More Related Content
Similar to Phe binh ly luan van hoc anh my 898
Similar to Phe binh ly luan van hoc anh my 898 (20)
Phe binh ly luan van hoc anh my 898
- 1. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
TRĂĂĂNG ĂAĂ
I HOĂ
C SĂ PHAĂ
M HAĂ NĂĂ
I
KHOA NGĂĂ VĂN
LĂŻ huy bĂčĂŠc
(TuyĂŻĂn dĂ”ch)
Haù NöÄi - 2000
- 2. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 2
http://ebooks.vdcmedia.com
MUĂ
C LUĂ
C
HEMINGWAY ĂĂ PARIS................................................................................................................ 3
KYĂ NIĂĂ
M VĂĂ ERNEST HEMINGWAY ..................................................................................... 12
ERNEST HEMINGWAY ............................................................................................................. 17
HAVANA, 1948 ............................................................................................................................ 20
CHĂN DUNG NGAĂI PAPA ......................................................................................................... 27
PHOĂNG VĂĂN HEMINGWAY...................................................................................................... 51
"TĂI HOĂ
C VIĂĂT BĂĂNG CAĂCH XEM TRANH BAĂO TAĂNG"..................................................... 57
NGĂĂĂI ĂĂ TUĂĂI SAĂU MĂĂI....................................................................................................... 63
ANH TRAI TĂI, HEMINGWAY ................................................................................................. 68
NGHĂ VĂĂ HEMINGWAY ............................................................................................................ 74
TĂN ĂIĂĂU CUĂA MĂĂ
T CON NGĂĂĂI........................................................................................... 89
PHOĂNG VĂĂN TONI MORRISON............................................................................................... 99
- 3. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
HEMINGWAY ĂĂ PARIS
Gertrude Stein
Khi chuĂĄng töi quay vĂŻĂŹ Paris thĂČ Hemingway Ă aĂ€ mang bûåc
thĂ» giĂșĂĄi thiĂŻĂ„u cuĂŁa Sherwood Anderson Ă ĂșĂ„i ĂșĂŁ Ă oĂĄ.
Töi nhĂșĂĄ rĂȘĂ«t roĂ€ ĂȘĂ«n tĂ»ĂșĂ„ng cuĂŁa mĂČnh vĂŻĂŹ Hemingway vaĂąo buöĂi
chiĂŻĂŹu Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn ĂȘĂ«y. Anh treĂŁ, rĂȘĂ«t Ă eĂ„p trai, hai mĂ»Ăși ba tuöĂi. MaĂą röÏi
khöng lĂȘu sau Ă oĂĄ con ngĂ»ĂșĂąi ta seĂ€ bĂ»ĂșĂĄc qua tuöĂi hai saĂĄu, seĂ€ söëng
trong à öÄ tuöĂi hai saĂĄu. Trong voĂąng hai hoĂčĂ„c ba nĂčm nûÀa tĂȘĂ«t caĂŁ
nhûÀng chaĂąng trai treĂŁ naĂąy seĂ€ bĂ»ĂșĂĄc vaĂąo à öÄ tuöĂi hai saĂĄu. ĂĂȘĂ«y laĂą à öÄ
tuöĂi hoaĂąn toaĂąn thñch hĂșĂ„p cho thĂșĂąi Ă iĂŻĂm vaĂą vĂ” thĂŻĂ« xuĂȘĂ«t hiĂŻĂ„n. CoĂĄ à öi
ngĂ»ĂșĂąi chĂ»a Ă ĂŻĂ«n hai mĂ»Ăși, chĂčĂšng haĂ„n nhĂ» George Lynes, nhĂ»ng hoĂ„
khöng Ă Ă»ĂșĂ„c tñnh Ă ĂŻĂ«n nhĂ» Gertrude Stein cĂȘĂn thĂȘĂ„n giaĂŁi thñch cho
hoĂ„. NĂŻĂ«u hoĂ„ laĂą ngĂ»ĂșĂąi treĂŁ tuöĂi thĂČ hoĂ„ phaĂŁi hai saĂĄu. RöÏi vĂŻĂŹ sau, hĂčĂšn laĂą
khaĂĄ lĂȘu hoĂ„ seĂ€ laĂą hai möët vaĂą hai hai.
NhĂ»ng Hemingway mĂșĂĄi hai ba, tröng khaĂĄ ngoaĂ„i quöëc, Ă ĂȘĂŹy
nhiĂŻĂ„t tĂČnh, à öi mĂčĂŠt rĂȘĂ«t chĂȘn thaĂąnh. Anh ngöÏi à öëi diĂŻĂ„n vĂșĂĄi Gertrude
Stein lĂčĂŠng nghe vaĂą quan saĂĄt.
Khi ĂȘĂ«y hoĂ„ noĂĄi chuyĂŻĂ„n, say sĂ»a vĂŻĂŹ nhûÀng Ă iĂŻĂŹu hai ngĂ»ĂșĂąi quan
tĂȘm. Anh ngoĂŁ lĂșĂąi mĂșĂąi cö gheĂĄ qua cĂčn höÄ cuĂŁa mĂČnh vaĂąo möÄt töëi naĂąo
Ă oĂĄ Ă ĂŻĂ xem qua cöng viĂŻĂ„c cuĂŁa anh. Ngay tûù luĂĄc ĂȘĂ«y Hemingway Ă aĂ€ toĂŁ
roĂ€ baĂŁn nĂčng cûÄc töët cuĂŁa mĂČnh trong viĂŻĂ„c tĂČm kiĂŻĂ«m nhûÀng cĂčn höÄ
quaĂĄi dĂ” nhĂ»ng ĂșĂŁ vĂ” trñ thuĂȘĂ„n tiĂŻĂ„n vûùa choĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c ngĂ»ĂșĂąi nöÄi trĂșĂ„ Ă aĂŁm
Ă ang vûùa coĂĄ thûåc Ăčn ngon. ĂĂȘy laĂą cĂčn höÄ Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn luĂĄc anh tûù
Tertre Ă ĂŻĂ«n. ChuĂĄng töi Ă ĂŻĂ«n thĂčm vaĂąo buöĂi töëi, anh vaĂą Gertrude
Stein xem xeĂĄt nhûÀng thûå anh Ă aĂ€ viĂŻĂ«t khi ĂȘĂ«y. Anh bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu viĂŻĂ«t möÄt
cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t nhĂ» möÄt khĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu tĂȘĂ«t yĂŻĂ«u vaĂą dĂčm ba baĂąi thĂș maĂą
vĂŻĂŹ sau Ă Ă»ĂșĂ„c McAlmon in trong Contact Edition. Gertrude Stein
- 4. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 4
http://ebooks.vdcmedia.com
thñch nhûÀng baĂąi thĂș ĂȘĂ«y, chuĂĄng xaĂĄc thûÄc, theo phong caĂĄch Kipling,
nhĂ»ng cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t thĂČ cö thĂȘĂ«y coĂąn yĂŻĂ«u. Trong naĂąy coĂĄ quaĂĄ
nhiïÏu nhûÀng à oaÄn miïu taã, cö noåi, maù khöng phaãi thûÄc sûÄ töët. HaÀy
bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu laĂ„i vaĂą tĂȘĂ„p trung hĂșn, cö noĂĄi.
LuĂĄc ĂȘĂ«y Hemingway Ă ĂŻĂ«n Paris vĂșĂĄi tĂ» caĂĄch laĂą phoĂĄng viĂŻn cho
möÄt tĂșĂą baĂĄo Canada. Anh nhĂȘĂ„n nhiĂŻĂ„m vuĂ„ Ă ĂŻĂ«n Ă oĂĄ Ă ĂŻĂ baĂąy toĂŁ nhûÀng gĂČ
theo caĂĄch anh goĂ„i laĂą quan Ă iĂŻĂm Canada.
Anh vaĂą Gertrude Stein thĂ»ĂșĂąng Ă i daĂ„o vĂșĂĄi nhau vaĂą say sĂ»a
thaĂŁo luĂȘĂ„n nhûÀng gĂČ hai ngĂ»ĂșĂąi quan tĂȘm. NgaĂąy noĂ„ cö baĂŁo anh, "NaĂąy,
cĂȘĂ„u baĂŁo vĂșĂĄi töi laĂą cĂȘĂ„u coĂĄ möÄt ñt tiĂŻĂŹn. LiĂŻĂ„u coĂĄ Ă uĂŁ Ă ĂŻĂ töÏn taĂ„i nĂŻĂ«u hai
ngĂ»ĂșĂąi söëng bĂČnh dĂ”". "CoĂĄ thĂŻĂ", anh Ă aĂĄp. "Töët", cö noĂĄi "vĂȘĂ„y thĂČ cûå
laĂąm nhĂ» thĂŻĂ«. NĂŻĂ«u cûå theo Ă uöĂi cöng viĂŻĂ„c baĂĄo chñ thĂČ cĂȘĂ„u seĂ€ chĂčĂšng
bao giĂșĂą Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c caĂĄi gĂČ Ă ĂȘu, cĂȘĂ„u seĂ€ chĂł thĂȘĂ«y mößi tûù ngûÀ khö cûång
maĂą thöi vaĂą Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ seĂ€ khöng, dĂŽ nhiĂŻn, giuĂĄp cĂȘĂ„u nĂŻĂ«u cĂȘĂ„u dûÄ Ă Ă”nh
trĂșĂŁ thaĂąnh nhaĂą vĂčn".
Anh cuĂąng vĂșĂ„ Ă i xa vaĂąo kyĂą nghĂł vaĂą ngay sau Ă oĂĄ, Hemingway
Ă ĂŻĂ«n möÄt mĂČnh. Anh Ă ĂŻĂ«n chöß chuĂĄng töi vaĂąo khoaĂŁng mĂ»ĂșĂąi giĂșĂą saĂĄng
vaĂą ngöÏi laĂ„i Ăčn trĂ»a, suöët caĂŁ buöĂi chiĂŻĂŹu, anh ĂșĂŁ laĂ„i duĂąng bûÀa töëi, röÏi
ngöÏi tiĂŻĂ«p cho Ă ĂŻĂ«n mĂ»ĂșĂąi giĂșĂą Ă ĂŻm vaĂą à öÄt nhiĂŻn anh thöng baĂĄo cö vĂșĂ„
Ă aĂ€ coĂĄ thai vaĂą Ă ĂȘĂ«y laĂą nößi thĂȘĂ«t voĂ„ng ghĂŻ gĂșĂĄm rĂčçng "töi, töi quaĂĄ treĂŁ Ă ĂŻĂ
laùm cha". Chuång töi cöë hïët sûåc à öÄng viïn röÏi khuyïn anh cûå tiïëp
tuĂ„c dûÄ Ă Ă”nh cuĂŁa mĂČnh.
Khi hoÄ quay laÄi, Hemingway baão anh à aÀ quyïët à Ônh. HoÄ seÀ
quay vĂŻĂŹ MyĂ€ vaĂą anh seĂ€ cĂȘĂ„t lûÄc laĂąm luĂ„ng trong möÄt nĂčm röÏi vĂșĂĄi söë
tiĂŻĂŹn kiĂŻĂ«m Ă Ă»ĂșĂ„c cöÄng vĂșĂĄi khoaĂŁn hoĂ„ Ă aĂ€ coĂĄ, hai vĂșĂ„ chöÏng seĂ€ Ă Ă”nh cĂ» vaĂą
anh seĂ€ tûù boĂŁ nghĂŻĂŹ baĂĄo Ă ĂŻĂ theo Ă uöĂi nghiĂŻĂ„p vĂčn cuĂŁa mĂČnh. HoĂ„ Ă i xa
trong voĂąng möÄt nĂčm nhĂ» Ă aĂ€ heĂ„n röÏi quay laĂ„i vĂșĂĄi möÄt à ûåa beĂĄ vûùa
sinh. Cöng viĂŻĂ„c baĂĄo chñ Ă aĂ€ chĂȘĂ«m dûåt.
ĂiĂŻĂŹu Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn cĂȘĂŹn laĂąm khi hoĂ„ quay laĂ„i nhĂ» hoĂ„ nghĂŽ laĂą phaĂŁi
laùm lïß rûãa töÄi cho à ûåa beå. HoÄ muöën Gertrude Stein vaù töi laùm meÄ
Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu vaĂą möÄt chiĂŻĂ«n hûÀu ngĂ»ĂșĂąi Anh cuĂŁa Hemingway laĂąm cha Ă ĂșĂ€
Ă ĂȘĂŹu. TĂȘĂ«t caĂŁ chuĂĄng töi Ă ĂŻĂŹu Ă Ă»ĂșĂ„c khai sinh tûù nhûÀng tñn ngĂ»ĂșĂ€ng
khaĂĄc nhau vaĂą hĂȘĂŹu hĂŻĂ«t moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu khöng thaĂ„o vĂŻĂŹ lĂŻĂź rûãa töÄi lĂčĂŠm
nĂŻn thĂȘĂ„t khoĂĄ Ă ĂŻĂ quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh à ûåa beĂĄ seĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c rûãa töÄi ĂșĂŁ nhaĂą thĂșĂą naĂąo.
MuĂąa à öng ĂȘĂ«y, chuĂĄng töi Ă aĂ€ mĂȘĂ«t rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu thĂČ giĂșĂą Ă ĂŻĂ baĂąn baĂ„c vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ
ĂȘĂ«y. Cuöëi cuĂąng moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi thöëng nhĂȘĂ«t à ûåa beĂĄ seĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c rûãa töÄi ĂșĂŁ nhaĂą
- 5. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
thĂșĂą theo GiaĂĄo höÄi Anh giaĂĄo vaĂą noĂĄ trĂșĂŁ thaĂąnh tñn à öÏ cuĂŁa giaĂĄo phaĂĄi ĂȘĂ«y.
Töi chĂčĂŠc laĂą mĂČnh chĂčĂšng thĂŻĂ hiĂŻĂu lĂŻĂź rûãa töÄi Ă Ă»ĂșĂ„c xoay xĂșĂŁ ra laĂąm sao
vĂșĂĄi möÄt mĂșĂĄ höà löën tñn ngĂ»ĂșĂ€ng cuĂŁa caĂĄc öng cha, baĂą meĂ„ Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu nhĂ»ng
thĂčçng beĂĄ cuĂ€ng Ă Ă»ĂșĂ„c rûãa töÄi taĂ„i möÄt ngöi thaĂĄnh Ă Ă»ĂșĂąng thuöÄc giaĂĄo
phaĂĄi Anh giaĂĄo.
Cha meĂ„ Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu laĂą hoĂ„a sĂŽ hay vĂčn sĂŽ thĂČ thĂȘĂ„t chĂčĂšng coĂĄ thĂŻĂ nhĂșĂą
vaĂŁ Ă Ă»ĂșĂ„c chuĂĄt naĂąo. BĂșĂŁi vĂČ rĂȘĂ«t coĂĄ thĂŻĂ möëi quan hĂŻĂ„ tĂČnh baĂ„n giûÀa hoĂ„ seĂ€
phai nhaĂ„t khöng lĂȘu sau Ă oĂĄ. Töi biĂŻĂ«t vaĂąi trĂ»ĂșĂąng hĂșĂ„p nhĂ» thĂŻĂ«, cha
meĂ„ Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu cuĂŁa Paulot Picasso töÄi nghiĂŻĂ„p Ă aĂ€ biĂŻĂ«n mĂȘĂ«t tĂčm vaĂą nheĂ„
nhaĂąng hĂŻĂ„t nhĂ» thĂŻĂ khoaĂŁng thĂșĂąi gian daĂąi kĂŻĂ tûù khi chĂčĂšng möÄt ai
trong söë chuĂĄng töi tröng thĂȘĂ«y hoĂčĂ„c nghe Ă Ă»ĂșĂ„c tin tûåc gĂČ vĂŻĂŹ à ûåa con
Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu Hemingway ĂȘĂ«y.
TĂȘĂ«t nhiĂŻn, thuĂșĂŁ ban Ă ĂȘĂŹu, chuĂĄng töi laĂą nhûÀng öng cha baĂą meĂ„
Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu nhiĂŻĂ„t tĂČnh, Ă ĂčĂ„c biĂŻĂ„t laĂą töi. Töi trang trñ möÄt caĂĄi ghĂŻĂ« nhoĂŁ,
Ă an möÄt chiĂŻĂ«c aĂĄo ngöÄ nghĂŽnh cho à ûåa con Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu. Trong thĂșĂąi gian
Ă oĂĄ, cha Ă eĂŁ à ûåa beĂĄ laĂ„i miĂŻĂ„t maĂąi cöng viĂŻĂ„c Ă ĂŻĂ trĂșĂŁ thaĂąnh nhaĂą vĂčn.
Gertrude Stein khöng bao giĂșĂą sûãa lößi baĂŁn thaĂŁo cho bĂȘĂ«t kyĂą ai,
cö Ă ĂčĂ„c biĂŻĂ„t nghiĂŻm khĂčĂŠc vĂșĂĄi nhûÀng nguyĂŻn tĂčĂŠc saĂĄng taĂ„o chung,
caĂĄch nhaĂą vĂčn choĂ„n Ă iĂŻĂm nhĂČn vaĂą möëi quan hĂŻĂ„ giûÀa nhûÀng gĂČ Ă Ă»ĂșĂ„c
quan saĂĄt vaĂą caĂĄch thĂŻĂ hiĂŻĂ„n chuĂĄng trĂŻn trang giĂȘĂ«y. Khi viĂŻĂ„c quan saĂĄt
khöng röëi rĂčĂŠm thĂČ vĂčn viĂŻĂ«t seĂ€ dung dĂ”, rĂȘĂ«t dung dĂ”, chĂčĂšng coĂĄ lößi gĂČ ĂșĂŁ
Ă oĂĄ caĂŁ, cö nhĂȘĂ«n maĂ„nh thĂŻĂ«. ĂĂȘĂ«y laĂą thĂșĂąi Ă iĂŻĂm Hemingway viĂŻĂ«t nhûÀng
truyĂŻĂ„n ngĂčĂŠn maĂą vĂŻĂŹ sau Ă Ă»ĂșĂ„c in trong tĂȘĂ„p Trong thĂșĂąi Ă aĂ„i cuĂŁa chuĂĄng
ta.
NgaĂąy noĂ„, Hemingway Ă ĂŻĂ«n vaĂą rĂȘĂ«t haĂĄo hûåc vĂŻĂŹ Ford Madox
Ford vaĂą tĂșĂą Transatlantic. Ford Madox Ford Ă aĂ€ cho ra
Transatlantic tûù vaĂąi thaĂĄng trĂ»ĂșĂĄc. NhiĂŻĂŹu nĂčm thaĂĄng ĂŻm Ă ĂŻĂŹm trĂ»ĂșĂĄc
Ă ĂȘy, thĂȘĂ„m chñ trĂ»ĂșĂĄc caĂŁ chiĂŻĂ«n tranh, chuĂĄng töi Ă aĂ€ quen vĂșĂĄi Ford
Madox Ford, luĂĄc ĂȘĂ«y vĂȘĂźn coĂąn Ă ang laĂą Ford Madox Hueffer. Ăng Ă aĂ€
kĂŻĂ«t hön vĂșĂĄi cö Violet Hunt, maĂą Violet Hunt vaĂą Gertrude Stein laĂ„i
quen biĂŻĂ«t nhau, tĂȘm Ă ĂȘĂŹu hĂșĂ„p yĂĄ bĂŻn baĂąn traĂą vaĂą nhûÀng chuyĂŻĂ„n hoĂ„
cuĂąng quan tĂȘm. LĂȘĂŹn ĂȘĂ«y, töi ngöÏi gĂȘĂŹn Ford Madox Hueffer, töi rĂȘĂ«t
thñch öng, töi thñch nhûÀng cĂȘu chuyĂŻĂ„n öng ta viĂŻĂ«t vĂŻĂŹ Mistral vaĂą
Tarascon vaĂą töi thñch öng Ă aĂ€ coĂĄ mĂčĂ„t trĂŻn vuĂąng Ă ĂȘĂ«t cuĂŁa nhûÀng
ngĂ»ĂșĂąi baĂŁo hoaĂąng PhaĂĄp ĂȘĂ«y, bĂșĂŁi sûÄ giöëng nhau giûÀa öng vaĂą nhûÀng
ngĂ»ĂșĂąi Bourbon. Töi chĂ»a bao giĂșĂą thĂȘĂ«y bĂȘĂ«t kyĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi theo phaĂĄi
- 6. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 6
http://ebooks.vdcmedia.com
Bourbon naĂąo nhĂ»ng chĂčĂšng nghi ngĂșĂą gĂČ nûÀa, vaĂąo thĂșĂąi Ă iĂŻĂm Ă oĂĄ, Ford
hĂčĂšn laĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi Bourbon.
Chuång töi à aÀ nghe tin Ford à ïën Paris nhûng khöng à ïën
thĂčm. Tuy nhiĂŻn Gertrude Stein cuĂ€ng Ă aĂ€ xem mĂȘĂ«y söë
Transatlantic, thĂȘĂ«y noĂĄ hĂȘĂ«p dĂȘĂźn nhĂ»ng nghĂŽ noĂĄ khöng coĂĄ triĂŻĂn
voÄng.
Khi Ă oĂĄ Hemingway Ă ĂŻĂ«n, rĂȘĂ«t haĂąo hûång vaĂą noĂĄi Ford muöën xin
baĂŁn thaĂŁo cuĂŁa Gertrude Stein Ă ĂŻĂ in vaĂąo söë tĂșĂĄi vaĂą anh ta,
Hemingway, muöën SaĂĄng taĂ„o cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi MyĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c Ă Ăčng nhiĂŻĂŹu kyĂą
trĂŻn taĂ„p chñ ĂȘĂ«y vaĂą anh cĂȘĂŹn gĂȘĂ«p nĂčm mĂ»Ăși trang Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn. Gertrude
Stein dĂŽ nhiĂŻn laĂą kĂČm Ă Ă»ĂșĂ„c veĂŁ vui mûùng trĂ»ĂșĂĄc yĂĄ tĂ»ĂșĂŁng naĂąy, nhĂ»ng
chĂčĂšng coĂĄ baĂŁn thaĂŁo naĂąo chuĂȘĂn bĂ” xong ngoaĂ„i trûù baĂŁn Ă aĂ€ Ă oĂĄng thaĂąnh
quyĂŻĂn. ChĂčĂšng hĂŻĂŹ gĂČ Ă ĂȘu, Hemingway noĂĄi, töi seĂ€ sao laĂ„i. Anh vaĂą töi
Ă Ă»a Ă i sao laĂ„i vaĂą phĂȘĂŹn ĂȘĂ«y Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c in vaĂąo söë tiĂŻĂ«p theo cuĂŁa tĂșĂą
Transatlantic. ThĂŻĂ« laĂą lĂȘĂŹn Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn möÄt phĂȘĂŹn cuĂŁa taĂĄc phĂȘĂm bĂȘĂ«t huĂŁ
maĂą Ă aĂ€ Ă oĂĄng vai troĂą khĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu, thûÄc sûÄ khĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu cho vĂčn xuöi hiĂŻĂ„n
Ă aĂ„i, Ă Ă»ĂșĂ„c in vaĂą chuĂĄng töi rĂȘĂ«t haĂ„nh phuĂĄc. VĂŻĂŹ sau khi coĂĄ möëi bĂȘĂ«t hoĂąa
xaĂŁy ra giûÀa Gertrude Stein vaĂą Hemingway, cö vĂȘĂźn luön nhĂșĂĄ vĂșĂĄi
loĂąng biĂŻĂ«t Ășn rĂčçng dĂȘĂźu sao thĂČ chñnh Hemingway laĂą ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn
Ă ĂŻĂŹ nghĂ” in möÄt phĂȘĂŹn taĂĄc phĂȘĂm SaĂĄng taĂ„o cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi MyĂ€. Cö luön noĂĄi,
vĂȘng chĂčĂŠc chĂčĂŠn laĂą töi coĂĄ Ă iĂŻĂm khöng phaĂŁi vĂșĂĄi Hemingway. DĂȘĂźu sao
thĂČ anh ta laĂą ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn trong söë nhûÀng Ă aĂąn öng treĂŁ Ă ĂŻĂ«n goĂ€
caĂĄnh cûãa cuĂŁa töi vaĂą thuyĂŻĂ«t phuĂ„c Ford in phĂȘĂŹn Ă ĂȘĂŹu cuĂŁa SaĂĄng taĂ„o
cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi MyĂ€.
BaĂŁn thĂȘn töi thĂČ khöng quaĂĄ tin rĂčçng chñnh Hemingway Ă aĂ€
laĂąm Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ. Töi chĂčĂšng hĂŻĂŹ biĂŻĂ«t truyĂŻĂ„n laĂą gĂČ nhĂ»ng töi luön chĂčĂŠc
rĂčçng coĂĄ möÄt cĂȘu chuyĂŻĂ„n naĂąo Ă oĂĄ Ă Ăčçng sau noĂĄ. ĂĂȘĂ«y laĂą caĂĄch töi caĂŁm
nhĂȘĂ„n.
Gertrude Stein vaĂą Sherwood Anderson hay Ă uĂąa tĂŻĂ«u vĂŻĂŹ
Hemingway. LĂȘĂŹn cuöëi cuĂąng, luĂĄc Sherwood ĂșĂŁ Paris hoĂ„ thĂ»ĂșĂąng xuyĂŻn
noĂĄi vĂŻĂŹ anh. Hemingway Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c hai ngĂ»ĂșĂąi giuĂĄp Ă ĂŻĂ thaĂąnh nhaĂą vĂčn
vaĂą caĂŁ hai vûùa tûÄ haĂąo vûùa hĂși xĂȘĂ«u höà vĂŻĂŹ nhûÀng suy nghĂŽ trong Ă ĂȘĂŹu
hoÄ. Hemingway à aÀ coå luåc, khi anh baåc boã Sherwood Anderson vaù
taĂĄc phĂȘĂm cuĂŁa öng ta, Ă aĂ€ viĂŻĂ«t cho Sherwood möÄt bûåc thĂ» nhĂȘn danh
vĂčn hoĂ„c MyĂ€ maĂą anh, Hemingway, vaĂą nhûÀng nhaĂą vĂčn Ă Ă»Ășng Ă aĂ„i
nhĂ» mĂČnh seĂ€ ra tay cûåu nguy cho noĂĄ vaĂą noĂĄi vĂșĂĄi Sherwood rĂčçng anh
- 7. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
ta, Hemingway Ă aĂ€ suy nghĂŽ vĂŻĂŹ taĂĄc phĂȘĂm cuĂŁa öng bĂčçng yĂĄ nghĂŽ laĂą
chĂčĂšng coĂĄ gĂČ Ă aĂĄng Ă ĂŻĂ taĂĄn dĂ»Ășng caĂŁ. Khi Sherwood Ă ĂŻĂ«n Paris, roĂ€
raĂąng Hemingway sĂșĂ„. NhĂ»ng Sherwood nhĂ» baĂŁn tñnh cuĂŁa mĂČnh laĂą
khöng theĂąm chĂȘĂ«p.
Nhû töi à aÀ noåi, öng ta vaù Gertrude Stein maÀi à uùa tïëu vïÏ
chuyĂŻĂ„n ĂȘĂ«y. HoĂ„ thûùa nhĂȘĂ„n rĂčçng, Hemingway laĂą ngĂ»ĂșĂąi nhaĂĄt gan,
anh chaĂąng ĂȘĂ«y, Gertrude Stein nhĂȘĂ«n maĂ„nh, chĂł hĂŻĂ„t nhĂ» mĂȘĂ«y anh
chaĂąng Ă i thuyĂŻĂŹn Ă aĂĄy bĂčçng trĂŻn söng Mississipi maĂą Mark Twain Ă aĂ€
miĂŻu taĂŁ. NhĂ»ng vĂŻĂŹ möÄt cuöën saĂĄch, caĂŁ hai Ă ĂŻĂŹu à öÏng yĂĄ, laĂą cĂȘu
chuyĂŻĂ„n thûÄc cuĂŁa Hemingway, khöng phaĂŁi do anh hĂ» cĂȘĂ«u maĂą nhĂ»
lĂșĂąi tûÄ thuĂĄ tûù chñnh cuöÄc Ă ĂșĂąi thûÄc cuĂŁa Ernest Hemingway. BĂȘy giĂșĂą
cĂȘu chuyĂŻĂ„n ĂȘĂ«y hĂčĂšn daĂąnh cho à öÄc giaĂŁ khaĂĄc hĂșn laĂą cho à öÄc giaĂŁ
Hemingway, nhĂ»ng Ă ĂȘĂ«y laĂą taĂĄc phĂȘĂm rĂȘĂ«t tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi. VaĂą röÏi caĂŁ hai
à öÏng yĂĄ laĂą hoĂ„ Ă aĂ€ mĂčĂŠc bĂŻĂ„nh mĂŻ Hemingway, bĂșĂŁi anh ta laĂą möÄt hoĂ„c
troĂą gioĂŁi. HoĂ„c troĂą hĂ» thĂČ coĂĄ, töi phaĂŁn à öëi. Cö khöng hiĂŻĂu, caĂŁ hai cuĂąng
noĂĄi, coĂĄ veĂŁ hĂși tûÄ haĂąo khi coĂĄ möÄt hoĂ„c troĂą laĂąm maĂą khöng hiĂŻĂu viĂŻĂ„c
mĂČnh laĂąm, noĂĄi caĂĄch khaĂĄc anh ta Ă ang hoĂ„c, maĂą hĂŻĂź bĂȘĂ«t kyĂą ai Ă ang
hoĂ„c thĂČ Ă ĂŻĂŹu laĂą hoĂ„c troĂą ngoan.
CaĂŁ hai thûùa nhĂȘĂ„n laĂą Ă aĂ€ mĂčĂŠc bĂŻĂ„nh mĂŻ. Gertrude Stein coĂąn noĂĄi
thĂŻm, cö thĂȘĂ«y Ă ĂȘĂ«y anh ta giöëng nhĂ» Derain. Cö coĂĄ nhĂșĂĄ ngaĂąi De
Tuille noĂĄi, khi töi khöng hiĂŻĂu taĂ„i sao Derain thaĂąnh cöng, anh ta
thaĂąnh cöng laĂą bĂșĂŁi tröng anh ta giöëng möÄt ngĂ»ĂșĂąi hiĂŻĂ„n Ă aĂ„i vaĂą sĂčĂ„c
muùi baão taùng. Vaù Hemingway cuÀng thïë, tröng anh ta hiïÄn à aÄi vaù
sĂčĂ„c muĂąi baĂŁo taĂąng. NhĂ»ng cĂȘu chuyĂŻĂ„n ĂȘĂ«y laĂą chuyĂŻĂ„n thûÄc cuĂŁa
Hemingway vaĂą laĂą chuyĂŻĂ„n anh ta nĂŻn kĂŻĂ cho chñnh baĂŁn thĂȘn mĂČnh,
nhĂ»ng hĂșĂ€i öi anh ta seĂ€ khöng bao giĂșĂą. ToĂĄm laĂ„i nhĂ» chñnh anh ta coĂĄ
lĂȘĂŹn lĂȘĂm bĂȘĂm, phaĂŁi coĂĄ sûÄ nghiĂŻĂ„p, sûÄ nghiĂŻĂ„p.
NhĂ»ng haĂ€y quay laĂ„i vĂșĂĄi nhûÀng sûÄ kiĂŻĂ„n Ă ang xaĂŁy ra.
Hemingway Ă aĂ€ laĂąm tĂȘĂ«t caĂŁ. Anh sao baĂŁn thaĂŁo vaĂą chûÀa baĂŁn in
thûã. ViïÄc chûÀa baãn in thûã, nhû töi à aÀ noåi, giöëng nhû viïÄc phuãi buÄi,
baĂ„n biĂŻĂ«t Ă Ă»ĂșĂ„c giaĂĄ trĂ” cuĂŁa à öÏ vĂȘĂ„t maĂą khöng cĂȘĂŹn phaĂŁi Ă oĂ„c nhiĂŻĂŹu mĂșĂĄi
hiĂŻĂu noĂĄ. BĂčçng viĂŻĂ„c chûÀa baĂŁn in thûã ĂȘĂ«y, Hemingway mĂșĂĄi vĂșĂ€ ra rĂȘĂ«t
nhiĂŻĂŹu Ă iĂŻĂŹu vaĂą anh ta Ă aĂ€ thûùa nhĂȘĂ„n nhûÀng gĂČ mĂČnh hoĂ„c Ă Ă»ĂșĂ„c. VaĂąo
dĂ”p naĂąy, anh viĂŻĂ«t cho Gertrude Stein rĂčçng cö Ă aĂ€ laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ
trong viĂŻĂ„c viĂŻĂ«t SaĂĄng taĂ„o cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi MyĂ€ vaĂą anh cuĂąng tĂȘĂ«t caĂŁ sûÄ quen
biĂŻĂ«t cuĂŁa mĂČnh seĂ€ cöë tĂČm caĂĄch xuĂȘĂ«t baĂŁn noĂĄ.
- 8. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 8
http://ebooks.vdcmedia.com
Anh hy voĂ„ng coĂĄ thĂŻĂ thûÄc hiĂŻĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu naĂąy. MöÄt ai Ă oĂĄ, töi
nhĂșĂĄ tĂŻn laĂą Sterne noĂĄi rĂčçng anh ta coĂĄ thĂŻĂ Ă ĂčĂ„t vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ xuĂȘĂ«t baĂŁn cuöën
saĂĄch vĂșĂĄi möÄt nhaĂą xuĂȘĂ«t baĂŁn. Gertrude Stein vaĂą Hemingway tin
rĂčçng anh ta coĂĄ thĂŻĂ, nhĂ»ng khöng lĂȘu sau Ă oĂĄ Hemingway baĂŁo rĂčçng
Sterne Ă aĂ€ sa vaĂąo con Ă Ă»ĂșĂąng khöng Ă aĂĄng tin cĂȘĂ„y nûÀa. SûÄ viĂŻĂ„c kĂŻĂ«t
thuĂĄc ĂșĂŁ Ă oĂĄ.
Trong khoaĂŁng thĂșĂąi gian ĂȘĂ«y hay laĂą vĂŻĂŹ sau, trĂ»ĂșĂĄc khi Mina Loy
Ă Ă»a McAlmon Ă ĂŻĂ«n chöß chuĂĄng töi thĂČ Ă Ă¶i luĂĄc anh Ă ĂŻĂ«n vĂșĂĄi vĂșĂ„ hoĂčĂ„c vĂșĂĄi
William Carlos William. Vaù cuöëi cuùng anh muöën in Saång taÄo cuãa
ngĂ»ĂșĂąi MyĂ€ ĂșĂŁ Contact Edition vaĂą anh Ă aĂ€ laĂąm Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ. Töi chĂșĂą xem.
Trong thĂșĂąi gian ĂȘĂ«y, McAlmon Ă aĂ€ in Ba baĂąi thĂș vaĂą mĂ»ĂșĂąi cĂȘu
chuyĂŻĂ„n cuĂŁa Hemingway, William Bird Ă aĂ€ in xong Trong thĂșĂąi Ă aĂ„i
chuĂĄng ta vaĂą Hemingway Ă ang bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu nöĂi tiĂŻĂ«ng. Anh laĂąm quen vĂșĂĄi
Dos Passos, Fitzgerald, Bromfield, George Antheil vaĂą nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi
khaĂĄc, thĂŻm caĂŁ Harold Loeb ĂșĂŁ Paris. Hemingway Ă aĂ€ trĂșĂŁ thaĂąnh nhaĂą
vĂčn. Anh cuĂ€ng laĂą voĂ€ sĂŽ quyĂŻĂŹn Anh nghiĂŻĂ„p dĂ», nhĂșĂą Sherwood vaĂą
biĂŻĂ«t nhûÀng trĂȘĂ„n Ă ĂȘĂ«u boĂą qua lĂșĂąi kĂŻĂ cuĂŁa töi. Töi luön yĂŻu thñch vuĂ€
Ă iĂŻĂ„u vaĂą Ă ĂȘĂ«u boĂą TĂȘy Ban Nha, töi thñch trĂ»ng baĂąy nhûÀng bûåc aĂŁnh
Ă ĂȘĂ«u boĂą vaĂą caĂĄc Ă ĂȘĂ«u sĂŽ. Töi cuĂ€ng thñch treo bûåc aĂŁnh Gertrude Stein
vaĂą töi ngöÏi ĂșĂŁ haĂąng ghĂŻĂ« phña trĂ»ĂșĂĄc, bûåc aĂŁnh chuĂĄng töi tĂČnh cĂșĂą chuĂ„p ĂșĂŁ
Ă oĂĄ. VaĂąo nhûÀng ngaĂąy ĂȘĂ«y, Hemingway Ă ang daĂ„y möÄt cĂȘĂ„u treĂŁ hĂșn
Ă ĂȘĂ«m böëc. CĂȘĂ„u ta chĂčĂšng biĂŻĂ«t taĂ„i sao nhĂ»ng Ă aĂ€ Ă ĂȘĂ«m ngaĂ€
Hemingway. Töi chĂčĂŠc laĂą Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ thĂłnh thoaĂŁng vĂȘĂźn xaĂŁy ra. DĂȘĂźu sao
thĂČ, daĂ„o Ă oĂĄ, Hemingway tuy laĂą ngĂ»ĂșĂąi chĂși thĂŻĂ thao nhĂ»ng laĂ„i rĂȘĂ«t
choĂĄng mĂŻĂ„t. Anh thĂ»ĂșĂąng mĂŻĂ„t moĂŁi khi Ă i böÄ tûù nhaĂą mĂČnh Ă ĂŻĂ«n nhaĂą
chuĂĄng töi. ChĂčĂŠc taĂ„i chiĂŻĂ«n tranh laĂąm anh xuöëng sûåc. DĂȘĂźu thĂŻĂ« naĂąo Ă i
nûÀa thĂČ anh, nhĂ» Helence nhĂȘĂ„n xeĂĄt vĂŻĂŹ tĂȘĂ«t caĂŁ Ă aĂąn öng, laĂą dĂŻĂź vĂșĂ€. MĂșĂĄi
Ă ĂȘy, möÄt ngĂ»ĂșĂąi baĂ„n khoeĂŁ maĂ„nh cuĂŁa anh noĂĄi vĂșĂĄi Gertrude Stein,
Ernest rĂȘĂ«t dĂŻĂź vĂșĂ€, hĂŻĂź anh chĂși bĂȘĂ«t kyĂą mön thĂŻĂ thao naĂąo thĂČ seĂ€ coĂĄ caĂĄi
gĂČ Ă oĂĄ gaĂ€y vĂșĂ€, tay, chĂȘn hoĂčĂ„c Ă ĂȘĂŹu.
ThuĂșĂŁ ban Ă ĂȘĂŹu, Hemingway thñch tĂȘĂ«t caĂŁ nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi cuĂąng
thĂșĂąi, trûù Cummings. Anh chĂł trñch Cummings laĂą Ă aĂ€ Ăčn cĂčĂŠp moĂ„i
thûå, khöng cheĂĄp cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi naĂąy thĂČ cuĂ€ng cheĂĄp cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc.
Gertrude Stein, ngĂ»ĂșĂąi bĂ” gĂȘy ĂȘĂ«n tĂ»ĂșĂ„ng maĂ„nh bĂșĂŁi CĂčn phoĂąng röÄng
lĂșĂĄn, noĂĄi rĂčçng Cummings khöng sao cheĂĄp, anh ta chĂł kĂŻĂ« thûùa
truyĂŻĂŹn thöëng New England möÄt caĂĄch tûÄ nhiĂŻn vĂșĂĄi sûÄ khö cĂčçn, vö
sinh nhĂ»ng cuĂ€ng mang Ă ĂȘĂ„m neĂĄt caĂĄ biĂŻĂ„t cuĂŁa noĂĄ. HoĂ„ khöng à öÏng yĂĄ
- 9. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
vïÏ à iïÏu à oå. HoÄ cuÀng khöng à öÏng yå vïÏ Sherwood Anderson.
Gertrude Stein quaĂŁ quyĂŻĂ«t rĂčçng Sherwood Anderson laĂą thiĂŻn taĂąi
trong viĂŻĂ„c sûã duĂ„ng cĂȘu vĂčn Ă ĂŻĂ khai thaĂĄc caĂŁm xuĂĄc trûÄc tiĂŻĂ«p, Ă iĂŻĂŹu
naĂąy töÏn taĂ„i trong truyĂŻĂŹn thöëng vĂŽ Ă aĂ„i MyĂ€, vaĂą chĂł duy nhĂȘĂ«t
Sherwood, chĂčĂšng coĂĄ ai ĂșĂŁ MyĂ€ coĂĄ thĂŻĂ viĂŻĂ«t Ă Ă»ĂșĂ„c möÄt cĂȘu vĂčn giaĂŁn dĂ”
vaĂą Ă ĂȘĂŹy caĂŁm xuĂĄc nhĂ» thĂŻĂ«. Hemingway khöng tin nhĂȘĂ„n Ă Ă”nh Ă oĂĄ, anh
khöng thñch chĂȘĂ«t cuĂŁa Sherwood. ChĂȘĂ«t thĂČ chĂčĂšng coĂĄ liĂŻn quan gĂČ
Ă ĂŻĂ«n cĂȘu vĂčn caĂŁ, Gertrude Stein nhĂȘĂ«n maĂ„nh. Cö cuĂ€ng noĂĄi thĂŻm laĂą,
Fitzgerald laĂą nhaĂą vĂčn treĂŁ duy nhĂȘĂ«t coĂĄ thĂŻĂ diĂŻĂźn Ă aĂ„t cĂȘu vĂčn cuĂŁa
mĂČnh möÄt caĂĄch tûÄ nhiĂŻn.
Gertrude Stein vaĂą Fitzgerald coĂĄ möëi quan hĂŻĂ„ rĂȘĂ«t Ă ĂčĂ„c biĂŻĂ„t.
Gertrude Stein chĂ”u ĂȘĂ«n tĂ»ĂșĂ„ng rĂȘĂ«t lĂșĂĄn bĂșĂŁi Phña bĂŻn naĂąy thiĂŻn
Ă Ă»ĂșĂąng. Cö Ă oĂ„c khi noĂĄ vûùa Ă Ă»ĂșĂ„c xuĂȘĂ«t baĂŁn vaĂą trĂ»ĂșĂĄc luĂĄc cö tiĂŻĂ«p xuĂĄc vĂșĂĄi
caĂĄc nhaĂą vĂčn treĂŁ MyĂ€. Cö noĂĄi cuöën saĂĄch ĂȘĂ«y Ă aĂ€ thûÄc sûÄ saĂĄng taĂ„o nĂŻn
möÄt thĂŻĂ« hĂŻĂ„ mĂșĂĄi cho à öÄc giaĂŁ. Cö khöng bao giĂșĂą thay à öĂi nhĂȘĂ„n Ă Ă”nh
ĂȘĂ«y vĂŻĂŹ cuöën saĂĄch. Cö nghĂŽ cuöën saĂĄch hay bĂčçng Gatsby vĂŽ Ă aĂ„i. Cö
nghĂŽ Fitzgerald seĂ€ coĂąn Ă Ă»ĂșĂ„c Ă oĂ„c khi nhûÀng nhaĂą vĂčn nöĂi tiĂŻĂ«ng cuĂąng
thĂșĂąi anh ta Ă aĂ€ bĂ” laĂ€ng quĂŻn. Fitzgerald luön noĂĄi rĂčçng anh nghĂŽ
Gertrude Stein noĂĄi Ă iĂŻĂŹu ĂȘĂ«y Ă ĂŻĂ khiĂŻĂ«n anh ta bûÄc mĂČnh bĂčçng caĂĄch
buöÄc anh phaĂŁi nghĂŽ vĂŻĂŹ ĂȘĂn yĂĄ cuĂŁa cö trong cĂȘu noĂĄi ĂȘĂ«y vaĂą anh noĂĄi
thĂŻm theo löëi noĂĄi Ă»a thñch cuĂŁa mĂČnh, nhûÀng gĂČ cö noĂĄi laĂą lĂșĂąi à öÄc aĂĄc
nhĂȘĂ«t maĂą xĂ»a nay töi mĂșĂĄi Ă Ă»ĂșĂ„c nghe. Tuy nhiĂŻn hoĂ„ luön vui veĂŁ khi
gĂčĂ„p nhau. VaĂą lĂȘĂŹn gĂčĂ„p cuöëi cuĂąng hoĂ„ rĂȘĂ«t thoaĂŁi maĂĄi vĂșĂĄi nhau vaĂą vĂșĂĄi caĂŁ
Hemingway.
Khi ĂȘĂ«y coĂąn coĂĄ caĂŁ McAlmon. McAlmon coĂĄ möÄt phĂȘĂm chĂȘĂ«t maĂą
theo Gertrude Stein laù sûÄ döÏi daùo, anh ta coå thïà tiïëp tuÄc viïët nhû
thĂŻĂ« nhĂ»ng cö phaĂąn naĂąn laĂą mĂșĂą nhaĂ„t.
CuÀng coå caã Glenway Wescott nhûng Gertrude Stein khöng coå
thĂșĂąi gian Ă ĂŻĂ quan tĂȘm Ă ĂŻĂ«n anh. Anh coĂĄ phĂȘĂm chĂȘĂ«t naĂąo Ă oĂĄ nhĂ»ng
chĂ»a Ă Ă»ĂșĂ„c böÄc löÄ.
VĂȘĂ„y laĂą luĂĄc ĂȘĂ«y nghĂŻĂŹ nghiĂŻĂ„p cuĂŁa Hemingway Ă aĂ€ bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu. MöÄt
thĂșĂąi gian ngĂčĂŠn sau, chuĂĄng töi ñt thĂȘĂ«y anh, röÏi sau Ă oĂĄ anh laĂ„i Ă ĂŻĂ«n.
Anh thĂ»ĂșĂąng thuĂȘĂ„t laĂ„i tĂł mĂł vĂșĂĄi Gertrude Stein caĂĄc Ă oaĂ„n à öëi thoaĂ„i
maĂą vĂŻĂŹ sau anh Ă Ă»a vaĂąo MĂčĂ„t trĂșĂąi vĂȘĂźn moĂ„c vaĂą hoĂ„ chuyĂŻĂ„n troĂą khöng
mĂŻĂ„t moĂŁi vĂŻĂŹ tñnh caĂĄch cuĂŁa Harold Loeb. VaĂąo luĂĄc ĂȘĂ«y, Hemingway
Ă ang chuĂȘĂn bĂ” möÄt tĂȘĂ„p truyĂŻĂ„n ngĂčĂŠn Ă ĂŻĂ gĂșĂŁi cho möÄt nhaĂą xuĂȘĂ«t baĂŁn ĂșĂŁ
- 10. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 10
http://ebooks.vdcmedia.com
MyĂ€. MöÄt töëi noĂ„, bĂčĂ©ng Ă i thĂșĂąi gian sau khi khöng gĂčĂ„p nhau,
Hemingway à ûa Shipman à ïën. Shipman laù chaùng trai vui nhöÄn vaù
seĂ€ laĂą ngĂ»ĂșĂąi thûùa kĂŻĂ« mĂȘĂ«y ngaĂąn à ö la khi Ă ĂŻĂ«n tuöĂi. Anh ta vĂȘĂźn chĂ»a
Ă uĂŁ tuöĂi. Anh ta seĂ€ mua taĂ„p chñ Transatlantic khi trĂ»ĂșĂŁng thaĂąnh,
Ă ĂȘĂ«y laĂą Ă iĂŻĂŹu Hemingway noĂĄi. Anh ta seĂ€ Ă ĂșĂ€ Ă ĂȘĂŹu möÄt taĂ„p chñ siĂŻu
thûÄc, AndreĂĄ Masson noĂĄi. Anh ta seĂ€ mua möÄt ngöi nhaĂą ĂșĂŁ miĂŻĂŹn quĂŻ
khi Ă uĂŁ tuöĂi, Josette Gris noĂĄi. ThûÄc tĂŻĂ« laĂą khi anh ta Ă ĂŻĂ«n tuöĂi thĂČ
chĂčĂšng möÄt ai biĂŻĂ«t hay nghe noĂĄi gĂČ vĂŻĂŹ viĂŻĂ„c anh ta laĂąm vĂșĂĄi söë taĂąi saĂŁn
kïë thûùa. Hemingway à ûa anh ta à ïën chöß chuång töi à ïà noåi vïÏ viïÄc
mua tĂșĂą Transatlantic vaĂą nhĂȘn tiĂŻĂ„n mang tĂȘĂ„p baĂŁn thaĂŁo Ă Ă”nh gĂșĂŁi vĂŻĂŹ
MyĂ€ Ă ĂŻĂ«n. Anh Ă Ă»a noĂĄ cho Gertrude Stein. Anh Ă aĂ€ thĂŻm vaĂąo tĂȘĂ„p
truyĂŻĂ„n möÄt truyĂŻĂ„n ngĂčĂŠn nhoĂŁ mang tñnh suy ngĂȘĂźm vaĂą lĂȘĂŹn naĂąy anh
noĂĄi CĂčn phoĂąng röÄng lĂșĂĄn laĂą cuöën saĂĄch cûù nhĂȘĂ«t maĂą anh Ă aĂ€ tûùng Ă oĂ„c.
Khi ĂȘĂ«y Gertrude Stein noĂĄi, Hemingway, lĂșĂąi bĂČnh khöng vĂčn hoĂ„c.
Sau lĂȘĂŹn ĂȘĂ«y, chuĂĄng töi khöng gĂčĂ„p Hemingway trong khoaĂŁng
thĂșĂąi gian khaĂĄ daĂąi vaĂą khi chuĂĄng töi Ă i tĂČm möÄt ngĂ»ĂșĂąi quen, chĂł sau
khi SaĂĄng taĂ„o cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi MyĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c xuĂȘĂ«t baĂŁn, vaĂą Hemingway luĂĄc ĂȘĂ«y
Ă ang coĂĄ mĂčĂ„t ĂșĂŁ Ă oĂĄ, Ă ĂŻĂ«n chöß Gertrude Stein vaĂą ngoĂŁ lĂșĂąi giaĂŁi thñch lñ do
anh khöng thĂŻĂ viĂŻĂ«t baĂąi bĂČnh cuöën saĂĄch. Ngay khi ĂȘĂ«y, möÄt baĂąn tay
nĂčĂ„ng chĂ”ch Ă ĂčĂ„t lĂŻn vai anh vaĂą Ford Madox Ford noĂĄi, anh baĂ„n treĂŁ,
töi muöën noĂĄi chuyĂŻĂ„n vĂșĂĄi Gertrude Stein. Khi ĂȘĂ«y Ford noĂĄi vĂșĂĄi cö, töi
muöën Ă ĂŻĂŹ nghĂ” xin pheĂĄp tĂčĂ„ng cuöën saĂĄch mĂșĂĄi cuĂŁa töi cho cö. CoĂĄ thĂŻĂ«
chûå, Gertrude Stein lĂȘĂźn töi Ă ĂŻĂŹu caĂŁm thĂȘĂ«y cûÄc kyĂą haĂąi loĂąng vaĂą biĂŻĂ«t
Ășn.
VaĂąi nĂčm sau dĂ”p ĂȘĂ«y, Gertrude Stein vaĂą Hemingway khöng
gĂčĂ„p nhau. Sau Ă oĂĄ chuĂĄng töi nghe tin anh Ă aĂ€ quay laĂ„i Paris vaĂą noĂĄi
vĂșĂĄi nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi laĂą anh rĂȘĂ«t muöën gĂčĂ„p cö. Sao cö khöng Ă i tĂČm mĂșĂąi
Hemingway laĂ„i nhaĂą, töi thĂ»ĂșĂąng noĂĄi khi cö Ă i daĂ„o. BiĂŻĂ«t chĂčĂŠc rĂčçng,
ngaùy naùo à oå khi vïÏ cö seÀ à ûa Hemingway à i cuùng.
HoĂ„ ngöÏi noĂĄi chuyĂŻĂ„n rĂȘĂ«t lĂȘu. Cuöëi cuĂąng töi nghe cö noĂĄi,
Hemingway, röët cuöÄc thĂČ anh cuĂ€ng Ă aĂ€ quay Ă ĂŻĂ«n chñn mĂ»Ăși phĂȘĂŹn
trĂčm. Sao chĂ”, anh noĂĄi, khöng baĂŁo laĂą taĂĄm mĂ»Ăși phĂȘĂŹn trĂčm? Khöng,
cö noĂĄi tiĂŻĂ«c nuöëi, töi khöng thĂŻĂ. Sau moĂ„i chuyĂŻĂ„n, nhĂ» cö luön noĂĄi,
anh Ă aĂ€ thĂŻĂ«, vaĂą töi coĂĄ thĂŻĂ noĂĄi, anh coĂĄ nhûÀng khoaĂŁnh khĂčĂŠc hĂșĂą hûÀng.
Sau Ă oĂĄ hoĂ„ thĂ»ĂșĂąng xuyĂŻn gĂčĂ„p nhau. Gertrude Stein luön noĂĄi
cö thñch anh, anh rĂȘĂ«t tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi. VaĂą giaĂĄ nhĂ» maĂą anh chĂł noĂĄi vĂŻĂŹ
- 11. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
truyĂŻĂ„n cuĂŁa mĂČnh. Trong lĂȘĂŹn noĂĄi chuyĂŻĂ„n mĂșĂĄi Ă ĂȘy, cö traĂĄch anh laĂą Ă aĂ€
tiĂŻu diĂŻĂ„t rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu à öëi thuĂŁ cuĂŁa mĂČnh vaĂą vuĂąi hoĂ„ trong coĂŁ. Töi khöng
bao giĂșĂą cho laĂą Hemingway thûÄc sûÄ giĂŻĂ«t möÄt ai caĂŁ ngoaĂ„i trûù möÄt
ngĂ»ĂșĂąi vaĂą anh ta laĂą möÄt keĂŁ töÏi vaĂą anh ta Ă aĂĄng nhĂȘĂ„n Ă iĂŻĂŹu ĂȘĂ«y, nhĂ»ng
nĂŻĂ«u töi giĂŻĂ«t möÄt ai Ă oĂĄ maĂą khöng biĂŻĂ«t thĂČ töi seĂ€ khöng bĂ” lĂ»Ășng tĂȘm
cĂčĂŠn rûåt.
Chñnh Ford laĂą ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ€ coĂĄ lĂȘĂŹn noĂĄi vĂŻĂŹ Hemingway, anh ta Ă ĂŻĂ«n
ngöÏi dĂ»ĂșĂĄi chĂȘn töi vaĂą ca tuĂ„ng töi. ViĂŻĂ„c Ă oĂĄ khiĂŻĂ«n töi böëi röëi.
Hemingway coĂĄ lĂȘĂŹn noĂĄi, töi neĂĄn ngoĂ„n lûãa cuĂŁa töi, möÄt ngoĂ„n lûãa nhoĂŁ,
xuöëng vaĂą xuöëng thĂȘĂ«p, cho Ă ĂŻĂ«n luĂĄc bĂȘĂ«t thĂČnh lĂČnh möÄt tiĂŻĂ«ng nöà vang
lĂŻn. NĂŻĂ«u khöng coĂĄ gĂČ khaĂĄc ngoaĂąi tiĂŻĂ«ng nöà ĂȘĂ«y, thĂČ taĂĄc phĂȘĂm cuĂŁa töi
seĂ€ hĂȘĂ«p dĂȘĂźn Ă ĂŻĂ«n mûåc khöng möÄt ai laĂ„i khöng thñch noĂĄ.
TĂȘĂ«t nhiĂŻn, dĂȘĂźu töi noĂĄi gĂČ Ă i nûÀa thĂČ Gertrude Stein luön noĂĄi,
phaĂŁi, töi biĂŻĂ«t nhĂ»ng töi mĂčĂŠc phaĂŁi bĂŻĂ„nh mĂŻ Hemingway.
LĂŻ Huy BĂčĂŠc dĂ”ch
tûù cuöën Ernest Hemingway, the man and his work,
John K.M. McCaffery (Ed) Avon Book Division, NewYork, 1950
- 12. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 12
http://ebooks.vdcmedia.com
KYĂ NIĂĂ
M VĂĂ ERNEST HEMINGWAY
John Groth
LĂȘĂŹn Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn töi gĂčĂ„p Ernest Hemingway laĂą vaĂąo Ă ĂȘĂŹu thaĂĄng
chñn nĂčm 1944. QuĂȘn Ă oaĂąn MöÄt chuĂȘĂn bĂ” tiĂŻĂ«n vaĂąo Ăûåc. Töi Ă ĂŻĂ«n BöÄ
tham mĂ»u SĂ» Ă oaĂąn Böën vaĂąo luĂĄc chiĂŻĂŹu muöÄn. MöÄt sĂŽ quan dĂȘn vĂȘĂ„n
baĂŁo töi rĂčçng Hemingway Ă ang ĂșĂŁ taĂ„i nöng traĂ„i thuöÄc Siegfried Line.
NĂŻĂ«u töi muöën, anh ta seĂ€ Ă Ă»a töi Ă ĂŻĂ«n Ă oĂĄ. TĂČnh thûÄc laĂą töi rĂȘĂ«t muöën -
möÄt cĂș höÄi gĂčĂ„p Hemingway trong chiĂŻĂ«n tranh.
TrĂșĂąi Ă aĂ€ töëi, Ă ang mĂ»a. SuĂĄng bĂčĂŠn khi chuĂĄng töi Ă ĂŻĂ«n nöng traĂ„i,
luĂĄc naĂąy chĂł laĂą möÄt khöëi hĂČnh thuĂą Ă en sĂȘĂ„m hĂșn maĂąn Ă en xung
quanh. CaĂĄnh cûãa mĂșĂŁ nhanh ra röÏi vöÄi Ă oĂĄng laĂ„i vaĂą chuĂĄng töi thoaĂĄng
caĂŁm giaĂĄc rĂčçng cĂčn phoĂąng saĂĄng rûÄc, mĂčĂ„c duĂą duy chĂł coĂĄ aĂĄnh saĂĄng tûù
ngoĂ„n Ă eĂąn dĂȘĂŹu leo leĂĄt trĂŻn caĂĄi baĂąn Ă ĂčĂ„t cuöëi phoĂąng. Phña sau ngoĂ„n
Ă eĂąn, Hemingway Ă ang ngöÏi: to lĂșĂĄn giûÀa nhoĂĄm lñnh MyĂ€. DĂŽ nhiĂŻn laĂą
töi chĂ»a bao giĂșĂą gĂčĂ„p öng trĂ»ĂșĂĄc Ă oĂĄ, nhĂ»ng ngoaĂ„i diĂŻĂ„n cuĂŁa öng quen
thuöÄc à öëi vĂșĂĄi töi nhĂ» thĂŻĂ laĂą Jack Dempsey hoĂčĂ„c Babe Ruth. Tröng
öng hĂŻĂ„t nhĂ» mĂȘĂ«y bûåc aĂŁnh cuĂŁa öng maĂą töi Ă aĂ€ tûùng xem, tûùng
mĂ»ĂșĂąng tĂ»ĂșĂ„ng trong Ă ĂȘĂŹu: vĂșĂĄi lûÄu Ă aĂ„n vaĂą cö-nhĂčĂŠc trĂŻn baĂąn trĂ»ĂșĂĄc mĂčĂ„t
öng.
Töi laĂą ai öng Ă ĂȘu coĂĄ bĂȘĂ„n tĂȘm. Töi laĂą möÄt ai Ă oĂĄ mĂčĂ„c à öÏ quĂȘn
sûÄ. Töi Ă Ă»ĂșĂ„c Ă oĂĄn tiĂŻĂ«p nhĂ» bĂȘĂ«t kyĂą ai mĂčĂ„t quĂȘn phuĂ„c. Ăng khöng Ă ĂŻĂ
yĂĄ Ă ĂŻĂ«n huy hiĂŻĂ„u phoĂĄng viĂŻn cuĂŁa töi; öng khöng bao giĂșĂą quan tĂȘm
Ă ĂŻĂ«n cĂȘĂ«p bĂȘĂ„c. Töi coĂĄ thĂŻĂ nhĂȘĂ„p höÄi vĂșĂĄi hoĂ„ khöng? Töi haĂąi loĂąng vĂŻĂŹ Ă iĂŻĂŹu
gĂČ? Cö-nhĂčĂŠc, rĂ»ĂșĂ„u Kummel hay vang?
CoĂĄ rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu Cö nhĂčĂŠc. MöÄt huĂŁ rĂ»ĂșĂ„u cöà nhoĂŁ cao gĂȘĂŹn möÄt meĂĄt
phĂČnh to buĂ„ng trong goĂĄc phoĂąng. HĂčĂšn noĂĄ Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c "giaĂŁi phoĂĄng" tûù
höm qua. NoĂĄ Ă aĂ€ hĂŻĂ«t möÄt nûãa. Hemingway cuĂąng nhoĂĄm quĂȘn "phi
chñnh quy" cuĂŁa öng, bao göÏm lĂŽnh MyĂ€ vaĂą lñnh PhaĂĄp mĂčĂ„c quĂȘn phuĂ„c
MyĂ€, nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi theo caĂĄch noĂĄi cuĂŁa öng laĂą saĂĄt caĂĄnh bĂŻn öng, hĂčĂšn
- 13. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
Ă aĂ€ viĂŻĂ«ng thĂčm ngĂ»ĂșĂąi baĂĄn rĂ»ĂșĂ„u gĂȘĂŹn Bleialf. Trong luĂĄc Hemingway
bĂčĂŠt möÄt ngĂ»ĂșĂąi Ăûåc hoaĂŁng sĂșĂ„ raĂĄn trûång thĂČ Red Pelkie vaĂą
Kimbrough (öng chĂł dĂȘĂźn cho hoĂ„ trong luĂĄc noĂĄi chuyĂŻĂ„n) lĂčn caĂĄi huĂ€
rĂ»ĂșĂ„u mĂ»ĂșĂąi ga löng ĂȘĂ«y vaĂąo laĂ„i hĂȘĂŹm rĂ»ĂșĂ„u bĂŻn caĂ„nh.
Khi Hemingway noĂĄi, töi phaĂĄc hoĂ„a öng. Ăng hoĂŁi xem töi coĂĄ
phaĂŁi laĂą John Groth, ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ€ minh hoĂ„a nhûÀng truyĂŻĂ„n ngĂčĂŠn cuĂŁa
öng trĂŻn tĂșĂą Esquire tûù nhiĂŻĂŹu nĂčm trĂ»ĂșĂĄc khöng. Ăng noĂĄi rĂčçng öng
thñch nhûÀng bûåc tranh minh hoĂ„a ĂȘĂ«y: nhûÀng caĂĄi lĂ»ĂșĂ€i lĂŻ Ă ĂȘm tĂșĂĄi,
trĂȘĂ„n giaĂĄp laĂĄ caĂą - nhĂ»ng Ă ĂȘĂ«y khöng phaĂŁi laĂą cuöÄc chiĂŻĂ«n thûÄc sûÄ nhĂ»
noĂĄ vöën xaĂŁy ra tûù nĂčm 1918. SaĂĄng mai öng seĂ€ Ă Ă»a töi ra trĂȘĂ„n Ă ĂŻĂ töi
hiĂŻĂu chiĂŻĂ«n tranh laĂą thĂŻĂ« naĂąo.
TrĂŻn tĂȘĂ«m baĂŁn à öÏ quĂȘn sûÄ treo taĂ„i TöĂng haĂąnh dinh sĂ» Ă oaĂąn,
nöng traĂ„i Ă Ă»ĂșĂ„c ghi chuĂĄ laĂą "LûÄc lĂ»ĂșĂ„ng Ă ĂčĂ„c nhiĂŻĂ„m cuĂŁa Hemingway".
Khöng coå boång lñnh MyÀ naùo xen giûÀa nöng traÄi vaù phoùng tuyïën
quĂȘn Ăûåc caĂĄch chûùng 1,5km. VaĂąo thaĂĄng chñn 1944, lûÄc lĂ»ĂșĂ„ng à öÏng
minh cuĂŁa chuĂĄng ta thiĂŻĂ«u huĂ„t böÄ binh nĂŻn coĂĄ nhûÀng khoaĂŁng hĂșĂŁ röÄng
giûÀa caĂĄc Ă Ășn vĂ”. KhoaĂŁng caĂĄch giûÀa caĂĄc sĂ»ĂșĂąn traĂĄi vaĂą phaĂŁi cuĂŁa caĂĄc
Ă Ășn vĂ” röÄng chûùng möÄt cĂȘy söë. Ban Ă ĂŻm, à öi khi caĂĄc à öÄi tuĂȘĂŹn tra
Ăûåc lĂȘĂŹn vaĂąo thung luĂ€ng ngay phña dĂ»ĂșĂĄi cûå Ă iĂŻĂm Schloss cuĂŁa
Hemingway. Mößi buöĂi töëi, nöng traĂ„i Ă Ă»ĂșĂ„c Ă ĂčĂ„t vaĂąo tĂČnh traĂ„ng phoĂąng
thuĂŁ. NhûÀng ngĂ»ĂșĂąi Ăûåc söëng ĂșĂŁ Ă oĂĄ - bao göÏm anh nöng dĂȘn, ngĂ»ĂșĂąi vĂșĂ„
vaĂą con gaĂĄi - Ă aĂ€ bĂ” nhöët trong tĂȘĂŹng hĂȘĂŹm trĂ»ĂșĂĄc khi töi Ă ĂŻĂ«n. "Papa",
nhĂ» caĂĄch cuĂŁa mĂȘĂ«y ngĂ»ĂșĂąi "lñnh khöng chñnh quy" kia goĂ„i
Hemingway, vaĂ„ch kĂŻĂ« hoaĂ„ch phoĂąng thuĂŁ cho töëi höm ĂȘĂ«y. Ăng coĂĄ thĂŻĂ
ngöÏi trûÄc suöët Ă ĂŻm. Ăng seĂ€ Ă aĂĄnh thûåc chuĂĄng töi nĂŻĂ«u coĂĄ toaĂĄn tuĂȘĂŹn
tra vaĂąo sĂȘn. Cûãa Ă Ă»ĂșĂ„c khoĂĄa chĂčĂ„t vaĂą khöng ai traĂŁ lĂșĂąi khi coĂĄ tiĂŻĂ«ng goĂ„i
hay goĂ€ cûãa. NĂŻĂ«u nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi kia cöë à öÄt nhĂȘĂ„p vaĂąo thĂČ Pelkie tûù cûãa
söà trĂŻn gaĂĄc vaĂą Jean, möÄt trong nhûÀng cĂȘĂ„u ngĂ»ĂșĂąi PhaĂĄp, tûù cûãa söĂ
khaĂĄc trĂŻn gaĂĄc seĂ€ bĂčĂŠn cheĂĄo caĂĄnh seĂŁ. Trong khi Ă oĂĄ, öng, Kimbrough,
Marcel cuĂąng cĂȘĂ„u ngĂ»ĂșĂąi PhaĂĄp kia seĂ€ bĂčĂŠn tûù caĂĄc cûãa söà tĂȘĂŹng dĂ»ĂșĂĄi.
TĂȘĂ«t caĂŁ nhûÀng Ă iĂŻĂŹu ĂȘĂ«y hĂȘĂ«p dĂȘĂźn vaĂą coĂĄ phĂȘĂŹn khöng tĂ»ĂșĂŁng. NhĂ»ng
Hemingway thuyĂŻĂ«t phuĂ„c töi khaĂŁ nĂčng thûÄc thi kĂŻĂ« hoaĂ„ch bĂčçng caĂĄch
thaĂŁ hai traĂĄi lûÄu Ă aĂ„n vaĂąo loĂąng töi vaĂą thĂŻĂ« laĂą töi trĂșĂŁ thaĂąnh thaĂąnh viĂŻn
cuĂŁa nhoĂĄm. Ăng chĂł cho töi caĂĄch thaĂŁ lûÄu Ă aĂ„n xuöëng mĂčĂ„t Ă Ă»ĂșĂąng bĂŻn
dĂ»ĂșĂĄi cûãa söà nĂși öng phĂȘn cho töi trĂȘĂ«n giûÀ.
VĂșĂĄi tĂȘm traĂ„ng hĂși hĂ»ng phĂȘĂ«n, töi lĂŻn gaĂĄc nguĂŁ. ThĂȘĂ„t khoĂĄ coĂĄ
thĂŻĂ nguĂŁ trĂŻn caĂĄi giĂ»ĂșĂąng Ă ĂŻĂ„m nhöÏi löng chim bĂȘĂn vĂșĂĄi toaĂąn böÄ quĂȘĂŹn
- 14. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 14
http://ebooks.vdcmedia.com
aĂĄo trĂŻn ngĂ»ĂșĂąi. (Töi Ă Ă»ĂșĂ„c nhĂčĂŠc laĂą phaĂŁi mĂčĂ„c nguyĂŻn quĂȘĂŹn aĂĄo ngöÄ nhĂșĂ€
phaĂŁi ruĂĄt Ă i). LûÄu Ă aĂ„n Ă ĂŻĂ trĂŻn baĂąn nguĂŁ caĂ„nh Ă ĂȘĂŹu töi, möÄt cĂȘy thaĂĄnh
giaĂĄ treo trĂŻn tĂ»ĂșĂąng vaĂą caĂĄi öng Hemingway maĂą töi Ă aĂ€ Ă oĂ„c quaĂĄ nhiĂŻĂŹu
Ă ang trûÄc ĂșĂŁ dĂ»ĂșĂĄi nhaĂą vĂșĂĄi khĂȘĂu tiĂŻĂu liĂŻn vaĂą lûÄu Ă aĂ„n Ă eo ĂșĂŁ thĂčĂŠt lĂ»ng.
Cuöëi cuĂąng töi cuĂ€ng lĂčn ra nguĂŁ. Töi bĂ” Ă aĂĄnh thûåc bĂȘĂ„t dĂȘĂ„y bĂșĂŁi troĂ„ng
phaĂĄo bĂčĂŠn tûù khĂȘĂu à öÄi Ă oĂĄng trĂŻn ngoĂ„n à öÏi phña sau chuĂĄng töi.
Trong khöng gian yïn tÎnh, töi coå thïà nghe tiïëng laåch caåch nöà gioùn
cuĂŁa caĂĄc loaĂ„i suĂĄng cĂșĂ€ nhoĂŁ trong thung luĂ€ng bĂŻn dĂ»ĂșĂĄi. BĂȘy giĂșĂą Ă aĂ€
hoaĂąn toaĂąn tĂłnh nguĂŁ, töi ngöÏi dĂȘĂ„y. Töi nhĂČn xuöëng cĂȘĂŹu thang vaĂąo
phoĂąng khaĂĄch. ĂșĂŁ Ă oĂĄ, nhĂ» Ă aĂ€ noĂĄi, Hemingway Ă ang ngöÏi gaĂĄc, Ă oĂ„c
cuöën taĂ„p chñ loaĂ„i boĂŁ tuĂĄi, khĂȘĂu tiĂŻĂu liĂŻn Ă ĂčĂ„t trong loĂąng. Khi ĂȘĂ«y laĂą
böën giĂșĂą saĂĄng. VĂŻĂŹ sau, öng kĂŻĂ cho töi biĂŻĂ«t laĂą coĂĄ möÄt à öÄi tuĂȘĂŹn tra Ă aĂ€
tiïën vaùo à öÏng coã phña bïn traåi ngöi nhaù.
SaĂĄng höm ĂȘĂ«y, öng cho töi thĂȘĂ«y chiĂŻĂ«n tranh. ChuĂĄng töi Ă i xe
jeep vĂ»ĂșĂ„t qua Ă oaĂąn quĂȘn vaĂą suĂĄng öëng Ă ang di chuyĂŻĂn. Khöng Ă Ă»ĂșĂ„c
thoaĂŁi maĂĄi, caĂŁ Hemingway cuĂ€ng thĂŻĂ« vĂČ ghĂŻĂ« ngöÏi xe jeep khöng Ă Ă»ĂșĂ„c
röÄng. (CöÄng thĂŻm mĂȘĂ«y bi à öng cö-nhĂčĂŠc Ă eo ĂșĂŁ thĂčĂŠt lĂ»ng cuĂŁa mößi
ngĂ»ĂșĂąi). Khi chuĂĄng töi lĂŻn tĂșĂĄi vĂ” trñ tiĂŻĂŹn tiĂŻu Ă aĂ€ chiĂŻĂ«m giûÀ Ă Ă»ĂșĂ„c tûù
ngaĂąy höm trĂ»ĂșĂĄc, öng Ă ĂčĂ„t mĂȘĂ«y bi à öng cö-nhĂčĂŠc cuĂŁa mĂČnh xuöëng bĂșĂą
Ă ĂȘĂ«t truĂ€ng phña sau möÄt vĂ” trñ phoĂąng thuĂŁ, hĂČnh thaĂąnh möÄt quaĂĄn bar
ngĂȘĂźu nhiĂŻn. BöÄ binh dûùng laĂ„i uöëng cuĂąng öng. MoĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu biĂŻĂ«t
öng, khöng phaĂŁi laĂą Ernest Hemingway vĂșĂĄi tĂ» caĂĄch laĂą möÄt nhaĂą vĂčn.
HoĂ„ biĂŻĂ«t öng nhĂ» laĂą möÄt "böë giaĂą". Ăng Ă aĂ€ Ă i trong Ă oaĂąn xe cuĂŁa hoĂ„
bĂčng qua PhaĂĄp. Ăng coĂĄ mĂčĂ„t bĂȘĂ«t cûå nĂși Ă ĂȘu hoĂ„ Ă ĂŻĂ«n. Ăng chĂčĂšng cĂȘĂŹn
coĂĄ lĂȘĂ«y dĂȘĂźu möÄt caĂĄi giĂȘĂ«y thöng haĂąnh naĂąo.
Uöëng hĂŻĂ«t cö-nhĂčĂŠc, öng Ă Ă»a töi Ă ĂŻĂ«n bĂČa khu rûùng nhoĂŁ. ChuĂĄng
töi nĂčçm trong buĂ„i cĂȘy vĂșĂĄi ngĂ»ĂșĂąi trĂčĂŠc thuĂŁ, nhĂČn sĂȘu vaĂąo phoĂąng
tuyĂŻĂ«n quĂȘn Ăûåc. Ăng baĂŁo töi, caĂĄnh à öÏng maĂąu vaĂąng trĂ»ĂșĂĄc mĂčĂ„t seĂ€ bĂ”
nöà tung nĂŻĂ«u coĂĄ bĂȘĂ«t kyĂą vĂȘĂ„t gĂČ di chuyĂŻĂn. BĂŻn kia caĂĄnh à öÏng maĂąu
vaĂąng ĂȘĂ«y laĂą tuyĂŻĂ«n phoĂąng thuĂŁ cuĂŁa quĂȘn Ăûåc, coĂąn Ă Ăčçng sau laĂą thaĂąnh
phöë Brandscheid. PhaĂĄo cuĂŁa chuĂĄng töi Ă ang nhĂȘĂ«n chĂČm
Brandscheid trong rûùng khoåi. Trong luåc chuång töi quan saåt, möÄt
chiĂŻĂ«c xe cuĂŁa böÄ tham mĂ»u Ăûåc leo lĂŻn ngoĂ„n à öÏi vaĂą biĂŻĂ«n mĂȘĂ«t trong
maĂąn lûãa. MöÄt trĂȘĂ„n Ă ĂȘĂ«u phaĂĄo khöng traĂĄnh khoĂŁi bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu nĂŻn chuĂĄng
töi quay laĂ„i chöß truĂĄ ĂȘĂn an toaĂąn sau caĂĄc cuĂ„m phoĂąng thuĂŁ. ĂĂȘy laĂą cuöÄc
chiĂŻĂ«n - diĂŻĂźn ra ĂșĂŁ cûÄ ly caĂĄch xa nhau, khöng giöëng vĂșĂĄi nhûÀng Ă iĂŻĂŹu
- 15. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
töi tĂ»ĂșĂŁng tĂ»ĂșĂ„ng. ChĂčĂšng coĂĄ ai Ă ĂȘm lĂŻ vaĂą cuĂ€ng chĂčĂšng coĂĄ toaĂĄn böÄ binh
naĂąo theĂĄt gaĂąo xung trĂȘĂ„n.
TrĂŻn Ă Ă»ĂșĂąng quay vĂŻĂŹ nöng traĂ„i, chuĂĄng töi dûùng laĂ„i ĂșĂŁ sĂșĂŁ chĂł
huy trung Ă oaĂąn. ViĂŻn Ă aĂ„i taĂĄ Ă ang triĂŻĂn khai phĂ»Ășng aĂĄn taĂĄc chiĂŻĂ«n
cho caĂĄc sĂŽ quan dĂ»ĂșĂĄi quyĂŻĂŹn taĂ„i bûÀa Ăčn töëi. ThĂŻm nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi vaĂą vuĂ€
khñ Ă Ă»ĂșĂ„c chuyĂŻĂn Ă ĂŻĂ«n, nhĂČn qua tĂČnh hĂČnh coĂĄ veĂŁ khaĂŁ quan. CoĂĄ thûåc
Ăčn noĂĄng; hoĂ„ Ăčn theo khĂȘĂu phĂȘĂŹn K. BĂŻn trong naĂąy, khöng khñ dĂŻĂź
chÔu. NhûÀng bûåc aãnh - Kimbrough chuÄp sû à oaùn Böën à ang tiïën vaùo
Siegfied Line - Ă Ă»ĂșĂ„c Hemingway mang Ă ĂŻĂ«n, vaĂą khi moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă ang
chuyĂŻĂŹn tay nhau Ă ĂŻĂ xem thĂČ möÄt tiĂŻĂ«ng nöà à ĂȘĂ„p maĂ„nh vaĂąo cûãa söĂ,
phaĂĄ vĂșĂ€, laĂąm tĂčĂŠt caĂŁ ngoĂ„n Ă eĂąn trĂȘĂŹn. QuaĂŁ Ă aĂ„n cĂșĂ€ taĂĄm mĂ»Ăși taĂĄm Ă aĂ€ roĂĄt
xuöëng. Khi nĂŻĂ«n Ă Ă»ĂșĂ„c thĂčĂŠp saĂĄng, tĂȘĂ«t caĂŁ chuĂĄng töi - nhûÀng sĂŽ quan
vaĂą phoĂĄng viĂŻn - Ă ang toaĂąi ngĂ»ĂșĂąi trĂŻn saĂąn, cöë co ngĂ»ĂșĂąi beĂĄ laĂ„i vaĂą
Ă ang sĂșĂą soaĂ„n tĂČm muĂ€ sĂčĂŠt. TĂȘĂ«t caĂŁ, ai cuĂ€ng laĂąm thĂŻĂ«, chĂł trûù möÄt
ngĂ»ĂșĂąi: Hemingway vĂȘĂźn ngöÏi trĂŻn baĂąn, tĂȘĂ«m lĂ»ng röÄng cuĂŁa öng quay
vĂŻĂŹ phña cûãa söĂ, Ă ĂȘĂŹu khöng à öÄi muĂ€, Ă ang Ăčn.
Nöng traĂ„i Hemingway laĂą trung tĂȘm thu huĂĄt ĂșĂŁ phaĂ„m vi tuyĂŻĂ«n
Ă ĂȘĂŹu ĂȘĂ«y. CaĂĄc tĂ»ĂșĂĄng lĂŽnh, phoĂĄng viĂŻn vaĂą nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc quen biĂŻĂ«t
öng Ă ĂŻĂŹu tĂČm Ă ĂŻĂ«n thĂčm. CuĂ€ng coĂĄ nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂ«n thĂčm vĂČ hiĂŻĂ«u kyĂą.
HoÄ mïën öng.
ChiĂŻĂŹu mĂ»a noĂ„, töi Ă ang ngöÏi veĂ€ bĂŻn cûãa söà thĂČ coĂĄ hai anh
chaĂąng lñnh MyĂ€ rĂȘu ria xöÏm xoaĂąn, quĂȘĂŹn aĂĄo vĂȘĂ«y bĂȘĂn, Ă»ĂșĂĄt lĂ»ĂșĂĄt thĂ»ĂșĂĄt,
bĂ»ĂșĂĄc vaĂąo sĂȘn vaĂą baĂąn vĂșĂĄi nhau dûÄ Ă Ă”nh toĂĄm möÄt con gaĂą, öà trûång hay
bĂȘĂ«t kyĂą thûå gĂČ Ă oĂĄ Ă ĂŻĂ xoa dĂ”u caĂĄi daĂ„ daĂąy vaĂą cĂșn buöÏn vöën laĂą nhûÀng
thuöÄc tñnh cöë hûÀu cuãa chiïën tranh. MöÄt trong söë lñnh cuãa
Hemingway phaĂĄt hiĂŻĂ„n ra hoĂ„: "BoĂ„n maĂąy laĂąm gĂČ ĂșĂŁ Ă ĂȘy vĂȘĂ„y?".
HoĂ„ Ă aĂĄp: "ThĂČ can hĂŻĂ„ gĂČ tĂșĂĄi maĂąy?" VaĂą röÏi laĂą "toĂĄm cöĂ", vaĂą "Ăi,
chaù", cho à ïën khi anh lñnh MyÀ cuãa chuång töi quaåt: "BoÄn maùy khöng
Ă Ă»ĂșĂ„c giĂșĂŁ troĂą ĂșĂŁ Ă ĂȘy. ĂĂȘy laĂą nhaĂą ngaĂąi Hemingway".
BoĂ„n hoĂ„ hoĂŁi, "Ăng ĂȘĂ«y... laĂą ai vĂȘĂ„y?" Ngay luĂĄc Ă oĂĄ, öng ĂȘĂ«y xuĂȘĂ«t
hiĂŻĂ„n trĂŻn ngĂ»ĂșĂ€ng cûãa vaĂą noĂĄi, "VaĂąo Ă i, caĂĄc baĂ„n. Uöëng tñ chûå?"
Trong chiĂŻĂ«n tranh, chĂčĂšng coĂĄ ai tûù chöëi rĂ»ĂșĂ„u. HoĂ„ vaĂąo nhaĂą. Töi
nghe ba ngĂ»ĂșĂąi noĂĄi chuyĂŻĂ„n vĂŻĂŹ phuĂ„ nûÀ, vĂŻĂŹ lñnh, boĂĄng Ă aĂĄ, boĂĄng chaĂąy,
cĂșĂą baĂ„c, Ă ĂȘĂ«m böëc, Ă ĂȘĂ«u vĂȘĂ„t röÏi moĂ„i thûå liĂŻn quan Ă ĂŻĂ«n chiĂŻĂ«n tranh maĂą
caĂĄnh lñnh thĂ»ĂșĂąng noĂĄi khi gĂčĂ„p nhau. Hemingway noĂĄi coĂąn thaĂ„o hĂșn
mĂȘĂ«y ngĂ»ĂșĂąi kia. ĂöÄ chûùng tiĂŻĂ«ng sau, öng chaĂąo hoĂ„ röÏi lĂŻn gaĂĄc tiĂŻĂ«p
- 16. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 16
http://ebooks.vdcmedia.com
tuĂ„c baĂąi baĂĄo Ă ang viĂŻĂ«t dĂșĂŁ, chĂł coĂąn hai ngĂ»ĂșĂąi kia vaĂą ngĂ»ĂșĂąi lñnh cuĂŁa
chuång töi.
MöÄt ngĂ»ĂșĂąi hoĂŁi, "Ăng ĂȘĂ«y laĂą ai vĂȘĂ„y? Ăng ĂȘĂ«y siĂŻu thĂȘĂ„t."
NgĂ»ĂșĂąi cuĂŁa chuĂĄng töi Ă aĂĄp, "Ernest Hemingway."
"Hemingway laĂą ai?"
"Ăng ĂȘĂ«y laĂą möÄt trang haĂŁo haĂĄn. Töi khöng biĂŻĂ«t chñnh xaĂĄc laĂą ai,
nhĂ»ng öng ĂȘĂ«y thûÄc sûÄ cûù khöi." (ThĂȘĂ„m chñ ngay Ă ĂŻĂ«n caĂŁ ngĂ»ĂșĂąi laĂĄi xe
cho Hemingway cuĂ€ng chĂł biĂŻĂ«t öng laĂą ngĂ»ĂșĂąi chĂ”u chĂși hĂșn laĂą möÄt
vĂčn sĂŽ lûùng danh).
Töi coĂĄ thĂŻĂ nghe hai ngĂ»ĂșĂąi lñnh MyĂ€ kia lĂȘĂm bĂȘĂm nhĂ» thĂŻĂ
muöën hoÄc thuöÄc, "Ernest Hemingway... Ernest Hemingway...", khi
hoĂ„ ra Ă Ă»ĂșĂąng.
MöÄt tiĂŻĂ«ng sau, trong ĂȘm thanh huyĂŻn naĂĄo cuĂŁa toaĂĄn ngĂ»ĂșĂąi
haĂĄo hûåc, haĂąng chuĂ„c lñnh MyĂ€ vaĂą sĂŽ quan bĂ»ĂșĂĄc vaĂąo sĂȘn. MöÄt anh
chaĂąng trñ thûåc ĂșĂŁ khĂȘĂu à öÄi nhĂȘĂ„n ra caĂĄi tĂŻn ĂȘĂ«y nĂŻn hoĂ„ keĂĄo Ă ĂŻĂ«n gĂčĂ„p vaĂą
xin chûÀ kyĂĄ lĂ»u niĂŻĂ„m tûù thĂȘĂŹn tĂ»ĂșĂ„ng cuĂŁa mĂČnh. MöÄt trung sĂŽ löi tûù
tuĂĄi dĂŻĂ«t cuĂŁa mĂČnh ra cuöën CoĂĄ vaĂą khöng. Anh ta Ă aĂ€ mang theo noĂĄ
trĂŻn suöët haĂąnh trĂČnh kĂŻĂ tûù cĂȘĂŹu à öà böÄ. Anh ta laĂą ngĂ»ĂșĂąi duy nhĂȘĂ«t coĂĄ
Ă Ă»ĂșĂ„c chûÀ kñ cuĂŁa Hemingway ĂșĂŁ taĂĄc phĂȘĂm cuĂŁa öng trĂŻn trĂȘĂ„n tuyĂŻĂ«n
Siegfried Line ĂșĂŁ Ăûåc. Hemingway hoĂŁi anh ta Ă aĂ€ Ă oĂ„c cuöën saĂĄch
chĂ»a. Anh ta Ă aĂĄp anh ta seĂ€ Ă oĂ„c... ngay bĂȘy giĂșĂą.
NhûÀng bûåc minh hoĂ„a Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn töi veĂ€ cho ĂaĂąn öng khöng Ă aĂąn
baĂą laĂą nhûÀng bûåc rĂȘĂ«t trau chuöët. NhaĂą xuĂȘĂ«t baĂŁn thñch chuĂĄng, nhĂ»ng
khi töi Ă oĂ„c laĂ„i caĂĄc truyĂŻĂ„n ĂȘĂ«y vaĂą nhĂȘĂ„n ra rĂčçng trong khi caĂĄc bûåc
minh hoĂ„a ĂȘĂ«y tĂ»Ășm tĂȘĂ«t nhĂ» moĂ„i bûåc minh hoĂ„a khaĂĄc thĂČ chuĂĄng thûÄc
sûÄ khöng phuĂą hĂșĂ„p vĂșĂĄi truyĂŻĂ„n cuĂŁa Hemingway. MöÄt kiĂŻĂu truyĂŻĂ„n
phaĂĄc thaĂŁo, cö Ă oĂ„ng, Ă ĂȘĂŹy caĂŁm xuĂĄc vaĂą ñt lĂșĂąi, kiĂŻĂu truyĂŻĂ„n hay nhĂȘĂ«t.
DĂȘĂźu sao thĂČ töi cuĂ€ng caĂŁm nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c nhûÀng truyĂŻĂ„n ĂȘĂ«y möÄt
caĂĄch sĂȘu sĂčĂŠc vaĂą töi Ă Ă»ĂșĂ„c ban Ă ĂčĂ„c ĂȘn laĂą coĂĄ cĂș höÄi Ă ĂŻĂ minh hoĂ„a
chuĂĄng.
LĂŻ Huy BĂčĂŠc dĂ”ch
tûù cuöën Ernest Hemingway, the man and his work,
John K.M. McCaffery (Ed), Avon Book Division, New York, 1950
- 17. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
ERNEST HEMINGWAY
AndreĂĄ Maurois
Sau chiĂŻĂ«n tranh thĂŻĂ« giĂșĂĄi lĂȘĂŹn thûå hai, anh ĂșĂŁ laĂ„i möÄt khaĂĄch saĂ„n
taĂ„i Venice vĂșĂĄi hy voĂ„ng laĂą seĂ€ viĂŻĂ«t möÄt cuöën saĂĄch vĂŻĂŹ cuöÄc chiĂŻĂ«n tranh
ĂȘĂ«y. BĂ” giaĂĄn Ă oaĂ„n bĂșĂŁi bĂŻĂ„nh tĂȘĂ„t (möÄt mĂčĂŠt bĂ” nhiĂŻĂźm Ă au vaĂą cûå keĂĄo daĂąi
trong suöët chuyĂŻĂ«n Ă i sĂčn), anh taĂ„m gaĂĄc cuöën saĂĄch ĂȘĂ«y Ă ĂŻĂ viĂŻĂ«t möÄt
cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t ngĂčĂŠn hĂșn: Qua söng vaĂąo rûùng, cĂȘu chuyĂŻĂ„n vĂŻĂŹ cuöÄc
tĂČnh duyĂŻn cay Ă ĂčĂŠng cuöëi cuĂąng cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ„i taĂĄ giaĂą vĂșĂĄi möÄt phuĂ„ nûÀ
treĂŁ, mĂ»ĂșĂąi chñn tuöĂi. CaĂĄnh phĂŻ bĂČnh Ă aĂ€ chaĂĄn ngĂȘĂ«y viĂŻĂ„c ngĂșĂ„i ca, liĂŻĂŹn
vöÏ ngay cuöën naĂąy vaĂą bĂșĂĄi moĂĄc noĂĄ Ă ĂŻĂ«n tĂȘĂ„n chĂł khĂȘu. Trong saĂĄch,
Hemingway miĂŻu taĂŁ döng daĂąi vĂŻĂŹ möÄt chiĂŻĂ«n dĂ”ch quĂȘn sûÄ maĂą anh
tûùng tham dûÄ khi tĂȘĂ«n cöng vaĂąo chiĂŻĂ«n Ă Ă”a Marshal Montgomery -
Ă oaĂ„n naĂąy gĂȘy nĂŻn sûÄ bûÄc böÄi trong rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu à öÄc giaĂŁ Anh. TĂČnh
thûÄc, nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi phĂŻ bĂČnh ĂȘĂ«y khöng Ă uĂĄng; Ă ĂȘĂ«y khöng phaĂŁi laĂą
cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t hoaĂąn toaĂąn khöng coĂĄ giaĂĄ trĂ” vĂșĂĄi taĂĄc giaĂŁ cuĂŁa noĂĄ. ĂĂȘĂ«y
khöng phaĂŁi laĂą cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t hay nhĂȘĂ«t cuĂŁa anh, chĂčĂŠc chĂčĂŠn laĂą
thĂŻĂ«, nhĂ»ng laĂ„i boĂŁ rĂȘĂ«t xa nhûÀng cuöën hay nhĂȘĂ«t cuĂŁa nhiĂŻĂŹu nhaĂą vĂčn
khaĂĄc.
Trong khoaĂŁng thĂșĂąi gian ĂȘĂ«y, Hemingway kĂŻĂ«t hön lĂȘĂŹn thûå tĂ».
Cö vĂșĂ„ mĂșĂĄi cuĂŁa anh laĂą Mary Welsh, phoĂĄng viĂŻn taĂ„p chñ Time. BĂȘy
giĂșĂą anh söëng cuĂąng vĂșĂ„ taĂ„i ngöi nhaĂą gĂȘĂŹn Havana coĂĄ tĂŻn goĂ„i laĂą Finca
Vigia (trang traĂ„i Ă aĂąi quan saĂĄt). Anh Ă aĂ€ choĂ„n nĂși Ă oĂĄ Ă ĂŻĂ söëng bĂșĂŁi anh
yĂŻu Cuba vaĂą caĂŁm thĂȘĂ«y thanh thaĂŁn hĂșn moĂ„i nĂși khaĂĄc. Anh luön tiĂŻĂ«p
haĂąng Ă oaĂąn khaĂĄch khûåa Ă ĂŻĂ«n thĂčm khöng ngĂșĂĄt - tûù nhûÀng ngöi sao
Hollywood Ă ĂŻĂ«n caĂĄc quyĂĄ töÄc TĂȘy Ban Nha. Hemingway, ngĂ»ĂșĂąi tröng
giöëng nhĂ» möÄt pho tĂ»ĂșĂ„ng thaĂĄnh vĂșĂĄi böÄ rĂȘu baĂ„c trĂčĂŠng vaĂą khuön mĂčĂ„t
saĂ„m nĂčĂŠng hĂčçn sĂȘu nhiĂŻĂŹu nĂŻĂ«p nhĂčn, thĂ»ĂșĂąng thûåc dĂȘĂ„y vaĂąo luĂĄc nĂčm
giĂșĂą ba mĂ»Ăși saĂĄng vaĂą bĂčĂŠt tay vaĂąo cöng viĂŻĂ„c. Anh viĂŻĂ«t nhûÀng Ă oaĂ„n
miĂŻu taĂŁ bĂčçng buĂĄt chĂČ vaĂą à öëi thoaĂ„i thĂČ bĂčçng maĂĄy chûÀ. VaĂąo buöĂi
chiĂŻĂŹu, khi thĂșĂąi tiĂŻĂ«t cho pheĂĄp, anh Ă i cĂȘu vĂșĂĄi ngĂ»ĂșĂąi hoa tiĂŻu kiĂŻm
- 18. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 18
http://ebooks.vdcmedia.com
thuĂŁy thuĂŁ cuĂŁa mĂČnh. Anh vĂȘĂźn tin rĂčçng bĂčçng nhûÀng hĂČnh thûåc hoaĂ„t
à öÄng naĂąo Ă oĂĄ nhaĂą vĂčn phaĂŁi thĂ»ĂșĂąng xuyĂŻn tiĂŻĂ«p xuĂĄc vĂșĂĄi thiĂŻn nhiĂŻn.
NĂŻĂ«u anh ta taĂĄch ly khoĂŁi cuöÄc söëng thĂČ vĂčn chĂ»Ășng cuĂŁa anh ta cuĂ€ng
chĂł laĂą à öÏ boĂŁ Ă i. KĂŻĂ tûù khi cha anh ta Ă ĂčĂ„t chiĂŻĂ«c cĂȘĂŹn cĂȘu caĂĄ Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn
vaĂąo tay anh thĂČ anh vĂȘĂźn laĂą ngĂ»ĂșĂąi cĂȘu caĂĄ taĂąi ba cho Ă ĂŻĂ«n tĂȘĂ„n höm
nay.
VaĂąo 1952, anh Ă aĂ€ chûång minh roĂ€ caĂĄi chĂȘn lyĂĄ mĂČnh Ă ĂčĂ„t ra, laĂą
nhaĂą vĂčn phaĂŁi baĂĄm saĂĄt cuöÄc söëng bĂčçng caĂĄch saĂĄng taĂ„o nĂŻn Ăng giaĂą
vaĂą biĂŻĂn caĂŁ, möÄt cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t ngĂčĂŠn nhĂ»ng laĂ„i nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c sûÄ taĂĄn
dĂ»Ășng vö cuĂąng tĂȘĂ„n. Sau khi Qua söng vaĂąo rûùng ra Ă ĂșĂąi, ai Ă oĂĄ Ă aĂ€
nhĂȘĂ„n xeĂĄt hoaĂąn toaĂąn sai laĂ„c, "Papa Ă aĂ€ hĂŻĂ«t thĂșĂąi". VĂșĂĄi Ăng giaĂą vaĂą biĂŻĂn
caĂŁ, Papa chĂ»a bao giĂșĂą Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c phong à öÄ Ă Ăłnh cao nhĂ» thĂŻĂ« trĂ»ĂșĂĄc
Ă oĂĄ. ĂĂȘĂ«y laĂą cuöën saĂĄch tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi; tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi ĂșĂŁ sûÄ thöng thaĂ„o tay nghĂŻĂŹ
vĂčn hoĂ„c, ĂșĂŁ viĂŻĂ„c am hiĂŻĂu caĂĄch xûã lyĂĄ khi cĂȘu caĂĄ biĂŻĂn khĂși vaĂą caĂŁ ĂșĂŁ
trong tĂČnh nhĂȘn Ă aĂ„o ĂȘĂ«m aĂĄp. CoĂĄ sûÄ caĂŁm nhĂȘĂ„n thöng minh vaĂą Ă ĂȘĂŹy taĂąi
nĂčng trong cĂȘu chuyĂŻĂ„n vĂŻĂŹ öng laĂ€o Ă aĂĄnh Ă aĂĄ Cuba Santiago, can
Ă aĂŁm vaĂą kiĂŻn trĂČ chiĂŻĂ«n Ă ĂȘĂ«u Ă ĂŻĂ Ă Ă»a vaĂąo Ă ĂȘĂ«t liĂŻĂŹn con caĂĄ lĂșĂĄn nhĂȘĂ«t
trong Ă ĂșĂąi laĂ€o, duy chĂł Ă ĂŻĂ thĂȘĂ«y noĂĄ bĂ” xĂȘu xeĂĄ bĂșĂŁi luĂ€ caĂĄ mĂȘĂ„p, chĂčĂšng Ă ĂŻĂ
laĂ„i cho laĂ€o caĂĄi gĂČ ngoaĂ„i trûù möÄt böÄ xĂ»Ășng trĂčĂŠng trĂȘĂŹn truĂ„i. Töi khöng
thĂŻĂ ngĂčn Ă Ă»ĂșĂ„c caĂŁm nghĂŽ rĂčçng trong cĂȘu chuyĂŻĂ„n coĂĄ möÄt hĂČnh aĂŁnh
tĂ»ĂșĂ„ng trĂ»ng, coĂĄ leĂ€ laĂą möÄt tĂ»ĂșĂ„ng trĂ»ng khöng Ă Ă»ĂșĂ„c yĂĄ thûåc. Con caĂĄ
kiĂŻĂ«m khöĂng löÏ laĂą cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t lĂșĂĄn Hemingway nghĂŽ mĂČnh seĂ€
Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c vaĂą nhûÀng nhaĂą phĂŻ bĂČnh laĂ„i xeĂĄ noĂĄ ra thaĂąnh nhiĂŻĂŹu maĂŁnh.
CaĂŁm nhĂȘĂ„n riĂŻng tĂ» naĂąy, nößi Ă au cuĂŁa vĂŻĂ«t thĂ»Ășng boĂŁng raĂĄt naĂąy,
mang laĂ„i cho Ăng giaĂą vaĂą biĂŻĂn caĂŁ nößi cay Ă ĂčĂŠng vaĂą nhûÀng ĂȘĂn yĂĄ Ă ang
chuyĂŻĂn di cuĂŁa noĂĄ.
Sau lĂȘĂŹn phuĂ„c thuĂą naĂąy, cuöÄc chiĂŻĂ«n cuĂŁa Hemingway chöëng thĂșĂąi
Ă aĂ„i cuĂŁa mĂČnh Ă aĂ€ giaĂąnh Ă Ă»ĂșĂ„c thĂčĂŠng lĂșĂ„i. LĂȘĂŹn naĂąy öng laĂ€o cĂȘu caĂĄ Ă aĂ€
giûÀ vûÀng sûÄ troĂ„n veĂ„n cuĂŁa mĂČnh. ThĂŻĂ« giĂșĂĄi hoan nghĂŻnh khi Nobel
vĂčn hoĂ„c Ă Ă»ĂșĂ„c trao tĂčĂ„ng anh vaĂąo 1954. ChĂčĂšng coĂąn coĂĄ sûÄ lûÄa choĂ„n
naĂąo thñch hĂșĂ„p hĂșn. Hemingway Ă aĂ€ thûÄc sûÄ mang laĂ„i cho vĂčn hoĂ„c
möÄt phong caĂĄch mĂșĂĄi, phong caĂĄch cuĂŁa thĂŻĂ« kyĂŁ chuĂĄng ta. Ngay Ă ĂȘĂŹu
nĂčm ĂȘĂ«y, suöët vaĂąi tiĂŻĂ«ng à öÏng höÏ, anh Ă Ă»ĂșĂ„c nghĂŽ nhĂ» laĂą Ă aĂ€ chĂŻĂ«t.
Trong luĂĄc Ă ang Ă i sĂčn ĂșĂŁ chĂȘu Phi, maĂĄy bay cuĂŁa anh lao vaĂąo rûùng
rĂȘĂ„m Sudan gĂȘĂŹn söng Nile - khu vûÄc cuĂŁa caĂĄc loaĂąi thuĂĄ Ăčn thĂ”t ngĂ»ĂșĂąi.
BaĂĄo chñ vöÄi Ă Ăčng taĂŁi lĂșĂąi caĂĄo phoĂĄ dûÄa trĂŻn mĂșĂĄ taĂąi liĂŻĂ„u linh tinh cuĂŁa
hoĂ„. CaĂĄc mĂȘĂu chuyĂŻĂ„n Ă ĂŻĂŹu laĂą do Ă Ășm Ă ĂčĂ„t. Papa vĂȘĂźn coĂąn khaĂĄ khoeĂŁ,
- 19. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
à ûång dĂȘĂ„y lĂȘĂŹn ra bĂșĂą söng Nile vaĂą Ă Ă»ĂșĂ„c Ă oĂĄn lĂŻn con thuyĂŻĂŹn Ă i qua.
"VĂȘĂ„n may cuĂŁa töi vĂȘĂźn coĂąn töët chaĂĄn," anh noĂĄi vĂșĂĄi tay nhaĂą baĂĄo tĂČm
Ă ĂŻĂ«n traĂ„i mĂČnh trong rûùng ngay sau tai naĂ„n xaĂŁy ra. NhûÀng nguy
hiĂŻĂm cĂȘĂ„n kĂŻĂŹ nhĂ» thĂŻĂ« Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c nhaĂą vĂčn chuyĂŻĂn lĂŻn trang saĂĄch söëng
à öÄng, lan röÄng khĂčĂŠp thĂŻĂ« giĂșĂĄi.
Hemingway khöng Ă ĂŻĂ«n Stockholm nhĂȘĂ„n giaĂŁi thĂ»ĂșĂŁng Nobel.
"TaĂ„i nhûÀng vĂŻĂ«t thĂ»Ășng, nhĂ» baĂ„n biĂŻĂ«t Ă oĂĄ." Tuy nhiĂŻn, lyĂĄ do chñnh laĂą
anh Ă ang bĂȘĂ„n vĂșĂĄi cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t lĂșĂĄn cuĂŁa mĂČnh. "noĂĄ Ă ang tiĂŻĂ«n
triĂŻĂn rĂȘĂ«t töët, anh biĂŻĂ«t Ă ĂȘĂ«y, töët hĂșn caĂŁ thĂșĂąi gian daĂąi khi giaĂŁi thĂ»ĂșĂŁng
ĂȘĂ«y Ă ĂŻĂ«n... Khi Ă ang töët laĂąnh maĂą nhaĂą vĂčn dûùng laĂ„i thĂČ chĂł coĂĄ ChuĂĄa
mĂșĂĄi biĂŻĂ«t khi naĂąo noĂĄ seĂ€ laĂ„i bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu." NhĂ»ng anh Ă aĂ€ gĂșĂŁi baĂąi diĂŻĂźn vĂčn
Ă ĂŻĂ«n ThuĂ„y ĂiĂŻĂn nhĂșĂą ĂaĂ„i sûå MyĂ€ Ă oĂ„c. Anh xin lößi vĂČ Ă aĂ€ khöng quen
phaĂĄt biĂŻĂu trĂ»ĂșĂĄc Ă aĂĄm à öng.
VaĂąo ngaĂąy trao giaĂŁi thĂ»ĂșĂŁng ĂșĂŁ Stockholm, Hemingway Ă i cĂȘu
xa Cojimar, ngöi laĂąng Cuba nĂși anh lĂȘĂ«y böëi caĂŁnh cho Ăng giaĂą vaĂą
biĂŻĂn caĂŁ. Anh Ă i cuĂąng Gregorio Fuentes, thuĂŁy thuĂŁ cuĂŁa anh trĂŻn con
thuyĂŻĂŹn sĂșn xanh, Ă en Pilar daĂąi chûùng 12 meĂĄt vĂșĂĄi hai maĂĄy
Chrysler. CaĂĄ Ă ang cĂčĂŠn cĂȘu vaĂą biĂŻĂn mĂłm cĂ»ĂșĂąi vĂșĂĄi öng laĂ€o. MöÄt biĂŻn
tĂȘĂ„p viĂŻn taĂ„p chñ Time tûùng tiĂŻĂ«p xuĂĄc vĂșĂĄi anh Ă aĂ€ ghi laĂ„i nhûÀng yĂĄ
nghĂŽ naĂąy. DĂȘĂźu cho coĂĄ thĂŻĂ thĂČ Hemingway khöng hĂŻĂŹ muöën thay à öĂi
caĂŁ cuöÄc söëng lĂȘĂźn phong caĂĄch saĂĄng taĂ„o cuĂŁa mĂČnh. "ChĂł möÄt lĂȘĂŹn
thaĂąnh cöng à ïà à öi ngĂ»ĂșĂąi nhĂșĂĄ baĂ„n thĂČ cuĂ€ng Ă aĂ€ laĂą Ă uĂŁ. NhĂ»ng nĂŻĂ«u
baĂ„n laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ tûù nĂčm naĂąy sang nĂčm noĂ„ thĂČ nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi seĂ€
nhĂșĂĄ baĂ„n vaĂą seĂ€ kĂŻĂ vĂșĂĄi con hoĂ„ röÏi, con hoĂ„, chaĂĄu hoĂ„ Ă ĂŻĂŹu nhĂșĂĄ vaĂą nĂŻĂ«u
Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ coĂĄ liĂŻn quan Ă ĂŻĂ«n nhûÀng cuöën saĂĄch thĂČ chuĂĄng coĂĄ thĂŻĂ Ă oĂ„c. VaĂą
nĂŻĂ«u Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ thûÄc sûÄ töët thĂČ noĂĄ seĂ€ töÏn taĂ„i lĂȘu cuĂąng nhĂȘn loaĂ„i." ĂĂȘĂ«y
laĂą phĂȘĂŹn thĂ»ĂșĂŁng duy nhĂȘĂ«t maĂą möÄt nhaĂą vĂčn thûÄc sûÄ mong Ă ĂșĂ„i.
LĂŻ Huy BĂčĂŠc dĂ”ch
tûù cuöën Hemingway and his critics, NXB Hill and Wang, New York, 1961
- 20. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 20
http://ebooks.vdcmedia.com
HAVANA, 1948
A.E.Hotchner
MuĂąa xuĂȘn nĂčm 1948, töi Ă Ă»ĂșĂ„c chĂł Ă Ă”nh Ă ĂŻĂ«n Cuba Ă ĂŻĂ laĂąm caĂĄi
viïÄc "thöÏn thöÄn" laù à ïÏ nghÔ Ernest Hemingway viïët baùi cho muÄc
"TĂ»Ășng lai cuĂŁa vĂčn hoĂ„c." Töi ĂșĂŁ trong ban biĂŻn tĂȘĂ„p taĂ„p chñ
Cosmopolitan vaĂą töĂng biĂŻn tĂȘĂ„p Ă ang lĂŻn kĂŻĂ« hoaĂ„ch phaĂĄt haĂąnh möÄt
söë vĂŻĂŹ tĂ»Ășng lai cuĂŁa moĂ„i thûå: Frank Lloyd Wright vĂŻĂŹ kiĂŻĂ«n truĂĄc,
Henry Ford II vïÏ ö tö, Picasso vïÏ höÄi hoaÄ vaù nhû töi à aÀ noåi,
Hemingway vĂŻĂŹ vĂčn hoĂ„c.
DĂŽ nhiĂŻn chĂčĂšng coĂĄ nhaĂą vĂčn naĂąo laĂ„i biĂŻĂ«t caĂĄi tĂ»Ășng lai vĂčn hoĂ„c
quaĂĄ nhûÀng Ă iĂŻĂŹu anh ta seĂ€ viĂŻĂ«t vaĂąo saĂĄng höm sau, thĂȘĂ„m chñ rĂȘĂ«t
nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi cuĂ€ng chĂčĂšng hĂŻĂŹ thĂȘĂ«y Ă Ă»ĂșĂ„c chuĂĄt tĂ»Ășng lai ĂȘĂ«y, nhĂ»ng taĂ„i
Ă ĂȘy, töi Ă ang Ă ĂčĂ„t phoĂąng ĂșĂŁ khaĂĄch saĂ„n Nacional, vĂșĂĄi muĂ„c à ñch nghĂŻĂŹ
nghiĂŻĂ„p laĂą gĂčĂ„p Hemingway, tûÄ giĂșĂĄi thiĂŻĂ„u röÏi nhĂșĂą öng gheĂĄ mĂčĂŠt vaĂąo
quaĂŁ cĂȘĂŹu thaĂ„ch anh vĂčn hoĂ„c Ă oĂĄ Ă ĂŻĂ boĂĄi cho tĂșĂą Cosmo an khang thĂ”nh
vĂ»ĂșĂ„ng.
CaĂĄi miĂŻĂŹn thöÄn trong töi khöng phaĂŁi laĂą quaĂĄ mûåc. Tûù thĂșĂąi töi
Ă oĂ„c taĂĄc phĂȘĂm Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn cuĂŁa Hemingway, MĂčĂ„t trĂșĂąi vĂȘĂźn moĂ„c, khi coĂąn
laĂą hoĂ„c sinh trung hoĂ„c trĂ»ĂșĂąng Soldan ĂșĂŁ St. Louis töi chĂ”u chung ĂȘĂ«n
tĂ»ĂșĂ„ng maĂ„nh meĂ€ nhĂ» thĂŻĂ« hĂŻĂ„ mĂČnh: kñnh nĂŻĂ Hemingway. VĂșĂĄi trñ
tĂ»ĂșĂŁng tĂ»ĂșĂ„ng cuĂŁa tuöĂi hoĂ„c troĂą, töi nghĂŽ mĂČnh giöëng Nick Adams (cĂȘĂ„u
ta xĂȘĂ«p xĂł tuöĂi töi vaĂą laĂą nhĂȘn vĂȘĂ„t trung tĂȘm trong nhiĂŻĂŹu truyĂŻĂ„n
ngĂčĂŠn cuĂŁa Hemingway) khi cĂȘĂ„u ta mĂșĂŁ löëi Ă i giûÀa caĂĄi thĂŻĂ« giĂșĂĄi u aĂĄm
Ă ĂȘĂŹy rĂȘĂźy nhûÀng voĂ€ sĂŽ quyĂŻĂŹn Anh no Ă oĂąn, nhûÀng keĂŁ giĂŻĂ«t ngĂ»ĂșĂąi,
nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi da Ă oĂŁ tûÄ saĂĄt, nhûÀng con nghiĂŻĂ„n ma tuyĂĄ, Ă ĂŽ Ă iĂŻĂ«m vaĂą
nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi khöën khöà trong chiĂŻĂ«n tranh taĂ„i Italy. Suöët ChiĂŻĂ«n
tranh thĂŻĂ« giĂșĂĄi lĂȘĂŹn thûå hai, vĂșĂĄi tĂ» caĂĄch laĂą sĂŽ quan khöng quĂȘn ĂșĂŁ
PhaĂĄp, töi laĂ„i caĂąng kñnh phuĂ„c hĂșn khaĂŁ nĂčng khai thaĂĄc chiĂŻĂ«n trĂȘĂ„n
cuĂŁa nhaĂą baĂĄo Hemingway. Ăng Ă aĂ€ tham dûÄ chiĂŻĂ«n tranh vaĂą Ă aĂ€ tûÄ
- 21. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
xem mĂČnh khöng phaĂŁi tham dûÄ vĂșĂĄi tĂ» caĂĄch nhaĂą baĂĄo trong trung
à oaùn böÄ binh 22 cuãa à aÄi taå Buck Lanham khi trung à oaùn naùy à öà böÄ
lĂŻn Normady, tiĂŻĂ«n cöng dûÀ döÄi ĂșĂŁ Luxembourg vaĂą tham dûÄ trĂȘĂ„n
chiĂŻĂ«n Ă ĂȘĂźm maĂĄu ĂșĂŁ caĂĄnh rûùng Hurtgen nĂși trung Ă oaĂąn phaĂŁi chĂ”u
thĂ»Ășng vong Ă ĂŻĂ«n 2060 ngĂ»ĂșĂąi trong söë 3200 biĂŻn chĂŻĂ« ban Ă ĂȘĂŹu.
Töi Ă aĂ€ cöë lĂȘĂn traĂĄnh caĂĄi cöng viĂŻĂ„c maĂą tĂșĂą Cosmopolitan giao
cho nhĂ»ng laĂ„i Ă Ă»ĂșĂ„c lĂŻĂ„nh laĂą phaĂŁi coĂĄ bĂčçng Ă Ă»ĂșĂ„c baĂąi baĂĄo Ă oĂĄ nĂŻĂ«u khöng
thĂČ... CaĂĄi nĂŻĂ«u khöng thĂČ ĂȘĂ«y quaĂŁ laĂą hĂși hoĂĄc bĂșĂŁi töi Ă aĂ€ ĂșĂŁ vaĂąo tuöĂi hai
mĂ»Ăși nĂčm, vûùa laĂąm cöng viĂŻĂ„c naĂąy Ă Ă»ĂșĂ„c saĂĄu thaĂĄng, Ă ĂȘy laĂą viĂŻĂ„c laĂąm
Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn maĂą töi Ă aĂ€ cöë tĂČm Ă Ă»ĂșĂ„c sau khi phung phñ hĂŻĂ«t khoaĂŁn tiĂŻĂŹn
giaĂŁi nguĂ€ khoĂŁi lûÄc lĂ»ĂșĂ„ng khöng quĂȘn suöët möÄt nĂčm ĂșĂŁ Paris. Töi coĂĄ
Ă Ă”a chĂł Hemingway taĂ„i thĂ” trĂȘĂ«n nhoĂŁ San Francico de Paula caĂĄch
Havana chûùng hai mĂ»Ăși chñn phuĂĄt Ă i xe, nhĂ»ng hĂŻĂź töi caĂąng quyĂŻĂ«t
tĂȘm Ă ĂŻĂ«n Ă oĂĄ, goĂ€ cûãa nhaĂą öng vaĂą trûÄc tiĂŻĂ«p quĂȘĂ«y rĂȘĂŹy öng, Ă ĂȘĂ«y laĂą
nhûÀng gĂČ töĂng biĂŻn tĂȘĂ„p chĂł thĂ” töi phaĂŁi laĂąm, thĂČ maĂĄu töi caĂąng nhĂ»
sĂčĂŠp à öng cûång caĂŁ laĂ„i. Sau hai ngaĂąy ngöÏi bĂŻn bĂŻĂ bĂși Nacional trong
traĂ„ng thaĂĄi baĂĄn hön mĂŻ do tĂȘm lyĂĄ nhuĂĄt nhaĂĄt gĂȘy nĂŻn, cuöëi cuĂąng töi
kĂŻĂ«t luĂȘĂ„n cûå mĂčĂ„c xaĂĄc caĂĄi baĂąi baĂĄo ĂȘĂ«y, vĂȘĂźn coĂąn viĂŻĂ„c biĂŻn tĂȘĂ„p ĂșĂŁ nĂși
khaĂĄc, töi seĂ€ khöng Ă ĂŻĂ«n goĂ€ cûãa nhaĂą öng; vaĂą dĂȘĂźu cho töi Ă ang cĂȘĂŹm
trong tay söë phone Ă Ă»ĂșĂ„c Ă Ăčng kyĂĄ cuĂŁa öng thĂČ töi cuĂ€ng khöng goĂ„i, töi
khöng daåm goÄi cho öng.
VĂȘĂ„y nĂŻn töi cûå theo caĂĄi caĂĄch nhaĂĄt gan laĂą viĂŻĂ«t gĂșĂŁi öng mĂȘĂu
giĂȘĂ«y, Ă aĂ„i yĂĄ noĂĄi laĂą töi Ă Ă»ĂșĂ„c cûã Ă ĂŻĂ«n Ă ĂȘy vĂČ nhiĂŻĂ„m vuĂ„ ngĂșĂĄ ngĂȘĂn naĂąy
nhĂ»ng khöng muöën quĂȘĂ«y rĂȘĂŹy öng vaĂą nĂŻĂ«u öng coĂĄ thĂŻĂ viĂŻĂ«t cho töi vaĂąi
chûÀ tûù chöëi thĂČ seĂ€ laĂą sûÄ giuĂĄp Ă ĂșĂ€ vö cuĂąng to lĂșĂĄn cho caĂĄi tĂ»Ășng lai cuĂŁa
Hotchner.
SaĂĄng sĂșĂĄm höm sau, chuöng Ă iĂŻĂ„n thoaĂ„i gieo. "Hotchner Ă ĂȘĂ«y
phaãi khöng? "
"VĂȘng."
"BaĂĄc sĂŽ Hemingway Ă ĂȘy. ĂaĂ€ nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c thĂ» anh. Khöng thĂŻĂ
Ă ĂŻĂ anh boĂŁ bĂŻ nhiĂŻĂ„m vuĂ„ hay mĂȘĂ«t mĂčĂ„t vĂșĂĄi chuĂŁ buĂĄt maĂą chĂčĂŠc seĂ€ nöĂi
Ă oaĂĄ nĂŻn vĂČ nhiĂŻĂ„m vuĂ„ khöng Ă Ă»ĂșĂ„c hoaĂąn thaĂąnh. Anh coĂĄ muöën uöëng
vaĂąo khoaĂŁng nĂčm giĂșĂą khöng? CoĂĄ möÄt quaĂĄn bar tĂŻn laĂą Florida. Cûå
baĂŁo vĂșĂĄi taxi."
LuĂĄc ĂȘĂ«y, quaĂĄn Florida (Ă ĂȘĂ«y laĂą tĂŻn Ă uĂĄng cuĂŁa noĂĄ nhĂ»ng moĂ„i
ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu goĂ„i noĂĄ laĂą Floridita) laĂą möÄt quaĂĄn bar kiĂŻm nhaĂą haĂąng theo
- 22. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 22
http://ebooks.vdcmedia.com
kiĂŻĂu cöĂ, saĂĄng suĂŁa, coĂĄ quaĂ„t trĂȘĂŹn, böÏi baĂąn thĂȘn thiĂŻĂ„n vaĂą ba nhaĂ„c cöng
hoĂčĂ„c Ă i quanh bar hoĂčĂ„c ngöÏi ĂșĂŁ caĂĄi baĂąn gĂȘĂŹn quĂȘĂŹy. QuaĂĄn bar sûã duĂ„ng
nhûÀng chiĂŻĂ«c baĂąn röÄng bĂčçng göß daĂĄi ngûÄa Ă aĂĄnh boĂĄng; nhûÀng chiĂŻĂ«c
ghĂŻĂ« thĂČ cao, ngöÏi thoaĂŁi maĂĄi, ngĂ»ĂșĂąi phuĂ„c vuĂ„ vui nhöÄn, giaĂąu kinh
nghiĂŻĂ„m coĂĄ thĂŻĂ pha chĂŻĂ« nhiĂŻĂŹu loaĂ„i thûåc uöëng Ă»ĂșĂĄp laĂ„nh hiĂŻĂ«m coĂĄ vĂŻĂŹ
phĂȘĂm chĂȘĂ«t. TrĂŻn tĂ»ĂșĂąng treo nhiĂŻĂŹu aĂŁnh Hemingway löÏng khung,
Ă ang uöëng thûå rĂ»ĂșĂ„u pha chĂŻĂ« nöĂi tiĂŻĂ«ng nhĂȘĂ«t cuĂŁa La Florida - rĂ»ĂșĂ„u
Daiquiri Hemingway hay Papa Double. HĂȘĂŹu hĂŻĂ«t caĂĄc du khaĂĄch Ă ĂŻĂŹu
uöëng rĂ»ĂșĂ„u naĂąy, cöng thûåc pha chĂŻĂ« bao göÏm hai cöëc rĂ»ĂșĂ€i rĂ»ĂșĂ„u rum
Bacardi White Label, nĂ»ĂșĂĄc chanh hai quaĂŁ, nûãa cöëc nĂ»ĂșĂĄc nho eĂĄp vaĂą
saĂĄu gioĂ„t rĂ»ĂșĂ„u anh Ă aĂąo, tĂȘĂ«t caĂŁ cho vaĂąo maĂĄy tröÄn Ă iĂŻĂ„n sau khi Ă»ĂșĂĄp
laĂ„nh, quay maĂ„nh cho Ă ĂŻĂ«n khi suĂŁi boĂ„t röÏi roĂĄt ra nhûÀng caĂĄi ly lĂșĂĄn coĂĄ
chĂȘn. Töi ngöÏi ĂșĂŁ caĂĄi ghĂŻĂ« Ă Ăčçng cuöëi phöë Obispo cuĂŁa quaĂĄn, phña trong
goĂĄc dĂ»ĂșĂĄi mĂȘĂ«y bûåc aĂŁnh löÏng khung vaĂą goĂ„i möÄt xuĂȘĂ«t Papa Double...
Hemingway Ă ĂŻĂ«n chĂȘĂ„m möÄt chuĂĄt. Ăng mĂčĂ„c chiĂŻĂ«c quĂȘĂŹn khaki
vĂșĂĄi thĂčĂŠt lĂ»ng da röÄng baĂŁn Ă aĂ€ cuĂ€ vĂșĂĄi caĂĄi khoaĂĄ à ñnh doĂąng chûÀ GOTT
MIT UNS, chiĂŻĂ«c aĂĄo sĂș mi thĂŻĂ thao vaĂŁi lanh trĂčĂŠng hĂșĂŁ cuĂĄc vaĂą Ă i à öi
giĂȘĂŹy da nĂȘu khöng mang tĂȘĂ«t. ToĂĄc öng Ă en sĂȘĂźm Ă iĂŻĂm nhûÀng vuĂąng
baĂ„c, baĂ„c caĂŁ hai bĂŻn thaĂĄi dĂ»Ășng, öng Ă ĂŻĂ böÄ ria meĂĄp rĂȘĂ„m, trĂŻĂź xuöëng
caĂŁ khoeĂĄ miĂŻĂ„ng nhĂ»ng khöng Ă ĂŻĂ rĂȘu cĂčçm. Tröng öng à öÏ söÄ. Khöng
phaĂŁi vĂČ chiĂŻĂŹu cao, bĂșĂŁi öng chĂł cao hĂșn meĂĄt bĂȘĂy möÄt tñ, cuĂ€ng khöng
phaĂŁi do cĂȘn nĂčĂ„ng maĂą chĂł do phong thaĂĄi. HĂȘĂŹu hĂŻĂ«t à öÄ nĂčĂ„ng trĂčm cĂȘn
cuĂŁa öng döÏn hĂŻĂ«t phña trĂŻn höng: vai öng nĂșĂŁ, vuöng vûåc, caĂĄnh tay
daĂąi, bĂčĂŠp thĂ”t cuöÏn cuöÄn (tay traĂĄi nhiĂŻĂŹu seĂ„o vaĂą hĂși lĂŻĂ„ch khoĂŁi khuyĂŁu),
ngûÄc nĂșĂŁ nang, buĂ„ng cao nhĂ»ng khöng phĂŻĂ„ hay nhoĂ€ng nheĂ€o. CoĂĄ caĂĄi
gĂČ Ă oĂĄ tĂ»Ășng phaĂŁn ĂșĂŁ öng - öng böÏn chöÏn, haĂĄo hûåc nhĂ»ng Ă Ă»ĂșĂ„c kiĂŻĂŹm
chĂŻĂ« tûÄa chuĂĄ ngûÄa Ă ua Ă ang bĂ” ghĂČm dĂȘy cĂ»Ășng. Ăng dûùng laĂ„i troĂą
chuyĂŻĂ„n tröi chaĂŁy bĂčçng tiĂŻĂ«ng TĂȘy Ban Nha vĂșĂĄi möÄt trong nhûÀng
nhaĂ„c cöng vaĂą coĂĄ gĂČ Ă oĂĄ ĂșĂŁ öng Ă aĂ€ gĂȘy ĂȘĂ«n tĂ»ĂșĂ„ng vĂșĂĄi töi: sûÄ hûång thuĂĄ.
LaĂ„y ChuĂĄa, töi nghĂŽ, öng ta mĂșĂĄi hûång thuĂĄ laĂąm sao! Töi chĂ»a hĂŻĂŹ nhĂČn
thĂȘĂ«y bĂȘĂ«t kyĂą ai coĂĄ tĂȘm traĂ„ng thoaĂŁi maĂĄi vaĂą vui nhöÄn Ă ĂŻĂ«n thĂŻĂ«. Ăng
toaĂŁ tĂȘm traĂ„ng ĂȘĂ«y lĂŻn moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi vaĂą nhĂȘĂ„n laĂ„i cuĂąng sûÄ haĂąo hûång. NeĂĄt
mĂčĂ„t öng gĂȘy ĂȘĂ«n tĂ»ĂșĂ„ng nhiĂŻĂŹu hĂșn nhûÀng gĂČ töi nghĂŽ vĂŻĂŹ öng khi xem
aĂŁnh.
Khi öng Ă ĂŻĂ«n chöß quĂȘĂŹy chaĂąo ngĂ»ĂșĂąi à ûång quĂȘĂŹy, töi Ă ĂŻĂ yĂĄ thĂȘĂ«y
trĂŻn traĂĄn öng, ngay trĂŻn mĂčĂŠt traĂĄi, coĂĄ möÄt caĂĄi seĂ„o lĂșĂĄn nhĂ» thĂŻĂ möÄt
mĂȘĂu Ă ĂȘĂ«t seĂĄt maĂąu thĂ”t tĂČnh cĂșĂą Ă Ă»ĂșĂ„c Ă ĂčĂŠp lĂŻn Ă oĂĄ.
- 23. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
"Hotchner," öng noĂĄi luĂĄc Ă ang bĂčĂŠt tay, "chuĂĄc mûùng vĂČ Ă aĂ€ Ă ĂŻĂ«n
Cub Room." BaĂąn tay öng daĂąy, vuöng, ngoĂĄn tay hĂși ngĂčĂŠn, moĂĄng cĂčĂŠt
vuöng vûåc. NgĂ»ĂșĂąi phuĂ„c vuĂ„ Ă ĂčĂ„t hai suĂȘĂ«t daiquiri Ă»ĂșĂĄp laĂ„nh trĂ»ĂșĂĄc
mĂčĂ„t chuĂĄng töi; chuĂĄng laĂą nhûÀng chiĂŻĂ«c cöëc hĂČnh choĂĄp lĂșĂĄn gĂȘĂ«p à öi ly
töi uöëng luĂĄc naĂ€y. "ĂșĂŁ Ă ĂȘy chuĂĄng ta tĂȘĂ„n hĂ»ĂșĂŁng sûÄ hoaĂąn haĂŁo diĂŻĂ„u kyĂą
trong nghĂŻĂ„ thuĂȘĂ„t pha chĂŻĂ« daiquiri," Hemingway noĂĄi. "Mößi töëi laĂąm
hĂŻĂ«t mĂ»ĂșĂąi saĂĄu ly."
"CĂșĂ€ naĂąy Ă»?"
"KyĂŁ luĂ„c cuĂŁa quaĂĄn Ă ĂȘĂ«y," ngĂ»ĂșĂąi à ûång quĂȘĂŹy Ă ang lĂčĂŠng nghe noĂĄi.
Hemingway thĂ»ĂșĂŁng thûåc rĂ»ĂșĂ„u bĂčçng caĂĄch uöëng möÄt nguĂ„m
Ă ĂȘĂŹy, ngĂȘĂ„m möÄt luĂĄc röÏi nuöët tûùng tñ möÄt. Ăng gĂȘĂ„t guĂą taĂĄn thĂ»ĂșĂŁng.
"Hotchner... caĂĄi tĂŻn rĂȘĂ«t laĂ„. Anh tûù Ă ĂȘu Ă ĂŻĂ«n?"
"Thûa St. Louis."
"Khu naĂąo, ĂaĂ„i löÄ Chouteau aĂą? Ăng nöÄi anh coĂĄ tham dûÄ trĂȘĂ„n
Nut Sigel khöng?"
"Ăng coĂĄ biĂŻĂ«t St. Louis chûå?"
"Ba ngĂ»ĂșĂąi vĂșĂ„ Ă ĂȘĂŹu ĂșĂŁ St. Louis." Ăng lĂčĂŠc Ă ĂȘĂŹu buöÏn baĂ€. "Töi biĂŻĂ«t
St. Louis. NgĂ»ĂșĂąi töët duy nhĂȘĂ«t maĂą töi biĂŻĂ«t khöng rĂșĂąi khoĂŁi nĂși Ă oĂĄ laĂą
meĂ„ cuĂŁa Martha Gellhorn." NgĂ»ĂșĂąi phuĂ„c vuĂ„ Ă ĂčĂ„t trĂŻn baĂąn trĂ»ĂșĂĄc mĂčĂ„t
chuĂĄng töi möÄt Ă ĂŽa Ă ĂȘĂŹy töm chĂ»a boĂĄc voĂŁ. "MĂȘĂ«y nĂčm trĂ»ĂșĂĄc,"
Hemingway noĂĄi vaĂą böëc möÄt con töm, "töi thaĂąnh lĂȘĂ„p HöÄi Ăčn töm. CoĂĄ
muöën vaùo höÄi khöng?".
"ĂĂ»Ășng nhiĂŻn. Töi phaĂŁi laĂąm gĂČ Ă ĂȘy?"
"ThaĂąnh viĂŻn cuĂŁa höÄi Ăčn Ă ĂȘĂŹu vaĂą Ă uöi." Ăng cĂčĂŠn à ûåt caĂĄi Ă ĂȘĂŹu
töm vaù nhai ngon laùnh.
Töi cuĂ€ng cĂčĂŠn möÄt caĂĄi Ă ĂȘĂŹu vaĂą nhai nhĂ»ng chĂčĂšng thĂȘĂ«y ngon
lĂčĂŠm.
"Anh seĂ€ quen ngay," öng noĂĄi vaĂą nhĂčĂ„t con khaĂĄc. ThĂŻm hai ly
daiquiri nûÀa Ă Ă»ĂșĂ„c mang Ă ĂŻĂ«n. NgĂ»ĂșĂąi phuĂ„c vuĂ„ Ă Ă»a cho Hemingway
laĂĄ thĂ»; öng nhĂČn Ă Ă”a chĂł ngĂ»ĂșĂąi gĂșĂŁi röÏi gĂȘĂ«p laĂ„i Ă uĂĄt vaĂąo tuĂĄi. "Anh baĂ„n
Basque cuĂŁa töi laĂą nhaĂą vĂčn chuyĂŻn vĂŻĂŹ thĂ» vaĂą laĂĄ naĂąo cuĂ€ng kĂŻĂ«t thuĂĄc
hĂŻĂ„t möÄt kiĂŻĂu: GĂșĂŁi cho ñt tiĂŻĂŹn." BöÄ ba nhaĂ„c cöng bao göÏm möÄt ngĂ»ĂșĂąi
chĂși ghi ta vui veĂŁ to lĂșĂĄn, möÄt ngĂ»ĂșĂąi chĂși ghi ta nghiĂŻm tuĂĄc, khöng
- 24. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 24
http://ebooks.vdcmedia.com
cĂ»ĂșĂąi vaĂą möÄt ca sĂŽ gĂȘĂŹy goĂą, da Ă en cuĂ€ng chĂși Ă aĂąn bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu Ă aĂąn vaĂą haĂĄt
möÄt nhaĂ„c phĂȘĂm haĂąo huĂąng.
"BoÄn hoÄ laù baÄn töi," Hemingway noåi. "HoÄ à ang haåt baùi haåt töi
viĂŻĂ«t cho hoĂ„. GiaĂĄ maĂą Mary coĂĄ ĂșĂŁ Ă ĂȘy. Cö ta haĂĄt baĂąi Ă oĂĄ rĂȘĂ«t hay. Töëi noĂ„,
chuĂĄng töi Ă ĂŻĂ«n Ă ĂȘy, quaĂĄn à öng ngheĂ„t, moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu vui veĂŁ, khi Ă oĂĄ
coĂĄ ba ngĂ»ĂșĂąi treĂŁ tuöĂi haĂĄo hûåc bĂ»ĂșĂĄc vaĂąo uöëng ĂșĂŁ quĂȘĂŹy bar, khĂčĂŠp ngĂ»ĂșĂąi
hoĂ„ chöß naĂąo cuĂ€ng viĂŻĂ«t FBI. VĂȘĂ„y nĂŻn töi ngoĂŁ lĂșĂąi cöà vuĂ€ khñch mĂȘĂ«y anh
chaĂąng ĂȘĂ«y uöëng röÏi khi chuöng à öÏng höÏ Ă iĂŻĂm nûãa Ă ĂŻm, hoĂ„ cĂȘĂ«t tiĂŻĂ«ng
chuĂĄc, "Happy Birthday" bĂčçng tiĂŻĂ«ng Anh, moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi cuĂąng chuĂĄc röÏi
khi chuĂĄng töi noĂĄi "Happy Birthday caĂĄc baĂ„n FBI thĂȘn mĂŻĂ«n" thĂČ caĂŁ
ba gaĂ€ ĂȘĂ«y gĂȘĂŹn nhĂ» khöng thïà à ûång vûÀng. ChuĂĄng vöÄi chuöÏn cho thĂȘĂ„t
mau."
Chuång töi vûùa uöëng daiquiri vûùa chuyïÄn troù vïÏ Havana nhû
laĂą nĂși thñch hĂșĂ„p Ă ĂŻĂ söëng vaĂą laĂąm viĂŻĂ„c. "Tñnh caĂĄch giöëng nhĂ» töi ĂȘĂ«y
maĂą," Hemingway noĂĄi, "thĂČ coĂĄ leĂ€ phaĂŁi choĂ„n trĂŻn khĂčĂŠp thĂŻĂ« giĂșĂĄi, ngĂ»ĂșĂąi
ta cûå muöën biĂŻĂ«t lyĂĄ do taĂ„i sao laĂ„i ĂșĂŁ Ă ĂȘy. Ăûùng coĂĄ cöë phñ cöng giaĂŁi
thñch. QuaĂĄ phûåc taĂ„p. NhûÀng buöĂi saĂĄng maĂĄt laĂ„nh trong laĂąnh khi
anh coĂĄ thĂŻĂ laĂąm viĂŻĂ„c töët vûùa luĂĄc Black Dog thûåc giĂȘĂ«c vaĂą nhûÀng chuĂĄ
gaĂą choĂ„i cĂȘĂ«t tiĂŻĂ«ng gaĂĄy Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn. CoĂąn nĂși naĂąo khaĂĄc Ă ĂŻĂ anh coĂĄ thĂŻĂ
luyĂŻĂ„n gaĂą choĂ„i, Ă Ă»a Ă i choĂ„i vaĂą Ă aĂĄnh cuöÄc nhûÀng con anh tin tĂ»ĂșĂŁng
vaĂą hĂșĂ„p phaĂĄp? Ăöi ngĂ»ĂșĂąi cho choĂ„i gaĂą laĂą à öÄc aĂĄc? NhĂ»ng thûã hoĂŁi coĂąn
caĂĄi troĂą chĂŻĂ«t tiĂŻĂ„t naĂąo hĂȘĂ«p dĂȘĂźn hĂșn choĂ„i gaĂą?"
"RöÏi coå caã hoÄ haùng luÀ lÎ nhaù chim nûÀa - nhûÀng con chim thûÄc
sûÄ tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi - truĂĄ nguĂ„ vaĂą di cĂ», coĂąn coĂĄ caĂŁ soĂĄc xuöëng uöëng ĂșĂŁ bĂŻĂ bĂși
trĂ»ĂșĂĄc khi mĂčĂ„t trĂșĂąi moĂ„c. VaĂą nhûÀng con thĂčçn lĂčçn kiĂŻĂ«m möÏi boĂą ra
khoĂŁi buĂ„i rĂȘĂ„m bĂŻn caĂ„nh bĂŻĂ vaĂą giaĂąn nho bĂŻn nhaĂą. Töi rĂȘĂ«t thñch thĂčçn
lĂčçn.
"Anh muöën vĂŻĂŹ thaĂąnh phöë thĂČ chĂł cĂȘĂŹn xoĂŁ giaĂąy vaĂą Ă i; möÄt thaĂąnh
phöë luön hĂȘĂ«p dĂȘĂźn chĂł khi ĂșĂŁ xa anh; nhûÀng cö gaĂĄi Cuba naĂąy, anh cûå
nhĂČn vaĂąo à öi mĂčĂŠt Ă en laĂĄy cuĂŁa hoĂ„ ĂȘĂ«y, nhûÀng à öi mĂčĂŠt nöÏng Ă Ă»ĂșĂ„m
aĂĄnh mĂčĂ„t trĂșĂąi. NĂŻĂ«u anh khöng muöën lĂȘĂn traĂĄnh baĂŁn thĂȘn mĂČnh thĂČ
cûå viĂŻĂ„c cĂčĂŠt boĂŁ moĂ„i thûå, à ûùng Ă i Ă ĂŻĂ«n thaĂąnh phöë vaĂą à ûùng nöëi Ă iĂŻĂ„n
thoaÄi.
"KhoaĂŁng nûãa giĂșĂą Ă i xa Finca, anh Ă aĂ€ lĂŻnh Ă ĂŻnh trĂŻn thuyĂŻĂŹn
chöß laĂąn nĂ»ĂșĂĄc xanh thĂȘĂźm cuĂŁa doĂąng Gulf Stream vaĂą sau mĂ»ĂșĂąi lĂčm
phuĂĄt lĂŻn thuyĂŻĂŹn, anh Ă aĂ€ vĂ»ĂșĂ„t qua böën lĂčçn nĂ»ĂșĂĄc. HoĂčĂ„c coĂĄ thĂŻĂ anh seĂ€
- 25. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
thñch bĂčĂŠn chim cĂȘu söëng ĂșĂŁ cĂȘu laĂ„c böÄ bĂčĂŠn suĂĄng chĂł ngay dĂ»ĂșĂĄi Ă Ă»ĂșĂąng
gĂȘĂŹn Finca. PhuĂą hĂșĂ„p vĂșĂĄi tuĂĄi tiĂŻĂŹn lĂșĂĄn nĂŻĂ«u Ă ĂȘĂ«y laĂą caĂĄch anh muöën. ĂĂȘĂ«y
laù caåch chuång töi à aÀ laùm khi Tommy Shevlin, Pichon Aguilera,
Winston Guest vaĂą Thorwald Sanchez Ă ĂŻĂ«n Ă ĂȘy hĂșĂ„p thaĂąnh à öÄi vaĂą
anh khöng thĂŻĂ Ă oĂąi hoĂŁi nhûÀng phaĂĄt Ă aĂ„n naĂąo chñnh xaĂĄc hĂșn khi luĂ€
möÏi söëng Ă Ă»ĂșĂ„c huĂȘĂ«n luyĂŻĂ„n vaĂą chuĂĄng töi ngang Ă iĂŻĂm vĂșĂĄi Hugh
Casey, Billy Herman, Augie Galan, Curt Davis vaĂą vaĂąi tay suĂĄng
nûÀa, tĂȘĂ«t caĂŁ Ă ĂŻĂŹu laĂą nhûÀng thiĂŻĂ„n xaĂ„. CuĂ€ng chñnh nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi phaĂŁn
à öëi choĂ„i gaĂą seĂ€ chöëng à öëi viĂŻĂ„c anh bĂčĂŠn chim cĂȘu. MĂčĂ„c duĂą Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ Ă aĂ€
bĂ” cĂȘĂ«m ĂșĂŁ nhiĂŻĂŹu nĂși, nhĂ»ng ĂșĂŁ Ă ĂȘy thĂČ Ă Ă»ĂșĂ„c pheĂĄp; Ă ĂȘĂ«y laĂą mön thĂŻĂ
thao - caĂĄ à öÄ höÏi höÄp nhĂȘĂ«t maĂą töi biĂŻĂ«t - à öëi vĂșĂĄi caĂĄc tay suĂĄng. Cûå Ă ĂŻĂ
mĂčĂŠt Ă ĂŻĂ«n viĂŻĂ„c Ă oĂĄ thĂČ thûÄc sûÄ chaĂĄn lĂčĂŠm."
"Tuy nhiĂŻn, liĂŻĂ„u coĂĄ nhaĂąm chaĂĄn khi cûå söëng caĂŁ nĂčm nhĂ» thĂŻĂ«
maĂą chĂčĂšng thay à öĂi muĂąa gĂČ caĂŁ?" töi hoĂŁi. "Ăng khöng nhĂșĂĄ muĂąa xuĂȘn
muĂąa thu ĂșĂŁ New England nhĂ» thĂŻĂ« naĂąo sao?".
"ĂșĂŁ Ă ĂȘy chuĂĄng töi cuĂ€ng thay à öĂi theo muĂąa," öng noĂĄi. "MuĂąa
chuyĂŻĂn chĂȘĂ„m, khöng à öÄt ngöÄt nhĂ» ĂșĂŁ New England, nĂși ba meĂ„ töi
phaĂŁi tûù boĂŁ vĂČ thĂșĂąi tiĂŻĂ«t khöng thuĂȘĂ„n lĂșĂ„i vaĂą Ă ĂȘĂ«t Ă ai thĂČ cĂčçn cößi.
NhĂ»ng chuĂĄng töi coĂąn coĂĄ Red Lodge, Montana hay thĂȘĂ„m chñ laĂą
Cody, Wyoming hay West Yellowstone vĂșĂĄi Big Jim Savage chia
quĂȘn baĂąi cuöëi cuĂąng tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi Ă ĂŻĂ«n nößi chĂł coĂĄ boĂ„n treĂŁ mĂșĂĄi phaĂĄt hiĂŻĂ„n
ra, hay Billings vaĂąo töëi thûå baĂŁy hay thĂȘĂ„m chñ, meĂ„ kiĂŻĂ«p, Casper -
thaĂąnh phöë dĂȘĂŹu hoĂŁa nĂși cö Mary Ă iĂŻĂŹu dĂ»ĂșĂ€ng."
NhûÀng ly daiquiri vĂȘĂźn Ă Ă»ĂșĂ„c mang Ă ĂŻĂ«n khi chuĂĄng töi thaĂŁo
luĂȘĂ„n vĂŻĂŹ nhûÀng böÄ phim taĂąi liĂŻĂ„u cuĂŁa Robert Flaherty maĂą
Hemingway thûÄc sûÄ thaĂĄn phuĂ„c, vĂŻĂŹ Ted Williams, vĂŻĂŹ CĂȘu laĂ„c böÄ
SaĂĄch Trong ThaĂĄng, vĂŻĂŹ Lena Horne, vĂŻĂŹ Proust, vĂŻĂŹ tivi, vĂŻĂŹ caĂĄch cĂȘu
caĂĄ kiĂŻĂ«m, vĂŻĂŹ thuöëc kñch thñch tĂČnh duĂ„c vaĂą ngĂ»ĂșĂąi da Ă oĂŁ, cho Ă ĂŻĂ«n tĂȘĂ„n
taĂĄm giĂșĂą, khöng phaĂŁi Ă e doĂ„a caĂĄi kyĂŁ luĂ„c daiquiri cuĂŁa Hemingway maĂą
Ă e doĂ„a viĂŻĂ„c uöëng liĂŻĂŹn tuĂą tĂČ hĂșn baĂŁy ly cuĂŁa Hotchner. Hemingway
lĂȘĂ«y rĂ»ĂșĂ„u mang Ă i Ă Ă»ĂșĂąng, öng ngöÏi ghĂŻĂ« trĂ»ĂșĂĄc chiĂŻĂ«c xe vûùa chĂșĂŁ ngĂ»ĂșĂąi
vûùa chĂșĂŁ haĂąng bĂŻn caĂ„nh anh taĂąi xĂŻĂ« Juan cuĂŁa mĂČnh; vaĂą bĂčçng caĂĄch
naĂąo Ă oĂĄ töi cöë nhĂșĂĄ trong caĂĄi Ă ĂȘĂŹu bĂŻĂŹnh böÏng hĂșn men cuĂŁa mĂČnh rĂčçng
saĂĄng höm sau öng seĂ€ Ă oĂĄn töi lĂŻn taĂąu ra khĂși. Töi cuĂ€ng cöë - xin à ûùng
hoĂŁi laĂą bĂčçng caĂĄch naĂąo - ghi laĂ„i à öi Ă iĂŻĂŹu vĂŻĂŹ cuöÄc à öëi thoaĂ„i cuĂŁa chuĂĄng
töi vĂČ lĂșĂ„i ñch cuĂŁa töĂng biĂŻn tĂȘĂ„p tĂșĂą Cosmopolitan. ViĂŻĂ„c Ă oĂĄ khĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu
cho thoĂĄi quen maĂą töi luön giûÀ suöët toaĂąn böÄ thĂșĂąi gian töi quen biĂŻĂ«t
- 26. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 26
http://ebooks.vdcmedia.com
öng. VĂŻĂŹ sau töi gia cöë thĂŻm cuöën nhĂȘĂ„t kyĂĄ bĂčçng nhûÀng à öëi thoaĂ„i ghi
laÄi tûù chiïëc caåt-xeåt boã tuåi maù chuång töi mang theo khi à i cuùng
nhau.
LĂŻ Huy BĂčĂŠc dĂ”ch
tûù cuöën Papa Hemingway, NXB Bantam Book, Toronto, 1967
- 27. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
CHĂN DUNG NGAĂI PAPA
Malcolm Cowley
Khi töi noĂĄi vĂșĂĄi Hemingway laĂą töi Ă ang viĂŻĂ«t möÄt baĂąi baĂĄo vĂŻĂŹ
öng - tĂȘĂ«t nhiĂŻn laĂą baĂąi baĂĄo ĂȘĂ«y öng chĂ»a Ă Ă»ĂșĂ„c Ă oĂ„c - öng Ă aĂ€ yĂŻu cĂȘĂŹu töi
noĂĄi roĂ€ rĂčçng öng khöng chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ bĂȘĂ«t cûå Ă iĂŻĂm khöng
Ă uĂĄng hoĂčĂ„c bĂȘĂ«t cûå möÄt loaĂ„i taĂąi leĂŁ mang tñnh truyĂŻĂŹn thuyĂŻĂ«t naĂąo coĂĄ
thĂŻĂ Ă Ă»ĂșĂ„c gaĂĄn cho öng. TaĂąi liĂŻĂ„u Ă ĂŻĂ viĂŻĂ«t baĂąi baĂĄo naĂąy Ă Ă»ĂșĂ„c thu thĂȘĂ„p tûù
nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi tûùng quen biĂŻĂ«t öng. Hemingway tuyĂŻn böë vĂșĂĄi töi rĂčçng
öng seĂ€ lĂȘĂ«y laĂąm vui thñch nĂŻĂ«u chûång minh Ă Ă»ĂșĂ„c rĂčçng khöng möÄt sûÄ
kiĂŻĂ„n naĂąo trong baĂąi baĂĄo Ă aĂ€ tûùng xaĂŁy ra vaĂą öng seĂ€ rĂȘĂ«t vui loĂąng baĂĄc boĂŁ
nhûÀng sûÄ kiĂŻĂ„n Ă oĂĄ, sûÄ kiĂŻĂ„n vĂŻĂŹ cuĂĄ Ă ĂȘm Ă ĂȘĂŹu cuĂŁa öng vaĂąo caĂĄi keĂĄt nĂ»ĂșĂĄc
cöë Ă Ă”nh ĂșĂŁ London, hay öng Ă aĂ€ tûùng laĂąm viĂŻĂ„c bĂčçng bĂȘĂ«t cûå khaĂŁ nĂčng
naĂąo, hay öng Ă aĂ€ tûùng cöÄng taĂĄc vĂșĂĄi tuĂȘĂŹn baĂĄo nĂčm xu (coĂĄ leĂ€ bĂȘy giĂșĂą laĂą
möÄt haĂąo), tuĂȘĂŹn baĂĄo maĂą öng nhĂčĂŠc Ă i nhĂčĂŠc laĂ„i roĂ€ raĂąng khöng phaĂŁi laĂą
Saturday Evening Post.
ĂaĂ€ hai mĂ»Ăși nĂčm kĂŻĂ tûù khi Hemingway viĂŻĂ«t GiaĂ€ tûù vuĂ€ khñ,
taĂĄc phĂȘĂm hĂȘĂŹu nhĂ» Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c nhĂȘĂ«t trñ xem laĂą tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t MyĂ€ hay
nhĂȘĂ«t viĂŻĂ«t vĂŻĂŹ ThĂŻĂ« chiĂŻĂ«n I. TaĂĄc phĂȘĂm naĂąo seĂ€ trĂșĂŁ thaĂąnh tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t
hay nhĂȘĂ«t vĂŻĂŹ ThĂŻĂ« chiĂŻĂ«n II ĂșĂŁ möÄt thĂșĂąi Ă iĂŻĂm naĂąo Ă oĂĄ chĂčĂŠc vĂȘĂźn laĂą vĂȘĂ«n
Ă ĂŻĂŹ coĂąn Ă ĂŻĂ ngoĂŁ vaĂą gĂȘy tranh caĂ€i.
ĂĂŻĂ«n nay Ă aĂ€ coĂĄ möÄt vaĂąi taĂĄc phĂȘĂm hay, göÏm coĂĄ PhoĂąng trĂ»ng
baĂąy, vĂșĂĄi tĂČnh caĂŁm ĂȘĂ«m aĂĄp, TrĂȘĂŹn truĂ„i vaĂą caĂĄi chĂŻĂ«t vĂșĂĄi yĂŻĂ«u töë hiĂŻĂ„n thûÄc
vaĂą maĂ„nh meĂ€, vaĂą gĂȘĂŹn Ă ĂȘy hĂșn laĂą NhûÀng con sĂ» tûã non, möÄt bûåc
tranh toaĂąn caĂŁnh vĂŻĂŹ quĂȘn à öÄi MyĂ€ ĂșĂŁ chĂȘu Ău. HĂȘĂŹu hĂŻĂ«t nhûÀng tiĂŻĂu
thuyĂŻĂ«t mĂșĂĄi vĂŻĂŹ chiĂŻĂ«n tranh Ă ĂŻĂŹu Ă Ă»ĂșĂ„c viĂŻĂ«t tinh xaĂŁo hĂșn nhûÀng tiĂŻĂu
thuyĂŻĂ«t chiĂŻĂ«n tranh trĂ»ĂșĂĄc Ă oĂĄ, nhĂ»ng luön luön ngoaĂ„i trûù GiaĂ€ tûù vuĂ€
khñ. HĂȘĂŹu hĂŻĂ«t nhûÀng tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t ĂȘĂ«y Ă ĂŻĂŹu cho thĂȘĂ«y sûÄ aĂŁnh hĂ»ĂșĂŁng cuĂŁa
Hemingway ĂșĂŁ möÄt mûåc à öÄ naĂąo Ă oĂĄ, nhĂ»ng vĂȘĂźn khöng thĂŻĂ saĂĄnh Ă Ă»ĂșĂ„c
vĂșĂĄi khaĂŁ nĂčng kiĂŻn nhĂȘĂźn hay sûÄ hûång thuĂĄ khaĂĄc biĂŻĂ„t cuĂŁa öng vĂŻĂŹ cuöÄc
- 28. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 28
http://ebooks.vdcmedia.com
söëng. SûÄ thĂŻĂ laĂą thĂŻĂ«, khi maĂąn sĂ»Ășng taĂŁn Ă i thĂČ ta thĂȘĂ«y möÄt
Hemingway, giĂșĂą Ă ĂȘy toĂĄc Ă aĂ€ Ă iĂŻĂm baĂ„c, Ă aĂ€ laĂąm cha, Ă aĂ€ viĂŻĂ«t tiĂŻĂu
thuyĂŻĂ«t hay nhĂȘĂ«t vĂŻĂŹ cuöÄc chiĂŻĂ«n tranh naĂąy, quaĂŁ laĂą nhĂ» thĂŻĂ«.
Ăng bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu viĂŻĂ«t rĂȘĂ«t lĂȘu trĂ»ĂșĂĄc Ă oĂĄ, trĂ»ĂșĂĄc caĂŁ sûÄ kiĂŻĂ„n TrĂȘn
ChĂȘu CaĂŁng vaĂą öng Ă ang mĂȘĂ«t thĂŻm thĂșĂąi gian Ă ĂŻĂ hoaĂąn thaĂąnh noĂĄ.
BĂȘy giĂșĂą öng Ă aĂ€ coĂĄ hĂșn möÄt nghĂČn trang baĂŁn thaĂŁo vaĂą öng nghĂŽ rĂčçng
möÄt ñt trong söë Ă oĂĄ laĂą Ă oĂ„c Ă Ă»ĂșĂ„c, nhĂ»ng öng muöën tĂȘĂ«t caĂŁ phaĂŁi trĂșĂŁ nĂŻn
tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi. ĂoĂĄ cuĂ€ng laĂą Ă iĂŻĂŹu öng seĂ€ baĂąn vĂŻĂŹ tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t, thĂȘĂ„m chñ vĂșĂĄi
caĂŁ ngĂ»ĂșĂąi xuĂȘĂ«t baĂŁn vaĂą caĂĄc thaĂąnh viĂŻn trong gia Ă ĂČnh öng. Sau naĂąy
Maxwell Perkins, ngĂ»ĂșĂąi biĂŻn tĂȘĂ„p cuĂŁa öng ĂșĂŁ nhaĂą xuĂȘĂ«t baĂŁn Scribner,
Ă aĂ€ tûùng phiĂŻĂŹn toaĂĄi vĂČ ngĂ»ĂșĂąi ta goĂ„i Ă iĂŻĂ„n Ă ĂŻĂ«n hoĂŁi xem quyĂŻĂn saĂĄch
naĂąy viĂŻĂ«t vĂŻĂŹ caĂĄi gĂČ. Max Ă aĂ€ Ă ĂŻĂ cho thĂ» kyĂĄ cuĂŁa mĂČnh traĂŁ lĂșĂąi Ă iĂŻĂ„n
thoaĂ„i, cho duĂą hoĂ„ laĂą nhûÀng nhĂȘn vĂȘĂ„t quan troĂ„ng. "HaĂ€y baĂŁo hoĂ„." öng
ta chĂł thĂ” cho cö thĂ» kyĂĄ, "cuöën saĂĄch viĂŻĂ«t vĂŻĂŹ Ă ĂȘĂ«t, biĂŻĂn vaĂą bĂȘĂŹu trĂșĂąi."
CoĂĄ leĂ€ sûÄ diĂŻĂźn taĂŁ naĂąy hĂȘĂŹu nhĂ» chûång minh töët moĂ„i Ă iĂŻĂŹu.
Hemingway coĂĄ thĂŻĂ viĂŻĂ«t möÄt tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t chiĂŻĂ«n tranh vĂŻĂŹ cöng viĂŻĂ„c ĂșĂŁ
biĂŻĂn, bĂȘĂŹu trĂșĂąi vaĂą Ă ĂȘĂ«t liĂŻĂŹn maĂą khöng phaĂŁi dûÄa vaĂąo gĂČ caĂŁ ngoaĂąi
nhûÀng chuyïën phiïu lûu cuãa öng.
Cöng viĂŻĂ„c cuĂŁa öng ĂșĂŁ biĂŻĂn laĂą vĂČ cĂș quan tĂČnh baĂĄo Naval ĂșĂŁ ngay
trong cabin chiĂŻĂ«c taĂąu daĂąi mĂ»ĂșĂąi hai meĂĄt cuĂŁa öng, chiĂŻĂ«c Pilar, chiĂŻĂ«c
taĂąu Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c caĂŁi trang thaĂąnh taĂąu buön. Trong gĂȘĂŹn hai nĂčm tûù nĂčm
1942 Ă ĂŻĂ«n 1944, chiĂŻĂ«c taĂąu naĂąy Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c caĂŁi trang thaĂąnh nhiĂŻĂŹu kiĂŻĂu
khaĂĄc nhau, tuĂȘĂŹn tiĂŻĂźu khĂčĂŠp bĂșĂą biĂŻĂn BĂčĂŠc cuĂŁa Cuba. TaĂąu Pilar chĂșĂŁ
theo möÄt nhoĂĄm chñn ngĂ»ĂșĂąi, bĂŻn caĂ„nh Ă oĂĄ coĂąn coĂĄ vĂȘĂ„t duĂ„ng Ă iĂŻĂ„n Ă aĂąi,
suĂĄng maĂĄy, suĂĄng bazöca vaĂą chĂȘĂ«t nöà coĂĄ sûåc cöng phaĂĄ maĂ„nh. MuĂ„c à ñch
cuĂŁa noĂĄ laĂą baĂĄm saĂĄt vaĂą tiĂŻu diĂŻĂ„t taĂąu ngĂȘĂŹm Ăûåc; trong trĂ»ĂșĂąng hĂșĂ„p ĂȘĂ«y
Hemingway Ă aĂ€ chuĂȘĂn bĂ” Ă ĂŻĂ tiĂŻĂ«n haĂąnh möÄt kĂŻĂ« hoaĂ„ch dĂȘĂźn tĂșĂĄi viĂŻĂ„c
tiĂŻu diĂŻĂ„t taĂąu ngĂȘĂŹm Ăûåc vaĂą cuĂ€ng coĂĄ thĂŻĂ laĂą caĂŁ con taĂąu buön ĂȘĂ«y nûÀa.
ViĂŻĂ„c khöng coĂĄ taĂąu ngĂȘĂŹm Ăûåc naĂąo Ă ĂŻĂ«n trong tĂȘĂŹm tĂȘĂ«n cöng
cuĂ€ng quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh Ă ĂŻĂ«n sûÄ söëng coĂąn cuĂŁa thuyĂŻĂŹn trĂ»ĂșĂŁng vaĂą thuĂŁy thuĂŁ
Ă oaĂąn. DĂȘĂźu sao, rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu lĂȘĂŹn taĂąu Pilar Ă aĂ€ giuĂĄp phaĂĄt hiĂŻĂ„n ra vĂ” trñ
cuĂŁa nhûÀng chiĂŻĂ«c taĂąu ngĂȘĂŹm maĂą sau Ă oĂĄ Ă Ă»ĂșĂ„c baĂĄo vĂŻĂŹ lûÄc lĂ»ĂșĂ„ng haĂŁi
quĂȘn nhĂ» laĂą "thuĂŁy löi xĂȘm nhĂȘĂ„p". Spruille Brader laĂą Ă aĂ„i sûå MyĂ€ ĂșĂŁ
Cuba, khi ĂȘĂ«y Ă aĂ€ cho pheĂĄp tiĂŻĂ«n haĂąnh nhiĂŻĂ„m vuĂ„ vaĂą Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c kĂŻĂ«t quaĂŁ
xaĂĄc Ă Ă”nh. Ăng ta Ă aĂ€ viĂŻĂ«t trong möÄt laĂĄ thĂ» vĂŻĂŹ sûÄ phuĂ„c vuĂ„ cuĂŁa
Hemingway ĂșĂŁ Cuba:
- 29. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
"NhiĂŻĂ„m vuĂ„ vö cuĂąng nguy hiĂŻĂm, vĂČ chĂčĂŠc chĂčĂŠn möÄt thuyĂŻĂŹn
Ă aĂĄnh caĂĄ trong nhûÀng Ă iĂŻĂŹu kiĂŻĂ„n bĂČnh thĂ»ĂșĂąng seĂ€ khöng thĂŻĂ Ă Ă”ch laĂ„i
Ă Ă»ĂșĂ„c möÄt taĂąu ngĂȘĂŹm Ă Ă»ĂșĂ„c trang bĂ” vuĂ€ khñ haĂ„ng nĂčĂ„ng nhĂ» vĂȘĂ„y. DuĂą
sao, Ernest cuÀng à aÀ vaÄch ra möÄt kïë hoaÄch thöng minh, vaù töi tin
tĂ»ĂșĂŁng seĂ€ giaĂąnh chiĂŻĂ«n thĂčĂŠng trong trĂȘĂ„n Ă aĂĄnh maĂą anh ta coĂĄ thĂŻĂ tiĂŻĂ«p
cĂȘĂ„n. ThûÄc sûÄ laĂą anh ĂȘĂ«y Ă aĂ€ phaĂĄt hiĂŻĂ„n ra, vaĂąo caĂĄi ngaĂąy maĂą tuĂąy viĂŻn
haĂŁi quĂȘn cuĂŁa töi Ă aĂ€ khöng goĂ„i anh ĂȘĂ«y vĂŻĂŹ Havana khi anh ĂȘĂ«y ĂșĂŁ vĂ”
trñ mĂČnh choĂ„n nĂși taĂąu ngĂȘĂŹm Ăûåc xuĂȘĂ«t hiĂŻĂ„n suöët hai tĂ» tiĂŻĂ«ng à öÏng
höÏ. Tuy thĂŻĂ«, trong rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu trĂ»ĂșĂąng hĂșĂ„p, anh ĂȘĂ«y Ă aĂ€ thu Ă Ă»ĂșĂ„c nhiĂŻĂŹu
thöng tin giaĂĄ trĂ” vĂŻĂŹ Ă Ă”a Ă iĂŻĂm cuĂŁa taĂąu ngĂȘĂŹm Ăûåc. ĂaĂĄnh giaĂĄ cao sûÄ
Ă oĂĄng goĂĄp Ă oĂĄ cuĂŁa Ernest, töi maĂ„nh daĂ„n Ă ĂŻĂŹ nghĂ” tĂčĂ„ng thĂ»ĂșĂŁng huĂȘn
chĂ»Ășng cho anh ĂȘĂ«y."
Cöng viĂŻĂ„c trĂŻn trĂșĂąi cuĂŁa öng tiĂŻĂ«p theo sau cöng viĂŻĂ„c cuĂŁa öng
trĂŻn biĂŻĂn. Sau khi hai taĂąu ngĂȘĂŹm cuöëi cuĂąng cuĂŁa Ăûåc Ă aĂ€ bĂ” phaĂĄt hiĂŻĂ„n
ĂșĂŁ Cuba vaĂąo muĂąa xuĂȘn nĂčm 1944, Khöng quĂȘn HoaĂąng gia Anh Ă aĂ€
Ă Ă»a Hemingway sang Anh, nĂși öng nhĂȘĂ„n nhiĂŻĂ„m vuĂ„ laĂąm phoĂĄng
viĂŻn. Ăng thñch nhûÀng phi cöng ngĂ»ĂșĂąi Anh, vaĂą hoĂ„ Ă aĂ€ Ă Ă»a öng theo
trong nhiĂŻĂŹu Ă ĂșĂ„t bay taĂĄc chiĂŻĂ«n, trĂ»ĂșĂĄc vaĂą sau ngaĂąy à öà böÄ.
NhiĂŻĂ„m vuĂ„ cuĂŁa öng trĂŻn mĂčĂ„t Ă ĂȘĂ«t bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu tûù ngaĂąy hai mĂ»Ăși
thaĂĄng baĂŁy vaĂą tiĂŻĂ«p tuĂ„c cho tĂșĂĄi Ă ĂȘĂŹu muĂąa xuĂȘn 1945. Chñnh thûåc thĂČ
Hemingway laĂą möÄt phoĂĄng viĂŻn cuĂŁa tuĂȘĂŹn baĂĄo Collier Ă Ă»ĂșĂ„c cûã Ă ĂŻĂ«n
ĂöÄi quĂȘn thûå ba, nhĂ»ng öng khöng vui veĂŁ trĂșĂŁ thaĂąnh möÄt quan saĂĄt
viĂŻn maĂą chĂł viĂŻĂ«t Ă uĂŁ baĂąi (saĂĄu baĂąi trong mĂ»ĂșĂąi möÄt thaĂĄng) Ă ĂŻĂ Ă ĂŻĂŹu Ă ĂčĂ„n
gĂșĂŁi vĂŻĂŹ. Ăng cuĂ€ng khöng Ă ĂŻĂ«n ĂöÄi quĂȘn thûå ba, khöng thñch tĂ»ĂșĂĄng
Patton. ĂĂȘĂŹu tiĂŻn öng vĂȘĂźn liĂŻn laĂ„c vĂșĂĄi à öÄi khöng kñch MyĂ€ ĂșĂŁ
Normandy, röÏi sau khi choĂ„c thuĂŁng phoĂąng tuyĂŻĂ«n Ă Ă”ch ĂșĂŁ St. Lo, öng
gia nhĂȘĂ„p SĂ» Ă oaĂąn böën böÄ binh thuöÄc ĂöÄi quĂȘn thûå nhĂȘĂ«t, nĂși öng
tĂČm Ă Ă»ĂșĂ„c nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi baĂ„n töët vaĂą thoĂŁa maĂ€n vĂșĂĄi nhiĂŻĂŹu trĂȘĂ„n Ă aĂĄnh.
NgĂ»ĂșĂąi baĂ„n töët nhĂȘĂ«t cuĂŁa öng laĂą ĂaĂ„i taĂĄ C.T. Lanham ĂșĂŁ trung
Ă oaĂąn 22 (bĂȘy giĂșĂą laĂą thiĂŻĂ«u tĂ»ĂșĂĄng). ChiĂŻĂ«n tranh hĂȘĂŹu nhĂ» vĂȘĂźn tiĂŻĂ«p
diĂŻĂźn vaĂą Ă aĂ€ tiĂŻĂ«n tĂșĂĄi cao Ă iĂŻĂm ĂșĂŁ rûùng Huertgen, ngay saĂĄt biĂŻn giĂșĂĄi
nĂ»ĂșĂĄc Ăûåc. TaĂ„i Ă oĂĄ, trong möÄt trĂȘĂ„n Ă aĂĄnh keĂĄo daĂąi mĂ»ĂșĂąi taĂĄm ngaĂąy vaĂąo
thaĂĄng mĂ»ĂșĂąi möÄt, trung Ă oaĂąn cuĂŁa Buck Lanham vĂșĂĄi ba nghĂČn hai
trĂčm quĂȘn Ă aĂ€ thiĂŻĂ„t maĂ„ng mĂȘĂ«t hĂșn hai nghĂČn saĂĄu. Böën sĂŽ quan chĂł
huy tiĂŻĂu Ă oaĂąn tûã thĂ»Ășng trong chĂ»a Ă ĂȘĂŹy ba mĂ»Ăși saĂĄu tiĂŻĂ«ng.
Hemingway ĂșĂŁ laĂ„i vĂșĂĄi trung Ă oaĂąn cho tĂșĂĄi khi trĂȘĂ„n Ă aĂĄnh kĂŻĂ«t thuĂĄc,
chia xeĂŁ moĂ„i möëi nguy hiĂŻĂm vaĂą gian khöà vĂșĂĄi hoĂ„ ngoaĂ„i trûù viĂŻĂ„c uöëng
- 30. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 30
http://ebooks.vdcmedia.com
rĂ»ĂșĂ„u. Ăïà à öëi phoĂĄ trĂ»ĂșĂĄc vĂșĂĄi sûÄ ruĂŁi ro cuöëi cuĂąng, öng Ă aĂ€ mang theo
hai bià öng Ă eo vaĂąo trĂ»ĂșĂĄc thĂčĂŠt lĂ»ng Gott-mit-Uns maĂą öng lĂȘĂ«y Ă Ă»ĂșĂ„c
cuĂŁa möÄt tay lñnh Ăûåc Ă aĂ€ chĂŻĂ«t. MöÄt bià öng à ûÄng Ă ĂȘĂŹy rĂ»ĂșĂ„u gin, chiĂŻĂ«c
kia à ûÄng rĂ»ĂșĂ„u veĂĄcmuĂĄt maĂ„nh, vaĂą öng hoĂąa lĂȘĂźn chuĂĄng Ă ĂŻĂ laĂąm thaĂąnh
möÄt loaĂ„i maĂĄctin ĂȘĂ«m nhĂ»ng rĂȘĂ«t maĂ„nh.
TrĂșĂŁ laĂ„i thaĂĄng taĂĄm, khi sĂ» Ă oaĂąn böën tiĂŻĂ«n vaĂąo theo hĂ»ĂșĂĄng à öng
tûù Normandy, Hemingway Ă i trong haĂąng quĂȘn tiĂŻn phong trĂŻn
chiĂŻĂ«c xe jeep cuĂŁa öng vaĂą bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu tiĂŻĂ«p xuĂĄc vĂșĂĄi du kñch PhaĂĄp. DaĂĄng
ngĂ»ĂșĂąi öng oai huĂąng vĂșĂĄi à öi vai röÄng, böÄ ngûÄc nĂșĂŁ vaĂą caĂĄi Ă ĂȘĂŹu maĂą theo
lĂșĂąi öng thĂČ quaĂĄ to so vĂșĂĄi chiĂŻĂ«c muĂ€ sĂčĂŠt cuĂŁa lñnh MyĂ€, möÄt vĂŻĂ«t seĂ„o sĂȘu
ngay trĂŻn Ă ĂȘĂŹu öng - tûù cuĂĄ va Ă ĂȘĂŹu vaĂąo keĂĄt nĂ»ĂșĂĄc cöë Ă Ă”nh ĂșĂŁ London
khi mĂȘĂ«t Ă iĂŻĂ„n - vaĂą möÄt böÄ rĂȘu rĂȘĂ„m hĂČnh quaĂ„t maĂą öng Ă aĂ€ Ă ĂŻĂ trong
thĂșĂąi gian chiĂŻĂ«n tranh. Du kñch PhaĂĄp tin rĂčçng hĂčĂšn öng phaĂŁi laĂą möÄt
vĂ” tĂ»ĂșĂĄng, nhĂ»ng Hemingway noĂĄi vĂșĂĄi hoĂ„ öng chĂł laĂą Ă aĂ„i uyĂĄ.
MöÄt du kñch hoĂŁi öng, "LaĂąm thĂŻĂ« naĂąo maĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄ giaĂą vaĂą
tûùng traãi nhû öng, laÄi mang nhûÀng vïët seÄo chiïën tranh à aång kñnh
maĂą vĂȘĂźn laĂą möÄt Ă aĂ„i uyĂĄ?".
"ChaĂąng trai," nhĂȘn cĂș höÄi naĂąy Hemingway traĂŁ lĂșĂąi luön cho
nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc, "nguyĂŻn nhĂȘn Ă Ășn giaĂŁn thöi vaĂą Ă oĂĄ laĂą nößi Ă au.
Töi khöng bao giĂșĂą hoĂ„c Ă oĂ„c hay hoĂ„c viĂŻĂ«t."
NgĂ»ĂșĂąi laĂĄi xe cuĂŁa öng, Pellkey "Ă oĂŁ" nghĂŽ rĂčçng du kñch PhaĂĄp laĂą
à öÄi quĂȘn cûù nhĂȘĂ«t maĂą anh ta tûùng Ă i cuĂąng. "Khöng ai thöët ra möÄt
lĂșĂąi heĂąn nhaĂĄt naĂąo cho duĂą hoĂ„ coĂĄ bĂ” giĂŻĂ«t hay khöng," anh ta noĂĄi. ChiĂŻĂ«c
xe jeep cuĂŁa Hemingway tiĂŻĂ«p tuĂ„c xuĂȘĂ«t hiĂŻĂ„n ĂșĂŁ nhûÀng nĂși khöng ngĂșĂą
tĂșĂĄi. "Töi luön giûÀ möÄt caĂĄi ghim trĂŻn baĂŁn à öÏ cho giaĂą Ernest
Hemingway", sĂŽ quan chĂł huy cuĂŁa SĂ» Ă oaĂąn böën noĂĄi vĂșĂĄi Ă aĂ„i tĂ»ĂșĂĄng
R.D. Barton khi öng ta Ă ang chĂł dĂȘĂźn cho nhûÀng phoĂĄng viĂŻn khaĂĄc.
VaĂąi ngaĂąy trĂ»ĂșĂĄc Ă ĂȘy SĂ» Ă oaĂąn Ă aĂ€ tĂșĂĄi Ă Ă»ĂșĂ„c söng Seine ĂșĂŁ phña trĂŻn
Paris, nĂși ngĂ»ĂșĂąi Ăûåc lĂȘĂ„p phoĂąng tuyĂŻĂ«n ĂșĂŁ phña trĂ»ĂșĂĄc vaĂą caĂŁ hai bĂŻn
sĂ»ĂșĂąn. "GiaĂą Ernest Hemingway Ă aĂ€ ĂșĂŁ caĂĄch Ă ĂȘy saĂĄu mĂ»Ăși dĂčĂ„m vĂ»ĂșĂ„t
trĂ»ĂșĂĄc tĂȘĂ«t caĂŁ moĂ„i muĂ€i tĂȘĂ«n cöng trong ĂöÄi quĂȘn thûå nhĂȘĂ«t", tĂ»ĂșĂĄng
Barton noĂĄi vĂșĂĄi ban tham mĂ»u cuĂŁa öng ta. "Ăng ĂȘĂ«y Ă aĂ€ gûãi thöng tin
trĂșĂŁ laĂ„i. NhĂ»ng bĂȘy giĂșĂą caĂĄc anh nghĂŽ öng ĂȘĂ«y noĂĄi gĂČ? Ăng ĂȘĂ«y noĂĄi rĂčçng
nĂŻĂ«u muöën giûÀ Ă Ă»ĂșĂ„c nĂși ĂȘĂ«y thĂČ Ă¶ng seĂ€ cĂȘĂŹn phaĂŁi coĂĄ xe tĂčng."
ĂoĂĄ laĂą ngaĂąy Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn cuĂŁa tuĂȘĂŹn lĂŻĂź öng ĂșĂŁ Rambouillet, caĂĄch
Paris ba mĂ»Ăși dĂčĂ„m vĂŻĂŹ hĂ»ĂșĂĄng tĂȘy nam. Hemingway Ă aĂ€ Ă ĂŻĂ«n möÄt
- 31. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
thaùnh phöë nhoã vaùo ngaùy 19 thaång 8, ngay sau à öÄi kyÄ binh lûu à öÄng
Ă Ă»ĂșĂ„c cĂș giĂșĂĄi hoĂĄa. NhûÀng cĂȘy Irñt cuĂąng loaĂąi cuĂ€ng Ă aĂ€ nĂșĂŁ hoa trĂŻn mößi
ö cûãa söĂ, nhĂ»ng ngay khi quĂȘn à öÄi Ă Ă»ĂșĂ„c lĂŻĂ„nh ruĂĄt Ă i nĂși khaĂĄc thĂČ
hoa Irñt biĂŻĂ«n mĂȘĂ«t. NgĂ»ĂșĂąi Ramboli, nhĂ» ngĂ»ĂșĂąi ta goĂ„i, biĂŻĂ«t rĂčçng coĂĄ
nhûÀng chiĂŻĂ«c xe tĂčng haĂ„ng nĂčĂ„ng cuĂŁa Ăûåc Ă ang ĂșĂŁ quanh Ă ĂȘy vaĂą hoĂ„
coĂĄ cĂș sĂșĂŁ Ă ĂŻĂ sĂșĂ„ bĂ” taĂąn saĂĄt nĂŻĂ«u quĂȘn Ăûåc chiĂŻĂ«m laĂ„i Ă Ă»ĂșĂ„c thaĂąnh phöë
khöng phoĂąng thuĂŁ naĂąy. Hemingway quyĂŻĂ«t tĂȘm giûÀ noĂĄ, vĂșĂĄi möÄt chiĂŻĂ«c
xe troĂ„ng taĂŁi cuĂŁa du kñch PhaĂĄp vaĂą sûÄ uĂŁng höÄ tinh thĂȘĂŹn cuĂŁa Ă aĂ„i taĂĄ
David Bruce ĂșĂŁ VĂčn phoĂąng lûÄc lĂ»ĂșĂ„ng chiĂŻĂ«n lĂ»ĂșĂ„c, ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ€ choĂ„n
Rambouillet nhĂ» möÄt Ă Ă”a Ă iĂŻĂm thñch hĂșĂ„p Ă ĂŻĂ tiĂŻĂ«p tuĂ„c cöng taĂĄc phaĂŁn
giaĂĄn cuĂŁa mĂČnh.
"PhoĂąng nguĂŁ cuĂŁa Ernest ĂșĂŁ khaĂĄch saĂ„n Du Grand Veneur laĂą böÄ
phĂȘĂ„n Ă ĂȘĂŹu naĂ€o cuĂŁa tĂȘĂ«t caĂŁ caĂĄc cuöÄc haĂąnh quĂȘn," Ă aĂ„i taĂĄ Bruce viĂŻĂ«t
trong möÄt laĂĄ thĂ». "ĂșĂŁ Ă oĂĄ, vĂȘĂ„n chiĂŻĂ«c sĂșmi daĂąi tay, öng tiĂŻĂ«p nhûÀng
ngĂ»ĂșĂąi Ă Ă»a tin tĂČnh baĂĄo, nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi tĂ” naĂ„n tûù Paris, nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi
boĂŁ tröën khoĂŁi quĂȘn à öÄi Ăûåc, nhûÀng viĂŻn chûåc Ă Ă”a phĂ»Ășng vaĂą tĂȘĂ«t caĂŁ
nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi tĂČm Ă ĂŻĂ«n. MöÄt ngĂ»ĂșĂąi PhaĂĄp tröng dûÀ tĂșĂ„n vĂșĂĄi khĂȘĂu suĂĄng
maĂĄy à ûång baĂŁo vĂŻĂ„ sĂčĂ©n saĂąng ĂșĂŁ cûãa. BĂŻn trong, Ernest, tröng nhĂ» öng
thĂȘĂŹn rĂ»ĂșĂ„u ngĂčm Ă en vui nhöÄn, Ă ang phĂȘn xûã nĂčĂ„ng, nheĂ„, trung
bĂČnh bĂčçng tiĂŻĂ«ng Anh, tiĂŻĂ«ng PhaĂĄp vaĂą tiĂŻĂ«ng Ăûåc bĂȘĂ„p boĂ€m." Hai aĂŁ gaĂĄi
Ă iĂŻĂ«m bĂ” buöÄc töÄi vĂČ coĂĄ quan hĂŻĂ„ vĂșĂĄi quĂȘn Ă Ă”ch Ă Ă»ĂșĂ„c triĂŻĂ„u tĂșĂĄi chöß öng
Ă ĂŻĂ xeĂĄt xûã. Thay vĂČ ra lĂŻĂ„nh phaĂŁi caĂ„o Ă ĂȘĂŹu hoĂ„, nhĂ» nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi bĂčĂŠt
giam yĂŻu cĂȘĂŹu, öng thao thao vĂșĂĄi hoĂ„ möÄt baĂąi giaĂŁng Ă aĂ„o à ûåc nghiĂŻm
khĂčĂŠc vaĂą bĂčĂŠt hoĂ„ rûãa cheĂĄn Ă ĂŽa. MöÄt ngĂ»ĂșĂąi Balan Ă aĂąo nguĂ€ tûù
Vehrmacht, Ă Ă»ĂșĂ„c thĂȘĂm vĂȘĂ«n vaĂą röÏi bĂ” bĂčĂŠt Ă i goĂ„t khoai tĂȘy; möÄt
trung sĂŽ ngĂ»ĂșĂąi aĂĄo phaĂŁi rûãa xe jeep.
Sau khi cho canh gaĂĄc rĂȘĂ«t caĂŁ moĂ„i tuyĂŻĂ«n Ă Ă»ĂșĂąng, sûÄ quan tĂȘm
chñnh cuãa Hemingway laù xaåc à Ônh à uång nhûÀng cöng sûÄ phoùng ngûÄ
cuĂŁa boĂ„n Ăûåc ĂșĂŁ phña nam Paris. Ăng tung ra nhûÀng à öÄi tuĂȘĂŹn tra coĂĄ
vuĂ€ trang Ă ĂŻĂ thu huĂĄt hoĂŁa lûÄc Ăûåc vaĂą quĂȘn tĂČnh nguyĂŻĂ„n laĂą dĂȘn
thĂ»ĂșĂąng Ă i xe Ă aĂ„p traĂą tröÄn vaĂąo haĂąng nguĂ€ Ăûåc, vaĂąi ngĂ»ĂșĂąi trong söë hoĂ„
Ă aĂ„p xe trĂŻn moĂ„i neĂŁo Ă Ă»ĂșĂąng cuĂŁa Paris vaĂą trĂșĂŁ vĂŻĂŹ trao cho
Hemingway nhûÀng baĂŁn phaĂĄc thaĂŁo vaĂą nhûÀng muĂ€ Ă ĂȘĂŹy trûång tĂ»Ăși.
Ăng Ă aĂ€ nhĂȘĂ„n sûÄ giuĂĄp Ă ĂșĂ€ vaĂą lĂșĂąi khuyĂŻn cuĂŁa möÄt Ă iĂŻĂ„p viĂŻn mĂȘĂ„t nöĂi
tiĂŻĂ«ng ngĂ»ĂșĂąi PhaĂĄp dĂ»ĂșĂĄi biĂŻĂ„t danh "Mr. Sheep" - M. Mouton. Khöng
lĂȘu sau Ă oĂĄ, tĂ»ĂșĂĄng Leclerc Ă ĂŻĂ«n Rambouillet vĂșĂĄi sĂ» Ă oaĂąn xe boĂ„c theĂĄp
PhaĂĄp Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c choĂ„n Ă ĂŻĂ giaĂŁi phoĂĄng Paris. TĂ»ĂșĂĄng Leclerc khöng thñch
- 32. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 32
http://ebooks.vdcmedia.com
phoång viïn MyÀ hay du kñch Phaåp, nhûng Hemingway vaù M.
Mouton Ă aĂ€ Ăčn töëi vĂșĂĄi Tham mĂ»u trĂ»ĂșĂŁng cuĂŁa öng ta vaĂą Ă Ă»a cho öng
ta möÄt baĂŁn toĂĄm tĂčĂŠt chi tiĂŻĂ«t keĂąm theo nhûÀng baĂŁn veĂ€ phaĂĄc thaĂŁo vĂŻĂŹ
cöng sûÄ phoĂąng thuĂŁ cuĂŁa boĂ„n Ăûåc trĂŻn tĂȘĂ«t caĂŁ caĂĄc tuyĂŻĂ«n Ă Ă»ĂșĂąng giûÀa
Paris vaù Rambouillet. "Töi tin," à aÄi taå Bruce noåi, "laù thöng tin naùy
coĂĄ möÄt taĂĄc duĂ„ng quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh à öëi vĂșĂĄi viĂŻĂ„c thûÄc hiĂŻĂ„n thaĂąnh cöng cuöÄc
haĂąnh quĂȘn tĂșĂĄi Paris cuĂŁa tĂ»ĂșĂĄng Leclerc."
SaĂĄng sĂșĂĄm ngaĂąy 25 thaĂĄng 8, Hemingway theo sau möÄt trong
nhûÀng à öÄi xe boĂ„c theĂĄp cuĂŁa PhaĂĄp tiĂŻĂ«n tĂȘĂ„n laĂąng Buc, gĂȘĂŹn Versailles,
nĂși maĂą öng biĂŻĂ«t rĂčçng Ă oaĂąn quĂȘn seĂ€ phaĂŁi taĂ„m dûùng laĂ„i möÄt chuĂĄt bĂșĂŁi
sûÄ khaĂĄng cûÄ cuĂŁa quĂȘn Ăûåc. Khi ĂȘĂ«y, nhûÀng du kñch tiĂŻn phong cuĂŁa
öng - nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi giĂșĂą Ă ĂȘy Ă aĂ€ hĂșĂ„p thaĂąnh möÄt à öÄi quĂȘn Ă Ă»ĂșĂ„c cĂș giĂșĂĄi
hoĂĄa hĂșn hai trĂčm ngĂ»ĂșĂąi - Ă aĂ€ mĂșĂŁ Ă Ă»ĂșĂąng tiĂŻĂ«n vaĂąo thaĂąnh phöë bĂčçng löëi
tĂčĂŠt. LûÄc lĂ»ĂșĂ„ng Ă ĂčĂ„c nhiĂŻĂ„m cuĂŁa Hemingway Ă aĂ€ chiĂŻĂ«n Ă ĂȘĂ«u trong möÄt
cuöÄc chaĂ„m traĂĄn nhoĂŁ ĂșĂŁ Arc de Triomphe trong khi lûÄc lĂ»ĂșĂ„ng chñnh
quy cuĂŁa Leclerc vĂȘĂźn coĂąn ĂșĂŁ bĂșĂą Nam söng Seine. Töëi höm Ă oĂĄ, Robert
Capa, möÄt thĂșĂ„ aĂŁnh Ă ĂŻĂ«n tûù Paris cuĂąng vĂșĂĄi nhûÀng phoĂĄng viĂŻn khaĂĄc,
Ă aĂ€ bĂ” caĂŁn trĂșĂŁ bĂșĂŁi sûÄ nghiĂŻm khĂčĂŠc cuĂŁa Leclerc. Capa Ă i thĂčĂšng Ă ĂŻĂ«n
khaĂĄch saĂ„n Ritz, nĂși anh ta nhĂȘĂ„n ra ngĂ»ĂșĂąi laĂĄi xe cuĂŁa Hemingway
Ă ang à ûång gaĂĄc ngoaĂąi cûãa. Pelkey noĂĄi theo kiĂŻĂu cuĂŁa Hemingway,
"Böë Ă aĂ€ choĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c khaĂĄch saĂ„n töët. NhiĂŻĂŹu thûå trong hĂȘĂŹm rĂ»ĂșĂ„u. Ăng
lĂŻn nhanh Ă i."
Sau trĂȘĂ„n Ă aĂĄnh nhoĂŁ ĂșĂŁ Rambouillet Ă oĂĄ Ă aĂ€ coĂĄ möÄt cuöÄc tranh caĂ€i
trong giĂșĂĄi quĂȘn sûÄ xem coĂĄ nĂŻn tĂčĂ„ng huy chĂ»Ășng cho Hemingway Ă ĂŻĂ
laĂąm möÄt tĂȘĂ«m gĂ»Ășng töët nöĂi bĂȘĂ„t vĂŻĂŹ viĂŻĂ„c Ă Ă»a tin tĂČnh baĂĄo, hay coĂĄ nĂŻn
xûã sĂș thĂȘĂm öng vĂČ Ă aĂ€ vi phaĂ„m hiĂŻĂ„p Ă Ă”nh Geneva, gĂȘy aĂŁnh hĂ»ĂșĂŁng
Ă ĂŻĂ«n viĂŻĂ„c chĂł huy caĂĄc phoĂĄng viĂŻn chiĂŻĂ«n tranh. Huy chĂ»Ășng Ă Ă»ĂșĂ„c
nhĂȘĂ„n rĂȘĂ«t muöÄn, ĂșĂŁ cĂȘĂ«p Bronze Star; nhĂ»ng Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn tĂ»ĂșĂĄng thanh
tra cuĂŁa ĂöÄi quĂȘn thûå ba Ă ĂŻĂŹ nghĂ” nhûÀng hoaĂ„t à öÄng cuĂŁa öng phaĂŁi
Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu tra Ă uĂĄng thĂŻĂ thûåc. ViĂŻĂ„c Ă oĂĄ bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu vaĂąo ngaĂąy 2 thaĂĄng 9
nĂčm 1944 vaĂą chiĂŻĂ«m mĂȘĂ«t hĂșn taĂĄm tuĂȘĂŹn. VaĂąo thaĂĄng mĂ»ĂșĂąi,
Hemingway bĂ” goĂ„i trĂșĂŁ laĂ„i phoĂąng tuyĂŻĂ«n Siegfried Ă ĂŻĂ thĂȘĂm vĂȘĂ«n.
NhûÀng phoĂĄng viĂŻn khaĂĄc Ă aĂ€ khai nhĂ» ngĂ»ĂșĂąi quĂȘn tûã rĂčçng hoĂ„ chĂ»a
bao giĂșĂą nhĂČn thĂȘĂ«y öng mang vuĂ€ khñ trĂŻn ngĂ»ĂșĂąi caĂŁ. Cuöëi cuĂąng, öng
cuĂ€ng Ă Ă»ĂșĂ„c baĂĄo cho biĂŻĂ«t cuöÄc Ă iĂŻĂŹu tra - trñch lĂșĂąi sĂŽ quan haĂąnh chñnh
cao cĂȘĂ«p - "CuöÄc Ă iĂŻĂŹu tra kĂŻĂ«t luĂȘĂ„n Ă Ă»Ășng sûÄ khöng coĂĄ vi phaĂ„m naĂąo
à öëi vĂșĂĄi nhûÀng quy Ă Ă”nh hiĂŻĂ„n coĂĄ vĂŻĂŹ phoĂĄng viĂŻn chiĂŻĂ«n tranh." Ăng
- 33. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
vöÄi vaĂ€ trĂșĂŁ laĂ„i SĂ» Ă oaĂąn böën, nĂși Ă ang chuĂȘĂn bĂ” cho trĂȘĂ„n Ă aĂĄnh ĂșĂŁ rûùng
Huertgen. "Trong cuöÄc chiĂŻĂ«n tiĂŻĂ«p theo,"öng noĂĄi vĂșĂĄi Buck Lanham,
"Töi seĂ€ phaĂŁi xĂčm ngĂ»ĂșĂ„c hiĂŻĂ„p Ă Ă”nh Geneva lĂŻn möng à ñt, vĂČ töi coĂĄ
thĂŻĂ Ă oĂ„c noĂĄ bĂčçng gĂ»Ășng."
NĂŻĂ«u tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t cuĂŁa Hemingway viĂŻĂ«t vĂŻĂŹ cuöÄc chiĂŻĂ«n tranh
cuöëi cuĂąng lĂȘĂ«y nĂŻĂŹn taĂŁng laĂą cöng viĂŻĂ„c cuĂŁa öng trĂŻn mĂčĂ„t Ă ĂȘĂ«t, thĂČ chĂčĂŠc
chĂčĂŠn noĂĄ seĂ€ bao göÏm töĂng söë nhûÀng trĂȘĂ„n Ă aĂĄnh maĂą öng trûÄc tiĂŻĂ«p
tham gia nhiĂŻĂŹu hĂșn bĂȘĂ«t kyĂą tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t chiĂŻĂ«n tranh naĂąo xuĂȘĂ«t hiĂŻĂ„n
tûù trĂ»ĂșĂĄc Ă ĂŻĂ«n nay. SûÄ say mĂŻ maĂ„o hiĂŻĂm cuĂŁa öng seĂ€ Ă i vaĂąo trang
saĂĄch, cuĂąng vĂșĂĄi nhûÀng tĂČnh caĂŁm baĂ„n beĂą maĂą öng tĂČm thĂȘĂ«y giûÀa
nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi lñnh MyĂ€ ĂșĂŁ chiĂŻĂ«n trĂ»ĂșĂąng. Cuöën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t ĂȘĂ«y coĂĄ thĂŻĂ laĂą
bi kĂ”ch, nhĂ»ng noĂĄ seĂ€ khöng bĂ” luyĂ„. "HĂȘĂŹu hĂŻĂ«t nhûÀng sûÄ kiĂŻĂ„n trong
cuöÄc chiïën cuöëi cuùng naùy à aÀ taÄo nïn caãm xuåc," öng noåi, "trong khi
cuöÄc chiĂŻĂ«n Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn chĂł mang laĂ„i cho töi möÄt chuĂĄt caĂŁm xuĂĄc maĂą thöi.
NhĂ»ng töi cuĂ€ng Ă aĂ€ coĂĄ möÄt tĂČnh baĂ„n thĂȘĂ„t töët Ă eĂ„p. Töi chĂ»a tûùng
quen biĂŻĂ«t nhûÀng con ngĂ»ĂșĂąi tûã tĂŻĂ« Ă ĂŻĂ«n thĂŻĂ« vaĂą Ă ĂȘy laĂą lĂȘĂŹn Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn töi
coĂĄ cĂș höÄi Ă ĂŻĂ vĂȘĂ„t löÄn vĂșĂĄi ngön ngûÀ cuĂŁa chñnh mĂČnh."
Hemingway rĂȘĂ«t nhiĂŻĂ„t tĂČnh vĂșĂĄi caĂĄc sĂŽ quan vaĂą nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ€
chiĂŻĂ«n Ă ĂȘĂ«u bĂŻn caĂ„nh öng, vaĂą hoĂ„ cuĂ€ng Ă aĂĄp laĂ„i bĂčçng tĂČnh caĂŁm nöÏng
nhiĂŻĂ„t ĂȘĂ«y. "Khöng coĂĄ gĂČ laĂą tuyĂŻĂ„t à öëi," Buck Lanham noĂĄi, "nhĂ»ng
Ernest, ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ€ tûùng cöÄng taĂĄc vĂșĂĄi Trung Ă oaĂąn 22, laĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi
Ă Ă»ĂșĂ„c khĂȘm phuĂ„c vaĂą yĂŻu mĂŻĂ«n nhĂȘĂ«t. Khi nhûÀng cûÄu binh cuĂŁa trung
Ă oaĂąn thaĂąnh lĂȘĂ„p höÄi cûÄu chiĂŻĂ«n binh, öng laĂą möÄt trong hai ngĂ»ĂșĂąi duy
nhĂȘĂ«t khöng thuöÄc quĂȘn à öÄi Ă Ă»ĂșĂ„c bĂȘĂŹu choĂ„n laĂąm thaĂąnh viĂŻn danh
dûÄ." HĂȘĂŹu hĂŻĂ«t moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu cöng nhĂȘĂ„n öng laĂą möÄt taĂĄc giaĂŁ nöĂi tiĂŻĂ«ng.
"ChaĂą, anh chaĂąng Hemingway naĂąy laĂą ai? Anh ta laĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi lñnh
töët," möÄt ngĂ»ĂșĂąi trong söë hoĂ„ noĂĄi vĂșĂĄi ngĂ»ĂșĂąi laĂĄi xe Ă ang taĂ„m thĂșĂąi thay
thĂŻĂ« Pelkey "Ă oĂŁ". "Töi khöng biĂŻĂ«t," ngĂ»ĂșĂąi laĂĄi xe noĂĄi. "Ăng thuöÄc
haĂ„ng ngĂ»ĂșĂąi quan troĂ„ng naĂąo Ă oĂĄ. Töi Ă aĂ€ laĂĄi xe cho öng möÄt thaĂĄng maĂą
töi vĂȘĂźn khöng biĂŻĂ«t öng laĂąm gĂČ." MöÄt phoĂĄng viĂŻn Ă aĂ€ mö taĂŁ trong möÄt
cuöÄc noĂĄi chuyĂŻĂ„n vĂŻĂŹ chuyĂŻĂ«n Ă i maĂą anh ta Ă Ă»ĂșĂ„c Ă i cuĂąng vĂșĂĄi
Hemingway, khi hoĂ„ khĂșĂŁi haĂąnh trĂ»ĂșĂĄc bĂČnh minh Ă ĂŻĂ«n töĂng haĂąnh
dinh cuĂŁa Lanham ĂșĂŁ rûùng Huergen. "TĂȘĂ«t caĂŁ moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu biĂŻĂ«t xe
jeep cuãa öng," anh phoång viïn noåi. "Tûù trong nhûÀng khu rûùng töëi
baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ nghe thĂȘĂ«y haĂąng trĂčm gioĂ„ng noĂĄi Ă ang cĂȘĂ«t lĂŻn, hĂŻĂ«t ngĂ»ĂșĂąi
noĂ„ Ă ĂŻĂ«n ngĂ»ĂșĂąi kia, "Xin chaĂąo ngaĂąi Hemingway". Cûå nhĂ» laĂą nghi lĂŻĂź
à öëi vĂșĂĄi möÄt öng vua vĂȘĂ„y."
- 34. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 34
http://ebooks.vdcmedia.com
CaĂĄc sĂŽ quan cuĂŁa SĂ» Ă oaĂąn böën Ă aĂ€ Ă ĂčĂ„t cho öng rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu biĂŻĂ„t
danh thĂȘn mĂȘĂ„t. HoĂ„ goĂ„i öng laĂą Ernest, möÄt caĂĄi tĂŻn maĂą öng chĂł à öÏng
yĂĄ goĂ„i giûÀa nhûÀng baĂ„n beĂą thĂȘn thiĂŻĂ«t, hoĂčĂ„c thĂșĂ„ sĂčn lñnh Ăûåc, hoĂčĂ„c
Hemingway baĂĄc sĂŽ giaĂą - khi öng tranh caĂ€i vĂșĂĄi thĂȘĂŹy thuöëc tĂȘm thĂȘĂŹn
vĂŻĂŹ sûÄ kiĂŻĂ„t sûåc cuĂŁa chiĂŻĂ«n trĂȘĂ„n - hoĂčĂ„c hoĂ„ nhĂčĂŠc laĂ„i sûÄ miĂŻu taĂŁ cuĂŁa
chñnh öng vĂŻĂŹ baĂŁn thĂȘn mĂČnh nhĂ» möÄt Ernest Hemorrhoid (bĂŻĂ„nh
trĂŽ), Pyle cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi ngheĂąo, nhĂ»ng hĂȘĂŹu hĂŻĂ«t hoĂ„ Ă ĂŻĂŹu goĂ„i öng laĂą Papa
hoĂčĂ„c Pop. ĂoĂĄ laĂą nhûÀng caĂĄi tĂŻn maĂą öng thñch nhĂȘĂ«t vaĂą chuĂĄng Ă aĂ€ theo
öng trĂșĂŁ laĂ„i Cuba, nĂși nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi giuĂĄp viĂŻĂ„c nhaĂą, dĂȘn laĂąng ĂșĂŁ San
Francisco de Paula, nhûÀng ngĂ» dĂȘn ĂșĂŁ Cojimar vaĂą nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi böÏi
trong quaĂĄ caĂą phĂŻ öng yĂŻu thñch ĂșĂŁ Havana Ă ĂŻĂŹu noĂĄi chuyĂŻĂ„n vĂșĂĄi öng
vaù goÄi öng laù Papa. BaÄn goÄi möÄt ly daiquiri, cöë giaãi thñch baÄnmuöën
noĂĄ Ă Ă»ĂșĂ„c pha chĂŻĂ« nhĂ» thĂŻĂ« naĂąo, vaĂą ngĂ»ĂșĂąi böÏi ĂșĂŁ quaĂĄn Florida seĂ€ noĂĄi
nheĂ„ nhaĂąng, "Theo kiĂŻĂu Papa phaĂŁi khöng?" NĂŻĂ«u baĂ„n traĂŁ lĂșĂąi, "ĂuĂĄng,
nhĂ» Papa ĂȘĂ«y," thĂČ möÄt ly daiquiri to gĂȘĂ«p à öi khöng Ă Ă»ĂșĂąng seĂ€ hiĂŻĂ„n
ra trong bĂČnh tröÄn rĂ»ĂșĂ„u cöëc tai Ă ĂȘĂŹy traĂąn Ă aĂĄ xay.
"Papa, böë viĂŻĂ«t nhĂ» chuĂĄng ta coĂĄ thĂŻĂ uöëng", möÄt luĂȘĂ„t sĂ» ngĂ»ĂșĂąi
Cuba ĂșĂŁ Ambos Mudos noĂĄi trong khi Hemingway Ă i tĂșĂĄi Ă ĂŻĂ kiĂŻĂm tra
nhĂ» thĂ»ĂșĂąng lĂŻĂ„ vaĂą nghiĂŻm nghĂ” nhĂ» thĂŻĂ laĂą öng chuĂŁ quĂȘĂŹy. Ăöi khi
baÄn beù miïu taã öng nhû möÄt Papa phûåc taÄp, sûÄ phûåc taÄp maù, hoÄ
giaĂŁi thñch, chñnh xaĂĄc laĂą sûÄ à öëi nghĂ”ch cuĂŁa möÄt ngĂ»ĂșĂąi cha phûåc taĂ„p.
Thay vĂČ tĂČm kiĂŻĂ«m möÄt ngĂ»ĂșĂąi cha thay thĂŻĂ« Ă ĂŻĂ nuöi nĂȘĂ«ng vaĂą baĂŁo vĂŻĂ„
mĂČnh, thĂČ Ă¶ng laĂ„i cöë gĂčĂŠng tiĂŻĂ«p tuĂ„c baĂŁo vĂŻĂ„ vaĂą Ă ĂčĂ„t kĂŻĂ« hoaĂ„ch cho ngĂ»ĂșĂąi
khaĂĄc. NhûÀng ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂąn öng vaĂą Ă aĂąn baĂą treĂŁ hĂșn Ă ĂŻĂ«n gĂčĂ„p öng Ă ĂŻĂ tĂČm
lĂșĂąi khuyĂŻn vĂŻĂŹ nhûÀng vĂ»ĂșĂĄng mĂčĂŠc vĂčn chĂ»Ășng vaĂą chuyĂŻĂ„n yĂŻu Ă Ă»Ășng
cuĂŁa hoĂ„, öng noĂĄi vĂșĂĄi hoĂ„ nhĂ» thïà öng laĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi tûùng traĂŁi chñn
mĂ»Ăși tuöĂi trong khi öng mĂșĂĄi chĂł böën chñn. "Töi laĂą ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄ may
mĂčĂŠn," öng noĂĄi, "vĂČ quan hĂŻĂ„ vĂșĂĄi nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi giaĂą hĂșn khi töi coĂąn treĂŁ
vaĂą nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi treĂŁ khi giĂșĂą Ă ĂȘy töi giaĂą hĂșn."
Mr. Papa, nhĂ» öng thĂ»ĂșĂąng kyĂĄ dĂ»ĂșĂĄi mößi laĂĄ thĂ» cuĂŁa mĂČnh, laĂą
möÄt ngĂ»ĂșĂąi to lĂșĂĄn vĂșĂĄi daĂĄng Ă i thĂčĂšng à ûång khiĂŻĂ«n öng dĂ»ĂșĂąng nhĂ» cao
chiĂŻĂŹu cao gĂȘĂŹn 1,8 meĂĄt hĂșn cuĂŁa mĂČnh. Sau chiĂŻĂ«n tranh buĂ„ng öng
phĂŻĂ„ ra, nhĂ»ng bĂȘy giĂșĂą öng Ă aĂ€ tûÄ tĂȘĂ„p Ă ĂŻĂ giaĂŁm xuöëng khoaĂŁng chñn
lĂčm cĂȘn, hoĂčĂ„c mûåc khöng nhiĂŻĂŹu hĂșn troĂ„ng lĂ»ĂșĂ„ng quyĂŻĂŹn Anh cuĂŁa
öng trĂ»ĂșĂĄc Ă oĂĄ laĂą gĂȘĂŹn chñn mĂ»Ăși cĂȘn. Ăng coĂĄ cĂș thĂŻĂ nhĂ» möÄt voĂ€ sĂŽ
quyĂŻĂŹn Anh, nhûÀng mĂčĂŠt caĂĄ nhoĂŁ, bĂčĂŠp chĂȘn lĂșĂĄn, höng heĂ„p, vai röÄng
vaĂą hai caĂĄnh tay Ă ĂȘĂŹy cĂș bĂčĂŠp, Ă Ă»ĂșĂąng kñnh bĂčĂŠp tay Ă o Ă Ă»ĂșĂ„c gĂȘĂŹn böën
- 35. PhĂŻ bĂČnh lyĂĄ luĂȘĂ„n vĂčn hoĂ„c Anh - MyĂ€
http://ebooks.vdcmedia.com
mĂ»Ăși centimet. ĂĂȘĂŹu öng to vaĂą giöëng Ă ĂȘĂŹu sĂ» tûã, maĂĄi toĂĄc quĂčn gĂșĂ„n
soĂĄng bĂȘy giĂșĂą Ă aĂ€ chuyĂŻĂn maĂąu xaĂĄm ĂșĂŁ hai bĂŻn thaĂĄi dĂ»Ășng, böÄ rĂȘu tua
tuĂŁa vaĂą luön Ă ĂŻĂ lĂșĂŁm chĂșĂŁm daĂąi Ă ĂŻĂ«n hĂșn nûãa centimet trĂŻn goĂą maĂĄ, vĂČ
öng coĂĄ möÄt laĂąn da nhaĂ„y caĂŁm vaĂą gheĂĄt phaĂŁi caĂ„o rĂȘu. Khi Ă eo chiĂŻĂ«c
kñnh quĂȘn à öÄi goĂ„ng theĂĄp vaĂąo, tröng ngaĂąi Papa nhĂ» möÄt hoĂ„c giaĂŁ
Ă ang nghiĂŻĂŹn ngĂȘĂźm möÄt baĂŁn thaĂŁo bĂčçng chûÀ Hy LaĂ„p. Khi öng cĂ»ĂșĂąi
thoaĂŁ maĂĄi tröng öng laĂ„i giöëng möÄt cĂȘĂ„u hoĂ„c sinh Ă ang hoaĂĄ trang
bĂčçng böÄ toĂĄc giaĂŁ maĂąu xaĂĄm sĂčĂŠt.
Trong ngöi nhaĂą ĂșĂŁ Cuba, öng thĂ»ĂșĂąng quĂčng deĂĄp ra vaĂą Ă i chĂȘn
Ă ĂȘĂ«t nhĂ» möÄt cĂȘĂ„u hoĂ„c troĂą. ChĂȘn öng to nhĂ»ng daĂĄng Ă eĂ„p; à öi baĂąn tay
röÄng vĂșĂĄi nhûÀng ngoĂĄn rĂȘĂ«t daĂąi, moĂĄng tay Ă Ă»ĂșĂ„c cĂčĂŠt vuöng vĂčĂŠn, à öi tay
cuĂŁa möÄt thĂșĂ„ maĂĄy laĂąnh nghĂŻĂŹ hay möÄt baĂĄc sĂŽ phĂȘĂźu thuĂȘĂ„t. Ăng khöng
huĂĄt thuöëc, phĂȘĂŹn naĂąo laĂą Ă ĂŻĂ giûÀ gĂČn khûåu giaĂĄc vö cuĂąng tinh nhaĂ„y cuĂŁa
mĂČnh; à öi khi öng hñt hñt gioĂĄ nhĂ» möÄt con gĂȘĂ«u Ă ang caĂŁnh giaĂĄc. Ăng
khöng thñch nhûÀng bûÀa tiĂŻĂ„c lĂșĂĄn. Ăng thĂ»ĂșĂąng noĂĄi chuyĂŻĂ„n vĂșĂĄi mößi
ngĂ»ĂșĂąi möÄt luĂĄc bĂčçng gioĂ„ng trĂȘĂŹm, kñn Ă aĂĄo. Gertrude Stein aĂĄc yĂĄ khi
noĂĄi rĂčçng mĂčĂŠt öng "biĂŻĂu löÄ sûÄ quan tĂȘm Ă ĂȘĂŹy Ă am mĂŻ hĂșn laĂą chĂł
quan tĂȘm," nhĂ»ng thûÄc tĂŻĂ« baĂą Ă ang ban cho öng möÄt lĂșĂąi khen. NgaĂąi
Papa quan saĂĄt, lĂčĂŠng nghe vaĂą ghi nhĂșĂĄ. "Khi ngĂ»ĂșĂąi ta noĂĄi, haĂ€y chĂčm
chuĂĄ lĂčĂŠng nghe," öng Ă aĂ€ viĂŻĂ«t nhĂ» thĂŻĂ« trong laĂĄ thĂ» khuyĂŻn möÄt nhaĂą
vĂčn treĂŁ. "HĂȘĂŹu hĂŻĂ«t moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi khöng bao giĂșĂą lĂčĂŠng nghe."
Ăng söëng trong Ă Ă”a vĂ” cuĂŁa möÄt trĂ»ĂșĂŁng laĂ€o, bao quanh bĂșĂŁi gia
Ă ĂČnh, baĂ„n beĂą vaĂą nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi tuĂąy tuĂąng cuĂŁa öng. TaĂąi saĂŁn cuĂŁa öng ĂșĂŁ
Cuba chĂčĂšng coĂĄ gĂČ nhiĂŻĂŹu - ngoaĂąi nhûÀng con meĂąo - hai mĂ»Ăși con laĂą
töĂng söë gĂȘĂŹn Ă ĂȘy - saĂĄu con choĂĄ Ă i thĂș thĂȘĂn trong vaĂą ngoaĂąi caĂĄi trang
traĂ„i lĂșĂĄn kiĂŻĂu TĂȘy Ban Nha. Finca Vigia (hay coĂąn goĂ„i laĂą Trang traĂ„i
thĂ»ĂșĂŁng ngoaĂ„n) röÄng saĂĄu heĂĄcta, coĂĄ vĂ»ĂșĂąn, sĂȘn tennñt, bĂŻĂ bĂși vaĂą möÄt
caĂĄi thaĂĄp trĂčĂŠng, tĂȘĂŹng trĂŻn cuĂąng laĂą nĂși Hemingway laĂąm viĂŻĂ„c. BĂŻn
ngoaĂąi trang traĂ„i coĂĄ möÄt cĂȘy böng goĂąn, huyĂŻĂŹn bñ theo nghi thûåc
woodoo vĂșĂĄi lĂșĂĄp voĂŁ cĂȘy mĂŻĂŹm maĂ„i maĂąu da voi.
PhoĂąng khaĂĄch, daĂąi gĂȘĂŹn hai mĂ»Ăși meĂĄt, vĂșĂĄi nhûÀng bûåc tĂ»ĂșĂąng
giĂčng Ă ĂȘĂŹy Ă ĂȘĂŹu thuĂĄ maĂą Hemingway Ă aĂ€ sĂčn Ă Ă»ĂșĂ„c ĂșĂŁ chĂȘu Phi. LuĂĄc
chiĂŻĂŹu muöÄn, cĂčn phoĂąng thĂ»ĂșĂąng öÏn aĂąo vĂČ nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄch vaĂą
ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂȘĂŹu bĂŻĂ«p Trung Hoa hiĂŻĂ«m khi biĂŻĂ«t Ă Ă»ĂșĂ„c coĂĄ bao nhiĂŻu ngĂ»ĂșĂąi seĂ€
dûÄ bûÀa töëi. Fince Vigia cĂȘĂŹn caĂŁ möÄt à öÄi phuĂ„c vuĂ„; bĂŻn caĂ„nh ngĂ»ĂșĂąi
Ă ĂȘĂŹu bĂŻĂ«p coĂąn coĂĄ hai ngĂ»ĂșĂąi giuĂĄp viĂŻĂ„c nhaĂą, hai Ă ĂŻĂ«n ba ngĂ»ĂșĂąi laĂąm vĂ»ĂșĂąn
vaĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi laĂĄi xe vĂșĂĄi hai chiĂŻĂ«c ö tö lĂșĂĄn vaĂą möÄt gara Ă ĂŻĂ xe, coĂąn
- 36. LĂŻ Huy BĂčĂŠc (tuyĂŻĂn dĂ”ch) 36
http://ebooks.vdcmedia.com
chĂ»a kĂŻĂ Ă ĂŻĂ«n möÄt ngĂ»ĂșĂąi thĂșĂ„ maĂĄy cho chiĂŻĂ«c thuyĂŻĂŹn cĂȘu Ă ang thaĂŁ neo
taĂ„i möÄt caĂŁng nhoĂŁ ĂșĂŁ Cojimar.
Chi phñ cuĂŁa ngaĂąi Papa rĂȘĂ«t lĂșĂĄn, nhĂ»ng öng cuĂ€ng kiĂŻĂ«m Ă Ă»ĂșĂ„c
nhiĂŻĂŹu nhĂ» thĂŻĂ«, mĂčĂ„c dĂȘĂŹu bĂȘĂ«t chĂȘĂ«p thûÄc tĂŻĂ« laĂą öng khöng xuĂȘĂ«t baĂŁn
möÄt tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t naĂąo kĂŻĂ tûù nĂčm 1940. SaĂĄch cuĂŁa öng Ă Ă»ĂșĂ„c tiĂŻĂ«p tuĂ„c
baĂĄn ĂșĂŁ MyĂ€. ĂșĂŁ nĂ»ĂșĂĄc ngoaĂąi, chuĂĄng töi luön xuĂȘĂ«t hiĂŻĂ„n dĂ»ĂșĂĄi nhûÀng baĂŁn
dĂ”ch mĂșĂĄi, mĂčĂ„c duĂą öng thĂ»ĂșĂąng vĂȘĂ«p phaĂŁi khoĂĄ khĂčn trong viĂŻĂ„c thu höÏi
tiĂŻĂŹn baĂŁn quyĂŻĂŹn taĂĄc giaĂŁ ngoaĂąi nĂ»ĂșĂĄc, vĂČ Ă¶ng khöng thĂŻĂ Ă ĂŻĂ«n tĂȘĂ«t caĂŁ caĂĄc
nĂ»ĂșĂĄc ĂȘĂ«y nĂși ngĂ»ĂșĂąi ta Ăłm tiĂŻĂŹn cuĂŁa öng. KĂŻĂ tûù khi Chuöng nguyĂŻĂ„n
höÏn ai baĂĄn cho Paramount Ă Ă»ĂșĂ„c 150.000 à ö la thĂČ hĂȘĂŹu hĂŻĂ«t doanh
thu cuĂŁa öng laĂą tûù Hollywood. Ba trong söë böën tiĂŻĂu thuyĂŻĂ«t cuĂŁa öng
bĂȘy giĂșĂą Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c dûÄng thaĂąnh phim vaĂą sau naĂąy Mark Hellinger, Ă Ă»ĂșĂ„c
khuyĂŻĂ«n khñch bĂșĂŁi sûÄ thaĂąnh cöng cuĂŁa NhûÀng keĂŁ giĂŻĂ«t ngĂ»ĂșĂąi, Ă aĂ€ dûÄ
Ă Ă”nh dûÄng toaĂąn böÄ xĂŻ-ri truyĂŻĂ„n ngĂčĂŠn cuĂŁa öng. CaĂĄi chĂŻĂ«t cuĂŁa
Hellinger vaĂąo nĂčm ngoaĂąi Ă aĂ€ laĂąm tĂčĂŠt ngĂȘĂ«m viĂŻĂ„c thu xĂŻĂ«p coĂĄ lĂșĂ„i Ă oĂĄ,
nhĂ»ng gĂȘĂŹn Ă ĂȘy Fox - ThĂŻĂ« kyĂŁ 20 mua baĂŁn quyĂŻĂŹn TuyĂŻĂ«t trĂŻn Ă Ăłnh
Kilimanjaro vĂșĂĄi giaĂĄ 125.000 à ö la, caĂĄi giaĂĄ kyĂŁ luĂ„c vĂșĂĄi möÄt truyĂŻĂ„n
ngĂčĂŠn.
BaĂą Papa - cuĂ€ng Ă Ă»ĂșĂ„c biĂŻĂ«t nhĂ» "Kitner" vaĂą "Miss Mary" - Ă iĂŻĂŹu
haĂąnh viĂŻĂ„c gia Ă ĂČnh rĂȘĂ«t coĂĄ hiĂŻĂ„u quaĂŁ, kĂŻĂ caĂŁ thuĂŻĂ« thu nhĂȘĂ„p. TrĂ»ĂșĂĄc khi
trĂșĂŁ thaĂąnh ngĂ»ĂșĂąi vĂșĂ„ thûå tĂ» cuĂŁa Hemingway, baĂą laĂą Mary Welsh, con
gaĂĄi cuĂŁa möÄt ngĂ»ĂșĂąi buön göß phaĂĄt Ă aĂ„t ĂșĂŁ Bemidji, Minn. BaĂą töët nghiĂŻĂ„p
Ă aĂ„i hoĂ„c Northwestern, laĂąm viĂŻĂ„c cho Daily News ĂșĂŁ Chicago röÏi tĂșĂą
Express ĂșĂŁ London, khi Hemingway gĂčĂ„p baĂą vaĂąo nĂčm 1944 thĂČ baĂą
laĂąm trong ban biĂŻn tĂȘĂ„p cuĂŁa tĂșĂą Time taĂ„i London. NhiĂŻĂŹu nĂčm trĂ»ĂșĂĄc
öng Ă aĂ€ miĂŻu taĂŁ Maria, nûÀ nhĂȘn vĂȘĂ„t trong Chuöng nguyĂŻĂ„n höÏn ai
nhĂ» möÄt cö gaĂĄi coĂĄ goĂą maĂĄ cao, miĂŻĂ„ng roĂ€ neĂĄt vĂșĂĄi à öi möi Ă ĂȘĂŹy Ă ĂčĂ„n, maĂĄi
toĂĄc quĂčn maĂąu nĂȘu vaĂąng cĂčĂŠt ngĂčĂŠn hĂčĂšn, chĂł daĂąi hĂșn nhûÀng sĂșĂ„i löng
trĂŻn tĂȘĂ«m da haĂŁi ly söëng möÄt chuĂĄt. TĂȘĂ«t caĂŁ nhûÀng caĂĄch miĂŻu taĂŁ ĂȘĂ«y
Ă ĂŻĂŹu gĂčĂŠn vĂșĂĄi Miss Mary.
ĂșĂŁ Finca Vigia coĂĄ möÄt ngöi nhaĂą taĂĄch riĂŻng daĂąnh cho ba cĂȘĂ„u con
trai cuĂŁa Hemingway, nhûÀng chaĂąng trai tön suĂąng cha mĂČnh vaĂą Ă ĂŻĂ«n
thĂčm öng mößi khi coĂĄ thĂŻĂ. John (coĂąn goĂ„i laĂą Bumby) laĂą con trai duy
nhĂȘĂ«t cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi vĂșĂ„ Ă ĂȘĂŹu, bĂȘy giĂșĂą hai lĂčm tuöĂi. Trong höÏ sĂș chiĂŻĂ«n
tranh cĂȘĂ„u laĂą möÄt Ă aĂ„i uyĂĄ ĂșĂŁ VĂčn phoĂąng lûÄc lĂ»ĂșĂ„ng chiĂŻĂ«n lĂ»ĂșĂ„c vĂșĂĄi
nhiĂŻĂ„m vuĂ„ phña sau haĂąng nguĂ€ Ăûåc. Patrick (hay coĂąn goĂ„i laĂą Mousie)
hai mĂ»Ăși tuöĂi, laĂą sinh viĂŻn ĂaĂ„i hoĂ„c Stanford. Gregory (coĂąn goĂ„i laĂą