1. Toelichting advies
‘Boeren met toekomst’
5 mei 2022
Krijn Poppe

2. Landbouw in de fysieke omgeving
Problematiek nader verklaard

3. EU Green deal, Biodiversity and Farm-to-
Fork Strategy
• Reduce nutrient losses by 50%,
• Reduce fertilizer use by 20%,
• Reduce pesticide use (or risks) by 50%,
• Reduce sales of antimicrobials by 50%,
• Increase organic farming to 25% of UAA ,
• Increase high-diversity landscape features to 10% of UAA
Framework law for a Sustainable Food System - Lex generalis that will promote policy
coherence at EU and national level
• common definitions and general principles
• address the responsibilities of all actors
• combined with certification and labelling
• progressively raise sustainability standards

4. ECO-Regelingen:
Invulling geinspireerd op Deltaplan Biodiversiteitsherstel en
eerder Rli advies: Digitaal dashboard dat een boer voorziet van
informatie over de Key Performance Indicatoren op zijn bedrijf.
4

5. 5
Toelichting ecoregelingen

6. Achtergrond advies Boeren met toekomst
• Maatschappelijk debat en overheidsbeleid gaan over milieuproblemen,
opkopen en saneren
• Sturen met regels, vaak middelvoorschriften, op het laatste incident
Vanuit perspectief bedrijf
• Ontwikkeling van duurzame bedrijven wordt niet gezien
• Voorop lopen is lastig en wordt niet altijd beloond
Welk beleid helpt boeren hun toekomst vorm te geven binnen
duurzaamheidsgrenzen?

7. Opbrengst dialoog met boeren
Veel plannen, veel creativiteit en enthousiasme, maar
boeren ervaren
 Wisselvallig en inconsistent overheidsbeleid, niet
afgestemd op praktijk
 Onduidelijkheid voor het individuele bedrijf,
investeringsonzekerheid
 Ongelijke behandeling van sectoren
 Gemis van vertrouwen en waardering vanuit de
samenleving
 Gebrek aan ondersteuning in de keten

8. Onze bevindingen
 Grote diversiteit bedrijven, ook binnen 1 sector
 Gedifferentieerde problematiek, vraagt lokaal gedifferentieerde
oplossingen
 Creativiteit en ondernemerskracht boeren benutten voor de transitie
Voorwaarden
 Beleidsdoelen vertalen naar duidelijke duurzaamheidseisen (-normen) op
bedrijfsniveau: integraal en in een tijdpad
 Meer keuzevrijheid om zelf oplossingen te vinden
 Transitieopgave niet alleen bij boeren

9. Aanbevelingen
Ruimte bieden eigen toekomst vorm te
geven binnen duurzaamheidsgrenzen
door:
1. Duidelijkheid met bedrijfsspecifieke normen
• Aanscherpen normen waar doelen niet worden gehaald (“niet alles kan
overal”)
• Bedrijfsspecifiek maken van normen
• Tijdpad voor normen eerstkomende jaren, 2030 en 2050

10. Aanbevelingen
2. Vrijheid bieden voor ondernemen binnen normen
• zoveel mogelijk doelvoorschriften
• zowel generieke normen als specifieke (in
vergunning)
• adequate monitoring
3. Invoeren geïntegreerd certificeringssysteem, veelheid van eisen in onderling
verband
• onafhankelijke certificeringsautoriteit
• verbonden met beloningssystemen (langetermijncontracten)
• afstemming met duurzaamheidsprogramma’s ketenpartijen
• basis voor toezicht door de overheid

11. EU
Certificering
Instandhoudingsdoelen (of
klimaatakkoord)
Meetbare eisen voor doelgebied:
bv. KDW of waterkwaliteit
Emissie-eis voor de boerderij als
bron
Overwegingen van
controleerbaarheid en fraude
Middelvoorschrift (“oogsten voor
1 oktober, 3 m. uit sloot”)
Controle boerderij. Liefst vanuit
satelliet.
LNV
NVWA RVO
Sda,
NAK
etc.
Provin-
cie
Ge-
meen
-te
Water-
schap
Indus-
trie
Certificering
Certificatie Autoriteit Landbouw
Certificering van geboden en prestaties
decertificering
Strenger,
niet
alles
kan
overal
Stimulerender,
leerproces

12. Aanbevelingen
5. Actieve betrokkenheid en ondersteuning Rijk en provincie bij
gebiedsprocessen
• gezamenlijke opgaven in veel gebieden
• co-creatie: veel aandacht voor samen creëren van oplossingen
• soms een nieuwe ‘landinrichtingsronde’ nodig
6. Bevorderen verduurzaming van keten en gedragsverandering bij consument
• als blijkt dat ketenpartijen te weinig meebewegen, moet de
rijksoverheid aanvullende maatregelen treffen (“niet-vrijblijvend”)
4. Zorgen voor adequate handhaving op bedrijfsniveau

13. Bezuidenhoutseweg 30
P.O. Box 20906
2500 EX The Hague
The Netherlands
(+31)6 2180 0302
info@rli.nl
www.rli.nl
Follow us on:
Dank voor
de aandacht!
Vragen ?