KSSR PENDIDIKAN MUZIK

3. Terbitan
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
2015
KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH
PANDUAN PENGAJARAN
PENDIDIKAN MUZIK
TAHUN 6
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

4. Cetakan Pertama
© Kementerian Pendidikan Malaysia
Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian
artikel, ilustrasi, audio dan isi kandungan buku ini dalam apa juga bentuk dan cara
apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain
sebelum mendapat kebenaran bertulis daripada Pengarah, Bahagian Pembangunan
Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia.
ISBN 978-967-420-075-6

5. Pengenalan v
Perincian Tajuk Kecil Aktiviti Pengajaran dan Pembelajaran 3
Nyanyian 4
Perkusi 14
Muzik dan Gerakan 24
Rekoder 32
Penghasilan Muzik 42
Apresiasi Muzik 48
Notasi Muzik 52
Hei Kawan-Kawan 60
Tepuk Amai-Amai 65
Amalan Kita dan Hei Kawan-Kawan 73
AKTIVITI ENSEMBEL
CONTOH AKTIVITI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN

6. Contoh RPH 83
Maklumat Lagu 86
Kandungan CD 89
Penghargaan 92
CONTOH RANCANGAN PELAJARAN HARIAN ( RPH )
MAKLUMAT LAGU
PENGHARGAAN

7. Buku Panduan Pengajaran Pendidikan Muzik Tahun Enam ini telah dihasilkan oleh
Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia. Buku ini
disediakan sebagai bahan rujukan untuk membantu guru menjana idea, merancang
dan melaksanakan pelbagai aktiviti pengajaran dan pembelajaran Pendidikan Muzik
di sekolah. Panduan Pengajaran ini diharapkan dapat membantu guru untuk
menterjemahkan aspirasi Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR),
Pendidikan Muzik Tahun Enam.
Panduan Pengajaran Tahap I (Tahun 1, 2 dan 3) mempunyai kandungan yang
berbeza dengan Panduan Pengajaran Tahap II (Tahun 4, 5 dan 6). Buku Panduan
Pengajaran Tahap I memuatkan 20 unit pengajaran untuk memenuhi keperluan
pengajaran selama setahun. Di Tahap II, murid akan dibekalkan dengan buku teks.
Oleh yang demikian, Panduan Pengajaran Tahap II hanya memuatkan contoh
aktiviti pengajaran dan pembelajaran bagi setiap modul dalam Dokumen Standard
Kurikulum dan Pentaksiran ( DSKP ) Pendidikan Muzik. Buku ini juga memuatkan
skor beserta CD muzik iringan yang boleh digunakan oleh guru untuk memberi
pengalaman kepada murid bermain muzik secara ensembel. Namun demikian,
setiap lagu yang dibekalkan hanya merupakan lagu cadangan. Guru boleh memilih
dan menggunakan lagu daripada koleksi mereka sendiri asalkan sesuai dengan
aktiviti pengajaran dan pembelajaran (PdP) yang dijalankan.
Contoh aktiviti PdP yang terdapat dalam buku ini ialah:
 Nyanyian
 Perkusi
 Muzik dan Gerakan
 Rekoder
 Penghasilan Muzik
 Apresiasi Muzik
 Notasi Muzik
v

8. Strategi dan aktiviti PdP dalam buku ini merupakan cadangan. Guru digalakkan
menggunakan kreativiti sendiri untuk mengubah suai aktiviti tersebut supaya
bersesuaian dengan kesediaan dan kebolehan murid dalam setiap pelaksanaan
PdP. Setiap aktiviti PdP yang disediakan boleh dilaksanakan mengikut peruntukan
masa pembelajaran yang dicadangkan. Contohnya bagi nyanyian, PdP direka
bentuk untuk pengajaran selama 180 minit di mana guru mempunyai enam waktu
pengajaran dengan 30 minit bagi setiap waktu. Ini bermakna, guru mempunyai
waktu yang selesa untuk mencapai standard pembelajaran.
.
vi

9. CONTOH
AKTIVITI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN

11. 3
PERINCIAN TAJUK KECIL
AKTIVITI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN
Contoh
aktiviti
pengajaran
dan
pembelajaran
Fokus
pembelajaran
Standard
Kandungan
yang merujuk
kepada
DSKP
Cadangan
Elemen
Merentas
Kurikulum
Standard
Pembelajaran
yang merujuk
kepada
DSKP
Merujuk
Standard
Prestasi
DSKP
Cadangan
aktiviti
Cadangan
bahan bantu
mengajar
30 minit x 6
waktu
pengajaran

12. Minggu 1
1. Menyanyikan lagu Ini Malaysia secara
solfa.
(m.s 5: Suara 1 - Solfa, Track 01)
Minggu 2
2. Menyanyikan lagu Ini Malaysia.
(m.s 6: Suara 1-Vokal, Track 02)
3. Mengaplikasikan dinamik dalam
nyanyian.
Minggu 3
4. Menyanyikan lagu Ini Malaysia secara
solfa. (m.s 7: Suara 2-Solfa, Track 03)
5. Mengaplikasikan dinamik dalam
nyanyian.
Minggu 4
6. Menyanyikan lagu Ini Malaysia.
(m.s 8: Suara 2-Vokal, Track 04)
7. Mengaplikasikan crescendo dalam
nyanyian.
Minggu 5
8. Menyanyikan lagu Ini Malaysia secara
solfa.
(m.s 9 & 10:
Suara 1 & 2– Solfa, Track 05)
9. Mengaplikasikan crescendo dan
decrescendo dalam nyanyian.
Minggu 6
10. Menyanyikan lagu Ini Malaysia.
(m.s 11 & 12:
Suara 1 & 2-Vokal, Track 06)
 Solfa
 Dua lapisan suara
 Dinamik
 Artikulasi
4
Contoh soalan penaakulan
Mengapakah kita perlu mengaplikasikan
perkara berikut dalam nyanyian?
 dinamik
 crescendo dan decrescendo
Rujuk DSKP Pendidikan Muzik Tahun 6
Track 01 : Ini Malaysia (Suara 1-Solfa)
Track 02 : Ini Malaysia (Suara 1-Vokal)
Track 03 : Ini Malaysia (Suara 2-Solfa)
Track 04 : Ini Malaysia (Suara 2-Vokal)
Track 05 : Ini Malaysia (Suara 1 & 2 –Solfa)
Track 06 : Ini Malaysia (Suara 1 & 2 –Vokal)
Track 07 : Ini Malaysia (Minus One)
Pengalaman Muzikal
1.1 Menyanyikan lagu daripada pelbagai
repertoir.
1.1.1 Bernyanyi dengan pic yang betul.
1.1.2 Bernyanyi lagu dua lapisan suara.
1.1.3 Bernyanyi solfa do, re, mi, fa, so, la,
ti, do’.
1.1.4 Mengaplikasi crescendo dan
decrescendo dalam nyanyian.
1.1.5 Bernyanyi dengan dinamik.
- lembut (p)
- sederhana lembut (mp )
- kuat (f)
- sederhana kuat (mf)
1.1.6 Bernyanyi dengan artikulasi yang
betul.
- staccato
- legato
1.1.7 Mengamalkan nilai murni semasa
aktiviti bernyanyi.

13. 5
Lirik dan lagu :
Khalijah Mohamed

14. 6
Sungguh indahnya alam
Diterangi Sang Suria
Mengeringkan titisan hujan
Yang membasahi bumi
Hatiku sungguh tenang
Melihat warna pelangi
Dicelah pohon tinggi nan hijau
Burung mula berkicau
Comel menawan
Kanak-kanak menari
Merdu lagunya
Sambil kibar bendera
Semua wajah gembira
Tak kira bangsa agama
Berpimpin mesra senyum ketawa
Kami anak Malaysia
Lirik dan lagu:
Khalijah Mohamed
INI MALAYSIA
(Suara 1)

15. Lirik dan lagu:
Khalijah Mohamed
7

16. 8
Sungguh indahnya alam
Sang Suria
Hu hu hu hu hu hu hu hu
Yang membasahi bumi
Hatiku sungguh tenang
Sang Pelangi
Hu hu hu hu hu hu hu hu
Burung mula berkicau
Comel menawan
Kanak-kanak menari
Merdu lagunya
Sambil kibar bendera
Semua wajah gembira
Malaysia
Hu hu hu hu hu hu hu hu
Kami anak Malaysia
INI MALAYSIA
(Suara 2 )
Lirik dan lagu:
Khalijah Mohamed

17. 9
Lirik dan lagu:
Khalijah Mohamed

18. 10

19. 11
Lirik dan lagu:
Khalijah Mohamed

20. 12

21. 13

22.  Dinamik
 Tempo
Minggu 1
1. Mendengar dan menyanyikan lagu Kita
Rakyat Malaysia. (m.s 15: Track 08)
2. Menepuk detik lagu Kita Rakyat
Malaysia. (Track 09)
3. Murid mendengar audio rentak masri.
(Track 10)
4. Murid menepuk rentak masri.
(Track 10)
5. Murid menepuk rentak masri dengan
dinamik kuat (f) dan lembut (p).
Minggu 2
6. Murid menepuk corak irama perkusi 1
dengan iringan muzik.
(m.s 16 & 17: Track 11)
7. Murid menepuk corak irama perkusi 1
mengikut dinamik dalam pelbagai tempo.
Minggu 3
8. Murid menepuk corak irama perkusi 2
dengan iringan muzik.
(m.s 18 & 19: Track 12)
9. Murid menepuk corak irama perkusi 2
mengikut dinamik dalam pelbagai
tempo.
Minggu 4
10. Murid dibahagikan kepada 2 kumpulan.
Kumpulan 1 memainkan perkusi 1 dan
kumpulan 2 memainkan perkusi 2
Kreativiti
Menggunakan rentak lain seperti mac
dan inang. Berbincang tentang mud lagu
apabila rentak dipelbagaikan.
14
Track 08: Kita Rakyat Malaysia (Vokal)
Track 09: Kita Rakyat Malaysia (Instrumental)
Track 10: Rentak Masri 4 bar
Track 11: Kita Rakyat Malaysia
(Instrumental + Perkusi 1)
Track 12: Kita Rakyat Malaysia
(Instrumental + Perkusi 2)
Track 13: Kita Rakyat Malaysia
(Instrumental + Perkusi 1 & 2)
Pengalaman Muzikal
1.2 Memainkan alat perkusi.
1.2.1 Memainkan corak irama berdasarkan
skor.
- meter 2 3 4
4 4 4
1.2.2 Memainkan alat perkusi dalam pelbagai
tempo.
1.2.3 Memainkan alat perkusi dengan
dinamik
berdasarkan skor.
- lembut ( p )
- sederhana lembut ( mp )
- kuat ( f )
- sederhana kuat ( mf )
1.2.4 Mengamalkan nilai murni semasa
aktiviti memainkan alat perkusi.
Rujuk DSKP Pendidikan Muzik Tahun 6

23. 15
Kita rakyat Malaysia
Sopan dan santun amalan kita
Budaya kebanggaan kita semua
Bina negara sejahtera
Rakyat tunjang keharmonian
Penuh semangat setia kawan
Panji negara berdiri teguh megah
Kita rakyat Malaysia
Makmur bumi bertuah
Merdeka serta muhibah
Eratkan perpaduan
Ke arah kegemilangan
Kita rakyat Malaysia
Bina negara maju dan makmur
Gagah perkasa pertahan negaraku
Dirgahayu Malaysia
KITA RAKYAT MALAYSIA
Lirik dan lagu :
Khalijah Mohamed
Khairul Bariah Haroen

24. 16

25. 17

26. 18

27. 19

28. 20

29. 21

30. 22

31. Kita Rakyat Malaysia
Kita rakyat Malaysia
Sopan dan santun amalan kita
Budaya kebanggaan kita semua
Bina negara sejahtera
Rakyat tunjang keharmonian
Penuh semangat setia kawan
Panji negara berdiri teguh megah
Kita rakyat Malaysia
Makmur bumi bertuah
Merdeka serta muhibah
Eratkan perpaduan
Ke arah kegemilangan
Kita rakyat Malaysia
Bina negara maju dan makmur
Gagah perkasa pertahan negaraku
Dirgahayu Malaysia
23

32. Minggu 1
1. Murid bergerak mengikut bunyi alat
perkusi yang diperdengarkan.
(m.s 25: Track 14-16)
2. Murid bergerak mengikut perubahan bunyi
alat perkusi yang didengar.
(m.s 25: Track 17)
3. Murid menyusun kad ikon mengikut
rakaman yang diperdengarkan. Murid
bergerak mengikut kad ikon yang telah
disusun. (m.s 26: Track 18 -20)
Minggu 2
4. Murid menyanyikan lagu Jingkli Nona
dengan sebutan ’la’. (m.s 27: Track 21)
5. Murid mendengar dan mengecam
perubahan melodi dalam lagu.
6. Murid membuat tiga pergerakan yang
berbeza mengikut perubahan melodi
tersebut. (Track 21)
Minggu 3
7. Murid menyanyikan lagu Jingkli Nona.
(m.s 28: Track 22)
8. Murid dibahagikan kepada beberapa
kumpulan dan membuat pergerakan kreatif
berdasarkan perubahan melodi lagu yang
diperdengarkan. (Track 22)
9. Murid membuat persembahan mengikut
kumpulan masing-masing.
(m.s 29: Track 37)
Pergerakan berdasarkan
 bentuk muzik
Pengalaman Muzikal
1.3 Bergerak mengikut muzik.
1.3.1 Membuat pergerakan berdasarkan
muzik yang didengar.
- bentuk muzik
- harmoni
- tekstur
1.3.2 Mengamalkan nilai murni semasa
aktiviti bergerak mengikut muzik.
Track 14 : Audio Kastanet
Track 15 : Audio Dram Samping
Track 16 : Audio Dram Tenor
Track 17 : Audio alat perkusi
Track 18 : Audio latihan 1
Track 19 : Audio latihan 2
Track 20: Audio latihan 3
Track 21: Jingkli Nona (Vokal ’la’)
Track 22: Jingkli Nona (Vokal)
Track 37: Jingkli Nona (Melodi)
24
Menggunakan gerakan sesuai seperti
menghayun tangan, bergerak
ke depan atau ke tepi untuk mengikut
melodi untuk mengenal pasti bentuk lagu
yang didengar
Rujuk DSKP Pendidikan Muzik Tahun 6

33. 1. Murid bergerak mengikut bunyi alat perkusi yang diperdengarkan.
(Track 14-16)
2. Murid bergerak berdasarkan perubahan bunyi alat perkusi yang didengar.
(Track 17)
ALAT PERKUSI PERGERAKAN
Track 14
Berlari
Track 15
Berkawad
Track 16
Berjalan
25

34. Arahan:
1. Murid mendengar rakaman audio.
2. Murid menyusun kad ikon berdasarkan audio yang didengar.
3. Murid bergerak berdasarkan kad ikon yang telah disusun.
Latihan 1. (Track 18)
Latihan 2. (Track 19)
Latihan 3. (Track 20)
26
Contoh kad ikon

35. A
B
C
27
C

36. Jingkli Nona
Jingkli nona jingkli nona eu que re ca sar
Jingkli nona jingkli nona eu que re ca sar
Casana o tem por ta que lai lo go pa sar
Casana o tem por ta que lai lo go pa sar
Temcana o tem quan do tem sal lar mao tem
Temcana o tem quan do tem sal lar mao tem
A
B
C
28

37. A
B
C
29
C

38. Track 22: Jingkli Nona ( Vokal)
Track 23: Jingkli Nona (Minus one)
Track 24-29 : Latihan perlidahan dan
penjarian not D
Track 30-35 : Latihan perlidahan dan
penjarian not C
Track 36 : Latihan perlidahan dan penjarian
not D dan C
Track 37: Jingkli Nona (Melodi)
Track 38: Jingkli Nona (Melodi Kaunter)
Track 39: Jingkli Nona
(Melodi & Melodi Kaunter)
30
1.4.1 Memainkan not C, D, E, F, G, A, B, C’ dan D’
dengan ton yang baik.
- memainkan not
- penjarian not
C, D, E, F, G, A, B, C’ dan D’
- pernafasan
- perlidahan (dengan sebutan ‘tu’)
- embouchure
- postur
1.4.2 Memainkan rekoder berdasarkan skor.
- memainkan frasa lagu
- memainkan melodi kaunter
- memainkan melodi
1.4.3 Memainkan rekoder dalam pelbagai tempo.
1.4.4 Mengaplikasikan dinamik dalam
permainan rekoder
- lembut (p)
- sederhana lembut (mp)
- kuat (f)
- sederhana kuat (mf)
 Penjarian not D dan C
 Melodi dan Melodi Kaunter
 Tempo
 Dinamik
Pengalaman Muzikal
1.4 Memainkan rekoder secara ensembel.
Contoh soalan penaakulan
Mengapakah penjarian rekoder perlu
dilakukan dengan betul?
Minggu 1
1. Murid mengenal pasti penjarian not D
dan memainkan latihan perlidahan dan
penjarian not D.
(m.s 32 & 33: Track 24 - 29)
2. Murid mengenal pasti penjarian not C
dan memainkan latihan perlidahan dan
penjarian not C. (m.s 34 & 35: Track 30-35)
Minggu 2
3. Murid membuat latihan perlidahan,
pernafasan dan penjarian not D dan C.
(m.s 36: Track 36)
Minggu 3
4. Murid mengenal pasti not D dan C pada
melodi lagu Jingkli Nona dan memainkan
melodi lagu Jingkli Nona. (m.s 37:Track 37)
Minggu 4
5. Murid memainkan melodi kaunter lagu
Jingkli Nona. (m.s 38: Track 38)
Minggu 5—7
7. Murid memainkan melodi lagu Jingkli Nona
dengan iringan muzik.(m.s 39: Track 23)
8. Murid memainkan melodi kaunter dengan
iringan muzik. (m.s 39: Track 23)
9. Murid dibahagikan kepada 2 kumpulan:
Kumpulan 1 memainkan melodi lagu.
Kumpulan 2 memainkan melodi kaunter.
(m.s 39: Track 39)
10.Murid mengaplikasikan dinamik dalam
melodi kaunter dan melodi lagu Jingkli
Nona dengan iringan muzik minus one.
(m.s 39: Track 23)
Rujuk DSKP Pendidikan Muzik Tahun 6

39. 6
5
4
7
Tangan kiri
Tangan kanan
3
2
1
0
Asas penjarian rekoder
31

40. Penjarian Not D
2
0
Tangan kiri
2
5
4
3
1
6
Tangan kanan
Penjarian Not D
32

41. tu tu tu tud
tu tu tu tu tud
33
tu tu tu-ud
tu tu tu-ud
Latihan perlidahan dan penjarian not D
Arahan : Murid mendengar rakaman CD, menyanyi dengan sebutan perlidahan dan memainkan
rekoder.
Langkah 1
Murid mendengar rakaman CD.
Langkah 2
Murid menyanyi dengan
sebutan perlidahan.
Langkah 3
Murid memainkan rekoder.
Latihan 1 : Track 24
Latihan 2 : Track 25
Latihan 3 : Track 26
Latihan 4 : Track 27
Latihan 5 : Track 28
Latihan 6 : Track 29
tu tu tu tu-ud
tu tu tu tud

42. Penjarian Not C
2
0
Penjarian Not C
Tangan kiri
2
5
4
3
1
6
Tangan kanan
7
34

43. Latihan perlidahan dan penjarian not C
Arahan : Murid mendengar rakaman CD, menyanyi dengan sebutan perlidahan dan memainkan
rekoder.
Langkah 1
Murid mendengar rakaman CD.
Langkah 2
Murid menyanyi dengan
sebutan perlidahan.
Langkah 3
Murid memainkan rekoder.
Latihan 1 : Track 30
Latihan 2 : Track 31
Latihan 3 : Track 32
Latihan 4 : Track 33
Latihan 5 : Track 34
Latihan 6 : Track 35
35
tu tu tu-ud
tu tu tu-ud
tu tu tu tud
tu tu tu tu-ud
tu tu tu tud
tu tu tu tu tud

44. Latihan
Arahan:
1. Tepuk corak irama skor di bawah.
2. Menyanyi dengan sebutan perlidahan.
3. Memainkan rekoder.
4. Ambil nafas pada permulaan frasa bertanda V.
5. ‘ tu_’ disebut dipertengahan frasa.
6. ‘tu_ud’ disebut pada akhir frasa.
36

45. 37
C

46. 38

47. 39

48. Gambar situasi
- suasana di pasar
- stesen keretapi
- perkhemahan
- berkelah di pantai
40
Minggu 1
1. Murid dibahagikan kepada 4 kumpulan.
2. Setiap kumpulan diberikan gambar
berdasarkan situasi:
- stesen keretapi (m.s 41)
- berkelah di pantai (m.s 42)
- perkhemahan (m.s 43)
- suasana di pasar (m.s 44)
3. Murid berbincang dan menyatakan
tentang bunyi yang terdapat dalam
sesuatu situasi dan mengajuk bunyi
tersebut.
4. Murid berbincang tentang medium yang
sesuai untuk digunakan bagi
menghasilkan kesan bunyi tersebut.
Contoh: alat perkusi, bahan kitar
semula dan bahan alam persekitaran.
Minggu 2
5. Murid membuat latihan kesan bunyi
yang telah dibincangkan berdasarkan
situasi yang diberi.
6. Semua kumpulan membuat
persembahan.
Warna ton
Penghasilan Muzik
2.1 Menghasilkan idea muzikal kreatif.
2.1.1 Menghasilkan pelbagai kesan bunyi
untuk mengiringi persembahan.
Kreativiti dan KBAT
1. Murid menggunakan pelbagai medium semasa
mencipta kesan bunyi.
2. Murid mengurus dan membuat persembahan
hasil karya mereka.
Rujuk DSKP Pendidikan Muzik Tahun 6

49. Stesen Keretapi
41
Arahan:
Minggu 1
1. Murid berbincang serta menyatakan bunyi yang terdapat dalam situasi di atas.
2. Murid berbincang tentang medium yang sesuai untuk digunakan bagi menghasilkan
kesan bunyi tersebut.
Contoh: alat perkusi, bahan kitar semula dan bahan alam persekitaran.
Minggu 2
1. Murid membuat latihan berdasarkan aktiviti minggu 1.
2. Murid membuat persembahan.

50. Berkelah di Pantai
Arahan:
Minggu 1
1. Murid berbincang serta menyatakan bunyi yang terdapat dalam situasi di atas.
2. Murid berbincang tentang medium yang sesuai untuk digunakan bagi menghasilkan
kesan bunyi tersebut.
Contoh: alat perkusi, bahan kitar semula dan bahan alam persekitaran.
Minggu 2
1. Murid membuat latihan berdasarkan aktiviti minggu 1.
2. Murid membuat persembahan.
42

51. Arahan:
Minggu 1
1. Murid berbincang serta menyatakan bunyi yang terdapat dalam situasi di atas.
2. Murid berbincang tentang medium yang sesuai untuk digunakan bagi menghasilkan
kesan bunyi tersebut.
Contoh: alat perkusi, bahan kitar semula dan bahan alam persekitaran.
Minggu 2
1. Murid membuat latihan berdasarkan aktiviti minggu 1.
2. Murid membuat persembahan.
Perkhemahan
43

52. Arahan:
Minggu 1
1. Murid berbincang serta menyatakan bunyi yang terdapat dalam situasi di atas.
2. Murid berbincang tentang medium yang sesuai untuk digunakan bagi menghasilkan
kesan bunyi tersebut.
Contoh: alat perkusi, bahan kitar semula dan bahan alam persekitaran.
Minggu 2
1. Murid membuat latihan berdasarkan aktiviti minggu 1.
2. Murid membuat persembahan.
Pasar
44

54. Minggu 1
1. Mendengar dan menamakan alat muzik.
(m.s 47: Track 40-46)
2. Murid mendengar muzik Instrumental
Selesa.(Track 47)
- Mengenal pasti dan menamakan
keluarga alat muzik yang didengar.
- Menamakan alat muzik yang didengar.
Minggu 2
3. Murid mendengar muzik dan menjawab
soalan berdasarkan muzik yang
didengar.
Contoh jawapan pada muka surat 48.
(Lembaran kerja: m.s 49)
Minggu 3
4. Murid mendengar muzik yang lain dan
menjawab soalan di muka surat 48
berdasarkan muzik yang didengar.
Contoh soalan m.s 48
(Lembaran kerja: m.s 49)
Keluarga alat muzik
 Alat muzik perkusi
 Alat muzik bertali
 Alat muzik tiupan
Apresiasi Muzik
3.1 Menghayati muzik daripada pelbagai
repertoir.
- Muzik Popular
- Muzik Tradisional Malaysia
- Muzik Klasik Barat
- Muzik Asia
Track 40 : Audio tamborin
Track 41 : Audio timpani
Track 42 : Audio trompet
Track 43 : Audio flut
Track 44 : Audio klarinet
Track 45 : Audio gitar
Track 46 : Audio double bass
Track 47 : Instrumental Selesa
46
3.1.1 Memberi pendapat tentang muzik
yang didengar atau ditonton
menggunakan
terminologi muzik secara berpandu.
Ciri muzik :
- Alat Muzik
- Cara Persembahan
Contoh soalan penaakulan
1. Apa alat muzik perkusi yang
didengari?
2. Adakah muzik ini cepat atau
lambat?
Rujuk DSKP Pendidikan Muzik Tahun 6

55. 47
Track 45: gitar
Track 46: double bass
Keluarga alat muzik perkusi
Track 40: tamborin Track 41: timpani
Keluarga alat muzik bertali
Track 44: klarinet
Track 42: trompet
Keluarga alat muzik tiupan
Track 43: flut

56. UNTUK KEGUNAAN GURU SAHAJA
Arahan : 1. Dengar muzik yang dimainkan.
2. Jawab soalan dibahagian A.
3. Guru berbincang jawapan bahagian A.
4. Murid menulis rumusan jawapan di bahagian B
5. Murid membuat rumusan
BAHAGIAN A
BIL. SOALAN CONTOH JAWAPAN
1. Namakan jenis muzik ini? Muzik Klasik Barat
2. Nyatakan tempo muzik ini. Tempo cepat
3. Namakan alat muzik tiupan yang didengar
( jika ada ).
Trompet
4. Namakan alat muzik bertali yang didengar
( jika ada ).
Double Bass
5. Namakan alat muzik perkusi yang didengar
( jika ada ).
Timpani
6. Jawab soalan ini jika anda mendengar suara orang
bernyanyi.
Nyanyian dalam persembahan ini disampaikan secara:
i. (solo / duet / kumpulan)
ii. (lelaki / perempuan / lelaki dan perempuan )
iii.(loghat daerah / Bahasa Kebangsaan / Bahasa Ibunda )
Tiada berkenaan
7. Pemuzik membuat persembahan secara:
i. (duduk / berdiri )
ii. (statik / berarak )
iii. (memakai pakaian tradisional/memakai pakaian moden )
i. Duduk
ii. Statik
iii. Pakaian moden
8. Pernahkah anda menonton persembahan ini?
Kalau YA, di mana ?
Ya
Televisyen
9. Nyatakan perasaan anda.
( contoh: sedih, gembira, semangat)
Gembira
BAHAGIAN B
Muzik yang dipersembahkan ialah Muzik Klasik Barat
Tempo muzik ini ialah cepat
Alat muzik yang digunakan dalam persembahan ini ialah:
i. Timpani
ii. Double Bass
iii. Trompet
Cara persembahan muzik ini
i. Duduk
ii. Berkumpulan
Saya berasa gembira mendengar lagu ini kerana persembahan ini sangat menarik.
48

57. LEMBARAN KERJA UNTUK MURID
NAMA: ________________________ KELAS: ___________________
Arahan : 1. Dengar muzik yang dimainkan.
2. Jawab soalan di bahagian A dan B.
BAHAGIAN A
BIL. SOALAN JAWAPAN
1. Namakan jenis muzik ini?
2. Nyatakan tempo muzik ini.
3. Namakan alat muzik tiupan yang didengar
( jika ada ).
4. Namakan alat muzik bertali yang didengar
( jika ada ).
5. Namakan alat muzik perkusi yang didengar
( jika ada ).
6. Jawab soalan ini jika anda mendengar suara orang
menyanyi.
Nyanyian dalam persembahan ini disampaikan secara:
i. (solo / duet / kumpulan)
ii. (lelaki / perempuan / lelaki dan perempuan )
iii.(loghat daerah / Bahasa Kebangsaan / Bahasa Ibunda )
7. Pemuzik membuat persembahan secara:
i. (duduk / berdiri )
ii. (statik / berarak )
iii. (memakai pakaian tradisional/memakai pakaian moden )
8. Pernahkah anda menonton persembahan ini?
Kalau YA, di mana ?
9. Nyatakan perasaan anda.
( contoh: sedih, gembira, semangat)
BAHAGIAN B
Muzik yang dipersembahkan ialah __________________________
Tempo muzik ini ialah _____________________
Alat muzik yang digunakan dalam persembahan ini ialah:
i.
ii.
iii.
Cara persembahan muzik ini
i.
ii.
iii.
Saya berasa ______________________ mendengar lagu ini kerana ___________________________
49

58. Minggu 1
1. Guru memperkenalkan:
 Tie
 Slur
 Fermata
 Common Time
 Meter
2. Murid membuat latihan menulis
tie,slur,fermata,common time dan
meter.
Minggu 2
3. Guru memperkenalkan nilai not dan
tanda rehat bagi not semibrif,minim
bertitik, minim, krocet bertitik,
krocet dan kuaver.
4. Murid membuat latihan dan menulis
nilai not dan tanda rehat.
Minggu 3
5. Murid menulis not D dan C dalam
bentuk semibrif, minim, krocet dan
kuaver dalam baluk.
Membaca Dan Menulis Notasi Muzik
4.1 Membaca dan menulis notasi muzik.
50
 Meter
2 3 4
4 4 4
 Simbol dan Istilah
 Nilai Not dan Tanda Rehat
 Not D dan C
Contoh soalan penaakulan
1. Murid membezakan antara tie dan
slur daripada simbol yang dilihat.
2. Apa makna fermata?
4.1.1 Menulis simbol dan istilah:
- tie - slur
-fermata - common time
4.1.2 Menama dan menulis not C, D, E, F,
G, A, B, C’, dan D’ pada baluk.
4.1.3 Menulis nilai not dan tanda rehat.
4.1.4 Menulis meter .
- menulis angka atas dan
angka bawah bagi meter
2 3 4
4 4 4
Rujuk DSKP Pendidikan Muzik Tahun 6

59. 51
Latihan
NAMA : __________________________ KELAS : _______________
Tulis semula meter pada baluk yang disediakan.
Tie =
Slur =
Fermata =
Common
Time
=

60. Latihan
NAMA : __________________________ KELAS : _______________
Tuliskan nama bagi not dan tanda rehat di bawah:
Suaikan:
52
=1)
=2)
=3)
=4)
=5)
=6)
=7)
=8)
common time
fermata
slur
tie

61. 53
Latihan
NAMA : __________________________ KELAS : _______________
Tuliskan not berikut:

62. Latihan
NAMA : __________________________ KELAS : _______________
Namakan not berikut:
Lukiskan not berikut dengan bentuk semibrif:
54
____________ _____________ ______________ _____________ _____________
____________ _____________ ______________ _____________ _____________
D C F G A

63. 55
Latihan
NAMA : __________________________ KELAS : _______________
Latihan menulis not
1.
2. Namakan simbol muzik yang bertanda:
3. Nama not yang bertanda ialah _________
a =
b =
c =
d =
a
b
c
d

65. AKTIVITI ENSEMBEL

66. Rekoder
58

67. Perkusi 1
59

68. Perkusi 2
60

69. Perkusi 3
61

70. Rekoder + Perkusi
62

71. Rekoder 1
63

72. Rekoder 2
64

73. Rekoder 1 & 2
65

74. Perkusi 1
66

75. Perkusi 2
67

76. Perkusi 3
68

77. Rekoder + Perkusi
69

78. Rekoder + Perkusi
70

79. Rekoder 1
71

80. Rekoder 2
72

81. Rekoder 1 & 2
73

82. Perkusi 1
74

83. Perkusi 2
75

84. Rekoder + Perkusi
76

85. Rekoder + Perkusi
77

87. CONTOH
RANCANGAN PELAJARAN HARIAN
(RPH)

89. Mata Pelajaran dan Kelas
Tajuk
Masa
Standard Pembelajaran
( Tulis kod sahaja)
Objektif Pembelajaran
Aktiviti Pengajaran dan
Pembelajaran
Elemen Merentas Kurikulum
Bahan Bantu Belajar
Penilaian Pengajaran dan
Pembelajaran
Refleksi
(Ditulis selepas sesi
pengajaran dan
pembelajaran
Pendidikan Tahun 6 Bestari
Rekoder - Melodi Kaunter
30 minit
1.4.1 Memainkan not C,D,E, F, G, A, B, C’ dan D’
dengan ton yang baik.
- penjarian not C,D,E, F, G, A, B, C’ dan D’
1.4.2 Memainkan rekoder berdasarkan skor.
- memainkan melodi kaunter
Pada akhir pembelajaran , murid dapat memainkan
melodi kaunter lagu Jingkli Nona dengan penjarian
yang betul.
1. Ulangkaji latihan penjarian not C dan D (Track 36)
2. Mendengar melodi kaunter lagu Jingkli Nona
(Track 38)
3. Membaca skor melodi kaunter lagu Jingkli Nona,
berbincang dan mengenal pasti:
- not dan penjarian rekoder
- menepuk corak irama
4. Memainkan melodi kaunter Jingkli Nona (Track 38)
Contoh soalan KBAT :
Mengapakah penjarian rekoder perlu dilakukan
dengan betul?
1. Track 36 dan 38
2. Skor lagu Jingkli Nona
Pemerhatian. Pencapaian murid direkodkan dalam
senarai semak.
1. 24/40 orang murid boleh membaca skor dengan
lancar.
2. 24/40 orang murid boleh memainkan melodi
kaunter lagu jinkli nona.
3. 16/40 orang murid masih memerlukan bimbing
untuk membaca skor dan memainkan melodi
kaunter.
81

91. MAKLUMAT LAGU

92. Judul Lagu : Ini Malaysia
Track : 01 dan 02
Lagu dan Lirik Khalijah Mohamed
Penyanyi : Amirah Murshidah Nor Azman
Nor Irfan Fitri Azman
Susunan Muzik : Bakhtiar Mohd Salleh
Recording & Mixing : Rosman Adam
Judul Lagu : Kita Rakyat Malaysia
Track : 08
Lagu dan Lirik : Khalijah Mohamed/Khairul Bariah
Haroen/Lee Chai Huat/Amir
Hamzah Nordin
Penyanyi : Nur Syahera Punawi
Susunan Muzik : Bakhtiar Mohd Salleh
Recording & Mixing : Rosman Adam
Judul Lagu : Jingkli Nona
Track : 22
Lagu dan Lirik : Lagu Rakyat
Penyanyi : Amirah Murshidah Nor Azman
Susunan Muzik : Bakhtiar Mohd Salleh
Recording & Mixing : Rosman Adam
84

93. Judul Lagu : Instrumental Selesa
Track : 47
Lagu : Isa Amri
Susunan Muzik : Isa Amri
Recording & Mixing : Isa Amri
Judul Lagu : Hei Kawan-Kawan
Track : 52
Gubahan Rekoder dan Perkusi : Khalijah Mohamed/Khairul Bariah
Haroen/Lee Chai Huat/Susie
Khor/Lee Chong Yern
Susunan Muzik : Bakhtiar Mohd Salleh
Recording & Mixing : Bakhtiar Mohd Salleh
:
Judul Lagu Tepuk Amai Amai
Track 61
Gubahan Rekoder dan Perkusi Khairul Bariah Haroen/Lee Chai
Huat/Susie Khor/Lee Chong Yern/
Chan Kit Yip
Susunan Muzik Bakhtiar Mohd Salleh
Recording & Mixing Bakhtiar Mohd Salleh
85

94. Judul Lagu : Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
Track : 67
Gubahan Rekoder dan Perkusi : Khalijah Mohamed/Khairul Bariah
Haroen/Lee Chai Huat/Susie
Khor/Lee Chong Yern
Susunan Muzik : Bakhtiar Mohd Salleh
Recording & Mixing : Bakhtiar Mohd Salleh
86

95. TRACK JUDUL LAGU
01 Ini Malaysia (Suara 1- Solfa)
02 Ini Malaysia (Suara 1- Vokal)
03 Ini Malaysia (Suara 2- Solfa)
04 Ini Malaysia (Suara 2- Vokal)
05 Ini Malaysia (Suara 1 & 2- Solfa)
06 Ini Malaysia (Suara 1 & 2- Vokal)
07 Ini Malaysia (Minus One)
08 Kita Rakyat Malaysia (Vokal)
09 Kita Rakyat Malaysia (Instrumental)
10 Rentak Masri 4 bar
11 Kita Rakyat Malaysia (Instrumental + Perkusi 1)
12 Kita Rakyat Malaysia (Instrumental + Perkusi 2)
13 Kita Rakyat Malaysia (Instrumental + Perkusi 1 & 2)
14 Audio Kastanet
15 Audio Dram Samping
16 Audio Dram Tenor
17 Audio Alat Perkusi
18 Audio Latihan 1
19 Audio Latihan 2
20 Audio Latihan 3
21 Jingkli Nona (Vokal ‘la’)
22 Jingkli Nona (Vokal)
23 Jingkli Nona (Minus One)
24-29 Latihan perlidahan dan penjarian not D
30-35 Latihan perlidahan dan penjarian not C
36 Latihan perlidahan dan penjarian not D dan C
87

96. TRACK JUDUL LAGU
37 Jingkli Nona (Melodi)
38 Jingkli Nona (Melodi Kaunter)
39 Jingkli Nona (Melodi & Melodi Kaunter)
40 Audio Tamborin
41 Audio Timpani
42 Audio Trompet
43 Audio Flut
44 Audio Klarinet
45 Audio Gitar
46 Audio Double Bes
47 Instrumental Selesa
48 Hei Kawan-Kawan
49 Hei Kawan-Kawan (Perkusi 1)
50 Hei Kawan-Kawan (Perkusi 2)
51 Hei Kawan-Kawan (Perkusi 3)
52 Hei Kawan-kawan (Rekoder + Perkusi)
53 Hei Kawan-kawan (Minus One)
54 Tepuk Amai-Amai (Rekoder 1)
55 Tepuk Amai-Amai (Rekoder 2)
56 Tepuk Amai-Amai (Rekoder 1 & 2)
57 Tepuk Amai-Amai (Perkusi 1)
58 Tepuk Amai-Amai (Perkusi 2)
59 Tepuk Amai-Amai (Perkusi 3)
60 Tepuk Amai-Amai (Rekoder & Perkusi)
61 Tepuk Amai-Amai (Minus One)
88

97. TRACK JUDUL LAGU
62 Lagu Berkembar Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
(Rekoder 1)
63 Lagu Berkembar Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
(Rekoder 2)
64 Lagu Berkembar Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
(Rekoder 1 & 2)
65 Lagu Berkembar Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
(Perkusi 1)
66 Lagu Berkembar Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
(Perkusi 2)
67 Lagu Berkembar Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
(Perkusi 1 & 2)
68 Lagu Berkembar Amalan Kita & Hei Kawan-Kawan
(Minus One)
89

98. Bahagian Pembangunan Kurikulum (BPK) merakamkan ribuan terima kasih kepada
semua pihak yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dalam usaha
murni menyediakan buku Panduan Pengajaran Pendidikan Muzik Tahun Enam ini.
Antara pihak yang terlibat ialah:
 Guru-guru
 Pensyarah Institut Pendidikan Guru Malaysia
 Pensyarah Universiti
 Sekolah Seni Malaysia Johor Bahru (penyanyi)
 IPGM Kampus Temenggong Ibrahim, Johor Bahru (rakaman lagu)
90