1. ‫آموزش‬ ‫روش‬
‫مبنای‬ ‫بر‬
‫حل‬‫مسئله‬
‫دهنده‬ ‫ارائه‬:‫مصطفی‬‫قدمیاری‬
‫مدرس‬ ‫تربیت‬ ‫دانشگاه‬–‫پاییز‬1393
1Problem Based Learning (PBL)

2. ‫منفعل‬ ‫یادگیری‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫فعال‬ ‫یادگیری‬
2
‫که‬ ‫دهد‬‫می‬ ‫نشان‬ ‫تحقیقات‬‫آوردن‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫در‬:
10%‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫سخنرانی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫مطالبی‬(‫حس‬ ‫فقط‬‫شنوایی‬)
25%‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫دادن‬ ‫نمایش‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫مطالبی‬(‫حس‬‫و‬ ‫شنوایی‬
‫بینایی‬)
65%‫کنیم‬‫می‬ ‫تجربه‬ ‫شخصا‬ ‫که‬ ‫مطالبی‬(‫که‬‫درگ‬ ‫حس‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫بیش‬‫یر‬
‫است‬)
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

3. ‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫های‬ ‫ویژگی‬
‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬(PBL:)
‫روش‬ ‫یک‬‫فعال‬ ‫آموزش‬‫است‬
‫تاریخچه‬:‫اواسط‬‫دهه‬1960‫در‬‫پزشکی‬ ‫دانشگاه‬‫ماکماستر‬‫کانا‬‫دا‬
‫را‬ ‫آموزش‬ ‫تنها‬ ‫استاد‬‫تسهیل‬‫کند‬‫می‬
‫ها‬ ‫گروه‬ ‫در‬ ‫دانشجویان‬‫برقرار‬ ‫ارتباط‬‫می‬ ‫آموزش‬ ‫و‬ ‫میکنند‬‫ب‬‫ینند‬
3
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

4. ‫مسئله‬ ‫تعریف‬
‫مسئله‬ ‫از‬ ‫منظور‬:
‫یک‬‫واقعه‬‫یا‬‫صنعتی‬ ‫فرایند‬‫یا‬‫پزشکی‬‫وسی‬ ‫به‬ ‫که‬‫مدرس‬ ‫له‬
‫یادگیری‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫هدایت‬ ‫موجب‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫طراحی‬ ‫گروه‬ ‫یا‬
‫دانشجویان‬‫شود‬‫می‬
‫ویژگی‬‫و‬ ‫مسئله‬ ‫های‬‫مراحل‬‫تعریف‬‫در‬ ‫آن‬‫مرجع‬ ‫مقاله‬‫ای‬‫ن‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫آورده‬ ‫ارائه‬.
4
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

5. ‫آموزش‬ ‫در‬ ‫اصلی‬ ‫های‬ ‫نقش‬PBL
‫نقش‬ ‫سه‬‫در‬PBL:
1-‫گروه‬:
‫ها‬ ‫بحث‬ ‫در‬ ‫فعال‬ ‫مشارکت‬
‫های‬ ‫گروه‬8‫تا‬10‫نفری‬
2-‫استاد‬:
‫کند‬ ‫می‬ ‫گوش‬ ‫ها‬ ‫صحبت‬ ‫به‬
3-‫گروه‬ ‫منشی‬
،‫ها‬ ‫بحث‬ ‫در‬ ‫مشارکت‬ ‫ضمن‬
‫میکند‬ ‫یادداشت‬ ‫را‬ ‫مهم‬ ‫نکات‬
5
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

6. ‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫آموزش‬ ‫مراحل‬
‫اول‬ ‫جلسه‬:
‫استاد‬‫مسئله‬‫دانشجویان‬ ‫برای‬ ‫را‬‫توضیح‬‫میدهد‬
‫طوفان‬‫مغزها‬:
‫مورد‬ ‫در‬ ‫بحث‬‫ها‬ ‫دانسته‬‫و‬‫ها‬ ‫ندانسته‬
‫برای‬‫حل‬‫این‬‫مسئله‬‫است‬ ‫الزم‬ ‫را‬ ‫چیزی‬ ‫چه‬‫بیاموزیم‬‫؟‬
‫گروه‬ ‫منشی‬‫نکات‬‫میکند‬ ‫یادداشت‬ ‫را‬ ‫اهداف‬ ‫و‬ ‫مهم‬
‫مشخص‬‫کردن‬‫مطالبی‬‫آنها‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫گروه‬ ‫فرد‬ ‫هر‬ ‫که‬‫تحقی‬‫ق‬
‫کند‬
‫بعد‬ ‫جلسه‬ ‫تا‬ ‫دانشجویان‬‫تحقیق‬ ‫فرصت‬‫دارند‬.
6
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

7. ‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫آموزش‬ ‫مراحل‬
‫دوم‬ ‫جلسه‬ ‫شروع‬
‫مرور‬‫جلسه‬ ‫بر‬‫قبل‬
‫سپس‬‫خود‬ ‫های‬ ‫یافته‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫شروع‬ ‫دانشجو‬ ‫هر‬‫می‬‫کند‬
‫یاد‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫گروه‬ ‫اعضای‬ ‫بقیه‬‫میگیرند‬
‫ترتیب‬ ‫همین‬ ‫به‬‫جمع‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫اطالعاتی‬ ‫دانشجویان‬ ‫سایر‬
‫بقیه‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫اند‬‫کرده‬ ‫آوری‬‫میدهند‬ ‫قرار‬.
‫گزارش‬‫نتیجه‬‫به‬‫استاد‬
‫استاد‬‫ارزیابی‬ ‫را‬ ‫نتیجه‬‫آنها‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫کند‬ ‫می‬‫بازخورد‬‫دهد‬ ‫می‬.
7
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

8. ‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫آموزش‬ ‫مراحل‬
8
‫ماستریخ‬ ‫گام‬ ‫هفت‬ ‫مراحل‬‫برای‬‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫آموزش‬
1‫تواف‬ ‫به‬ ‫آنها‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫نمایید‬ ‫مشخص‬ ‫و‬ ‫روشن‬ ‫را‬ ‫نامشخص‬ ‫مفاهیم‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫واژه‬ ،‫کاری‬ ‫تعاریف‬‫ق‬
‫برسید‬.
2‫ت‬ ‫به‬ ، ‫دارند‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫که‬ ‫ههایی‬ ‫پدید‬ ‫سر‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫کنید‬ ‫مشخص‬ ‫و‬ ‫تعریف‬ ‫را‬ ‫مسائل‬‫وافق‬
‫برسید‬
3‫نمایید‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫مسئله‬ ، ‫مغزی‬ ‫طوفان‬ ‫ایجاد‬ ‫با‬
4‫بگذارید‬ ‫هم‬ ‫کنار‬ ‫را‬ ‫کاری‬ ‫های‬ ‫فرضیه‬ ‫و‬ ‫محتمل‬ ‫توضیحات‬.
5‫نمایید‬ ‫مشخص‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫تهای‬ ‫اولوی‬ ‫و‬ ‫تعیین‬ ‫را‬ ‫یادگیری‬ ‫اهداف‬.
6‫کنید‬ ‫پژوهش‬ ، ‫یادگیری‬ ‫اهداف‬ ‫ی‬ ‫درباره‬.
7‫گزارش‬ ، ‫کار‬ ‫آخر‬ ‫در‬‫فعالیت‬‫های‬‫را‬ ‫خود‬‫بدهید‬‫مورد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫جدید‬ ‫ی‬ ‫آمده‬ ‫بدست‬ ‫اطالعات‬
‫بندید‬ ‫بکار‬ ‫مسئله‬
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

9. ‫ایرادهای‬‫آموزش‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫وارد‬
1.‫ساعات‬ ‫شدن‬ ‫گرفته‬‫زیادی‬‫از‬‫وقت‬‫استادان‬.
2.‫افزایش‬‫استرس‬‫دانشجویان‬‫استادان‬ ‫و‬.
3.‫ناکارآمدی‬‫نسبی‬‫صورت‬ ‫در‬‫صحیح‬ ‫نشدن‬ ‫اجرا‬
4.‫کاهش‬‫دانش‬ ‫حجم‬‫کسب‬‫شده‬‫پایه‬ ‫علوم‬ ‫ی‬ ‫درباره‬.
5.‫مشکالت‬‫اجرایی‬‫در‬‫هنگامی‬‫که‬‫تعداد‬‫دانشجویان‬‫کالس‬‫زیاد‬‫و‬ ‫است‬‫یا‬‫انگیزه‬‫ی‬ ‫عالقه‬ ‫و‬‫کافی‬‫برای‬‫انجام‬‫ای‬‫ن‬‫روش‬
‫ندارد‬ ‫وجود‬.
6.‫ممکن‬‫است‬‫تجربه‬‫استادان‬‫برای‬‫اجرای‬‫این‬‫روش‬‫کافی‬‫نباشد‬.
9
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.

10. ‫بندی‬ ‫جمع‬
‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬:
‫بحث‬‫دانشجویان‬‫مورد‬ ‫در‬‫علمی‬ ‫مسائل‬‫استاد‬ ‫کمک‬ ‫با‬
‫فعال‬ ‫نقش‬‫یادگیری‬ ‫در‬ ‫دانشجویان‬
‫مطالب‬ ‫آوردن‬ ‫خاطر‬ ‫در‬ ‫بیشتر‬ ‫اثر‬
‫های‬ ‫مهارت‬ ‫تقویت‬‫اجتماعی‬
‫های‬ ‫مهارت‬ ‫تقویت‬‫فردی‬
10

11. ‫مراجع‬
‫راحمی‬,‫ش‬.,1380.‫مسئله‬ ‫حل‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫آموزش‬ ‫روش‬.‫ایران‬ ‫مهندسی‬ ‫آموزش‬ ‫فصلنامه‬3,51–71.
 Youtube: Problem based learning
https://www.youtube.com/watch?v=sNhismExIwU
11