3. Vaardigheden
Inhoud
Vaardigheden 1. Feit en mening
Vragen
2. Continuïteit en discontinuïteit
Relatie
Bronnen
3. Aanleiding en oorzaak
4. Standplaatsgebondenheid
5. Betrouwbaarheid
6. Representativiteit
4. Inhoud
Vaardigheden 5. Betrouwbaarheid
Vragen
- Is de bron geschreven door een ooggetuige?
Relatie
Bronnen
- Bevat de bron feiten of meningen?
- Wat is het doel van de maker?
6. Representativiteit
Is het een overheersende mening/trend? VB. Stad-
platteland andere ontwikkeling, dus niet
representatief voor een heel land.
5. Vragen
Inhoud
Vaardigheden
Vragen
In hoeverre-vragen
Relatie Licht toe-vragen
Bronnen Vragen met begrippen
7. Relatievragen: voorbeeld 1
Inhoud
Vraag: ‘Tussen de 80-jarige oorlog (de appel) en de oprichting van de VOC
Vaardigheden (de peer) bestond een direct verband (het soort relatie tussen de appel en
de peer). Leg uit welk verband dat was.’
Vragen
Relatie Stap 1: Herhaal de kern van de vraag.
Bronnen Het verband (de relatie) tussen de Opstand en de oprichting van de VOC is
dat
Stap 2: Benoem ‘de appel’.
de 80-jarige oorlog (2. de appel) werd gevoerd tegen Spanje en Portugal en
die strijd werd ook in hun kolonies (waaronder Indonesië) gevoerd (= 1 pt).
Stap 3: Benoem ‘de peer’.
Om deze strijd effectiever te kunnen voeren werden de voorcompagnieën
samengevoegd tot de VOC (2. de peer = 1pt). omdat ze door de
schaalvergroting beter de oorlog konden bekostiigen. (3. de relatie)
8. Relatievragen: Voorbeeld 2
Vietnamisering
Inhoud
Vaardigheden
Vragen
Relatie
Bronnen
Ont-Amerikanisering
Vraag gaat over verschil
Alle twee benoemen!!
9. Vragen met tekstbronnen
Inhoud
Vaardigheden Stap 1: Lees de bron.
Vragen
Relatie
Bronnen
Stap 2: Herhaal in je antwoord de kern van de vraag.
Stap 3: Citeer uit de bron.
Stap 4: Licht het citaat toe.
11. Vragen met tekstbronnen
Inhoud
Vaardigheden
Uit een keur (wet) van Schieland (Noord-Holland) in 1720:
Vragen
“Niemant, wie hij zij, zal binnen den Lande van Schieland, daar
Relatie eenige Feesten, Kindermaalen, Uitvaarten, ofte Dood-maaltijden
Bronnen werden gehouden, zich vervorderen [zich toestaan] de zelfde
vagabonden, landloopers, of bedelaars in t mindesten iets te
geven, schenken, of dezelve bij, of ontrent hunne woningen of
werven te laten komen, op de boeten van 50 ponden, het
toedienen de ene helft voor den Baljuw [rechterlijke ambtenaar]
van Schieland, een vierde part voor den armen van de plaats, en
’t ander vierde part voor den aanbrenger.”
Vraag: Laat zien aan de hand van bovenstaande bron dat de
regenten van Schieland in de zorg voor de armen een houding
aannemen die kenmerkend is voor stadsbesturen n de
Republiek van de 18e eeuw.
12. Vragen met tekstbronnen
Inhoud
(Stap 1) Kenmerkend voor de stadsbesturen van de 18e-
Vaardigheden
eeuwse Republiek is particularisme. Particularisme is een
Vragen
politiek waarbij men alleen oog heeft voor eigen
Relatie plaatselijke belangen.
Bronnen
(Stap 2) Dit blijkt uit de besteding van de boete, daarvan
gaat een kwart naar ‘armen van de plaats’ (r6).
(Stap 3) Daarmee geeft het bestuur aan dat men armen die
niet uit de plaats komen ook niet wil verzorgen, maar dat
men met de boetegelden die deze politiek opleveren eigen
armen wel verzorgt.
13. Cartoons/afbeeldingen
Inhoud
Vaardigheden Wat zie je? Beeldelementen/tekstelementen/bijschrift
Vragen
Waar staat het voor?
Relatie
Bronnen
Vraag beantwoorden met behulp van de bron
14. Titel
Wereldleiders
Inhoud
Vaardigheden
Huilend kind
Vragen
Relatie
Bronnen
Verdrag
Tekst
17. maximumscore 2
Inhoud Voorbeeld van een juist antwoord is:
Vaardigheden • Haas verwijst naar de mogelijkheid van een
Vragen revolutie/burgeroorlog (als de geweren worden
Relatie
omgekeerd) die in 1918 uitkomt als in Duitsland een
Bronnen
revolutie/burgeroorlog uitbreekt 1
• Een oorzaak daarvoor ziet Haas in de door hem
geconstateerde verscherping van de tegenstelling door
de oorlog tussen de (rijke) officieren en de (arme)
burgerbevolking, waardoor Liebknecht/ de
communisten veel weerklank vinden onder de
soldaten/Jan Soldaat 1
19. maximumscore 3
Inhoud Voorbeeld van een juist antwoord is:
Vaardigheden • De Russische regering ziet een duidelijk verband
Vragen tussen industriële productie (van granaten) en
Relatie oorlogsvoering /een overwinning in de oorlog 1
Bronnen
• Verspreiding van dit affiche past niet in het beleid van
de Russische regering begin 1918, omdat er dan een
(communistische) regering aan de macht is die de oorlog
met Duitsland wil beëindigen/het bolsjewistische/
communistische bewind geen kapitalistische methode
als het uitschrijven van een obligatielening zal
propageren 2
21. Inhoud
maximumscore 3
Voorbeeld van een juist antwoord is:
Vaardigheden
• Jordaan laat zien dat de vrede niet gediend wordt door de harde
Vragen
opstelling van Clemenceau/de Fransen / dat er een verschil van
Relatie aanpak bestaat tussen de (idealistische) aanpak van Wilson en de
Bronnen (harde) aanpak van Clemenceau 1
• wat hij laat zien door de gesel van Clemenceau/de
vastgebonden
vredesengel/het cynische commentaar van Clemenceau in het
onderschrift 1
• Uiteindelijk heeft de Vrede van Versailles de tegenstellingen in
Europa/tussen Duitsland en Frankrijk niet opgelost/geen
langdurige
vrede gebracht 1
