1. DIGESTINO APARATUA ETA
DIGESTINOA
FUNTZINOA : hartzen doguzan elikagaiak, substantzia
txikiago edo mantenungai bihurtzea da.
PROZESUA : 1. Ahoan, hortz-haginen bidez, elikagaiak
mastekatu eta xehatu egiten dira.
Mihian sortzen dan txuagaz, elikagaiak nahasten dira,
eta elikadura boloa sortzen da.
2. Faringetik eta hestegorritik elikadura boloa
urdaileraino heltzen da.
3. Urdailean, elikadura boloa , urin gastrikoekaz
nahasten da (kimo substantzia ) bihurtuz.
4. Heste meharrean, kiloa sortzen da, mantenungaiak
xurgatzen dira eta odolera heltzen da.
5. Heste lodian, gorputzak aprobetxatzen ez dauzan
substantziak gorozki bihurtzen dauz eta
kanporatzen dira uzkiaren bidez .

2. ARNAS APARATUA
ARNAS APARATUAREN OSOGAIAK
ARNASBIDEAK : aireak zirkulatzen dauan gorputzeko
hodiak dira.
• Sudur hobiak : airea sudurrera sartzeko eta
ateratzeko hobiak dira.
• Faringea: ahoa eta hestegorria lotzen dauz.
• Laringea : faringea eta trakea lotzen dauz.
• Trakea: bronquio izeneko bi hoditan bnatzen da.
• Bronkioak : birikietara heltzen diran bi hodi dira.
BIRIKIAK : larrosa koloreko organo arol bi dira eta bere
barruan albeoloak dagoz.

3. ARNASKETA PROZESUA
Arnasketearen helburua oxigenoa lortzea da.
• Arnasketa mogimenduak : arnasgorea eta
arnasbehera, gure birikietan airea sartzeko eta
urteteko mogimenduak dira.
• Gasen trukea : biriki albeoloetan gertatzen da.
Hartzen dogun airea oxigenotan aberatsagoa da eta
karbono dioxidotan eskasagoa da , botatzen doguna
baino.

4. ZIRKULAZIO APARATUA
FUNTZIOA : mantenugaiak eta oxigenoa gorputzeko
zelula guztietara eramatea da.
BIhOTZA: toraxaren ezkeraldean kokatuta dago eta odola
gorputz guztira bultzatzen dau.
Lau barrunbe daukaz: goian aurikula izeneko bi barrunbe eta behean
bentrikulu izeneko beste bi barrunbe.
OdOL BASOAK: odolak zirkulatzen dauan zirkuitu itxi bat
osotzen dabe.
*ARTERIAK: odola bihotzetik gorputzeko órgano guztietara eroaten dabe.
*BENAK (ZAINAK) : odola gorputzeko atal guztietatik bihotzara eroan.
*KAPILARRAK: arteriak eta benak (zainak) lotzen dauz.

5. ODOLA : mantenugaiak eta oxigenoa garraiatzen dauz eta
hondakinak batzen dauz.
*PLAsmeA: likido horixka bat da, flotatzen dagozan odol zelula guztiak
garraiatzen dauz.
*ODOL zeLuLAk : Plaketak, globulu zuriak eta globulu gorriak.
PLAketAk : zauriak ixten dabez.
GLObuLO zuriAk : infekzioetatik babesten dabe.
GLObuLO GOrriAk: oxigenoa eta karbono dioxidoa garraiatzen
dabe.

6. ODOL zirkuLAzinOA
Zirkuitu bi daukaz :
*Zirkulazino txikia edo birikietakoa : bihotzetik
birikietara doa eta bihotzera itzultzen da.
*Zirkulazino nagusia edo orokorra : bihotzetik beste
organoetara doa eta bihotzera itzultzen da.
Sistolea eta diastolea
Sistolean : bihotza uzkurtu egiten da.
Diastolean : bihotza erlaxatu egiten da.
Mogimendu bi hauek taupadea osatzen dabe.

7. IRAITZ APARATUA
GERNU SISTEMEA
*FUNTZINOA : gure zelulek sortutako hondakin ez-
gaseosoak egozten dauz.
*OSOGAIAK:
- Guntzurrunak : baba formako organo bi dira eta
bizkarrazurraren alde banatan dagoz. Kuntzurrunetatik
pasatzen dan odola iragazten dau . Hemen gernua
sortzen da.
-Uretrea : gernua kuntzurrunetatik hartu eta gernu
maskuriara eroaten dau.
-Gernu maskuria: zaku forma dauka eta zakuan gordeta
egoten da gernua, uretratik kanporatu arte.
-Uretra : hodiaren bidez, gernu maskuriak gordetako
gernua kanporatzen dau .

8. IZERDI GURUINAK
Azal osoan bananduta dagoz eta bi funtzio betetzen
dabez :
• Substantzia toxikoak ezabatzen dabez. Izerdia
azala kanpokaldeagaz lotutako poroen bidez egozten
da .
• Gorputzaren tenperatura kontrolatzen da. Izerdia
lurrundu egiten da azalako beroa erabilita eta azala
freskatzen daualako .