2. Ο 15ΟΣ ΑΙΏΝΑΣ Μ.Χ.
• Μεσαίωνας (476 - 1492 μ.Χ) ονομάζεται η χρονική περίοδος της Ευρωπαϊκής ιστορίας,
από τον 5ο μέχρι το 15ο αιώνα μ.Χ.. Ξεκίνησε με την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού
κράτους (476 μ.Χ.) και τελείωσε το 1492 μ.Χ., με την ανακάλυψη της Αμερικής.
• Ο παγκόσμιος πληθυσμός στα τέλη αυτού του αιώνα υπολογίζεται σε 460 εκατομμύρια
κατοίκους, κατανεμημένοι ουσιαστικά σε τρεις μεγάλες περιοχές. Κίνα - Ιαπωνία - Κορέα
, Ινδία και Δυτική Ευρώπη.
• Η Δυτική Ευρώπη σημαδεύτηκε ακόμη από τον Μαύρο Θάνατο του 1347-1352 που
αποδεκάτισε μεταξύ 25% και 50% του ευρωπαϊκού πληθυσμού.
3. • Για την ιστορία της Δυτικής Ευρώπης , ο δέκατος πέμπτος αιώνας είναι ο τελευταίος
αιώνας του Μεσαίωνα , η γέφυρα μεταξύ του Ύστερου Μεσαίωνα , της πρώιμης
Αναγέννησης και της Σύγχρονης Εποχής , λαμβάνοντας συμβατικά το έτος 1492 ως τη
στιγμή της διαίρεσης μεταξύ τους ( συνάντηση δύο κόσμων).
4. ΠΡΟΚΟΛΟΜΒΙΑΝΟΙ ΛΑΟΙ
• Με τον όρο «Προκολομβιανοί πολιτισμοί» αναφερόμαστε στους πολιτισμούς των
αυτόχθονων αμερικανικών φύλων που αναπτύχθηκαν στην αμερικανική ήπειρο πριν την
ανακάλυψη της ηπείρου από τον Χριστόφορο Κολόμβο και την κατάκτησή της από τους
Ισπανούς.
• Την εποχή της ανακάλυψης, το 1492, υπολογίζεται πως ο αυτόχθων πληθυσμός της
Αμερικής έφτανε περίπου τα 90 εκατομμύρια: εξ αυτών τα 20 εκατομμύρια ήταν
κάτοικοι της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.
• Από αυτούς προήλθαν διάφοροι πολιτισμοί, οι πιο σπουδαίοι από τους οποίους
θεωρούνται οι Ίνκας, οι Αζτέκοι και οι Μάγια χωρίς να παραβλέπεται ωστόσο και η
παρουσία άλλων φυλών.
5. Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΊΑ ΤΩΝ ΙΝΚΑΣ
• Η Αυτοκρατορία των Ίνκας υπήρξε το μεγαλύτερο κράτος της προκολομβιανής Αμερικής,
με την επικράτειά του να καλύπτει μεγάλο μέρος των σημερινών κρατών του Εκουαδόρ,
του Περού, της Βολιβίας, της Χιλής αλλά και της βόρειας Αργεντινής.
• Ο πολιτισμός των Ίνκας άγγιξε δυσθεώρητα ύψη, χωρίς πάντως να γνωρίσει ποτέ την
γραφή.
• Πρωτεύουσα ήταν το Κούσκο στο σημερινό Περού.
• Η ονομασία «Ίνκα» προέρχεται από το έθνος Ίνκας και ερμηνευόταν ότι είναι από την
ονομασία του θεού Ήλιου (Ίντι).
6. Η λάμψη του πολιτισμού τους άγγιζε τον Παναμά και έφθανε
ως τις μακρινές παραλίες του Ατλαντικού στη Βραζιλία, με τη
μορφή χάλκινων εργαλείων ή χρυσών και ασημένιων
κοσμημάτων, που μεταφέρονταν από φυλή σε φυλή μέσα στο
δάσος του Αμαζονίου.
Το Μάτσου Πίτσου χτίστηκε το 1460 και χρησίμευε ως
αστρονομικό παρατηρητήριο με αρχείο χρονολόγησης,
λατρευτικό κέντρο και ως θερινά ανάκτορα των βασιλέων
7. ΤΟ ΒΑΣΊΛΕΙΟ ΤΩΝ ΑΖΤΈΚΩΝ
• Με τον όρο Αζτέκοι εννοούνται συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες οι οποίες κατοικούσαν
στο κεντρικό Μεξικό, και ιδίως όσοι μιλούσαν τη γλώσσα νάουατλ και κυριάρχησαν σε
μεγάλα τμήματα της κεντρικής Αμερικής από τον 14ο μέχρι τον 16 αιώνα.
• Η λέξη aztecatl (πληθυντικός aztecah) σημαίνει, στα νάουατλ, «άνθρωποι από το
Αζτλάν».
• Είναι γνωστοί στη λαϊκή συνείδηση ως βάρβαρη και πολεμοχαρής φυλή, εξαιτίας του -
παραφουσκωμένου- γεγονότος του απίστευτου αριθμού των ανθρώπων που σκότωναν.
• Ωστόσο, κόντρα στη συνήθη δοξασία, οι Αζτέκοι είχαν αναπτύξει έναν ιδιαίτερο
πολιτισμό, μέσα από μια εκπληκτικά περίπλοκη κοινωνική δομή, που έδινε βάση στην
υποχρεωτική εκπαίδευση, την πρωτοκαθεδρία της οικογένειας και την τέχνη ως μέσο
έκφρασης.
8. Η αζτεκική κοινωνία αγκάλιασε πλατιά τις
τέχνες, ιδιαίτερα την κεραμική, τη γλυπτική και
τη ζωγραφική, με διάφορες τεχνοτροπίες και
απεικονιστικές μεθόδους
Την ώρα που η έμφαση της κοινωνίας
δινόταν στη σωστή ανατροφή των
παιδιών μέσα στους κόλπους της
οικογένειας, οι Αζτέκοι είχαν θεσπίσει την
υποχρεωτική εκπαίδευση για όλα τα
παιδιά, μέσα από δημόσια σχολεία.
9. ΟΙ ΜΆΓΙΑ
• Οι Μάγια είναι ιθαγενής λαός της Κεντρικής Αμερικής.
• Ζούσαν στη Μεσοαμερική που περιελάμβανε το Μεξικό και περιοχές της Κεντρικής
Αμερικής, όπως η Γουατεμάλα, η Μπελίζ, η Ονδούρα, η Χερσόνησος Γιουκατάν και το Ελ
Σαλβαδόρ.
• Πιστεύεται πως οι πόλεις που έχτισαν ήταν περίπου 60 στο σύνολο.
• Επινόησαν τα δικά τους ημερολόγια, συστήματα γραφής, αθλήματα, τρόπους
καλλιέργειας αλλά και θρησκεία.
• Κατασκεύασαν εντυπωσιακά κτήρια όπως πυραμίδες, ανάκτορα, τελετουργικούς ναούς
και παρατηρητήρια, χωρίς να διαθέτουν μεταλλικά εργαλεία.
10. Ο πολιτισμός τους ήταν από τους πιο
ανεπτυγμένους πολιτισμούς της εποχής τους.
12. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΑΙΞΑΝ ΡΟΛΟ ΣΤΗΝ
ΔΥΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ
• Η Ρεκονκίστα (Reconquista - Ανακατάκτηση) ονομάζεται η διαδικασία κατάκτησης των
μουσουλμανικών εδαφών της ιβηρικής χερσονήσου από τα χριστιανικά βασίλεια του
βορρά. Η έναρξή της ορίζεται παραδοσιακά στην επιτυχημένη εξέγερση του γότθου
ευγενή Πελάγιου το 718 εναντίον της μουσουλμανικής φρουράς των Αστουριών και το
τέλος της το 1492 με την κατάλυση του ναζαρινού εμιράτου της Γρανάδας από τα
στρατεύματα της Καστίλης. Η Ανακατάκτηση χαρακτήρισε σε μεγάλο βαθμό την ιστορία
της Ισπανίας και της Πορτογαλίας μα και όλων των πληθυσμών που έζησαν στην Ιβηρική
μέχρι το τέλος του 17ου αιώνα. Η πολλάκις ανταγωνιστική επέκταση των χριστιανικών
βασιλείων καθόρισε την ανάπτυξη ξεχωριστών μορφών διοίκησης, γλωσσών, εθνικών
ταυτοτήτων και νόμων που εν πολλοίς χαρακτηρίζουν την Ισπανία μέχρι σήμερα.
13. • Από το 13ο αι. τα ταξίδια άρχισαν να γίνονται σταδιακά ευκολότερα και ασφαλέστερα
χάρη σε μια σειρά νέων τεχνικών μέσων: της πυξίδας, του αστρολάβου, που ήταν όργανο
προσδιορισμού του γεωγραφικού πλάτους με βάση την παρατήρηση των άστρων, και
των πορτολάνων, που ήταν ναυτικοί χάρτες. Παράλληλα, ένας νέος τύπος πλοίου, η
καραβέλα, συνδύαζε χωρητικότητα, ταχύτητα και ασφάλεια.
• Η αντίληψη για τη σφαιρικότητα της γης κέρδιζε συνεχώς έδαφος και οι Ευρωπαίοι ήταν
πλέον έτοιμοι για τη μεγάλη περιπέτεια των ανακαλύψεων.
14. ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
• Την περίοδο της βασιλείας του Ζουάου ο Α΄ άρχισε να αναπτύσσεται ο πορτογαλικός επεκτατισμός.
• Η Πορτογαλία, η οποία είχε ολοκληρώσει τη δική της Reconquest τον δέκατο τρίτο αιώνα, ήταν το πρώτο
ευρωπαϊκό έθνος που προσπαθούσε να πραγματοποιήσει απευθείας συναλλαγές με την Ασία.
• Με την καθοδήγηση του Πρίγκιπα Ερρίκου (τον επονομαζόμενο Θαλασσοπόρο), οι Πορτογάλοι άρχισαν να
εξερευνούν τη δυτική ακτή της Αφρικής.
• Το 1488 ο Βαρθολομαίος Ντιάζ (Bartolomeu Dias) κατόρθωσε να παρακάμψει το νότιο άκρο της Αφρικής.
• Το 1497, ο Βάσκο ντα Γκάμα ακολούθησε τη διαδρομή του Ντιάζ και στη συνέχεια έπλευσε βόρεια και ανατολικά
προς την Ινδία - ανοίγοντας τα πλούτη της Ασίας στην Πορτογαλία.
• Ωστόσο η μεγάλη διάρκεια και τα έξοδα των ταξιδιών προς την Ανατολή ανάγκασαν τους Πορτογάλους ν` αρχίσουν
τα ταξίδια και τις εξερευνήσεις στην άλλη πλευρά, προς τον Ατλαντικό.
• . Το 1500 ο Πέδρο Άλβαρες Καμπράλ ανακάλυψε τη Βραζιλία και κατέστησε την Πορτογαλία εμπορική
υπερδύναμη, την οποία ανταγωνιζόταν μόνο η Ισπανία.
15. ΙΣΠΑΝΊΑ
• Η ισπανική αυτοκρατορία (1492 - 1975) , (ισπανικά: Imperio español) ήταν μια από τις πρώτες παγκόσμιες
αποικιακές αυτοκρατορίες και μεταξύ των μεγαλύτερων σε έκταση.
• Κατά τον 16ο αιώνα, όντας μαζί με την Πορτογαλία στην κεφαλή των ευρωπαϊκών εξερευνητικών
αποστολών, Ισπανικές αποστολές ανακάλυψαν και διεκδίκησαν για λογαριασμό του ισπανικού στέμματος
τεράστιες εκτάσεις στην Νότια και Κεντρική Αμερική, την Αφρική και τον Ινδικό Ωκεανό.
• Για ένα μεγάλο τμήμα του 16ου αιώνα η κυριαρχία της στον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό
ήταν απόλυτη και αδιαμφισβήτητη, ελέγχοντας τις εμπορικές αρτηρίες και τη ροή πολυτίμων μετάλλων στην
Ευρώπη.
• Κατά την περίοδο της απόλυτης κυριαρχίας της η Ισπανική Αυτοκρατορία, διατηρούσε υπό τον απόλυτο
έλεγχό της τεράστιες εκτάσεις στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής, καταλαμβάνοντας τα 2/3 των εδαφών
της Νοτίου Αμερικής περιλαμβανομένης της σημερινής Κολομβίας, Βενεζουέλας, Περού, Χιλής, Αργεντινής
καθώς και εδάφη της σημερινής Βολιβίας.
16. • Οι Καθολικοί Μονάρχες (ισπανικά: Reyes Católicos)
είναι ο συνοπτικός τίτλος που χρησιμοποιείται στην
ιστορία και αναφέρεται στη Ισαβέλλα Α΄ της
Καστίλης και τον Φερδινάνδο Β΄ της Αραγωνίας. Ο
τίτλος του "Καθολικού Βασιλιά και Βασίλισσας" τους
απονεμήθηκε από τον Πάπα Αλέξανδρο ΣΤ΄.
Παντρεύτηκαν στις 19 Οκτωβρίου 1469, στην πόλη
του Βαγιαδολίδ: η Ισαβέλλα ήταν δεκαοκτώ ετών και
ο Φερδινάνδος ένα χρόνο νεότερος. Ο γάμος τους
ένωσε τα δύο στέμματα υπό την ίδια γραμμή
διαδοχής, την ίδια καταγωγή δηλαδή. Ήταν ισχυροί
ηγέτες, οι οποίοι μόχθησαν να ενώσουν πολιτικά την
Ισπανία (Ρεκονκίστα), κάτι που επετεύχθη κυρίως
πριν την κατάκτηση της Γρανάδας το 1492.
17. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΟΛΟΜΒΟΣ
• Ο Χριστόφορος Κολόμβος, ήταν Ιταλός
θαλασσοπόρος και χαρτογράφος που έγινε
διάσημος επειδή ανακάλυψε την Αμερική το
1492.
• Πραγματοποίησε τέσσερα ταξίδια σε
αμερικανικά εδάφη.
• Πέθανε στα Βαγιαδολίδ της Ισπανίας το 1506.
18. Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
• Πρώτα παρουσιάστηκε στην Αυλή της πρωτοπόρας τότε στις εξερευνήσεις Πορτογαλίας αλλά
τελικά απορρίφθηκε.
• Στη συνέχεια μετέβη στη μάλλον φτωχή Ισπανία και εξέθεσε τα σχέδια του στους βασιλείς της
Αραγωνίας, Φερδινάνδο και της Καστίλης, Ισαβέλλα.
• Οι βασιλείς ζήτησαν από τον Κολόμβο να παρουσιαστεί και στο πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα, οι
λόγιοι του οποίου απέρριψαν την προτεινόμενη αποστολή ως αδύνατη να πραγματοποιηθεί.
• Ωστόσο οι δύο μονάρχες ήθελαν να κρατήσουν τον Κολόμβο στην Ισπανία ώστε να μην
απευθυνθεί σε άλλα κράτη της Δυτικής Ευρώπης και το πέτυχαν δίνοντας του αόριστες
υποσχέσεις.
• Τελικά θέλοντας να μην χάσουν καμία ευκαιρία σύναψαν ένα συμβόλαιο με τους όρους που
επιθυμούσε ο Γενοβέζος καπετάνιος, του έδωσαν την εντολή να προχωρήσει σύμφωνα με τα
σχέδια του, του έδωσαν ένα πλοίο του βασιλικού στόλου και του εξασφάλισαν άλλα δυο πλοία με
ιδιωτική χρηματοδότηση.
19. Ο Χ. Κολόμβος και η Ισαβέλλα
Το πρώτο ταξίδι του Κολόμβου
Στις 3 Αυγούστου λοιπόν ο Κολόμβος μαζί με το πλήρωμα του
έφυγαν από την Ισπανία με 3 πλοία, το Νίνια, την Πίντα και τη
Σάντα Μαρία. Στις 12 Οκτωβρίου τα πλοία έφτασαν στην ξηρά, όχι
φυσικά στις Δυτικές Ινδίες αλλά 8000 μίλια μακριά σ ένα από τα
νησιά Μπαχάμες, το πιο πιθανόν στο Σαν Σαλβαδόρ.
20. Το 2ο ταξίδι του Κολόμβου στην Αμερική
Το 3ο ταξίδι του Κολόμβου στην Αμερική
Το 4ο ταξίδι του Κολόμβου στην Αμερική
21. Η ΣΥΝΘΉΚΗ ΤΗΣ ΤΟΡΔΕΣΊΓΙΑΣ
• Οι ευρωπαϊκές ανακαλύψεις στα τέλη του 15ου αιώνα καθιέρωσαν την Ισπανία και την
Πορτογαλία ως τις κύριες ανταγωνιστικές αποικιοκρατικές δυνάμεις. Για την αποφυγή
συγκρούσεων το 1494 ορίστηκε η συνθήκη της Τορδεσίγιας ανάμεσα στους Καθολικούς
Βασιλείς της Ισπανίας και τον Ιωάννη Β΄ τον τέλειο της Πορτογαλίας, η οποία οριοθέτησε
τις περιοχές των δύο αποικιακών αυτοκρατοριών: όρισε τη διαχωριστική γραμμή
ανάμεσα στις δύο αυτοκρατορίες 370 λεύγες δυτικά από την ευθεία που ενώνει τις
Αζόρες με το Πράσινο Ακρωτήριο. Τα εδάφη που βρίσκονταν δυτικά της γραμμής ανήκαν
στην Ισπανία ενώ αυτά που βρίσκονταν ανατολικά στην Πορτογαλία. Η μοιρασιά αυτή
ανάμεσα στις δύο ιβηρικές δυνάμεις επικυρώθηκε το 1506 από τον πάπα Ιούλιο Β΄.
22. • Η μεγάλη ευνοημένη όμως από τις ανακαλύψεις
ήταν η Ισπανία η οποία, από νεαρό κράτος μόλις
συγκροτημένο έγινε μία μεγάλη δύναμη που
δέσποζε στην Ευρώπη τον 16ο αιώνα χάρη στα
πλούτη που απέκτησε από την εξερεύνηση και
την κατάληψη του Νέου Κόσμου
• Οι Ισπανοί προχώρησαν στην κατοχή των νέων εδαφών και
του πλούτου τους σε αντίθεση με τους Πορτογάλους οι
οποίοι αρκούνταν στον έλεγχο των ναυτικών και
στρατιωτικών σημείων κατά μήκος του δρόμου των Ινδιών.
23. CONQUISTADORES
• Οι κατακτητές (conquistadores) είναι η ονομασία που δόθηκε στους εξερευνητές και κατακτητές
από την Ισπανική και την Πορτογαλική Αυτοκρατορία του 15ου και του 16ου αιώνα μ.Χ. Ήταν
Ιβηρικοί στρατιωτικοί και τυχοδιώκτες που λειτουργούσαν ως η εμπροσθοφυλακή των
αυτοκρατοριών εξερευνώντας περιοχές του κόσμου άγνωστες στους Ευρωπαίους, νικώντας τους
στρατούς των αυτόχθονων πληθυσμών και στη συνέχεια μοιράζοντας λάφυρα και γη.
• Οι διαβόητοι κατακτητές περιλαμβάνουν τον Hernán Cortés (1485-1547), ο οποίος επιτέθηκε
στους Αζτέκους στο Μεξικό το 1519, και τον Francisco Pizarro (περίπου 1478-1541), ο οποίος
ξεκίνησε την κατάκτηση του πολιτισμού των Ίνκας το 1532.
• Υποκινούμενοι από την έλλειψη ευκαιριών στην πατρίδα τους και επηρεασμένοι από ένα μείγμα
θρησκευτικού ζήλου και ακόρεστης δίψας για χρυσό, οι κατακτητές αγνοούσαν τους κινδύνους,
την πιθανότητα του θανάτου από πόλεμο, ασθένειες και κακοτυχίες για να προσπαθήσουν να
κάνουν την τύχη τους.
• Λίγοι τα κατάφεραν και άφησαν, αντ' αυτού, μόνο ένα μονοπάτι καταστροφής, βασανιστηρίων
και δολοφονιών.
25. ENCOMIENDA
• Οι Ισπανοί κατακτητές έφεραν μαζί τους ένα σύστημα καταναγκαστικής εργασίας που
ονομάζονταν "encomienda". Οι ιθαγενείς ήταν υποχρεωμένοι να προσφέρουν φόρο
τιμής (χρυσός, άργυρος, καλλιέργειες, τρόφιμα, ζώα) ώστε να μπορούν να εργάζονται για
ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε φυτείες (ζαχαροκάλαμου, καπνού). Ως
αντάλλαγμα οι ιδιοκτήτες (encomenderos) ήταν υπεύθυνοι για την ευημερία των
υποκειμένων τους και την εκχριστιάνισή τους. Θεωρείται ως ένας από τους πιο
επιβλαβείς θεσμούς που εφάρμοσαν οι Ισπανοί άποικοι στον Νέο Κόσμο. Το σύστημα
συμβόλιζε την καταπίεση και την εκμετάλλευση. Δεδομένου ότι οι πρώτοι στόχοι του
συστήματος προορίζονταν για καλό, τα τελικά αποτελέσματα του ήταν καταστροφικά για
τους Ινδιάνους. Παρά τις εκστρατείες των μοναχών για μια πιο ανθρώπινη μεταχείριση
των αυτοχθόνων, η αναγκαστική και κοπιαστική εργασία στα ορυχεία αργύρου όπως και
οι ασθένειες από τα μικρόβια που έφεραν οι Ευρωπαίοι αποδεκάτισαν τον ινδιάνικο
πληθυσμό.
26. Η ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ
• Μεταξύ 1519 και 1521 πραγματοποιήθηκε η δεύτερη φάση της ισπανικής κατάκτησης
με τον Ερνάν Κορτές, ο οποίος κατέστρεψε την αυτοκρατορία των Αζτέκων και κατέλαβε
το Μεξικό. Οι διάδοχοί του ολοκλήρωσαν την κατάκτηση της Γουατεμάλας και του
Γιουκατάν.
• Στην τρίτη φάση που έλαβε χώρα μεταξύ 1531 και 1534 ένας κατώτερος ευγενής ο
Φρανθίσκο Πιθάρο κατέκτησε τη χώρα των Ίνκας και ίδρυσε τη Λίμα.
• Στη συνέχεια και άλλοι κονκισταδόρες εθισμένοι στα πεδία μαχών της Ευρώπης
πέρασαν τις Άνδεις με σκοπό να ανακαλύψουν το μυθικό El Dorado (βασίλειο του
χρυσού).
27. Οι δύο διασημότεροι κονκισταδόρες
ήταν ο Ερνάν Κορτές, που κατέκτησε
την Αυτοκρατορία των Αζτέκων, και ο
Φρανθίσκο Πιθάρρο, που ηγήθηκε
της κατακτήσεως της Αυτοκρατορία
των Ίνκας. Οι δυο τους ήταν δεύτερα
ξαδέρφια, που γεννήθηκαν στην
Εστρεμαδούρα, όπως και πολλοί
άλλοι από τους Ισπανούς
κονκισταδόρες.
28. Το ισπανικό ατσάλι, το άλογο, τα πυροβόλα
όπλα καθώς και τα μικρόβια που κουβαλούσαν
μαζί τους οι Ισπανοί κατακτητές συνέβαλαν στην
καθυπόταξη και την υποταγή των
αυτοκρατοριών των Αζτέκων και των Ίνκας.
29. Ο ΕΡΝΑΝ ΚΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΖΤΕΚΟΙ
• Το 1519 ο Ερνάν Κορτές έφτασε στο Μεξικό από την Κούβα με 11 γαλόνια, 550 άνδρες
και 16 άλογα – τα πρώτα άλογα στην Αμερικανική ήπειρο.
• Από πολύ νωρίς ο Ισπανός στρατηγός συνειδητοποίησε ότι οι ιθαγενείς δεν είχαν μια
ενιαία εθνική συνείδηση, αλλά υπάγονταν σε μικρότερες φυλές μεταξύ των οποίων
επικρατούσαν έχθρες, γεγονός το οποίο εκμεταλλεύτηκε προς όφελος του.
• Έτσι φτάνοντας στις πύλες του Τενοτσιτλάν, που ήταν εξ αρχής ο στόχος του, πέρα από
400 πάνοπλους Ισπανούς που είχε μαζί του, τον ακολουθούσαν και 1.300 ιθαγενείς
πολεμιστές.
30. • Βέβαια την εποχή εκείνη η Αζτέκοι μεγάλη πρωτεύουσα
των Αζτέκων αριθμούσε πάνω από 200.000 κατοίκους
(ενώ οι κάτοικοι του Λονδίνου την ίδια εποχή ήταν
90.000).
• Επομένως το όραμα του Κορτές να καταλάβει την λαμπρή
αυτή πόλη φάνταζε ακόμα μακρινό.
• Όταν ωστόσο έφτασε στην πόλη, έγινε δεκτός με τιμές,
καθώς ο αυτοκράτορας Μοκτεζούμα πίστευε ότι
επρόκειτο για απεσταλμένους των θεών τους.
• Έτσι εκμεταλλευόμενος την φιλοξενία τους, απήγαγε τον
αρχηγό τους και αποδυνάμωσε τους Αζτέκους, που δεν
λάμβαναν πρωτοβουλίες χωρίς τον Μοκτεζούμα αφού
ισούταν με τον λόγο του θεού.
31. • Ο Μοκτεζούμα ωστόσο θεωρήθηκε προδότης και δολοφονήθηκε
από τους συμπατριώτες του με λιθοβολισμό το 1520 και ο Κορτές
βρέθηκε εκτεθειμένος.
• Συγκέντρωσε τους 400 Ισπανούς που είχαν όμως στην κατοχή τους
σύγχρονα όπλα και προηγμένες τακτικές και αφού κατασκεύασαν
νέα πλοία περικύκλωσαν την πόλη, εμποδίζοντας κάθε δίοδο
ανεφοδιασμού.
• Στην αζτέκικη πρωτεύουσα εξαπλώθηκε πείνα, ενώ αυτό που
κατέβαλε τους ιθαγενείς ήταν οι ασθένειες, οι οποίες ήταν
άγνωστες για το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
• Μια επιδημία πανούκλας αποδείχθηκε αρκετή για να εξολοθρεύσει
σχεδόν ολόκληρο το ανοσοποιητικό σύστημα των ιθαγενών.
32. Ο ΠΙΖΑΡΟ ΚΑΙ ΟΙ ΙΝΚΑΣ
• Όταν οι Ισπανοί έφθασαν στο Περού το 1532, οι Ίνκας είχαν εγκαταστήσει την κυριαρχία
τους στην άνω χώρα και στα πεδινά παράλια των Άνδεων. Η Αυτοκρατορία τους
απλωνόταν από το Κούσκο ως την Κολομβία στο βορρά και ως τη Χιλή και την Αργεντινή
στο νότο.
• Η μικρή εκστρατευτική δύναμη των Ισπανών με επικεφαλής τον Φρανσίσκο Πιζάρο
κατευθυνόμενη το 1532 από τις ακτές του Ειρηνικού προς το εσωτερικό βρήκε μια
σύνθετη και ιδιαίτερα οργανωμένη κοινωνία.
• Ωστόσο επικρατούσε εμφύλιος πόλεμος για την εξουσία μεταξύ του Αταχουάλπα και του
Ουάσκαρ.
• Επίσης ορισμένες φυλές είχαν επαναστατήσει.
33. • Η δύναμη των Ισπανών ήταν μικρή: λιγότεροι
από 170 άνδρες και περίπου 27 άλογα.
• Ο Αταχουάλπα που εντυπωσιάστηκε από τις
πανοπλίες και τα όπλα τους προσκάλεσε στην
πόλη.
• Σε μια συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε
στην κεντρική πλατεία της πόλης οι Ισπανοί
απαίτησαν ο Αταχουάλπα να ασπαστεί τον
Χριστιανισμό, δίνοντας του την Βίβλο.
• Εκείνος την πέταξε στο έδαφος χωρίς να αντιληφθεί την χειρονομία και έδωσε την αφορμή στον
Πιζάρο να ξεκινήσει την επίθεση που είχε σχεδιάσει.
• Πολλοί από τους Ίνκας σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν από τους πυροβολισμούς ή
κατακρεουργήθηκαν από την επίθεση του ιππικού.
• Οι Ισπανοί φυλάκισαν τον Αταχουάλπα ο οποίος για να σωθεί τους προσέφερε μια συγκεκριμένη
αίθουσα στην Καχαμάρκα γεμάτη με χρυσό και ασήμι, τα οποία έλιωσαν με το 1/5 να επιστρέφεται
στον βασιλιά της Ισπανίας.
34. • Τελικά ο Αταχουάλπα κατηγορήθηκε για
αδερφοκτονία, πολυγαμία, ειδωλολατρία και
συνωμοσία κατά των Ισπανών, ενώ καταδικάστηκε
να καεί στην πυρά.
• Επειδή ο τρόπος αυτός ήταν αντίθετος με τα
πιστεύω των Ίνκας, δέχτηκε να βαφτιστεί
χριστιανός για να σκοτωθεί με στραγγαλισμό.
• Εκτελέστηκε στις 29 Αυγούστου 1533, αφού
βαφτίστηκε με το όνομα Φρανσίσκο και ο θάνατος
του σφράγισε την τύχη των Ίνκας.
• Μια σύντομη αντίσταση στο Κούσκο καταπνίγηκε και η πόλη έπεσε στα χέρια του Πιθάρο στις 15
Νοεμβρίου 1533 μ.Χ. Οι εισβολείς άρπαξαν τους θησαυρούς της πόλης και έλιωσαν τα χρυσά θαύματα
του ναού της Κορικάντσα.
• Τακτικές όπως η εξαπάτηση, η ενέδρα και η υπονόμευση ήταν άγνωστες στους Ιθαγενείς κατά τη
διάρκεια του πολέμου, το ίδιο και η αλλαγή της τακτικής στη μέση της μάχης και η εκμετάλλευση των
ευκαιριών που έδιναν οι τυχόν αδυναμίες του εχθρού. Επιπλέον, οι πολεμιστές των Ίνκας εξαρτιόνταν σε
μεγάλο βαθμό από τους αξιωματικούς τους, και αν αυτοί έπεφταν στη μάχη, ένας ολόκληρος στρατός
μπορούσε γρήγορα να τραπεί σε πανικόβλητη υποχώρηση.
35. ΠΡΟΚΟΛΟΜΒΙΑΝΟΙ ΛΑΟΙ ΚΑΙ
ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ
• Τακτικές όπως η εξαπάτηση, η ενέδρα και η υπονόμευση ήταν
άγνωστες στους Ιθαγενείς κατά τη διάρκεια του πολέμου, το
ίδιο και η αλλαγή της τακτικής στη μέση της μάχης και η
εκμετάλλευση των ευκαιριών που έδιναν οι τυχόν αδυναμίες
του εχθρού. Επιπλέον, οι πολεμιστές των Ίνκας εξαρτιόνταν σε
μεγάλο βαθμό από τους αξιωματικούς τους, και αν αυτοί
έπεφταν στη μάχη, ένας ολόκληρος στρατός μπορούσε
γρήγορα να τραπεί σε πανικόβλητη υποχώρηση.
• Αντιθέτως οι Ισπανοί δεν δίστασαν να προχωρήσουν σε
θηριωδίες κατά του γηγενή πληθυσμού της νέας ηπείρου
επιθυμώντας να κατακτήσουν όσα περισσότερα λάφυρα ήταν
δυνατόν.
36. Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
• Η μεγαλύτερη γενοκτονία που συνέβη ποτέ στον πλανήτη, αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συζητημένη, είναι αυτή
των Ιθαγενών Ινδιάνων της Αμερικανικής Ηπείρου.
• Συνολικά από τα πρώτα χρόνια της «ανακάλυψης» της Αμερικής, μέχρι και το τέλος του 19ου αιώνα, περισσότεροι
από 100.000.000 Ιθαγενείς εξοντώθηκαν.
• Ο αριθμός των Ιθαγενών στη Βόρεια Αμερική το 1919 έφτανε τους 400.000, μόλις, 18 με 19 εκατομμύρια λιγότεροι
σε σύγκριση με το 1492,).
• Ο David Stannard στο βιβλίο του, American Holocaust, κάνει λόγο για 100 εκατομμύρια ανθρώπους που
εξοντώθηκαν συνολικά, μεταξύ αυτών γύρω στα 18 εκατομμύρια σε περιοχές του Βόρειου Μεξικού, ενώ οι θάνατοι
που συνδέονται με το εμπόριο δουλείας Ιθαγενών υπολογίζονται στα 28 εκατομμύρια.
• Είναι ξεκάθαρο ότι οι ιθαγενείς πλήρωσαν πολύ ακριβά τα «προνόμια» που είχαν να κατοικούν σε πλούσια
εδάφη. Κατά τους σύγχρονους μελετητές Αζτέκοι, Ίνκας και Μάγια υπολογίζονται συνολικά ανάμεσα σε εβδομήντα
και ενενήντα εκατομμύρια άτομα, όταν έκαναν την εμφάνισή τους οι κονκισταδόρες.
• Ενάμισι αιώνα αργότερα, δεν απέμεναν απ’ αυτούς παρά μόνο τριάμισι εκατομμύρια. Πάνω από εκατό
εκατομμύρια Ινδιάνοι της Αμερικής και Αφρικανοί εξοντώθηκαν για να πλουτίσουν οι Ευρωπαίοι και να
αναπτύξουν τις βιομηχανίες.