Prezentacja w ramach szkolenia Biblioteka+ w WBPiCAK w Poznaniu. Wersja z notatkami ukaże się w najbliższych dniach.

1. Nie daj się złapad!
Elementy prawa autorskiego i licencje
1

2. michal.zurawski@wbp.poznan.pl
MICHAŁ ŻURAWSKI
WBPICAK W POZNANIU
2

3. Zastrzeżenie
Prezentacja ta ma charakter informacyjny i nie jest profesjonalną
interpretacją prawną,
3

4. USTAWA O PRAWIE AUTORSKIM
4

5. Dz.U.2006.90.631
2010.10.21 zm.
Dz.U.2010.152.1016 art. 1
USTAWA
z dnia 4 lutego 1994 r.
o prawie autorskim i prawach
pokrewnych
(tekst jednolity)
5

6. O czym mówi ustawa?
• Utwór
• Twórca
• Prawa autorskie: osobiste i majątkowe
• Dozwolony użytek
• Zawieranie umów
6

7. Utwór
„Przejaw działalności twórczej o
indywidualnym charakterze, ustalony w
jakiejkolwiek postaci, niezależnie od
wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.„
7

8. Typy utworów w ustawie
• wyrażone słowem, symbolami
matematycznymi, znakami graficznymi
(literackie, publicystyczne, naukowe, kartografi
czne oraz programy komputerowe)
• plastyczne, fotograficzne, muzyczne, sceniczn
e
• audiowizualne (w tym filmowe)
• inne, wymienione w ustawie
8

9. Utwór Nośnik
• Dobro niematerialne • Dobro materialne
• Przepisy prawa autorskiego • Prawo cywilne
(rzeczowe i zobowiązao)

10. Utwór rozpowszechniony
Utwór, który został za zgodą twórcy w
jakikolwiek sposób udostępniony publicznie.
10

11. Utwór opublikowany
Utwór, który za zgodą twórcy został
zwielokrotniony i którego egzemplarze zostały
udostępnione publicznie.
11

12. Prawa autorskie osobiste
• Według polskiego prawa te są niezbywalne
Prawo do
• Autorstwa
• Decydowania o pierwszym udostępnieniu
• Nienaruszalności treści i formy
• Nadzoru nad sposobem korzystania z utworu
12

13. Prawa autorskie majątkowe
• Są zbywalne (wygaśnięcie lub przeniesienie)
• Obejmują prawo do rozporządzania utworem
• Do wynagrodzenia za wykorzystanie
13

14. Prawa autorskie majątkowe
• Wygasają po 70 latach
• Możliwe jest przeniesienie praw
– umowa o przeniesienie autorskich praw
majątkowych
– umowa licencyjna
– licencja wyłączna
– licencja niewyłączna
– licencje otwarte
14

15. Podmioty prawa autorskiego
• Twórcy i spadkobiercy
• Inni uprawnieni z tytułu praw autorskich
• Skarb Państwa
• Wydawcy
• Pracodawcy
• Instytucje naukowe
• Organizacje zbiorowego zarzadzania
15

16. Domena publiczna
• Utwory, do których prawa autorskie wygasły
• Utwory nie chronione prawem autorskim
• Utwory nie noszące charakteru twórczego
16

17. DOZWOLONY UŻYTEK
17

18. Dozwolony użytek prywatny
• Dotyczy utworów rozpowszechnionych
• Dla własnych, prywatnych potrzeb
• W kręgu rodziny i znajomych
• Wszelkie sposoby korzystania z utworu, w tym
zwielokrotnienie
• Nie dotyczy programów komputerowych
(wyłącznie kopia zapasowa)
18

19. Opłata reprograficzna
• Ujęta w cenie urządzeo i nośników
przeznaczonych do kopiowania
• 3% ceny sprzedaży
• Organizacje zbiorowego zarządzania prawami
autorskimi
19

20. Dozwolony użytek publiczny
• Cele informacyjne i edukacyjne
• Prawo cytatu
• Prawo przedruku
• Prawo wykonywania utwory
• Cele edukacyjne
20

21. Programy komputerowe i nie tylko
LICENCJONOWANIE
21

22. Rodzaje licencji
• Niewyłączne
• Wyłączne
• Sublicencje
22

23. Rodzaje licencji
• Wszelkie prawa zastrzeżone
• Freeware, shareware, trial, demo, edukacyjne
• GNU/GPL
• Creative Commons
• Każda jaką sobie autor napisze!
23

24. Creative Commons
• Reakcja
• Upraszczanie
• Kompromis
• Wolne licencje
• Pewne prawa zastrzeżone
• www.creativecommons.pl
24

25. 25

26. Creative Commons – licencje 1/3
• Uznanie autorstwa (ang. attribution)
Kopiowanie, rozprowadzanie, wykonywanie, opr
acowanie utworów zależnych z powołaniem się
na autora pierwowzoru
• Użycie niekomercyjne (ang. noncommercial)
Jak wyżej – nie do celów zarobkowych i bez
utworów zależnych – w oryginalnej postaci
26

27. Creative Commons – licencje 2/3
• Na tych samych warunkach(ang. share alike)
Utwory zależne mogą byd rozprowadzane
jedynie na tej samej licencji co oryginał.
• Pewne prawa zastrzeżone (ang. some rights
reserver)
Czyli samodzielnie zdecyduj jakie prawa
zachowujesz –jakie przekazujesz ogółowi
27

28. Creative Commons – licencje 3/3
• Copyleft
Polegają na zastrzeżeniu praw autorskich i
zezwoleniu na dowolne
kopiowanie, rozprowadzanie
, modyfikowanie utworu.
• FAL – Free Art. License
Zgodna z zasadami Copyleft, przeznaczona dla
projektów artystycznych.
28

29. Nadawanie licencji – co wybrad
• Instytucje finansowane z budżetu
• Prezentacje
• Materiały na stronach biblioteki
• Wydawnictwa
29

30. PRZYKŁADY
30

31. Okładki
• Sprawa nierozstrzygnięta, dyskusja trwa
• MAK+
31

32. Ochrona wizerunku
• Chroni go prawo autorskie i Kodeks Cywilny
Kiedy możemy?
• Osoby publiczne
• Tło
• Zgoda
32

33. Pokazy filmowe i inne
• Cel, zakres wykorzystania, publicznośd
• Cały film czy fragment?
• Edukacja czytelnicza i medialna czy klub
dyskusyjny?
• Opłaty
33

34. ZASOBY W INTERNECIE
34

35. Źródła do wykorzystania
• search.creativecommons.org
• otwartezasoby.pl
• blog.2edu.pl/p/zasoby-do-wykorzystania-w-
szkoleniach.html
• pl.wikibooks.org
35

36. Gdzie szukad przepisów i porad?
• www.e-prawnik.pl
• www.prawnik.net.pl
• www.vagla.pl
• www.przepisy.gofin.pl
36

37. Bibliografia
• Biuletyn EBIB, nr 7 (125)/2011, Otwarta nauka i edukacja Dozwolony uzytek -
wyciag z przepisów prawa, www.nowyebib.info
• Biuletyn EBIB nr 4/2011(122), Sprawozdanie z konferencji „Cyfrowa Bibliotek@ —
prawdy i mity prawa autorskiego w kontekscie e-bibliotek” www.nowyebib.info
• „Czym jest dozwolony uzytek i co warto o nim wiedziec? Prawo autorskie w
dzialalnosci biblioteki publicznej” Barbara Szczepanska
http://www.biblioteki.org/pl/kongresy/kongres/zglos_sie2/2059
• Prawa autorskie - http://www.pi.gov.pl/iob/chapter_86495.asp
• „Zasady publikacji w sieci Internet. Byd legalnym i bezpiecznym!”Janusz S.
Wierzbicki, Dorota Janczak, OEEiiZK
http://www.slideshare.net/kangurzasty/zasady-publikacji-w-inernecie
• „Prawo autorskie w pracy bibliotekarza” Bolesław Howorka, Wydawnictwo
Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2012
37

38. Prezentacje WBPiCAK w sieci
W przyszłym tygodniu na naszej stronie
www.wbp.poznan.pl
38