Presentatie en programma startbijeenkomst Lente-akkoord op 22 april 2008.

1. Welkom
Lente Akkoord Energiebesparing in
de nieuwbouw
22 april 2008
Het Groene Paviljoen, Baarn

2. Praktijkbijeenkomst
Energiebesparing in
Nieuwbouw
Bas van de Griendt
Milieumanager Rabo Bouwfonds
Voorzitter NEPROM Werkgroep Milieu &
Duurzaamheid

3. Spoorboekje voor vanmiddag
• Hans Blokzijl • Dolf Broekhuizen
welkom woningbouw
• Bas van de Griendt • Jan van ‘t
Westeinde
opening
commercieel vastgoed
• Jan Fokkema
• Discussie
energieconvenant
– Ad van der Aa
• Ad van der Aa
– Pieter Hameetman
praktische invulling
– Peter Letschert
pauze – Jan Fokkema
afsluiting + borrel

4. Welkom
Hans van Blokzijl
Bomencentrum Nederland/Het Groene Paviljoen

5. Praktijkbijeenkomst
Energiebesparing in
Nieuwbouw
Bas van de Griendt
Milieumanager Rabo Bouwfonds
Voorzitter NEPROM Werkgroep Milieu &
Duurzaamheid

6. Achtergronden
• Kyoto-protocol (1997)
• Bali Road Map / Action Plan (2007)
“emissie broeikasgassen (CO2)
terugdringen”
Doelstellingen:
• Al Gore (2006)
2010: 1990 – 5%
2030: 1990 – 30%
2050: 1990 – 50%

7. CO2 emissies in Nederland
Bron: RIVM (2005)

8. Steeds verdere aanscherping EPC
• 1996 1,4
• 1998 1,2
• 2000 1,0
• 2006 0,8
• 2011 0,6
• 2015 0,4
• ..?.. energieneutrale of nulwoning

9. Nieuwbouw en woningvoorraad (1)
Gereedgekomen woningen Woningvoorraad
in % van de woningvoorraad x 1.000 stuks
3,00
7.000
2,50
6.000
2,00 5.000
4.000
1,50
3.000
1,00
2.000
0,50
1.000
0,00 0
1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005

10. Nieuwbouw en woningvoorraad (2)
Gemiddeld energieverbruik
Ruimte- Tapwater Totaal
verwarming
12 GJ 8 GJ 20 GJ
Nieuwbouw
25 GJ 10 GJ 35 GJ
Woningvoorraad

11. Prijsontwikkelingen (2000 = 100)
250
200
150
100
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
CPI gas electriciteit Bron: CBS

12. Tot slot: productlevenscyclus
ca. 2,5% 10 - 15% 30 -1/3
35% 30 - 35% 15%
Bron: Theodore Levitt

13. Lente-Akkoord 22 april 2008
Energieprestatie / Energieverbruik
nieuwproductie verlagen met
- 25% in 2011 en - 50% in 2015

14. Lente-Akkoord
Energiebesparing in Nieuwbouw
22 april 2008
Jan Fokkema
NEPROM

15. Wat wil men van de
professionele opdrachtgever?
 2006: NEPROM biedt felle weerstand tegen aanscherping
EPC.
 2007: Kabinetsprogramma Schoon en Zuinig.
 De ons omringende landen!
 Toenemende politieke druk: gemeenten!
 Sector wil het initiatief overnemen!

16. Inhoud Lente-Akkoord
 Terugdringen (gestandaardiseerd)
energiegebruik:
 25% in 2011
 50% in 2015
ten opzichte van het niveau in 2007
 Aanpassen Energieprestatiemethodiek
(stop met de symboolpolitiek)

17. Energiereductiedoelstellingen
 In de volle breedte van de nieuwbouwproductie:
woningen, kantoren, winkels, etc.
 Gebruik maken van bestaande en bewezen technieken!
 Gebouwgerelateerd energiegebruik: verwarming, koeling,
ventileren, warm tapwater, etc.
 Reductie door gebouwgebonden en gebiedsgebonden
maatregelen.
 Ondergrens van bestaande EPC (en nieuwe voor
utiliteitsbouw per 1-1-2009) blijft bestaan

18. Gebiedsgebonden maatregelen
 Ook die tellen mee!
 Bodemenergie, collectie warmte-koudeopslag en
collectieve zonneboilerinstallaties. Precieze
bepalingsmethode moet nog worden vastgesteld.
 Tot die tijd wordt bij de gebiedsgebonden maatregelen
vooralsnog aangehaakt bij de EPL.
 Systeemgrenzen vaststellen voor 1 januari 2009.

19. Randvoorwaarden
 Consumenten bewust maken van aantrekkelijkheid van
energiebesparing (comfort).
 Gezondheid van gebouw en binnenmilieu moet verbeterd
worden.
 Meer inzicht krijgen in werkelijk energieverbruik en
gebruikersaspecten door grootschalig onderzoek.
 Als het convenant niet gehaald wordt, dan alsnog
reguliere aanscherping van EPC naar 0.6 en 0.4
 Ook als doelstellingen wel gehaald worden in overleg met
de sector aanscherping van de nieuwe prestatie-eisen
i.v.m. achterblijvers.

20. Wie gaat dat betalen?
 Hoe hoog zijn de meerkosten?
 Is de klant bereid om dat te betalen?
 Fiscale en financiële prikkels door het Rijk: inspanning.
 Concurrentiepositie t.o.v. bestaande bouw wordt bewaakt!

21. Herziening energieprestatienorm
 Huidige norm zegt weinig over werkelijk energiegebruik,
niet bruikbaar richting consument, niet bruikbaar om
energiereductie te bewerkstelligen.
 Eén methodiek voor nieuwbouw en bestaande bouw.
 Betere relatie prestatienorm en daadwerkelijk gebruik.
 Verdiscontering gebruikersinvloed.
 Goede waardering schilmaatregelen,
installatiemaatregelen en gebiedsmaatregelen.
 Moet voor de consument begrijpelijk zijn.
 Moet toekomstbestendig zijn (óók nul-energiewoningen)
 Per 2011 invoeren.
 Aansluiten bij in gang gezette aanpassingsproces (NEN).

22. Naar implementatie
 Kennisoverdracht- en stimuleringsprogramma!
 Experimenten en innovatie
 Nieuwe kennis ontwikkelen en toepassen
 In maximaal 10 experimenteergebieden
 5- 10% van de nieuwbouwproductie/ 25 %
energiezuiniger
 Daarbuiten: géén aanvullende eisen! Rijk handhaaft!

23. Kennisoverdracht- en
stimuleringsprogramma
 Kennis verspreiden over gebouwconcepten en
specifieke maatregelen: NEPROM & NVB
 Kern: Breed implementatietraject bewezen technieken.
 Bijvoorbeeld door Implementatieplatforms voor:
 Extra schilisolatie en driedubbele beglazing
 Lage temperatuurverwarming
 Intelligente ventilatiesystemen
 Warmte-terugwinsystemen
 Zonneboilersystemen
 Warmte-koudeopslagsystemen
 Gezamenlijke kennisontwikkeling en –verspreiding.
 Gezamenlijk stimuleren productontwikkeling.
 Gezamenlijk inkopen op basis van marktmacht?

24. Dank voor uw aandacht!