1. BAB LIMA ( 5 )GERUDI DAN MESIN GERUDI

3. GERUDI DAN MESIN GERUDI MAKSUD FUNGSI GAMBAR RAJAH JENIS-JENIS BAHAGIAN-BAHAGIAN SERTA FUNGSINYA PROSEDUR MENGGERUDI

4. GERUDI Gerudiialahsatualatataumesinuntukmembuatlubangpadapermukaanlogam. Gerudiinijugadigunakanuntukkerja-kerjasepertimelulas, melubangbenam, melubangsengat, membenangdalamdanmeratakanpermukaanbintik. Gerudidibuatdaripadakelulitahanlasakdan tungsten karbida.

5. JENIS-JENIS GERUDI GerudiPintal GerudiBenam GerudiPusat GerudiLurahLurus Gerudi Rata GerudiMelubangSenggat

6. GERUDI PINTAL Digunakandalambengkelmesinuntukkerja-kerja am. Hujungmatanyaberbentukkondandicanaisupayadapatmenghasilkansudutpemotongandansudutkelegaan. Iamempunyaidualurahheliks yang samadanbertentangankedudukanpadagarispusatnya.

7. GERUDI PINTAL

8. JENIS-JENIS GERUDI PINTAL GerudiPintalLubangMinyak GerudiPintalPendek Dan Panjang GerudiPintalSudutHelixsRendah Dan SudutHelixsTinggi. GerudiPintalTigaLurahatauEmpatLurah

9. GerudiPintalLubangMinyak Lubangminyakperludibuatsupayabendalirpemotongbolehturunsampaiketepipemotong, Jadi, matagerudidapatdisejukkandandilincirkan, tatalkeluardenganlebihcepatdansempurna. Gerudiinisesuaiuntukkerja-kerjaberatdankerja-kerjapengeluaran.

10. GerudiPintalPendek Dan Panjang Gerudipintalpendekkurangbergegar, olehitumudahuntukmemusatkankerja Gerudipintalpanjang pula bergunauntukmenggerudilubang yang dalam. Kedua-duajenisinibiasanyamempunyaibatangberbentuklurus.

11. GerudiPintalSudutHelixsRendah Dan SudutHelixsTinggi Bentuknyalebihkurangsamadengangerudipintalbiasa, kecualisudutheliksnyasamaadalebihkecilataupunlebihbesardaripadasudutheliksbiasa. Keistimewaangerudiiniialahiasesuaiuntukmenggerudilogamtempawan,logamliatdandapatmenghasilkanlubang yang dalam. Manakalabagisudutpendek pula sesuaiuntukmenggerudibahan-bahanplastik, gentian, asbestos, bakelitdanlogam-logamtiruan yang lain.

12. GerudiPintalTigaLurahatauEmpatLurah Kegunaannyaialahuntukmeluaskanlubang yang sediaadasepertilubangteraspadatuangan. Selainitu,lurahdanbilanganmatanyabolehmemotongdenganlebihbanyak. Justeruiabolehmenyokonggerudidenganlebihsempurnadanbolehmenghasilkanpermukaanlubangdenganlebihlicindantepat.

13. BAHAGIAN GERUDI PINTAL Hujung Mata Pusatmata Bibirpemotong Lurah Lengkanglurah Jidar Batang Puting

14. HUJUNGMATA Terdapathujungmatadanbahagianhujungnyaberbentukkon. Iadicanaidengansudutkandung 118 darjah,bibirpemotongmembahagiduasudutkandung .Masing-masingmembentuksudut 59 darjahdaripaksi. Panjanghujungmatabiasanya 1/3 daripadagarispusatgerudi.

15. PUSAT MATA Pusatmatamenyerupaimatapahat yang tajam yang terbentukdaripadapertemuanbibir-bibirpemotong. Manakalafungsipusatmataialahuntukmencungkildanmemudahkangerudimasukkedalampermukaanlogam.

16. BIBIR PEMOTONG Fungsibibirpemotongataubibirpengeratialahbertindaksebagaimatagerudi. Iadiperbuatdaripadapertemuanlurah-lurahdenganhujungpermukaanberbentukkon. Panjangbibirpemotonginidibuatdalamsaiz yang samapanjang.

17. LURAH Fungsilurahialah: Untukmembentuktepipemotongataubibirpemotongpadahujungberbentukkon. Tujuanuntukmembentuklorong-lorongbagitatalkeluar. Untukmembolehkanbendalirpemotongsampaikehujungmata. Supayamemudahkantatalkeluarmelaluiruang yang sempit.

18. LENGKANG LURAH Lengkanglurahialahmerupakantebing yang memisahkanlurah. Iajugadianggapsebagaitulangbelakanggerudidanlebihtebaldibahagianpangkalsupayagerudimenjadilebihtegap.

19. JIDAR Maksudjidarialahtebingsempit yang menonjoldisepanjanglurah. Kegunaannyaialahuntukmemberitelusankepadabadansemasamenggerudi, denganitugeruditidakbergesel. Geseraninibolehmendatangkankepanasan yang cepatdanmenghilangkanbajaataupunbolehmenyebabkangeruditersepit.

20. BATANG BatangLurusuntukgerudikecil yang bersaiz 13 mm ataukurang. Biasanyaiadipegangdalamcukgerudi. Batangtirusuntukgerudibesar yang mampunyaisaizlebihdaripada 13 mm. Iadipasangpadaspindalmesinmelaluiliangsendiatausoketbagimenyesuaikansaiz.

21. PUTTING Putting iniberbentuknipis, terletakdibahagianpangkalgerudi.Puttingterdapatpadabahagianbatangtirussahaja. Iauntukmemudahkangerudidiputarkerana putting bolehmasukkedalamalur yang terdapatdidalamlubangspindalmesinatausoketatauliangsendi. Gerudibatangtirusbolehditanggalkandenganmudahdenganmenggunakanalatperenggang

23. GERUDI BENAM Geruditersebutmempunyaibanyakmatapemotong yang terdapatpadahujungnyadaniaberbentukkon. Manakalasudutmatanyaialah 900 hingga1200. Gerudibenamdigunakankhasuntukmenghasilkanlubangbenamsupayaskrubenamataulubang rivet bolehdipasang. SelainituIajugadigunakanuntukmembersihkanbibirlubang.

24. GERUDI BENAM

25. GERUDI PUSAT Mata gerudiiniterdapatdikedua-duahujungnya. Gerudipusatbiasanyamempunyaisudutpemotongan 600 sementarajenislocengmempunyaisudutberkembar 600 dan 1200 dikedua-duahujungnya. Iabolehdidapatidalampelbagaisaiziaitudaripada 3mm keatas. Fungsigerudipusatialahuntukkerja-kerjapemusatansamaadapadamesinpelarikataumesingerudi.

26. GERUDI RATA Gerudiiniberbentukringkas, matanyaditempakepadabentuk yang sesuai. Sudutpemotonganyadicanai 900 dansudutkelegaanpulaantara 50 hingga 120 bergantugpadajenislogam yang digerudi. Gerudiinisemakinkurangdigunakanpadamasainikeranabanyakterdapatkekuranganantaranyaialahlubang yang dihasilkantidakberapabulat, saiztidaktepattatalsukardikeluarkan.

27. GERUDI RATA

28. GERUDI MELUBANG SESENGAT Gerudiinidigunakanuntukmembuatlubangsenggat rata bagimenempatkankepalaskruAllen. Selainituiadigunakanuntukmelicinkanpermukaanbintikdanjugamenyediakantempatkedudukannat, kepalapasakataukengkangnya.

29. GERUDI SESENGAT

30. MESIN GERUDI Fungsimesingerudiialah: (a) menggerudilubang (b) melulas (c)melubangbenam (d)melubangsengat (e)membenangdalam (f) meratakanpermukaanbintik.

31. JENIS-JENIS MESIN GERUDI Mesingeruditekanataumesingerudisensitif. Mesingeruditiang Mesingerudijejarian Mesingerudimudahalih Mesingerudikerjakhas

32. MESIN GERUDI TEKAN Dinamakanmesingerudisensitifkeranahantarannyadibuatdengantangan, jadikawalanhantaran yang betulditentukandenganmerasagerakkanpemotongan yang dibuatolehmatagerudi. Mempunyai 2 jenisiaitujenismejadanjenislantai. Mesingerudiinisesuaiuntukkerja-kerja am daniabolehmemeganggerudi yang mempunyaisaizmelebihidaripada 13mm.

33. MESIN GERUDI MEJA

34. MESIN GERUDI JEJARIAN Iasesuaidigunakanuntukmenggerudilubangpadakomponen-komponen yang besar, keranaiamempunyaibeberapakemudahansepertispindalnyabolehbergerakkeluarataukedalamdiaataslenganjejariandanlenganinidipasangdiatasturustegakmesinitu. Inimembolehkanlubang yang terletakpadapermukaanbersudutdigeruditanpamengubahpengesetannya. Keistimewaanterhadapmesininiialah: a) bolehmenggerudilubang yang lebihbesar. b) mejanyabesardanturusnyalebihtinggi c) pemilihankelajuanlebihluas d) tegapdantidakbergegar

35. MESIN GERUDI MUDAH ALIH Mesininimudahhendakbawakemanasahaja. Iaberfungsiuntukmenggerudilubang yang kecildandikendalikandengankuasaelektrik. Terdapatduajenismesingerudimudahalih, iaitu: a) Jenis Pistol Jenisiniadalahringandanbolehdipegangsebelahtangan. Iasesuaidigunakanuntukkerja-kerjaringan. b) JenisKerjaBerat Jenisiniadalahlebihberatdanterpaksadipegangdengankeduabelahtangan. Iadigunakanuntukkerja-kerjaberat.

36. MESIN GERUDI MUDAH ALIH

37. MESIN GERUDI KHAS Mesingerudikhasdigunakandalamkerja-kerjapengeluarankhususuntukpelbagaikegunaan, bergantungkepadamesingerudikhasitu. Jenis-jenismesingerudikhasialah: MesinGerudiberbilangSpindal MesinGerudiRegu MesinGerudi Turret MesinGerudiKawalanAngkaBerkomputer.

38. MESIN GERUDI TIANG Mesininibolehmemeganggerudi yang lebihbesarsaiznyajikadibandingkandengangerudi yang dipegangolehmesingerudisensitif. Digunakanuntukkerja-kerjaberat. Tapaknyabesardankedudukannyastabil. Bentukmesininihampirsamadenganbentukmesingerudisensitifkecualiterdapatpesawat-pesawatpembolehubahdanhantaranberkuasaaautomatik, danpadakebanyakkanmesingeruditiang, kawalankelajuanspindaltidaklagimenggunakantakaldantalisawatsebaliknyamenggunakan gear.

39. Bahagian-Bahagian MesinGerudiTekan (Meja) dan MesinGerudiTiang

40. TAPAK Diperbuatdaripadabesituang. Disebabkanitukedudukanmesinmenjadistabil. Mempunyailurah-lurah T yang berfungsiuntukmemegangbendakerja yang besar.

41. TURUS Diperbuatdaripadakeluliberlubang. Iadipasangkanpadatapak. Manakaladibahagianhujungsebelahatasdipasang motor. Alat-alat lain yang dipasangpadaturusialahmeja.

42. MEJA Berbentuksegiempatbujurdanbulat. Diperbuatdaripadabesituang. Fungsi T ialahuntukmengikatragummesinataubendakerja. Mejajugabolehdigerakkankepadasebarangsudutdimana-manakedudukan yang sesuai.

43. PENGAWAL KELAJUAN MOTOR Fungsinyaialahuntukmemutarkanspindaldenganperantaraantalisawatdantakal. Biasanyaterdapat 4 jeniskelajuan yang dimilikiolehmesingerudimejaatautiang. Terdapatjugamesin yang dipasangkan gear belakangbagimenambahkanlagikelajuan yang sediaada.

44. SPINDAL Iadiperbuatdaripadakeluli. Spindalblehdigerakkansecaraturundannaikdenganpertolonganrakdan gear pinaan. Spindaljugamempunyailubangtirusjenis Morse No.2 untukdisesuaikandengantirusanbatanggerudi,cukgerudi,adaptor,soketdanliangsendi.

45. PENGAWALAN HANTARAN Hantarandibuatdenganmenggunakantangan. Bahagianhujungtuilakandipasangkandengan gear pinaandanrakdipasangkanpadaspindal. Tujuannyauntukmembolehkanspindalbolehbergerakturundannaikapabilatuilpenghantardiputarkan.

46. TOLOK PENGAWAL DALAM Tujuannyabagimemudahkanmenggerudimengikutdalamlubang yang dikehendaki.

47. COOLANT Iadigunakanuntukmengawalsuhukomponenkerjadanperalatan. Selaindaripadaituiajugadigunakanuntuk: a) mencucibahan yang diprosesdanmengawalhabuk b) mengurangkankuasa yang diperlukanuntukmenggerudi c) mengelakkanpengaratankeatasalatandanbahan yang diproses. Coolant bolehdibahagikankepada 2 jenis, mineral coolant dan latte oil coolants. Coolants yang biasadigunakanialah mineral coolants keranakosnyalebihmurah.

48. KELAJUAN PEMOTONGAN Ialahpanjangukuranlilitanmatagerudidalamukuran meter yang dikiraapabilaiaberputardalammasasatuminit.

49. PROSEDUR MENGGERUDI Sepertimana yang kitasediamaklumkan, apabilahendakmenjalankanataumelakukansesuatuaktiviti, kitahendaklahmengikutprosedur-prosedur yang telahditetapkan. Tanpaprosedur yang betulsudahtentukitatidakdapatmenjalankanaktivititersebutdenganbetul. Begitulahjugadenganmenjalankanaktivitimengerudiini. Disiniadadisenaraikanbeberapaprosedur yang perludiikutiolehparapelajarketikamenjalankanaktivitiini.

50. 1. Sebelummenjalankanaktivitimenggerudikitahendaklahmemastikanapakahjenisbahan yang hendakdigerudi, ketebalanbahantersebutataupunsaizlubang yang hendakdigerudi. 2. Jikadidapatibahantersebutagaktebalatauterlalutebal, kitahendaklahmenggunakangerudipusatterlebihdahulusebelumterusmenggerudibahantersebut. Iniadalahuntukmemastikanpenggerudian yang kemasdanlebihselamat. 3. Apabilajenisbahansudahditentukan, lubang yang bersaizkecilperluditebukkebahagian yang hendakdigerudiuntukmemastikansupayabahantersebuttidaklariketikapenggerudiandijalankan. Aktivitiinidilakukandenganmenggunakan center punch. 4. Kemudiankitaperlumenentukan pula jenismatagerudi yang bersesuaindenganbahan yang hendakdigerudiitu. Contohnyasaiz diameter matageruditersebutdansudutkandung yang bersesuaian. Saizmatagerudi yang sayagunakanialahsaiz 9, saiz 7, saiz 4, dansaiz 2.

51. 5. Apabilabahan-bahaninisudahtersedia, pasangkanmatagerudike spindle dengankukuhsupayaianyatidaktercabutketikapenggerudiandijalankan. Kemudianlaraskanmejaoperasiuntukmemudahkanlagimenggerudi. 6. Kelajuanmesinperludilaraskansebelummesindijalankanatauselepasmesindijalankan. Iniadalahmengikutjenismesin yang digunakan. Kelajuanmesinperlulahdilaraskanmengikutketebalanbahan yang digerudi. Untukbahan yang agaktebal, kelajuanmesinperlulahperlahan, contohnya 800 rpm. Bagibahan yang nipiskelajuannyabolehmencapaitahap 2500 rpm. 7. Semasaaktivitigerudidijalankan, coolants perludigunakanuntukmeneutralkansuhumatagerudi. Coolants amatpentinguntukmengekalkanlagiketahananmatagerudidanmenggelakkaniahaus. 8. Apabilapenggerudianselesai, alihkanbahan yang digerudidengancermat. Kemudianbersihkanmatagerudidantempatkannyasemuladitempat yang sesuai.