SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 13
Schaatsverenigingen:
tussen tradities en
ambities


             KNSB Verenigingsdag
              Maikel Waardenburg
         Utrecht, 27 oktober 2012
Waartoe op aard?

  Sportverenigingen zijn een ‘bijproduct’ van
  de eigen wens van een groep mensen om
  samen te sporten

  –   Vrijwillige participatie
  –   Gelijkwaardigheid
  –   Democratische besluitvormingsstructuur
  –   Strijd
  –   Stabiliteit / veranderingsresistent
Bestuurlijke uitdagingen

 Individualisering?

 Toegenomen regeldruk

 Bezuinigingen
Gemeentelijke bezuinigingen
Hellendoorn: € 114.500,- in 2013               Amersfoort

Coevoorden: € 535.000,- vanaf 2014               Sint-Michielsgestel

Zaanstad: “In de sport moet er de komende jaren bezuinigd worden. Het
betreft een structureel bedrag van € 100.000,- in 2013 tot € 600.000,- vanaf
2016.”

Tilburg


  Nieuwegein


      Zoetermeer
Bestuurlijke uitdagingen

 Individualisering?

 Toegenomen regeldruk

 Bezuinigingen

 Toenemend consumentisme?

 Instrumentalisering: vermaatschappelijking?
Consumentisme in de
sportvereniging

Ontwikkeling waarbij het (potentiële) lid van de
  sportvereniging zich steeds meer als consument opstelt.
  De binding met de club krijgt hierdoor een andere vorm en
  betekenis.
Instrumentalisering van de sport

    Ontwikkeling waarbij de sport steeds meer
      als middel wordt gezien en ingezet voor
      het bereiken van niet-sportspecifieke
      maatschappelijke doelstellingen
Instrumentaliseringsparadox


             Stimuleren van


        (particulier) initiatief

                 onder


           publieke regie
Top 10 meest genoemde beleidsterreinen in
sportgemeente essays (in procenten, N=34)

 1.   Gezondheidsbevordering                           59
 2.   Sociale cohesie                                  41
 3.   Sportparticipatie onder specifieke doelgroepen   38
 4.   BOS-impuls                                       32
 5.   Leefbaarheid in wijken                           26
 6.   Sociale integratie van bevolkingsgroepen         24
 7.   Maatschappelijke functie (algemeen)              21
 8.   Maatschappelijke participatie van burgers        15
 9.   City Marketing                                   9
10.   Kinderopvang                                     9
Oriëntaties verenigingsbestuurders
Waar zet het bestuur zich het komende jaar met
name voor in?
                                                 % verenigingen (n=539)
Ledenbehoud                                               54
Ledenwerving                                              51
Behoud vrijwilligers                                      32
Sfeer en cultuur van de vereniging                        27
Werving vrijwilligers                                     25
Financiën                                                 18
Beheer en onderhoud accommodatie                          18
Professioneel kader (werven en behouden)                  12
Publiciteit en reclame                                    11
Samenwerking met andere vereniging(en)                    11
Realiseren van (top)sportambities                          9
Ontwikkelen van nieuw sportaanbod                          4              Bron: Mulier Instituut,
                                                                          Verenigingsmonitor Thema
Opzetten van aanvullende diensten                          3              2011

Anders, namelijk                                           4
Oriëntaties in sportverenigingen

                    Verenigingsoriëntatie




   consumentisme                            instrumentalisering
                           SV

                    professionalisering

  Marktoriëntatie                              Beleidsoriëntatie
Realistische ambities

1. Erkenning en acceptatie diversiteit verenigingen

2. Allianties met overheid en markt welkom, mits
   verenigingsoriëntatie als basis

3. Leden zijn geen klanten, ze worden het misschien als je ze
   als zodanig tegemoet treedt
Bedankt voor uw aandacht




        @waardenburg

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Sportverenigingen: tussen tradities en ambities

Het sportpark van de toekomst
Het sportpark van de toekomstHet sportpark van de toekomst
Het sportpark van de toekomstHans Slender
 
Privatisering van sportaccommodaties
Privatisering van sportaccommodatiesPrivatisering van sportaccommodaties
Privatisering van sportaccommodatiesHans Slender
 
Sport en beleid 22 mei 2012 stenden
Sport en beleid 22 mei 2012   stendenSport en beleid 22 mei 2012   stenden
Sport en beleid 22 mei 2012 stendenFopke Drijfholt
 
Presentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente Renkum
Presentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente RenkumPresentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente Renkum
Presentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente RenkumJorini2121
 
Rapport 1001 krachten gebundeld
Rapport 1001 krachten gebundeldRapport 1001 krachten gebundeld
Rapport 1001 krachten gebundeldGerda Sordam
 
20120124 presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...
20120124   presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...20120124   presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...
20120124 presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...Stipo
 
Moderne sportvereniging
Moderne sportverenigingModerne sportvereniging
Moderne sportverenigingHans Slender
 
Coöperatief samenwerken
Coöperatief samenwerkenCoöperatief samenwerken
Coöperatief samenwerkenASW
 
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensCrowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensFrank Willems
 
Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010
Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010
Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010Janne Kuipers
 
Vier generaties sourcing
Vier generaties sourcingVier generaties sourcing
Vier generaties sourcingFrank Willems
 
Scriptie fan engagement
Scriptie fan engagementScriptie fan engagement
Scriptie fan engagementNick Janssen
 
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipoStipo
 
Professioneel sm in nl2011
Professioneel sm in nl2011Professioneel sm in nl2011
Professioneel sm in nl2011broeke
 
Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap als hefboom voor de zorgver...
Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap  als hefboom voor de zorgver...Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap  als hefboom voor de zorgver...
Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap als hefboom voor de zorgver...Jan Jacobs
 

Ähnlich wie Sportverenigingen: tussen tradities en ambities (20)

Het sportpark van de toekomst
Het sportpark van de toekomstHet sportpark van de toekomst
Het sportpark van de toekomst
 
Privatisering van sportaccommodaties
Privatisering van sportaccommodatiesPrivatisering van sportaccommodaties
Privatisering van sportaccommodaties
 
Buurt sportcoach samenspel
Buurt sportcoach samenspelBuurt sportcoach samenspel
Buurt sportcoach samenspel
 
Ontwikkelingen van en in de socialprofitsector
Ontwikkelingen van en in de socialprofitsectorOntwikkelingen van en in de socialprofitsector
Ontwikkelingen van en in de socialprofitsector
 
Sport en beleid 22 mei 2012 stenden
Sport en beleid 22 mei 2012   stendenSport en beleid 22 mei 2012   stenden
Sport en beleid 22 mei 2012 stenden
 
Presentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente Renkum
Presentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente RenkumPresentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente Renkum
Presentatie Visie Sportbeleid GroenLinks, gemeente Renkum
 
Rapport 1001 krachten gebundeld
Rapport 1001 krachten gebundeldRapport 1001 krachten gebundeld
Rapport 1001 krachten gebundeld
 
20120124 presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...
20120124   presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...20120124   presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...
20120124 presentatie stipo buurtonderneming, social enterprise en sturen in...
 
Bijlagenboek 1 e
Bijlagenboek 1 eBijlagenboek 1 e
Bijlagenboek 1 e
 
Moderne sportvereniging
Moderne sportverenigingModerne sportvereniging
Moderne sportvereniging
 
Coöperatief samenwerken
Coöperatief samenwerkenCoöperatief samenwerken
Coöperatief samenwerken
 
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensCrowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
 
UiTforum 2014 - sportsessie - visie BLOSO & ISB
UiTforum 2014 - sportsessie - visie BLOSO & ISBUiTforum 2014 - sportsessie - visie BLOSO & ISB
UiTforum 2014 - sportsessie - visie BLOSO & ISB
 
Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010
Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010
Presentatie Sport 2.0 Alumni Sportmanagement 25-06-2010
 
Vier generaties sourcing
Vier generaties sourcingVier generaties sourcing
Vier generaties sourcing
 
Presentatie: Nao väöre
Presentatie: Nao väöre Presentatie: Nao väöre
Presentatie: Nao väöre
 
Scriptie fan engagement
Scriptie fan engagementScriptie fan engagement
Scriptie fan engagement
 
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
 
Professioneel sm in nl2011
Professioneel sm in nl2011Professioneel sm in nl2011
Professioneel sm in nl2011
 
Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap als hefboom voor de zorgver...
Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap  als hefboom voor de zorgver...Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap  als hefboom voor de zorgver...
Presentatie Masterthesis Sociaal Ondernemerschap als hefboom voor de zorgver...
 

Sportverenigingen: tussen tradities en ambities

  • 1. Schaatsverenigingen: tussen tradities en ambities KNSB Verenigingsdag Maikel Waardenburg Utrecht, 27 oktober 2012
  • 2. Waartoe op aard? Sportverenigingen zijn een ‘bijproduct’ van de eigen wens van een groep mensen om samen te sporten – Vrijwillige participatie – Gelijkwaardigheid – Democratische besluitvormingsstructuur – Strijd – Stabiliteit / veranderingsresistent
  • 3. Bestuurlijke uitdagingen  Individualisering?  Toegenomen regeldruk  Bezuinigingen
  • 4. Gemeentelijke bezuinigingen Hellendoorn: € 114.500,- in 2013 Amersfoort Coevoorden: € 535.000,- vanaf 2014 Sint-Michielsgestel Zaanstad: “In de sport moet er de komende jaren bezuinigd worden. Het betreft een structureel bedrag van € 100.000,- in 2013 tot € 600.000,- vanaf 2016.” Tilburg Nieuwegein Zoetermeer
  • 5. Bestuurlijke uitdagingen  Individualisering?  Toegenomen regeldruk  Bezuinigingen  Toenemend consumentisme?  Instrumentalisering: vermaatschappelijking?
  • 6. Consumentisme in de sportvereniging Ontwikkeling waarbij het (potentiële) lid van de sportvereniging zich steeds meer als consument opstelt. De binding met de club krijgt hierdoor een andere vorm en betekenis.
  • 7. Instrumentalisering van de sport Ontwikkeling waarbij de sport steeds meer als middel wordt gezien en ingezet voor het bereiken van niet-sportspecifieke maatschappelijke doelstellingen
  • 8. Instrumentaliseringsparadox Stimuleren van (particulier) initiatief onder publieke regie
  • 9. Top 10 meest genoemde beleidsterreinen in sportgemeente essays (in procenten, N=34) 1. Gezondheidsbevordering 59 2. Sociale cohesie 41 3. Sportparticipatie onder specifieke doelgroepen 38 4. BOS-impuls 32 5. Leefbaarheid in wijken 26 6. Sociale integratie van bevolkingsgroepen 24 7. Maatschappelijke functie (algemeen) 21 8. Maatschappelijke participatie van burgers 15 9. City Marketing 9 10. Kinderopvang 9
  • 10. Oriëntaties verenigingsbestuurders Waar zet het bestuur zich het komende jaar met name voor in? % verenigingen (n=539) Ledenbehoud 54 Ledenwerving 51 Behoud vrijwilligers 32 Sfeer en cultuur van de vereniging 27 Werving vrijwilligers 25 Financiën 18 Beheer en onderhoud accommodatie 18 Professioneel kader (werven en behouden) 12 Publiciteit en reclame 11 Samenwerking met andere vereniging(en) 11 Realiseren van (top)sportambities 9 Ontwikkelen van nieuw sportaanbod 4 Bron: Mulier Instituut, Verenigingsmonitor Thema Opzetten van aanvullende diensten 3 2011 Anders, namelijk 4
  • 11. Oriëntaties in sportverenigingen Verenigingsoriëntatie consumentisme instrumentalisering SV professionalisering Marktoriëntatie Beleidsoriëntatie
  • 12. Realistische ambities 1. Erkenning en acceptatie diversiteit verenigingen 2. Allianties met overheid en markt welkom, mits verenigingsoriëntatie als basis 3. Leden zijn geen klanten, ze worden het misschien als je ze als zodanig tegemoet treedt
  • 13. Bedankt voor uw aandacht @waardenburg

Hinweis der Redaktion

  1. Bedankt Paulien Dames en heren, ik begeef mij op glad ijs… Ik weet nauwelijks iets over ‘de schaatsvereniging’. Maar in zijn algemeenheid kan ik u wel iets vertellen over ‘de sportvereniging’. Ik wil het vandaag met u hebben over passie. Passie voor de sport, voor competitie, voor topprestaties, voor sociaal contact, voor het beste voor uw kinderen, dat is waarom u als actieve vrijwilliger hier zit en wat uw vereniging bij elkaar houdt. Als beginnend sporter merk je meestal niet zoveel van die passie. Vanaf mijn jeugd heb ik veel verschillende sporten beoefend. Ook wel eens een jaartje bij een schaatsvereniging: bij de recreatieve schaatsvereniging Noord-Limburg schaatste ik een seizoen lang rondjes in Grefrath. Met passie van anderen was ik toen niet bezig, je neemt het voor lief aan. Door het onderzoek dat ik de laatste jaren heb mogen verrichten bij tientallen sportverenigingen is mij één ding duidelijk geworden: de sportvereniging drijft op passie.
  2. Die passie staat ook centraal in de wijze waarop wij sportverenigingen beschouwen Je neemt vrijwillig deel aan de club; niemand heeft je gedwongen het lidmaatschap aan te gaan. Ja, je ouders de eerste keer misschien, socialisatie heet dat. Maar u zult hier zitten op basis van vrijwilligheid Besluiten komen tot stand op basis van gelijkwaardigheid en een democratische structuur Dat wil niet zeggen dat er geen strijd is in de club: emoties tussen personen, conflicten tussen afdelingen of trainers die hun invloed hebben op de koers van de vereniging Tegelijkertijd zijn verenigingen weer heel stabiel. Veranderingsresistent is dat ook wel genoemd in de Duitse literatuur over sportverenigingen. Ga maar na hoe zeer sportverenigingen van nu in de structuur en cultuur nog altijd lijken op de eerste verenigingen zo’n 150 jaar geleden Naast die interne kenmerken hebben verenigingsbestuurders ook te maken met uitdagingen die de omgeving met zich meebrengt.
  3. Individualisering > veel ambiguïteit rond dit begrip. We hebben het gevoel dat we bijv. Meer keuzevrijheid hebben, maar cijfers van SCP laten zien dat er sinds de jaren ’70 jusit sprake is van toename in kuddegedrag op basis van sociaal-demografische kenmerken. Regeldruk > ledenregistratie bij bond, formele bezwaarprocedures, regels voor sociale hygiëne, geluid, licht, alcohol- en rookverboden, brandveiligheidvoorschriften, milieuvoorschriften, belastingregels, werknemerscontracten en –regelingen (workshop WOS), subsidieprocedures en bijbehorende verantwoording, BHV voorschriften, en ga zo maar door. Het is door mijn collega Jan Janssens ook wel het ‘sjoelbaksyndroom’ genoemd. Als sjoelbakstenen in een overvolle sjoelbak waardoor taken zich opstapelen, de werkdruk toeneemt en ambities vastlopen. Gelukkig is er inmiddels een Taskforce belemmeringen op instigatie van het ministerie in het leven geroepen. Daarbovenop zijn er uiteraard de bezuinigingen. Vraag: welke vereniging ondervindt of heeft al effecten ondervonden van gemeentelijke bezuinigingen? Paulien kan zaal in voor uitleg
  4. Veel gemeenten bezuinigen nu op hun accommodatiebeleid, en op ledensubsidies. Wellicht kan heeft dit de komende jaren invloed op uw bestuurstaken.
  5. Reactie vanuit bonden: Ontwikkelen individueel lidmaatschap: mijnzwemcoach.nl Kennismakingsprogramma’s: zoals uurchallenge & start to run De sportconsument wordt gecreëerd in het sportbeleid: beleidsplannen 15 grootste sportbonden + NOC*NSF Maar is er wel sprake van consumentisme? … of gaat het om een veranderende betekenis van betrokkenheid en moeten we daar nog mee leren omgaan? Percentage vrijwilligers in sport al jaren stabiel (rapportage Sport 2010: 72) Verschillende methodieken laten zien dat het vinden van vrijwilligers geen probleem hoeft te zijn. Collega Jan-Willem van der Roest gaat dit nauwkeurig op basis van grote datasets voor u uitzoeken
  6. Legio beleidsprogramma’s waar sportverenigingen een belangrijke rol spelen in het behalen van de doelstellingen. Welke van de aanwezige verenigingen heeft deelgenomen of neemt deel aan een dergelijk beleidsprogramma? - Paulien kan zaal in voor toelichting
  7. Demissionair Minister (en ik verwacht ook komend minister) Schippers legt daarbij nadruk op lokale particuliere initiatieven Maar wil wel regie houden door te sturen op activiteiten in de wijk (=alternatieve locatie) en aanbod creëeren voor doelgroepen die minder deelnemen aan de sportvereniging Dat levert de vraag op of er werkelijk gesproken kan worden van een particulier initiatief. En, hoe duurzaam zijn ingezette projecten. Bij een programma als Meedoen zijn vele miljoenen geïnvesteerd, maar is de opbrengst relatief mager en hebben vele deelnemende verenigingen hun destijds opgezette activiteiten alweer laten varen.
  8. De instrumentaliteit wordt ook goed duidelijk wanneer we gemeentelijke sportbeleidsdocumenten erop naslaan.
  9. Daartegenover staan de speerpunten voor verenigingsbestuurders Doel SV = interne organisatieontwikkeling!
  10. Geprobeerd de processen consumentisme en instrumentalisering in een figuur te plaatsen Het samengaan van deze processen leidt tot vier spanningsvelden 1. Passie vs. doelrationaliteit 2. Vrijwilligheid vs. professionaliteit 3. Autonomie vs. Sturing (instrumentalisering) 4. Profijt vs. publieke belangen
  11. Iedere sportvereniging heeft haar waarde voor de sport en voor de samenleving. 2. Sportverenigingen zijn steeds meer bereid zich te richten op externe ontwikkelingen c.q. vragen van externe partijen. Dat gaat gepaard met een afname van de waardering van de traditionele (interne) verenigingsoriëntatie door beleidspartners 3: Vorig jaar filmpje Back2Basics Berend Rubingh zegt hetzelfde Hoe om te gaan met ontwikkelingen komt aan orde bij workshops Bedankt