ผมได้มีโอกาสได้ไปพูดเรื่องการทำ Lean Startup ในหัวข้อ “สร้างซอฟต์แวร์อย่างไรให้โดนใจผู้คน” ในงานพิธีมอบทุนโครงการการแข่งขันพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์แห่งประเทศไทย ครั้งที่ 19 (NSC 2017)  เนื้อหาที่ผมได้เล่าให้ฟังคือต้นกำเนิดของ Lean Startup สมัยที่ Eric Ries ทำ Startup ชื่อ IMVU โดยสรุปให้ฟังเป็นภาษาไทยง่ายๆ ให้น้องๆนักเรียน นักศึกษาเข้าใจ พร้อมทั้งได้ลองอธิบายภาพขั้นตอนการทำ Lean Startup แบบง่ายๆให้ฟัง พร้อมตัวอย่างและประสบการณ์ที่ได้ทำ Startup มาครับ หากใครสนใจเชิญรับชมได้เลยครับ (ต้องขอขอบคุณน้องไบ มา ณ ที่นี่ด้วย)

1. Lean Startup
สร้างซอฟต์แวร์อย่างไร
ให้โดนใจผู้คน
Dr. Kobkrit Viriyayudhakorn
iApp Technology Limited

2. IMVU Introduction from IMVU Website (http://imvu.com) at 2004

3. สมมุติฐานของอิมวู
15 บริษัท+

4. สมมุติฐานของอิมวู
ผู้ใช้จะใช้ IMVU คุยเล่นกับเพื่อนของตนเอง ที่เป็นเพื่อนอยู่แล้วในบริการ Messenger ต่างๆ
15 บริษัท+เป็นหน้ากาก 3Dให้กับโปรแกรม Messenger ต่างๆ

5. เริ่มต้นสร้างซอฟแวร์กันเลย!
• สร้างแผนที่โลก 3D
• สร้างตัวละครหลายๆแบบ
• เขียนตัวเชื่อมต่อกับ Messenger ต่างๆ
• MSN
• AOL
• Yahoo
• ลงทุนเงินและเวลาพัฒนาไปมากกว่า 6 เดือน
• ICQ
• … ทั้งหมด 15 เจ้า

6. วันเปิดตัว...
500
ผู้ใช้ในวันแรก

7. วัดถัดมา
300
ผู้ใช้

8. วัดถัดมาอีกวัน
20
ผู้ใช้

9. IMVU Pitch Deck on 2004

10. เกิดอะไรขึ้น!?
• ทาง IMVU เลยได้ทำการสัมภาษณ์ลูกค้าเป็น
ครั้งแรกๆ
• โทรหาลูกค้าที่เคยมาเล่น แล้วเลิกเล่นไป
มานัดสัมภาษณ์
• เมื่อสัมภาษณ์แล้ว ก็ได้คำตอบที่ว่า..

11. ผลของการได้สัมภาษณ์ลูกค้า
ฉันอยากจะใช้ IMVU เพื่อได้เจอเพื่อนใหม่ๆ มากกว่า
อยากให้แยกรายชื่อเพื่อนใหม่ๆ ที่ฉันเจอใน IMVU
แยกอิสระออกไปจาก MSN Messenger
ที่ฉันใช้ในที่ทำงานไปเลย
เพื่อนเก่าๆของฉันที่ทำงาน ไม่มีใครรู้จัก IMVU กัน
เข้าไปเล่นที่ IMVU ก็ไม่รู้จะคุยกับใคร

12. ERIC RIES
CEO IMVU
ให้ตายสิ ทำตัวเชื่อม Messenger ตั้ง 15
เจ้านี้ไปทำไมเนี่ย เสียทั้งเงินและเวลาของ
ของบริษัท
6 เดือนนี้ ให้พนักงานของบริษัททั้งหมดไป
เที่ยวพักผ่อน ยังจะคุ้มค่ากว่า
เราไม่มีทางไหนเลยที่จะสามารถเรียนรู้จาก
ลูกค้าได้เร็วกว่าต้องมานั่งรอทำซอฟต์แวร์
จนเสร็จแล้ว แล้วค่อยมาสัมภาษณ์แล้วหรอ???

13. แทนที่จะทำใหญ่ๆสวยๆทีเดียว
แล้วค่อยถึงมือลูกค้า
ทำเป็นเล็กๆง่ายๆแล้ว
ให้ลูกค้าลองเล่นเลยดีกว่า
วิธีเดิม
วิธีใหม่
วางแผน พัฒนา วัดผล
6 เดือน
วางแผน
พัฒนา
วัดผล
เรียนรู้/วางแผน
พัฒนา
วัดผล
เรียนรู้/วางแผน
พัฒนา
วัดผล
เรียนรู้/วางแผน
พัฒนา
วัดผล
เรียนรู้/วางแผน
พัฒนา
วัดผล
คิดใหญ่ แต่เริ่มจากเล็กๆ
สมมุติฐาน
สมมุติฐาน

14. The Lean Startup Book
เจ็บแล้วจำ เขียนหนังสือ
ออกมาซะเลย

15. สร้าง Build
วัดผล Measure
เรียนรู้ Learn

16. เริ่มต้นจากสมมุติฐาน (Assumption)
• สมมุติฐานคือหัวใจหลักของสินค้า (ในที่นี้คือซอฟต์แวร์)
• ประกอบไปด้วย 2 ส่วนคือ ปัญหา (Problem) และ วิธีการแก้ปัญหา
(Solution)
• อาทิเช่น สมมุติฐานของ Dropbox ก็คือ
• เวลาอยากจะแชร์ไฟล์ให้ใครผ่านอินเตอร์เน็ต มันลำบากมากเลย ถ้าเรา
สามารถทำให้มันแชร์ไฟล์ได้ง่ายๆ แค่เอาวางไปไว้ที่ Folder นึงแล้วมัน
แชร์ให้เราได้ มันจะดีกว่าไหมนะ

17. พัฒนา วัดผล เรียนรู้ พัฒนา วัดผล เรียนรู้ พัฒนา วัดผล เรียนรู้ พัฒนา วัดผล เรียนรู้ พัฒนา วัดผล เรียนรู้
ปัญหา ปรับปรุงปัญหา วีดีโอ Demo MVP Phase 1 ..
การพิสูจน์
ปัญหา การแก้ปัญหา

18. ทดสอบสมมุติฐานส่วนของปัญหา ด้วยการสร้าง
• พิสูจน์ให้ได้ว่า ใครมีปัญหานี้ ปัญหานี้มีจริงไหม ปัญหานี้ใหญ่แค่ไหน
• สร้างอะไรก็ได้ที่ทำให้เราพิสูจน์ได้ว่าปัญหานี้มีจริง
• สร้างเว็บไซด์ Landing Page
• เน้นพูดถึงปัญหา (ใส่วิธีการแก้ปัญหาที่เราคิดไว้ ไปเล็กน้อย)
• มีช่องให้กรอกข้อมูล E-mail, เบอร์โทรศัพท์ หากลูกค้าคนนั้น
สนใจ
• โปรโมทง่ายๆในแหล่งต่างๆ
• หากมีคนตอบมาเยอะ แสดงว่าปัญหานี้ น่าจะเป็นจริง
ปัญหา

19. วัดผลตรงจุดด้วยการสัมภาษณ์
• ติดต่อรายชื่อคนที่สนใจในสินค้าของเรา
• นัดเจอ เพื่อถามคำถามว่าปัญหาของเค้าจริงๆแล้วคืออะไร
• ถามถึงความยากลำบากของปัญหา ปัญหาอันไหนเจ็บปวดกว่าอัน
ไหน Rank มาเลย 1,2,3
• อาทิเช่นในกรณี Dropbox
1. Harddisk เต็ม? เลยอยาก Backup มากกว่า
2. อยากส่งไฟล์ผ่านอินเตอร์เน็ตให้ลูกค้ามากกว่า
3. อยากแชร์งานทั้ง Project ให้กับทีมมากกว่า
ปัญหา

20. เรียนรู้และตัดสินใจเดินในขั้นตอนต่อไป
• คิดว่าปัญหาที่เราตั้งไว้ตั้งแต่ต้น มีจริง ใหญ่มากพอ ตรงจุด
คุ้มค่าที่จะแก้ปัญหานี้หรือยัง?
• ถ้ายังก็ควรลองตั้งสมมุติฐานใหม่แล้วเริ่มต้นวงเวียนอีกครั้ง
• ปัญหาไม่มีจริง
• ไม่ตรงกลุ่มลูกค้า
• ปัญหาไม่ใหญ่พอ ที่เค้าจะยอมจ่ายเงินให้เรา
• ถ้ามีคนสักประมาณ 40% เห็นด้วยตรงกับสมมุติฐานของเรา
ก็ถือว่าปัญหานี้มีจริง ไปต่อด้วยการพิสูจน์วิธีการแก้ปัญหา
ปัญหา

21. ทดสอบสมมุติฐานการแก้ปัญหา ด้วยการสร้าง
• สร้างอะไร แล้วถึงสามารถพิสูจน์สมมุติฐานทางการแก้ปัญหาได้เร็วที่สุด?
• สร้างซอฟต์แวร์แบบขั้นต้น MVP เลยไหม?
• สร้างเป็น Video แล้วใครคนดูสิว่าชอบไหม?
• วาดภาพต้นแบบลงกระดาษ แล้วลองไปถาม
คนอื่นๆดู?
เล่นประกาศให้คนอื่นรู้
อย่างงี้จะไม่ได้ก็อปหรอ?
ความสำเร็จไม่ได้อยู่ที่ไอเดีย
แต่อยู่ที่การทำมันออกมาและ
เป็นส่วนที่ยากที่สุด
ปัญหา การแก้ปัญหา

22. ตัวอย่างของการสร้าง Demo
ปัญหา การแก้ปัญหา
• ตัวอย่างวีดีโอเดโมของ Dropbox
• https://www.youtube.com/watch?v=7QmCUDHpNzE
• ทำให้ยอดลงทะเบียนจาก 5,000 ->75,000 คน ภายใน 1 คืน
• เพราะยอดคนลงทะเบียน ทำให้นักลงทุนมั่นใจ และได้เงินลงทุนก้อน
แรก

23. วัดผลด้วยการสัมภาษณ์
• ติดต่อรายชื่อคนที่สนใจในสินค้าของเรา
• นัดเจอ ให้เค้าลองใช้งาน แล้วดูว่าเค้าใช้
งานแล้วเป็นอย่างไร หน้าตาใช้ง่ายไหม ถาม
ว่าอยากได้ Feature อะไรเพิ่ม Feature ไหน
ไม่ได้ใช้ใส่เข้ามาแล้วงง แล้วควรเอาออก
• ลองถามถึงราคาที่เค้ายินดีที่จะจ่าย โดยที่เรา
เป็นคนเสนอราคาเอง แล้วให้เค้าตอบ Yes
หรือ No
ปัญหา การแก้ปัญหา

24. เรียนรู้และตัดสินใจเดินในขั้นตอนต่อไป
• หากประมาณ 40% ของคนที่สัมภาษณ์
ต้องการใช้ ยอมจ่ายเพื่อซื้อโปรแกรมของเรา
• เริ่มเดินหน้าต่อไปด้วยวงเวียน Build-
Measure-Learn ใหม่ สร้างโปรแกรม
MVP และพัฒนาโปรแกรมจริงตามลำดับ
• หากยังไม่ประทับใจ ลองตั้งสมมุติฐานวิธีการ
แก้ปัญหาใหม่และเริ่มต้นวงเวียน Build-
Measure-Learn อีกครั้ง
ปัญหา การแก้ปัญหา

25. สรุป Lean Startup
• คือกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ค้นหาสิ่งที่ลูกค้าต้องการ
• ทำเล็กๆ (Build) วัดผลเร็วๆ (Measure) เรียนรู้ไวๆ (Learn)
นี่คือกระบวนการของ Lean Startup
• ความจริงอยู่นอกออฟฟิศ ไปหาความจริงต้องออกไปเจอผู้ใช้
(Getting out of the building!)
• ผิดพลาดเป็นสิ่งที่ดี เพราะเป็นต้นกำเนิดแห่งความสำเร็จ
แต่ต้องผิดพลาดให้เร็ว
• เส้นทางแห่งความสำเร็จไม่เคยเป็นเส้นตรงๆง่ายๆ มักจะวก
วนไปมา ทดลอง เรียนรู้ เพื่อหาทางที่ถูกต้องเสมอๆ

26. Q/A