2. 1. Izaki bizidunok nolakoak garen
Izaki bizidun guztiok hiru ezaugarri komun ditugu
A)
Antzeko
osaera
kimikoa
dugu
B)
Hiru bizi-
funtzio
ditugu
C)
Zelulaz
osaturik
gaude
4. B)
Hiru bizi-
funtzio
ditugu
NUTRIZIO FUNTZIOA
Ingurunetik substantziak hartu,
energia lortzeko, hazteko, kalteak
konpontzeko, hondakinak
ezabatzeko
ERLAZIO FUNTZIOA
Ingurunean gertatzen diren
aldaketak antzeman eta
horiekiko erreakzio egokia sortu
UGALKETA FUNTZIOA
Izaki bizidunek euren ezaugarri
bereko ondorengoak sortzeko
duten gaitasuna da
5. Izaki zelulabakarrek
zelula bakar batez
osaturik daude
Izaki zelulanitzek
zelula asko dituzte eta
horien
funtzionamendua
guztiz koordinatua da
C)
Zelulaz
osaturik
gaude
8. 3. Zer da zelula?
Zelula izaki bizidunek duten eta bizi-funtzioak
bete ditzakeen unitaterik txikiena da
9. 4. Zelulak nolakoak dira?
Oro har, ezin dira
begi hutsez ikusi
ZELULAK
MIKROSKOPIKOAK
DIRA
10. 5.Zelula guztien oinarrizko egiturak
Mintz
plasmatikoa
Zelula inguratzen
duen bilkin
mehea da.
Substantzien
trukea
erregulatzen du
Zitoplasma
Zelularen
barrukaldea
betetzen duen
likido lodia da.
Organulu
zelularrak ditu
ADNa
Material
genetikoa du.
Zelularen
jarduera
kontrolatzen
du
11. 6. Zelula motak
A) ZELULA
PROKARIOTOAK
ADNa zitoplasman
barreiaturik dute.
Bakterioen ohiko
zelulak dira
B) ZELULA
EUKARIOTOAK
ADNa nukleo izeneko
organulu baten barruan
dute.
Protoktistoen,
onddoen, landareen eta
animalien zelulak dira
12. ZELULA HORMA
izaten dute, eta horrek mintza
biltzen du
ERRIBOSOMAK
dira dituzten organulu balarrak.
Erribosomek proteinak sortzen
dituzte
A) ZELULA
PROKARIOTOAK
ADNa zitoplasman
barreiaturik dute.
Bakterioen ohiko
zelulak dira
BATZUK HARIZPIAK
dituzte, adibidez finbriak
(substratura finkatuta) edo
flageloak (astindu egiten dituzte
lekualdatzeko)
14. Mota askotako organuluak
dituzte. Batzuk zelula eukarioto
guztietan daude, adibidez erribosomak
(proteinak sortzen dituzte) edo
mitokondriak (energia sortzen dute)
Landareen zelulek (eta algeen
zelulek) kloroplastoak dituzte
(fotosintesia egiteko) , baita bakuolo
handiak ere. Gainera zelula-horma
zurruna dute
Animalien zelulek zentrioloak
dituzte( zelulen ugalketan
ezinbestekoak direnak) edo
mugimendua bermatzeko zilioak
eta flageloak
B) ZELULA
EUKARIOTOAK
ADNa nukleo
izeneko organulu
baten barruan dute.
Protoktistoen,
onddoen,
landareen eta
animalien zelulak
dira
17. 9. Zelulen aurkikuntza
Hasieran behaketa hutsak
ziren
XX. mendean teoria
zelularra sortu zen arte
Zelula izaki
bizidun guztien
egiturazko
unitatea da
Zelula izaki
bizidunen
unitate
funtzionala da
Zelula izaki
bizidunen
jatorrizko
unitatea da
18. 10. Zelulen aurkikuntzari loturiko gertakari nagusiak
Marcello Malpighi.
Landareen laginak
behatu zituen
Anton Van Leeuwenhoek.
Uretako mikroorganismoak
behatu zituen
Robert Hooke.
Kortxozko
laminetan ikusi
zituen gelaxkak
«cella» deitu
zituenM. Scheleiden eta T.Schwann.
Zelulak animalien eta landareen
egiturazko unitateak zirela esan
zuten
Robert Brown. Landareen
zelulen nukleoa
identifikatu zuen
R. Virchow.
Zelula izaki
bizidunen
unitate
funtzionala
eta jatorrizko
unitatea zela
egiaztatu zuen
S. Ramón
y Cajal.
Teoria
zelularra
egiaztatu
zuen
Geroxeago mikroskopio
optikoa hobetu egin zen
Mikroskopio elektronikoak
aukera eman zuen zelulen
barrukaldea ondo ikusteko
19. IES BEURKO BHI
Maite Remírez
(Anaya-Haritza argitaletxearen
liburuan oinarriturik)
