji internetowych, w tym portale tematyczne (Historia.org,
Dzieje.pl), media internetowe (Gazeta.pl, PAP), portale informacyjne (Wirtualna Polska, Interia, Onet). Łączną wartość
ww. publikacji oszacowano na 150 tys. netto.
Współorganizator: Województwo Małopolskie (Departament Promocji i Turystyki UMWM).
Partnerzy:
Mix Electronics S.A.
Krakowska Kongregacja Kupiecka
„Artim” Sp. z o.o
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Telewizja M
City Chanel
Miastodzieci.pl
O.pl Polski Portal Kultury
Środki wydatkowano przede wszystkim na: organizację happeningów historycznych na trasie „taboru
aprowizacyjnego” (Kraków, Warszawa), przygotowanie inscenizacji wjazdu taboru (Kraków, Warszawa), noclegi
i transport osób zaangażowanych w realizację happeningów historycznych w Krakowie i Warszawie oraz obsługę
stoiska pod Grunwaldem, promocję, działania logistyczne.
SZLAKI MAŁOPOLSKI
9. Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 834
Celem programu jest utworzenie platformy informacyjno-promocyjnej dotyczącej małopolskich szlaków kulturowych,
służących promocji turystyki kulturowej na terenie Małopolski. W 2010 r. wykonano wstępne prace służące realizacji
zadania: stworzono 2 bazy informacyjne zbierające zasoby internetowe dotyczące turystyki kulturowej (w tym szlaków
Małopolski) oraz uruchomiono blog poświęcony turystyce kulturowej www.szlakimalopolski.mik.krakow.pl, obejmujący
podstronę z informacjami metodologicznymi dla koordynatorów szlaków kulturowych (52 opublikowane artykuły,
liczba unikalnych użytkowników: 2051).
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: koszty organizacyjne i oraz koszt udziału w spotkaniach
warsztatowych (przejazdy).
Obszar 2
MIK WSPIERA ROZWÓJ KADR i INSTYTUCJI KULTURY
MAŁOPOLSKA WIELU KULTUR
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 8 164
Program ma na celu edukację wielokulturową środowisk szkolnych, poszerzanie w szkołach wiedzy o materialnym
i niematerialnym dziedzictwie kulturowym Małopolski, przełamywanie stereotypów oraz propagowanie idei tolerancji.
W programach szkolnych wciąż brakuje kompleksowego podejścia do edukacji o wielokulturowości. Małopolska zaś
jest terenem, na którym żyło i żyje nadal wielu przedstawicieli mniejszości narodowych i etnicznych. Stanowili oni
i stanowią o bogactwie tego regionu. Od 2002 r. MIK realizuje program „Małopolska Wielu Kultur”, w każdej edycji
prezentując inną mniejszość narodową bądź etniczną.
W 2010 r. opracowano koncepcję i zorganizowano dwa warsztaty dla nauczycieli-uczestników projektu, wieńczące
pracę w ramach edycji łemkowskiej. Pierwszy z nich był warsztatem wyjazdowym do Krynicy-Zdroju i miał na celu
odwiedzenie miejsc i osób ważnych dla kultury łemkowskiej, stąd wizyta w Muzeum Nikifora (spotkanie ze
Zbigniewem Wolaninem – kierownikiem oddziału muzeum, i Piotrem Basałygą – fotografikiem), a następnie warsztat
literacki w domu u poety łemkowskiego, Piotra Trochanowskiego. Warsztat drugi to wizyta w Fundacji św.
Włodzimierza w Krakowie oraz w pracowni ikonopisania przy cerkwi prawosławnej w Krakowie, tam wykład Anny
Gełdon o dziejach i technikach tworzenia ikon, na koniec spacer wirtualny z Damianem Nowakiem ze Stowarzyszenia
„Magurycz” po istniejących i nieistniejących cerkwiach Łemkowszczyzny. Najważniejszym punktem tegorocznej edycji
Małopolski Wielu Kultur było dwudniowe „Forum Szkół” na zakończenie projektu. Gośćmi honorowymi tego spotkania
byli Julia Doszna, łemkowska pieśniarka, Piotr Trochanowski, poeta, a także młodzież z greckokatolickiego
stowarzyszenia „Sarepta” z opiekunem, ks. Janem Pipką. Najistotniejszą częścią Forum było pokazanie prezentacji
przygotowanych przez młodzież uczestniczącą w projekcie. Każda ze szkół na swój sposób odpowiedziała na pytanie
Jak Ciebie rozumiem, Łemku? W zdecydowanej większości były to kolaże słowno-muzyczne, przedstawienia, w które
wpleciono trudną historię przesiedleń Łemków na ziemie zachodnie, ale też nie zapomniano o dawnych obyczajach,
wierzeniach, bajkach, baśniowych postaciach.
W projekcie wzięło udział 10 nauczycieli z 6 małopolskich szkół (Publiczne Gimnazjum w Wojniczu, Szkoła
Podstawowa w Łoponiu, Zespół Szkół w Woli Dębińskiej, Zespół Szkół Zawodowych w Bieczu, Zespół Szkoły
Podstawowej i Gimnazjum w Maruszynie), ok. 200 uczniów bezpośrednio zaangażowanych w projekt,
oraz społeczności szkolne biorące udział w prezentacjach (w sumie ok. 1400 osób). Nauczyciele, którzy wzięli udział
w projekcie, swoją wiedzę będą przekazywać dalej, włączając jej elementy do zajęć z jęz. polskiego, rosyjskiego
i historii. W realizację projektu aktywnie włączyli się rodzice uczniów. MIK wystawił szkołom-uczestnikom projektu
certyfikaty „Szkoła Dialogu”.
Doświadczenia zebrane w poprzednich edycjach programu pozwoliły na stworzenie scenariusza i przeprowadzenie
warsztatów o tematyce wielokulturowej w ramach XII MDDK w trzech szkołach podstawowych na Spiszu: w Nowej
Białej, Trybszu i Łapszach Wyżnych. Kilka bibliotek z różnych miast (m.in. z Zielonej Góry, Wrocławia, Legnicy,
Krakowa, a także z terenu Małopolski) poprosiło MIK o przesłanie publikacji dotyczących wszystkich mniejszości dotąd
objętych programem. Publikacje umieszczone są w formie elektronicznej na stronie głównej MIK. Kilku nauczycieli
zgłosiło się z prośbą o przeprowadzenie specjalnych prezentacji opowiadających o kulturze Romów i Węgrów na
terenie ich szkół. Projekt „Małopolska Wielu Kultur. Łemkowie” objęty został honorowym patronatem Małopolskiego
Kuratora Oświaty.
Rozpoczęto także prace przygotowawcze do kolejnej edycji programu, tym razem poświęconej Ormianom. Odbyły się
robocze spotkania z przedstawicielami mniejszości ormiańskiej w Krakowie m.in. z Prezesem Towarzystwa
Ormiańskiego, Adamem Terleckim, Piruzą Mnacakanian, korespondentką gazety Ministerstwa Diaspory „Ormianie dziś”
oraz dr Gohar Khachatrian, nauczycielką ze Szkółki Ormiańskiej. Koordynatorka programu wzięła udział w sesji
naukowej, zorganizowanej przez Towarzystwo Kultury Ormiańskiej i Uniwersytet Jagielloński pt. „Nowi Ormianie
10. w Polsce z perspektywy dwudziestu lat” (25 września 2010 r.). Opracowano bibliografię tekstów dotyczących
mniejszości ormiańskiej.
Program został zaprezentowany szerokiej publiczności na specjalistycznej konferencji zorganizowanej przez
Krakowskie Centrum Zarządzania i Administracji w Krakowie (3 grudnia 2010 r.) w ramach programu Grundtvig z
udziałem przedstawicieli Arbeit und Leben z Dusseldorfu, Kosmopolis z Rotterdamu oraz Educult z Wiednia.
Prezentacja programu „Małopolska Wielu Kultur” dotyczyła w szczególności sposobów włączania w życie kulturalne
przedstawicieli środowisk wielokulturowych.
Z inicjatywy koordynatorki programu przedstawiono kandydaturę twórcy Stowarzyszenia „Magurycz”, Szymona
Modrzejewskiego, do prestiżowej nagrody Europa Nostra ze wskazaniem na zrealizowane prace konserwatorskie oraz
działania z wolontariuszami na rzecz zachowania i propagowania wiedzy o dziedzictwie kulturowym w regionie
(informację o wynikach poznamy w kwietniu 2011 r.).
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: realizację warsztatów dla nauczycieli oraz realizację Forum
Szkół w Nowicy (koszt pobytu uczestników, koszt obsługi merytorycznej).
DYNAMIKA EKSPOZYCJI
Koordynacja: 2 osoby
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 45 624
Uzyskane przychody: 40 305
Program Dynamika Ekspozycji ma na celu rozwijanie kompetencji zawodowych muzealników małopolskich, wspieranie
nowatorskich inicjatyw wystawienniczo-edukacyjnych oraz stymulowanie rozwoju muzeów w regionie.
W 2010 r. realizowany jest poprzez komplementarne moduły:
I. Współpraca koncepcyjna przy tworzeniu wystaw i programów edukacyjnych:
opracowanie oferty edukacyjnej w Fabryce Emalii Oskara Schindlera. Etap II (MIK jest partnerem Muzeum
Historycznego Miasta Krakowa) – zostały przygotowane 3 spacery edukacyjne po terenie dawnego getta oraz
scenariusze 3 warsztatów filmoznawczych;
opracowanie nowej ekspozycji romskiej w Muzeum Etnograficznym w Tarnowie. Etap II (MIK jest partnerem
Muzeum Okręgowego w Tarnowie) – zakończono prace i przekazano budżet i projekt wykonawczy ekspozycji
oraz wykonano pracę nad zbieraniem dokumentacji merytorycznej (filmy, zdjęcia, teksty), która posłuży do
wypracowania przekazu merytorycznego ekspozycji w fazie realizacji inwestycji;
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie – gnieźnieńskie muzeum, poszukując możliwości nowych
sposobów realizacji działalności edukacyjnej, zwróciło się o pomoc do zespołu Dynamiki Ekspozycji. Podjęte
działania przybrały formę cyklu spotkań szkoleniowo-konsultacyjnych. W wyniku wspólnych prac powstały
dwa scenariusze warsztatów dotyczące początków państwa polskiego oraz zestaw pomysłów na inne
interaktywne działania edukacyjne;
Narodowy Bank Polski – na zlecenie NBP program Dynamika Ekspozycji przygotował dokument-analizę
projektu Centrum Promocji i Edukacji Ekonomicznej NBP w Warszawie (tzw. Muzeum Pieniądza) oraz
rekomendacje w sprawie ewentualnych modyfikacji projektu, a także koncepcje ścieżek edukacyjnych dla
różnych grup odbiorców z wykorzystaniem nowych technologii multimedialnych. W czerwcu 2010 r., w
ramach tej współpracy, został opracowany raport „Nowoczesna edukacja muzealna”, w sierpniu został
przekazany dokument zbiorczy „Analiza i rekomendacje” oraz sugestie dotyczące prac nad dokumentacją
konkursową (konkurs na CPiEENBP ogłoszony został 10 listopada 2010 r.);
projekt do MRPO „Twarze Małopolski” – opracowanie koncepcji jednego z modułów projektu – wystawy
zorganizowanej w przestrzeni publicznej – przygotowana koncepcja twórczo interpretuje obiekty tegorocznych
Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, proponując nowoczesną, designerską przestrzeń do eksploracji za
pomocą interakcji, a także poszukiwania nowych, nieoczywistych kategorii opisu dziedzictwa Małopolski
(współpraca z firmą LatalaDesign).
II. Warsztaty dla muzealników
W 2010 r. zorganizowane zostały cztery warsztaty dla muzealników:
„Wykorzystanie serwisów społecznościowych w promocji oferty muzealnej”,
„Questing – z muzeum na spacer” (z powodu dużej liczby chętnych zostały przeprowadzone 2 edycje),
„Wolontariat w muzeum”,
„Kreatywność i motywacja w muzeum” (warsztat dwudniowy, z powodu dużej liczby chętnych zostały
przeprowadzone 3 edycje).
W warsztatach w sumie udział wzięło 112 pracowników muzeów.
III. Prowadzenie bloga dla muzealników (www.muzeoblog.org)
W 2010 r. opublikowanych zostało 37 artykułów. Muzeoblog pozostaje jedną z niewielu platform wymiany wiedzy,
doświadczeń i inspiracji dotyczących nowoczesnego muzealnictwa w Polsce (ponad 26 tys. wejść od momentu
powstania bloga, dzienna liczba wejść na stronę – 72).
IV. Promocja nowoczesnego myślenia o muzeach (patronaty, udział w konferencjach)
Program Dynamika Ekspozycji został poproszony o patronaty merytoryczny lub/i wziął udział w konferencjach
muzealniczych:
11. „Systemy multimedialne dla muzeów i galerii”, organizator: Centrum Promocji Informatyki w Warszawie,
„Między white cube a black box – szara rzeczywistość kuratorstwa”, organizator: Koło Naukowe Studentów
MISH UJ,
„Muzeum historii kobiet – wirtualne czy realne?”, organizator: Fundacja Przestrzeń Kobiet,
„Aktualne problemy prawne w muzealnictwie i obrocie działami sztuki”, organizator: Centrum Promocji
Informatyki w Warszawie,
„Doświadczyć historii” – organizator: Stowarzyszenie Edukacji Nieformalnej „Meritum”.
Program Dynamika Ekspozycji w ostatnich latach rozwija się intensywnie – począwszy od zmian w organizacji samych
warsztatów dla muzealników, po współpracę z muzeami przy realizacji wystaw i ścieżek edukacyjnych (co jest
w pewnym sensie przełamaniem tabu muzeum – instytucji zamkniętej), po, zwłaszcza w tym roku, wejście w rolę
eksperta dostrzeganego i docenianego przez renomowane instytucje partnerskie (patronaty nad konferencjami,
współpraca z NBP). Rozszerza się również spektrum działań programu i zasięg geograficzny. Nasza oferta pozostaje
konkurencyjna wobec komercyjnej i jest dostosowana zarówno do indywidualnych potrzeb małych, regionalnych, jak
i dużych instytucji, i cieszy się zainteresowaniem innych podmiotów pracujących na rzecz profesjonalizacji kadr
muzealnych (Fundacja Muzeów Wielkopolskich), zaś nasze doświadczenia znajdują także uznanie u renomowanych
partnerów zagranicznych (np. zaproszenie do odbycia wizyty studyjnej w celu wymiany doświadczeń w Reinwardt
Academie w Amsterdamie).
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: opracowywanie treści merytorycznych, opracowywanie
scenariuszy i realizację warsztatów szkoleniowych, opracowywanie treści na stronę WWW, delegacje.
DILETTANTE
Koordynacja: zlecenie zewnętrzne
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 101 118
Uzyskane przychody: 22 002
Uzyskane dofinansowanie z MKiDN: 49 995
Program ma za zadanie podnoszenie kwalifikacji instruktorów teatralnych, wspieranie rozwoju artystycznego dzieci
i młodzieży, kształtowanie świadomego odbiorcy teatralnego, niwelowanie różnic w dostępie do edukacji kulturalnej
pomiędzy małymi i dużymi ośrodkami, aktywizowanie społeczności lokalnych poprzez sztukę oraz budowanie
środowiska pasjonatów teatru (sieciowanie zespołów, instruktorów, artystów społecznych teatru).
W pierwszym półroczu 2010 r. program realizowany był w komplementarnych modułach:
I. Dwa cykle warsztatowe z pedagogiki teatru dla instruktorów prowadzących amatorskie grupy teatralne:
„Pracownie” (kurs podstawowy, 9 spotkań), „Kulisy” (kurs dla zaawansowanych, 9 spotkań); w sumie
126 godz. warsztatowych. Zajęcia miały na celu przybliżenie różnych metod pracy z grupą, umożliwienie
współpracy i wymiany doświadczeń. Na warsztaty składało się kilka elementów: projekcje video, pisanie konspektów
zajęć i etiud, warsztaty teatralne (aktorskie, muzyczne, kuglarskie, techniki animacji, reżyseria, pantomima,
charakteryzacja, interpretacja przedstawienia teatralnego, tworzenie lalek teatralnych itp.). W sumie w warsztatach
wzięło udział 120 osób.
II. Konsultacje indywidualne (w sumie 36 spotkań w 6 miejscowościach – w ośrodkach kultury i szkołach
biorących udział w programie – prowadzonych przez aktorów Teatru Figur Kraków), których celem było wsparcie grup
teatralnych przy realizacji spektakli, happeningów, etiud teatralnych. Działania przeprowadzono w Zabierzowie
Bocheńskim, Olkuszu, Psarach, Głębowicach i Graboszycach. Finałem współpracy artystów i grup były wydarzenia
teatralne o charakterze święta dla całej społeczności – „Teatrakcje” (mające na celu zwrócenie uwagi lokalnej
społeczności na działalność grup teatralnych pochodzących z ich rodzinnych miejscowości; w ramach „Teatrakcji”
zostało zrealizowanych 6 wydarzeń teatralnych).
III. Warsztaty z pantomimy (pilotażowy projekt cotygodniowych zajęć teatralnych dla dorosłych, zrealizowany
w okresie kwiecień-czerwiec 2010 r., prowadzony przez mima i aktora z Teatru Figur Kraków) – zorganizowano
7 dwugodzinnych spotkań.
IV. Aktualizacja i rozbudowa strony internetowej programu www.dilettante.pl, informującej o programie i promującej
go, zawierającej materiały edukacyjne dla nauczycieli i instruktorów teatralnych, pracujących z amatorskimi zespołami
teatralnymi (w 2010 r. dokonano 31 nowych wpisów, obejmujących ćwiczenia, adaptacje sceniczne literatury
i scenariusze okolicznościowe; podliczono ponad 35 tys. odsłon strony WWW).
V. VI Festiwal Teatrów Amatorskich „Wózek Tespisa” zrealizowany w dniach 10-13.06.2010 r. w Lanckoronie.
Dla wszystkich grup zostały przygotowane sesje warsztatowe prowadzone przez zaproszonych artystów, równolegle
odbywały się otwarte warsztaty teatralne dla dzieci i młodzieży z Lanckorony (warsztaty kuglarskie, tworzenie lalek
teatralnych, animacja przedmiotu, pantomima, charakteryzacja, warsztaty bębniarskie i dj-skie), nakierowane na
integrację społeczności lokalnej z grupami przybyłymi z całej Małopolski. Trzydniowy festiwal objął 2 happeningi, grę
terenową, 8 spektakli, recital i 13 bloków warsztatowych. Ponadto po raz pierwszy w trakcie festiwalu zostały
zorganizowane weekendowe warsztaty dla instruktorów teatralnych, nauczycieli i pedagogów. W festiwalu
wzięło udział 6 zespołów z Małopolski, ponadto w trakcie festiwalu została zorganizowana zbiórka pieniędzy na
poszkodowanych przez osuwiska w ramach dwóch występów charytatywnych: recitalu Jakuba Snochowskiego
Dokud se zpívá, ještě se neumřelo oraz spektaklu Teatru Figur Kraków Pan Piórko – w ramionach miłości. W sumie
12. w festiwalu udział wzięło 150 osób, w tym 13 zaangażowanych we współpracę artystów społecznych. Festiwal został
bardzo dobrze przyjęty przez lokalną społeczność, młodzi uczestnicy festiwalu utożsamili się z jego ideą (uważali się za
równoprawnych członków i zarazem gospodarzy imprezy). Festiwal zrealizowano przy udziale: Gminy Lanckorona,
Gminnego Ośrodka Kultury w Lanckoronie, Ośrodka Szkolenia i Wychowania „Korona”, Schroniska Młodzieżowego
w Lanckoronie, Willi „Zamek” – Tatiana Bodnar, Zespołu Szkół w Lanckoronie oraz Teatru Figur Kraków.
VI. Opracowanie i wydanie publikacji Antygrawitacja. Inspiracje dla amatorskich zespołów teatralnych
będącej zbiorem ćwiczeń, zabaw i pomysłów na zajęcia w teatrze (300 egz.).
W programie udział wzięło 9 wolontariuszy. Program został objęty honorowym patronatem Małopolskiego Kuratorium
Oświaty.
Zrealizowano także nowy moduł warsztatowy: „Kurs mistrzowski”. W jego pilotażowej edycji zostały
zorganizowane 3 weekendowe warsztaty teatralne (w sumie 48 godz. warsztatowych) dla aktorów,
plastyków, lalkarzy, tancerzy, pedagogów teatru i studentów kierunków artystycznych – wszystkich zainteresowanych
nowatorskimi technikami teatralnymi i ich wykorzystaniem w swojej pracy. Zajęcia poprowadzili wybitni praktycy
teatru z kraju i zagranicy: Tomasz Rodowicz, Michael Vogel, Florian Feisel. Zajęcia zostały przyjęte z dużym
entuzjazmem zarówno przez uczestników warsztatów, jak i prowadzących zajęcia – okazały się bowiem dobrą
przestrzenią dla spotkania twórczego, do wymiany myśli, emocji i energii.
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: opracowanie, organizację i realizację programu poszczególnych
modułów „Dilettante”, realizację konsultacji indywidualnych (delegacje), opracowanie merytoryczne i graficzne
materiałów do publikacji edukacyjnej Antygrawitacja. Inspiracje dla amatorskich zespołów teatralnych, opracowanie
merytoryczne, redakcję i aktualizację poszczególnych modułów strony internetowej, realizację i promocję festiwalu.
AUTOPORTRET. DEBATY
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 418
Celem programu jest praca nad wzrostem poziomu edukacji architektonicznej w lokalnych społecznościach,
zachęcenie władz samorządowych do korzystania z różnych metod konsultacji społecznych, podniesienie praktycznych
umiejętności studentów architektury w dziedzinie dialogu z odbiorcami ich pracy oraz gromadzenie informacji
o konsultacjach społecznych w kraju i za granicą i o metodologii debat oraz publikacja wybranych informacji na
stronie www.autoportret.pl.
W 2010 r. prace programu były realizowane w obszarach:
I. Udział w panelach, dyskusjach, konsultacjach:
12.02.2010 – okrągły stół zorganizowany przez prezydenta miasta Krakowa w celu powołania obywatelskich
zespołów debatujących na temat zabudowy części Zakrzówka, obecność w charakterze obserwatora;
luty-marzec 2010 – współpraca z Projektem 2012 (Instytut Socjologii UW) w sprawie zastosowania metody
deliberatywnej w programie rewitalizacji krakowskich Błoń;
9-10.03.2010 – prowadzenie panelu dyskusyjnego na konferencji „Rola rewitalizacji społecznej w aktywizacji
i rozwoju społeczności lokalnych”. Warszawa, organizatorzy: Krajowy Ośrodek Europejskiego Funduszu
Społecznego działający w ramach Centrum Projektów Europejskich oraz Stowarzyszenie Centrum Wspierania
Aktywności Lokalnej CAL;
29.03.2010 – udział w konferencji „Implementacja Konsultatywy w Polsce”. Organizatorem była Fundacja
Edukacji Ekonomicznej;
7.06.2010 – udział w panelu dyskusyjnym „Przestrzeń publiczna i kultura” w ramach Tygodnia Społecznego
w Szczecinie;
15.09 i 20.09.2010 – udział w krakowskich forach obywatelskich na rzecz poprawy jakości konsultacji
społecznych organizowanych przez Fundację Instytut Myśli Obywatelskiej;
15.12 i 17.12.2010 – moderowanie debaty „Wspólne podejmowanie decyzji – skuteczne konsultacje
obywatelskie”: 15 grudnia 2010 (Kraków), 17 grudnia 20101 (Tarnów), organizator: Biuro Inicjatyw
Społecznych.
II. Przygotowanie spotkań w Bibliotece Sztuki MIK w ramach cyklu „Projekt Miejski” (zapowiedzi, relacje, informacje
dla mediów). Spotkania w Bibliotece Sztuki poświęcone zagadnieniom przestrzennym gromadzą bardzo liczną
publiczność (często brakuje miejsc siedzących). W 1. półroczu 2010 r. odbyły się 3 spotkania w cyklu „Projekt
miejski”. Partnerzy w ramach Projektu Miejskiego: Fundacja SPLOT, Fundacja Wschód Sztuki, „Krytyka Polityczna”.
III. Prowadzenie bloga „Autoportret. Debaty” poświęconego wydarzeniom związanym z partycypacją społeczną
w kształtowaniu przestrzeni publicznych (18 wpisów).
IV. Ponadto:
artykuł zamieszczony w „Dzienniku Polskim”, nr z 14.04.10 Dlaczego nie lubimy debat;
patronat nad akcją „Roboty Parkowe”. Organizator: Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej.
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: bieżące koszty operacyjne.
ZADZIAŁAJ DLA SIEBIE
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych:
13. Koszty bezpośrednie: 23 295
Uzyskane przychody: 50 858
Program „Zadziałaj dla siebie” ukierunkowany jest na poprawę jakości pracy instytucji kultury w regionie. Program
działa w obrębie dwóch modułów – szkoleniowego i doradczego, których zasadą realizacyjną jest odpowiedź na
konkretne potrzeby zgłoszone przez instytucje kultury lub lokalne samorządy. Celem głównym programu jest rozwój
kompetencji i wiedzy kadr kultury w kontekście budowania nowych programów i modeli działań instytucji kultury
w Polsce.
Wypracowanie (stworzenie koncepcji, zebranie danych, redakcja) ujednoliconej oferty szkoleniowej
i doradczej MIK, udostępnionej na stronie internetowej MIK. Umieszczenie programu szkoleniowego,
a zwłaszcza bezpłatnych konsultacji w ofercie MIK zachęciło instytucje kultury do traktowania etapów
przygotowawczych realizowanych przez nie projektów jako metodycznych działań. Realizatorzy programu
mogą dzięki temu na bieżąco monitorować potrzeby i zasoby lokalnych instytucji kultury.
Realizacja warsztatów tematycznych dla lokalnych instytucji kultury (ośrodków kultury i bibliotek).
Beneficjenci: Ośrodek Kultury Kraków–Nowa Huta, Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida, Centrum Kultury
i Wypoczynku – Proszowice, Ośrodek Kultury w Brzeszczach, Samorządowy Ośrodek Kultury w Alwerni,
Biblioteka Publiczna w Chrzanowie, Centrum Kultury i Sportu w Krzeszowicach, Regionalne Centrum Kultur
Pogranicza w Krośnie (woj. podkarpackie), Miejski Dom Kultury w Radomsku (woj. łódzkie).
Recenzje wniosków na realizację projektów składanych do grantodawców przez lokalne instytucje kultury.
Prowadzenie cyklu warsztatów poświęconych budowaniu strategii domów kultury (w ramach programu
„Dom Kultury +” realizowanego przez Narodowe Centrum Kultury), konsultacje i recenzja 8 zarysów
strategii rozwoju napisanych przez gminne ośrodki kultury biorące udział w cyklu szkoleń.
Realizacja konferencji „Dom kultury – nowe otwarcie” na zamówienie Narodowego Centrum
Kultury we współpracy z Krakowskim Biurem Festiwalowym dla 250 uczestników programu „Dom Kultury
+” oraz innych animatorów kultury. MIK odpowiadał za koncepcję konferencji, dobór panelistów oraz
dobór tematów wiodących. Zaproponowano oryginalną strukturę prowadzenia paneli, z wykorzystaniem
wcześniej opracowanych tez, z którymi uczestnicy konferencji mieli możliwość zapoznać się wcześniej.
Celem panelu było przyjęcie lub odrzucenie tez. Konferencja zyskała entuzjastyczny odbiór wśród
uczestników.
Realizacja warsztatów dla zespołu CRICOTEKI poświęconych diagnozie otoczenia i zasobów instytucji.
Koordynacja partnerskiego projektu artystycznego, zrealizowanego w dniach 24-30 lipca 2010 r. „50
villages. Małopolska”, którego celem było pokonywanie barier kulturowych i narodowościowych przez
taniec. Pochodzący z Wenezueli, a mieszkający w Amsterdamie tancerz David Zambrano w szczególny
sposób uczcił swoje 50-lecie. Wraz ze swoimi uczniami, Horaciem Macuacua i Edivaldem Ernestem,
postanowił odwiedzić w ciągu roku 50 wsi i miasteczek na całym świecie i zatańczyć tam dla ich
mieszkańców. W ten sposób odwiedził już Kostarykę, Senegal i Koreę Południową. W Małopolsce wystąpił
w 5 wsiach i 3 miasteczkach. Projektowi partnerowała holenderska organizacja Fond Podium Kunstem
(finansowanie przejazdów międzynarodowych, koszty pobytu artystów w Krakowie).
Ponadto w ramach programu „Zadziałaj dla siebie” realizowany jest projekt „Biblioteki w
społeczeństwie wiedzy – strategie dla przyszłości”, w skrócie „Projekt 18” (od 18 bibliotek
wojewódzkich biorących w nim udział). Projekt skierowany jest do wszystkich wojewódzkich bibliotek w
Polsce. Jego celem jest przygotowanie długofalowych strategii działania i rozwoju. MIK w ramach tego
projektu jest partnerem Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, która realizuje projekt w
ramach ogólnopolskiego Programu Rozwoju Bibliotek. W ramach tego projektu MIK odpowiedzialny jest
za realizację publikacji na temat zarządzania strategicznego w instytucjach kultury. Został wybrany
główny cel publikacji, czyli zarządzanie strategiczne w obszarze roli instytucji kultury jako
lokalnego/regionalnego operatora kultury (obszar działalności polegający na badaniach, wsparciu rozwoju,
budowaniu polityk kultury, ewaluacji rozwoju, konstruowaniu lokalnej mapy zasobów, barier czy wyzwań,
a więc obszar działalności niezwiązany bezpośrednio z produkcją wydarzeń kulturalno-artystycznych). W
ramach „Projektu 18” opracowano draft podręcznika zarządzania strategicznego wraz z propozycją
zespołu autorskiego; pracownik MIK wziął udział w czterech 3-dniowych spotkaniach warsztatowych
(Warszawa, Kraków, Wrocław, Poznań) poświęconych wypracowaniu przez biblioteki wojewódzkie planów
strategicznych instytucji, dyrektor MIK uczestniczyła w Radzie Programowej projektu (odbyło się jedno
spotkanie w Warszawie), dyrektor MIK przedstawiła prezentację poświęconą modelowi instytucji kultury;
opracowano bibliografię na temat zarządzania strategicznego w obszarze kultury z uwzględnieniem funkcji
publicznych instytucji kultury oraz opublikowano 10 artykułów na blogu.
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: koszty organizacji konsultacji i udziału w spotkaniach
warsztatowych (przejazdy).
SKARBIEC
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 1 208
14. Program „Skarbiec” ma za zadanie zwiększenie skuteczności MIK w pozyskiwaniu grantów na działalność w dziedzinie
kultury, informowanie o aktualnych konkursach grantowych, wsparcie małopolskich organizacji i instytucji w pisaniu
wniosków.
I. Bieżące informowanie na stronie MIK o dostępnych źródłach finansowania projektów kulturalnych –
serwis informacyjny http://www.mik.krakow.pl/skarbiec.html przedstawia aktualne konkursy i granty oraz gromadzi
bazę danych o instytucjach i organizacjach wspierających przedsięwzięcia kulturalne. Ponadto w maju 2010 r. zostały
przeprowadzone warsztaty „Europejskie i krajowe źródła finansowania projektów kulturalnych” dla Koła Naukowego
Indologów UJ i Koła Naukowego Meritum UJ.
II. Konsultacje w zakresie przygotowania i rozliczania projektów kulturowych, które planowane są do
realizacji ze środków zewnętrznych na terenie Małopolski, co przyczynia się do wzbogacenia ilościowego
i jakościowego oferty małopolskich podmiotów działających w obszarze kultury. Konsultacje indywidualne obejmowały
m.in. doradztwo dotyczące wyboru właściwego programu oraz wsparcie przy sporządzaniu aplikacji dla podmiotów
ubiegających się o dofinansowanie. Udzielano informacji na temat 15 różnych programów krajowych i zagranicznych,
umożliwiających finansowanie działań w zakresie kultury. Pomoc merytoryczną uzyskało 14 podmiotów, w tym:
organizacje pozarządowe (11 organizacji) oraz jeden przedsiębiorca i dwie osoby prywatne: jeden projekt artystyczny,
jeden naukowy. Beneficjenci programu: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie, Fundacja Imago
Mundi, Fundacja Tone – Muzyka i Nowe Formy Sztuki, Teatr Figur Kraków, Koło Naukowe Indologów UJ, Koło
Naukowe Meritum UJ, Stowarzyszenie Miłośników Andrychowa, Fundacja Sztuk Wizualnych, Fundacja Paideia,
Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Ogólnopolski Festiwal Autorskich Filmów Animowanych OFAFA, pracownia k.,
Justyna Morończyk, Karolina Jawor.
III. Pozyskiwanie środków finansowych na realizację zadań MIK, w tym przede wszystkim pisanie wniosków
grantowych. Złożono 20 aplikacji, z czego 8 uzyskało dofinansowanie o łącznej wartości ponad 866 tys. PLN,
a w sprawie 1 toczy się procedura protestowa.
AQUEDUCT – Nabywanie kluczowych kompetencji poprzez edukację na rzecz dziedzictwa
kulturowego (Komisja Europejska, Lifelong Learning Programme, COMENIUS Multilateral Project) –
21 685 EUR (ok. 86 740 PLN w okresie od 1.11.2009 do 31.10.2011);
Self-portrait. Quarterly on Good Space. Creating national identities (International Visegrad Fund) –
5 000 EUR (ok. 20 000 PLN);
Biblioteki w społeczeństwie wiedzy – strategie dla przyszłości (Fundusz Wymiany Kulturalnej) –
172 080 PLN;
Zobacz z bliska! XII Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, Program „Mecenat”) – 60 000 PLN;
Dilettante – teatr w ruchu (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Program „Edukacja
kulturalna”) – 49 995 PLN;
Chłopska Szkoła Biznesu (Muzeum Historii Polski, Program „Patriotyzm Jutra”) – 25 000 PLN;
Usługi kulturalne a praktyki kulturowe. Badania lokalnych obiegów kultury (Narodowe Centrum
Kultury, Program „Obserwatorium kultury”) – 40 000 PLN;
Twarze Małopolski. XIII Dni Dziedzictwa Kulturowego (Małopolski Regionalny Program Operacyjny,
Działanie 3.3b – Organizacja imprez kulturalnych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym) – 481 609
PLN;
Rezydencja artystyczna Petra Novaka (Visegrad Artist Residency Program) – 4 500 EUR (ok. 18 000
PLN).
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: udział w szkoleniach i spotkaniach informacyjnych na temat
poszczególnych programów grantowych.
Obszar 3
MIK KREUJE MAŁOPOLSKIE PRODUKTY KULTUROWE
CZASOPISMO „AUTOPORTRET. PISMO O DOBREJ PRZESTRZENI”
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność usługowa
Koszty bezpośrednie: 105 618
Uzyskane przychody: 21 184
Kwartalnik „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni” jest jedynym w Polsce regularnie ukazującym się pismem
poświęconym przestrzeni jako kulturze. Z założenia jest pismem niebranżowym, stawiającym sobie za cele
upowszechnienie świadomości wartości estetyki otoczenia oraz stworzenie środowiska zajmującego się pogłębioną
refleksją na temat kultury przestrzeni i jej udziału w kształtowaniu tożsamości. W 2010 r. wydano trzy numery
czasopisma „Nowoczesności” 1/2010 [30], „Dom w Polsce” 2/2010 [31] oraz „Wyobrażanie narodów” 3/2010 [32].
Kwartalnik „Autoportret” uzyskał wparcie finansowe z Funduszu Wyszehradzkiego na wydanie numeru trzeciego.
W cyklu wydawniczym każdego numeru: opracowano koncepcję merytoryczną numeru, zamówiono artykuły
u autorów polskich i zagranicznych, teksty zostały zredagowane i poddane korekcie, pozyskano ilustracje i prawa do
nich, powstał projekt graficzny artykułów i skład, a następnie przystąpiono do etapu przygotowania do druku i druku.
15. Opracowano ulotkę informacyjną numeru 1/2010. Kolejnym etapem było rozpowszechnianie i dystrybucja
egzemplarzy do empików i wybranych księgarni oraz prenumeratorów. Numer „wyszehradzki” został w całości
przetłumaczony na język angielski.
Zorganizowano cztery spotkania promocyjne:
Numer „Przestrzenie nowoczesności” promowano w krakowskim Bunkrze Sztuki (28.04.2010) i ms2 w Łodzi
(17.06.2010). Spotkania zgromadziły zainteresowaną problematyką publiczność. Wzięli w nich udział: Roman
Rutkowski, Jarosław Trybuś, Piotr Winskowski, Paweł Jaworski i Marcin Jarząbek. Kolejne spotkanie w Bunkrze Sztuki
poświęcone „Domowi w Polsce” (30.10.2010) poprowadziła Majka Sokal, a rozmawiali Piotr Korduba, Piotr Winskowski
i Magdalena Staniszkis, udział wzięło około 90 osób. Spotkanie poświęcone numerowi „Wyobrażanie narodów”
(29.11.2010) w Bunkrze Sztuki poprowadził Wojciech Nowicki, a rozmawiali: Jurko Prochaśko, Andrzej Szczerski
i Jakub Puchalski.
Prowadzona jest strona internetowa www.autoportret.pl, która zanotowała dotąd 40 tys. wejść (średnia dzienna
liczba wejść na stronę 100). Odbywa się regularna promocja pisma w mediach: 3 audycje radiowe w Radiu Kraków
(pasmo „Korespondencja sztuk”), 2 audycje w „Wybieram Dwójkę” w Programie 2 Polskiego Radia, 1 audycja
w Programie 3 Polskiego Radia („Klub Trójki”), 1 audycja w krakowskim radiu akademickim Radiofonia.
Bardzo pozytywne reakcje czytelników wzbudził numer poświęcony „Nowoczesnościom”. Entuzjastyczną opinię po
spotkaniu w Łodzi wyrazili Jarosław Trybuś i Łukasz Biskupski, a także Justyna Nowicka z Radia Kraków.
Niewątpliwym sukcesem pisma jest prezentacja „Autoportretu” i jego projektantki Anny Zabdyrskiej w publikacji
J. Mrowczyka i M. Wardy P_GR. Projektowanie graficzne w Polsce, Kraków 2010, s. 95, która stała się wydarzeniem
w środowisku projektantów grafiki 2D w Polsce. Stale współpracują z „Autoportretem” portale: sztuka.pl (publikacja
artykułów i baner) oraz architektura.info (informacja o numerach i spotkaniach oraz link), publikacje zamieszczają
także ronet.pl, W-A.pl, O.pl.
Pismo objęło patronatem wydarzenia: wystawa „Plamka żółta” w CSW w Toruniu, Międzynarodowe Biennale
Architektury Wnętrz w Krakowie, wystawa „Przestrzeń życiowa − przygoda niezwykła” (CSW Łaźnia w Gdańsku), 2.
Konferencja Kulturoznawcza „Codzienność kręci” w Elblągu, XIV Ogólnopolskie Warsztaty Architektoniczne OSSA 2010
Łódź „Defragmentacja Ulicy”, 2. Festiwal „Otwarte Zagrody” w Rodakach i Żeszczynce, festiwal „Sztuka po
przejściach” we Wrocławiu, patronat nad książką Kingi Baumann Wine, culture, architecture. Smak architektury.
Fragmenty recenzji wydawniczych:
Ważnym wydarzeniem w 2010 r. było powołanie Rady Programowej kwartalnika, w skład której weszli: Adam Budak
(Universalmuseum Joanneum − Kunsthaus Graz), Andrzej Bulanda (Bulanda-Mucha Architekci, Warszawa),
Wojciech Burszta (Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Warszawa), David Crowley (Royal College of Art,
London), Ewa Kuryłowicz (Politechnika Warszawska), Agostino de Rosa (Università Iuav di Venezia), Ewa
Rewers (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań), Łukasz Stanek (Eidgenössische Technische Hochschule,
Zürich), Dariusz Śmiechowski (Akademia Sztuk Pięknych, Warszawa), Štefan Šlachta (Vysoká škola výtvarných
umení, Bratislava). Rada opiniuje tematy numerów i ma wpływ na wybór tematów i autorów w czasopiśmie.
Z opinii prof. Wojciecha Burszty: „W gronie podobnych pism, których liczba nieustannie rośnie, mimo trudności
finansowych różnych organizacji, kwartalnik Autoportret wyróżnia się oryginalnością, i to w dwojakim sensie.
Poza staranną szatą graficzną, cyzelowanym zawsze doborem materiału ilustracyjnego, który świetnie koresponduje
z treścią poszczególnych numerów, zwraca uwagę przede wszystkim zamysł całości. Tematem głównym grono
twórców pisma uczyniło szeroko, antropologicznie rozumianą przestrzeń, tę niejako oficjalnie zaprojektowaną dla
konkretnych celów instytucjonalnych, jak i przestrzeń codzienności, w której zatopione jest nasze życie, i która
wpływa na jakość tego życia, a tym samym na naszą tożsamość. Starannie dobrane grono autorów, proszonych
o teksty/wywiady/interpretacje/materiały, wypełniające skomponowane tematycznie numery, gwarantuje szerokie
oświetlenie konkretnej problematyki, dla której hasłem wywoławczym i horyzontem rozważań jest owa dobra
przestrzeń”.
Z opinii prof. Wiesława Godzica: „Można bez przesady powiedzieć, że każdy numer kwartalnika stanowi starannie
opracowane dzieło sztuki. Mam na myśli zarówno dzieło sztuki wydawniczej, jak i zawartość treściową. [...] Bardzo
wysoko cenię jakość estetyczną Autoportretu i zwracam uwagę na jego edukacyjną rolę w tym zakresie. Uważam, że
jakość merytoryczna prezentowanych artykułów jest najwyższej próby”.
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: honoraria autorskie i licencje za fotografie, projekt graficzny
i przygotowanie do druku, druk numerów oraz działania promocyjne.
CHŁOPSKA SZKOŁA BIZNESU
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Grupa stała
Koszty bezpośrednie: 55 358
Uzyskane przychody: 7 610 (Muzeum Historii Polski)
Gra „Chłopska Szkoła Biznesu” jest interdyscyplinarnym narzędziem służącym edukacji dla przedsiębiorczości. Służy
rozwijaniu kompetencji przedsiębiorczych wśród młodzieży i promowaniu postaw przedsiębiorczych, a jednocześnie,
dzięki wykorzystaniu autentycznej historii andrychowskich tkaczy, wzmacnianiu lokalnego patriotyzmu i tworzy
pozytywny wizerunek miejsca. Po stworzeniu jej prototypu, który został objęty patronatem Europejskiego Roku
Kreatywności i Innowacji 2009, przystąpiono do jej wydania. Projekt gry uzyskał w lutym 2010 r. dofinansowanie na
16. częściowe pokrycie kosztów wydania pilotażowego nakładu gry z programu realizowanego przez Muzeum Historii
Polski „Patriotyzm Jutra”, realizowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W 2010 r. trwały intensywne prace nad udoskonalaniem mechaniki gry (obliczenia matematyczne, precyzowanie reguł
gry, testy na grupach młodzieży oraz dorosłych). Kontynuowano współpracę z partnerem projektu, Towarzystwem
Miłośników Andrychowa, oraz nawiązano współpracę z Gimnazjum nr 2 w Skawinie, którego uczniowie wielokrotnie
brali udział w rozgrywkach testowych. Jeszcze przed wydaniem gra zainteresowała nauczycieli podstaw
przedsiębiorczości, czego wyrazem jest przeprowadzenie 1.06.2010 w Poznaniu warsztatowych rozgrywek dla
nauczycieli podczas „Wielkiej Gali Przedsiębiorczości” zamykającej trzecią edycję „Ogólnopolskiego Festiwalu
Przedsiębiorczości”.
Dopracowanie mechaniki gry (wzrost poziomu trudności rozgrywki, zwiększenie liczby decyzji podejmowanych przez
graczy) spowodowało, że stała się ona również użytecznym narzędziem do pracy z grupami dorosłych. Świadczy o
tym zaproszenie do przeprowadzenia rozgrywek na konferencji, która została zorganizowana przez Regionalne
Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych z Wrocławia we wrześniu 2010 r.. W towarzyszących konferencji
warsztatach z wykorzystaniem „Chłopskiej Szkoły Biznesu” udział wzięły osoby zajmujące się na co dzień ekonomią
społeczną (doradcy, trenerzy, księgowi, informatorzy), pracujące m.in. z osobami mającymi trudności na rynku pracy
i zaangażowane w tworzenie przedsiębiorstw społecznych.
Pojawienie się grupy dorosłych odbiorców pokazało, że gra może być narzędziem służącym nie tylko edukacji szkolnej,
ale również warsztatom i treningom dla grup dorosłych. Ten wniosek spowodował, że ostateczna szata graficzna gry
została opracowana na podstawie archiwalnych materiałów ze zbiorów Towarzystwa Miłośników Andrychowa (m.in.
fotografie z początku XX wieku, testamenty chłopów z XVIII wieku).
Prace graficzne i drukarskie zakończyły się we wrześniu wydaniem pilotażowego nakładu – 300 egz. – gry. Atrakcyjna
szata graficzna oraz niezwykła inspiracja historyczna w połączeniu z dopracowaną mechaniką gry przyczyniły się do
entuzjastycznego odbioru gry na warsztatach, szkoleniach i wydarzeniach edukacyjnych.
W obiegu lokalnym (gmina Andrychów i powiat wadowicki) gra stała się narzędziem służącym edukacji regionalnej
i ekonomicznej. Skuteczna metoda dystrybucji gry oraz prowadzenie działań edukacyjnych okazał się Międzyszkolny
Turniej o Puchar Drelicharza z Andrychowa organizowany przez Towarzystwo Miłośników Andrychowa, w którym
wzięło udział około 1200 uczniów z 14 szkół. Podczas finału w hali widowiskowej Miejskiego Domu Kultury zagrało
112 najbardziej przedsiębiorczych uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Patronat nad turniejem objął m.in.
Małopolski Instytut Kultury, wadowicki Oddział Kuratorium Oświaty, Bank Spółdzielczy a także władze gminy
Andrychów i powiatu wadowickiego.
Formuła turnieju sprawdziła się na kilku płaszczyznach. Dzięki przychylności władz lokalnych, osoby zrzeszone
w Towarzystwie Miłośników Andrychowa mogły prowadzić rozgrywki eliminacyjne w szkołach i równocześnie wzbogać
je o wątki dotyczące historii regionu. W tym wypadku mieliśmy do czynienia z poszerzeniem działalności muzealnej –
wyjściem poza mury Izby Regionalnej w Andrychowie. Po drugie, formuła turnieju zwiększała zaangażowanie i chęć
uczestnictwa uczniów. Po trzecie, turniej stał się ważnym lokalnym wydarzaniem medialnym, a zarazem silnym
czynnikiem wzmacniającym lokalną tożsamość, dzięki przywróceniu obiegu i świadomości lokalnych tradycji
przedsiębiorczości. Dobrym przykładem może być poniższy fragment z prasy lokalnej:
„Historia! Seria wspomnień sprzed lat. Jak sprawić by to, co było w niej budujące przetrwało kolejne wieki? Łatwo jest
gromadzić dawne przedmioty, katalogować je, określić czas ich pochodzenia, przydatność w życiu przed wieloma laty.
Badaczom i miłośnikom historii Andrychowa – maleńkiego miasteczka na południu Polski udało się coś więcej! Coś
niesamowitego! Udało im się odnaleźć fragment andrychowskiego ducha! Niewidzialnej nici łączącej kiedyś
mieszkańców tego miasta! Ducha współpracy.” Jarosław Skupień „Jak młodzież i medium wywołali andrychowskiego
ducha”.
Drugim najważniejszym sukcesem w regionie było uzyskanie przez Małopolski Instytutu Kultury tytułu „Regionalnego
Lidera Innowacji i Rozwoju – 2010” w kategorii „innowacyjna innowacja”. Organizatorem konkursu skierowanego
głównie do środowisk związanych z biznesem jest Fundacja Innowacji i Rozwoju, której celem jest „propagowanie
w gospodarce oraz w życiu społecznym idei innowacji. Szczególny nacisk w swojej działalności Fundacja kładzie na
propagowanie oraz wspieranie przedsięwzięć innowacyjnych oraz nowatorskich, które mogą przyczynić się do rozwoju
społeczeństwa oraz polskiej gospodarki”. Patronat nad konkursem objęły najpoważniejsze polskie instytucje finansowe
i gospodarcze (m. in. Narodowy Bank Polski, Ministerstwa: Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Gospodarki oraz Rozwoju
Regionalnego, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Związek Banków Polskich, Giełda Papierów Wartościowych,
czy Urząd Patentowy RP).
Dużym sukcesem było również zainicjowanie i zorganizowanie przez MIK spotkania grupy wymiany doświadczeń
w Warszawie, w którym uczestniczyli przedstawiciele znaczących warszawskich placówek, zainteresowani
wykorzystaniem gier w działalności edukacyjnej. MIK ze swoimi nielicznymi produkcjami (Pierścień św. Kingi, Chłopska
Szkoła Biznesu) okazał się pionierem (i liderem) pod względem jakości produktu – zaawansowanie mechaniki gry, jej
interdyscyplinarność, dobór i opracowanie szaty graficznej. Uczestnicy spotkania oczekują od MIK-u zainicjowania
kolejnego spotkania poświęconego m.in. grom w przestrzeni miejskiej (questing). Wśród zainteresowanych są między
innymi przedstawiciele działów edukacyjnych: Muzeum Powstania Warszawskiego, Instytutu Pamięci Narodowej,
Pałacu w Wilanowie, Europejskiego Centrum Solidarności oraz Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział Pedagogiczny).
Szacunkowo w różnego rodzaju rozgrywkach udział w Chłopskiej Szkole Biznesu wzięło ponad 2000 osób (uczniów
i osób dorosłych).
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: druk prototypowych egzemplarzy, promocję, delegacje.
17. WIRTUALNE MUZEA MAŁOPOLSKI
Koordynacja: 3 etaty
Zadanie budżetowe: zadanie inwestycyjne
Wydatki inwestycyjne: 107 705 (MRPO)
Wirtualne Muzea Małopolski
Małopolski Instytut Kultury przystąpił w 2010 r. do realizacji projektu Wirtualne Muzea Małopolski, w ramach
Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2011 (projekt realizowany w partnerstwie z
Departamentem Rozwoju Gospodarczego UMWM). Głównymi założeniami projektu jest digitalizacja i prezentacja 500
obiektów formie fotorealistycznych modeli 3D oraz 200 zabytków zdigitalizowanych w formie 2D z 35 muzeów
Małopolski oraz stworzenie portalu pod nazwą projektu, na którym prezentowane będą zabytkowe obiekty. W ramach
funkcjonowania portalu, będącego produktem kulturowym, przewiduje się m.in. utworzenie 36 przestrzennych
prezentacji (w tym 35 muzeów uczestniczących w projekcie, w których będzie można zwiedzać zdigitalizowane zbiory)
oraz 5 edukacyjnych ścieżek tematycznych prezentujących dziedzictwo kulturowe Małopolski.
MIK odpowiedzialny jest w projekcie za utworzenie Regionalnej Pracowni Digitalizacji, która koordynuje:
• Proces doboru obiektów (przy wsparciu specjalnie powołanej Rady Ekspertów) i digitalizacji obiektów;
• Opracowanie koncepcyjne i merytoryczne Portalu Wizualne Muzea Małopolski;
• Stworzenie infrastruktury niezbędnej dla funkcjonowania;
• Współpracę z 25 muzeami, których eksponaty zostaną zdigitalizowane w ramach projektu.
W roku 2010, ramach działań merytorycznych realizowanych przez MIK należy wymienić przede wszystkim: zebranie i
skatalogowanie eksponatów uzyskanych z 35 muzeów zaangażowanych w realizację projektu; rozpoczęcie prac nad
doborem najbardziej wartościowych eksponatów, przy wsparciu specjalnie powołanej w tym celu Rady Ekspertów,
która oceni także koncepcję wirtualnej wystawy i ścieżek tematycznych; przygotowanie identyfikacji wizualnej
projektu (opracowano i zakupiono nośniki niezbędne do realizacji działań informacyjnych i promocji wkładu Funduszy
Europejskich podczas trwania projektu (tablice, naklejki, ulotki itp.); opracowanie wstępnej strony projektu
http://muzea.malopolska.pl/, będącą źródłem informacji o fazach realizacji projektu, platformą roboczego kontaktu
z muzeami biorącymi udział w projekcie, jak również o kontekście, w jakim jest on realizowany. MIK uczestniczył także
w pracach nad opracowywaną dokumentacją aplikacyjną (proces koordynowany przez Departament Rozwoju
Gospodarczego UMWM. Zakończenie realizacji projektu planuje się na 2012 rok. Muzea biorące udział w projekcie:
1. Muzeum Przyrodnicze im. Krystyny i Włodzimierza Tomków w Ciężkowicach
2. Muzeum Archeologiczne w Krakowie
3. Muzeum Archidiecezjalne Kardynała Karola Wojtyły w Krakowie
4. Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila”
5. Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II
6. Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli
7. Muzeum Farmacji Collegium Medicum UJ w Krakowie
8. Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN
9. Muzeum Geologiczne Wydziału Geologii AGH
10. Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego
11. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
12. Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie
13. Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
14. Muzeum Miejskie w Wadowicach
15. Muzeum Narodowe w Krakowie
16. Muzeum Niepołomickie – Zamek Królewski w Niepołomicach
17. Muzeum im. A. Kłosińskiego w Kętach
18. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu
19. Muzeum Okręgowe w Tarnowie
20. Muzeum Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej
21. Muzeum Powiśla Dąbrowskiego w Dąbrowie Tarnowskiej
22. Muzeum Regionalne PTTK im. Władysława Kowalskiego w Dobczycach
23. Muzeum Regionalne „Dom Grecki” w Myślenicach
24. Muzeum Regionalne PTTK im. A. Minkiewicza w Olkuszu
25. Muzeum Regionalne PTTK im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach
26. Muzeum Regionalne TMP w Piwnicznej Zdroju
27. Muzeum Ślusarstwa im. Marcina Mikuły w Świątnikach Górnych
28. Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanym
29. Muzeum im. Ireny i Mieczysława Mazarakich w Chrzanowie
30. Muzeum Ziemi Bieckiej
31. Muzeum Ziemi Koszyckiej im. Stanisława Boducha
32. Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce
33. Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach
18. 34. Muzeum – Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec
35. Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: wynagrodzenia dla zespołu realizującego projekt, stworzenie
identyfikacji wizualnej, opracowanie nośników służących promocji wkładu Funduszy Europejskich, rejestrację i
utrzymanie domeny publicznej muzea.malopolska.pl oraz działalność Rady Ekspertów.
WYDAWNICTWO
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność usługowa
Koszty bezpośrednie: 724
Uzyskane przychody: 8 625
Praca wydawnictwa w 2010 r. koncentrowała się przede wszystkim na działaniach związanych z obsługą programów
MIK, przede wszystkim Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego oraz kwartalnika „Autoportret. Pismo o dobrej
przestrzeni”. W ramach wykonywanych zadań opublikowano w sumie 37 typów różnych druków o łącznym nakładzie
ponad 201 tys. sztuk, z czego 8 było drukami merytorycznymi.
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: druk materiałów promocyjnych oraz obsługę wysyłki
wydawnictw.
Obszar 4
MIK PROMUJE INNOWACJE i NOWATORSKIE STRATEGIE w KULTURZE
BADANIA i ANALIZY
Koordynacja: 1 etat
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie:59 033
Uzyskane przychody: 40 000 (Narodowe Centrum Kultury)
Celem głównym programu jest opis i diagnoza kultury w Małopolsce, w szczególności opracowywanie
rekomendacji i ekspertyz na potrzeby budowania regionalnych polityk kultury oraz strategii rozwoju kultury oraz
inicjowanie i realizacja debat na temat rozwoju i badań kultury.
W 2010 r. MIK zainicjował działania badawczo-analityczne poprzez pozyskanie środków finansowych na realizację
projektu badawczo-diagnostycznego „Usługi kulturalne a praktyki kulturowe. Badania lokalnych obiegów kultury”,
który otrzymał wsparcie finansowe Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Obserwatorium Kultury. Celem
projektu było sformułowanie diagnozy kultury w oparciu o pogłębioną analizę scen kultury w 10 gminach Małopolski.
Miała ona wykazać zależności pomiędzy działaniami kulturowymi podejmowanymi przez lokalnych „aktorów kultury”
(instytucje kultury, III sektor, inicjatywy indywidualne) a lokalną polityką kulturową. W ramach projektu zostało
zrealizowanych 20 paneli fokusowych, 20 wywiadów pogłębionych oraz 5 obserwacji uczestniczących. W ramach
projektu powstała publikacja „Sceny kulturowe a polityki kultury w Małopolsce. Raport z badań
eksploracyjnych”. Raport ten będzie dystrybuowany w formie książkowej (500 sztuk) oraz formie PDF na stronie
www projektu.
Ponadto zrealizowano:
1 ogólnopolskie seminarium dotyczące stworzenia ogólnopolskiego systemu Obserwatoriów Żywej Kultury.
W założeniu działanie to ma być kontynuowane jako stałe forum debaty badaczy, analityków i ekspertów od
obszaru kultury w regionie.
4 spotkania w ramach ogólnopolskiego Forum Kraków (stała konferencja dyrektorów instytucji kultury),
które jest platformą współpracy i lobbingu animatorów i menadżerów kultury związanych z centrami
i ośrodkami kultury w całym kraju. Forum jest wspólną inicjatywą Małopolskiego Instytutu Kultury oraz
Stowarzyszenia Centrum Aktywności Lokalnej. W seminariach udział wzięło w sumie ponad 120 osób
(dyrektorzy i menadżerowie instytucji kultury, samorządowcy, eksperci sektora kultury, badacze społeczni
i naukowcy).
Powstał blog o badaniach i rozwoju w obszarze kultury, ze szczególnym uwzględnieniem Małopolski
(www.badaniawkulturze.mik.krakow.pl). Jest on jednocześnie stroną dwóch programów MIK-u:
Małopolskiego Obserwatorium Kultury oraz programu Zadziałaj dla siebie. Dotąd opublikowano 93 artykuły.
Zostały wdrożone prace służące powstaniu bazy podmiotów kultury w Małopolsce (będzie to
podstawowe źródło informacji o instytucjach, organizacjach, przedsiębiorstwach, szkołach, konsorcjach,
porozumieniach z obszaru kultury w Małopolsce) – dotąd została opracowana baza instytucji muzealnych.
Została nawiązana współpraca z Małopolskim Obserwatorium Rozwoju Regionalnego. Pracownicy
MIK uczestniczyli w spotkaniach roboczych dotyczących programu badań i analiz na 2011 rok oraz
w posiedzeniu rady programowej tego programu. Celem współpracy jest wzajemne konsultowanie
planowanych działań badawczych oraz wymiana informacji na temat wyników prowadzonych badań.
19. Programem, jako potencjalnym partnerem działań badawczych i rozwojowych, zainteresowały się także:
Ośrodek Badań Kultury GUS w Krakowie,
Instytut Zarządzania Kulturą UJ,
Obserwatorium Kultury Narodowego Centrum Kultury – Obserwatorium Żywej Kultury,
Program Dom Kultury + Narodowego Centrum Kultury.
Poza tym przeprowadzono prace służące ewaluacji wewnętrznej MIK:
monitoring ilościowych efektów projektów przy pomocy narzędzia „karta projektu”;
realizacje sondaży ankietowych wśród uczestników wybranych przedsięwzięć i projektów przygotowywanych
przez MIK, których celem jest poznanie opinii odbiorców na temat oferty MIK.
Działania realizowane przez Małopolskie Obserwatorium Kultury zostały zauważone w kampanii Kultura się liczy!
(http://kulturasieliczy.pl/zarzadzanie-strategiczne-regionalna-instytucja-kultury/)
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: realizację badań społecznych.
Obszar 5
MIK POPULARYZUJE SZTUKĘ WSPÓŁCZESNĄ
DZIAŁALNOŚĆ BIBLIOTEKI (BIBLIOTEKA SZTUKI i CZYTELNIA LIBERATURY)
Koordynacja: 2,75 etatu
Zadanie budżetowe: Działalność biblioteki
Koszty bezpośrednie: 29 106
Uzyskane przychody:4 447
Darowizny książek: 13 188
Celem Biblioteki Sztuki funkcjonującej w MIK jest budowanie księgozbioru sprofilowanego: gromadzenie,
opracowywanie, udostępnianie książek i czasopism oraz udzielanie informacji bibliograficzno-bibliologicznej w zakresie
historii oraz teorii sztuki, a także dziedzictwa kulturowego Małopolski, w tym współpraca z regionalnymi ośrodkami
władzy i kultury w celu gromadzenia materiałów dotyczących małopolskiego dziedzictwa kulturowego, niedostępnych
w powszechnej dystrybucji księgarskiej. Księgozbiór obejmuje 25 tys. woluminów i stanowi bazę dla pracy
merytorycznej MIK, a jednocześnie udostępniany jest szerokiej publiczności. O potrzebie funkcjonowania Biblioteki
Sztuki świadczy fakt, że w 2010 r. udzielono 1040 informacji bibliograficzno-bibliologiczno-bibliotecznych. Tematy
zapytań dotyczyły: sztuki i mediów, architektury sakralnej, mniejszości narodowych (Ormian, Żydów) i ich kultury,
rzeźby współczesnej, instalacji, sztuki ziemi, nurtów i tematów w malarstwie klasycznym, teatru afrykańskiego,
linearności i archetypów w sztuce, muzealnictwa, performans, rzemiosła artystycznego (meblarstwo, szkło), sztuki
Małopolski i Śląska, designu, modernizmu w architekturze, sztuki i historii Krakowa, historii mody, ornamentyki
w architekturze, monografii artystycznych, socjologii sztuki, twórczości osób niepełnosprawnych, liberatury i inne.
Bibliotekę odwiedziło w sumie 3 760 osób, wypożyczając 12 678 książek i korzystając z 834 książek
i czasopism na miejscu. Biblioteka Sztuki ściśle współpracuje z biblioteką Międzynarodowego Centrum Kultury,
biblioteką Akademii Sztuk Pięknych, biblioteką Muzeum Etnograficznego w Krakowie oraz Wojewódzką Biblioteką
Publiczną. Przy Bibliotece Sztuki funkcjonuje też Czytelnia Liberatury – jedyny zbiór książek liberackich w Europie –
który działa także jako oddzielny program i koncentruje wokół siebie środowisko osób zajmujących się liberaturą
(głównie z kręgu anglistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego).
W bieżącym roku przystąpiono też do opracowania bazy danych na temat publikacji dotyczących dziedzictwa i kultury
lokalnej, wydawanych na terenie gmin w powiatach myślenickim, proszowickim, miechowskim, wielickim oraz
olkuskim. W roku 2011 kwerenda obejmie dalsze powiaty województwa małopolskiego.
W 2010 r. zakupiono 183 nowe pozycje książkowe oraz pozyskano dary: 423 woluminy oraz 176 egzemplarzy
czasopism. Liczba zarejestrowanych czytelników zewnętrznych: 471 osób.
Pracownice biblioteki wzięły udział w organizowanej 27 października 2010 przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w
Krakowie, Muzeum Historii Polski i Fundację Ośrodka KARTA konferencji „Biblioteka żywym archiwum historii” oraz
ogólnopolskim kongresie bibliotekarzy „Biblioteka: lubię to!”, który odbył się w Warszawie 22-23 listopada 2010 r. i był
organizowany przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w ramach Programu Rozwoju Bibliotek
(miejsce: Centrum Artystyczne Fabryka Trzciny – Warszawa).
Środki finansowe wydatkowano przede wszystkim na: zakup nowych pozycji książkowych, opłacenie prenumeraty
rocznej 5 tytułów czasopism oraz wysyłkę urgensów.
BIBLIOTEKA SZTUKI. SPOTKANIA
Koordynacja: część etatu
Zadanie budżetowe: Działalność grup stałych
Koszty bezpośrednie: 12 400
Celem programu jest wymiana opinii i praktyk związanych ze sztuką współczesną, przestrzenią miejską i kulturą
społeczną. W 2010 r. odbyły się spotkania w ramach poszczególnych cykli: „Dyscypliny/Sztuki”: 2 spotkania;
„Czytelnia Liberatury”: 1 spotkanie; „Projekt Miejski”: 6 spotkań; „Nie ma się czego bać, czyli czym jest sztuka