STK'lar için İBB Harcamalarini Izleme Kilavuzu - KAHİP

STK’lar İçin
İstanbul
Büyükşehir Belediyesi
Harcamalarını
İzleme Kılavuzu
NURHAN YENTÜRK YAKUP KADRİ KARABACAK ÇAĞRI ÇARIKÇI

Sivil Toplum Kuruluşları İçin
İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ HARCAMALARINI İZLEME KILAVUZU
Nurhan Yentürk, Yakup Kadri Karabacak, Çağrı Çarıkçı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 514
STK Çalışmaları - Eğitim Kitapları 18
Kamu Harcamalarını İzleme Dizisi No 8
ISBN 978-605-399-402-2
1. Bask› ‹stanbul, Temmuz 2015
© Bilgi ‹letiflim Grubu Yay›nc›l›k Müzik Yap›m ve Haber Ajans› Ltd. fiti.
Yaz›flma Adresi: ‹nönü Caddesi, No: 43/A Kufltepe fiiflli 34387 ‹stanbul
Telefon: 0212 311 52 59 - 311 52 62 / Faks: 0212 297 63 14 • Sertifika No: 11237
www.bilgiyay.com
E-posta yayin@bilgiyay.com
ngocenter@bilgi.edu.tr
yenturk@bilgi.edu.tr
Da€›t›m dagitim@bilgiyay.com
Yay›na Haz›rlayan Nurhan Yentürk
Kitap ve Kapak Tasar›m Kadir Abbas
Dizgi ve Uygulama Maraton Dizgievi • www.dizgievi.com
Düzelti Fidan Eroğlu
Baskı ve Cilt Er-Ay Basım Hizmetleri Ltd. Şti.
100. Yıl Mah. Mas-Sit 1. Cad. No:191-1 34560 Bağcılar, İstanbul, Türkiye
Tel: 90 (212) 629 06 40 • Fax: 90 (212) 429 06 47 • Sertifika no: 30034
‹stanbul Bilgi University Library Cataloging-in-Publication Data
A catalog record for this book is available from the Istanbul Bilgi University Library
Yentürk, Nurhan,1958-
Sivil toplum kuruluşları için: İstanbul Büyükşehir Belediyesi harcamalarını izleme kılavuzu /
Nurhan Yentürk, Yakup Kadri Karabacak, Çağrı Çarıkçı.
56 pages, 12 pict., 19 charts, 33 table, 3 maps; 21x29.7 cm
Includes bibliographical references.
ISBN 978-605-399-402-2
1. Local government -- Turkey -- İstanbul. 2. Non-governmental organizations -- Turkey. 3. İstanbul (Turkey) -- Politics and government.
4. Government spending policy -- Turkey. 5. Expenditures, Public -- Turkey. 6. Turkey -- Appropriations and expenditures.
7. Public welfare -- Turkey. 8. Social service -- Turkey. I. Karabacak, Yakup Kadri. II. Çarıkçı, Çağrı. III. Title.
JS6953.A8 Y46 2015

3İstanbul Büyükşehir Belediyesi Harcamalarını İzleme Kılavuzu
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ..................................................................................................................................................................5
1. TÜRKİYE’DE MAHALLİ İDARELERİN GİDER VE GELİRLERİ.................................................................................7
1.1. GENEL YÖNETİM BÜTÇE GİDERLERİ.................................................................................................9
1.2. DÜNYADAKİ GENEL YÖNETİM HARCAMALARININ İDARELERE GÖRE DAĞILIMI.................................10
1.3. TÜRKİYE’DEKİ MAHALLİ İDARELERİN GİDERLERİ............................................................................11
1.4. TÜRKİYE’DEKİ BELEDİYELERİN GİDERLERİ.....................................................................................12
1.5. TÜRKİYE’DEKİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ....................................................................................13
1.6. TÜRKİYE’DEKİ BELEDİYE GİDERLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI....................................................14
1.7. BELEDİYELER VE BAĞLI KURULUŞLARIN KİŞİ BAŞINA HARCAMALARI.............................................15
1.8. BELEDİYE, BAĞLI KURULUŞ VE İL ÖZEL İDARELERİNİN KİŞİ BAŞINA HARCAMALARI........................16
1.9. DÜNYADAKİ GENEL YÖNETİM GELİRLERİNİN İDARELERE GÖRE PAYI VE DAĞILIMI...........................18
1.10. MALİ DESANTRALİZASYON..............................................................................................................19
1.11. İLLERE GÖRE VERGİ TAHSİLATI VE MAHALLİ İDARELERİN GELİRLERİ..............................................20
2. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, BAĞLI KURULUŞLAR VE İŞTİRAKLERİN GİDER VE GELİRLERİ...............23
2.1. İSTANBUL’DA YEREL HARCAMA YAPAN ÖNEMLİ KURUMLAR...........................................................25
2.2. İSTANBUL İLİ İLÇE BELEDİYELERİNİN GELİR VE GİDERLERİ............................................................26
2.3. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İŞTİRAKLERİNİN GİDERLERİ...................................................27
2.4. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İŞTİRAKLERİNİN DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI..........................28
2.5. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, BAĞLI KURULUŞLAR (İSKİ, İETT),
İL ÖZEL İDARESİ VE İBB İŞTİRAKLERİNİN GİDERLERİ, 2008-2013..................................................29
2.6. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ HARCAMALARI.......................................................................30
2.7. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ GİDERLERİNİN DAĞILIMI........................................................21
2.8. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ GİDERLERİNİN AMAÇLARINA GÖRE DAĞILIMI.........................32
2.9. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ GİDERLERİNİN AMAÇLARINA VE YILLARA GÖRE DAĞILIMI......34
2.10. İSKÂN, ULAŞTIRMA, MALİ ve İDARİ AMAÇLI HARCAMALARIN AYRINTILARI.......................................35
2.11. BAĞLI KURULUŞLARIN HARCAMALARI............................................................................................37
2.12. İSKİ GELİR VE GİDERLERİNDEN AYRINTILAR...................................................................................38
2.13. İSKİ SU TARİFESİ............................................................................................................................38
2.14. İETT GELİR VE GİDERLERİNDEN AYRINTILAR..................................................................................39

4 İstanbul Büyükşehir Belediyesi Harcamalarını İzleme Kılavuzu
2.15. İBB İŞTİRAKLERİNİN GİDERLERİNİN AMAÇLARINA GÖRE DAĞILIMI..................................................40
2.16. İBB GELİR GİDER DENGESİ.............................................................................................................42
2.17. İBB GELİRLERİ...............................................................................................................................43
2.18. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BORÇ VERİLERİ.....................................................................46
2.19. İBB HAZİNE GARANTİLİ VE GARANTİSİZ DIŞ BORÇLARI...................................................................49
KAYNAKLAR........................................................................................................................................................49
Kaynak 1: MERKEZİ YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELERİN GERÇEKLEŞMİŞ HARCAMALARI.....................51
Kaynak 2: İLLER BAZINDA MAHALLİ İDARELERİN HARCAMALARI.............................................................52
Kaynak 3: İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KESİN HESAP CETVELLERİ..............................................52
Kaynak 4: GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI...................................................53
Kaynak 5: MAHALLİ İDARELERİN İLLERE GÖRE GELİRLERİ.......................................................................55
Kaynak 6: İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ DIŞ BORÇ BİLGİLERİ......................................................56

ÖNSÖZ
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin harcamalarını izleme fikri Kamu Harcamalarını İzleme
Platformu’nun Mayıs 2014 tarihinde Merkezi Yönetim’in sosyal, sağlık, askeri, iç güvenlik,
adalet, çocuk, gençlik ve engellilere yönelik harcamalarını izleyerek milletvekillerine yolla-
dığımız dördüncü mektup ve infografiklerden sonra gelişti. Milletvekillerine yolladığımız
dördüncü mektubumuzun infografiklerinin, TBMM bütçe görüşmelerinde etkin olarak hem
iktidar hem de muhalefet vekilleri tarafından kullanılması, bizi, çalışmalarımızı geliştirmeye
teşvik etti. Platformumuzun aktif yurttaşlık ve katılımcılık ilkelerine de uyarak merkezi yö-
netim harcamalarının yanı sıra yerel yönetimlerin harcamalarını da izlemeye karar verdik.
İzlediğimiz tüm harcamalar gibi, yerel yönetim harcamalarını izlemek için de bir çalış-
ma grubu oluşturup elinizdeki bu kılavuz için çalışmaya başladık. İstanbul Büyükşehir
Belediyesi’ni seçmemizin nedeni, bu belediyemizin yerel yönetim harcamaları içinde en çok
harcama yapan en büyük belediye olmasından kaynaklanmaktadır. Platform üyeleri içinden
üç kişinin gönüllü olduğu bu çalışma grubunun derlediği ve hesapladığı verileri platform
üyelerinin katıldığı ve İstanbul ilinde yerel katılımın sağlanması için çalışan yeni STK ve olu-
şumların yer aldığı eğitim programımızda ayrıntılı olarak tartıştık. Bu anlamda elinizdeki bu
kılavuz, daha önceki kılavuzlarımız gibi kolektif bir ürünün sonucudur. KAHİP İstanbul Ça-
lışma Grubu üyelerinden İkbal Polat (Kadıköy Kent Konseyi), Gürhan Ertür ve Erhat Nalbant
(İstanbul Hepimizin Girişimi), Koray Kaplıca (Ortak Gelecek İçin Diyalog Derneği), Hakan
Özkan (KAOS GL) Gizem Külekçioğlu (Tarlabaşı Toplum Merkezi) ve Gizem Ertam’a (Habitat
Kalkınma ve Yönetişim Derneği) katkılarından dolayı teşekkür ederiz. Geliştirdiğimiz kıla-
vuz için ayrıca Tarhan Erdem, Fikret Toksöz, Hasan Ersel, Cengiz Aktar ve Bekir Ağırdır’dan
görüş aldık ve son haline getirdik. Kendilerine de ayrıca teşekkür ederiz.
Nurhan Yentürk, Yakup Kadri Karabacak, Çağrı Çarıkçı

1.
TÜRKİYE’DE
MAHALLİ
İDARELERİN
GİDER VE GELİRLERİ

Genel Yönetim idareleri; Merkezi Yönetim idareleri, mahalli idareler ve sosyal güvenlik
kurumlarından oluşmaktadır. Bu kurumların arasında aktarmalar olmaktadır. Bunların
en önemlisi Merkezi Yönetim’den mahalli idarelere veya sosyal güvenlik kurumlarına
yapılmaktadır. Kurumlararası aktarmalar çıkarıldığında 2013 yılı genel yönetim toplam
harcamaları 614.635.725.000 TL olmaktadır. Bu harcamaların sadece yüzde 14,25’i
mahalli idarelerin harcamalarıdır.
Sosyal Güvenlik Kurumları
%29,22
Kurumlararası Aktarmalar (eksi)
-%9,89 Merkezi Yönetim
%66,42
Mahalli İdareler
%14,25
Çizim 1.1. Genel Yönetim Bütçe Giderleri, 2013, %
1.1. GENEL YÖNETİM BÜTÇE GİDERLERİ
Tablo 1.1: Genel Yönetim Bütçe Giderleri , 2013
Bin TL %
A-MERKEZİ YÖNETİM 408.224.560 66,42
B-MAHALLİ İDARELER 87.589.594 14,25
C-SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI 179.595.928 29,22
Kurumlararası Aktarmalar (eksi) 60.774.357 9,89
614.635.725 100,00
Kaynak: www.muhasebat.gov.tr, Kaynak no 1.

Avustralya, Japonya ve Türkiye verilerinde kurumlararası aktarmalar düşülmemiştir.
Türkiye’de yalnızca 2011 yılı için kurumlararası aktarma verileri Muhasebat Genel
Müdürlüğü tarafından yayınlanmamıştır. 2013 yılı için Tablo 1’de görülen ve
kurumlararası aktarmaların çıkarıldığı durumda mahalli idarelerin giderlerinin oranı
yüzde 14,25 iken, bu aktarmalar düşülmediğinde yüzde 13’e inmektedir. 2011 yılı
için mahalli idarelerin Tablo 2’de görülen yüzde 9,6 oranındaki harcamasından
kurumlararası aktarmalar çıkarıldığında harcama oranının en az bir puan daha
yükselmesi beklenmelidir. Dolayısıyla düzeltilmiş harcama oranı yüzde 10,6 olduğu
durumda bile, Türkiye’nin mahalli idarelerinin harcamalarının Genel Yönetim
harcamaları içindeki payı açısından en son sıralarda kaldığı görülmektedir.
Çizim 1.2. Mahalli İdarelerin Giderlerinin Genel Yönetim Giderleri İçindeki Payı, 2011, %
1.2. DÜNYADAKİ GENEL YÖNETİM HARCAMALARININ İDARELERE GÖRE DAĞILIMI
Tablo 1.2: Genel Yönetim Harcamalarının İdarelere Göre Dağılımı, 2011, %
Merkezi
Yönetim
Eyalet
Yönetimi
Mahalli
İdareler
Sosyal
Güvenlik
Merkezi
Yönetim
Eyalet
Yönetimi
Mahalli
İdareler
Sosyal
Güvenlik
Danimarka 32,5 0,0 62,8 4,7 Slovenya 50,4 0,0 18,9 30,7
İsveç 38,8 0,0 48,8 12,4 Slovakya 46,3 0,0 17,5 36,3
G. Kore 40,2 0,0 43,2 16,6 Almanya 18,1 22,2 16,5 43,2
Finlandiya 28,0 0,0 40,4 31,7 Portekiz 60,8 0,0 14,1 25,2
Norveç 66,4 0,0 33,6 0,0 Avusturya 37,9 17,0 13,9 31,2
Hollanda 30,1 0,0 32,8 37,1 Belçika 23,0 23,8 13,2 40,0
Polonya 34,8 0,0 32,1 33,1 İspanya 21,6 34,3 12,3 31,9
İtalya 30,7 0,0 30,4 38,9 İsrail 72,1 0,0 12,2 15,7
Japonya 34,8 0,0 29,3 35,9 İrlanda 76,4 0,0 11,8 11,8
İzlanda 52,5 0,0 28,3 19,2 Lüksemburg 46,5 0,0 11,5 42,1
Birleşik Krallık 73,3 0,0 26,7 0,0 Yeni Zelanda 90,3 0,0 9,7 0,0
Çek Cumhuriyeti 59,9 0,0 26,3 13,8 Türkiye 64,6 0,0 9,6 25,8
Estonya 67,7 0,0 25,2 7,2 Meksika 37,0 37,1 8,3 17,6
Macaristan 48,8 0,0 23,1 28,1 Yunanistan 50,7 0,0 5,8 43,5
Fransa 32,9 0,0 20,6 46,5 ABD 54,0 46,0 0,0 0,0
İsviçre 15,1 36,6 20,5 27,8 Avustralya 60,9 39,1 0,0 0,0
Kanada 27,7 46,7 19,8 5,9 OECD 46,3 10,1 21,6 22,0
Kaynak: Government at a Glance, 2013.
10
22
00
10
20
30
40
50
60
70
Danimarka
İsveç
G.Kore
Finlandiya
Norveç
Hollanda
Polonya
İtalya
Japonya
İzlanda
BirleşikKrallık
ÇekCumhuriyeti
Estonya
Macaristan
Fransa
İsviçre
Kanada
Slovenya
Slovakya
Almanya
Portekiz
Avusturya
Belçika
İspanya
İsrail
İrlanda
Lüksemburg
YeniZelanda
Türkiye
Meksika
Yunanistan
ABD
Avustralya
OECD

1.3. TÜRKİYE’DEKİ MAHALLİ İDARELERİN GİDERLERİ
Tablo 1.3: Mahalli İdarelerin Giderleri, 2013
Bin TL
Belediyelere bağlı kuruluşlar 11.537.832
İl özel idareleri 14.973.608
Mahalli İdare birlikleri 3.225.444
Belediyeler (Büyükşehir, İl ve İlçe Belediyeleri) 59.964.440
Mahalli idareler; büyükşehir belediyeleri, ilçe belediyeleri ve il belediyelerinin yanı
sıra belediyelere bağlı kuruluşlar, il özel idareleri ve mahalli idare birliklerinden
oluşmaktadır. Tablo 1.3’de Türkiye çapında mahalli idarelerin harcamalarını alt kalemler
itibariyle görmek mümkündür. Bunların içinde belediyelerin 2013 yılı harcamaları
59.964.440.000 TL iken belediyelere bağlı kuruluşların giderleri 11.537.832.000 TL,
il özel idarelerinin giderleri ise 14.973.608.000 TL’dir.
Belediyeler
(Büyükşehir, İl ve İlçe Belediyeleri)
59.964.440
Belediyelere Bağlı Kuruluşlar
11.537.832
İl Özel İdareleri
14.973.608
Mahalli İdare Birlikleri
3.225.444
Çizim 1.3. Mahalli İdarelerin Giderleri, 2013, Bin TL

1.4. TÜRKİYE’DEKİ BELEDİYELERİN GİDERLERİ
Tablo 1.4: Belediyelerin Giderleri, 2013, Bin TL
Büyükşehir belediyeleri 22.681.953
Büyükşehir dışı il belediyeleri 7.078.819
İlçe belediyeleri 30.480.918
Tablo 3’te 59.964.440.000 olarak görülen belediyelerin giderleri kendi içlerinde
büyükşehir, büyükşehir dışı il belediyeleri ve ilçe belediyeleri olarak ayrıldığında
ortaya çıkan dağılım Tablo 1.4’te verilmektedir. Buna göre, büyükşehir belediyelerinin
giderlerinin 22.681.953.000 TL, büyükşehir dışı il belediyelerinin giderlerinin
7.078.819.000 TL ve ilçe (ve belde) belediyelerinin giderlerinin 30.480.918.000 TL
olduğu görülmektedir.
İlçe Belediyeleri
30.480.918
Büyükşehir Belediyeleri
22.681.953
Büyükşehir Dışı İl Belediyeleri
7.078.819
Çizim 1.4. Belediyelerin Giderleri, 2013, Bin TL

Türkiye’de 2013 yılında 30 büyükşehir belediyesi bulunmaktadır.
Çizim 1.5. Türkiye’deki Büyükşehir Belediyeleri
1.5. TÜRKİYE’DEKİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ
Tablo 1.5: Büyükşehir Belediyeleri Listesi
1 Adana - Adana Büyükşehir Belediyesi 16 Kayseri - Kayseri Büyükşehir Belediyesi
2 Ankara - Ankara Büyükşehir Belediyesi 17 Kocaeli - Kocaeli Büyükşehir Belediyesi
3 Antalya - Antalya Büyükşehir Belediyesi 18 Konya - Konya Büyükşehir Belediyesi
4 Aydın - Aydın Büyükşehir Belediyesi 19 Malatya - Malatya Büyükşehir Belediyesi
5 Balıkesir - Balıkesir Büyükşehir Belediyesi 20 Manisa - Manisa Büyükşehir Belediyesi
6 Bursa - Bursa Büyükşehir Belediyesi 21 Mardin - Mardin Büyükşehir Belediyesi
7 Denizli - Denizli Büyükşehir Belediyesi 22 Mersin - Mersin Büyükşehir Belediyesi
8 Diyarbakır - Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi 23 Muğla - Muğla Büyükşehir Belediyesi
9 Erzurum - Erzurum Büyükşehir Belediyesi 24 Ordu - Ordu Büyükşehir Belediyesi
10 Eskişehir - Eskişehir Büyükşehir Belediyesi 25 Sakarya - Sakarya Büyükşehir Belediyesi
11 Gaziantep - Gaziantep Büyükşehir Belediyesi 26 Samsun - Samsun Büyükşehir Belediyesi
12 Hatay - Hatay Büyükşehir Belediyesi 27 Şanlıurfa - Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi
13 İstanbul - İstanbul Büyükşehir Belediyesi 28 Tekirdağ - Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi
14 İzmir - İzmir Büyükşehir Belediyesi 29 Trabzon - Trabzon Büyükşehir Belediyesi
15 Kahramanmaraş - Kahramanmaraş B. B. 30 Van - Van Büyükşehir Belediyesi

Belediyeler (Büyükşehir, büyükşehir dışı il belediyeleri ve ilçe belediyeleri) ve bağlı
kuruluşların giderleri içinde İstanbul’un giderleri 22.405.325.000 TL ile
toplamın % 31’ini oluşturmaktadır.
Edirne
Kırklareli
Tekirdağ
İstanbul
Yalova
Çanakkale
Balıkesir
Manisa
İzmir
Aydın Denizli
Muğla
Antalya
Burdur
Isparta
Uşak Afyon
Kütahya
Bursa
Kocaeli
Sakarya Bolu
Düzce
Zonguldak
Karabük
Bartın Kastamonu Sinop
Ankara
Eskişehir
Konya
Kırıkkale
Yozgat
Kırşehir
Nevşehir
Kayseri
Adana
Mersin
Karaman
Niğde
Aksaray
K.Maraş
Osmaniye
Hatay
Gaziantep
Kilis
Şanlıurfa
Adıyaman
Malatya
Sivas
Amasya
Çorum Tokat
Samsun
Ordu Giresun
Gümüşhane
Bayburt Erzurum
Trabzon
Rize
Artvin Ardahan
Kars
Iğdır
Ağrı
Van
Erzincan
Tunceli
Mardin
Diyarbakır
Siirt
Batman
Şırnak
Hakkari
Bingöl
Elazığ
Muş
Bitlis
%31,21 İstanbul %13,02 Ankara %1 - %10 arası iller %0.03 - %1 arası iller
Çizim 1.6. Türkiye’deki Belediye Giderlerinin İllere Göre Dağılımı, 2013, %
1.6. TÜRKİYE’DEKİ BELEDİYE GİDERLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI
Tablo 1.6: İllere Göre Belediyeler (Büyükşehir, İl ve İlçe belediyeleri) ve
Bağlı Kuruluşların Giderlerinin Dağılımı, 2013, %
İstanbul 31,21 Şanlıurfa 0,87 Yozgat 0,33 Şırnak 0,20
Ankara 13,02 Tekirdağ 0,85 Adıyaman 0,32 Burdur 0,20
İzmir 7,54 Balıkesir 0,82 Kırklareli 0,28 Erzincan 0,19
Kocaeli 3,43 Kahramanmaraş 0,73 Giresun 0,27 Bitlis 0,19
Bursa 3,38 Trabzon 0,62 Ağrı 0,27 Karaman 0,17
Konya 3,01 Afyon 0,61 Osmaniye 0,27 Bilecik 0,16
Antalya 2,86 Malatya 0,58 Kırşehir 0,27 Çankırı 0,15
Gaziantep 2,65 Erzurum 0,55 Yalova 0,27 Bingöl 0,15
Adana 2,04 Çanakkale 0,50 Aksaray 0,26 Siirt 0,13
Mersin 1,76 Ordu 0,49 Nevşehir 0,26 Muş 0,13
Kayseri 1,48 Sivas 0,48 Kırıkkale 0,26 Kilis 0,11
Samsun 1,21 Zonguldak 0,48 Uşak 0,25 Sinop 0,11
Hatay 1,13 Kütahya 0,45 Batman 0,25 Gümüşhane 0,11
Eskişehir 1,10 Çorum 0,42 Bolu 0,24 Artvin 0,11
Manisa 1,09 Van 0,41 Niğde 0,24 Bartın 0,10
Muğla 0,97 Tokat 0,40 Rize 0,23 Hakkari 0,10
Sakarya 0,96 Elazığ 0,36 Amasya 0,22 Kars 0,10
Diyarbakır 0,96 Edirne 0,35 Kastamonu 0,21 Iğdır 0,08
Aydın 0,93 Isparta 0,33 Karabük 0,21 Tunceli 0,06
Denizli 0,93 Mardin 0,33 Düzce 0,21 Bayburt 0,05
Kaynak: www.muhasebat.gov.tr, Kaynak no 2. Ardahan 0,03

1.7. BELEDİYELER VE BAĞLI KURULUŞLARIN KİŞİ BAŞINA HARCAMALARI
Tablo 1.7: Nüfus Başına Belediye ve Bağlı Kuruluş Harcamaları (İl özel idareleri ve şirketler hariç)
Belediyeler
ve Bağlı
Kuruluşların
Harcamaları,
TL, 2013
2013 nüfus
Kişi başına
Belediyeler
ve Bağlı
Kuruluşların
Harcamaları
Belediyeler
ve Bağlı
Kuruluşların
Harcamaları,
TL, 2013
2013 nüfus
Kişi başına
Belediyeler
ve Bağlı
Kuruluşların
Harcamaları
Ankara 9.346.337.000 5.045.083 1.853 Rize 162.390.000 328.205 495
İstanbul 22.405.325.000 14.160.467 1.582 Aksaray 189.286.000 382.806 494
Kocaeli 2.460.645.000 1.676.202 1.468 Niğde 169.373.000 343.658 493
İzmir 5.411.552.000 4.061.074 1.333 Kahramanmaraş 527.425.000 1.075.706 490
Konya 2.162.341.000 2.079.225 1.040 Amasya 157.628.000 321.977 490
Gaziantep 1.902.293.000 1.844.438 1.031 Bayburt 36.519.000 75.620 483
Eskişehir 789.993.000 799.724 988 Ordu 351.309.000 731.452 480
Antalya 2.052.826.000 2.158.265 951 Tokat 284.291.000 598.708 475
Bursa 2.425.932.000 2.740.970 885 Giresun 197.032.000 425.007 464
Yalova 190.986.000 220.122 868 Artvin 78.096.000 169.334 461
Kırşehir 191.526.000 223.498 857 Elazığ 260.691.000 568.239 459
Kayseri 1.063.489.000 1.295.355 821 Diyarbakır 685.913.000 1.607.437 427
Muğla 692.900.000 866.665 800 Düzce 148.469.000 351.509 422
Sakarya 688.292.000 917.373 750 Kastamonu 150.772.000 368.093 410
Mersin 1.260.432.000 1.705.774 739 Bitlis 134.423.000 337.156 399
Çanakkale 359.885.000 502.328 716 Bingöl 104.396.000 265.514 393
Tekirdağ 606.675.000 874.475 694 Adıyaman 231.670.000 597.184 388
Denizli 666.071.000 963.464 691 Osmaniye 191.910.000 498.981 385
Samsun 872.082.000 1.261.810 691 Bartın 72.631.000 189.139 384
Adana 1.465.771.000 2.149.260 682 Sinop 78.303.000 204.568 383
Kırıkkale 183.458.000 274.658 668 Ağrı 194.771.000 551.177 353
Nevşehir 188.403.000 285.460 660 Şanlıurfa 621.539.000 1.801.980 345
Aydın 668.285.000 1.020.957 655 Batman 176.689.000 547.581 323
Karabük 150.220.000 230.251 652 Iğdır 59.312.000 190.424 311
Edirne 249.174.000 398.582 625 Siirt 95.624.000 314.153 304
Afyon 441.064.000 707.123 624 Mardin 236.441.000 779.738 303
Erzincan 136.570.000 219.996 621 Şırnak 142.516.000 475.255 300
Kilis 79.440.000 128.586 618 Van 293.587.000 1.070.113 274
Bolu 174.390.000 283.496 615 Hakkari 71.979.000 273.041 264
Kırklareli 202.388.000 340.559 594 Ardahan 24.707.000 102.782 240
Trabzon 447.760.000 758.237 591 Kars 69.895.000 300.874 232
Manisa 782.916.000 1.359.463 576 Muş 92.156.000 412.553 223
Zonguldak 344.039.000 601.567 572 Toplam 71.789.236.000 76.667.864 936
Isparta 237.209.000 417.774 568 Kaynak: www.muhasebat.gov.tr, Kaynak no 2, Nüfus: TÜİK.
Kütahya 322.161.000 572.059 563
Çankırı 107.342.000 190.909 562
Çorum 298.331.000 532.080 561
Sivas 347.388.000 623.824 557
Gümüşhane 78.240.000 141.412 553
Malatya 417.777.000 762.538 548
Burdur 140.041.000 257.267 544
Hatay 809.350.000 1.503.066 538
Bilecik 112.450.000 208.888 538
Tunceli 45.496.000 85.428 533
Yozgat 235.682.000 444.211 531
Uşak 178.977.000 346.508 517
Erzurum 391.818.000 766.729 511
Balıkesir 591.181.000 1.162.761 508
Karaman 120.590.000 237.939 507
1.853
1.582
1.468
1.333
1.040
1.031
988
951
936
885
868
323
311
304
303
300
274
264
240
232
223
0 200 400 600 800 1.000 1.200 1.400 1.600 1.800 2.000
Muş
Kars
Ardahan
Hakkari
Van
Şırnak
Mardin
Siirt
Iğdır
Batman
Yalova
Bursa
Türkiye Ortalaması
Antalya
Eskişehir
Gaziantep
Konya
İzmir
Kocaeli
İstanbul
Ankara
Çizim 1.7. Kişi Başına Belediyeler ve Bağlı Kuruluşların
Harcamaları (en çok ve en az harcama yapılan 10 Şehir)
2013, TL

1.8. BELEDİYE, BAĞLI KURULUŞ VE İL ÖZEL İDARELERİNİN KİŞİ BAŞINA HARCAMALARI
Tablo 1.8: Nüfus Başına Belediye, Bağlı Kuruluş ve İl Özel İdarelerinin Harcamaları (şirketler hariç)
Belediyeler ve
Bağlı Kuruluşların
Harcamaları,
2013, TL
İl Özel
İdarelerinin
Harcamaları,
2013, TL
Toplam
Belediyeler ve
İl Özel
İdarelerinin
Harcamaları
2013 nüfus
Kişi başına
Belediyeler,Bağlı
Kuruluşlar ve İl
Özel İdarelerinin
Harcamaları
Ankara 9.346.337.000 559.456.000 9.905.793.000 5.045.083 1.963
İstanbul 22.405.325.000 1.087.754.000 23.493.079.000 14.160.467 1.659
Kocaeli 2.460.645.000 167.445.000 2.628.090.000 1.676.202 1.568
İzmir 5.411.552.000 394.096.000 5.805.648.000 4.061.074 1.430
Tunceli 45.496.000 61.160.000 106.656.000 85.428 1.248
Konya 2.162.341.000 378.575.000 2.540.916.000 2.079.225 1.222
Gaziantep 1.902.293.000 343.321.000 2.245.614.000 1.844.438 1.218
Kırşehir 191.526.000 76.052.000 267.578.000 223.498 1.197
Karaman 120.590.000 156.452.000 277.042.000 237.939 1.164
Eskişehir 789.993.000 113.394.000 903.387.000 799.724 1.130
Bayburt 36.519.000 47.490.000 84.009.000 75.620 1.111
Antalya 2.052.826.000 302.021.000 2.354.847.000 2.158.265 1.091
Gümüşhane 78.240.000 75.627.000 153.867.000 141.412 1.088
Erzincan 136.570.000 94.013.000 230.583.000 219.996 1.048
Yalova 190.986.000 38.498.000 229.484.000 220.122 1.043
Artvin 78.096.000 92.231.000 170.327.000 169.334 1.006
Kırıkkale 183.458.000 92.339.000 275.797.000 274.658 1.004
Çanakkale 359.885.000 141.085.000 500.970.000 502.328 997
Bingöl 104.396.000 156.910.000 261.306.000 265.514 984
Nevşehir 188.403.000 90.897.000 279.300.000 285.460 978
Kayseri 1.063.489.000 195.125.000 1.258.614.000 1.295.355 972
Bursa 2.425.932.000 232.306.000 2.658.238.000 2.740.970 970
Bolu 174.390.000 96.174.000 270.564.000 283.496 954
Kilis 79.440.000 43.026.000 122.466.000 128.586 952
Muğla 692.900.000 129.107.000 822.007.000 866.665 948
Sakarya 688.292.000 169.871.000 858.163.000 917.373 935
Sivas 347.388.000 233.031.000 580.419.000 623.824 930
Çankırı 107.342.000 67.863.000 175.205.000 190.909 918
Aydın 668.285.000 265.414.000 933.699.000 1.020.957 915
Samsun 872.082.000 274.178.000 1.146.260.000 1.261.810 908
Burdur 140.041.000 90.130.000 230.171.000 257.267 895
Giresun 197.032.000 180.867.000 377.899.000 425.007 889
Denizli 666.071.000 187.770.000 853.841.000 963.464 886
Yozgat 235.682.000 152.468.000 388.150.000 444.211 874
Afyon 441.064.000 174.979.000 616.043.000 707.123 871
Ardahan 24.707.000 64.536.000 89.243.000 102.782 868
Mersin 1.260.432.000 220.177.000 1.480.609.000 1.705.774 868
Rize 162.390.000 120.991.000 283.381.000 328.205 863
Trabzon 447.760.000 205.347.000 653.107.000 758.237 861
Kastamonu 150.772.000 165.152.000 315.924.000 368.093 858
Niğde 169.373.000 125.260.000 294.633.000 343.658 857
Sinop 78.303.000 96.569.000 174.872.000 204.568 855
Elazığ 260.691.000 225.028.000 485.719.000 568.239 855
Bitlis 134.423.000 153.593.000 288.016.000 337.156 854
Tekirdağ 606.675.000 138.928.000 745.603.000 874.475 853
Amasya 157.628.000 114.073.000 271.701.000 321.977 844
Adana 1.465.771.000 310.749.000 1.776.520.000 2.149.260 827
Erzurum 391.818.000 238.925.000 630.743.000 766.729 823

Tablo 1.8 (devam): Nüfus Başına Belediye, Bağlı Kuruluş ve İl Özel İdarelerinin Harcamaları (şirketler hariç)
Belediyeler ve
Harcamaları,
2013, TL
İl Özel
İdarelerinin
Harcamaları,
2013, TL
Toplam
Belediyeler ve İl
Özel İdarelerinin
Harcamaları
2013 nüfus
Kişi başına
Belediyeler,Bağlı
Kuruluşlar ve İl
Özel İdarelerinin
Harcamaları
Çorum 298.331.000 139.125.000 437.456.000 532.080 822
Edirne 249.174.000 75.519.000 324.693.000 398.582 815
Malatya 417.777.000 202.976.000 620.753.000 762.538 814
Kütahya 322.161.000 138.389.000 460.550.000 572.059 805
Kırklareli 202.388.000 71.254.000 273.642.000 340.559 804
Ağrı 194.771.000 246.036.000 440.807.000 551.177 800
Bilecik 112.450.000 52.990.000 165.440.000 208.888 792
Şırnak 142.516.000 230.765.000 373.281.000 475.255 785
Zonguldak 344.039.000 127.555.000 471.594.000 601.567 784
Hakkari 71.979.000 140.425.000 212.404.000 273.041 778
Isparta 237.209.000 80.270.000 317.479.000 417.774 760
Düzce 148.469.000 116.295.000 264.764.000 351.509 753
Hatay 809.350.000 317.434.000 1.126.784.000 1.503.066 750
Manisa 782.916.000 228.200.000 1.011.116.000 1.359.463 744
Ordu 351.309.000 181.852.000 533.161.000 731.452 729
Siirt 95.624.000 132.110.000 227.734.000 314.153 725
Şanlıurfa 621.539.000 681.131.000 1.302.670.000 1.801.980 723
Uşak 178.977.000 71.489.000 250.466.000 346.508 723
Karabük 150.220.000 14.241.000 164.461.000 230.251 714
Aksaray 189.286.000 78.057.000 267.343.000 382.806 698
Tokat 284.291.000 133.219.000 417.510.000 598.708 697
Diyarbakır 685.913.000 432.395.000 1.118.308.000 1.607.437 696
Adıyaman 231.670.000 182.564.000 414.234.000 597.184 694
Kahramanmaraş 527.425.000 217.422.000 744.847.000 1.075.706 692
Bartın 72.631.000 58.104.000 130.735.000 189.139 691
Van 293.587.000 443.192.000 736.779.000 1.070.113 689
Balıkesir 591.181.000 208.609.000 799.790.000 1.162.761 688
Iğdır 59.312.000 69.254.000 128.566.000 190.424 675
Muş 92.156.000 183.705.000 275.861.000 412.553 669
Batman 176.689.000 186.052.000 362.741.000 547.581 662
Osmaniye 191.910.000 108.876.000 300.786.000 498.981 603
Kars 69.895.000 96.873.000 166.768.000 300.874 554
Mardin 236.441.000 191.017.000 427.458.000 779.738 548
Toplam 71.789.236.000 14.977.848.000 86.767.084.000 76.667.864 1.132
Kaynak: www.muhasebat.gov.tr, Kaynak no 2, Nüfus: TÜİK.
Tablo 1.7’de yer alan şehirler itibariyle büyükşehir, il ve ilçe belediyeleri ve bağlı
kuruluşların harcamaları Muhasebat Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmaktadır.
Bu harcamalar 2013 yılı için illerin nüfuslarına bölündüğünde, iller arası kişi başına
belediyelerin harcamalarında ciddi bir eşitsizlik görülmektedir.
Tablo 1.8’de il özel idarelerinin harcamaları eklendiğinde belirli bir düzelme olsa da,
bölgesel gelir dağılımının bozukluğu görülmektedir.
2014 yılından itibaren büyükşehir belediyesi olan illerde il özel idarelerinin kapatılarak
gelirlerinin büyükşehir belediyelerine ve valiliklere devredileceği dikkate alınırsa,
2104 yılından sonra karşılaştırma yapılırken bu devir nedeniyle İBB harcamalarında
ortaya çıkacak olan artış dikkate alınmalıdır.

1.9. DÜNYADAKİ GENEL YÖNETİM GELİRLERİNİN İDARELERE GÖRE PAYI VE DAĞILIMI
Tablo 1.9a: Genel Yönetim Gelirlerinin İdarelere Göre
Dağılımı, 2011, %

Merkezi
Yönetim
Eyalet
Yönetimi
Mahalli
İdare
Sosyal
güvenlik
İsveç 56,1 0,0 36,9 7,0
Japonya 24,1 0,0 35,0 40,9
Danimarka 69,3 0,0 28,9 1,8
Finlandiya 42,9 0,0 28,8 28,3
İzlanda 71,9 0,0 27,9 0,2
İsviçre 32,4 28,5 18,8 20,2
Çek Cum. 67,0 0,0 18,5 14,4
İtalya 51,9 0,0 18,5 29,6
Polonya 52,1 0,0 17,9 30,0
Fransa 34,1 0,0 16,3 49,6
G. Kore 60,4 0,0 15,7 24,0
Estonya 69,5 0,0 15,4 15,2
Norveç 86,2 0,0 13,8 0,0
Slovenya 52,6 0,0 13,4 34,0
Avusturya 48,9 11,5 13,3 26,4
Slovakya 51,0 0,0 12,2 36,8
Kanada 36,5 43,2 12,1 8,3
Almanya 29,5 23,1 11,4 36,0
İspanya 32,4 23,4 11,0 33,2
Hollanda 56,9 0,0 10,5 32,7
Yeni Zelanda 89,6 0,0 10,4 0,0
Türkiye 62,8 0,0 10,4 26,8
Portekiz 70,3 0,0 10,1 19,7
İsrail 76,3 0,0 9,7 14,0
Birleşik Kırallık 90,6 0,0 9,4 0,0
Macaristan 67,0 0,0 9,3 23,7
İrlanda 78,9 0,0 7,5 13,6
Belçika 54,1 9,6 7,3 29,0
Luksemburg 65,3 0,0 6,8 27,9
Meksika 82,4 6,7 2,9 8,0
Yunanistan 71,0 0,0 2,6 26,5
Avustralya 61,2 38,8 0,0 0,0
ABD 54,0 46,0 0,0 0,0
OECD 60,3 7,7 13,3 18,7
Kaynak: OECD, Government at a Glance, 2013.
Tablo 1.9b: Genel Yönetim Gelirlerinin
içinde Mahalli İdarelerin
Gelirlerinin Payı, 2011, %
2006 2011
Danimarka 35,8 28,9
İsveç 34,7 36,9
Japonya 32,9 35,0
Finlandiya 26,5 28,8
İzlanda 25,7 27,9
G.Kore 22,0 15,7
İtalya 20,3 18,5
Çek Cum. 20,1 18,5
İsviçre 20,0 18,8
Polonya 18,9 17,9
Macaristan 17,1 9,3
Fransa 16,2 16,3
Türkiye 13,8 10,4
Norveç 13,7 13,8
Slovakya 13,6 12,2
İrlanda 13,0 7,5
Avusturya 12,8
Almanya 12,2 11,4
Hollanda 11,9 10,5
Portekiz 11,5 10,1
İspanya 10,9 11,0
Birleşik Krallık 10,7 9,4
Kanada 10,4 12,1
Yeni Zelanda 8,6 10,4
Lüksemburg 7,4 6,8
Belçika 7,3 7,3
Yunanistan 3,9 2,6
ABD 0,0 0,0
OECD 16,1 13,3
Kaynak: OECD, Government at a Glance,
2013 ve 2009.
Türkiye Genel
Yönetim gelirlerinin
idarelere
göre dağılımı
uluslararası verilerle
karşılaştırıldığında,
2013 yılında Genel
Yönetim içinde
Mahalli idarelerin
payının yüzde 10,4
ile kısıtlı olduğu
görülmektedir.
OECD ortalaması
ise yüzde 13,3’tür.
Türkiye 22. sıradadır.
Daha ilginç olanı
Türkiye’nin OECD’de
yer alan 2006 yılı
mahalli idarelerin
Genel Yönetim
gelirleri içindeki
payı yüzde 13,8’dir.
Dolayısıyla Genel
Yönetim gelirleri
içinde Mahalli
İdarelerin payının
2006 yılında
13,8’den 2011’de
10,4’e düştüğü
görülmektedir.
Danimarka
İsveç
Japonya
Finlandiya
İzlanda
G.Kore
İtalya
ÇekCum.
İsviçre
Polonya
Macaristan
Fransa
Türkiye
Norveç
Slovakya
İrlanda
Avusturya
Almanya
Hollanda
Portekiz
İspanya
BirleşikKırallık
Kanada
YeniZelanda
Lüksemburg
Belçika
Yunanistan
ABD
OECD
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2006
2011
13,8
10,4
Çizim 1.9. Genel Yönetim Gelirlerinin İçindeki Mahalli İdarelerin Gelirlerinin Payı, 2006 ve 2011, %

1.10. MALİ DESANTRALİZASYON
AUS
AUT
BEL
CAN
CHE
CZE
DEU
DNK
ESP
EST
FIN
FRA
GBR
GRC
HUNIRL
ISL
ISR
ITA
JPN
KOR
LUX
MEX
NLD
NOR
NZL
POL
PRT
SVK
SVN
SWE
TUR
USA
OECD
0
10
20
30
40
50
60
70
0 10 20 30 40 50 60 70
MerkeziYönetimDışıİdarelerinGelirlerininGenelYönetimGelirleriİçindekiPayı
Merkezi Yönetim Dışı İdarelerin Giderlerinin Genel Yönetim Giderleri İçindeki Payı
Çizim 1.10. Mali Desantralizasyon: Genel Yönetim Gelir ve Giderleri İçinde Merkezi Yönetim Dışı İdarelerin Payı, 2011
OECD tarafından ülkelerin merkezi yönetim ve sosyal güvenlik kurumları
dışındaki yerel yönetimlere ayrılan gelir ve giderleri dikkate alınarak üretilen mali
desantralizasyon grafiğine (Çizim 1.10) göre Türkiye sadece Yunanistan’ı arkasında
bırakabilmektedir.
Tablo 1.10: OECD Ülkeleri
Kaynak: OECD, Government at a Glance, 2013.
ABD
Almanya
Avustralya
Avusturya
Belçika
Birleşik Krallık
Çek Cumhuriyeti
Danimarka
Estonya
Finlandiya
Fransa
Güney Kore
Hollanda
İrlanda
İspanya
İsrail
İsveç
İsviçre
İtalya
İzlanda
Japonya
Kanada
Lüksemburg
Macaristan
Meksika
Norveç
Polonya
Portekiz
Slovakya
Slovenya
Şili
Türkiye
Yeni Zelanda
Yunanistan

1.11. İLLERE GÖRE VERGİ TAHSİLATI VE MAHALLİ İDARELERİN GELİRLERİ
Tablo 1.11: İllerin Genel Bütçe Vergi Gelirlerine Katkısı ve Mahalli İdarelerin
Gelirlerinin Karşılaştırılması, 2013, Bin TL
Genel Bütçe
Vergi Gelirlerinin
Tahsilatı
İller itibariyle
Mahalli İdarelerin
Gelirleri
Genel Bütçe
Vergi Gelirlerinin
Tahsilatı
İller itibariyle
Mahalli İdarelerin
Gelirleri
Adana 2.319.383 1.661.667 Konya 2.277.289 2.010.068
Adıyaman 261.279 449.069 Kütahya 542.817 495.103
Afyonkarahisar 511.964 606.581 Malatya 599.683 602.908
Ağrı 175.454 501.288 Manisa 1.559.432 922.566
Amasya 208.290 282.747 Kahramanmaraş 742.943 697.906
Ankara 42.804.583 8.887.781 Mardin 190.589 467.896
Antalya 4.337.730 2.262.301 Muğla 1.483.933 853.900
Artvin 195.227 194.191 Muş 123.900 393.149
Aydın 968.165 897.227 Nevşehir 219.647 266.424
Balıkesir 1.386.086 798.991 Niğde 182.918 290.110
Bilecik 194.679 169.293 Ordu 518.364 537.031
Bingöl 96.975 329.210 Rize 480.088 316.403
Bitlis 128.607 299.972 Sakarya 830.711 788.640
Bolu 296.705 262.503 Samsun 1.794.201 1.070.270
Burdur 266.900 222.998 Siirt 144.340 309.782
Bursa 6.765.491 2.528.562 Sinop 136.335 218.516
Çanakkale 683.633 456.355 Sivas 486.916 583.170
Çankırı 117.701 200.447 Tekirdağ 3.225.344 724.605
Çorum 388.923 510.095 Tokat 328.226 451.746
Denizli 1.133.661 769.272 Trabzon 1.081.555 654.129
Diyarbakır 950.304 1.076.165 Tunceli 55.731 127.802
Edirne 644.516 331.286 Şanlıurfa 801.333 1.437.771
Elazığ 458.672 519.261 Uşak 276.843 276.627
Erzincan 164.992 257.009 Van 406.376 686.421
Erzurum 566.984 533.851 Yozgat 246.380 432.599
Eskişehir 1.389.458 744.357 Zonguldak 1.616.861 480.329
Gaziantep 1.370.475 2.009.364 Aksaray 517.490 307.076
Giresun 290.515 383.267 Bayburt 37.856 97.078
Gümüşhane 69.048 167.306 Karaman 106.189 309.789
Hakkari 26.253 342.539 Kırıkkale 893.619 281.138
Hatay 3.440.093 1.048.562 Batman 272.366 396.422
Isparta 389.638 343.720 Şırnak 177.520 457.925
Mersin 6.519.966 1.460.922 Bartın 143.933 140.736
İstanbul 141.807.949 21.827.130 Ardahan 46.784 95.668
İzmir 36.338.519 5.501.643 Iğdır 67.603 134.829
Kars 135.923 215.103 Yalova 328.971 258.008
Kastamonu 420.700 345.294 Karabük 264.188 201.318
Kayseri 1.825.216 1.289.007 Kilis 55.813 120.494
Kırklareli 353.325 282.311 Osmaniye 265.860 322.055
Kırşehir 182.403 217.912 Düzce 320.239 221.547
Kocaeli 40.597.030 2.749.718 Merkez 1.134.563
Not: İller bazında bütçe gelirleri ve bütçe giderleri il sınırları Toplam 326.169.164 83.376.231
içindeki muhasebe birimlerince tahsil edilen ve ödenen tutarlardan oluşmaktadır.
Bakanlıkların merkez muhasebe birimlerince tahsil edilen ve ödenen tutarlar il ayrımına tabi tutulmaksızın merkez satırında yer
almaktadır.
Kaynak: www.muhasebat.gov.tr
Genel Bütçe Vergi Gelirlerinin Tahsilatı için bkz. Kaynak no 4.
İller itibariyle Mahalli İdarelerin Bütçe Gelirleri için bkz. Kaynak no 5.

5779 nolu Kanun ile il özel idareleri ve belediyelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı
toplamı üzerinden ayrılacak paylara ilişkin esas ve usuller düzenlenmektedir. Kanunun
ikinci maddesine göre;
(1) İl özel idareleri ve belediyelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden
pay verilir. Pay, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamından, vergi iadeleri
düşüldükten sonra kalan net tutar üzerinden hesaplanır.
(2) Genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamının; yüzde 2,85’i büyükşehir dışındaki
belediyelere, yüzde 2,50’si büyükşehir ilçe belediyelerine ve yüzde 1,15’i il özel
idarelerine ayrılır.
(3) Büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı
toplamının yüzde 5’i büyükşehir belediyelerine pay olarak ayrılır. Ayrıca genel bütçe
vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden büyükşehir ilçe belediyelerine ayrılan payların
yüzde 30’u büyükşehir belediye payı olarak ayrılır.
(4) Bakanlar Kurulu, bu maddede belirtilen oranları iki katına kadar artırmaya veya
kanuni haddine kadar indirmeye yetkilidir.
(5) Genel bütçe vergi gelirlerinden belediye ve il özel idarelerine ayrılan payların
dağıtımına esas belediye ve il nüfusları, her yılın Ocak ayından geçerli olmak üzere
İçişleri Bakanlığı tarafından, Türkiye İstatistik Kurumu’ndan alınmak suretiyle, İller
Bankası ve Maliye Bakanlığı’na bildirilir. Belde, köy, mahalle veya bunların bazı
kısımlarının bir belediyeye katılması veya birleşmesi halinde bu belediyelerin payı,
katılma veya birleşmenin fiilen gerçekleştiği tarihi takip eden Ocak ayının birinci
gününden itibaren yeni nüfuslarına göre hesaplanır.
Mahalli idarelerin iller bazında gelirleri, illerin genel bütçeye yaptıkları vergi katkısı
ile karşılaştırıldığında yerel yönetimlerin gelirlerindeki küçüklük dikkat çekmektedir.
İstanbul mahalli idareleri için inceleme yapıldığında toplam genel bütçe vergilerine
katkısı yüzde 44 iken, toplam mahalli idarelerin gelirleri içinde İstanbul’un oranı
yüzde 26 düzeyinde kalmaktadır.

2.
İSTANBUL
BÜYÜKŞEHİR
BELEDİYESİ,
BAĞLI KURULUŞLAR VE
İŞTİRAKLERİN
GİDER VE GELİRLERİ

2.1. İSTANBUL’DA YEREL HARCAMA YAPAN ÖNEMLİ KURUMLAR
Tablo 2.1: İstanbul’da Yerel Harcama Yapan Önemli Kurumlar, 2013, Bin TL
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Giderleri 8.596.357
Bağlı Kuruluşların Giderleri (İETT, İSKİ) 5.633.966
İstanbul İl Özel İdaresi Giderleri 1.087.754
İstanbul 39 İlçe Belediyesi Giderleri 8.064.279
İBB İştiraki olan Şirketlerin Giderleri 9.449.990
Not: Kurumlararası aktarmaları içermemektedir. O nedenle toplam verilmemiştir.
Kaynak: satır 1 ve 5: İBB Faaliyet Raporu, 2013; satır 3: www.muhasebat.gov.tr ve Kaynak no 2.
satır 2: Bağlı kuruluşlar İSKİ ve İETT faaliyet raporları 2013; satır 4: İlçe belediyeleri faaliyet raporları,
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İlçe Belediyeleri, Bağlı Kuruluşlar giderleri ayrıntılı
olarak ele alındığında 8.596.357.000 TL’nin Büyükşehir Belediyesi’nin giderleri,
5.633.966.000 TL’nin Büyükşehir Belediyesi’nin Bağlı Kuruluşları olan İETT ve
İSKİ’nin giderleri olduğu görülmektedir. İBB’ye dahil olmamakla birlikte Mahalli idare
kurumlarından olan İl Özel İdaresi’nin gideri oldukça küçük iken, İBB iştirakleri olan
şirketlerinin giderleri İBB giderlerinin üzerindedir. 39 ilçe belediyesinin giderleri ise
8 milyar TL civarındadır.
9.449.990
8.596.357
8.064.279
5.633.966
1.087.754
İBB İştiraki
Olan Şirketlerin
Giderleri
İstanbul Büyükşehir
Belediyesi
Giderleri
İstanbul 39 İlçe
Belediyesi
Giderleri
Giderleri
(İETT, İSKİ)
İstanbul İl Özel
İdaresi
Giderleri
Çizim 2.1. İstanbul’da Yerel Harcama Yapan Önemli Kurumlar, 2013, Bin TL

2.2. İSTANBUL İLİ İLÇE BELEDİYELERİNİN GELİR VE GİDERLERİ
Tablo 2.2: İstanbul İli İlçe Belediyeleri Gelir ve Giderleri, 2013, TL
Gelir Gider Gelir Gider
Adalar 14.599.394 20.968.811 Gaziosmanpaşa 202.201.991 288.231.417
Arnavutköy 159.336.047 164.950.396 Güngören 111.312.678 123.717.936
Ataşehir 218.728.144 278.250.516 Kadıköy 254.720.245 309.538.071
Avcılar 128.898.534 132.247.994 Kağıthane 188.949.612 198.084.133
Bağcılar 301.074.368 341.170.185 Kartal 179.588.921 199.243.588
Bahçelievler 192.232.242 184.907.356 Küçükçekmece 283.112.399 325.537.223
Bakırköy (2014) .. 238.236.378 Maltepe 162.940.657 213.247.359
Başakşehir 367.769.962 367.769.962 Pendik 184.601.333 197.421.709
Bayrampaşa 108.096.583 120.581.585 Sancaktepe 250.043.495 279.767.664
Beşiktaş 160.523.121 179.351.179 Sarıyer 124.246.412 170.620.239
Beylikdüzü 162.576.768 158.585.750 Silivri 91.029.209 111.820.910
Beykoz 96.090.489 128.895.970 Sultanbeyli .. 106.069.979
Beyoğlu 161.558.155 182.261.293 Sultangazi 163.437.746 216.652.369
Büyükçekmece 150.567.175 191.321.675 Şile 22.819.517 35.663.921
Çatalca 30.238.863 28.095.228 Şişli 326.715.527 410.644.544
Çekmeköy 93.495.745 102.430.413 Tuzla 158.948.577 178.183.633
Esenler 160.998.897 199.409.510 Ümraniye 283.158.533 289.995.000
Esenyurt 387.856.061 447.603.902 Üsküdar 296.043.735 309.361.979
Eyüp 188.186.405 185.243.247 Zeytinburnu 156.502.619 163.399.778
Fatih 213.710.795 284.795.864 Toplam İstanbul İlçe belediyeleri 8.064.278.665
Kaynak: Belediyelerin faaliyet raporları. * Başakşehir Belediyesi’nin 2013 giderlerinin yeraldığı faaliyet raporuna internetten ulaşılamamıştır.
İstanbul ilçe belediyelerinin önemli bir bölümü faaliyet raporlarını internet sitelerinden
yayınlamaktadır. Ancak kesin hesap cetvelleri ve belediyelerin iştiraki olan şirketlerle
ilgili mali bilgiler ilçe belediyelerinin sayfalarında çoğunlukla yer almamaktadır.
İstanbul ilçe belediyelerinin tek tek faaliyet raporlarından yola çıkılarak toplam giderlere
ulaşılmaya çalışıldığında 8 milyar TL civarında bir harcama yapıldığı anlaşılmaktadır.
Esenyurt
Şişli
Başakşehir
Bağcılar
Küçükçekmece
Kadıköy
Üsküdar
Ümraniye
Gaziosmanpaşa
Fatih
Sancaktepe
Ataşehir
Bakırköy(2014)
Sultangazi
Maltepe
Esenler
Kartal
Kağıthane
Pendik
Küçükçekmece
Eyüp
Bahçelievler
Beyoğlu
Beşiktaş
Tuzla
Sarıyer
Arnavutköy
Zeytinburnu
Beylikdüzü
Avcılar
Beykoz
Güngören
Bayrampaşa
Silivri
Sultanbeyli
Çekmeköy
Şile
Çatalca
Adalar
0
50.000.000
100.000.000
150.000.000
200.000.000
250.000.000
300.000.000
350.000.000
400.000.000
450.000.000
500.000.000
TL.
Çizim 2.2. İstanbul İlçe Belediyeleri Giderleri, 2013, TL

2.3. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İŞTİRAKLERİNİN GİDERLERİ
Tablo 2.3: İBB İştiraklerinin Giderleri, 2013, TL
Toplam Gider 9.449.989.726
1 İGDAŞ A.Ş. 4.456.231.279
2 KÜLTÜR A.Ş. 1.256.048.298
3 İSFALT A.Ş. 604.818.883
4 ULAŞIM AŞ 496.334.036
5 İSTAÇ A.Ş. 336.141.835
6 İSTON A.Ş. 323.834.976
7 KİPTAŞ A.Ş. 276.739.522
8 AĞAÇ A.Ş. 238.048.298
9 İ.OTOBÜS A.Ş 228.758.204
10 İ.H. EKMEK A.Ş. 164.775.711
11 İSPARK A.Ş. 155.377.393
12 İ.ENERJİ A.Ş. 155.138.102
13 SAĞLIK AŞ. 152.652.820
14 BELTUR A.Ş 103.454.097
15 İ.ŞEHİR HATLARI A.Ş. 100.524.326
16 İSBAK A.Ş. 100.073.000
17 SPOR A.Ş. 87.948.288
18 BELBİM A.Ş. 68.603.089
19 HAMİDİYE A.Ş. 66.412.527
20 BİMTAŞ A.Ş. 44.002.371
21 UGETAM A.Ş. 17.929.607
22 B.YÖNETİM A.Ş. 8.158.822
23 İSTİME 6.240.933
24 İ.İMAR A.Ş. 1.743.309
25 İ.D.T.M. A.Ş. 0
26 ÖZİDAŞ A.Ş. 0
Kaynak: İBB 2013 Faaliyet Raporu.
23.07.2004 tarih ve 24431 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan 5216 sayılı Büyükşehir
Belediyesi Kanunu’nun 26. maddesine göre,
Büyükşehir Belediyesi kendisine verilen
görev ve hizmet alanlarında, ilgili mevzuatta
belirtilen usullere göre sermaye şirketleri
kurabilmektedir. Ayrı bir tüzel kişiliğe ve
bütçeye sahip, yarı ticari nitelikte, ancak
yerel yönetime bağlı ve yerel yönetimin
genel denetimi altında çalışan özel amaçlı
bu kuruluşlar aracılığıyla bir çok hizmet
yürütülmektedir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ve
bağlı kuruluşlarının dışında iştiraki olan
şirketlerin giderleri ise 9.449.990.000 TL’dir.
Bu şirketlerin önemli bir kısmında % 100
kimilerinde de daha küçük ortaklığı olan
Büyükşehir Belediyesi yerel ve kamusal
bir çok hizmeti bu şirketler aracığıyla
yapmaktadır. Bu şirketlerin arasında
en büyüğü olan İGDAŞ’ın giderleri
4.456.231.279 TL’dir.
Çizim 2.3. İBB İştiraklerinin Giderleri, 2013, TL (en büyük harcama yapan 15 şirket)
4.456.231.279
1.256.048.298
604.818.883
496.334.036
336.141.835
323.834.976
276.739.522
238.048.298
228.758.204
164.775.711
155.377.393
155.138.102
152.652.820
103.454.097
100.524.326İ. ŞEHİR HATLARI A.Ş.
BELTUR A.Ş.
SAĞLIK A.Ş.
İ. ENERJİ A.Ş.
İSPARK A.Ş.
İ.H. EKMEK A.Ş.
İ. OTOBÜS A.Ş.
AĞAÇ A.Ş.
KİPTAŞ A.Ş.
İSTON A.Ş.
İSTAÇ A.Ş.
ULAŞIM A.Ş.
İSFALT A.Ş.
KÜLTÜR A.Ş.
İGDAŞ A.Ş.

2.4. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İŞTİRAKLERİNİN DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI
Tablo 2.4: İBB İştiraklerinin Dönem Kârı veya Zararı, 2013, TL
İGDAŞ A.Ş. 278.621.769 ULAŞIM AŞ 5.293.020
KİPTAŞ A.Ş. 65.224.782 UGETAM A.Ş. 3.953.821
İSTON A.Ş. 41.637.429 SAĞLIK AŞ. 2.598.648
İ.D.T.M. A.Ş. 35.002.649 İSFALT A.Ş. 2.500.598
İ.OTOBÜS A.Ş 22.919.208 İ.İMAR A.Ş. 2.202.675
AĞAÇ A.Ş. 19.811.267 İSBAK A.Ş. 1.050.750
İSTAÇ A.Ş. 16.781.088 HAMİDİYE A.Ş. 436.956
BELBİM A.Ş. 14.096.883 B.YÖNETİM A.Ş. 232.137
İ.H. EKMEK A.Ş. 11.095.518 BELTUR A.Ş 134.151
İ.ENERJİ A.Ş. 10.233.980 BİMTAŞ A.Ş. -1.697.666
İSPARK A.Ş. 7.981.000 SPOR A.Ş. -11.540.015
KÜLTÜR A.Ş. 6.224.915 İ.ŞEHİR HATLARI A.Ş. -17.517.387
Kaynak: İBB Faaliyet Raporu, 2013. TOPLAM 517.278.176
İBB iştiraki olan şirketlerin 2013 toplam kârı 517 milyon TL civarındadır.
Bu kârın 279 milyon TL’si İGDAŞ’ın kârından kaynaklanmaktadır.
Çizim 2.4. İBB İştiraklerinin Dönem Kârı veya Zararı, 2013, TL
-50.000.000
0
50.000.000
100.000.000
150.000.000
200.000.000
250.000.000
300.000.000
278.621.769
65.224.782
41.637.429
35.002.649
22.919.208
19.811.267
16.781.088
14.096.883
11.095.518
10.233.980
7.981.000
6.224.915
5.293.020
3.953.821
2.598.648
2.500.598
2.202.675
1.050.750
436.956
232.137
134.151
-1.697.666
-11.540.015
-17.517.387
İGDAŞA.Ş.
KİPTAŞA.Ş.
İSTONA.Ş.
İ.D.T.M.A.Ş.
İ.OTOBÜSA.Ş
AĞAÇA.Ş.
İSTAÇA.Ş.
BELBİMA.Ş.
İ.H.EKMEKA.Ş.
İ.ENERJİA.Ş.
İSPARKA.Ş.
KÜLTÜRA.Ş.
ULAŞIMAŞ
UGETAMA.Ş.
SAĞLIKAŞ.
İSFALTA.Ş.
İ.İMARA.Ş.
İSBAKA.Ş.
HAMİDİYEA.Ş.
BOĞAZİÇİYÖNETİMA.Ş.
BELTURA.Ş
BİMTAŞA.Ş.
SPORA.Ş.
İ.ŞEHİRHATLARIA.Ş.

2.5. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, BAĞLI KURULUŞLAR (İSKİ, İETT),
İL ÖZEL İDARESİ VE İBB İŞTİRAKLERİNİN GİDERLERİ, 2008-2013
Tablo 2.5: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Bağlı Kuruluşlar (İSKİ, İETT) ve İl Özel İdaresi ve
İBB İştiraklerinin Giderleri, Bin TL
Cari fiyat 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Belediyesi
5.442.188 6.179.384 6.503.331 7.112.092 7.178.079 8.596.358
Bağlı Kuruluşlar
(İETT, İSKİ)
4.110.472 3.835.868 3.511.289 3.777.200 4.442.374 5.633.966
İstanbul İl Özel
İdaresi
513.136 557.827 422.171 626.436 832.043 1.087.754
İBB İştiraki olan
Şirketler
5.012.372 5.976.666 6.736.904 9.449.990
TÜFE 2003=100 160,44 170,91 181,85 200,85 213,23 229,01
Sabit fiyat 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Belediyesi
3.392.039 3.615.578 3.576.206 3.540.997 3.366.355 3.753.704
Bağlı Kuruluşlar
(İETT, İSKİ)
2.561.999 2.244.379 1.930.871 1.880.608 2.083.372 2.460.140
İstanbul İl Özel
İdaresi
319.831 326.386 232.153 311.892 390.209 474.981
İBB İştiraki olan
Şirketler
2.756.322 2.975.686 3.159.454 4.126.453
Kaynaklar: 1. satır İBB faaliyet raporları 3. satır www.muhasebat.gov.tr, Kaynak no 2
2. satır bağlı kuruluşların faaliyet raporları 4. satır İBB faaliyet raporları 5. TÜFE, TÜİK.
İstanbul mahalli idareleri içinde en büyük harcama İBB tarafından yapılmaktadır. İBB
ve bağlı kuruluşların hesaplanan giderleri 2008-2013 arasında sabit kaldığı söylenebilir.
Ancak yukarıda listesi verilen İBB iştiraki olan şirketlerin harcamaları gerek İBB, gerek
bağlı kuruluşların üzerindedir. Çizim 2.5. İBB iştiraklerinin ekonomik olarak önemli bir
büyüklük olduğunu ve veri bulunabilen 2010 yılından itibaren giderlerinin sabit fiyatla
artış gösterdiğini ortaya koymaktadır.
0
500.000
1.000.000
1.500.000
2.000.000
2.500.000
3.000.000
3.500.000
4.000.000
4.500.000
2008
2009
2010
2011
2012
2013
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Bağlı Kuruluşlar (İETT, İSKİ) İBB İştiraki olan Şirketler
İ.D.T.M. A.Ş • İSTON A.Ş. • İSTANBUL
AĞAÇ VE PEYZAJ A.Ş. • İSTANBUL
ENERJİ A.Ş. • KİPTAŞ • BELBİM A.Ş.
• İGDAŞ • İSTANBUL OTOBÜS A.Ş. •
BELTUR A.Ş. • İSBAK A.Ş. •
KÜLTÜR A.Ş. • BİMTAŞ • İSFALT A.Ş.
• SAĞLIK A.Ş. • HALK EKMEK A.Ş. •
İSPARK A.Ş. • ŞİŞLİ KÜLTÜR A.Ş. •
HAMİDİYE A.Ş. • İSTAÇ A.Ş. • SPOR
A.Ş. • İSTANBUL İMAR A.Ş. •
İSTANBUL ULAŞIM A.Ş. • UGETAM
A.Ş. • İSTANBUL ŞEHİR HATLARI A.Ş.
• BOĞAZİÇİ YÖNETİM A.Ş. • ISTIME
MEDYA A.Ş. • ISTTELKOM A.Ş. •
ÖZİDAŞ
Çizim 2.5. İBB, Bağlı Kuruluşlar ve İştiraklerin Giderleri, Sabit Fiyat, Bin TL

2.6. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ HARCAMALARI
Tablo 2.6: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Harcamaları, Planlanan ve Gerçekleşen, Daire Başkanlıkları, 2013, TL
Planlanan Gerçekleşen Planlanan Gerçekleşen
Mali Hizmetler DB 1.908.994.000 1.513.036.084 Mezarlıklar Müdürlüğü 126.391.000 118.357.932
Fen İşleri DB 981.735.000 911.429.057 Zabıta DB 98.787.000 100.883.464
Yol Bakım ve Altyapı DB 669.978.000 890.466.312 Satınalma DB 69.641.000 78.087.813
Emlak Yönetimi DB 599.950.000 768.500.988 Etüd ve Projeler DB 102.083.000 61.377.933
Park ve Bahçeler DB 424.776.000 675.104.128 İmar ve Şehircilik DB 48.808.000 51.007.644
Raylı Sistem DB 781.167.000 637.986.570 1.Hukuk Müşavirliği 41.887.000 42.410.462
Destek Hizmetleri DB 554.131.000 599.140.259 Basın Yayın ve Halkla İlişkiler DB 28.408.000 35.595.609
Kaynak Geliştirme ve İştirakler DB 5.556.000 463.289.465 Bilgi İşlem DB 27.092.000 31.401.318
Çevre Koruma ve Kontrol DB 394.103.000 402.269.735 Yazı İşleri ve Kararlar DB 10.518.000 11.459.943
Sağlık ve Sosyal Hizmetler DB 255.550.000 314.813.495 Deprem ve Risk Yönetimi DB 34.750.000 7.277.704
İK ve Eğitim DB 328.118.000 300.509.553 Boğaziçi İmar Müdürlüğü 6.925.000 6.079.653
İtfaiye DB 266.070.000 274.309.525 Teftiş Kurulu Başkanlığı 4.700.000 4.436.771
Ulaşım DB 112.390.000 175.806.476 Özel Kalem 12.128.000 1.280.923
Kültür ve Sosyal İşler DB 103.504.000 119.302.271 İç Denetim Başkanlığı 860.000 736.789
Kaynak: İBB Faaliyet Raporu ve Ödenek Cetveli, 2013. TOPLAM 8.000.000.000 8.596.357.876
Daire başkanlıkları temelinde yapılan harcamalar incelendiğinde, içinde faiz ödemeleri
ve iştiraklerin sermaye artışlarını da içeren Mali Hizmetler Dairesi, Fen İşleri Dairesi
ve Yol Bakım ve Altyapı Dairesinin en büyük harcama yapan üç daire olduğu
görülmektedir. İçinde kamulaştırma bedellerinin olduğu Emlak Yönetimi Dairesi ve
Park ve Bahçeler Dairesi de 4. ve 5. büyük harcamayı yapmaktadır (Çizim 2.6). Tablo
2.6 ise planlanan ve gerçekleşen harcamaları daireler temelinde karşılaştırmaktadır.
Bu karşılaştırmalardan çıkan en önemli özelliklerden birisi Park ve Bahçeler Dairesi ile
ilgilidir. Park ve Bahçeler Dairesi için planlanan harcama 425 milyon iken gerçekleşen
harcama 675 milyon TL olmuştur. Buna karşın Deprem ve Risk Yönetim Dairesi’nin
harcaması 35 milyon olarak planlanmışken 7 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Park
ve Bahçeler Daire Başkanlığı’nın harcamaları çok yüksektir. Bu Daire’nin gerçekleşen
harcaması planlanan harcamanın çok üzerinde olmuştur.
Çizim 2.6. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Harcamaları, Daire Başkanlıkları, 2013, TL
0 200.000.000 400.000.000 600.000.000 800.000.000 1.000.000.000 1.200.000.000 1.400.000.000 1.600.000.000
İç Denetim Başkanlığı
Özel Kalem
Teftiş Kuruluş Başkanlığı
Boğaziçi İmar Müdürlüğü
Deprem ve Risk Yönetimi DB
Yazı işleri ve Kararlar DB
Bilgi İşlem DB
Basın Yayın ve Halkla İlişkiler DB
1. Hukuk Müşavirliği
İmar ve Şehircilik DB
Etüd ve Projeler DB
Satın Alma DB
Zabıta DB
Mezarlıklar Müdürlüğü
Kültür ve Sosyal İşler DB
Ulaşım DB
İtfaiye DB
İK ve Eğitim DB
Sağlık ve Sosyal Hizmetler DB
Çevre Koruma DB
Kaynak Geliştirme ve İştirakler DB
Destek Hizmetleri DB
Raylı Sistem DB
Park ve Bahçeler DB
Emlak Yönetimi DB
Yol Bakım ve Altyapı DB
Fen İşleri DB
Mali Hizmetler DB

2.7. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ GİDERLERİNİN DAĞILIMI
Tablo 2.7: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Giderlerinin Dağılımı, 2013, TL
Amaçlarına Göre Sınıflandırma Fonksiyonel Sınıflandırma
Diğer İdari 1.209.948.493 1) Genel Kamu Hizmetleri 2.376.183.304
Ulaştırma 1.642.631.331 2) Savunma Hizmetleri 0
Acil Durum 265.784.192 3) Kamu Düzeni ve Güvenlik Hizmetleri 520.519.825
Güvenlik 149.422.416 4) Ekonomik İşler ve Hizmetler 2.114.012.016
Mali İşler 1.474.819.979 5) Çevre Koruma Hizmetleri 1.077.373.863
Çevre 1.076.754.634 6) İskân ve Toplum Refahı Hizmetleri 1.803.411.113
İskân 1.798.161.175 7) Sağlık Hizmetleri 133.948.999
Sağlık 133.948.999 8) Dinlenme, Kültür ve Din Hizmetleri 252.722.018
Dinlenme, Kültür, Spor 252.722.019 9) Eğitim Hizmetleri 121.582.799
Din 118.357.932 10) Sosyal G. ve Sosyal Yardım Hizmetleri 196.602.937
Eğitim 121.582.799 Toplam 8.596.356.874
Sosyal Yardım 352.223.907 Kaynak: Amaçlarına göre sınıflandırma için bkz. Tablo 2.8; İBB fonksiyonel
sınıflandırma İBB Bilgi Edinme’den talep edilerek alınmıştır.
Toplam 8.596.357.876
Çizim 2.7. İBB Giderlerinin Amaçlarına Göre Dağılımı, 2013, %
DİĞERİDARİ:14,08
SAĞLIK: 1,56
DİN: 1,38
GÜVENLİK:1,74
MALİİŞLER:17,16
ÇEVRE: 12,53
EĞİTİM: 1,41
İSKAN: 20,92
SOSYALYARDIM:4,10
ULAŞTIRMA: 19,11
ACİLDURUM:3,09
DİNLENME,KÜLTÜR,SPOR:2,94
Varolan uluslararası
sınıflandırmalardan
“Fonksiyonel
Sınıflandırma”
mahalli idarelerin
harcamalarının
ayrıştırılması için çeşitli
kısıtlar taşımaktadır.
Bunların başında
ulaştırma ve acil
duruma yönelik
harcamaların Genel
Kamu Hizmeti ve Kamu
Düzeni ve Güvenlik
Hizmetleri başlığı
içinde kalmaları ve ayrı
olarak görülememeleri
gelmektedir. Bu nedenle
kesin hesap gider
cetvelleri üzerinden
giderek “Amaçlarına
Göre Sınıflandırma”
olarak isimlendirdiğimiz
bir başka sınıflandırmayı
yapmayı uygun bulduk.
Bu sınıflandırmanın
fonksiyonel
sınıflandırma ile
karşılaştırılması ve
ayrıştırma yöntemi Tablo
2.8’de verilmektedir.

2.8. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ GİDERLERİNİN AMAÇLARINA GÖRE DAĞILIMI
Tablo 2.8: İBB Giderleri, Amaçlarına Göre Sınıflandırma, 2013
Başlık İçerik 2013 Alt Başlık İçerik 2013
Sosyal
Yardım
İBB 2013 Kesin Hesap
Cetvellerinde yer alan Sağlık
ve Sosyal Hizmetler Dairesi
tarafından yapılan sosyal yardım
giderlerinin tümü (fonksiyonel
sınıflandırmaya göre 10) ve
diğer daireler tarafından hane
halkına ve kâr amacı gütmeyen
kuruluşlara transferler ve görev
zararlarının tümü alınmıştır
352.223.907
Sosyal
Yardım
Sağlık ve Sosyal Hizmetler
Dairesi tarafından yapılan
sosyal yardım giderleri
196.602.937
Cari
transferler
Diğer daireler tarafından
hane halkına ve kâr amacı
gütmeyen kuruluşlara
transferler ve görev
zararlarının tümü
155.620.970
Eğitim
İnsan Kaynakları ve Eğitim
Dairesi tarafından yapılan Eğitim
Hizmetleri giderleri (fonksiyonel
sınıflandırmaya göre 09)
121.582.799 .. .. ..
Dinlenme,
Kültür, Spor
Kültür ve Sosyal İşler Dairesi
harcamalarının tümü, Basın,
Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi
yayın hizmetleri ve Destek
Hizmetleri Dairesi dinlenme
ve spor hizmetleri (fonksiyonel
252.722.019
Kültür
Kültür ve Sosyal İşler Dairesi
harcamalarının tümü ve
Basın ve Yayın Dairesinin
yayın ve yayım hizmetleri
giderleri
128.091.725
Dinlenme ve
Spor
Destek Hizmetleri Dairesi
dinlenme ve spor hizmetleri
giderleri
124.630.294
Din
Din hizmetleri olarak Mezarlıklar
Müdürlüğü giderleri alınmıştır
(fonksiyonel sınıflandırmaya
göre 01)
118.357.932 .. .. ..
Sağlık
Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dairesi
ve İtfaiye Dairesi sağlık hizmetleri
harcamaları (fonksiyonel
133.948.999
Toplum
sağlık
Sağlık ve Sosyal Hizmetler
Dairesi sağlık giderleri
118.415.962
İtfaiye sağlık
İtfaiye Dairesi sağlık
giderleri
15.803.037
İskân
Fen İşleri Dairesi giderlerinin ve
Boğaziçi İmar Müdürlüğü iskân ve
toplum refahı hizmetlerinin tümü
(fonksiyonel sınıflandırmaya göre
06) İmar ve Şehircilik Dairesi, Etüd
ve Projeler Dairesi giderlerinin,
Emlak Yönetimi Dairesi cari
transferler hariç (sosyal yardım
içinde) tümü
1.798.161.175
Fen İşleri
Dairesi
Fen İşleri Dairesi iskân ve
toplum refahı hizmetleri
giderleri
911.429.057
Boğaziçi
İmar
Müdürlüğü
Boğaziçi İmar Müdürlüğü
iskân ve toplum refahı
hizmetleri giderleri
6.079.653
İmar ve
Şehircilik
Dairesi
İmar ve Şehircilik Dairesi
cari transerler hariç tüm
giderleri
50.967.644
Etüd ve
Projeler
Dairesi
Etüd ve Projeler Dairesi cari
transerler hariç tüm giderleri
61.287.933
Emlak
Yönetimi
Dairesi
Kamulaştırma giderleri 699.992.107
Cari transferler
kamulaştırma giderleri hariç
diğer
68.404.781

Tablo 2.8 (devamı): İBB Giderleri, Amaçlarına Göre Sınıflandırma, 2013
Başlık İçerik 2013 Alt Başlık İçerik 2013
Çevre
Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi
ve Park ve Bahçeler Dairesi
harcamalarının cari transferler
hariç (Sosyal yardım içinde) tümü
05)
1.076.754.634
Çevre
Koruma
Çevre Koruma ve Kontrol
Dairesi cari transferler hariç
(sosyal yardım içinde) tümü
401.890.820
Park ve
Bahçeler
Park ve Bahçeler Dairesi
cari transferler hariç (sosyal
yardım içinde) tümü
674.863.814
Mali İşler
Mali Hizmetler Dairesi
harcamalarının cari transferler
hariç (sosyal yardım içinde) tümü
04)
1.478.819.979
Faiz giderleri
Mali Hizmetler Dairesi’nce
yapılan faiz ödemeleri
128.818.599
Borç verme
bağlı kuruluş ve ilçe
belediyelerine borç verme
675.000.000
Sermaye
transferi
bağlı kuruluş ve ilçe
belediyelerine sermaye
transferi (bağış)
538.105.840
Diğer Mali
yapılan faiz ödemesi ve
sermaye transferi dışındaki
harcamaları
136.895.540
Acil Durum
Deprem ve Risk Yönetimi Dairesi
harcamalarının tümü ve İtfaiye
Dairesi sağlık harcamaları hariç
(sağlık harcamaları içinde) tümü
03)
265.784.192
Deprem
Deprem ve Risk Yönetimi
Dairesi harcamalarının tümü
7.277.704
İtfaiye
İtfaiye Dairesi sağlık
harcamaları hariç (sağlık
harcamaları içinde) tümü
258.506.488
Güvenlik
Zabıta Dairesi harcamalarının
tümü ve Destek Hizmetleri Dairesi
güvenlik hizmetleri harcamaları
03)
149.422.416
Zabıta
Zabıta Dairesi
harcamalarının tümü
100.883.464
Güvenlik
Destek Hizmetleri Dairesi
güvenlik hizmetleri
harcamaları
48.538.952
Ulaştırma
Raylı Sistem Dairesi ve Yol bakım
ve Altyapı Dairesi harcamalarının
tümü, Ulaşım Dairesi cari
transferler hariç (sosyal yardım
içinde) tümü
1.642.631.331
Raylı sistem
Raylı Sistem Dairesi
harcamalarının tümü
637.986.570
Yol Bakım
Yol Bakım ve Altyapı Dairesi
harcamalarının tümü,
890.466.312
Ulaşım
Ulaşım Dairesinin cari
transferler hariç (Sosyal
yardım içinde) tümü
114.178.449
Diğer İdari
Özel Kalem, Bilgi İşlem, Yazı
İşleri ve Kararlar, Teftiş kurulu,
İç Denetim, Hukuk Müşavirliği,
Satın Alma, Kaynak Geliştirme ve
İştirakler daireleri ve diğer hiçbir
yerde gözükmeyen harcamalar
1.209.948.493
Borç verme
Kaynak Geliştirme ve
İştirakler Dairesi şirketlere
sermaye artışı amaçlı
harcaması
416.958.040
Diğer 792.990.453
Kaynak: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 2013 Kesin Hesap Cetveli, http://application2.ibb.gov.tr/maliyonetim/raporlar.aspx, Kaynak no 3.

2.9. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ GİDERLERİNİN AMAÇLARINA VE YILLARA GÖRE
DAĞILIMI
Tablo 2.9: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Giderlerinin Amaçlarına ve Yıllara Göre Dağılımı, TL
Cari Fiyat
Sosyal
Yardım
Eğitim
Dinlenme,
Kültür, Spor,
Din
Sağlık İskân Çevre Acil Durum Güvenlik Ulaştırma Mali İşler Diğer İdari
TÜFE
2003=
100
2006 133.513.710 59.695.427 69.088.911 53.305.320 1.699.594.863 355.235.433 136.903.539 41.915.386 742.079.093 476.584.971 403.187.327 134,49
2007 230.385.778 62.947.718 133.651.188 69.784.022 1.892.799.146 530.408.495 216.803.671 58.985.945 887.273.684 370.923.959 384.492.981 145,77
2008 228.537.655 73.608.217 160.768.467 82.139.251 1.690.009.807 686.737.466 316.877.458 72.246.089 1.256.109.417 396.142.163 479.011.729 160,44
2009 265.711.938 85.256.181 204.895.344 88.320.818 1.263.146.782 680.054.721 202.090.478 77.985.759 1.978.120.068 861.651.986 472.149.549 170,91
2010 210.088.599 73.719.941 136.787.805 66.445.042 1.240.953.509 617.399.107 190.494.914 86.522.301 2.019.090.819 1.384.200.791 477.628.022 181,85
2011 296.214.069 84.646.693 237.194.604 63.801.241 1.043.539.300 743.481.302 223.289.095 102.573.195 1.553.192.119 2.224.417.917 539.742.606 200,85
2012 314.083.975 106.380.173 326.613.118 96.662.429 1.387.628.521 892.780.131 236.897.073 119.458.036 1.361.732.784 1.565.246.611 770.596.048 213,23
2013 352.223.907 121.582.799 371.079.951 133.948.999 1.798.161.175 1.076.754.634 265.784.192 149.422.416 1.642.631.331 1.474.819.979 1.209.948.493 229,01
Sabit Fiyat, 2003=100
Sosyal
Yardım
Eğitim
Dinlenme,
Kültür, Spor,
Din
Sağlık İskân Çevre Acil Durum Güvenlik Ulaştırma Mali İşler Diğer İdari
2006 99.274.080 44.386.517 51.371.039 39.635.155 1.263.733.261 264.135.202 101.794.586 31.166.173 551.772.692 354.364.615 299.789.819
2007 158.047.457 43.182.903 91.686.347 47.872.691 1.298.483.327 363.866.704 148.729.966 40.465.078 608.680.582 254.458.365 263.766.880
2008 142.444.312 45.878.968 100.204.729 51.196.242 1.053.359.391 428.033.823 197.505.272 45.029.973 782.915.368 246.909.850 298.561.287
2009 155.468.924 49.883.670 119.884.936 51.676.799 739.071.314 397.902.242 118.243.800 45.629.723 1.157.404.522 504.155.395 276.256.245
2010 115.528.512 40.538.873 75.220.129 36.538.379 682.405.009 339.510.095 104.753.871 47.578.939 1.110.305.647 761.177.229 262.649.448
2011 147.480.244 42.144.234 118.095.397 31.765.617 519.561.514 370.167.439 111.172.066 51.069.552 773.309.494 1.107.502.075 268.729.204
2012 147.298.211 49.889.871 153.174.093 45.332.471 650.766.084 418.693.491 111.099.317 56.023.090 638.621.575 734.064.911 361.391.947
2013 153.802.850 53.090.607 162.036.571 58.490.458 785.188.933 470.177.998 116.057.898 65.247.114 717.274.936 643.998.070 528.338.716
Kaynak: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 2013 Kesin Hesap Cetveli, http://application2.ibb.gov.tr/maliyonetim/raporlar.aspx, Kaynak no 3. TÜFE, TÜİK.
Çizim 2.9. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Giderlerinin Amaçlarına ve Yıllara Göre Dağılımı, TL
0
200.000.000
Sosyal
Yardım
Eğitim Dinlenme,
Kültür,
Din
Sağlık İskân Çevre Acil
Durum
Güvenlik Ulaştırma Mali
İşler
Diğer
İdari
400.000.000
600.000.000
800.000.000
1.000.000.000
1.200.000.000
1.400.000.000
2009
2010
2011
2012
2013

2.10. İSKÂN, ULAŞTIRMA, MALİ ve İDARİ AMAÇLI HARCAMALARIN AYRINTILARI
Tablo 2.8’de DİN Hizmetleri harcamaları ayrı olarak verilebilmiştir. Ancak Mezarlıklar
Müdürlüğü’nün 2012 yılında kurulmuş olmasından dolayı Tablo ve Çizim 2.9’da Din Hiz-
metleri Kültür ve Dinlenme Hizmetleri’nin altında gösterilebilmektedir. Diğer yandan Me-
zarlıklar Müdürlüğü dışında yayınlar ve diğer sosyal faaliyetler açısından din amaçlı olanlar
ayrıştırılamamaktadır.
Tablo ve Çizim 2.9’da görülen İSKÂN amaçlı harcamaları 2009-2013 yılları arasında en yük-
sek harcamalardan biridir.
2013 yılında İDARİ harcamalarda önemli bir artış görülmektedir. Bu artış Kaynak Geliştirme
ve İştirakler Dairesi’nin iştiraklere yönelik sermaye artışı harcamasından kaynaklanmaktadır
(Tablo 2.10a).
Tablo 2.10a: Kaynak Geliştirme ve
İştirakler Daire Başkanlığı, Borç
Verme (İştiraklere sermaye artışı)
2006 9.697.401
2007 15.114.053
2008 11.835.018
2009 70.455.018
2010 9.214.533
2011 66.043.598
2012 163.087.967
2013 416.958.040
Kaynak: İBB kesin hesap cetvelleri, Kaynak no 3.
MALİ İşler Harcamaları 2011 yılında önemli bir artış göstermektedir. Bu artış 2010 yılında
başlamış ve 2011 yılında daha da yükselmiştir. İBB’nin faiz harcamalarında ise 2010 yılından
sonra bir azalma görülmektedir. Yurtiçi sermaye transferi giderlerinde ve yurtiçi borç verme
giderlerinde 2011 yılında bir artış görülmektedir. Yurtiçi sermaye transferinin hemen tümü
bağlı kuruluşlardan İETT’ye verilen yatırım amaçlı bağıştan oluşmaktadır. Küçük bir kısmı
ise ilçe belediyelerine yapılan sermaye transferleridir. Yurtiçi borç verme ise faaliyet raporla-
rında bağlı kuruluşlara verilen borçlardan oluşmaktadır (Tablo 2.10b).
2009-2013 yılları incelendiğinde İSKÂN, ULAŞTIRMA, MALİ ve İDARİ amaçlı
harcamaların üç önemli harcama olduğu görülmektedir. Bunlar aşağıda incelenecektir.
Tablo 2.10b: Mali İşler Daire Başkanlığı Harcamalarının Ayrıntıları
Faiz Ödemeleri
Yurtiçi Sermaye
Transferi
Yurtiçi Borç Verme
2006 43.473.260 224.876.609 61.400.820
2007 51.807.478 205.750.000 0
2008 176.643.136 64.484.000 0
2009 237.323.042 455.650.000 0
2010 309.371.204 8.000.000 810.050.000
2011 233.536.915 673.710.100 1.134.713.659
2012 181.546.356 455.000.000 800.000.000
2013 128.818.599 538.105.840 675.000.000

ULAŞTIRMA amaçlı harcamalar 2009 yılından sonra azalma göstermekle beraber en yük-
sek üç harcamadan biridir. Ulaştırma amaçlı harcamaların içinde Ulaşım Dairesi, Raylı Sis-
tem Dairesi ve Yol Bakım ve Altyapı Dairesi bulunmaktadır. Ulaşım Dairesi 2010 ve 2011
yıllarında en büyük harcama yapan dairelerden biriyken 2012 yılında Raylı Sistem ve Yol
Bakım ve Altyapı daireleri kurulmuş ve gerek Ulaşım Dairesi’nin gerek ise üç dairenin top-
lam harcamalarında 2010 yılına göre bir azalma olmuştur (Tablo 2.10c).
Tablo 2.10c: İBB Bünyesinde Ulaşım ile İlgili Dairelerin Harcamaları, TL
2010 2011 2012 2013
Ulaşım DB 2.032.195.376 1.574.174.690 117.652.480 175.806.476
Raylı Sistem DB 588.261.515 637.986.570
Yol Bakım ve Altyapı DB 682.730.734 890.466.312
Toplam 2.032.195.376 1.574.174.690 1.388.644.729 1.704.259.358
İstanbul’da gerçekleştirilen raylı sistem inşaatına Ulaştırma Bakanlığı da harcama yapmakta-
dır (2013 faaliyet raporu sf.108).

2.11. BAĞLI KURULUŞLARIN HARCAMALARI
Tablo 2.11: Bağlı Kuruluşların Amaçlarına Göre Harcamaları, TL
Cari Fiyat
İSKİ (Çevre) İSKİ (İskân) İETT (Ulaştırma) TÜFE, 2003=100
2008 685.015.847 1.606.454.435 1.819.001.261 160,44
2009 579.794.114 1.410.838.275 1.845.235.529 170,91
2010 418.229.529 1.653.028.200 1.440.031.442 181,85
2011 556.815.674 1.827.114.687 1.393.270.084 200,85
2012 518.968.981 2.599.861.644 1.323.543.571 213,23
2013 686.266.441 3.077.808.626 1.869.890.723 229,01
İSKİ (Çevre) İSKİ (İskân) İETT (Ulaştırma)
2008 426.960.762 1.001.280.500 1.133.757.954
2009 339.239.432 825.486.089 1.079.653.343
2010 229.985.993 909.006.434 791.878.714
2011 277.229.611 909.691.156 693.686.873
2012 243.384.599 1.219.275.732 620.711.706
2013 299.666.583 1.343.962.546 816.510.512
Kaynak: Kuruluşların faaliyet raporları, TÜFE, TÜİK.
İSKİ’nin harcamalarından atık su ile ilgili olan çevre harcamaları dışında kalanların
tümü iskân amaçlıdır. İSKİ’nin iskân amaçlı harcamaları ve İETT’nin tüm harcamalarını
oluşturan ulaştırma amaçlı harcamalarda azalma görülmektedir.
Çizim 2.11. Bağlı Kuruluşların Amaçlarına Göre Harcamaları, Sabit Fiyat, TL
0
200.000.000
400.000.000
600.000.000
800.000.000
1.000.000.000
1.200.000.000
1.400.000.000
1.600.000.000
2008 2009 2010 2011 2012 2013
İSKİ (Çevre)
İSKİ (İskân)
İETT (Ulaştırma)

2.12. İSKİ GELİR VE GİDERLERİNDEN AYRINTILAR
Tablo 2.12: İSKİ Gelir ve Giderlerinden Ayrıntılar, TL
GELİR
Gelirler içinde
su satış hasılatı
GİDER
Giderler içinde
İBB’ye ayrılan pay
Olumlu Faaliyet
Sonucu (fazla)
2011 2.891.247.046 2.606.192.004 2.383.930.361 1.347.661 507.316.685
2012 3.588.598.558 3.013.808.048 3.118.830.625 230.650.713 469.767.933
2013 3.792.044.081 3.384.144.534 3.764.075.067 461.076.753 27.969.014
Kaynak: www.iski.gov.tr, İSKİ faaliyet raporları.
2.13. İSKİ SU TARİFESİ
Tablo 2.13: İSKİ Su Tarifesi, TL
Cari Fiyat
Konut 1 (Konut
başına 0-10 m3/Ay’a
kadar kullanım)
Konut 2 (Konut
başına 10-20 m3/Ay
arası kullanım)
Konut 3 (Konut
başına 20 m3/Ay’dan
fazla kullanım)
Konutların
tüm kullanımı
01.11.2007 2,00 3,00 4,00
15.08.2008 2,13 3,20 4,26
15.08.2009 2,31 3,47 4,62
01.08.2010 2,41 3,61 4,81
04.08.2011 3,01
..08.2012 3,25
06.08.2013 3,64
06.08.2014 4,02
04.04.2015 3,83 5,57 8,15
TÜFE (İstanbul) 2003=100
iken olması gereken tarife
3,48 5,22 6,96
Kaynak: www.iski.gov.tr
İSKİ gelirlerinin neredeyse tamamı su satış hasılatından kaynaklanmaktadır.
Giderleri ile gelirleri karşılaştırıldığında görülen fazla ‘olumlu faaliyet sonucu’ olarak
adlandırılmaktadır. Bu fazla 2011 yılından itibaren hızla düşmektedir.
Çünkü, İSKİ giderleri içinde İBB’ye ayrılan pay hızla artmakta,
yani İBB’ye gelir olarak aktarılmaktadır (Tablo 2.12).
İSKİ’nin uyguladığı su tarifesi, 2007-2015 yılları arasındaki enflasyon dikkate alındığında
3,48 TL olması gerekirken 3,83 TL olmuştur. En az su kullanan kesim için tarifenin daha
düşük belirlenmesi mümkündür. 2015 yılında enflasyona göre olması gereken tarife
üçüncü kademe için 6,96 TL iken 8,15 TL olarak saptanmıştır. Bu fark birinci kademe
tarifin düşürülmesi için kullanılabilir (Tablo 2.13).

2.14. İETT GELİR VE GİDERLERİNDEN AYRINTILAR
Tablo 2.14: İETT Gelir ve Giderlerinden Ayrıntılar, TL
GELİR
Gelirler içinde
satış hasılatı
Gelirler içinde
İBB’den Hibe
Red ve İadeler
NET
GELİR
GİDER Gelir Gider Farkı
2011 2.544.669.929 1.580.889.659 672.791.568 815.329.053 1.729.340.876 1.393.270.084 336.070.792
2012 2.607.613.485 2.058.898.772 390.000.000 1.275.927.867 1.331.685.618 1.323.543.571 8.142.047
2013 3.036.780.802 2.368.981.474 388.125.000 1.603.025.742 1.433.755.060 1.869.890.723 -436.135.663
Kaynak: www.iett.gov.tr, İETT faaliyet raporları.
İETT Mali Durum ve Beklentiler Raporu’na göre, “İstanbul’da şehir içi toplu taşıma
hizmetlerini gerçekleştiren İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü esas gelirlerini bilet
satışlarından elde edilen Kurum Hasılatı oluşturmaktadır. 2006 yılında uygulamaya
konulan ‘Toplu Taşıma Bilet Entegrasyonu’ kapsamında İETT tarafından satışı yapılan
elektronik biletlerden sağlanan hasılatın, geçiş sayıları temel alınarak diğer toplu taşıma
işletmecilerine dağıtımı yapılmaktadır (Red ve İadeler)”.
İETT gelirlerinin içinde İBB’den her yıl alınan hibe ve satış hasılatı bulunmaktadır. Bu
gelirlerden yukarıda açıklanan “red ve iadeler” düşüldüğünde net gelire ulaşılmaktadır.
Net gelirlerden giderler düşüldüğünde 2013 yılında önemli bir açık olduğu
görülmektedir (Tablo 2.14).

2.15. İBB İŞTİRAKLERİNİN GİDERLERİNİN AMAÇLARINA GÖRE DAĞILIMI
Tablo 2.15: İBB İştiraklerinin Giderlerinin Amaçlarına Göre Dağılımı, TL
Cari Fiyat
Dinlenme, Kültür,
Din (BELTUR,
KÜLTÜR A.Ş., SPOR
A.Ş.
Sağlık (SAĞLIK A.Ş.)
İskân (BİMTAŞ,
B. YÖNETİM A.Ş.,
İ.İMAR A.Ş., İSTON,
KİPTAŞ)
Çevre (AĞAÇ A.Ş.,
İSTAÇ)
Arge-Bilişim-
Organizasyon
(BELBİM, İSBAK,
İSTİME)
2010 253.292.600 109.462.179 517.291.261 349.081.878 112.069.767
2011 246.281.769 111.185.634 541.386.245 416.196.962 136.541.901
2012 259.797.429 126.456.161 662.992.522 505.387.933 154.585.368
2013 1.447.450.683 152.652.820 654.479.000 574.190.133 174.917.022
Sabit Fiyat
Dinlenme, Kültür,
Din (BELTUR,
KÜLTÜR A.Ş., SPOR
A.Ş.
Sağlık (SAĞLIK A.Ş.)
İskân (BİMTAŞ,
B. YÖNETİM A.Ş.,
İ.İMAR A.Ş., İSTON,
KİPTAŞ)
Çevre (AĞAÇ A.Ş.,
İSTAÇ)
Arge-Bilişim-
Organizasyon
(BELBİM, İSBAK,
İSTİME)
2010 139.286.555 60.193.665 284.460.413 191.961.440 61.627.587
2011 122.619.751 55.357.547 269.547.545 207.217.805 67.982.027
2012 121.839.061 59.305.051 310.928.351 237.015.398 72.497.007
2013 632.046.934 66.657.709 285.786.210 250.727.101 76.379.644
Kaynak: İBB faaliyet raporları, TÜFE, TÜİK.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin iştiraklerinin giderleri incelendiğinde, iskân amaçlı
olanlar dışında, tüm alanlarda giderlerde sabit fiyatla artış görülmektedir. Enerji,
ulaştırma, çevre ve dinlenme, kültür ve spor alanlarında ise bu artış dikkate değerdir.
Büyükşehir Belediyesi’nin kendi harcamaları ve bağlı kuruluşların harcamalarında
görülmeyen artış şirketlerde görülmektedir. Bu nokta hizmetlerin kaydığı ekseni
göstermesi açısından önemlidir. Ulaştırma harcamaları İBB’de ve bağlı kuruluş olan
İETT’de azalmakta, şirketlerde artmaktadır.

Tablo 2.15 devam: İBB İştiraklerinin Giderlerinin Amaçlarına Göre Dağılımı, TL
Enerji (İGDAŞ,
İ.ENERJİ A.Ş.
UGETAM A.Ş.)
Gıda (HAMİDİYE,
HALK EKMEK)
Ulaştırma (İSFALT,
İSPARK, OTOBÜS
A.Ş., ŞEHİR HATLARI
A.Ş., ULAŞIM A.Ş.)
Toplam TÜFE, 2003=100
2.639.970.256 146.863.010 884.340.560 5.012.371.511 181,85
3.567.502.108 153.568.791 804.002.486 5.976.665.896 200,85
4.028.802.616 200.475.827 798.405.984 6.736.903.840 213,23
4.629.298.988 231.188.238 1.585.812.842 9.449.989.726 229,01
Enerji (İGDAŞ,
İ.ENERJİ A.Ş.
UGETAM A.Ş.)
Gıda (HAMİDİYE,
HALK EKMEK)
Ulaştırma (İSFALT,
İSPARK, OTOBÜS
A.Ş., , ŞEHİR
HATLARI A.Ş.,
ULAŞIM A.Ş.)
Toplam
1.451.729.588 80.760.522 486.302.205 2.756.321.975
1.776.202.195 76.459.443 400.299.968 2.975.686.281
1.889.416.412 94.018.584 374.434.172 3.159.454.036
2.021.439.670 100.951.154 692.464.452 4.126.452.874
Çizim 2.15. İştiraklerin Amaçlarına Göre Harcamaları, Sabit Fiyat, TL
2010 2011 2012 2013
2.500.000.000
2.000.000.000
1.500.000.000
1.000.000.000
500.000.000
BELTUR
KÜLTÜR A.Ş.
SPOR A.Ş.
SAĞLIK A.Ş. BİMTAŞ,
B. YÖNETİM A.Ş.
İ. İMAR A.Ş.
İSTON, KİPTAŞ
AĞAÇ A.Ş.
İSTAÇ
BELBİM, İSBAK
İSTİME
İGDAŞ,
İ. ENERJİ A.Ş.
UGETAM A.Ş.
HAMİDİYE
HALK EKMEK
İSFALT, İSPARK
OTOBÜS A.Ş.
ŞEHİR HATLARI A.Ş.
ULAŞIM...

2.16. İBB GELİR GİDER DENGESİ
Tablo 2.16: İBB Gelir. Gider ve Dengesi, TL
Gelir Gider Denge
2006 4.139.348.322 4.171.257.391 -31.909.069
2007 3.814.130.365 4.838.456.586 -1.024.326.221
2008 4.176.038.769 5.442.187.718 -1.266.148.949
2009 4.355.156.588 6.179.383.621 -1.824.227.033
2010 5.985.182.251 6.503.330.850 -518.148.599
2011 7.173.139.504 7.112.094.143 61.045.361
2012 7.423.983.342 7.178.078.897 245.904.445
2013 8.936.033.998 8.596.356.876 339.677.122
Kaynak: İBB faaliyet raporları.
İBB gelir ve giderleri incelendiğinde her ikisinde de yıllar itibariyle cari fiyatla bir artış
gözlenmektedir. 2011 yılına kadar görülen İBB bütçesindeki açık 2011, 2012 ve 2013
yıllarında esas olarak gelirlerde görülen hızlı artışa bağlı olarak fazla vermeye başlamıştır.
Gelirlerdeki artışın nereden kaynaklandığını anlayabilmek için ise İBB gelirlerindeki
artışın ayrıntılı izlenmesini gerektirmektedir. İBB gelirlerinin incelenmesi
Tablo 2.17’de yapılacaktır.
Çizim 2.16. İBB Gelir-Gider Dengesi TL, Cari Fiyat, TL
-4.000.000.000
-2.000.000.000
0
2.000.000.000
4.000.000.000
6.000.000.000
8.000.000.000
10.000.000.000
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Gelir
Gider
Denge

2.17. İBB GELİRLERİ
Tablo 2.17: İBB Gelirleri, Seçilmiş Kalemler, TL
Cari Fiyat
2007
GERÇEKLEŞME
2008
GERÇEKLEŞME
2009
GERÇEKLEŞME
2010
GERÇEKLEŞME
GELİRLER TOPLAMI 3.814.130.365 4.176.038.769 4.355.156.588 5.985.182.251
01 - VERGİ GELİRLERİ 73.271.283 84.701.883 82.079.930 98.448.426
03 - TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET GELİRLERİ 498.843.090 362.450.310 403.019.724 456.504.462
03.5 - KURUMLAR KÂRLARI 198.982.047 78.489.802 80.786.026 90.185.319
03.05.05.52.DOĞALGAZ HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI 55.468.766 63.187.177 12.221.121 72.224.418
03.05.05.58.SU HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI
03.05.09.99. DİĞER KURUM KÂRLARI 15.302.625 68.564.905 17.960.901
03.6 - KİRA GELİRLERİ 205.689.259 175.890.654 157.500.763 224.864.651
04 - ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR İLE ÖZEL GELİRLER 22.748.498 27.813.160 2.288.328 39.402.204
05 - FAİZLER, PAYLAR VE CEZALAR 3.095.201.617 3.691.907.263 3.652.736.248 4.576.579.166
05.2 - KİŞİ VE KURUMLARDAN ALINAN PAYLAR 2.876.702.033 3.480.620.732 3.447.041.628 4.220.230.931
05.02.02.51.01. 5779 SAYILI KANUNA GÖRE ALINAN PAY (İLLER BANKASI ) 408.870.923 502.559.626 .. 597.919.177
05.02.02.51.01 5779 SAYILI KANUNA GÖRE ALINAN PAY (MALİYE BAKANLIĞI) 2.334.325.418 2.759.479.531 .. 3.400.276.344
06 - SERMAYE GELİRLERİ 124.065.878 9.166.154 193.195.767 814.247.993
06.1.05 - BİNA SATIŞI 105.491.473
06.1.05 - ARSA SATIŞI 8.957.253 192.396.043 795.356.188
06.1.09. DİĞER TAŞINMAZ SATIŞ GELİRLERİ
06.9.09.09.99 DİĞER ÇEŞİTLİ SERMAYE SATIŞ GELİRLERİ
Sabit Fiyat, 2003 = 100
01 - VERGİ GELİRLERİ 50.264.995 52.793.495 48.025.236 54.137.160
03.05.05.52.DOĞALGAZ HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI 38.052.251 39.383.681 7.150.618 39.716.480
03.05.05.58.SU HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI
03.6 - KİRA GELİRLERİ 141.105.343 109.630.176 92.154.212 123.653.919
05.02.02.51.01. 5779 SAYILI KANUNA GÖRE ALINAN PAY (İLLER BANKASI ) 280.490.446 313.238.361 328.798.008
05.02.02.51.01 5779 SAYILI KANUNA GÖRE ALINAN PAY (MALİYE BAKANLIĞI) 1.601.375.741 1.719.944.859 1.869.824.770
06.1.05 - BİNA SATIŞI 72.368.439
06.1.05 - ARSA SATIŞI 5.582.930 112.571.554 437.369.364
06.1.09. DİĞER TAŞINMAZ SATIŞ GELİRLERİ
06.9.09.09.99 DİĞER ÇEŞİTLİ SERMAYE SATIŞ GELİRLERİ
Kaynak: Kesin Hesap Cetveli, http://application2.ibb.gov.tr/maliyonetim/raporlar.aspx, Kaynak no 3.

Tablo 2.17 devam: İBB Gelirleri, Seçilmiş Kalemler, TL
Cari Fiyat
2011
GERÇEKLEŞME
2012
GERÇEKLEŞME
2013
PLANLANAN
2013
GERÇEKLEŞME
01 - VERGİ GELİRLERİ 117.018.235 90.573.371 88.300.000 118.634.464
03 - TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET GELİRLERİ 448.727.351 840.364.898 411.100.000 1.593.407.996
03.05.05.52.DOĞALGAZ HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI 75.814.042 190.853.080 221.376.322
03.05.05.58.SU HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI 230.650.713 461.076.753
03.6 - KİRA GELİRLERİ 176.197.048 184.880.318 176.100.000 411.978.484
06 - SERMAYE GELİRLERİ 1.484.764.849 269.984.414 191.200.000 384.554.364
06.1.05 - BİNA SATIŞI 108.855.000
06.1.05 - ARSA SATIŞI 265.000.871
06.1.09. DİĞER TAŞINMAZ SATIŞ GELİRLERİ 136.266.740 118.830.410
06.9.09.09.99 DİĞER ÇEŞİTLİ SERMAYE SATIŞ GELİRLERİ 1.308.739.872
01 - VERGİ GELİRLERİ 58.261.506 42.476.842 38.557.268 51.803.181
03.05.05.52.DOĞALGAZ HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI 37.746.598 89.505.736 96.666.662
03.05.05.58.SU HİZMETLERİNE İLİŞKİN KURUMLARIN KÂRLARI 108.169.917 201.334.768
03.6 - KİRA GELİRLERİ 87.725.690 86.704.647 76.896.205 179.895.413
06.1.05 - BİNA SATIŞI 51.050.509
06.1.05 - ARSA SATIŞI 115.715.851
06.1.09. DİĞER TAŞINMAZ SATIŞ GELİRLERİ 63.905.989 51.888.743
06.9.09.09.99 DİĞER ÇEŞİTLİ SERMAYE SATIŞ GELİRLERİ 651.600.633
Kaynak: Kesin Hesap Cetveli, http://application2.ibb.gov.tr/maliyonetim/raporlar.aspx, Kaynak no 3.

İBB gelirlerindeki artış incelendiğinde en hızlı artışın vergi gelirlerinden alınan pay
olduğu görülmektedir. Bunun en temel nedeni de, ülke çapında ekonomik büyümeye
bağlı olarak vergi gelirlerinde gerçekleşen artıştır. Son iki yılda ise doğalgaz ve su
hizmetlerini yerine getiren kurumlardan alınan kârlar gelirlere katkıda bulunmuştur.
Bu iki kâr geliri 2013 planında yer almazken kira gelirleri planlanandan daha yüksek
gerçekleşmiştir.
2010 ve 2011 yıllarında ise sermaye geliri (arsa ve bina satışı) kaynaklı gelirlerde artış
görülmektedir.
2014 yılından sonra ülkedeki ekonomik büyüme artışında yavaşlama olduğu
düşünülürse, genel bütçe vergi gelirlerinden alınan pay düşebilir ve arsa/bina satışı ve
kurum kârlarının yüksek tutulması eğilimi artış gösterebilir (Çizim 2.17).
Çizim 2.17. İBB Gelirleri, En Büyük Dört Kalem, Sabit Fiyat, TL.
0
500.000.000
1.000.000.000
1.500.000.000
2.000.000.000
2.500.000.000
3.000.000.000
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
KURUMLARIN KÂRLARI KİRA GELİRLERİ KURUMLARDAN ALINAN PAYLAR SERMAYE GELİRLERİ

2.18. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BORÇ VERİLERİ
Tablo 2.18: İBB Borç Verileri, Cari Fiyat, TL
2009 2011 2012
Dış borç
Dış borç stok 1.787.000.000 4.104.501.637 4.054.745.583
Dış borç kullanım 773.974.737 799.103.054 495.074.523
Dış borç ana para ödeme 117.361.689 209.869.309 375.225.469
Dış borç faiz ödeme 43.580.974 101.718.846 123.604.730
İç borç
İç borç stok 1.462.000.000 1.028.117.935 524.512.142
İç borç kullanım 901.589.522 577.284.311 20.585.148
İç borç ana para ödeme 683.582.175 904.250.440 524.190.941
İç borç faiz ödeme 193.710.922 131.818.089 57.941.626
Kaynak: İBB faaliyet raporları.
İBB tarafından yayınlanmış olan iç ve dış borç verileri TL cinsinden ve cari fiyatla
verilmektedir. Özellikle dış borç verilerinin TL’ye çevrilmesinde kullanılan kur
bilinmemektedir. Ancak kurdaki değişiklikler ve enflasyon dikkate alınmadığı durumda
bile, 2009 yılı ile 2012 yılı borç verileri karşılaştırıldığında dış borç stokunun arttığı,
iç borç stokunun ise azaldığı görülmektedir.
Hazine raporlarına göre dış borçlar ortalama 20 yıl civarında bir ödeme vadesine
yayılmaktadır. Bu metro hatları hizmete girdikten sonra borçlar esas olarak İstanbullular
tarafından ödenecektir. Özellikle borç faiz ve anapara ödemeleri kullanıcılara yüksek
bilet ücreti olarak yansıtıldığı sürece, İstanbul’un metro finansmanı ağırlıklı olarak
düşük gelirli metro kullanıcıları tarafından finanse edilmiş olacaktır.

2.19. İBB HAZİNE GARANTİLİ VE GARANTİSİZ DIŞ BORÇLARI
Tablo 2.19: İBB Hazine Garantili ve Garantisiz Dış Borçları
2009 2010 2011 2012 2013
Hazine Garantili Hazine Garantili
İBB altyapı projesi
Uluslararası İmar ve
Kalkınma Bankası
322.150.000 $
Taksim Yenikapı
Metro hattı
ECO Trade and
development Bank
35.000.000 $
.. ..
Hazine Garantisiz Hazine Garantisiz Hazine Garantisiz Hazine Garantisiz
Taksim Yenikapı
Metro hattı
ECO Trade and
Development Bank
7.000.000 $
Kadıköy Kartal
metrosu
City Bank NA
500.000.000 $
Kadıköy Kartal metro
hattı 24 metro aracı
temini
Natixis Sucursal
İspanya
31.972.677 $
Taksim Yenikapı
metro hattı
Fransız Kalkınma
Ajansı
57.664.600 $
Kadıköy Kartal raylı
ulaşım toplu taşıma
BNP Paribas Fortis
28.252.815 $
Üsküdar-Ümraniye-
Çekmeköy Metro
hattı Elektromekanik
işleri
ING Bank NV
121.766.981 $
Kadıköy Kartal raylı
ulaşım toplu taşıma
BNP Parisbas Fortis
160.099.288 $
Haliç Metro Geçiş
Projesi
WestLB AG, Londra
124.934.035 $
Haliç Metro Geçiş
Projesi
WestLB AG,
Düsseldorf
61.675.899 $
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Kamu Borç Yönetim Raporu, Ocak 2007 - Ocak 2014, Kaynak no. 6.

KAYNAKLAR
Kaynak 1: MERKEZİ YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELERİN
GERÇEKLEŞMİŞ HARCAMALARI (AYRINTILI)
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, genel yönetim kapsamındaki idareler için
tahakkuk esaslı muhasebe sisteminin gerçekleşmesi için tüm verileri kayıt altında tutmakta
ve aylık olarak yayınlamaktadır. Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün sitesinde kuruluşların
gerçekleşmiş harcamaları her yıl için ayrı ayrı aylık ve toplam yıllık harcamayı gösterecek
şekilde verilmektedir.
Adım 1: www.muhasebat.gov.tr ana sayfasında “Yayınlar” seçeneği çıkmaktadır. Bu seçeneği
görüntülemek için tıklayınız.
Adım 2: Bu seçenekten sonra karşımıza istediğimiz idarenin harcamalarına ulaşmak için
ADIM 1
ADIM 2

organizasyon şeması olarak tasarlanmış tüm “Genel Yönetim” idarelerinin yer aldığı bir
gösterim çıkmaktadır. Bu gösterimde istediğimiz kutuyu seçerek ilerlememiz mümkündür.
Merkezi Yönetim kapsamındaki genel ve özel bütçeli idareler en kapsamlı verilerin sunul-
duğu idarelerdir. “Mahalli İdareler” seçeneğinin altında “Belediyeler, İl Özel İdareleri” gibi
birimlerin istatistiklerine ulaşılabilmektedir.
Adım 3: “Genel Yönetim Bütçe İstatistikleri“ni tıkladığımız zaman karşımıza yıl seçenekleri
çıkmaktadır. Bu yıl seçeneklerinden istediğimizi seçtiğimizde ise genel bütçeli idarelerin çe-
şitli mali istatistiklerinin bir listesi çıkmaktadır. Bu listede yer alan tablolar arasından “Bütçe
Gider Tabloları“nı seçelim. Burada çeşitli seçenekler sunulmaktadır:
Adım 4: Bütçe Gider Tabloları’nı seçtikten sonra karşımıza farklı sınıflandırmalar ve ayrıntı
düzeyinde seçenekler barındıran bir liste çıkar. Bu listede EKOD2, EKOD3, EKOD4, EKO-
FONK FKOD2, FKOD3, Bütçe Giderleri, Kurumsal gibi seçenekler bulunacaktır.
Adım 5: Bunlardan Kurumsal seçeneğine gittiğinizde Genel Yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinin harcamalarını genel bütçeli idareler, özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik ku-
rumları mahalli idarelerin toplam ve alt birimler bazında harcamalarını bulacaksınız.
ADIM 3
ADIM 4 ADIM 5

Kaynak 2: İLLER BAZINDA MAHALLİ İDARELERİN HARCAMALARI
Kaynak 1’de yer alan ilk iki adımı yerine getiriniz.
Adım 3: Çizimde yer alan “Mahalli İdareler Bütçe İstatistikleri” kutusunu tıklayınız. Burada
karşınıza şu seçenekler çıkacaktır:
Adım 4: Burada son kutuda yer alan “Kurum Bazında Mahalli İdarelerin Bütçe Giderleri”
seçeneğini tıkladığınızda il bazında belediyeler, bağlı kuruluşlar ve il özel idarelerinin har-
camalarına ulaşabileceksiniz.
ADIM 3

Kaynak 3: İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KESİN HESAP CETVELLERİ
Adım 1: İBB ana sayfasına giriniz www.ibb.gov.tr
Adım 2: “Kurumsal” seçeneğinin altında yer alan “Yönetim Şeması”nı seçiniz.
Adım 3: Yönetim şemasında yer alan listeden “Mali Hizmetler Daire Başkanlığı”nın altında
yer alan “Giderler Müdürlüğü”nü seçin
Adım 4: Genel Müdür’ün özgeçmişi altında yer
alan iletişim bilgilerinin sonunda yer alan in-
ternet sitesi seçeneğini tıklayın.
Adım 5: “Raporlar” seçeneğine gidin. Karşınıza “Bütçe ve Kesin Hesaplar” seçeneği çıkmak-
tadır. Bütçe, yıl başında verilen ödeneklerle ilgili en ayrıntılı bilgiyi, kesin hesaplar ise harca-
malar gerçekleştikten sonraki en ayrıntılı bilgiyi veren tabloları kapsamaktadır.
ADIM 1
ADIM 3
ADIM 5
BÜTÇE
KESİN
HESAP
CETVELLERİ
ADIM 2
ADIM 4

Kaynak 4: GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI
Adım 1: www.muhasebat.gov.tr ana sayfasında “Yayınlar” seçeneği çıkmaktadır. Bu seçeneği
görüntülemek için tıklayınız.
Adım 2: Bu seçenekten sonra karşımıza istediğimiz idarenin harcamalarına ulaşmak için
organizasyon şeması olarak tasarlanmış tüm idarelerin bulunduğu çizim çıkmaktadır. Bu
çizimin üzerinde “İller itibariyle Bütçe İstatistikleri” seçeneği yer almaktadır. Bu seçeneği
tıklayınca da karşınıza dört seçenek çıkmaktadır.
Adım 3: Bu dört seçenek arasından “İller İtibariyle Merkezi Yönetim Bütçe İstatistikleri”ni
seçiniz.
ADIM 1
ADIM 2
ADIM 3

Adım 4: Karşınıza çıkan ilk kutudan istediğiniz yılı seçerek “Bütçe Gelir İstatistikleri”ne giri-
niz ve açılan üçüncü kutuda “Genel Bütçe Kümülatif Vergi Gelirleri Tahakkuk ve Tahsilatı”nı
seçiniz.
ADIM 4

Kaynak 5: MAHALLİ İDARELERİN İLLERE GÖRE GELİRLERİ
Kaynak 4’te yer alan ilk iki adımı gerçekleştiriniz.
Adım 3: Karşınıza çıkan ilk üç seçenek arasından “İller İtibariyle Mahalli İdareler Bütçe İsta-
tistikleri” seçeneğini tıklayınız.
Adım 4: Açılan ilk kutudan istediğiniz yılı seçiniz.
Adım 5: Açılan ikinci kutudan “Bütçe Gelir Tabloları”nı seçiniz.
Adım 6: Açılan üçüncü kutudan “İller İtibariyle Mahalli İdareler Bütçe Gelirleri” tablosunu
indiriniz.
ADIM 3
ADIM 6
ADIM 5
ADIM 4

Kaynak 6: İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ DIŞ BORÇ BİLGİLERİ
Adım 1: www.hazine.gov.tr adresinden Hazine Müsteşarlığı’nın internet sitesine giriniz.
Adım 2: “Raporlar” seçeneğinden, “Kurumsal Raporlar”ı seçiniz.
Adım 3: “Kamu Finansmanı Raporları”nı seçiniz.
Adım 4: “Aylık Kamu Borç Yönetimi Arşivi”ne girin ve buradan her yılın Ocak ayı raporlarını
indirin. Bu raporlar bir önceki yılın alınan tüm dış borçlarını Merkezi Yönetim ve mahalli
idareler için göstermektedir.
Adım 5: Raporların Hazine Garantileri ve Hazine Garantisiz Dış Krediler başlıkları altında
Hazine Garantili ve Hazine Garantisiz Dış Borçlar tablolarından, varsa, İBB projeleri için alı-
nan dış borçları bulmak mümkün olacaktır.
ADIM 1
ADIM 2
ADIM 3
ADIM 4

STK'lar için İBB Harcamalarini Izleme Kilavuzu - KAHİP

STK'lar için İBB Harcamalarini Izleme Kilavuzu - KAHİP

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to STK'lar için İBB Harcamalarini Izleme Kilavuzu - KAHİP

Similar to STK'lar için İBB Harcamalarini Izleme Kilavuzu - KAHİP (13)

More from İstanbul Hepimizin Girişimi - İHG

More from İstanbul Hepimizin Girişimi - İHG (20)

STK'lar için İBB Harcamalarini Izleme Kilavuzu - KAHİP