More Related Content
Similar to เซลล์ประสาทและระบบประสาทของคน (20)
More from สุรินทร์ ดีแก้วเกษ (20)
เซลล์ประสาทและระบบประสาทของคน
- 5. ร่างกายของคนมีเซลล์ประสาท(nerve cell) หรือนิวรอน(neurn) จานวนมาก
เซลล์ประสาททาหน้าที่เกี่ยวกับการรับรู้และการตอบสนอง แต่ละเซลล์อาจมี
การเชื่อมโยงเกี่ยวพันกับเซลล์ประสาทอื่นเป็นพันๆ เซลล์
เซลล์ประสาทสามารถรับและส่งสัญญาณระหว่างสิ่งเร้าภายนอกกับภายใน
ร่างกายได้อย่างมีระบบ
เซลล์ประสาท เป็นเซลล์ที่มีคุณสมบัติในการเปลี่ยนแปลงพลังงานจากรูปแบบ
หนึ่งไปเป็นอีกรูปแบบหนึ่ง เช่นเปลี่ยนจากสารเคมี ความร้อน ที่มากระตุ้น
(stimulus) ให้เป็นสัญญาณไฟฟ้าที่เรียกว่า nerve impulse หรือ action
potential
- 7. เดนไดรต์ (dendrite) ทาหน้าทีนากระแสประสาทเข้าสู่ตัวเซลล์
แอกซอน (axon) ทาหน้าที่นากระแสประสาทออกจากตัวเซลล์
เซลล์ประสาท (neuron หรือ nerve cell)
1.ตัวเซลล์ประสาท(cell body)เป็นส่วนของไซโทพลาสซึม
และนิวเคลียร์ มีออร์แกเนลล์ที่สาคัญคือ เอนโดพลาสมิกเรติคูลัม
ไมโทคอนเดรียและกอลจิคอมเพล็กซ์
2.เส้นใยประสาท (nerve fiber) เป็นส่วนของเซลล์ที่ยื่น
ออกมาจากตัวเซลล์ มีลักษณะเป็นแขนงเส้นใยประสาท
ประกอบด้วยเส้นใย 2 ชนิด
ประกอบด้วยสองส่วนที่สาคัญคือ
- 9. Cell body
Cell body หรือ soma รับข้อมูลจาก dendrite
และส่งคาสั่งต่อไปยัง axon
ประกอบด้วย nucleusและorganelle ต่าง ๆ
เหมือนเซลล์ทั่วไป
ganglion (ganglia) คือการเข้ามารวมกลุ่มกัน
ของ nerve cell body ในบริเวณ PNS เช่นพบ
ที่ dorsal root ganglion -Nucleus(nuclei):
การเข้ามารวมกลุ่มกันของnerve cell body ใน
สมอง (CNS)ของสัตว์มีกระดูกสันหลัง
- 11. dendrite นาคาสั่ง/ข้อมูลจากเซลล์อื่นใน
รูปของสัญญาณไฟฟ้ามายัง cell body
มักมีแขนงสันๆ จานวนมาก เพื่อให้มีพืนที่
ผิวมากและสามารถรับข้อมูลได้มากๆ
ก่อนจะส่งข้อมูลไปยัง cell body
มี polyribosome or Nissl body อยู่ใน
บริเวณที่ dendrite รับข้อมูล
คาสั่งอาจจะส่งหรือไม่ส่งต่อไปยังaxon
ขึนอยู่กับความแรงของสัญญาณว่าถึง
threshold หรือไม่
ในเซลล์ประสาทที่ไม่มี dendrite จะรับ
ข้อมูลโดยตรงทาง cell body
Dendrite
- 12. axon นาคาสั่งในรูปของ action
potential จาก cell bodyไปยัง
เซลล์/neuron อื่นนอกจากนียังทาหน้า
ที่ขนส่งสารที่ cell body สร้างไปยัง
axon ending หรือจาก axon ending
ไปยัง cell body
- axon hillox : รวบรวมสัญญาณที่ส่ง
มาจากdendrite และก่อให้เกิด action
potential (ถ้าสัญญาณที่รวบรวมได้ไม่
ถึง threshold ก็ไม่เกิด action
potential)
Nerve: มัดของ axons หลายๆ อันมา
รวมกัน
Axon
- 13. เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่าง axon และ dendrite
Axon Dendrite
1.นาข้อมูล/สัญญาณออกจากเซลล์ 1.นาข้อมูล/สัญญาณเข้าสู่เซลล์
2.smooth surface 2.rough surface (dendritic spine)
3.มี 1 axon/cell 3.ส่วนใหญ่มีมากกว่า 1
dendrite/cell
4.ไม่มี ribosome 4.มี ribosome
5.มี myelin 5.ไม่มี myelin
6.มีการแตกแขนงในตาแหน่งที่ห่างจาก
cell body
6.แตกแขนงในตาแหน่งที่ใกล้กับ
cell body
- 16. เยื่อไมอีลินติดต่อกับเซลล์ชวันน์ (Schwann cell) ทาหน้าที่เป็น
ฉนวนกันประจุไฟฟ้าช่วยให้ถ่ายทอดกระแสได้เร็วขึน
แอกซอนตรงรอยต่อระหว่างเซลล์ชวันน์แต่ละเซลล์เป็นบริเวณที่
ไม่มีเยื่อไมอีลินหุ้ม เรียกว่า node of ranvier
การเกิดแอกชันโพเทนเชียลจะเคลื่อนที่แบบกระโดดจากโนดออฟ
แรนเวียร์หนึ่งไปยังอีกโนดออฟแรนเวียร์หนึ่ง ซึ่งใช้เวลาน้อยกว่า
การเคลื่อนที่ของกระแสประสาทในใยประสาทที่ไม่มีเยื่อไมอีลินหุ้ม
เยื่อไมอีลีน (myelin sheath)
- 20. จาแนกตามหน้าที่ของเซลล์ประสาท แบ่งเป็น 3 ประเภทคือ
ประเภทของเซลล์ประสาท
1.เซลล์ประสาทรับความรู้สึก(sensory neuron)
ทาหน้าที่นากระแสประสาทจากหน่วยรับ
ความรู้สึกไปยังสมองและไขสันหลัง
มีเดนไดรต์ต่อยู่กับอวัยวะรับสัมผัสเช่น หู ตา
จมูก ผิวหนัง
มีโครงสร้างเป็นเซลล์ประสาทขัวเดียวหรือ
สองขัว
พบอยู่ที่ปมประสาทรากบนของไขสันหลัง
- 24. จาแนกตามโครงสร้างของเซลล์ประสาท แบ่งเป็น 3 ประเภทคือ
1. เซลล์ประสาทขัวเดียว(unipolar neuron)
มีแขนงแยกออกจากเซลล์บอดีแขนงเดียว
เดนไดรท์ยาวกว่าแอกซอนมาก
พบที่เซลล์รับความรู้สึกที่ผิวหนัง ปมประสาท
รากบนของไขสันหลัง(dorsal root ganglion)
เซลล์ประสาทขัวเดียวเทียม(pseudounipolar
neuron) มีแขนงแยกออกจากตัวเซลล์แขนง
เดียวแล้วแตกออกเป็น 2 เส้นใย
- 27. Neuroglia : ทาหน้าที่คาจุนเซลล์ประสาทให้อาหารและสนับสนุนให้เซลล์
ประสาททาหน้าที่ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด มีหลายชนิด ได้แก่
Supporting cell or glial cells or neuroglia
Astrocyte:glia cellในCNSเกิดtight junctionรอบๆcapillary ทาให้
เกิด Blood-brain barrierเป็นเซลล์ที่มีขนาดใหญ่ ติดกับเซลล์ประสาท
หรือเส้นเลือดที่มาเลียงสมอง ทาหน้าที่รับส่งสารให้แก่เซลล์ประสาท
Oligodendrocyte (ในCNS) และ Schwann cell (ในPNS) : glial
cell ที่ทาหน้าที่สร้างเยื่อ myelin sheath หุ้มแอกซอนของเซลล์
ประสาทในสมอง
Microglia มีขนาดเล็กสุดลักษณะเหมือนรากไม้อยู่รอบเซลล์ประสาท
Ependymal cell เป็นเกลียเซลล์สันบุอยู่รอบๆในสมองและในไขสันหลัง
Schwann cell เป็นเกลียเซลล์ที่ทาหน้าที่สร้างเยื่อไมอีลินชีทหุ้มแอกซอน
- 28. เซลล์เกี่ยวพันประสาท (Neuroglia)
Astrocyte : Blood brain barrior ที่
ล้อมรอบเส้นเลือดฝอยในสมองและในไข
สันหลังเพื่อนาอาหารให้เซลล์ประสาท
Oligodendrocyte (Oligodendroglia)
สร้างเยื่อไมอีลินห่อหุ้มแอกซอนของเซลล์
ประสาทที่อยู่ในระบบประสาทส่วนกลาง