1.
Mga
Kontemporaryo
ng Isyu

2.
Ano nga ba ang
“Kontemporaryong Isyu”?
• Ang contemporary o kontemporaryo ay nagmula sa
salitang
• com+tempor
• na nangangahulugang current o napapanahon.

3.
• Kapag sinabing kontemporaryong isyu, ito ay tumutukoy
sa mga isyu na nangyayari sa kasalukuyan o tumutukoy
sa mga napapanahong isyu.
• Sa madaling sabi, ito ng pinakapinag-uusapan sa ating
lipunan ngayon.

4.
BAKIT NGA BA MAHALGA ANG
PAG-AARAL NG KONTEMPOARYONG ISYU
• Kaliwa’t kanan ang mga isyu na nahaharap ng ating lipunan
ngayon kaya dulot nito’y nahihirapan ang mga iba’t ibang sektor
ng pamahalaan sa pagsolusyon sa bawat isa. At bilang isang
mamamayan ng ating bansa, naaapektuhan tayo sa mga isyung ito
gustuhin man natin o hindi. Sa pang-araw-araw nating
pamumuhay, hindi maiiwasang malaman natin ang mga nangyayari
sa mundo kung kaya’t kailangan rin nating maging isang aktibong
mamamayan na may pakinabang sa ating inang bayan.
• Gamitin natin ang kontemporaryong isyu upang makatulong sa
kung ano man ang dapat paunlarin

5.
ARALIN I

6.
Activity
Basahin ang mga sumusunod na
sitwasyon. Iarte ang mga dapat gawin sa
bawat sitwasyon.

7.
Group 1
• Malakas ang buhos ng
ulan sa boung
magdamag. Patuloy na
tumataas ang antas ng
tubig baha sa mga kanal
at kalsada na malapit sa
inyong tahanan.

8.
Group 2
• Malakas ang ihip ng
hangin. Lalo ang
ikinakalat ng hangin ang
apoy na nagmumula sa
nasusunog na bahay sa
kabilang kalsada. Isa-isa
nang lumilikas ang mga
tao sa mga tahanan

9.
Group 3
• Nabalitaan mong tatama
bukas sa inyong lugar
ang supertyphoon, ngunit
ang iyong mga magulang
ay nasa ibang bansa pa
at sa susunod na linggo
pa babalik.

10.
Group 4
• Natapos na ang malakas
na pagyanig ng paligid.
Muling naging mapayapa
ang lupa mula sa
kinatatayuan mong lugar
sa loob ng gusali.

11.
Disaster o Sakuna
Ay isang biglang
pangyayari na may
malubha at malawakang
negatibong epekto sa tao
at kapaligiran

12.
Disaster o Sakuna
Ito rin ay mga
pangyayaring maaring
makasira o makasama sa
mga tao o sa ibang bagay
sa daigdig

13.
Disaster o Sakuna
Hindi ito maiiwasan dahil
kung tutuusin ay natural
lamang na mangyari ang
mga ito.

14.
Ilang halimbawa sa mga
ito ay…
•Lindol

15.
•Bagyo

16.
•Storm Surge

17.
•Pagbaha

18.
•Matinding
tagtuyot

19.
Walang kakayahan ang tao na pigilan ang mga
sakuna, subalit maaring paghandaan ang mga
epekto.
Ang tawag sa paghahanda ng mga pamahalaan
para sa sakuna ay
“ DISASTER RISK REDUCTION
MANAGEMENT “
O
DRRM
Ang DRRM ay isinasagawa sa lokal,
pambansa, rehiyunal at pandaigdigang saklaw.

20.
Iba ‘t – ibang Uri ng Sakuna

21.
Bagyo
• Ang TYPHOON o BAGYO
ay isang ganap na
TROPICAL CYCLONE na
nabubuo sa Karagatang
Pasipiko

22.
• Ang Pilipinas ang bansang pinakamadalas tamaan ng
bagyo dahil ito ay nasa NORTH WEST PACIFIC
TROPICAL CYCLONE BASIN.
• At ito ang pinakaaktibong sa pitong tropical basin sa sa
daigdig.
• 20 hanggang 26 ng bagyo ang pumasok na PHILIPPINE
AREA OF RESPONSIBILITY taon –taon.
• PHILIPPINE ATMOSPHERIC, GEOPHYSICAL and
ASTRONOMICAL SERVICES ADMINISTRATION
(PHIVOLCS) – naatasang magbantay at mag-aral tungkol
sa mga bagyo.

23.
• Ilan sa pinsalang dulot ng
bagyo ay pagkasira ng
mga pananim, ari-arian,
at kabahayan dulot ng
bagyo ay taon-taon
nararanasan ng bansa.
• Kung maraming tubig-
ulan na dala ng bagyo ,
nararanasan rin ang
pagbaha dulot ng pag-
apaw ng ilog.

24.
• Sa mga lungsod na may
suliranin sa pagtatapon
ng basura, kadalasang
bumabaha dahil sa mga
nakabarang plastik sa
mga kanal at estero.

25.
• Minsan ang problema sa baha ay
dulot rin ng tao. Sa mga lungsod,
isang pangunahing suliranin ang
kawalan ng epektibong urban
planning kung saan
pinaghahandaan at
pinagplaplanahuhan ang kaayusan
at pisikal na disenyo ng isang
lungsod,

26.
Lindol
• Ito ay paggalaw ng lupa
dulot ng pagkikiskisan ng
TECTONIC PLATE.
• Karaniwang nagiging
EPICENTER ng lindol ang
mga FAULT LINES, kung
saan nagsasalubong ang
dalawang
magkasalunggat na
tectonic plates.

27.
• Nakakaranas ng mas malakas na lindol sa mga
epicenter kaya itinuturing geohazard ang mga
lugar na malapit sa fault lines.
• Ang pagsabog ng bulkan ay isa ring sanhi ng
paglindol.
• PHILIPPINE INSTITUTE OF VOLCANOLOGY
AND SEISMOLOGY o PHILVOLCS – ang
nagmomonitor sa mga lindol at pagsabog ng
bulkan sa bansa.
• Mayroong sampung (10) sukat ang lakas ng lindol
kung saan INTENSITY 1 ang pinakamahina at
INTENSITY 10 ang pinakamalakas

28.
Pagsabog ng Bulkan
• Ito ay likas na
pangyayari na
maaring maging
sakuna kung ito
magkakaroon ng
malawak at
negatibong epekto
sa mga tao.

29.
3 pangunahing salik upang
sumabog ang bulkan
• BOUYANCY NG MAGMA o pagiging magaan nito ayon
sa kanyang volume kaya ito umaakyat palabas sa
bulkan.
• ANG TINDI NG PRESYON MULA SA MGA VOLCANIC
GASES.
• PAGKAKAIPON NG LAHAT NG ITO SA LOOB NG
MAGMA CHAMBER.

30.
• Ang pagsabog ng bulkan ay maaring
makapinsala sa mga pananim at
kabahayan dulot ng PYROCLASTIC
FLOW at lindol na kasaby ng
pagsabog nito. Maaring
makapinsala ang malalaking bato
na inilalabas ng bulkan.

31.
• Ang pinakamalubhang
pagsabog ng bulkan sa
kasaysayan ay ang
pagsabog ng Bulkang
Pinatubo sa Zambales
noong 1991 at naging
malawak ang pinsalang
idinulot nito.
• Umabot sa Brunei,
Cambodia, Malaysia,
Singapore at Vietnam ang
abong ibnuga nito.

32.
• Ilang araw matapos ang
pagsabog ng Pinatubo ay
tumama naman ang isang
malakas na bagyo.
Maraming bayan sa
Pampanga ang
natabunan ng abo dahil
sa pag agos ng lahar.
• LAHAR ay pinaghalong
abo mulasa pagsabog ng
bulkan, bato at putik na
rumaragasa dala ng ulan
o bagyo.

33.
TSUNAMI
• Isang uri ng sakuna na
nangyayari sa katubigan.
• Ang madalas na sanhi
nito ay mga lindol, lalo na
ang lindol na nangyayari
sa ilalim ng tubig

34.
• Ang lindol sa sea floor ay
nakkagawa ng malaki at
matataas na alon, At ito
ay nagiging mataas na
halos kaya nitong sirain
ang ilang bayan o bansa.

35.
SUNOG
• Isa sa pinakamadalas na
sakunang nagaganap sa
Pilipinas dulot ng iba’t-
ibang salik.
• Ito ay nagiging sakuna
lamang kung ito ay
makakaapekto sa
maraming tao o malawak
na kapaligiran.

36.
3 madalas pagmulan ng
sunog
• Pangunahing sanhi
ng sunog ay
OVERLOADING
sa saksakan ng
outlet, at short
circuit.
ELECTRICAL

37.
• Dapat iwasan ang
pagkakabit ng labis na
appliances o gadget sa
iisang outlet dahil dadaloy
rito ang labis na
kuryenteng hindi kayang
tugunan ng outlet o
extension cord kaya ito
umiinit at nasusunog.
• Iwasan ring mabasa ang
mga appliances, gadget
at oultet upang hindi
magkaroon ng short
circuit.

38.
• Nakaligtaang sinaing o
lutuin.
• Wag iwanan at laging
bantayan ang lutuin.
• Pagtagas ng gas mula sa
LPG

39.
• Madalas pagmulan ng
sunog sa bansa, dahil
madami ang
tumatangkilik.
• Hindi dapat itiatabi ang
kandila sa mga bagay na
madaling magliyab at
dapat laging may bantay.
• Hindi dapat basta-
bastang itinatapon ang
sigarilyong may sindi

40.
MITIGATION
• Ay ang mga kilos o
hakbang na naglalayong
bawasan ang mga
elementong
nakapagpapalala sa
negatibong epekto ng
sakuna

41.
ADAPTATION
• Ay mg kilos o hakbang na
ginagawa upang
maaangkop ang mga tao
sa mga negatibong
epekto ng sakuna.

42.
Ayon sa United Nations International Strategy for Disaster
Reduction, ang pinakamahalagang paraan upang
makatugon sa mga sakuna ay ang kooperasyon ng lahat ng
mga bansa.
Ang pagpupulong at pagpaplano ng mga bansa ay dapat
hindi magtutunggali sa isa’t-isa upang maging maayos ang
pangkalahatang pagtugon sa mga sakuna.

43.
DRRM sa Pilipinas
• Noong 2010 binuo ang DRRM sa administrasyong
Macapagal-Arroyo.
• Naatasang ang ahensyang ito na mamahala sa mga
hakbangin upang tumugon sa mga sakuna lalong-lalo na
sa pagtatapos nito.
• Ang mga miyembro nito ay ang Pangulo ng bansa,
gabinete at mga lokal na opisyales.

44.
Tungkulin ng
Mamamayan
• Pagkakaroon ng kaalaman at handa sa maarng
mangyari sa tuwing mayroong mga sakuna.
• Pagtulong ng mga ordinaryong mamamayan sa pagtuturo
sa ibang taong kulang sa kaalaman upang sila rin ay
matuto.
• Sa panahon ng sakuna ay huwag mag-aatubiling
tumulong kung kaya naman natin.

45.
Pangkatang Gawain
• Bumuo ng sariling plano tungkol sa dapat gawain sa
pagsapit ng mga sakuna
• Unang pangkat - Lindol
• Ikalawang pangkat - Tsunami
• Ikatatlong pangkat - Sunog
• Ikaapat na pangkat - Pagbaha

46.
REFFERENCE
• MGA KONTEMPORARYONG ISYU, page 2-16
The Library Publishing House,Inc.