Creatiespiraal CENS methode (M. Knoope) Organic learning Trajectgedreven aanpak

1. “THE ART OF BEING”
SYNOPSIS
Het ontwikkelingsprogramma “The Art of Being (TAoB)” is een revolutionaire totaalaanpak gericht op het
combineren van inzichten en inspiratiebronnen vanuit verschillende cultuur/wereldbeelden op hedendaagse
persoonlijke (en uiteindelijk organisatie) ontwikkelvraagstukken. Uw wens is hierbij het vertrekpunt; elk
mens wordt, bewust of onbewust, gedreven door innerlijke drijfveren, ambities, idealen. Het vergroten van
uw impact als mens en manager is de doelsituatie; langdurig succesvolle organisaties hebben ‘de juiste
mensen’ aan boord. Het ideaal plaatje is dat iedereen intrinsiek gemotiveerd is voor het te leveren werk.
COMPOSITIE “TAoB”
1. Ouverture: In vogelvlucht kennismaken met de achtergronden en de opzet van het
ontwikkelingsprogramma
2. Intakegesprek: Inventarisatie ontwikkelingsvraagstuk en het zetten van een eerste stap
3. Combineren van inzichten en inspiratiebronnen vanuit 4 cultuur/wereldbeelden op
ontwikkelvraagstukken (4 blokken)
4. Coachingsgesprekken (strippenkaart voor 5 gesprekken)
Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4
Het Oosten Het Zuiden Het Westen Het Noorden
Typering “Waarnemen” “Creëren” “Ontdekken” “Realiseren”
Her - Er – Paradoxen Paradoxen Paradoxen Paradoxen
Verkennen van Bijvoorbeeld: Bijvoorbeeld: Bijvoorbeeld: Bijvoorbeeld:
drijfveren, Anders en uniek Ontwerp de Zoek nieuwe Wees
ambities, zijn, je eigen weg gewenste situatie; wegen, opportunistisch,
idealen gaan. Maar ook; droom, idealiseer, experimenteer, speels, laat het
je aanpassen, wees hoopvol. wees creatief. Maar gebeuren. Maar
deel van het Maar ook; ook; breng structuur ook; breng focus
geheel zijn (Uit accepteer de aan, ben principieel, aan, wees
1933 stamt de realiteit, wees en “wijk niet af van doelgericht,
spreuk”Doe maar nuchter, aards de gebaande vastberaden en
gewoon, dan doe (“Met beide benen paden” “laat je niet
je al gek genoeg”) op de grond afleiden”
blijven”)
Resultaat Natuurlijke De richting is De aanpak is Realisatie van
talenten zijn bepaald en gereed wensen
ontdekt gedeeld
1

2. “THE ART OF BEING”
Van de Nederlandse bedrijven heeft 95% ervaring met mislukte veranderingstrajecten, 4 op de 10
werknemers is zijn/haar motivatie kwijt, maar 10% van trainingen wordt geïntegreerd in de dagelijkse
praktijk, etc. Om dergelijke kwesties te keren, worden strategieën, beleidsdocumenten, doelen opgesteld en
processen ingericht. En daarover weten veel wetenschappers, managers, organisatieadviseurs dan weer te
melden dat ‘het bedoelde’ en ‘het gerealiseerde’(ver) uiteenlopen. En om de brug te slaan tussen het
bedoelde en het gerealiseerde stellen we weer nieuwe strategieën, beleidsdocumenten op ….
“The world we have made, as a result of the level of thinking we have done thus far,
creates problems, we cannot solve at the same level of thinking,
at which we created them”
(Albert Einstein)
In balans komen met behulp van inzichten en inspiratiebronnen vanuit verschillende cultuur/wereldbeelden.
Wensen
Ontspannen Verbeelden
Waarderen Geloven
OOST ZUID
Ontknoopen Uiten
“Nieuwe ogen” “Verbeelden”
Ontvangen “Voorbereiden”
Netwerken
“Doen & volharden”
NOORD WEST
Volharden
Onderzoeken
Handelen Plannen
Beslissen
2

3. Doelgroep
Mensen in organisaties die of de noodzaak of het verlangen ervaren om zich persoonlijk verder te
ontwikkelen om zo meer impact te hebben voor zichzelf en de organisatie.
Resultaten: “Een resultaat is de uitkomst van een juist doorlopen proces op basis van een wens”.
Uw persoonlijke wens vormt het uitgangspunt voor het resultaat dat hieruit voortvloeit. Wij begeleiden u met
maatwerk in het proces hier naar toe.
“The Art of Being”; wensgestuurd en gestructureerd stappen zetten om in balans te komen:
• In emotie, energie en motivatie
• Van mens én organisatie
Compositie “The Art of Being”
Ouverture
In de ouverture, van 4 uur, nemen we u in vogelvlucht mee in de achtergronden en opzet van dit
ontwikkelingsprogramma. Het programma is mede gebaseerd op de Creatie Emotie Navigatie Systeem
methode van Marinus Knoope, de CEC-methode van Bart Frumau-Luckman, uitgangspunten vanuit de
“Appreciative Inquiry” benadering (David Cooperrider) en kent specifieke leeruitgangspunten vanuit “organic
learning” (Tiny van Dulmen) en een “traject gedreven aanpak” (Thierry Maes).
Intakegesprek
Inventarisatie ontwikkelingsvraagstuk in een 1 op 1 gesprek met de trainers/coaches van het
ontwikkelprogramma. We gaan een eerste stap zetten: Welke wensen heeft u? Welke persoonlijke en/of
organisatie ontwikkelingsvraagstukken houden u vandaag de dag bezig? Welke (deel)oplossingen heeft u
uitgeprobeerd en met welke mate van succes? Tevens aandacht voor uw persoonlijke leerstijl; op welke
wijze leert u het meest? Daarnaast staan we stil bij verwachtingen, over en weer, om deelname aan het
ontwikkelingsprogramma succesvol te maken.
3

4. Blok 1 Het Oosten; “Waarnemen”
Resultaat blok 1: Aan het einde van het eerste blok heeft u de voorwaarden expliciet om uw échte wensen
naar boven te laten komen. Dit waarborgt eigen-gedragen keuzes.
“De ware ontdekkingsreis is geen speurtocht naar nieuwe landschappen,
maar het waarnemen met nieuwe ogen”
(Marcel Proust)
Ontknopen – waarderen – ontspannen – wensen
In het eerste blok “Het Oosten” gaan we:
• Ontknopen. Op zoek naar uw ware ik. Wat maakt u uniek en bijzonder? Hoe verhoudt u zich op de lijn
van autonoom (willen en kunnen) zijn versus deel van het geheel (willen, kunnen of moeten) zijn? We
zetten reflectieoefeningen in.
• Waarderen. Hierbij hanteren we de slogan “Alles wat je aandacht geeft, groeit”. We gaan aan de hand
van delen uit het gedachtegoed van Appreciative Inquiry (AI) uw persoonlijke en/of
organisatievraagstukken benaderen. AI staat voor een waarderende oftewel groeibenadering. Een van
de centrale uitgangspunten van AI is dat de kiemen van de gewenste toekomst nu reeds aanwezig zijn.
Nadere toelichting Appreciative Inquiry
Appreciative Inquiry is te zien als tegenhanger van de gangbare benaderingswijzen voor
‘problemen’. In de gangbare benadering is de focus gericht op tekortkomingen, op datgeen
wat er niet is, dat wat ontbreekt en daarvoor worden oplossingen gegenereerd, die
vervolgens geïmplementeerd dienen te worden. Kenmerkend voor deze benadering is dat
‘de oplossing(en)’ van “buiten” de probleemeigenaar afkomstig zijn. AI richt zich op datgeen
wat wel is, hoe klein dan ook, om van hieruit verandering in werking te zetten.
Op deze manier geven we invulling aan de slogan “leren te waarderen – waarderen te leren”. We besteden
vervolgens aandacht aan Csiksenzetmihalyi’s “Flow” met verschillende opdrachten en oefeningen.
Nadere toelichting Csiksenzetmihalyi’s “Flow”
Flow refereert aan een mentale toestand waarin een persoon volledig opgaat in zijn of haar
bezigheden. Flow wordt gekenmerkt door op de betreffende acties gerichte energie en
activiteit, volledige betrokkenheid daarbij, alsmede het feit dat men de activiteiten succesvol
uitvoert.
• Ontspannen. In dit programmaonderdeel werken we vooral met meditatie-oefeningen. De spreuk die
we inzetten: ”Het glas moet eerst leeg zijn, voordat je het kunt vullen”.
• Wensen. Aan het einde van het eerste blok zijn de voorwaarden geschapen om uw echte wensen naar
boven te laten komen. U heeft concrete technieken gekregen om uw eigen wens (of die van uw
medewerkers) te achterhalen. Ons criterium; “Een echte wens is positief geformuleerd”. En onze
stelregel; “Houd je niet langer bezig met wat je allemaal niet meer wenst. ... Op weg naar succes is het
belangrijk dat je bij het denken en praten over je wensen beperkt tot het benoemen van wat je wél
wenst”
4

5. Blok 2 Het Zuiden: “Creëren”
Resultaat blok 2: Aan het einde van het tweede blok bent u in staat uw persoonlijke wensen te
concretiseren en deze ook concreet te uiten. Hierdoor bent u (nog meer) regisseur van uw eigen
ontwikkeling.
“Logica brengt je van A naar B.
Verbeelding brengt je overal”
(Albert Einstein)
(Wensen) – verbeelden – geloven - uiten
In het twee blok “het Zuiden” pakken we de draad op bij:
• Uw Wensen. De vraag “Welke wensen heeft u (her)ontdekt? wordt teruggekoppeld aan het proces dat
u tot dusverre doorlopen heeft.
• Verbeelden. We gaan aan de slag met “de kracht van het verbeelden”. De slogan hierbij is “Een beeld
zegt meer dan duizend woorden”. Met behulp van diverse creativiteitstechnieken gaan we uw wensen
‘handen en voeten’ geven. We stellen hierbij uiteindelijk de vraag: hoe verhoudt u zich op de lijn van
fantasie (idealiseren, nostalgie) versus werkelijkheid (nuchter, aards)? En wat betekent dit antwoord
voor uw dagelijkse handelingsrepertoire?
• Geloven. We zetten de volgende slogan in ”Geloven is geen garantie, het bevordert wel uw kansen”.
We pakken, met behulp van een korte en krachtige methode, de laatste vragen van ‘het verbeelden’ op
in relatie met het hebben van geloof, (zelf)vertrouwen in het eigen kunnen en zijn.
• Uiten. Aan het einde van het tweede blok bent u in staat uw persoonlijke wensen concreet te uiten. U
bent volledig een regisseur van uw eigen ontwikkeling geworden.
Blok 3 Het Westen: “Ontdekken”
Resultaat blok 3: Aan het einde van het derde blok bent u in staat beslissingen te nemen waarmee u de
juiste vervolgstappen kunt zetten.
“Als je doet wat je altijd deed,
zul je krijgen wat je altijd kreeg”
(Uiten) – netwerken – onderzoeken - plannen – beslissen
In het derde blok gaan we de strategie bepalen om het regisseurschap verder vorm te geven. We hanteren
als overkoepelende slogan één woord “kennissenmanagent”; hoe verbindt u mensen op basis van
gevraagde en te leveren kennis en ervaring om uw persoonlijke doelen te bereiken?
We gaan achtereenvolgens in op:
• Uiten. Presenteren, oftewel de kunst van het verleiden. Het gaat hier dus niet om
presentatievaardigheden, maar het zich begeven op de lijn van authentiek, levensecht versus
aangepast, voorkomend zijn.
5

6. • Netwerken. Het maken van verbinding met die mensen die u helpen bij het realiseren van uw
wens. Nabijheid zoeken, aandacht vragen versus afstand houden. Waar liggen uw kracht en
kunde?
• Onderzoeken. Het ontdekken. Zich begeven op de lijn van nieuw (creatief, experimenteren) versus
vertrouwd (structuur, richtinggevend). Waar gaat uw voorkeur naar uit? We dagen u uit zich, in de
groep als een ‘oen’ op te stellen (Oen = Open, Eerlijk en Nieuwsgierig). En we zetten ondermeer
werkvormen vanuit het improvisatietheater in.
• Plannen. Het navigeren. Zich begeven op de lijn van het volgen (flexibel zijn, laten leiden) of het
sturen (grenzen stellen, beheersen). Wat is uw (voorkeurs)stijl?
• Beslissen. Op intuïtie of weloverwogen? De lijn wordt verder vormgegeven door woorden als
moed, risicovol, impulsiviteit versus waakzaam, voorzichtig, kritisch). Wat kenmerkt uw kritieke
beslismoment(en)?
Blok 4 Het Noorden: “Realiseren”
Resultaat blok 4: U bent uw wens aan het realiseren.
“You don’t have to see the whole staircase,
just take the first step”
(Martin Luther King)
(Beslissen) – handelen – volharden – ontvangen
Het vierde en laatste blok. We pakken de omschrijving van het beoogde resultaat van het
ontwikkelingsprogramma erbij: “Een resultaat is de uitkomst van een juist doorlopen proces op basis van
een wens”. Waar staat u nu?
Voltallig, in intervisiegroepen en in individuele gesprekken nemen we de laatste stappen.
• (Beslissen. Einde 3e blok)
• Handelen. Wat heeft u de afgelopen periode gedaan, ondernomen? En bent u in balans (aan het
komen) tussen vitaliteit en rust, kunt u gedreven zijn maar ook vertragen?
• Volharden. Toewijding; doorzetten versus laten gebeuren. Focus aanbrengen, doelgericht zijn
versus aandacht verdelen. Bent u in balans (aan het komen)?
• Ontvangen. Absorberen; je laten raken of afschermen. Waardering (durven) oogsten versus
nuchter blijven. Bent u in balans (aan het komen)?
Coachingsgesprekken
Als deelcompositie van “the art of being” wordt een strippenkaart tbv 5 coachingsgesprekken aangeboden.
Te vaak blijven trainingen haken bij lossen inzichten en tips. “The art of Being” isgerciht op daadwerkelijke
resultaten op basis van uw wensen. Hiervoor beiden wij 1:1 bijeenkomsten aan om concrete persoonlijke
handvaten aan te reiken en te kunnen reflecteren op ervaringen in de dagelijkse praktijk.
6

7. Methodes
Het ontwikkelingsprogramma, gebaseerd op de ‘Creatiespiraal’ en de ‘CENS-methode’ van M. Knoope,
wordt vanuit het principe van ‘organic learning’ vormgegeven en kent hierbij een ‘traject gedreven’ aanpak.
Nadere toelichting organic learning
• Leren is geen lineair proces. Het heeft een dynamisch, organisch karakter. Elk
individu is uniek, heeft een eigen leerstijl, referentiekader, etc. Dit vraagt om
individueel leermaatwerk.
• Leren is een individueel proces; een ieder wordt uitgedaagd om regisseur van het
eigen leerproces te worden. Elke deelnemer draagt zelf verantwoordelijkheid voor
het eigen leerproces; waar sta ik, hoe en wat ontwikkel ik, hoe illustreer in mijn
ontwikkeling?
• Leren is het meest effectief samen met anderen. Kennis delen maakt van kennis
kunde.
• Drijfveren als verstrekpunt. “Alles wat je aandacht geeft, groeit”. Vertrekken vanuit
krachten en energie.
• Wederzijdse aantrekkelijkheid. Elkaars krachten (h)erkennen en uitnutten.
• Van feedback naar feedforward; van ‘gisteren’ naar ‘morgen’.
Nadere toelichting trajectgedreven aanpak
Focus op eerst haalbare situaties. Bekend zijn het vertrekpunt, de richting en het (globale)
einddoel. Welke eerst haalbare situatie is reëel? Met andere woorden welk (leer)doel kan als
eerste behaald worden? Om van daaruit weer de volgende stap te zetten!
eerstvolgende, doelsituatie
haalbare situatie
interventies
opgeloste
knelpunten
1
7

8. INVESTERING
Open inschrijvingen (excl. BTW, locatie Conclusion, Utrecht); groepsgrootte 8
Deelcompositie A: Ouverture kennismakingstarief 1.000 per groep
Deelcompositie B: Workshops 1.200 per persoon
Ouverture + Intake + 4 blokken cultuur/ wereldbeelden
Deelcompositie C: Coaching 1.950 per persoon
Intake + 5 coachingsgesprekken à 2 uur
Deelcompositie D: Workshops & coaching 2.700 per persoon
Ouverture + Intake + 4 blokken + 5 coachingsgesprekken à 2 uur
Maatwerk; offerte op aanvraag
Organisatie
Het programma wordt verzorgd door drs. Tiny van Dulmen (Human Capital Group) in samenwerking met
Bart Frumau-Luckman MBA (2BArt)
Voor meer informatie
Drs. Tiny van Dulmen
Human Capital Group
www.hucag.nl
tvdulmen@hucag.nl
06-46 07 14 42
Bart Frumau-Luckman MBA
2BArt Coaching
www.2Bart.nl
info@2BArt.nl
06-19 19 33 99
8