2. Η γεωγραφικθ τησ ιέςη
Η Ναφπακτοσ είναι
παρακαλάςςια πόλθ ςτον
Κορινκιακό Κόλπο και ανικει
διοικθτικά ςτο νομό
Αιτωλοακαρνανίασ. φμφωνα με
τθν απογραφι του 2001 θ πόλθ
τθσ Ναυπάκτου ζχει πλθκυςμό
12.924 κατοίκων. Αποτελεί ζδρα
του Διμου Ναυπακτίασ, ενϊ ιταν
πρϊθν ζδρα του Διμου
Ναυπάκτου
3. Ιςτορία
Η Ναυπάκτοσ είναι πόλθ με μεγάλθ ιςτορία. Λζγεται ότι
πιρε το όνομά τθσ απ' τθ λζξθ ναυσ και πήγνυμι, που
ςθμαίνει καταςκευι πλοίων. Για πρϊτθ φορά εμφανίηεται
το 1104 π.Χ. με τουσ Δωριείσ, οι οποίοι ςτθν κάκοδό τουσ,
χρθςιμοποίθςαν τθ Ναφπακτο για να καταςκευάςουν
υποτυπϊδθ πλοιάρια (ςχεδίεσ για τθν ακρίβεια), οπότε
και το «Ναφπακτοσ» ζμεινε κλθρονομιά. Η πόλθ αρχικά
ανικε ςτουσ Εςπζριουσ Λοκροφσ.
Σο 454 π.Χ. οι Ακθναίοι αφαίρεςαν τθν Ναφπακτο από τθν
κυριαρχία των Λοκρϊν. τθν πόλθ εγκαταςτάκθκαν
οικογζνειεσ Μεςςθνίων, που είχαν εκδιωχκεί από τουσ
παρτιάτεσ .
4. Ιςτορία
Κατά τον Πελοποννθςιακό πολζμο θ Ακινα ζςτειλε τον Φορμίωνα
μαηί με πλοία, ενϊ θ πάρτθ τον Κνιμο, που τελικά θττικθκε ςτθ
ναυμαχία που ακολοφκθςε(429 π.Χ.
Σο 426 π.Χ., με προτροπι των Μεςςθνίων τθσ πόλθσ, εκςτράτευςε
κατά των Αιτωλϊν ο Ακθναίοσ ςτρατθγόσ Δθμοςκζνθσ. Οι Αιτωλοί
τον αντιμετϊπιςαν ςτο Αιγίτιο και τον ανάγκαςαν να υποχωριςει. Ο
παρτιάτθσ ςτρατθγόσ Ευρφλοχοσ, με τθν βοικεια των Εςπζριων
Λοκρϊν, με επικεφαλισ τθν Άμφιςςα, προζλαςε ςτθν Ναφπακτο .
Σο 369 π.Χ. μετά τθν ιττα των Ακθναίων ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ(405
π.Χ.), οι Μεςςινιοι εγκαταλείπουν τθν πόλθ και αναχωροφν για τθ
ικελία . Η Ναφπακτοσ περνά ξανά ςτον ζλεγχο των Λοκρϊν. Οι
Αχαιοί κυριεφουν τθν πόλθ, αλλά τελικά τουσ διϊχνει ο Θθβαίοσ
ςτρατθγόσ Επαμεινϊνδασ, το 361 π.Χ..
5. Σο 350 π.Χ. ο Φίλιπποσ Β' τθσ Μακεδονίασ
παραχωρεί τθν πόλθ ςτουσ Αιτωλοφσ. Από το
338 π.Χ. θ πόλθ γίνεται κζντρο τθσ Αιτωλικισ
υμπολιτείασ και ςτθν πόλθ ςυνιρχονταν τα
ςυμβοφλια τθσ υμπολιτείασ. Η δε Ναυπακτία
ονομάςκθκε Αιτωλία Επίκτητοσ. Μετά και τουσ
πολζμουσ με τουσ Αχαιοφσ και τθν
καταςτροφι τθσ πόλθσ του Θζρμου, θ
Ναφπακτοσ γίνεται κατ' ουςία πρωτεφουςα
τθσ Αιτωλίασ . Σο 191 π.Χ. οι Ρωμαίοι αφοφ
πολιόρκθςαν τθν πόλθ, ζλυςαν τθν πολιορκία
υπογράφοντασ ανακωχι με τουσ Αιτωλοφσ.
6. Κατά τθ διάρκεια τθσ κυριαρχίασ των
Ρωμαίων γνϊριςε ακμι λόγω τθσ
ςθμαντικισ τθσ κζςθσ ακριβϊσ απζναντι
από τθ Πελοπόννθςο.
Αποικία τθσ Ναυπάκτου ιταν θ νιςοσ Κζα,
που ζλαβε το ονομά τθσ από ζναν ιρωα τθσ
πόλθσ. Από τθν Ναφπακτο, καταγόταν ο
ποιθτισ Καρκίνοσ, που όπωσ υποςτιριηε ο
Χάρων ζγραψε το ποίθμα Ναυπάκτια ζπθ,
κάτι που όμωσ ο Παυςανίασ αμφιςβθτοφςε,
κακϊσ και οι αγαλματοποιοί Μεναίχμοσ και
οΐδασ . τθν πόλθ υπιρχαν πολλοί ναοί,
όπωσ του Ποςειδϊνα, τθσ Αρτζμιδοσ, τθσ
Αφροδίτθσ και του Αςκλθπιοφ.
7. Βυζάντιο και Μεςαιωνικά χρόνια
Τπιρξε ςθμαντικι πόλθ του Βυηαντίου, κακϊσ αποτελοφςε λιμάνι
των ταξιδιωτϊν προσ τθν Ιταλία και τθν Κωνςταντινοφπολθ.
Μετά τθν άλωςθ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ από τουσ
ςταυροφόρουσ, θ πόλθ ζγινε μζροσ του Δεςποτάτου τθσ Ηπείρου
για περίπου ζναν αιϊνα (1204-1294). Σο 1294 ο Δεςπότθσ τθσ
Ηπείρου, Νικθφόροσ Α' Κομνθνόσ Δοφκασ, πάντρεψε τθν κόρθ του
και ζδωςε τθν πόλθ προίκα ςτον γαμπρό του Φίλιππο, πρίγκιπα
του Σάραντα. Αυτόσ οχφρωςε τθν πόλθ και ζκοψε νομίςματα.
Αργότερα όμωσ θ πόλθ ιρκε ςτθν επικράτεια του Δουκάτου των
Νζων Πατρϊν και αργότερα πζραςε ςτθν κυριαρχία του Αρβανίτθ
Μποφα πάτα. Σθν περίοδο εκείνθ θ πόλθ ονομαηόταν από τουσ
Ζλλθνεσ Ζπακτοσ ι Επαχτοσ, από τουσ Φράγκουσ Νεοπάντ-Νεπάντ-
Λεπάντ ι Λεπάντο.
8. Βυζάντιο και Μεςαιωνικά χρόνια
Πζραςε ζνα διάςτθμα Ενετοκρατίασ από το 1407 μζχρι πριν πζςει
ςτα χζρια των Σοφρκων το 1499. Σότε ζλαβε και τθν ςθμερινι του
μορφι το κάςτρο τθσ πόλθσ. Σο 1458 ο Μωάμεκ Βϋ ο Πορκθτισ
πολιόρκθςε ανεπιτυχϊσ τθν πόλθ, που παρζμεινε ςτα χζρια των
Βενετϊν. Σελικά το 1499 ο Βαγιαηιτ ο Β‘ με τον Σουρκικό ςτόλο
ανάγκαςε τουσ Βενετοφσ να του παραδόςουν τθν πόλθ . Σο 1571
ζγινε θ Ναυμαχία τθσ Ναυπάκτου.Η μεγάλθ νίκθ των χριςτιανϊν
εναντίον των Σοφρκων απετζλεςε ορόςθμο γιά τθν ιςτορία τθσ
Ευρϊπθσ ςε ςυνδυαςμό με τον εορταςμό τθσ Παναγίασ τθσ
Ναυπάκτου.
9. Αξιοιέατα
Σο καλοδιατθρθμζνο κάςτρο που
δεςπόηει ςτο λόφο με το πευκοδάςοσ
πίςω από τθν πόλθ.
Σο ενετικό λιμάνι.
Σα παραδοςιακά ςπίτια ςτο κζντρο τθσ
πόλθσ και τα πλακόςτρωτα καλντερίμια
τθσ.
Σο παλιό αρχοντικό τθσ οικογζνειασ
Μπότςαρη που ζχει μετατραπεί ςε
ιδιωτικό μουςείο.
Οι δφο παραλίεσ τθσ πόλθσ Ψανή και
Γρίμποβο, κακϊσ και οι κοντινζσ παραλίεσ
των χωριϊν τθσ Φωκίδασ.
Η κοντινι Γζφυρα Ρίου-Αντιρρίου.
Σο μουςείο "ΦΑΡΜΑΚΗ". Μουςείο του
εκνικοαπελευκερωτικοφ αγϊνα του 1821.
10. Προςωπικότητεσ
Από τθν πόλθ κατάγονται διάφορεσ
ςθμαντικζσ προςωπικότθτεσ όπωσ ο
ιςτοριοδίφθσ Γιάννθσ Βλαχογιάννθσ, ο
ακαδθμαϊκόσ λογοτζχνθσ και πολιτικόσ
Γεϊργιοσ Ακαναςιάδθσ - Νόβασ, ο οποίοσ
διετζλεςε πρωκυπουργόσ τθσ Ελλάδασ,
και ο αδελφόσ του Θεμιςτοκλισ, ο
ςυγγραφζασ πφροσ Μελάσ, ο
λογοτζχνθσ Χάρθσ ταματίου, ο
Αγζλαοσ,ο ταμάτθσ ταματίου (ταμ-
ταμ)και άλλοι εξίςου αξιόλογοι..