5. Şəkillərə uyğun cümlə və
söz birləşmələrinə nümunə
Alma ağacı
Zolaqlı zebr
Delfin ağıllı heyvandır.
Qlobus yerin kiçildilmiş formasıdır.
Qayıq dənizdə üzür. və s.
6. Sizcə bu ifadələrdən hansı cümlədir?
Fikrinizi əsaslandırın.
Yağış
Yağış yağır
Güclü yagış
Yağış yağır
Yağmaq
7. TƏRİF
~ Sözdən və söz birləşməsindən fərqli
olaraq, cümlə bitmiş fikir bildirir.
Bu fikir xəbər, sual, əmr şəklində ifadə
oluna bilər.
8. ~Xəbər, məlumat vermək məqsədi ilə
söylənilən cümlələr nəqli cümlə adlanır.
Məsələn:
3-cü sinfin uşaqları yazıçılarla görüşə hazırla-
şırlar.
~Məlumat almaq məqsədi ilə söylənilən
cümlələr sual cümləsi adlanır.
Məsələn:
3-cü sinfin uşaqları nəyə hazırlaşırlar?
~Əmr, xahiş, tapşırıq ifadə edın cümlələr
əmr cümləsi adlanır.
Məsələn:
-Uşaqlar, yazıçılarla görüşə ciddi hazırlaşın.
10. Hansı cümlə əmr cümləsidir?
A) Sən sabah məktəbə gedəcəksən.
B) Zəhmət olmasa, o kitabı mənə verin.
C) Sən Nailə kimi rəqs edə bilməzsən.
11. Şerin hansı misrasının sonunda sual
işarəsi olmalıdır?
Axmaq pişik, ağ pişik
Daha nə deyim sənə
Baxırsan, hey baxırsan
Güzgüdəki şəklinə
12. Aşağıdakı cümlələri həm nəqli, həm də
sual cümləsi kimi tələffüz et.
1.Bakı Abşeron yarımadasında yerləşir.
2. Böyürtkən üzümlə bir vaxtda yetişir.
3. Kür və Araz çayları Xəzər dənizinə axır.
13. Bu hekayəni nə vaxt oxumusan?
cümləsində sual bildirən söz
hansıdır?
A) hekayəni
B) nə vaxt
C) oxumusan
14. Beş nəqli cumlə yazın.
Beş sadə cümlə yazın.
Beş əmr cümləsi yazın.
Beş söz birləşməsi yazın.
Beş sual cümləsi yazın.