1. ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΝIKOΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ: Μια Κυριακή στην Κνωσό
ΣΤΟΧΟΙ /ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
ΜΕΛΕΤΗΣ
1.Να γνωρίσουν κάποια βασικά στοιχεία για
ένα σημαντικό μέρος του μινωικού
πολιτισμού, την Κνωσό, μέσα από τη
λογοτεχνική γραφή του Καζαντζάκη και από
σχετικές εικόνες.
2.Να έρθουν σε επαφή με ευρήματα της
αρχαιολογικής έρευνας.
3.Να δουν τη σύγκριση δύο πολιτισμών
(αιγυπτιακός-μινωικός) μέσα από την οπτική
του Καζαντζάκη.
4.Να γνωρίσουν μια πόλη και μια εποχή μέσα
από ένα λογοτεχνικό έργο.
Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου
Διάρκεια 4 ώρες
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ (Δάβου Ευγενία)
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Οι μαθητές
1.Να γνωρίσουν την Κνωσό μέσα από τη λογοτεχνική
γραφή του Καζαντζάκη και άλλους σημειωτικούς
πόρους (εξωκειμενικά στοιχεία εικόνα-ήχο-τέχνη)
και να διακρίνουν τις διάφορες οπτικές που
εμπεριέχονται στον καθένα
2.Να εξετάσουν τη βιωματική λειτουργία της
γλώσσας του Καζαντζάκη: πως δηλ η γλώσσα
του εκφράζει στάσεις, συναισθήματα και βιώματα
για τη γενέθλια γη (γνώση για τη γλώσσα)
3.Να μετατρέψουν την οπτική γωνία του ενήλικου
αφηγητή σε ανήλικου, την ομοδιηγητική σχέση του
αφηγητή με την ιστορία που αφηγείται σε
ετεροδιηγητική (γνώσεις για την λογοτεχνία).
4.Να επιτευχθεί αναγωγή στο «όλον» (γνώση για τον
κόσμο) μέσα από την συγκριτική αντιμετώπιση
κειμένων σχετικών με την Κνωσό
5.Να κατανοήσουν την έννοια της ετερότητας στις
διάφορες μορφές της: εθνική, πολιτισμική,
θρησκευτική

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Οι μαθητές
Να αξιοποιήσουν την
ομαδική συνεργασία
Να εξοικειωθούν με τη
διερεύνηση και επιλογή
πληροφοριών από το
διαδίκτυο
Να δραστηριοποιηθούν στη
διερευνητική-βιωματική
μάθηση
Να αναπτύξουν δεξιότητες
οπτικού γραμματισμού
Να προσεγγίσουν
δημιουργικά το κείμενο με
κατευθυνόμενη αυτενέργεια
Nα μάθουν να οικοδομούν
μόνοι τους τη γνώση
Να αλληλεπιδράσουν και να
αναστοχαστούν σε αυθεντικές
συνθήκες επικοινωνίας
Να εκφέρουν προσωπικό
δημιουργικό λόγο και να
διευρύνουν την αναγνωστική
και πολιτισμική εμπειρία τους
ΔΑΣΚΑΛΟΣ : Καθοδηγητής, συντονιστής , διευκολυντής
ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΠΕ
Προβολή των νέων δεδομένων στην παραγωγή και πρόσληψη του κειμένου
χάρη στα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας
Αξιοποίηση της δυνατότητας άμεσης και εύκολης πρόσβασης σε πλήθος
πληροφοριών (παρώθηση - διευκόλυνση για προσέγγιση κειμένου)
Συνάντηση μαθητή με κείμενο, πολυμεσική πληροφορία, ανάδειξη
διαφορετικών σημειωτικών τρόπων
Καλλιέργεια της δυνατότητας παραγωγής λόγου μέσα από περιβάλλοντα που
επιτρέπουν τον πειραματισμό, τη δοκιμή, και τον έλεγχο
Ενίσχυση της δυνατότητας αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας μέσα από
συνεργατικά περιβάλλοντα
Before caption goes here
ΜΑΘΗΤΗΣ :Αυτόνομη
πορεία προς τη γνώση-
διερευνητική συνεργατική
βιωματική
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΠΕ
Να εξοικειωθούν με ανοικτά
περιβάλλοντα μάθησης
Να αναπτύξουν δεξιότητες
αναζήτησης, επιλογής και
αξιοποίησης πληροφοριών
από το διαδίκτυο
Να ασκηθούν στη συνεργατική
παραγωγή λόγου με την
αξιοποίηση του επεξεργαστή
κειμένου και των λογισμικών
παρουσίασης
Να εξοικειωθούν με την
αξιοποίηση των πολυμέσων
στην αισθητική απόλαυση και
στην ερμηνευτική προσέγγιση
του ποιήματος
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ –
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
Έντυπο σχολικό και ψηφιακό
βιβλίο
Διαδραστικός πίνακας
Φυλλομετρητής
Επεξεργαστής κειμένου
Λογισμικό παρουσίασης
Συνεργατικό περιβάλλον
μάθησης
Ιστολόγιο μαθητών

3. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
Α ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Έχοντας ήδη ακούσει το κείμενο http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx από το
αρχείο «η δε πόλις ελάλησεν» από τη φωνή του Γρηγόρη Βαλτινού
1. Διαβάστε το κείμενο από το σχολικό βιβλίο και
2. Αφού επιλέξετε έναν φυλλομετρητή πηγαίνετε στις σελίδες
https://www.youtube.com/watch?v=WB0bb3aUNCA και παρακολουθήστε την αναπαράσταση της ζωής
στη μινωική Κρήτη
https://www.youtube.com/watch?v=NawtCyyRfNM#t=26 και δείτε το ντοκιμαντέρ όπου ο αρχαιολόγος
ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ παραθέτει σημαντικές πληροφορίες για το ανάκτορο της ΚΝΩΣΟΥ και για τον
ΜΙΝΩΙΚΟ Πολιτισμό ενώ γίνεται και περιήγηση στο Ανάκτορο της ΚΝΩΣΟΥ, το οποίο έφερε στο φως η
αρχαιολογική σκαπάνη του Άγγλου αρχαιολόγου ΑΡΘΟΥΡ ΕΒΑΝΣ
https://www.youtube.com/watch?v=DFMPFXaSGT4
ή πατήστε You Tube, ηφαίστειο Θήρας και παρακολουθήστε το βίντεο για την καταστροφή της μινωικής
Κρήτης
Στη συνέχεια
3.αναζητήστε στο διαδίκτυο τις σχετικές εικόνες από τοιχογραφίες της Κνωσού που ο Καζαντζάκης φέρνει
στο μυαλό του μέσα στο κείμενο και αφού εργαστείτε σε συνεργατικό περιβάλλον (wiki –google doks)
γράψτε σε έναν επεξεργαστή κειμένου ένα μικρό εικονογραφημένο κείμενο με τα κυριότερα σημεία της
τέχνης του μινωικού πολιτισμού
Κοινή άσκηση για όλες τις ομάδες ( επιλέξετε κοινό συνεργατικό περιβάλλον με τις άλλες ομάδες)
Κάντε το μέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισμικό με άλλες ομάδες) που αναλογεί στην
ομάδα σας προσθέτοντας συνδέσμους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την
οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης στο αφιέρωμα για τον συγγραφέα

4. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
Β ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Έχοντας ακούσει το κείμενο http://www.hprtarchives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx από το
αρχείο «η δε πόλις ελάλησεν» από τη φωνή του Γρηγόρη Βαλτινού
1. Διαβάστε το κείμενο από το σχολικό βιβλίο και
Αφού επιλέξετε έναν φυλλομετρητή πηγαίνετε στις παρακάτω σελίδες
1.http://boraeinai.blogspot.gr/2013/12/blog-post_8458.html διαβάστε το κείμενο σε εφημερίδα της
Ρέας Γαλανάκη : Μεγαλώνοντας κοντά στην Κνωσό
2. http://www.metaixmio.gr/products/271--.aspx διαβάστε το απόσπασμα από το βιβλίο «Eίκοσι
τέσσερις ψηφίδες για τον Xάνδακα» του Xριστόφορου Λιοντάκη στο αφιέρωμα Ηράκλειο: Μια πόλη
στη λογοτεχνία
3.http://margiakou.blogspot.gr/2010/11/blog-post_24.html διαβάστε ένα μικρό απόσπασμα από το
βιβλίο του Ν. Καζαντζάκη «Στα παλάτια της Κνωσού» με το οποίο παρουσιάζεται ως παραμύθι η
ανάπτυξη του μινωικού πολιτισμού στη θάλασσα και στο εμπόριο
Βρείτε στοιχεία από το καθένα όπου φαίνεται η αγάπη και ο θαυμασμός για την ιστορία της Κνωσού και
του μινωικού πολιτισμού και παρουσιάστε τα σε αντίστοιχους πίνακες σε έγγραφο επεξεργασίας κειμένου
χρησιμοποιώντας έγχρωμη γραμματοσειρά για κάθε πρόταση από την κάθε αφήγηση που σας αρέσει
εκφραστικά ή σας συγκινεί (εργαστείτε σε συνεργατικό περιβάλλον wiki –google doks)
Κοινή άσκηση για όλες τις ομάδες (δουλέψτε σε κοινό συνεργατικό περιβάλλον με άλλες ομάδες)
Κάντε το μέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισμικό με άλλες ομάδες) που αναλογεί στην
ομάδα σας προσθέτοντας συνδέσμους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την
οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης στο αφιέρωμα για τον συγγραφέα

5. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
Γ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αφού επιλέξετε έναν φυλλομετρητή πηγαίνετε στην σελίδα
1.. http://www.historical-museum.gr/webapps/kazantzakis-pages/gr/work/works-brf.php δείτε την εργογραφία του
Καζαντζάκη
2.ανατρέξτε στην ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) και βρείτε το φάκελο που περιέχει κατάλογο των
μεταφρασμένων έργων του
3.http://www.potheg.gr/ProjectDetails.aspx?Id=1222&lan=1 και διαβάστε Τσοπανάκης Αγαπητός « Η γλώσσα και το
λεξιλόγιο του Ν Καζαντζάκη [Αφιέρωμα], Νέα Εστία, Χριστούγεννα 1977. Σσ. 65-72
και προσέξτε 1. το σημείο που παραθέτει ιδιωματικές και πλασμένες λέξεις από το έργο του Καζαντζάκη (15η παρ) και
2. τη δήλωσή του:
«Δεν είμαι σε θέση να αισθανθώ πόσο κέρδισε ή πόσο έχασε ο Καζαντζάκης από τις μεταφράσεις του σε ξένες γλώσσες
ούτε σε ποιες είχε μεγαλύτερη επιτυχία. Πρέπει να ήταν πάρα πολύ δύσκολο να αποδοθούν στην ξένη γλώσσα όλα αυτά
τα ιδιαίτερα στοιχεία του»
4.http://tablet.ethnos.gr/article.asp?catid=24139&subid=2&pubid=63926241# με τη συνέντευξη του Πίτερ Μπιν ομότιμου
καθηγητή της Αγγλικής και της Συγκριτικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ντάρτμουθ των ΗΠΑ. επιμελητή και
μεταφραστή των έργων του στα αγγλικά με Τίτλο «5000 λέξεις του δεν υπάρχουν στα λεξικά» στο σημείο όπου λέει
«Ο Καζαντζάκης ήταν ένας συλλέκτης των λέξεων, ήταν μερακλής της γλώσσας· έπαιζε με τη σημασία των λέξεων, με τον
ήχο τους, με τον ρυθμό των φράσεων».
Και αφού επιλέξετε
 από το κείμενό σας
 από όποιο κείμενο επιλέξετε από την εργογραφία και
 από τις παρατιθέμενες από τον Τσοπανάκη λέξεις στη 15η παράγραφο
φτιάξτε ένα πίνακα σε word στον οποίο θα γράψετε όσες λέξεις θεωρείτε ότι πιθανόν θα δυσκόλεψαν τους μεταφραστές
στην απόδοσή τους και κατατάξτε τις με σειρά δυσκολίας (δουλέψτε σε συνεργατικό περιβάλλον επιλογής σας)
Κοινή άσκηση για όλες τις ομάδες (δουλέψτε σε συνεργατικό περιβάλλον κοινό με άλλες ομάδες)
Κάντε το μέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισμικό με άλλες ομάδες) που αναλογεί στην ομάδα σας
προσθέτοντας συνδέσμους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την οποία θα αναρτήσετε και στο
blog της τάξης στο αφιέρωμα για τον συγγραφέα

6. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
Δ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Επιλέξτε από το διαδίκτυο ένα βίντεο και ένα κείμενο που θεωρείτε ότι προβάλλει καλύτερα τον
αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού
Αρχικά
«Γίνετε μικροί αρχαιολόγοι και ξεναγήστε τον Καζαντζάκη που επισκέπτεται μια Κυριακή πρωί τον
αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού».
Σε έναν επεξεργαστή κείμενου γράψτε ένα κείμενο για κάποια στιγμή της ξενάγησης που κάποια
αντίδραση του συγγραφέα σας έκανε εντύπωση .
Το κείμενό σας θα δημοσιευτεί - αναρτηθεί στην διαδικτυακή εφημερίδα του σχολείου.
Στη συνέχεια
Γράψτε σε έναν επεξεργαστή κείμενου ένα κείμενο για το ημερολόγιο της ομάδας σας
καταγράφοντας τις εντυπώσεις σας από την πρόσφατη επίσκεψή σας στην Κνωσό και
αναφερθείτε και στη γνωριμία σας με έναν άλλης θρησκείας ιερέα που επισκέπτεται τον
αρχαιολογικό χώρο και διαλέγεται μαζί σας εκφράζοντας τον θαυμασμό του για τον τόπο και τον
πολιτισμό του
(θεωρείστε ότι θα το δίνατε στον Καζαντζάκη να το διαβάσει) (δουλέψτε σε συνεργατικό
περιβάλλον επιλογής σας (wiki –google doks)
Κοινή άσκηση για όλες τις ομάδες (επιλέξτε κοινό συνεργατικό περιβάλλον με άλλες
ομάδες)
Κάντε το μέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισμικό με άλλες ομάδες) που
αναλογεί στην ομάδα σας προσθέτοντας συνδέσμους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή
παρουσίαση στη τάξη την οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης στο αφιέρωμα για τον
συγγραφέα

7. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
Ε ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αφού επιλέξετε έναν φυλλομετρητή πηγαίνετε στην σελίδα
http://www.hprtarchives.gr/V3/public/main/pageassetview.aspx?tid=0000074108&tsz=0&autostart=0
«Ριμέικ» μεταξύ 12.40 και 19.40 όπου ο ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ, περιγράφει τις προσπάθειες ματαίωσης
απονομής του βραβείου Νόμπελ στον Καζαντζάκη, και την αποτυχία της προώθησης του αφορισμού του
από την Εκκλησία της Ελλάδας, καθώς ήταν αντίθετος ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/3675 στη διπλωματική με τίτλο «Η έννοια του ξένου στα
κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας του γυμνασίου» σελ 116-117 όπου υποστηρίζεται ότι στο κείμενο μας:
η ορατή «ταυτότητα» του αβά Μυνιέ (καθολικός ιερέας- Γάλλος) είναι διαφορετική με των δύο
άλλων ηρώων (ορθόδοξοι - Έλληνες) και θα μπορούσε τυπικά να θεωρηθεί στοιχείο εθνικής και
θρησκευτικής ετερότητας (ξένος) με τον Καζαντζάκη και τον φύλακα.
Όμως ένας ξένος εθνικά και θρησκευτικά παρουσιάζεται από τον συγγραφέα ως θετική μορφή
στο κείμενο και χωρίς τα στεγανά της ετερότητας. Αυτό συμβαίνει κατά την ερευνήτρια λόγω του
θαυμασμού που εκφράζει ο «ξένος» για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό (απαγγέλλει απ’ έξω το
προοίμιο της Ιλιάδας, και θαυμάζει τα αρχαία ερείπια)
Προβληματιστείτε με τα παραπάνω και σκεφτείτε πως φαντάζεστε ότι θα είχε εξελιχθεί μια
συνάντηση / διάλογος του συγγραφέα με έναν μη καταγόμενο από την Κρήτη ορθόδοξο ιερέα
που είχε επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο και πως με τον Κρητικό ιερέα του χωριού του;
Φτιάξτε σε μία ψηφιακή αφήγηση, με εργαλεία της επιλογής σας, ένα φανταστικό διάλογο του
συγγραφέα με τον έναν ή με τον άλλον ιερέα. (wiki –google doks)
Κοινή άσκηση για όλες τις ομάδες (δουλέψτε σε συνεργατικό περιβάλλον κοινό με άλλες ομάδες)
Κάντε το μέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισμικό με άλλες ομάδες) που αναλογεί στην
ομάδα σας για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης
στο αφιέρωμα για τον συγγραφέα

8. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΔΙΑΖΟΜΕΝΗΣ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Αξιοποιήθηκαν
ποικίλοι μαθησιακοί πόροι (σχολικό και ψηφιακό εγχειρίδιο Λογοτεχνίας, ταινία, ψηφιακό
φωτογραφικό αρχείο, διαδικτυακό λογοτεχνικό υλικό),
γνωστικά εργαλεία (από το μολύβι μέχρι τον επεξεργαστή κειμένου και το λογισμικό παρουσίασης),
κοινωνικοπολιτισμικά προσδιορισμένες πρακτικές όπως η μεσολαβημένη μέσα από την τεχνολογία
επικοινωνία του συγγραφέα με τον αναγνώστη
Δημιουργήθηκαν δίκτυα αναγνώσεων ποικίλων ειδολογικά κειμένων που τόνισαν τις πρακτικές
κατασκευής της υποκειμενικότητας κατά την πρόσληψη του λογοτεχνικού κειμένου
Διευρύνθηκε το παραδοσιακό περιεχόμενο του όρου γραμματισμός για να περιλάβει ένα ρεπερτόριο
αναγνωστικών στρατηγικών και δεξιοτήτων που δεν σχετίζονται μόνον με το γραπτό κείμενο αλλά και
με όλο το φάσμα της πολιτισμικής παραγωγής
Η Λογοτεχνία έγινε ο χώρος όπου η κοινότητα μάθησης (μαθητές και εκπαιδευτικοί) συνομιλεί με τα
κείμενα -δεν μιλά για τα κείμενα