Lap trinh php va my sql

Ban chØ ®¹o c«ng nghÖ th«ng tin cña c¬ quanMySQL
Ban chØ ®¹o cntt cña c¬ quan ®¶ng PHP &
®¶ng

***

TµI liÖu tham kh¶o

Ng«n ng÷ lËp tr×nh pHP

Hµ néi, 2003
1

Ban chØ ®¹o cntt cña c¬ quan ®¶ng PHP & MySQL

PhÇn I : Giíi thiÖu ng«n ng÷ lËp tr×nh PHP

ch−¬ng i : Ng«n ng÷ lËp tr×nh pHP

I. Giíi thiÖu PHP vµ m«i tr−êng lËp tr×nh web.

1. PHP lµ g× ?

Çi tªn PHP ban ®Çu ®−îc viÕt t¾t bëi côm tõ Personal Home Page, vµ
®−îc ph¸t triÓn tõ n¨m 1994 bëi Rasmus Lerdorf. Lóc ®Çu chØ lµ mét bé ®Æc
t¶ Perl, ®−îc sö dông ®Ó l−u dÊu vÕt ng−êi dïng trªn çc trang web. Sau ®ã,
Rasmus Lerdorf ®· ph¸t triÓn PHP nh− lµ mét m¸y ®Æc t¶ (Scripting engine).
Vµo gi÷a n¨m 1997, PHP ®· ®−îc ph¸t triÓn nhanh chãng trong sù yªu thÝch
cña nhiÒu ng−êi. PHP ®· kh«ng cßn lµ mét dù ¸n ç nh©n cña Rasmus
Lerdorf vµ ®· trë thµnh mét c«ng nghÖ web quan träng. Zeev Suraski vµ
Andi Gutmans ®· hoµn thiÖn viÖc ph©n tÝch có ph¸p cho ng«n ng÷ ®Ó råi
th¸ng 6 n¨m 1998, PHP3 ®· ra ®êi (phiªn b¶n nµy cã phÇn më réng lµ
*.php3). Cho ®Õn tËn thêi ®iÓm ®ã, PHP ch−a mét lÇn ®−îc ph¸t triÓn chÝnh
thøc, mét yªu cÇu viÕt l¹i bé ®Æc t¶ ®−îc ®−a ra, ngay sau ®ã PHP4 ra ®êi
(phiªn b¶n nµy cã phÇn më réng kh«ng ph¶i lµ *.php4 mµ lµ *.php). PHP4
nhanh h¬n so víi PHP3 rÊt nhiÒu. PHP b©y giê ®−îc gäi lµ PHP Hypertext
PreProcesor.
2. T¹i sao ph¶i sö dông PHP

Nh− chóng ta ®· biÕt, cã rÊt nhiÒu trang web ®−îc x©y dùng bëi ng«n
ng÷ HTML (HyperText Markup Language). §©y chØ lµ nh÷ng trang web
tÜnh, nghÜa lµ chóng chØ chøa ®ùng mét néi dung cô thÓ víi nh÷ng dßng v¨n
b¶n ®¬n thuÇn, h×nh ¶nh ,vµ cã thÓ ®−îc sù hç trî bëi ng«n ng÷ JavaScript,
hoÆc Java Apple. Nh÷ng trang web nh− vËy ng−êi ta th−êng gäi lµ client-
side. Tuy nhiªn, Internet vµ Intranets ®· ®−îc sö dông cho çc øng dông cÇn
tíi c¬ së d÷ liÖu. Çc trang øng dông nh− vËy ®−îc gäi lµ trang web ®éng,
bëi v× néi dung cña chóng lu«n thay ®æi tïy thuéc vµo d÷ liÖu vµ ng−êi sö
dông. PHP lµ ng«n ng÷ lµm ®−îc nh÷ng ®iÒu nh− vËy. B»ng çch ch¹y
ch−¬ng tr×nh PHP trªn m¸y chñ Web server, b¹n cã thÓ t¹o ra çc øng dông

2


cã sù t−¬ng t¸c víi c¬ së d÷ liÖu ®Ó t¹o ra nh÷ng trang web vµ ®©y ®−îc gäi
lµ trang web ®éng.
Chóng ta h·y xem xÐt çch ho¹t ®éng
cña trang web ®−îc viÕt b»ng ng«n ng÷ HTML
vµ PHP nh− thÕ nµo.
Web server
Víi çc trang HTML : + Đọc yêu cầu từ browser
+ Tìm file.htm trên server
Khi cã yªu cÇu tíi mét trang web tõ + Gửi lại cả file.htm cho browser
phÝa ng−êi sö dông (browser). Web server
thùc hiÖu ba b−íc sau :
+ §äc yªu cÇu tõ phÝa browser,
Request
+ T×m trang web trªn server.
http://domain/file.htm
+ Göi trang web ®ã trë l¹i cho
browser (nÕu t×m thÊy)
qua m¹ng Internet hoÆc Intranet . Trang html
Víi çc trang PHP :
Kh¸c víi çc trang HTML, khi mét trang PHP ®−îc yªu cÇu, web
server ph©n tÝch vµ thi hµnh çc ®o¹n m· PHP
®Ó t¹o ra trang HTML. Web server
+ Đọc yêu cầu từ browser
§iÒu ®ã ®−îc thÓ hiÖn b»ng bèn b−íc sau : + Tìm trang web(file.php) trên server
+ §äc yªu cÇu tö phÝa browser. + Thực hiện các đoạn mã PHP
+ Gửi trả lại nội dung cho browser
+ T×m trang web trªn server.
+ Thùc hiÖn çc ®o¹n m· PHP trªn trang web ®ã ®Ó söa
®æi néi dung cña trang.
+ Göi trë l¹i néi dung cho browser (®©y lµ trang HTML
cã thÓ hiÓn thÞ ®−îc bëi tr×nh duyÖt Internet Explorer
hoÆc tr×nh duyÖt nµo ®ã). Kết xuất

Tãm l¹i, sù kh¸c nhau gi÷a HTML vµ PHP
lµ HTML kh«ng ®−îc thùc hiÖn trªn m¸y
Request
chñ Web server cßn çc trang *.php http://domain/file.php
viÕt b»ng çc ®o¹n m· PHP ®−îc thùc hiÖn
trªn m¸y chñ Web server do ®ã nã linh ®éng vµ mÒm dÎo h¬n .

3


3. Nh÷ng ®iÓm m¹nh cña PHP
-PHP thùc hiÖn víi tèc ®é rÊt nhanh vµ hiÖu qu¶ .Mét Server b×nh th−êng
cã thÓ ®¸p øng ®−îc hµng triÖu truy cËp tíi trong mét ngµy.
PHP hç trî kÕt nèi tíi rÊt nhiÒu hÖ CSDL kh¸c nhau:
PostgreSQL,mSQL,Oracle, dbm, filePro ,Hyperware, informix,InterBase,
Sybase, ... Ngoµi ra cßn hç trî kÕt nèi víi ODBC th«ng qua ®ã cã thÓ kÕt
nèi víi nhiÒu ng«n ng÷ kh¸c mµ ODBC hç trî.
-PHP cung cÊp mét hÖ thèng th− viÖn phong phó : Do PHP ngay tõ ®Çu
®−îc thiÕt kÕ nh»m môc ®Ých x©y dùng vµ ph¸t triÓn çc øng dông trªn
web nªn PHP cung cÊp rÊt nhiÒu hµm x©y dùng s½n gióp thùc hiÖn çc
c«ng viÖc rÊt dÔ dµng : göi, nhËn mail ,lµm viÖc víi çc cookie, vµ nhiÒu
thø kh¸c n÷a .
-PHP lµ mét ng«n ng÷ rÊt dÔ dïng, dÔ häc vµ ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu so víi
çc ng«n ng÷ kh¸c nh− Perl, Java. NÕu b¹n ®· biÕt ng«n ng÷ C th× mäi
viÖc sÏ hoµn toµn thuËn lîi .

-PHP cã thÓ sö dông ®−îc trªn nhiÒu hÖ ®iÒu hµnh, chóng ta cã thÓ viÕt
chóng trªn Unix, Lunix vµ çc phiªn b¶n cña Windows. Vµ cã thÓ ®em
m· PHP nµy ch¹y trªn çc hÖ ®iÒu hµnh kh¸c mµ kh«ng ph¶i söa ®æi l¹i
m·.

-PHP lµ ng«n ng÷ m· nguån më.

II. BiÕn, h»ng sè vµ kiÓu d÷ liÖu trong PHP.

1. KiÓu d÷ liªu .

PHP cã ba kiÓu d÷ liÖu c¬ b¶n : interger, double vµ string. Ngoµi ra cßn
cã çc kiÓu d÷ liÖu kh¸c (nh−ng kh«ng ph¶i çc kiÓu d÷ liÖu c¬ b¶n) nh−
arrays (çc kiÓu d÷ liÖu m¶ng), objects (çc kiÓu d÷ liÖu ®èi t−îng).
Interger lµ kiÓu chiÕm 4 byte bé nhí ,gi¸ trÞ cña nã trong kho¶ng –2 tû
tíi + 2 tû. KiÓu Double lµ kiÓu sè thùc ,ph¹m vi biÓu diÔn ± (10-308 ÷ 10308).
KiÓu string dïng ®Ó chøa çc gi¸ trÞ bao gåm çc ký tù vµ con sè .
VÝ dô : 2 // ®©y lµ kiÓu interger
1.0 // ®©y lµ kiÓu double
“2” // ®©y lµ kiÓu string

4


“2 hours” // ®©y lµ mét kiÓu string kh¸c

2. H»ng sè

H»ng sè lµ nh÷ng gi¸ trÞ kh«ng ®æi. Chóng ta th−êng dïng h»ng sè ®Ó
l−u çc gi¸ trÞ kh«ng ®æi trong suèt ch−¬ng tr×nh nh− : nhiÖt ®é (00C), çc gi¸
trÞ thêi gian chØ sù chuyÓn giao gi÷a s¸ng ,ch−a ,chiÒu ,tèi ...
a. Khai b¸o h»ng sè :
Ta dïng hµm define() ®Ó khai b¸o h»ng sè :
define(“COMPANY”, “Phop’s Bicycles”);
define(“YELLOW”, “#FFFF00”);
define(“VERSION”, 4);
define(“NL”, “<BR>n”);
Trong vÝ dô trªn chóng ta ®· dïng hµm define() ®Ó khai b¸o h»ng sè
NL. H»ng sè nµy lµ mét thÎ ng¾t dßng trong HTML.
Chóng ta sÏ sö dông çc h»ng sè trong PHP nh− sau :
echo (“Employment at ”. COMPANY. NL);
Çch viÕt trªn còng gièng nh− çc viÕt sau:
echo (“Employment at Phop’s Bicycles<BR>n”);
Chó ý : h»ng sè ph¶i ë ngoµi hai dÊu “ vµ ”. Trêng hîp sau lµ kh«ng cã
hiÖu lùc : echo (“Employment at COMPANY NL”);. Khi thùc hiÖn nã sÏ cho
kÕt qu¶ lµ : “Employment at COMPANY NL”.
Hµm defined() : hµm nµy dïng ®Ó kiÓm tra xem mét h»ng sè nµo ®ã
®· ®−îc khai b¸o ch−a.
VÝ dô : if ( defined (“YELLOW”)) {
echo (“<BODY BGCOLOR=”. YELLOW. “>n”);
}

5


b. Çc h»ng sè ®· ®−îc ®Þnh nghÜa trong PHP (Built-in Constants):

§Ó hç trî cho ng−êi lËp tr×nh, PHP cung cÊp s½n çc h»ng sè nh− : çc
biÕn m«i trêng, çc biÕn cña Web server Apache ... Ngêi lËp tr×nh cã thÓ sö
dông hµm phpinfo() ®Ó xem çc gi¸ trÞ nµy.
<HTML>
<!—phpinfo() -->
<BODY>
<?php phpinfo(); ?>
</BOCY>
</HTML>

+ H»ng sè nguyªn : ®©y lµ nh÷ng gi¸ trÞ cã kiÓu integer. VÝ dô : 10
+ H»ng sè thùc: ®©y lµ nh÷ng gi¸ trÞ cã kiÓu double. VÝ dô : 10.00
+ H¾ng ký tù : ®©y lµ mét x©u ký tù ®Æt trong dÊu ngoÆc ®¬n hoÆc
kÐp.
VÝ dô : “Ng«n ng÷ lËp tr×nh PHP”.

6


3. BiÕn vµ gi¸ trÞ logic.

+ Còng gièng víi C/C++, PHP kh«ng cã kh¸i niÖm TRUE vµ FALSE.
Çc gi¸ trÞ TRUE ®−îc hiÓu lµ nh÷ng gi¸ trÞ b»ng 1 vµ gi¸ trÞ FALSE lµ
nh÷ng gi¸ trÞ b»ng 0 hoÆc x©u rçng .
+ Khi sö dông biÕn chóng ta kh«ng cÇn khai b¸o kiÓu .
VÝ dô : $a = 1; // $a lµ mét biÕn kiÓu integer.
$a = 1.2; // b©y giê $a lµ mét biÕn kiÓu double.
$a = “A” ; // b©y giê $a l¹i lµ mét biÕn kiÓu string.
+ NÕu nh− thùc hiÖn phÐp to¸n gi÷a biÕn cã kiÓu sè vµ kiÓu string,
PHP sÏ coi chuçi lµ mét d·y sè nh− sau :
$str = “222B Baker Street”;
Ta thÊy biÕn $str cã gi¸ trÞ kiÓu string, vµ nÕu céng sè 3 víi gi¸ trÞ nµy
th× :
$x = 3 + $str ; // $x = 225
khi ®ã biÕn $x nhËn ®−îc gi¸ trÞ 255 v× PHP ®· céng 3 víi ba sè ®Çu.
Nhng nÕu ta in gi¸ trÞ cña biÕn $str th×
echo ($str); // print : “222B Baker Street”
Chó ý r»ng çc phÐp to¸n gi÷a sè vµ chuçi chØ ®óng khi ký tù ®Çu cña
chuçi lµ sè .
+ Ta còng cã thÓ lµm thay ®æi kiÓu gi¸ trÞ cña mét biÕn b»ng çch Ðp
kiÓu
$a = 11.2; // biÕn $a cã kiÓu double
$a = (int) $a; // b©y giê $a cã kiÓu integer ,gi¸ trÞ lµ 11
$a = (double) $a; // b©y giê $a l¹i cã kiÓu double, gi¸ trÞ lµ 11.0
$b = (string) $a ; // biÕn $b cã kiÓu string ,gi¸ trÞ lµ “11”
Còng ph¶i biÕt r»ng PHP tù ®éng chuyÓn ®æi kiÓu rÊt tèt. NÕu thËt sù
cÇn thiÕt chóng ta míi ph¶i dïng çch trªn.

7


+ C¸c hµm lµm viÖc víi biÕn
gettype() : hµm nµy tr¶ l¹i kiÓu cña mét biÕn nµo ®ã. Gi¸ trÞ tr¶ vÒ cã
thÓ lµ : “integer”
“double”
“string”
“array”
“object”
“class”
“unknown type”
vÝ dô :
if (gettype($user_input) == “integer”)
{
$age = $user_input;
}
settype() : hµm nµy Ðp kiÓu cho mét biÕn nµo ®ã. NÕu thµnh c«ng
hµm tr¶ vÒ gi¸ trÞ 1 (true) ,ng−îc l¹i lµ 0 (false).
vÝ du :
$a = 7.5;
settype($a, “integer”);
if (settype($a, “array”)){
echo (“Conversion succeeded. ”);
}else{
echo (“Conversion error. ”);
}
isset() vµ unset() : Hµm isset() kiÓm tra mét biÕn ®· ®−îc g¸n gi¸ trÞ
hay ch−a, hµm unset() sÏ gi¶i phãng bé nhí cho mét biÕn nµo ®ã .
vÝ dô :

8


$id = “323bb”;
if (isset($id)) {
echo (“D÷ liÖu ®· ®−îc g¸n”);
}else{
echo (“D÷ liÖu ch−a ®−îc g¸n”);
}
unset($id);
if(!isset($id)) {
echo (“D÷ liÖu ®· ®−îc gi¶i phãng”);
}
empty() : Còng gièng hµm isset(), hµm empty() sÏ tr¶ vÒ gi¸ trÞ 1
(true) nÕu mét biÕn lµ rçng vµ ng−îc l¹i 0 (false). §èi víi biÕn cã kiÓu sè
gi¸ trÞ b»ng 0 ®−îc coi lµ rçng, biÕn kiÓu string ®−îc coi lµ rçng nÕu x©u lµ
x©u rçng.
vÝ dô:
echo empty($new) ; // true
$new = 1;
echo empty($new); // false
$new = “”;
echo empty($new); // true
$new = 0;
$new = “So 323”;
echo empty($new); // false
unset($new);

9


III. Çc to¸n tö

+ B¶ng çc phÐp to¸n sè häc

PhÐp to¸n ý nghÜa VÝ dô Gi¶i thÝch
+ PhÐp céng 7+2 Thùc hiÖn phÐp céng gi÷a 7 vµ 2 : 9
- PhÐp trõ 7–2 Thùc hiÖn phÐp trõ gi÷a 7 vµ 2 : 5
* PhÐp nh©n 7*2 Thùc hiÖn phÐp nh©n gi÷a 7 vµ 2 : 14
/ PhÐp chia 7/2 Thùc hiÖn phÐp chia gi÷a 7 vµ 2 : 3.5
% Chia d 7%2 Thùc hiÖn phÐp chia d gi÷a 7 vµ 2 : 1

Ta cã thÓ viÕt çc phÐp to¸n ng¾n gän nh− b¶ng sau :

Khi viÕt T−¬ng ®−¬ng víi
$h += $i $h = $h + $i
$h -= $i $h = $h - $i
$h *= $i $h = $h * $i
$h /= $i $h = $h / $i
$h %= $i $h = $h % $i
+ PhÐp g¸n :
vÝ dô :
$x = 1;
$y = $x + 1;
$length = $area / $width;

10


+ B¶ng çc phÐp to¸n quan hÖ

PhÐp ý nghÜa VÝ dô Gi¶i thich
to¸n
== So s¸nh b»ng $h == KiÓm tra $h vµ $i cã b»ng nhau
< So s¸nh nhá h¬n $i kh«ng

> So s¸nh lín h¬n $h < $i KiÓm tra $h cã nhá h¬n $i kh«ng

<= Nhá h¬n hoÆc $h > $i KiÓm tra $h cã lín h¬n $i kh«ng

>= b»ng $h <= KiÓm tra $h cã nhë h¬n hoÆc b»ng $i
Lín h¬n hoÆc $i KiÓm tra $h cã lín h¬n hoÆc b»ng $i
!=
b»ng $h => KiÓm tra $h cã kh¸c $i kh«ng
<> $i
So s¸nh kh¸c KiÓm tra $h cã kh¸c $i kh«ng
So s¸nh kh¸c $h != $i
$h <>
$i
Çc phÐp so s¸nh th−êng dïng kiÓm tra ®iÒu kiÖn trong çc c©u lÖnh
®iÒu khiÓn mµ ta sÏ häc ë bµi sau .
+ B¶ng çc phÐp to¸n logic
PhÐp to¸n logic cïng víi to¸n h¹ng t¹o thµnh biÓu thøc logic. BiÓu thøc
logic cã thÓ cã gi¸ trÞ lµ 1 (true) hoÆc 0 (false) .

To¸n h¹ng a To¸n h¹ng b a && b a || b !a !b
1 1 1 1 0 0
1 0 0 1 0 1
0 1 0 1 1 0
0 0 0 0 1 1
+ Çc phÐp to¸n víi biÕn kiÓu string .

11


Ta sö dông dÊu “. “ ®Ó ghÐp hai biÕn kiÓu string víi nhau .
vÝ dô : $first = “Phineas”;
$last = “Phop”;
$full = $first. “ ”. $last; // $full = “Phineas Phop” ;
echo ($full);
Ta cã thÓ ghÐp hai x©u nh− sau:
echo ($last. “’s Bicycles”); //print : Phop’s Bicycles
§Ó cã thÓ chÌn mét biÕn vµo trong hµng cã kiÓu string th× tªn biÕn
ph¶i ®Ó trong dÊu ®ãng më ngoÆc nhän.
echo (“${last}’s Bicycles”);
+ Çc phÐp to¸n thao t¸c møc bit.
Çc phÐp to¸n thao t¸c møc bit t¸c ®éng lªn tõng bit cña to¸n h¹ng .

Ký hiÖu ý nghÜa
& AND bit
| OR bit
^ XOR bit
B¶ng çc phÐp to¸n nh− sau :

& KÕt qu¶ | KÕt qu¶ ^ KÕt qu¶
1&1 1 1|1 1 1^1 0
1&0 0 1|0 1 1^0 1
0&1 0 0|1 1 0^1 1
0&0 0 0|0 0 0^0 0
PHP còng hç trî çc phÐp dÞch ph¶i vµ dÞch tr¸i
>> : dÞch ph¶i
<< : dÞch tr¸i
Gi¶ sö $a lµ mét biÕn nguyªn th× phÐp to¸n : $a >> n lµm cho çc bit
trong $a bÞ dÞch ph¶i ®i n vÞ trÝ. T−¬ng tù ta cã phÐp dÞch tr¸i .

12


vÝ dô : 11 >> 2 = 2 ;
v× :
11 (1011)
>> 2
2 (0010)
+ C¸c phÐp to¸n t¨ng gi¶m :
- PhÐp t¨ng : phÐp t¨ng (to¸n tö t¨ng) t¨ng gi¸ trÞ cña to¸n h¹ng lªn
mét ®¬n vÞ.
$a ++ : $a ®−îc sö dông råi míi t¨ng
++ $a : $a t¨ng råi míi ®−îc sö dông
- PhÐp gi¶m : t−¬ng tù nh− phÐp t¨ng, kh¸c lµ gi¸ trÞ bÞ gi¶m ®i mét
®¬n vÞ.
$a -- : $a ®−îc sö dông råi míi gi¶m
-- $a : $a gi¶m råi míi ®−îc sö dông
vÝ dô :
$a = 10; // $a b»ng 10
$b = $a++ ; // $a b»ng 11 nh−ng $b b»ng 10
$a = 10; // $a b»ng 10
$b = -- $a ; // $a b»ng 9 vµ $b b»ng 9
+ PhÐp to¸n ®iÒu kiÖn. ? :
PhÐp to¸n ®iÒu kiÖn cïng víi to¸n h¹ng t¹o nªn biÓu thøc ®iÒu kiÖn.
Ta ký hiÖu e1 ,e2, e3 lµ ba to¸n h¹ng.
BiÓu thøc cã d¹ng : e1 ? e2 : e3
NÕu e1 != 0 th× gi¸ trÞ cña biÓu thøc ®iÒu kiÖn lµ e2
NÕu e1 == 0 th× gi¸ trÞ cña biÓu thøc ®iÒu kiÖn lµ e3
vÝ dô : t×m max
max = $a>$b ? a : b ;

13


+ To¸n tö sizeof (®èi t−îng) :
PhÐp to¸n sizeof cho biÕt kÝch th−íc (tÝnh b»ng byte ) « nhí mµ ®èi
t−îng chiÕm trong bé nhí. §èi t−îng ë ®©y cã kiÓu lµ integer, double,
string.
vÝ dô : $a = 10;
echo sizeof($a); //sÏ in ra mµn h×nh lµ : 4

IV. C¸c c©u lÖnh ®iÒu khiÓn
1. LÖnh if_else : ®©y lµ lÖnh rÏ nh¸nh cã ®iÒu kiÖn .

a. D¹ng 1 :
if ( biÓu thøc ) c©u lÖnh;
C©u lÖnh ë ®©y t−¬ng ®−¬ng víi mét khèi lÖnh. Mét khèi lÖnh ®−îc
®Æt trong dÊu ngoÆc kÐp.
ý nghÜa :
+ NÕu biÓu thøc kh¸c kh«ng ,th× c©u lÖnh ®−îc thùc hiÖn.
+ NÕu biÓu thøc b»ng kh«ng, th× c©u lÖnh kh«ng ®−îc thùc hiÖn
b. D¹ng 2 :
if ( biÓu thøc )
c©u lÖnh 1;
else
c©u lÖnh 2;

ý nghÜa :
+ NÕu biÓu thøc kh¸c kh«ng ,th× c©u lÖnh 1 ®−îc thùc hiÖn.
+ NÕu biÓu thøc b»ng kh«ng, th× c©u lÖnh 2 ®−îc thùc hiÖn
Chó ý :
* C©u lÖnh 1 ë d¹ng 2 lµ lÖnh if_else

14


+ NÕu l−îng else b»ng l−îng If th× else thuéc vÒ If gÇn nhÊt
theo tõng cÆp tõ trong ra ngoµi.
VÝ dô :
$a = 10; $b = 10;
$c = 3; $d = 3;
$e = 12; $f = 8;
if($a == $b)
if($c == $d)
if($e == $f)
$max = $e;
else
$max = $f;
else
$max = $d;
else
$max = $b
echo $max ; //printf max = 8
+ NÕu l−îng else Ýt h¬n l−îng If th× else thuéc vÒ If ngÇn nhÊt
theo tõng cÆp tõ trong ra ngoµi.
VÝ dô :
<?php
if ($a == $b)
if ($c == $d)
$max = 0
else
$max = $d;
?>
T−¬ng ®−¬ng víi :
<?php
if ($a == $b)

{ if ( $c == $d)
$max = 0;
}
else
$max = $b;
?>
* C©u lÖnh 2 cña d¹ng 2 lµ elseif :

15


B¾t nguån tõ : Cã thÓ viÕt l¹i nh− sau:
if ( biÓu_thøc1 ) if ( biÓu_thøc1 )
c©u_lÖnh 1; c©u_lÖnh 1;
else elseif (biÓu_thøc 2)
if ( biÓu_thøc 2 ) c©u_lÖnh 2;
c©u_lÖnh 2; elseif (biÓu_thøc 3)
else c©u_lÖnh 3;
if ( biÓu_thøc 3 ) ...
c©u_lÖnh 3; elseif (biÓu_thøc i)
... c©u_lÖnh i;
else ...
if ( biÓu_thøc i ) else
c©u_lÖnh i; c©u_lÖnh n;
...
else
c©u_lÖnh n;
C©u lÖnh elseif t¹o ra lÖnh rÏ nh¸nh cã ®iÒu kiÖn trong ®ã thùc
hiÖn 1 trong n c¸ch kh¸c nhau.
- NÕu biÓu_thøc i kh¸c kh«ng (i = 1,..n-1) th× thùc hiÖn c©u
lÖnh i .
- NÕu biÓu_thøc i b»ng kh«ng (i = 1, ..n-1) th× c©u lÖnh thø
n ®−îc thùc hiÖn.
2. C©u lÖnh switch :
switch (biÓu_thøc n)
{
case n1:
c©u lÖnh 1;
break;
case n2:
c©u lÖnh 2;
break;
...
case nn:
c©u lÖnh nn;
[default: c©u lÖnh]
}

16


C©u lÖnh switch lµ c©u lÖnh rÏ nh¸nh cã ®iÒu kiÖn trong ®ã thùc
hiÖn mét trong n c¸i rÏ nh¸nh.
+NÕu biÓu_thøc n = ni (i = 1, .. n) th× c©u lÖnh sau case ni ®−îc
thùc hiÖn cho ®Õn khi gÆp lÖnh break hoÆc dÊu ngoÆc “}”
+NÕu biÓu_thøc n != mäi ni (i = 1, .. n) mµ cã nh¸nh Default th×
c¸c c©u lÖnh sau Default ®−îc thùc hiÖn.
VÝ dô :
<?php
$val = 6;
$a = 5;
$b = 6;
$d = 7;
switch ($val)
{
case $a :
echo (“five”);
break;
case $b :
echo (“six”);
break;
case $c :
echo (“seven”);
break;
default :
echo ($val);
}
?>
3. C©u lÖnh FOR:

D¹ng lÖnh : for (biÓu_thøc 1; biÓu_thøc 2; biÓu_thøc 3)
c©u lÖnh ;
LÖnh for lµ lÖnh t¹o chu tr×nh cã ®iÒu kiÖn.
B−íc 1 : tÝnh biÓu_thøc 1
B−íc 2 : tÝnh biÓu_thøc 2 :
NÕu biÓu_thøc 2 kh¸c 0 th× thùc hiÖn c©u lÖnh vµ sang b−íc 3.

17


NÕu biÓu_thøc 2 b»ng 0 th× kÕt thóc vßng for
B−íc 3 : tÝnh biÓu_thøc 3 vµ quay l¹i b−íc 2.
+ biÓu_thøc 1, biÓu_thøc 2, biÓu_thøc 3 lµ çc thµnh phÇn. Mçi thµnh
phÇn cã thÓ gåm nhiÒu biÓu thøc. Khi ®ã mçi biÓu thøc ®−îc viÕt çch nhau
mét dÊu phÈy (“,”).
+Çc biÓu thøc ®−îc tÝnh lÇn l−ît tõ tr¸i qua ph¶i
+BiÓu thøc trong biÓu_thøc 2 quyÕt ®Þnh thùc hiÖn th©n cña for.
VÝ dô :
<?php
for($i = 0; $j = 4,$i < $j; $i++,$j--)
{ echo (“i =”. $i. “ ,j = “. $j. “<br>”);
}
?>
+Cã thÓ v¾ng mÆt bÊt kÓ thµnh phÇn nµo. NÕu v¾ng mÆt biÓu_thøc 2
th× c©u lÖnh lu«n ®−îc thùc hiÖn. MÆc dï v¾ng mÆt vÉn ph¶i cã dÊu chÊm
phÈy (“;”)
VÝ dô :
<?php
for ( ; ; ) {
if (my_function() == “stop”) break;
}
?>
+NÕu v¾ng biÓu_thøc 1 vµ biÓu_thøc 3 th× :
for ( ; biÓu_thøc 2 ; ) cau_lenh ;
t−¬ng ®−¬ng víi :
while (biÓu_thøc 2) cau_lenh ;
4. C©u lÖnh WHILE

while (biÓu_thøc)
c©u lÖnh ;

18


LÖnh while lµ mét lÖnh t¹o chu tr×nh cã ®iÒu kiÖn. §iÒu kiÖn thùc hiÖn
®−îc kiÓm tra ë ®Çu chu tr×nh.
B−íc 1 : TÝnh biÓu thøc
NÕu biÓu thøc kh¸c kh«ng, sang b−íc 2
NÕu biÓu thøc b»ng kh«ng, kÕt thóc vßng while
B−íc 2 : Thùc hiÖn c©u lÖnh.
Quay l¹i b−íc 1.
Chó ý :
+ BiÓu thøc cã thÓ bao gåm nhiÒu biÓu thøc. Khi ®ã c¸c biÓu thøc ®−îc
viÕt c¸ch nhau mét dÊu phÈy ,vµ ®−îc tÝnh lÇn l−ît tõ tr¸i qua ph¶i. BiÓu
thøc cuèi cïng quyÕt ®Þnh thùc hiÖn c©u lÖnh.
+ Kh«ng ®−îc phÐp v¾ng mÆt biÓu thøc
+ §Ó t¹o chu tr×nh v« tËn th×

while(1)
{ ...
if (biÓu_thøc) break;
...
}
VÝ dô :
$i = 11;
while (--$i)
{ if (my_function($i) == “error”) {
break;
}
++ $number;
}

19


5. LÖnh DO ... WHILE

D¹ng lÖnh :
do {
c©u lÖnh;
}while (biÓu_thøc);
LÖnh do ... while lµ lÖnh t¹o chu tr×nh cã ®iÒu kiÖn, trong ®ã ®iÒu kiÖn
thùc hiÖn chu tr×nh ®−îc kiÓm tra ë cuèi chu tr×nh.
Ho¹t ®éng :
B−íc 1 : Thùc hiÖn c©u lÖnh
B−íc 2 : TÝnh biÓu thøc biÓu_thøc
+NÕu biÓu thøc biÓu_thøc kh¸c kh«ng th× quay l¹i b−íc 1
+NÕu biÓu thøc biÓu_thøc b»ng kh«ng th× kÕt thóc do ... while.
VÝ dô :
<?php
echo (“<SELECT name=’num’>n”);
$i = 0;
$total = 10;
do {
echo (“t <OPTION value=$i>$i</OPTION>n”);
}while(++ $i < $total);
echo (“</SELECT>n”);
?>

6. LÖnh break

Lµ lÖnh rÏ nh¸nh kh«ng ®iÒu kiÖn vµ th−êng dïng ®Ó ra khái th©n cña
switch, while, do ... while, for .

20


LÖnh break chØ cho phÐp tho¸t khái th©n çc lÖnh bªn trong nhÊt chøa
nã.
7. LÖnh continue

Lµ lÖnh rÏ nh¸nh kh«ng ®iÒu kiÖn .LÖnh th−êng dïng ®Ó b¾t ®Çu l¹i
mét chu tr×nh míi trong çc lÖnh for, while, do ... while mµ kh«ng cÇn thùc
hiÖn hÕt toµn bé th©n cña cña lÖnh t¹o chu tr×nh.

8. Khai b¸o tiÒn xö lý include vµ require .

§Ó sö dông çc ®o¹n m· ë bªn ngoµi, chóng ta cã thÓ sö dông khai
b¸o tiÒn xö lý include vµ require. Cho phÐp chóng ta x©y dùng çc hµm çc
h»ng sè, vµ bÊt kú ®o¹n m· nµo sau ®ã cã thÓ chÌn vµo çc ®o¹n script.
Require kh¸c include lµ, nã cã thÓ lµm thay ®æi néi dung cña trang hiÖn
t¹i khi biªn dÞch, çc trang nµy dïng ®Ó khai b¸o çc biÕn, çc h»ng sè
hay çc ®o¹n m· ®¬n gi¶n kh«ng cã vßng lÆp. Khi ®ã include cho phÐp
thùc hiÖn çc c©u lÖnh phøc t¹p – cã c©u lÖnh t¹o chu tr×nh. Nã chØ sö
dông çc hµm nh− nh÷ng hµm ngoµi cña ch−¬ng tr×nh.

V. Hµm trong PHP

1. Quy t¾c x©y dùng hµm

function tªn_hµm (danh s¸ch ®èi sè h×nh thøc) {
Th©n hµm .
}
+ §Þnh nghÜa hµm kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i n»m ngoµi th©n mäi hµm,
trong hµm cã thÓ cã hµm kh¸c. Nh−ng viÖc sö dông mét hµm kh«ng kh¸c
nhau gi÷a x©y dùng hµm trong th©n mét hµm vµ ngoµi mäi hµm .
+ Tªn hµm tuú ®Æt vµ kh¸c tªn hµm chuÈn.
+ Hµm cã thÓ cã gi¸ trÞ tr¶ vÒ hoÆc kh«ng.
+ Çc c©u lÖnh ®−îc quyÒn gäi bÊt kú hµm nµo ®· ®−îc khai b¸o vµ ®·
®−îc ®Þnh nghÜa.

21


+ Return : - Tr¶ mét gi¸ trÞ vÒ cho n¬i gäi hµm
- Lµ n¬i b¸o kÕt thóc hµm
2. Gäi hµm .

+ Hµm ph¶i ®−îc x©y dùng (khai b¸o) tr−íc khi gäi .
+ Khi gäi hµm, nÕu cã gi¸ trÞ tr¶ vÒ th−êng ®−îc ®Æt trong biÓu thøc .

3. BiÕn toµn cô vµ biÕn côc bé.

Th«ng th−êng PHP coi c¸c biÕn ®−îc sö dông trong th©n cña hµm lµ
biÕn côc bé. NghÜa lµ biÕn trong th©n hµm kh«ng lµm thay ®æi gi¸ trÞ cña
biÕn ë ngoµi hµm ®ã. Muèn hµm lµm thay ®æi gi¸ trÞ cña biÕn ngoµi ta cÇn
khai b¸o global tr−íc biÕn ®ã trong th©n hµm .
VÝ dô :
$position = “m”;
function change_pos()
{
$position = “s”;
}
change_pos();
echo (“$position”); //Prints “m”
Ta thÊy biÕn $position gi¸ trÞ kh«ng ®æi sau khi gäi hµm change_pos().
{ global $position;
$position = “s”;
}
change_pos();
echo (“$position”); //Prints “s”

22


Ta cã thÓ viÕt nh− trªn hoÆc ta cã thÓ viÕt :
{ GOLOBALS[$position] = “s”;
}
change_pos();
echo (“$position”); //Prints “s”

VI. BiÕn m¶ng trong PHP

1. M¶ng mét chiÒu

M¶ng lµ mét biÕn bao gåm nhiÒu phÇn tö cã cïng tªn nh−ng kh¸c
nhau vÒ chØ sè (çc chØ sè nµy t¨ng dÇn tõ 0 ®Õn n). Víi ng«n ng÷ lËp tr×nh
C, çc phÇn tö cña m¶ng cã cïng kiÓu d÷ liÖu ,nh−ng víi PHP th× mÒm dÎo
h¬n. Çc phÇn tö cña m¶ng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cïng kiÓu.
a. Khai b¸o m¶ng mét chiÒu.
Ta cã thÓ khai b¸o m¶ng b»ng çch g¸n tªn m¶ng víi dÊu ®ãng më
ngoÆc vu«ng kh«ng cã chØ sè. Chóng ta h·y xÐt vÝ dô sau :
$countries[] = “cr”;
$countries[] = “de”;
$countries[] = “us”;
VÝ dô trªn t¹o ra mét m¶ng gåm ba phÇn tö cã chØ sè lµ 0, 1 vµ 2.
ViÖc ®ã còng t−¬ng tù nh− ta g¸n :
$countries[0] = “cr”;
$countries[1] = “de”;
$countries[2] = “us”;
Ngoµi ra çc chØ sè cña m¶ng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i t¨ng dÇn mµ cã thÓ
®−îc khai b¸o nh sau :
$countries[50] = “cr”;

23


$countries[20] = “de”;
$countries[10] = “us”;
echo (“$countries[20]”); // prints de
Khi ®ã ®Ó thªm mét phÇn tö míi vµo m¶ng chóng ta cã thÓ viÕt
$countries[] = “uk”; // chØ sè sÏ lµ 51
Mét phÇn tö míi ®−îc thªm vµo víi chØ sè lµ chØ sè lín nhÊt cña m¶ng
céng thªm mét. Ngoµi ra còng cã thÓ khai b¸o m¶ng mét chiÒu b»ng c©u
lÖnh array
$countries = array (“cr”, “de”, “us”) ;
echo (“$countries[2]”); //prints “us”
§Ó chØ sè kh«ng b¾t ®Çu tõ kh«ng ta cã thÓ khai b¸o l¹i nh− sau
$countries = array (1 => “cr”, “de”, “us”);
echo (“$countries[2]”); //prints “de”
To¸n tö => cã thÓ ®−îc sö dông tr−íc bÊt kú mét phÇn tö nµo trong
m¶ng
$countries = array (“cr”, 7 => “de”, “us”);
vµ khi ®ã phÇn tö cã gi¸ trÞ “cr” cã chØ sè lµ 0 cßn phÇn tö cã gi¸ trÞ
“de”, “us” lÇn l−ît lµ 7 vµ 8. Kh¸c víi ng«n ng÷ lËp tr×nh C, chØ sè cña m¶ng
mét chiÒu kh«ng chØ lµ c¸c sè nguyªn mµ cßn lµ x©u ký tù. Ta cã thÓ khai
b¸o nh− sau :
$countries[“ca”] = “Canada”;
$countries[“cr”] = “Costa Rica”;
$countries[“de”] = “Germany”;
$countries[“uk”] = “United Kingdom”;
$countries[“us”] = “United States”;
echo (“$countries[“ca”]); // print Canada
NÕu dïng array th× sÏ lµ :
$countries = (“ca” => “Canada”,

24


“cr” => “Costa Rica”,
“de” => “Germany”,
“uk” => “United Kingdom”,
“us” => “United States”);

25


b. Lµm viÖc víi çc phÇn tö cña m¶ng

Cã thÓ sö dông vßng lÆp for xÐt tõng phÇn tö cña m¶ng.
$countries = array (“cr”, “de”, “us”);
$num_elements = count($countries);
for ($i = 0 ; $i < $num_elements ; $i ++) {
echo (“$countries[$i] <BR>n”);
}
VÝ dô trªn sÏ ®óng khi chØ sè cña çc phÇn tö t¨ng dÇn ®Òu. NÕu chØ sè
çc phÇn tö kh«ng theo mét thø tù nµo c¶ ta cã thÓ sö dông hµm list() vµ
each().
reset ($countries);
while (list ($key, $value ) = each ($countries)) {
echo (“ChØ sè $key, gi¸ trÞ $value”);
}
§Ó di chuyÓn con trá tíi phÇn tö tiÕp theo hoÆc tr−íc ®ã ta còng cã thÓ
dïng hµm next() - hµm next() tr¶ vÒ lµ 1 (true) nÕu phÇn tö tiÕp theo
kh«ng ph¶i lµ phÇn tö cuèi cïng, ng−îc l¹i lµ 0 (false) vµ prev() - hµm
prev() cho gi¸ trÞ tr¶ vÒ lµ 1 (true) nÕu phÇn tö tiÕp theo kh«ng ph¶i lµ
phÇn tö ®Çu tiªn, ng−îc l¹i lµ 0 (false). Hµm key () sÏ cho biÕt chØ sè vµ
hµm current() sÏ cho biÕt gi¸ trÞ cña phÇn tö ®ã .
$arr = array (3, 4, 5, 6, 7);
do {
$k = key ($arr);
$val = current ($arr);
echo (“PhÇn tö $k = $val”);
}while
2. M¶ng hai chiÒu

Chóng ta cã thÓ khai b¸o m¶ng hai chiÒu nh− sau :

26


$countries = array (“Europs” => array (“de”, “uk”),
“North America” => array (“ca”, “cr”, “us”));
echo ($countries[“Europs”][1]); // print “uk”
echo ($countries[“North America”][2]); // print “us”
Ta cã cÊu tróc cña m¶ng trªn nh− sau :

$countries[“Europs”] $countries[“North America”]
[0] [1] [0] [1] [2]
“de” “uk” “ca” “cr” “us”
Còng gièng nh− m¶ng mét chiÒu ta sÏ dïng vßng lÆp nh− for, while, do
... while ®Ó duyÖt qua c¸c phÇn tö cña m¶ng.
VÝ dô :
$countries = array (“Europs” => array (“de”, “uk”),
“North America” => array (“ca”, “cr”, “us”));
while (list ($key1) = each ($countries)) {
echo (“$key1 : <BR>n”);
while (list ($key2, $val) = each($countries[“$key1”])) {
echo (“ - $val <BR>n”)
}
}
Khi ch¹y ch−¬ng tr×nh sÏ in ra mµn h×nh lµ :
Europ :
- de
- uk
North America :
- ca
- cr
- us

27


3. Çc hµm s¾p xÕp m¶ng .

PHP cung cÊp cho chóng ta çc hµm ®Ó s¾p xÕp m¶ng. Víi mçi lo¹i
m¶ng sÏ cã mét hµm t−¬ng øng. Víi m¶ng cã chØ sè lµ kiÓu nguyªn chóng ta
cã hµm sort() ®Ó s¾p xÕp t¨ng dÇn çc phÇn tö cña m¶ng, hµm rsort() sÏ s¾p
xÕp çc phÇn tö cña m¶ng gi¶m dÇn .
$countries = array (“us”, “uk”, “ca”, “cr”, “de”);
sort ($countries);
while (list ($key, $val) = each ($countries)) {
echo (“Element $key equals $val <BR>n”);
}
Khi ch¹y ch−¬ng tr×nh sÏ lµ :
Element 0 equals ca
Element 1 equals cr
Element 2 equals de
Element 3 equals uk
Element 4 equals us
Víi m¶ng chØ sè cã kiÓu string th× dïng hµm asort (), arsort () ®Ó s¾p
xÕp m¶ng theo chiÒu t¨ng dÇn vµ gi¶m dÇn. NÕu b¹n dïng çc hµm sort() vµ
rsort() th× çc chØ sè cã kiÓu string sÏ chuyÓn thµnh çc chØ sè cã kiÓu
nguyªn.
$countries = array(“us” => “United States”,
“uk” => “United Kingdom”,
“ca” => “Canada”,
“cr” => “Costa Rica”,
“de” => “Germany”);
asort ($countries);
while (list($key, $val) = each($countries)) {
echo “Chi so $key bang $val <BR>n”;

28


}
KÕt qu¶ khi ch¹y ch−¬ng tr×nh :
Chi so ca bang Canada
Chi so cr bang Costa Rica
Chi so de bang Germany
Chi so uk bang United Kingdom
Chi so us bang United States
Nh−ng nÕu thay dßng asort ($countries); b»ng sort ($countries); kÕt
qu¶ sÏ lµ
Chi so 0 bang Canada
Chi so 1 bang Costa Rica
Chi so 2 bang Germany
Chi so 3 bang United Kingdom
Chi so 4 bang United States
§Ó s¾p xÕp m¶ng t¨ng dÇn hay gi¶m dÇn theo chØ sè chóng ta cã hµm
ksort() – t¨ng dÇn vµ krsort() – gi¶m dÇn .
$countries = array(“e” => “United States”,
“d” => “United Kingdom”,
“c” => “Canada”,
“b” => “Costa Rica”,
“a” => “Germany”);
ksort ($countries);
while (list($key, $val) = each($countries)) {
echo “Chi so $key bang $val <BR>n”;
}
KÕt qu¶ :
Chi so a bang Germany

29


Chi so b bang Costa Rica
Chi so c bang Canada
Chi so d bang United Kingdom
Chi so e bang United States

VII. LËp tr×nh h−íng ®èi t−îng (OOP)

1. §Þnh nghÜa líp .

Chóng ta cã thÓ ®Þnh nghÜa líp b»ng to¸n tö class, vµ trong mçi mét
líp chóng ta sÏ x©y dông çc ph−¬ng thøc vµ thuéc tÝnh cho líp ®ã .
Gi¶ sö muèn ®Þnh nghÜa líp “Sesssion” chóng ta lµm nh− sau :
<?php
class Session
{
// §Þnh nghÜa çc thuéc tÝnh vµ ph−¬ng thøc
// X©y dùng çc ph−¬ng thøc cho líp
} // KÕt thóc mét líp
?>
§Ó ®Þnh nghÜa thuéc tÝnh cho líp chóng ta ®Æt tõ kho¸ var tr−íc thuéc
tÝnh ®ã.
<?
class Session
{
var $sqlhost = “localhost”;
var $sqluser = “root”;
var $sqlpass = “password”;
var $sqldb = “session”;

30


var $linkid;
var $seshid;
var $sessdata;
var $userid;
var $error_no;
var $err;
...
// §Þnh nghÜa çc ph−¬ng thøc ë ®©y
} //KÕt thóc ®Þnh nghÜa líp
?>
TiÕp theo chóng ta sÏ ®Þnh nghÜa çc ph−¬ng thøc cho líp trªn.
Ph−¬ng thøc cÇn x©y dùng ®Çu tiªn lµ Session() sau ®ã ®Õn çc ph−¬ng thøc
kh¸c.
<?
// §Þnh nghÜa líp Session
class Session
{
// §Þnh nghÜa çc thuéc tÝnh
.. .
// §Þnh nghÜa çc ph−¬ng thøc
function Session($localSeshID, $localUserID=0)
{
$this->seshid = $localSeshID;
$this->userid = $localUserID;
// KÕt nèi tíi MySQL
$this->linkid=mysql_connect($this->sqlhost, $this->sqluser, $this-
>sqlpass);

31


if (!$this->linkid)
{
$this->err=mysql_error();
$this->error_no=102;
}
}
... // §Þnh nghÜa c¸c ph−¬ng thøc kh¸c
}
?>
2. Sö dông líp ®· ®−îc ®Þnh nghÜa.

§Ó khai b¸o mét ®èi t−îng cã kiÓu thuéc líp ®· x©y dùng ta dïng to¸n
tö new nh− sau :
<?php
require (“classes/sessions.php”); //include class
$mysesh = new Session($seshid);
if ($mysesh->error_no)
{
//Th«ng b¸o cã lçi
}
$user = $mysesh->sessdata[userid];
?>
<HTML>
<HEAD>
<TITLE>Welcome to my website, <? echo $user ?></TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<a href=”nextpage.php?seshid=<? print $user ?>”>Next Page </a>

32


<FORM ACTION=”nextpage.php” METHOD=”POST”>
<input type=”hidden” name=”seshid” value=”<? print $seshid ?>”>
</FORM>
</BODY>
</HTML>

VIII. T×m hiÓu thªm vÒ HTML

PhÇn mét chóng ta ®· t×m hiÓu s¬ l−îc vÒ ng«n ng÷ HTML. Trong
môc nµy chóng ta sÏ tr×nh bµy thªm vÒ nã víi träng t©m lµ FORM cña
HTML. Lý do lµ v× khi muèn giao tiÕp gi÷a HTML vµ PHP script th× kh«ng
thÓ kh«ng biÕt ®Õn FORM. FORM lµ c«ng cô phæ biÕn nhÊt ®Ó chuyÓn d÷
liÖu tõ HTML ®Õn PHP script (client lªn server).
Th«ng th−êng, khi viÕt mét script, ng−êi ta thiÕt kÕ mét FORM sao cho nã
cung cÊp ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin mµ script cÇn ®Ó xö lý.
1. CÊu tróc cña mét FORM

Mét FORM ®−îc më ®Çu b»ng thÎ <FORM ... > vµ kÕt thóc b»ng thÎ
</FORM>.
Trong FORM cã :
- Thuéc tÝnh : FORM th−êng cã ba thuéc tÝnh, ba thuéc tÝnh nµy n»m
trong thÎ FORM më ®Çu cña mét FORM : action, method, enctype .
- Çc thÎ ®−îc dïng trong FORM : input, select, textarea, hn, p, hr,
dir, dl, menu, ol, ul, address, blockquote, [isindex]. pre .
- FORM cã ba thµnh phÇn chÝnh : textarea, select, input .
- FORM cã thÓ ®−îc dïng trong çc thÎ : blockquote,body,dd, li.
2. Çc thuéc tÝnh

Khi t¹o mét FORM ,c«ng viÖc ®Çu tiªn lµ x¸c ®Þnh thuéc tÝnh cña nã.
- Thuéc tÝnh action : Action=”URL” chØ ®Õn script mµ FORM sö
dông. Ngoµi ra nã còng cã thÓ lµ mailto url, khi ®ã néi dung cña FORM
®−îc mail ®Õn ®Þa chØ trong url .

33


- Thuéc tÝnh method : Method cã thÓ ®−îc g¸n b»ng “GET” hoÆc
“POST” ,nã chØ ra ph−¬ng thøc Post hay Get sÏ ®−îc sö dông trong FORM,
gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh lµ Get.
- Thuéc tÝnh enctype : Enctype=”Mime_type” :chØ ra lo¹i d÷ liÖu sÏ
göi ®i. Gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh lµ application/x-www-form-urlencode.
Trong mét trang chóng ta cã thÓ sö dông nhiÒu FORM nhng kh«ng
®−îc lång chóng vµo nhau.
2. Çc thµnh phÇn c¬ b¶n cña FORM.

Mét FORM ,th«ng th−êng cã ba thµnh phÇn chÝnh :
+Textarea
+Select
+Input
a - Textarea

§−îc b¾t ®Çu b»ng thÎ <Texterea> vµ kÕt thóc b»ng thÎ </Texterea>.
Bªn trong chøa çc ký tù, thÎ nµy ®−îc dïng lång vµo trong FORM.
Çc thuéc tÝnh cña Texterea .
- Name : §Þnh nghÜa tªn cña thµnh phÇn, thuéc tÝnh nµy lu«n lu«n ph¶i
cã.
- Rows : Cho biÕt sè hµng cña hép v¨n b¶n.
- Cols : Cho biÕt sè cét cña v¨n b¶n.
Wrap : ChØ ra çch xö lý word_wraping (c¨n chiÒu dµi cña dßng v¨n
b¶n theo kÝch th−íc cña hép v¨n b¶n) trong hép tho¹i. NÕu wrap=”off”, chøc
n¨ng word_wraping bÞ cÊm. NÕu wrap=”vitual”, chøc n¨ng nµy ®−îc bËt lªn,
khi gâ v¨n b¶n vµo, ta thÊy con trá tù ®éng xuèng hµng mçi khi nã ch¹y ®Õn
biªn cña hép v¨n b¶n, ký tù newline (OA hex) tù ®éng ®−îc thªm vµo nh−ng
kh«ng ®−îc göi ®i cïng FORM. NÕu wrap=”physical”, chøc n¨ng nµy còng
®−îc bËt vµ ho¹t ®éng nh− trªn nh−ng ký tù newline ®−îc göi ®i cïng víi
FORM.

34


V¨n b¶n n»m gi÷a hai thÎ <Texterea> vµ </Texterea> sÏ ®−îc thÓ hiÖn
nh− ®o¹n v¨n b¶n ngÇm ®Þnh trong vïng d÷ liÖu.
VÝ dô:
<Texterea name=”van_ban” rows=”4” cols=”40”>
.. .
</ Texterea >
b. Select

§−îc b¾t ®Çu b»ng thÎ <Select> vµ kÕt thóc b»ng thÎ </ Select >, cÆp
thÎ nµy cã thÓ lång trong FORM hay bÊt kú thµnh phÇn nµo cña FORM
ngo¹i trõ Texterea vµ Select .
Select cã çc thuéc tÝnh sau :
- Name : Tªn cña thµnh phÇn.
- Size : Cho biÕt sè thµnh phÇn sÏ hiÓn thÞ, gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh lµ 1, do
®ã danh s¸ch lùa chän th−êng ®−îc thÓ hiÖn díi d¹ng pop-up menu. Thuéc
tÝnh nµy cã thÓ kh«ng cã.
- Multiple : NÕu thuéc tÝnh nµy ®−îc thiÕt lËp, nhiÒu lùa chän sÏ ®−îc
chän cïng mét lóc, ng−îc l¹i chØ ®−îc chän mét item.
Khi sö dông Select, chóng ta cã thÓ dïng thªm Option
<Option>. .. .. .. </Option>
Bªn trong chøa çc ký tù, cã thÓ ®−îc sö dông lång vµo Select .
Çc thuéc tÝnh Option :
- Disable : §¸nh mét lùa chän bÞ cÊm. Khi hiÓn thÞ, chän lùa nµy sÏ bÞ
che mê.
- Selected : §¸nh dÊu chän lùa nµy ®· ®−îc chän, nÕu thuéc tÝnh
Multiple ®−îc bËt trong Select, b¹n cã thÓ ®¸nh dÊu Selected nhiÒu chän lùa
cïng lóc. Nã dïng ®Ó ®¸nh dÊu çc lùa chän ngÇm ®Þnh.
- Value : ChØ ra gi¸ trÞ ®−îc g¸n cho lùa chän, nÕu kh«ng cã th× néi
dung cña th− môc option sÏ ®−îc göi ®i thay cho value.
c. Input

35


Më ®Çu b»ng thÎ < Input >, thÎ nµy cã thÓ dïng trong bÊt cø thµnh
phÇn nµo kh¸c cña FORM ngo¹i trõ Texterea vµ Select.
Çc thuéc tÝnh :
- Align : Cã thÓ lµ mét trong ba gi¸ trÞ top, middle, bottom dïng ®Ó
c¨n lÒ ¶nh víi çc v¨n b¶n xung quanh, thuéc tÝnh nµy chØ cã ý nghÜa víi
Type=“image” .
- Name : g¾n tªn biÕn cho d÷ liÖu cña thµnh phÇn nµy. Gi¸ trÞ cña
thuéc tÝnh do user lùa chän .
- Type : ®Þnh ra mét trong nh÷ng gi¸ trÞ sau checkbox, hidden, image,
password, radio, reset, submit, text, file, bottom .
- Checked : chØ ra mét nót radio, hay mét checkbox c¬ ®−îc chän hay
kh«ng.
- Maxlength : chØ ra chiÒu dµi tèi ®a mµ hép tho¹i v¨n b¶n cã thÓ chøa,
thuéc tÝnh nµy chØ cã ý nghÜa víi input cã type=”text” hay type=”password” .
- Size : chØ ra kÝch th−íc thùc sù cña hép tho¹i v¨n b¶n.
IX. Tãm l−îc

Nh− vËy, chóng ta ®· kh¶o s¸t hÇu hÕt çc chøc n¨ng c¬ b¶n cña PHP, tõ
çc kiÓu d÷ liÖu, khai b¸o biÕn, hµng, m¶ng cho tíi çch thùc hiÖn
ch−¬ng tr×nh d¹ng M¸y kh¸ch/M¸y chñ (Client/Server), vµ nhóng çc
®o¹n m· PHP vµo çc trang HTML .v.v.
Nh− trªn chóng ta ®· tr×nh bµy, c¬ së d÷ liÖu cho trang Web lµ thµnh
phÇn kh«ng thÓ thiÕu, nã ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh cho ch−¬ng tr×nh. VÝ lý do
®ã, phÇn tiÕp theo chóng ta sÏ kh¶o s¸t ng«n ng÷ SQL vµ çc hµm API cña
PHP ®Ó thùc hiÖn çc lÖnh truy vÊn trªn hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu MySQL.

X. Çc hµm API trong PHP
1. Giíi thiÖu vÒ MySQL .

PHP hç trî mét sè l−îng lín çc hµm lµm viÖc víi c¬ së d÷ liÖu nh
Oracle, Sybase, PostgreSQL, MySQL. .. Th«ng qua chuÈn ODBC (Open
Database Connectivity), b»ng çch sö dông çc hµm API (Application

36


Programming Interface) mµ PHP cã thÓ lµm viÖc ®−îc víi nhiÒu hÖ qu¶n trÞ
c¬ së d÷ liÖu nh− vËy. NÕu hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu kh«ng hç trî ODBC ,vµ
h¬n n÷a ODBC cã ®Æc ®iÓm chØ hç trî ë d¹ng chuÈn th× PHP cã thÓ lµm viÖc
víi ODBC ë tÇng trªn. NÕu kh«ng muèn sö dông ODBC ta cã thÓ sö dông
çc hµm API .
Trong phÇn nµy chóng ta chØ sö dông çc hµm API ®Ó lµm viÖc víi hÖ
qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu MySQL .
2. Çc hµm c¬ b¶n lµm viÖc víi c¬ së d÷ liÖu MySQL.

a) Çc hµm kÕt nèi ®Õn MySQL Server
PHP cung cÊp hai hµm ®Ó kÕt nèi víi c¬ së d÷ liÖu MySQL :
mysql_connect vµ mysql_pconnect .
+ mysql_connect () : hµm nµy sÏ t¹o ra mét liªn kÕt tíi m¸y chñ
MySQL .
Có ph¸p :
int mysql_connect (string [hostname [:port] [:/path_to_socket]], string
[username], string [password]);
Trong ®ã :
- hostname : Tªn m¸y chñ c¬ së d÷ liÖu, n¬i trang web sÏ chøa c¬ së
d÷ liÖu. Gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh lµ “localhost’”
- :port : §Þa chØ cæng, n¬i bé m¸y c¬ së d÷ liÖu l¾ng nghe yªu cÇu. Gi¸ trÞ
ngÇm ®Þnh lµ “:3306” .
- :/path_to_socket : Còng gièng nh− :port nh−ng chØ cho hÖ ®iÒu hµnh
UNIX. Gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh lµ “:/tmp/mysql.sock” .
- username : Tªn cña ng−êi sö dông ®−îc phÐp kÕt nèi vµo bé m¸y c¬
së d÷ liÖu.
- password : MËt khÈu cña ng−êi sö dông ®Ó kÕt nèi vµo bé m¸y c¬ së
d÷ liÖu.
Hµm nµy tr¶ vÒ m· sè nhËn d¹ng nÕu kÕt nèi thµnh c«ng, gi¸ trÞ 0
(false) nÕu viÖc kÕt nèi cã lçi. M· sè nhËn d¹ng nµy sÏ ®−îc sö dông cho tÊt
c¶ çc yªu cÇu tíi bé m¸y c¬ së d÷ liÖu sau nµy.

37


Sù kÕt nèi nµy sÏ ®ãng l¹i khi gäi hµm mysql_close() hoÆc kÕt thóc
®o¹n PHP script.
+ mysql_pconnect() : Hµm nµy t¹o ra mét liªn kÕt bÒn v÷ng víi m¸y
chñ MySQL.
Có ph¸p :
int mysql_pconnect (string [hostname [:port] [:/path_to_socket]], string
[username], string [password]);
Tham sè vµ gi¸ trÞ tr¶ vÒ cña hµm nµy còng gièng hµm
mysql_connect(). Sù kh¸c biÕt gi÷a hai hµm nµy lµ liªn kÕt tíi m¸y chñ
MySQL kh«ng bÞ ®ãng l¹i kÓ c¶ khi kÕt thóc kÞch b¶n (script) PHP hay gäi
hµm mysql_close(). Môc ®Ých cña hµm nµy lµ lu«n lu«n duy tr× liªn kÕt tíi
m¸y chñ MySQL do lu«n cã sù yªu cÇu tíi m¸y chñ, tr¸nh cho m¸y chñ ph¶i
t×m kiÕm m· sè nhËn d¹ng míi tõ ®ã gi¶m thêi gian truy cËp .
Chó ý : hµm nµy chØ thùc hiÖn ®−îc khi PHP ®−îc ®Þnh cÊu h×nh nh−
lµ mét module cña Web server .
+ mysql_close() : Hµm nµy huû bá sù kÕt nèi tíi m¸y chñ MySQL .
Có ph¸p :
int mysql_close(int [link_identifier]);
Tham sè link_identifier lµ m· sè nhËn d¹ng t¹o ra bëi hµm
mysql_connect(). Hµm tr¶ vÒ lµ True nÕu thµnh c«ng, ng−îc l¹i lµ False .
b) C¸c hµm thao t¸c trªn CSDL
+ mysql_create_db() : Hµm t¹o c¬ së d÷ liÖu
Có ph¸p :
int mysql_create_db(string name, int [link_identifier]) ;
Trong ®ã :
- string name : Tªn cña c¬ së d÷ liÖu cÇn t¹o.
- int link_identifier : M· sè nhËn d¹ng ®−îc cÊp bëi hµm
mysql_connect() .
Chóng ta hoµn toµn cã thÓ göi c©u lÖnh SQL ®Ó t¹o c¬ së d÷ liÖu th«ng
qua hµm mysql_query() .

38


+ mysql_drop_db() : Hµm xo¸ c¬ së d÷ liÖu
Có ph¸p :
int mysql_drop_db(string name, int [link_identifier]);
Trong ®ã :
- string name : Tªn cña c¬ së d÷ liÖu cÇn xo¸ .
- int link_identifier : M· sè nhËn d¹ng ®−îc cÊp bëi hµm
mysql_connect() .
Chóng ta hoµn toµn cã thÓ göi c©u lÖnh SQL ®Ó xo¸ c¬ së d÷ liÖu th«ng
qua hµm mysql_query().
+ mysql_select_db() : Hµm cho c¬ së d÷ liÖu ho¹t ®éng .
Có ph¸p :
int mysql_select_db(string database_name, int [link_identifier]);
Trong ®ã:
- database_name : Tªn cña c¬ së d÷ liÖu mµ sau nµy c¸c hµm API
kh¸c cña PHP sÏ thùc hiÖn trªn ®ã.
- int link_identifier : M· nhËn d¹ng ®−îc cÊp bëi hµm mysql_connect().
C©u lÖnh nµy sÏ g¾n tªn c¬ së d÷ liÖu víi m· nhËn d¹ng, sau nµy khi
lµm viÖc víi link_identifier sÏ bao gåm c¶ c¬ së d÷ liÖu ®−îc chän .
c) C¸c hµm thao t¸c trªn d÷ liÖu
+ mysql_query() : Hµm göi c©u lÖnh SQL tíi m¸y chñ MySQL .
Có ph¸p :
int mysql_query(string query, [int link_identifier]) ;
Trong ®ã :
- string query : C©u lÖnh SQL cÇn göi tíi m¸y chñ MySQL .
- int link_identifier : M· sè nhËn d¹ng, nã ph¶i ®−îc thùc hiÖn trong
hµm mysql_select_db() tr−íc ®ã .
+ mysql_db_query() : Hµm göi c©u lÖnh SQL tíi m¸y chñ MySQL .
Có ph¸p :

39


int mysql_db_query(string database, string query, int
[link_identifier]);
Trong ®ã :
- string database : Tªn c¬ së d÷ liÖu c©u lÖnh SQL sÏ thùc hiÖn trªn ®ã.
- string query : C©u lÖnh SQL cÇn thùc hiÖn .
- link_identifier : M· sè nhËn d¹ng ®−îc cÊp bëi hµm mysql_connect()
Hµm nµy chØ râ c©u lÖnh ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së d÷ liÖu nµo nªn
tr−íc ®ã kh«ng cÇn thùc hiÖn hµm mysql_select_db();
+mysql_insert_id() :
Hµm lÊy gi¸ trÞ ®−îc sinh ra tõ c©u truy vÊn INSERT tríc
Có ph¸p :
int mysql_insert_id([link_identifier]) ;
trong ®ã:
int link_identifier : M· sè nhËn d¹ng ®−îc cÊp bëi hµm
mysql_connect() .
Hµm nµy tr¶ vÒ gi¸ trÞ id ®−îc sinh ra trong cét AUTO_INCREMENT
bëi c©u truy vÊn tr−íc ®ã. §iÒu nµy chØ cã t¸c dông trªn link_identifier ®−îc
chØ ra trong hµm, nÕu gäi hµm trªn mµ kh«ng chØ ®Þnh tham sè link_identifier
th× liªn kÕt ®−îc më cuèi cïng sÏ ®−îc chØ ®Þnh.
Hµm mysql_insert_id() tr¶ vÒ gi¸ trÞ 0 nÕu c©u truy vÊn tr−íc ®ã kh«ng sinh
ra mét gi¸ trÞ AUTO_INCREMENT. NÕu ta muèn gi÷ l¹i gi¸ trÞ cho lÇn sau,
th× ph¶i gäi hµm nµy ngay sau c©u truy vÊn sinh ra gi¸ trÞ .
+ mysql_fetch_row() :
Hµm tr¶ vÒ mét m¶ng lµ gi¸ trÞ cña mét b¶ng ghi hiÖn t¹i víi chØ sè lµ
sè thø tù cña c¸c tr−êng (chØ sè b¾t ®Çu tõ 0). Sau ®ã hµm sÏ trá tíi b¶ng ghi
tiÕp theo cho tíi khi gÆp b¶ng ghi cuèi cïng hµm tr¶ vÒ gi¸ trÞ false. §Ó truy
xuÊt tíi c¸c gi¸ trÞ cña cét ta viÕt : tªn_m¶ng[sè thø tù]
Có ph¸p :
array mysql_fetch_row( int result_identifier);

40


Trong ®ã : result_identifier lµ m· sè tr¶ vÒ cña hµm mysql_query()
hoÆc mysql_db_query() .
VÝ dô :
<?php
$mysql = “select id, name from ds_thanhvien”; // cau lenh SQL
$link = mysql_connect($host, $user, $password); //lay ma
mysql_select_db($database_name, $link);
$result = mysql_query($mysql ,$link);
while ($row = mysql_fetch_row($result))
{
echo $row[0] ;
echo $row[1];
}
?>
+ mysql_fetch_array() :
Hµm tr¶ vÒ mét m¶ng lµ gi¸ trÞ cña mét b¶ng ghi hiÖn t¹i, sau ®ã hµm
sÏ trá tíi b¶ng ghi tiÕp theo cho tíi khi gÆp b¶ng ghi cuèi cïng hµm tr¶ vÒ
gi¸ trÞ false.
Có ph¸p :
array mysql_fetch_array( int result_identifier [, int result_type] );
§Ó truy xuÊt ®Õn çc thµnh phÇn cña cét :
tªn_biÕn_m¶ng[“tªn_trêng”];
result_type lµ mét h»ng sè cã thÓ nhËn çc gi¸ trÞ sau:
-MYSQL_NUM : chØ tr¶ l¹i mét m¶ng chøa çc chØ sè lµ sè (gièng
nh− hµm mysql_fetch_row() )
-MYSQL_ASSOC: chØ tr¶ l¹i mét m¶ng liªn kÕt

41


-MYSQL_BOTH : tr¶ l¹i m¶ng chøa ®ùng çc chØ sè gåm c¶ çc con
sè vµ chØ sè liªn kÕt .
Hµm nµy lµ sù më réng cña hµm mysql_fetch_row(). Nã cho phÐp truy
cËp tr−êng d÷ liÖu cña m¶ng kÕt qu¶ kh«ng chØ th«ng qua çc chØ sè lµ çc sè
mµ chóng cã thÓ lµ tªn cña çc tr−êng d÷ liÖu. §iÒu nµy lµm cho viÖc lËp
tr×nh ®¬n gi¶n vµ chÝnh x¸c h¬n.
VÝ dô:
<?php
$mysql = “select id, name from ds_thanhvien”;
$link = mysql_connect($host, $user, $password);
$result = mysql_db_query(“php”, $mysql);
while ($row = mysql_fetch_array($result)) {
echo “user_id: “. $row[“id”] .“<BR>n”;
echo “user_id: “. $row[0] .“<BR>n”;
echo “user_name: “. $row[“name”] .“<BR>n”;
echo “user_name: “. $row[1] .“<BR>n”;
}
mysql_free_result ($result);
?>

+ mysql_fetch_object() : Hµm tr¶ vÒ mét ®èi t−îng lµ gi¸ trÞ cña mét b¶ng ghi
hiÖn thêi. Sau ®ã hµm sÏ trá tíi b¶ng ghi tiÕp theo cho tíi khi gÆp b¶ng ghi cuèi
cïng hµm tr¶ vÒ gi¸ trÞ false. §Ó truy xuÊt tíi çc gi¸ trÞ cña cét ta viÕt
tªn_object->tªn_cét .
Có ph¸p :
object mysql_fetch_object(int result_identifier);
VÝ dô :

42


<?php
while ($row = mysql_fetch_object($result)) {
echo $row->id ;
echo $row->name;
}
?>
+mysql_fetch_assoc() :lÊy vÒ mét dßng kÕt qu¶ nh− lµ mét m¶ng liªn
kÕt .
có ph¸p: array mysql_fetch_assoc(int result_identifier)
Hµm tr¶ vÒ mét m¶ng t−¬ng øng víi mét b¶n ghi ®−îc lÊy vÒ vµ tr¶ l¹i
FALSE nÕu kh«ng cã b¶n ghi nµo. Hµm nµy t−¬ng ®−¬ng víi hµm
array mysql_fetch_array() víi tham sè result_type lµ : MYSQL_ASSOC
vÝ dô :
<?php
while ($row = mysql_fetch_assoc($result)) {
echo $row[“id”];
echo $row[“name”];
}
?>

43


+mysql_data_seek()
Di chuyÓn con trá bªn trong “tËp kÕt qu¶” (cã ®−îc sau khi c©u truy vÊn
SELECT ®−îc thùc hiÖn)
Có ph¸p: bool mysql_data_seek(int result_identifier, int row_number);
Trong ®ã : result_identifier lµ m· sè tr¶ vÒ cña hµm mysql_query(),
mysql_db_query(), mysql_list_tables(), mysql_list_dbs() .
row_number lµ chØ sè cña b¶n ghi mµ cÇn ®Æt con trá vµo .
Hµm tr¶ vÒ true nÕu thµnh c«ng, false nÕu lçi .
Hµm nµy sÏ di chuyÓn con trá bªn trong “tËp kÕt qu¶” (®−îc chØ râ bëi
tham ®èi result_identifier) ®Õn dßng cã m· b»ng tham ®èi row_number.
C¸c dßng trong tËp kÕt qu¶ ®−îc b¾t ®Çu tõ 0
VÝ dô:
<?php
$link = mysql_pconnect ($host, $user, $password)
or die ("Could not connect");

$query = "SELECT last_name, first_name FROM friends";
$result = mysql_db_query (“php”,$query)
or die ("Query failed");

# fetch rows in reverse order

for ($i = mysql_num_rows ($result) - 1; $i >=0; $i--) {
if (! Mysql_data_seek ($result, $i)) {
printf ("Cannot seek to row %dn", $i);
continue;
}

if(!($row = mysql_fetch_object ($result)))
continue;

printf ("%s %s<BR>n", $row->last_name, $row->first_name);
}

mysql_free_result ($result);
?>

44


+ mysql_num_rows() :tr¶ l¹i sè dßng trong result_identifier (n¬i chøa kÕt
qu¶ cña c©u lÖnh SQL ®· ®−îc thùc hiÖn)
có ph¸p: mysql_num_rows(int result_identifier) ;
+mysql_affected_rows()
có ph¸p : int mysql_affected_rows(int [link_identifier]) ;
Trong ®ã :int link_identifier lµ m· sè nhËn d¹ng, nã ph¶i ®−îc thùc hiÖn
trong hµm mysql_select_db() tr−íc ®ã .
Hµm tr¶ vÒ sè dßng ®· bÞ t¸c ®éng bëi mét c©u truy vÊn SQL :INSERT,
UPDATE, DELETE tr−íc ®ã theo tham sè link_identifier. NÕu
link_identifier kh«ng ®−îc chØ ®Þnh th× m· kÕt nèi tr−íc ®ã sÏ ®−îc chØ ®Þnh.
Chó ý :
- NÕu c©u lÖnh SQL tr−íc ®ã lµ DELETE mµ kh«ng cã mÖnh ®Ò WHERE th×
toµn bé çc b¶n ghi trong b¶ng ®· bÞ xo¸ nh−ng hµm mysql_affected_rows()
sÏ tr¶ vÒ gi¸n trÞ 0.
-Hµm nµy kh«ng cã t¸c dông ®èi víi c©u lÖnh truy vÊn SELECT. §Ó lÊy ®−îc
sè dßng tr¶ vÒ (sè dßng ®· bÞ t¸c ®éng) bëi c©u lÖnh SELECT ta dïng
hµm mysql_num_rows().
+mysql_result() : lÊy d÷ liÖu tõ result_identifier
có ph¸p : mixed mysql_result(int result_identifier, int row, mixed [field]);
row lµ b¶n ghi mµ ta sÏ lÊy d÷ liÖu
field lµ tr−êng trong dßng row mµ ta sÏ lÊy d÷ liÖu .
Çc tham sè result_identifier vµ row ph¶i cã, cßn tham field lµ tïy
chän. Hµm sÏ tr¶ l¹i çc néi dung cña dßng row vµ cét field tõ tËp kÕt qu¶
®−îc chØ ®Þnh bëi biÕn result_identifier. NÕu ®èi sè field kh«ng ®−îc chØ
®Þnh râ th× tr−êng tiÕp theo cña b¶n ghi sÏ ®−îc tr¶ vÒ .

45


VÝ dô:
<?php
echo “ mysql_result($result, 0, “id”) <BR>n”;
echo “ mysql_result($result, 0, “name”) <BR>n”;
?>
+mysql_free_result() : Hµm gi¶i phãng vïng bé nhí ®−îc liªn kÕt víi
result_identifier .
có ph¸p: mysql_free_result(int result_identifier) ;
Hµm nµy chØ ®−îc dïng nÕu nh− b¹n ®¸nh gi¸ thÊy r»ng kÞch b¶n cña
b¹n sö dông qu¸ nhiÒu bé nhí khi ®ang ch¹y. Gäi hµm nµy trªn mét tr×nh xö
lý kÕt qu¶ sÏ gi¶i phãng toµn bé d÷ liÖu liªn kÕt trong bé nhí .

Ngoµi ra cßn c¸c hµm kh¸c:
string mysql_tablename (int result_identifier, int i)
Hµm tr¶ l¹i tªn cña b¶ng/csdl t¹i chØ sè i trong result_identifier.
string mysql_field_name (int result_identifier, int field_index)
Hµm tr¶ l¹i tªn cña tr−êng t¹i vÞ trÝ field_index trong m· result_identifier
int mysql_list_dbs ([int link_identifier])
Hµm tr¶ l¹i mét result_identifier lµ danh s¸ch biÕn CSDL trªn MySQL Server
nÕu thµnh c«ng, lçi tr¶ vÒ false .
int mysql_list_tables (string database [, int link_identifier])
Hµm tr¶ vÒ danh s¸ch tÊt c¶ c©c b¶ng trong mét CSDL MySQL, thµnh c«ng
tr¶ vÒ mét result identifier, gi¸ trÞ false nÕu cã lçi .

46


int mysql_list_fields (string database_name, string table_name [, int
link_identifier])
Hµm tr¶ vÒ th«ng tin liªn quan ®Õn mét b¶ng d÷ liÖu.
int mysql_num_fields (int result_identifier)
Tr¶ vÒ sè tr−êng trong tËp kÕt qu¶ .
int mysql_num_rows (int result_identifier)
Tr¶ vÒ sè b¶n ghi trong tËp kÕt qu¶, hµm nµy chØ cã gi¸ ®èi víi çc c©u lÖnh
SELECT ,®Ó lÊy l¹i sè b¶n ghi ®−îc tr¶ l¹i tõ çc lÖnh :INSERT, UPDATE
hoÆc DELETE, dïng mysql_affected_rows().
string mysql_field_type (int result_identifier, int field_index)
Hµm tr¶ vÒ kiÓu d÷ liÖu cña tr−êng t¹i vÞ trÝ field_index trong m·
result_identifier .
int mysql_field_len (int result_identifier, int field_offset)
Hµm tr¶ vÒ ®é dµi cña tr−êng ®−îc chØ ®Þnh th«ng qua tham sè field_offset .
array mysql_fetch_lengths (int result_identifier)
tr¶ vÒ mét m¶ng t−¬ng øng víi çc ®é dµi cña mçi tr−êng trong b¶n ghi ®−îc
lÊy vÒ bëi hµm mysql_fetch_row() hoÆc false nÕu cã lçi.
int mysql_errno ([int link_identifier])
Hµm tr¶ vÒ m· lçi tõ hµm thao t¸c CSDL MySQL tr−íc ,tr¶ vÒ gi¸ trÞ 0 nÕu
kh«ng cã lçi .
string mysql_error ([int link_identifier])
Hµm tr¶ vÒ x©u th«ng b¸o lçi tõ hµm thao t¸c CSDL MySQL tr−íc, tr¶ vÒ
x©u rçng nÕu kh«ng cã lçi .
object mysql_fetch_field (int result_identifier [, int field_offset])
LÊy th«ng tin vÒ trêng tõ tËp kÕt qu¶ råi tr¶ l¹i nh mét ®èi t−îng.

47


XI. Session vµ Cookie
1. Session lµ g× ?
HTTP lµ giao thøc kh«ng ®−îc x©y dùng theo çch ®Ó cã thÓ lu gi÷ ®−îc
tr¹ng th¸i gi÷a hai lÇn giao dÞch. Khi mét ng−êi dïng yªu cÇu truy nhËp mét
trang Web, råi sau ®ã ng−êi dïng nµy l¹i tiÕp tôc yªu cÇu truy nhËp ®èi víi
trang Web kh¸c th× HTTP kh«ng thÓ biÕt ®−îc r»ng ®ã lµ hai yªu cÇu tõ cïng
mét ng−êi dïng.

ý t−ëng cña viÖc ®iÒu khiÓn phiªn lµm viÖc lµ cã thÓ l−u vÕt cña mét ng−êi
dïng trong suèt mét phiªn lµm viÖc.
NÕu chóng ta lµm ®−îc ®iÒu nµy th× sÏ dÔ dµng cung cÊp mét truy nhËp cho
ng−êi dïng, tõ ®ã ta cã thÓ l−u vÕt tr¹ng th¸i cña ng−êi dïng vµ cã thÓ thùc
hiÖn viÖc mua b¸n trªn m¹ng.
Session trong PHP ®−îc ®iÒu khiÓn bëi mét gi¸ trÞ ID duy nhÊt gäi lµ
“sessionID”, gi¸ trÞ nµy sÏ ®−îc tù ®éng sinh ra vµ m· hãa. SessionID ®−îc
sinh ra bëi PHP vµ ®−îc l−u tr÷ ë phÝa client trong suèt mét phiªn giao dÞch.
Nã cã thÓ ®−îc l−u tr÷ trªn çc Cookie ë m¸y ng−êi dïng hay truyÒn lªn çc
URL.
SessionID cã t¸c dông nh− mét kho¸ ®Ó b¹n cã thÓ ®¨ng ký nh÷ng biÕn ®Æc
biÖt gäi lµ biÕn session. Néi dung cña nh÷ng biÕn nµy ®−îc chøa trªn Server.
SessionID lµ nh÷ng th«ng tin chØ thÊy ®−îc ë phÝa client. NÕu t¹i thêi ®iÓm
nµo ®ã cña mét kÕt nèi ®Õn trang Web cña b¹n, sessionID cã thÓ thÊy ®−îc
trªn cookie hay URL, b¹n cã thÓ truy nhËp nh÷ng biÕn session chø trªn
Server ë phiªn lµm viÖc ®ã.
2) Cookie lµ g× ?
Cookie lµ nh÷ng mÈu tin nhá mµ trang script cã thÓ chøa trªn çc m¸y kh¸ch
(client). B¹n cã thÓ thiÕt lËp mét cookie trªn mét m¸y ng−êi dïng b»ng çch
göi mét “HTTP header” cã chøa d÷ liÖu theo d¹ng sau:
Set-Cookie:Name=VALUE;[expires=DATE;][path=PATH;]
[domain=DOMAIN_NAME;][secure]
c©u lÖnh nµy sÏ t¹o ra mét cookie cã tªn gäi lµ NAME víi gi¸ trÞ lµ VALUE.
Tr−êng expires sÏ thiÕt lËp ngµy mµ cookie sÏ hÕt hiÖu lùc, path vµ domain
cã thÓ ®−îc sö dông ®Ó chØ ®Þnh çc URL (n¬i mµ cookie sÏ ®−îc göi ®i). Tõ

48


kho¸ secure cã nghÜa lµ cookie sÏ kh«ng göi ®i trªn qu¸ mét kÕt nèi HTTP
chuÈn.
Khi mét browser kÕt nèi tíi mét URL, tríc tiªn nã kiÓm tra çc cookie ®·
®−îc l−u tr÷ trªn m¸y. NÕu cã bÊt k× mét cookie nµo cã liªn quan ®Õn ®Þa chØ
URL võa ®−îc kÕt nèi, chóng sÏ ®−îc truyÒn trë l¹i cho server.
3) ThiÕt lËp çc cookie tõ PHP
Ta cã thÓ thiÕt lËp çc cookie trong PHP b»ng çch sö dông hµm:
int setcookie (string name [,string value [,int expire [,string path [,string
domain [, int secure]]]]]);

Nh÷ng tham ®èi cña hµm t−¬ng øng víi nh÷ng tham ®èi cña Set-Cookie
header ë trªn.
NÕu ta thiÕt lËp cookie nh− sau:
setcookie ("TestCookie", "Test Value");
th× khi ng−êi dïng ®Õn th¨m trang kÕ tiÕp trong site cña ta (hoÆc reload trang
hiÖn t¹i) ta sÏ ph¶i truy nhËp vµo biÕn víi tªn lµ "TestCookie" cã chøa gi¸ trÞ
lµ "Test Value", ta chØ cã thÓ truy nhËp tíi nã th«ng qua biÕn m¶ng
$HTTP_COOKIE_VARS [] cña PHP .
Ta cã thÓ xo¸ mét cookie b»ng çch gäi l¹i hµm setcookie() víi tham ®èi nh−
sau:
tªn cña cookie lµ tªn cña cookie cÇn xo¸ vµ kh«ng cã tr−êng gi¸ trÞ.
4) Sö dông kÕt hîp cookie víi session
§èi víi cookie cã mét sè vÊn ®Ò sau ®©y:
Mét vµi webrowser kh«ng thÓ truy cËp ®−îc tíi çc cookie (kh«ng hç trî
cookie) vµ mét sè ng−êi dïng kh«ng cã çc cookie trªn browser cña hä. §©y
lµ lý do ®Ó PHP sö dông c¶ hai çch thøc :cookie vµ URL method.
Khi sö dông PHP session, ta sÏ kh«ng ph¶i thiÕt lËp çc cookie, nh÷ng hµm
session sÏ l−u gi÷ nh÷ng th«ng tin nµy cho chóng ta.
§Ó xem néi dung cña çc cookie ®· ®−îc thiÕt lËp bëi session ta sö dông
hµm:
session_get_cookie_params(). Hµm nµy sÏ tr¶ vÒ mét m¶ng liªn kÕt mµ çc
phÇn tö cña m¶ng chøa çc th«ng tin nh−: lifetime, path, domain,.. .

49


§Ó thiÕt lËp çc tham sè cho session cookie ta dïng hµm:
void session_set_cookie_params (int lifetime [, string path [, string
domain]])

5) L−u gi÷ sessionID
PHP sÏ sö dông çc cookie mÆc ®Þnh cïng víi session. NÕu cã thÓ ®−îc, mét
cookie sÏ ®−îc thiÕt lËp chøa SessionID.
Mét çch ®Ó sö dông çc SessionID trªn URL ®ã lµ dÞch PHP cïng víi lùa
chän –enable-tran-sid.
Çch n÷a lµ ta cã thÓ ®a sessionID vµo trong thÎ link. SessionID ®−îc chøa
trong h»ng SID. §Ó lµm ®−îc ®iÒu nµy, ta thªm vµo cuèi thÎ link h»ng SID
®Ó dïng nã nh− lµ ph−¬ng thøc GET.
VÝ dô:
<A HREF = “link.php?<?=SID?>”>
H»ng SID lµm viÖc ®−îc nh− trªn chØ khi ta cÊu h×nh PHP cïng víi
--enable-track-vars.
6) Thùc thi nh÷ng phiªn lµm viÖc ®¬n gi¶n.
Nh÷ng b−íc c¬ b¶n cña viÖc sö dông session:
+ B¾t ®Çu mét Session
+ §¨ng ký nh÷ng biÕn Session
+ Sö dông biÕn Session
+ Huû bá biÕn Session vµ kÕt thóc Session
6.1 B¾t ®Çu mét Session
Çch ®¬n gi¶n nhÊt ®Ó b¾t ®Çu mét Session lµ dïng hµm:
Bool Session_start();
Hµm nµy sÏ kiÓm tra xem ®· cã mét Session ID nµo ®· ®−îc t¹o ra hay ch−a.
NÕu ch−a th× nã sÏ t¹o ra mét Session ID, cßn nÕu ®· tån t¹i mét Session ID
th× thùc chÊt nã chØ lÊy ra nh÷ng biÕn Session ®Ó ta cã thÓ dïng nã. Hµm tr¶
vÒ gi¸ trÞ TRUE nÕu thµnh c«ng ,ng−îc l¹i tr¶ vÒ gi¸ trÞ FALSE.

50


Chóng ta còng cã thÓ b¾t ®Çu mét Session b»ng çch cÊu h×nh PHP ®Ó nã tù
®éng b¾t ®Çu khi cã ai ®ã th¨m trang Web cña ta. §iÒu nµy cã thÓ lµm ®−îc
nÕu ta chän session. auto_start trong file c:Windowsphp.ini
Mét Session còng sÏ ®−îc b¾t ®Çu khi ta ®¨ng ký mét biÕn Session.
6.2 §¨ng ký nh÷ng biÕn Session
§Ó cho mét biÕn cã thÓ l−u dÊu th«ng tin tõ mét trang script nµy sang trang
script kh¸c, ta cÇn ph¶i ®¨ng ký nã b»ng çch gäi hµm:
bool session_register(mixed VarName [,mixed...]);
ViÖc ®¨ng ký nµy sÏ l−u tr÷ tªn biÕn vµ ghi gi¸ trÞ cña biÕn cho ®Õn khi phiªn
giao dÞch kÕt thóc hoÆc khi ta huû bá (deregister) viÖc ®¨ng ký biÕn ®ã.
VÝ dô:
§Ó ®¨ng ký biÕn $Var_name ta viÕt nh− sau:
$Var_name= 5;
session_register(“Var_name”);// kh«ng nªn sö dông ký tù $ trong ®¨ng ký
mét biÕn

6.3 Sö dông biÕn Session
§Ó ®a mét biÕn Session vµo trong ph¹m vi mµ nã cã thÓ ®−îc sö dông, ta cÇn
ph¶i khëi t¹o mét Session b»ng mét trong nh÷ng çch ®· nªu trªn.
Sau ®ã, ta cã thÓ truy cËp ®−îc nh÷ng biÕn nµy. NÕu ®· ®¨ng ký biÕn nµy lµ
toµn côc b»ng çch sö dông hµm register_global(), th× ta cã thÓ truy nhËp
biÕn b×nh th−êng th«ng qua tªn biÕn, vÝ dô : $Var_name ;
NÕu kh«ng khai b¸o biÕn lµ toµn côc th× ta ph¶i truy nhËp nh÷ng biÕn Session
th«ng qua m¶ng liªn kÕt $HTTP_SESSION_VARS(“Var_name”);
§Ó kiÓm tra xem mét biÕn ®· ®−îc ®¨ng ký lµ biÕn Session hay ch−a ta dïng
hµm: bool session_is_registered (string name);
Hµm nµy tr¶ vÒ gi¸ trÞ TRUE nÕu biÕn ®· ®−îc ®¨ng ký, ng−îc l¹i tr¶ vÒ
gi¸ trÞ FALSE.
Ta còng cã thÓ kiÓm tra mét biÕn cã lµ biÕn Session b»ng çch kiÓm tra
m¶ng liªn kÕt $HTTP_SESSION_VARS() vÒ sù tån t¹i cña biÕn.

51


6.4 Huû bá biÕn Session vµ kÕt thóc Session
Khi muèn kÕt thóc mét biÕn Session, ta cã thÓ huû bá ®¨ng ký cña biÕn ®ã
b»ng hµm : bool session_unregister (string name) ;
Trong ®ã: name lµ tªn biÕn ta muèn huû ®¨ng ký (tªn nµy kh«ng cÇn cã ký
tù $)
Hµm tr¶ vÒ gi¸ trÞ TRUE nÕu thµnh c«ng ,ng−îc l¹i tr¶ vÒ gi¸ trÞ FALSE.
Hµm nµy chØ cã thÓ huû ®¨ng ký cña mét biÕn Session t¹i mét thêi ®iÓm.
§Ó huû tÊt c¶ c¸c biÕn Session hiÖn t¹i, ta dïng hµm: void session _unset ( ) ;
§Ó kÕt thóc mét Session ta dïng hµm:s
bool session_destroy () ;
Hµm nµy sÏ xo¸ ®i SessionID vµ hñy tÊt c¶ nh÷ng d÷ liÖu liªn quan ®Õn
Session nµy. Hµm tr¶ vÒ gi¸ trÞ TRUE nÕu thµnh c«ng, ng−îc l¹i tr¶ vÒ gi¸ trÞ
FALSE.
Ta nªn hñy tÊt c¶ c¸c biÕn Session tr−íc khi kÕt thóc mét Session.

52


Ch−¬ng III : Ph−¬ng ph¸p Fast Template trong
PHP

I. Çc kÜ thuËt mÉu phæ biÕn
Çc mÉu cã thÓ ®−îc dïng nÕu nh− b¹n ®ang thùc hiÖn mét site
th−êng xuyªn sö dông l¹i çc thµnh phÇn .Trong ph¹m vi cña PHP ,çc
mÉu ë ®©y ý nãi ®Õn HTML. Kh«ng dïng çc mÉu ,mét web site phøc
t¹p sÏ cã cÊu tróc rÊt nÆng.
§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn ,nhiÒu kÜ thuËt mÉu ®· tån t¹i, nhóng cã
thÓ h÷u Ých trong mét sè tr−êng hîp. Chóng ta giíi thiÖu qua mét sè kÜ
thuËt ®−îc sö dông th−êng xuyªn .

HTML
Code/
structure Advantages
Name HTML Disadvantages Useful for
Defined
mixed
in PHP
Leadsto unreadable
Embedded Fastand scrips, noreuse of Quick and
Yes Yes
PHP easy existing code,hardto Smallscripts
maintain
Fast and
Separating easy, Leadsto unreadable Web sites
common Yes No scripts, often hard with LOC <
parts Reuseof to maintain 1000
certain pasts
Abstracts
HTML
completely Web sites
FastTemplate No No from Complex with LOC >
coding, easy 1000
to adapt to
new needs

53


ViÖc sö dông çc mÉu trong çc tr×nh øng dông
1. Embedded PHP
Chóng ta cã thÓ nhóng çc c©u lÖnh PHP vµo trong HTML. Mét vÝ dô
®iÓn h×nh cña çch thøc trªn :
<HTML>
<HEAD>
<TITLE>powers</TITLE>
</HEAD>
<BODY BGCOLOR=”black” TEXT=”white”>
<H1>powers</H1>
<TABLE>
<TR>
<TH>i</TH>
<TH>iî</TH>
</TR>
<?php
for ($i= 0 ; $i< 10 ; $i++) {
echo “<TR><TD>$i</TD><TD>”.pow($i,$i).”</TD></TR>n”;
}
?>
</TABLE>
</BODY>
</ HTML >
Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc dïng kh¸ phæ biÕn víi nh÷ng ng−êi b¾t ®Çu
häc lËp tr×nh PHP. Tíi mét lóc nµo ®ã ,nh÷ng ng−êi míi lËp tr×nh b»ng
ph−¬ng ph¸p nhóng tiÕn tíi sù thµnh th¹o ë çc møc cao h¬n, nh−ng thËt
®¸ng tiÕc, çch lËp tr×nh nµy l¹i ng¨n c¶n ®iÒu ®ã .
2. Separating common parts

54


MÆc dï kÜ thuËt nµy cã sö dông l¹i çc m· code/HTML vµ viÖc thay ®æi
còng dÔ dµng h¬n ,nh−ng nã vÉn thõa h−ëng hÇu hÕt çc nh−îc ®iÓm cña
ph−¬ng ph¸p PHP nhóng .
Çch lµm th«ng th−êng lµ b¾t ®Çu víi çc HTML header vµ footer, chóng
®−îc viÕt thµnh çc hµm. Çc hµm nµy cã thÓ ®−îc gäi khi cÇn ®Õn chóng
vµ do ®ã linh ho¹t h¬n khi sö dông. Sù thay ®æi çc hµm sÏ ®−îc ph¶n
¸nh trong tÊt c¶ çc tr−êng hîp.
Ta t¸ch vÝ dô PHP nhóng ë trªn ra hai file .
TÖp prepend.inc chøa hai hµm :hiÓn thÞ mét HTML header vµ mét HTML
footer .
<?php //prepend.inc
function CommonHeader($title) {
?>
<HTML>
<HEAD>
<TITLE><?php echo $title ?></TITLE>
</HEAD>
<BODY BGCOLOR=”black” TEXT=”white”>
<H1><?php echo $title ?></H1>
<?php
}
function CommonFooter() {
?>
</TABLE>
</BODY>
</HTML>
<?php
}
?>

TÖp main.php sö dông tÖp prepend.inc

55


<?php include “prepend.inc”; ?>
<?php CommonHeader( “power” ); ?>
<TABLE>
<TR>
<TH>i</TH>
<TH>iî</TH>
</TR>
<?php
for ($i= 0 ; $i< 10 ; $i++) {
echo “<TR><TD>$i</TD><TD>”.pow($i,$i).” </TD></TR>n”;
}
?>
</TABLE>
<?php CommonFooter(); ?>

3. FastTemplate
Trong phÇn nµy chóng ta cïng t×m hiÓu vÒ ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ
Web trong PHP lµ FastTemplate. §©y lµ ph−¬ng ph¸p hay, nã ®−îc g¾n
kÌm víi çc gãi øng dông cña PHP, nã ®−îc x©y dùng trong tÖp tin cã
tªn class. FastTemplate.php .
Môc ®Ých cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ gióp cho ch−¬ng tr×nh viÕt b»ng PHP
cã nhiÒu giao diÖn kh¸c nhau trªn cïng mét c¬ së m·, vµ lµm gi¶m khèi
l−îng c«ng viÖc do ch−¬ng tr×nh ®−îc t¸ch ra lµm hai phÇn : phÇn viÕt
çc ®o¹n m· (code) vµ phÇn thiÕt kÕ giao diÖn cho ch−¬ng tr×nh. PhÇn
viÕt çc ®o¹n m· sÏ tÝnh to¸n d÷ liÖu vµ thÓ hiÖn trªn çc trang HTML
th«ng qua çc biÕn FastTemplate. PhÇn giao diÖn sÏ thiÕt kÕ giao diÖn
cho ch−¬ng tr×nh b»ng ng«n ng÷ HTML. Trong phÇn nµy chóng ta cã thÓ
lång vµo trang HTML çc ng«n ng÷ nh− Java Applet, JavaScript, ... cho
trang web thªm sinh ®éng. ViÖc thªm vµo trang HTML nh÷ng ®o¹n m·
nµy kh«ng lµm ¶nh h−ëng tíi phÇn ®o¹n m· PHP. Khi ®ã, ë vÞ trÝ nµo
trªn trang web cÇn thÓ hiÖn çc kÕt qu¶ tÝnh to¸n tõ ®o¹n m· th× sÏ sö
dông çc biÕn FastTemplate ®Ó thÓ hiÖn.

56


II. Ph−¬ng ph¸p FastTemplate

1. BiÕn FastTemplate

BiÕn FastTemplate lµ g× ?

Çc biÕn FastTemplate cã cÊu tróc nh− sau :
{TEN_BIEN_FASTTEMPLATE}
BiÕn ®−îc ®Æt trong dÊu ®ãng më ngoÆc nhän, tªn biÕn ë gi÷a, tªn cã thÓ
lµ ch÷ hoa hoÆc ch÷ th−êng. Tuy nhiªn trong phÇn ®o¹n m· PHP b¹n
còng ph¶i viÕt gièng nh− vËy.

2. VÞ trÝ ®Æt biÕn FastTemplate

Çc biÕn FastTemplatse cã thÓ ®Æt bÊt kú ®©u trong trang HTML. Nã
cã thÓ lµ biÕn thÓ hiÖn th«ng tin trªn çc trang HTML khi ®−îc browser hiÓn
thÞ hoÆc çc biÕn sÏ thªm vµo çc ®o¹n m· HTML .
VÝ dô : ta ®Æt tªn tÖp lµ : vidu_template.tpl
<HTML>
<HEAD>
<TITLE>{TITLE}</TITLE>
</HEAD>
<BODY>
{CONTENT}
</BODY>
</HTML>
Trong vÝ dô trªn cã hai biÕn FastTemplate lµ {TITLE} vµ
{CONTENT}. BiÕn {CONTENT} sÏ thÓ hiÖn th«ng tin trªn trang web khi
®−îc hiÓn thÞ, biÕn {TITLE} ®−îc thªm vµo nh− mét thµnh phÇn cña m·
HTML .

3. Mét vÝ dô minh häa

Theo vÝ dô trªn chóng ta ®· cã tÖp “vidu_template.tpl”, b©y giê chóng ta
®i x©y dùng ®o¹n script sau :

57


<?php
include “class.FastTemplate.php”;
# khai b¸o mét ®èi t−îng thuéc líp FastTemplate
$tpl = new FastTemplate(“.”);
# §Þnh nghÜa mét b¶n ®å çc tÖp FastTemplate
$tpl->set_filenames(array(“body” => “vidu_template.tpl ”));
# G¸n çc gi¸ trÞ cho biÕn FastTemplate
$tpl->assign_vars(array(
“TITLE” => “Vi du”,
“CONTENT” => “Néi dung cña trang web” ));
# Cho hiÖn trang web nµy
$tpl->pparse(“body”);
?>
4. Bèn b−íc cho mét trang web .

Trong mét script cÇn thùc hiÖn bèn bíc theo thø tù sau :
B−íc 1 : Khai b¸o mét ®èi t−îng thuéc líp FastTemplate
B−íc 2 : G¸n çc tÖp chøa m· HTML (tÖp nµy cã phÇn më réng kh«ng
nhÊt thiÕt lµ *.htm) cho çc phÇn tö cña m¶ng ®−îc ®Þnh nghÜa bëi ph−¬ng
thøc set_filenames() ( b−íc nµy ®−îc gäi lµ “®Þnh nghÜa mét b¶n ®å çc tÖp
FastTemplate” ) .
B−íc 3 : G¸n gi¸ trÞ cho çc biÕn FastTemplate trong çc tÖp .
B−íc 4 : Cho hiÖn trang web b»ng ph−¬ng thøc
pparse(“tªn_trang_web”)
Chó ý :
+ B−íc 2: Trong “®Þnh nghÜa mét b¶n ®å çc tÖp FastTemplate” cã thÓ
nhiÒu tÖp ®−îc g¸n .
+ B−íc 4: Mçi lÇn gäi ph−¬ng thøc pparse(); chØ ®−îc mét tÖp
FastTemplate.

58

+ C¸c b−íc 1,2,3,4 cã thÓ lÆp l¹i nhiÒu lÇn .
+ Thø tù gäi ph−¬ng thøc pparse(); lµ rÊt quan träng v× nã ¶nh h−ëng
®Õn c¸ch thÓ hiÖn cña trang web.

5. Khèi FastTemplate

Th«ng tin trªn trang web cã thÓ ®−îc thÓ hiÖn d−íi d¹ng b¶ng, víi sè
hµng kh«ng x¸c ®Þnh do ®ã FastTemplate cã hç trî “khèi FastTemplate”.
Khèi FastTemplate sÏ lÆp ®i lÆp l¹i mét ®o¹n HTML nµo ®ã khi ®−îc ®¸nh
dÊu khèi. XÐt vÝ dô sau :
H·y thùc hiÖn phÐp tÝnh 2a víi a = 1, ..., n. KÕt qu¶ ®−îc thÓ hiÖn bëi
mét b¶ng gåm hai cét, cét gi¸ trÞ cña a vµ cét kÕt qu¶ cña phÐp tÝnh 2a.
Chóng ta t¹o tÖp
“tinh_2_mu.htm”
<html>
<head>
<title>Tinh 2 mu a</title>
</head>
<body>
<table border="1"
width="100%">
<tr>
<td width="50%">
<p align="center">Gia tri a</td>
<td width="50%">
<p align="center">Tinh 2ª</td>
</tr>

<tr>
<td width="50%">
<p align="center">{block.GIATRI}</td>
<td width="50%">
<p align="center">{block.KETQUA}</td>

59

</tr>

</table>
</body>
</html>
Ta thÊy tÖp nµy t¹o mét b¶ng hai hµng hai cét, hµng trªn lµ tiªu ®Ò cña
c¸c cét, hµng d−íi cét thø nhÊt lµ gi¸ trÞ cña a vµ cét thø hai lµ kÕt qu¶ cña
phÐp tÝnh 2a. Hµng d−íi ®−îc b¾t ®Çu bëi kho¸  vµ kÕt
thóc bëi kho¸ . Hai kho¸ nµy cho biÕt phÇn bªn trong sÏ bÞ
lÆp (block ë ®©y lµ tªn kho¸), c¸c biÕn FastTemplate bªn trong cã d¹ng
{tenkhoa.TEN_BEN}.
§o¹n PHP Script sÏ nh− sau :
<?php
include "class.FastTemplate.php";
$tpl = new FastTemplate(".");
$tpl->set_filenames(array(
'tinh_2_mu_a' => 'tinh_2_mu.htm'
));
$n = 10;
for ($i = 1 ; $i <= $n ; $i++)
$tpl->assign_block_vars("block",array(
'GIATRI' => $i,
'KETQUA' => pow(2, $i)
));
$tpl->pparse("tinh_2_mu_a");
?>
KÕt qu¶ khi ch¹y ch−¬ng tr×nh nh− h×nh vÏ.

60


PhÇn II : HÖ C¥ Së D÷ LIÖU MYSQL

Ch−¬ng I. Giíi thiÖu Ng«n ng÷ MySQL

I. Giíi thiÖu chung

MySQL rÊt phøc t¹p, nh−ng giao diÖn SQL trùc gi¸c vµ dÓ häc. Trong
ch−¬ng nµy chóng ta m« t¶ kh¸i qu¸t vÒ çc lÖnh, çc kiÓu d÷ liÖu vµ çc
hµm mµ chóng ta cÇn biÕn ®Ó sö dông Mysql mét çch cã hiÖu qu¶ vµ cã
hiÖu suÊt cao.
Ch−¬ng nµy cung cÊp tÊt c¶ çc hµm tham kh¶o trong Mysql. §Ó sö dông
ch−¬ng nµy cã hiÖu qu¶ b¹n cã thÓ t×m ®Õn hµng lo¹t çc b¶ng ®· ®−îc liÖt
kª.
Çc −u ®iÓm cña MySQL:
• MySQL lµ mét hÖ qu¶n trÞ nhá, b¶o mËt, vµ rÊt dÔ sö dông, th−êng
®−îc sö dông cho çc øng dông nhá vµ trung b×nh. Nã ®−îc sö
dông cho çc øng dông client / server víi m¸y chñ m¹nh nh−
UNIX, Windows NT vµ Windows 95/98, vµ ®Æc biÖt trªn m¸y chñ
UNIX .
• MySQL hç trî çc ®iÓm vµo lµ ANSI SQL92 vµ ODBC møc 0-2
SQL chuÈn.
• MySQL hç trî nhiÒu ng«n ng÷ cho viÖc th«ng b¸o lçi nh− : Czec,
Dutc, English, Estonian, French, German, Hungarian, Italian,
Norwegian Nynorsk, Polish, Portuguese, Spanish and Swedish.
Ng«n ng÷ ®−îc hç trî mÆc ®Þnh cho d÷ liÖu lµ ISO-8859-1
(Latin1), muèn thay ®æi ph¶i söa trong m· nguån .
• Ng«n ng÷ lËp tr×nh sö dông viÕt çc hµm API ®Ó th©m nhËp c¬ së
d÷ liÖu MySQL cã thÓ lµ C, Perl, PHP.. .
• Çc b¶ng (table) trong c¬ së d÷ liÖu MySQL cã kÝch th−íc rÊt lín
vµ ®−îc l−u ë th− môc Datas. KÝch th−íc lín nhÊt cña mét b¶ng tèi
thiÓu lµ 4GB vµ nã cßn phô thuéc vµ kÝch th−íc lín nhÊt cña mét
file do hÖ ®iÒu hµnh quy ®Þnh .

61

Lap trinh php va my sql

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Andere mochten auch (20)

Ähnlich wie Lap trinh php va my sql

Ähnlich wie Lap trinh php va my sql (20)

Mehr von hieusy

Mehr von hieusy (20)

Lap trinh php va my sql