Kajian ini bertujuan meningkatkan pencapaian pelajar dalam matapelajaran Sejarah tingkatan 2 melalui penggunaan peta konsep. Ia menggunakan kaedah kuantitatif dan kualitatif dengan sampel 37 pelajar. Hasilnya menunjukkan peningkatan signifikan dalam pencapaian ujian pra dan pasca, serta penerimaan pelajar terhadap peta konsep pada tahap sederhana positif. Kajian ini menyokong penggunaan peta kon

1. LAPORAN PENILAIAN KAJIAN TINDAKAN<br />“Penggunaan Peta Konsep untuk Meningkatkan Pencapaian Matapelajaran<br />Sejarah bagi Pelajar Tingkatan Dua”<br />OLEH :<br />ZAHARA AZIZ<br />NURLIAH JAIR<br />TAJUK<br />Tajuk memainkan peranan penting dalam penghasilan satu kajian tindakan. Tajuk yang dicadangkan haruslah berkaitan dengan aspek-aspek yang boleh diselidiki serta diambil tindakan pada akhirnya.<br />Pada pandangan saya, dari segi tajuk yang dikaji oleh penulis adalah spesifik dan jelas kerana ianya bersesuaian dengan maksud kajian itu sendiri untuk melihat penggunaan peta konsep bagi meningkatkan pencapaian mata pelajaran Sejarah bagi tingkatan dua.<br />ABSTRAK<br />Daripada kajian tindakan yang telah dikaji oleh penulis didapati bahagian abstraknya ada menyatakan permasalahan kajian dengan jelas iaitu untuk melihat penggunaan peta konsep bagi meningkatkan pencapaian matapelajaran Sejarah bagi tingkatan dua. Selain itu, tujuan kajian tindakan ini juga untuk melihat sama ada peningkatan pencapaian pelajar yang diajar dengan menggunakan peta konsep seterusnya untuk mengkaji tahap penerimaan pelajar terhadap peta konsep yang dijalankan di dalam proses pengajaran dan pembelajaran Sejarah di dalam bilik darjah selain untuk melihat sejauhmana penggunaan peta konsep ini.<br />Pencapaian yang lemah dikalangan pelajar menyebabkan pengkaji cuba melakukan pembaharuan bagi meningkatkan pencapaian pelajar dalam matapelajaran Sejarah. Kajian ini telah dijalankan di sebuah sekolah di Cheras Selangor .<br />Dari segi populasi dan sampel kajian pula ia juga jelas dinyatakan dalam bahagian abstrak. Ini dapat dilihat apabila populasi kajian adalah pelajar tingkatan dua Sekolah Menengah Cheras dan 37 orang pelajar diambil sebagai sampel yang dilaksanakan selama 8 minggu. Bahagian abstrak juga jelas menunjukkan kajian ini dijalankan secara kualitatif dan kuantitatif di mana menggunakan teknik peta konsep sebagai pemboleh ubah tidak bersandar dan pencapaian akademik sebagai pemboleh ubah bersandar manakala jenis instrumen yang digunakan dalam kajian ini iaitu menggunakan dua set ujian ujian aneka pilihan untuk ujian pra dan pasca, borang soal selidik untuk melihat tahap penerimaan pelajar terhadap penggunaan peta konsep, borang pemerhatian guru, persediaan mengajar, temubual guru dan pelajar.Turut dinyatakan bahawa analisis data adalah dengan menggunakan statistik inferensi dan statistik deskriptif.<br />Dari segi dapatan kajian pula, dinyatakan bahawa terdapat perbezaan yang significan min pencapaian pelajar dalam ujian pra dan pasca. Manakala tahap penerimaan pelajar terhadap peta konsep adalah pada tahap sederhana positif. Seterusnya kajian menunjukkan penggunaan peta konsep memberikan impak positif dalam meningkatkan prestasi pelajar menguasai topik matapelajaran Sejarah. Dari itu, penulis berpendapat bahagian abstrak kajian kajian tindakan ini adalah jelas menunjukkan setiap aspek-aspek penting yang dikaji dalam kajian ini, kerana setelah membaca kandungan abstrak pembaca dapat mengenalpasti pernyataan masalah kajian yang dilaksanakan.<br />PENGENALAN<br />Bahagian pengenalan dalam kajian tindakan ini tidak ada menyentuh tentang permasalahan yang dikaji, serta strategi kajian yang akan digunakan dalam kajian ini secara keseluruhan. Tetapi ada menyatakan dengan lebih jelas dan lanjut mengenai kepentingan matapelajaran Sejarah ini iaitu subjek teras kepada pelajar-pelajar Sekolah Menengah dalam Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) (Kementerian Pelajaran Malaysia 1990). Penulis juga ada menyatakan mata pelajaran Sejarah mengandungi banyak idea yang abstrak serta konsep yang kadangkala sukar difahami.Maka penggunaan peta konsep dalam proses pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran sejarah adalah satu teknik pengajaran yang sesuai.<br />Oleh itu, secara keseluruhannya, bahagian pengenalan dalam kajian ini begitu memuaskan kerana kerana ianya berjaya merangsang minda pembaca untuk membuat perkaitan kajian yang dilakukan dengan dapatan kajian yang telah memnberi impak yang positif terhadap setiap tujuan dan objektif kajian tersebut dapat dicapai dengan sempurna. Disamping itu, ia juga memberi kefahaman yang jelas kepada pembaca tentang mengapa masalah tersebut perlu dikaji serta sumbangan kajian kepada perkembangan pengetahuan yang sedia ada.<br />METODOLOGI KAJIAN<br />Dari segi metadologi yang digunakan, guru telah memperkenalkan dahulu teknik peta konsep. Peta konsep digunakan kerana ia menepati objektif setiap subtopik pengajaran. Peta konsep menggunakan simbol, bentuk dan warna yang menghubungkan tajuk-tajuk utama dan isi penting. Reka bentuk kajian ini ialah kajian tindakan meninjau sejauh mana penggunaan peta konsep unutk menigkatkan pencapaian pelajar dalam mata pelajaran sejarah dengan menggunakan kaedah kuantitatif dan kaedah kualitatif untuk mendapatkan data kajian. Pengkaji ini telah menggunakan model tindakan iaitu berdasarkan model Kemmis dan model Mc Taggart. yang menggariskan empat fasa perkembangan iaitu terdiri daripada fasa 1 menyediakan pelan tindakan unutk memperbaiki kedaan yang sedang berlaku, fasa 2 bertindak mengikut pelan tersebut, fasa 3 iaitu mengumpul dan menganalisa data dan fasa terakhir iaitu fasa 4 memerhati kesan daripada tindakan yang dibuat di mana ia berlaku dan membuat refleksi. Tempoh Penyelidikan tindakan ini dilaksanakan adalah selama 8 minggu. <br />Model 1: Model Kemmis dan McTaggart (1988) iaitu ‘action research cycle’ merupakan model yang biasanya digunakan dalam menjalankan kajian tindakan. Terdapat 4 elemen utama dalam model ini iaitu:<br />Mereflek (reflect)<br />Merancang (plan)<br />Bertindak (action)<br />Memerhati (observe)<br />Gelung Kajian Tindakan (Kemmis & McTaggart, 1988)<br />Proses kajian tindakan bermula dengan guru menjalankan refleksi ke atas satu-satu isu pengajaran dan pembelajaran yang hendak ditangani. Kemudian guru itu menyediakan satu pelan yang sesuai untuk mengatasi masalah yang dihadapinya. Seterusnya guru melaksanakan pelan yang dihasilkan dan dalam proses pelaksanaannya guru terpaksalah memerhati kemajuan tindakan yang dijalankan itu. Keseluruhan pelaksanaan itu disifatkan sebagai Gelungan Pertama (Cycle 1) dan jika masalah itu tidak dapat diatasi, maka guru bolehlah memulakan proses semula ke Gelungan Kedua (Cycle 2) sehinggalah masalah itu diselesaikan. Pada Gelungan Kedua guru mesti mereflek dan membuat adaptasi terhadap pelan tindakan beliau. Satu kritikan terhadap model ini ialah ia sentiasa berlanjutan dan tiada mutakhirnya (finality). Oleh itu, seseorang guru yang menjalankan kajian tindakan hendaklah pragmatik dan perlu memastikan bahawa pelan tindakan beliau selaras dengan kurikulum yang hendak disampaikan.<br />Setting dan sampel kajian<br />Seterusnya tempat kajian dilakukan di sebuah sekolah menengah di Cheras, Selangor yang membabitkan pelajar tingkatan 2 sahaja. Sampel pula terdiri daripada 37 orang pelajar daripada 500 orang pelajar. Kelas yang terpilih sebagai kumpulan rawatan adalah Kelas 2H berjumpah 37 orang pelajar iaitu 20 orang pelajar perempuan dan 17 orang pelajar lelaki. Bagi sampel guru pula hanya seorang guru yang dipilh oleh pengkaji ini yan banyak pengalaman mengajar subjek sejarah.<br />Instrumen Kajian<br /> Bagi instrumen kajian pula, pengkaji menggunakan berbagai jenis instrumen iaitu terdiri daripada soal selidik, ujian pencapaian subjek sejarah( ujian pra dan ujian pasca), persediaan mengajar, protokol temu bual dan borang pemerhatian bagi mendapatkan maklumbalas samada penggunaan peta konsep membantu mereka mengusai topik-topik yang diajar. <br />Pengumpulan Data<br />Melalui pengumpulan data, pelajar-pelajar telah diberikan ujian ujian pencapaian dalam mata pelajaran sejarah sebelum pengajaran dan pembelajaran dilaksanakan. Ujian ini dikenali sebagai ujian pra yang bertujuan untuk mengetahui tahap pencapaian awal pelajar-pelajar sebelum kajian dijalankan. Selain itu pengkaji menggunakan guru pembantu pengkaji yang merupakan guru matapelajaran sejarah kelas 2H dan diberi pengrangan dan dilatih untuk melaksanakan pengajaran seperti yang ditetapkan dalam kajian ini. Tempoh pengajaran yang dilaksanakan adalah selama 8 minggu yang mana pemerhatian terhadap pengajaran guru juga dikaji oleh pengkaji sepanjang kajian ini dijalankan. Mengikut tempoh penyelidikan, iaitu pada minggu kelapan, pelajar-pelajar akan diberikan ujian pasca pula untuk melihat sama ada terdapat peningkatan pencapaian selepas pengajaran peta konsep dilaksanakan dan soal selidik berkaitan tentang tahap penerimaan pelajar terhadap penggunaan peta konsep. Selain iaitu, pengjkaji juga telah mengadakan temubual secara separa berstruktur ke atas dua orang pelajar yang dipilh secara rawakdan juga guru pembantu pengkaji pada minggu terakhir kajian ini iaitu minggu kelapan bagi mendapatkan respon dan maklum balas tentang pengajaran peta konsep dalam matapelajaran sejarah. <br />Penganalisaan Data<br />Dari segi penganalisaan data pula, telah dilakukan dengan dua jenis statistik iaitu statistik inferensi dan statistik deskriptif. Statistik inferensi yang digunakan oleh pengkaji di dalam kajian ini iailah Ujian-t iaitu bagi menguji hipotesis kajian yang telah dikemukakan. Ujian-t ini digunakan bagi menguji perbezaan dari segi min ujian pra dan pasca bagi menentukan sama adad perbezaan itu berlaku secara sebenar atau kebetulan. Bagi statistik deskriktif pula, ia menggunakan min dan sisihan lazim bagi menjawab persoalan-persoalan berkaitan tahap penerimaan pelajar terhapat penggunaan peta konsep ini di dalam pengajaran dan pembelajaran sejarah. Kaedah analisis temubual dan pemerhatian dilakukan dengan membuat rumusan secara deskriptif manakala analisis keputusan pencapaian pelajar dalam ujian pra dan ujian pasca dilakukan secara peratusan.<br />DAPATAN KAJIAN<br />Dapatan kajian yang dikaji oleh penulis dalam kajian ini mendapati dapatan kajian yang diterangkan oleh pengkaji adalah jelas. Ini kerana pengkaji menjelaskan dapatan yang diperolehi dalam bentuk jadual dan analisa peratusan yang lebih mudah difahami. Ini dapat dilihat melalui dapatan pertama yang diperolehi oleh pengkaji yang berdasarkan ujian statistik inferensi iaitu ujian –t bagi menguji hipotesis kajian yang dikemukan ialah pengkaji menyatakan terdapat perbezaan yang signifikan dari segi min pencapaian pelajar dalam ujian pra dan ujian pasca.<br />Bagi dapatan kajian yang kedua iaitu tahap penerimaan pelajar terhadap penggunaan peta konsep dalam proses pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran Sejarah ini, pengkaji menyatakan data-data diperolehi dalam bentuk peratusan yang berdasarkan analisis soal selidik. Bentuk peratusan juga adalah salah satu kaedah analisis data yang berkesan dan kesahihan serta ketepatannya boleh diterima pakai tanpa pertikaian. <br />Manakala bagi dapatan kajian ketiga pula pengkaji menyatakan dapatan dalam bentuk jadual yang dilakukan secara peratusan dengan menggunakan instrumen ujian pencapaian sejarah tingkatan dua (ujian pra dan pasca). Apa yang dapat penulis katakan di sini adalah pengkaji memberi dapatan kajian secara secara keseluruhan dengan jadual beserta dengan penerangan bagi lebih mudah difahami.<br />IMPLIKASI KAJIAN<br />Implikasi daripada kajian yang dijalankan menunjukkan kaedah penggunaan peta konsep memberikan impak positif dalam meningkatkan prestasi pelajar dalam menguasai topik mata pelajaran sejarah. Dapatan kajian ini jelas menunjukkan pelajar-pelajar berpencapaian rendah dapat meningkatkan pencapaian mereka dalam mata pelajaran sejarah dengan penggunaan teknik peta konsep sebagai satu teknik pembelajaran dan pengajaran sejarah di sekolah.<br />KESIMPULAN<br />Secara keseluruhan, saya mendapati kajian yang dilakukan adalah bersesuaian dengan maksud kajian itu sendiri dimana sebelum penggunaan peta konsep, pelajar tidak dapat menguasai topik yang dipelajari dan selepas menggunakan kaedah peta konsep tersebut jelas menunjukkan terdapat peningkatan pencapaian pelajar bagi yang berpencapaian rendah. Apabila guru memperkenalkan teknik peta konsep, teknik ini didapati memudahkan dan membantu para pelajar memahami sesuatu topik dengan lebih berkesan. Perkara yang paling penting adalah sebelum mengarahkan pelajar membuat peta konsep, guru perlu menerangkan terlebih dahulu secara mendalam dan teliti cara dan teknik yang betul untuk membuatnya supaya pelajar faham tujuan guru mengarahkan mereka melakukan sedemikian<br />