2. NAREDBE G0 (G00) I G1 (G01)
Brzi hod G0
Ova naredba vodi alat brzim hodom iz jedne tačke
(početna tačka) u drugu tačku (krajnja tačka).
Pri tome je potrebno paziti, jer alat najprije kreće pod
uglom od 45°u obje osi, a onda linearno samo po jednoj
osi do krajnje tačke.
Format: G0 X50. Y60. Z73.
X, Y, Z su koordinate tačke koja se dostiže.
2
3. 3
NAREDBE G0 I G1
Krajnja pozicija može da bude programirana u
apsolutnim koordinatama (u odnosu na koordinatni
početak W) ili inkrementalnim mjerama (u odnosu na
prethodnu poziciju).
Format: [G90] G91 X60. Y20. [Z..]
Kretanje po X, Y i Z osama od jedne do druge tačke
kontrolisano je linearnim interpolatorom. Pređeni put ne
dostižu sve tri ose istovremeno. Prvo se vrši kretnje po
dvije ose najkraćim rastojanjem (pod uglom od 45°), a
onda i kretanje po trećoj osi programirane tačke.
Upozorenje: Treba izbjegavati brzi hod G0 dat sa sve tri
koordinate u jednom bloku (G0 X100. Y150. Z200.).
4. 4
NAREDBE G0 I G1
N10 G90 (unošenje apsolutnih koordinata)
N20 G00 X60 Z85 (pozicioniranje u brzom hodu u tačku P2 –
koordinate X i Z su koordinate tačke pozicioniranja u
koordinatnom sistemu predmeta obrade)
N10 G91 (unošenje inkrementalnih vrijednosti koordinata)
N20 G00 X35 Z70 (pozicioniranje u brzom hodu u tačku P2 -
koordinate X i Z su koordinate tačke pozicioniranja u odnosu
na prethodnu tačku P1)
5. 5
NAREDBE G0 I G1
G1 - Linearna interpolacija
Ova funkcija vodi alat linearno od jedne tačke (početna
tačka) do druge tačke (krajnja tačka).
Sve ose istovremeno dostižu krajnju zadanu tačku.
Programira se uslovom puta G1, krajnjom pozicijom alata
X, Y, Z i veličinom F, koja predstavlja brzinu pomoćnog
kretanja ili posmak (korak) u mm/min.
Format: [G90] G91 G1 X50. Y60. Z73. F80.
6. 6
NAREDBE G0 I G1
Ako u uvodnom dijelu programa iskoristimo naredbu
G94, brzina će u narednom dijelu programa biti
definisana u mm/min.
Ukoliko u uvodnom dijelu programa iskoristimo naredbu
G95, brzina će u narednom dijelu programa biti
definisana u mm/obrtaju.
7. Kružna interpolacija u smjeru kazaljke na satu G2 (G02)
Kružna interpolacija se upotrebljava da pomakne alat po
kružnici od početne tačke do završne tačke.
Za definisanje kružnice potrebno je pet elemenata:
1. ravan interpolacije
2. početna tačka
3. krajnja tačka
4. smjer rotacije
5. centar rotacije (I, J, K) ili radijus rotacije (R).
Ako kružnicu definišemo radijusom, onda pozitivan R
generiše luk do 180°, a negativan R generiše luk veći od
180°.
7
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
8. Dakle, programira se uslovom puta G2, krajnjom
pozicijom alata X, Y, Z (kombinacija koordinata zavisi od
ravni u kojoj se izvodi kretanje), radijusom kružnog luka ili
položajem centra kružnog luka I, J, K i veličinom F, koja
predstavlja brzinu pomoćnog kretanja ili korak.
Vrlo je važna činjenica u kojoj se ravni izvodi kružna
interolacija (XY, XZ ili YZ).
Po uključivanju mašine, važi naredba G17 (ravan XY),
tako da je ne moramo naglašavati, ako se obrada izvodi
u ravni XY. Ukoliko se obrada vrši u nekoj od preostale
dvije ravni (XZ ili YZ), potrebno je u rečenici sa G2 dati i
radnu ravan G18 ili G19.
8
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
9. 9
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
G2 X50. Y60. R20. F80.
G2 X50. Y60. I20. J30. F80.
Postoje dvije mogućnosti da se programira kretanje po
kružnici. Prva je da se zada polušrečnik kružnog luka R,
po kojem se kreće alat.
10. 10
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
Druga mogućnost, i ujedno najsigurnija, je da se daju
rastojanja početne tačke kretanja alata do centa kružnice
I, J, K. U ovom slučaju, kretanje je nezavisno od nulte
tačke i veličine kružnog luka. Predznaci rastojanja I, J, K
su vrlo bitni i određuju se pravcem osa po kojima ih
mjerimo, a u smjeru od početne tačke kretanja, ka centru
kružnice.
11. Format:
G90 [G91] G02 X.. Y.. [Z..] R.. F..(definisanje kružnice radijusom)
G90 [G91] G02 X.. Y.. [Z..] I.. J.. F..(definisanje kružnice s I i
J)
G90 G02 I-20. F.. (puni krug s početkom u 0°)
G90 - apsolutni način programiranja
G91 - inkrementalni način programiranja
G02 - kružna interpolacija u smjeru kazaljke na satu
X - vrijednost koordinate X tačke koja se dostiže
Y - vrijednost koordinate Y tačke koja se dostiže
R - vrijednost radijusa kružnice do 180°(pozitivan)
I - udaljenost početne tačke od centra kružnice u smjeru ose
X
J - udaljenost početne tačke od centra kružnice u smjeru ose Y
11
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
13. Kružna interpolacija u smjeru obrnutom od kazaljke
na satu G3 (G03)
Kružna interpolacija se upotrebljava da pomakne alat po
kružnici od početne tačke do završne tačke.
Format:
G90 [G91] G03 X.. Y.. [Z..] R.. F..(definisanje kružnice radijusom)
G90 [G91] G03 X.. Y.. [Z..] I.. J.. F..(definisanje kružnice s I i
J)
G90 G03 I-20. F.. (puni krug s početkom u 0°)
Cijelu kružnicu programiramo s I ili J.
13
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
Krajnja tačka
Početna
tačka
15. Određivanje I i K (I - relativna udaljenjenost centra u
odnosu na početnu tačku kružnog kretanja po X osi, a K -
relativna udaljenjenost centra u odnosu na početnu tačku
kružnog kretanja po Z osi)
I (numerički podatak) = Xcentra – Xpočetne
K (numerički podatak) = Zcentra – Zpočetne
15
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
16. G2 X Z R (“+” ako je kretanje po kružnom luku manjem
od 180°),
G2 X Z R (“-” ako je kretanje po kružnom luku većem od
180°).
16
NAREDBA G2 (G02) I G3 (G03)
