1. ΢τρες και
τρόποι
διαχείρισης του
Μαριάννα Α. Γλιαρμή
΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας
ΜΑ in Clinical-Counseling Psychology
BTEC 5 – Διαχείριση Μαθησιακών
Δυσκολιών
BTEC 5 – Διαχείριση Παιδιών με
΢υναισθηματικές και ΢υμπεριφορικές
Δυσκολίες
Δεκέμβριος 2012

2. Σι είναι το στρες;
 Σο στρες είναι η αντίδραση του οργανισμού σε μια αλλαγή που απαιτεί
φυσική, πνευματική ή συναισθηματική προσαρμογή ή ανταπόκριση.
 Σο στρες μπορεί να προέλθει από οποιαδήποτε κατάσταση ή σκέψη που
προκαλεί αισθήματα απογοήτευσης, θυμού, νευρικότητας ή άγχους.
 Σο στρες προκαλείται από έναν υπαρκτό παράγοντα ή ερέθισμα που
ονομάζεται «στρεσογόνος».
 Σα ερεθίσματα μπορεί να είναι φυσικά, ψυχικά, γνωστικά και
συναισθηματικά.
 Σο στρες είναι ο μηχανισμός προετοιμασίας και προστασίας του
οργανισμού για καταστάσεις κινδύνου. Μέσω αυτού, κινητοποιούνται
όλα τα συστήματα του οργανισμού έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η
αντιμετώπιση της απειλής και κατ’ επέκταση η επιβίωση του.
 ΑΝΣΙΔΡΑ΢Η ΠΑΛΗ (fight) ή ΥΤΓΗ (fly)
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

3. Κίνδυνος ή Απειλή
΢τρες
Πάλη (fight) Υυγή (Fly)
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

4. Είναι πάντα κακό το στρες;
 Σα φυσιολογικά επίπεδα στρες μπορούν να
βελτιώσουν τις επιδόσεις και την αποδοτικότητα
μας, μιας και μέσω αυτού κινητοποιούμαστε για
δράση.
 Όταν όμως το στρες εμφανίζεται σε τέτοιο βαθμό
ώστε να προκαλεί δυσλειτουργικότητα τότε η
κατάσταση δυσχεραίνει. Όταν η αγωνία και η
αβεβαιότητα, συνδυάζονται με έντονη δυσφορία
και έντονα σωματικά προβλήματα τότε μπορεί να
εμφανιστούν κρίσεις άγχους ή κρίσεις πανικού.
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

5. ΢τρες & Άγχος.
Ποια η διαφορά;
 ΢ΣΡΕ΢ Αίσθημα πίεσης, αγωνίας
ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΟΣΗΣΑ
 ΆΓΦΟ΢ Αίσθημα φόβου, δυσφορίας
ΔΤ΢ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΟΣΗΣΑ
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

6. Σα είδη του στρες
 Οξύ στρες: προκαλείται από μία κατάσταση έντονη που μόλις προηγήθηκε (π.χ.,
συνέντευξη για δουλειά) ή που άμεσα επίκειται (π.χ., ραντεβού με κάποιον που μας
ενδιαφέρει). Θέτει το άτομο σε ετοιμότητα και μπορεί να προκαλεί μέχρι και ευχάριστη
ένταση, επαναλαμβανόμενο όμως εξαντλεί το άτομο.
 Επεισοδιακό οξύ στρες: οξύ στρες σε καθημερινή σχεδόν βάση. Σα άτομα αυτά είναι
σαν να βρίσκονται διαρκώς «στην πρίζα». Προκαλεί έντονα σωματικά συμπτώματα
(π.χ., καρδιακές παθήσεις, έλκος) και προβλήματα στην συμπεριφορά (π.χ.,
επιθετικότητα, ξεσπάσματα).
 Χρόνιο στρες: το άτομο βρίσκεται μόνιμα σε μία κατάσταση στρες, την οποία μέσα
από τον χρόνο συνηθίζει ως αναπόσπαστο μέρος της ζωής του. Η ζωή τού φαίνεται
«μίζερη» και στάσιμη. Σο άτομο φθείρεται σωματικά και ψυχικά και νοιώθει δυστυχισμένο
και ανικανοποίητο. Σα αποτελέσματα αυτού του τύπου στρες είναι αρκετά σοβαρά,
καθώς μπορούν να καταλήξουν σε σημαντικά σωματικά ή ψυχικά προβλήματα.
 Αγχώδεις διαταραχές: Σο άγχος θεωρείται παθολογικό εάν δημιουργεί πρόβλημα στην
καθημερινή λειτουργικότητα , στην επίτευξη επιθυμητών στόχων ή στη συναισθηματική
ηρεμία του ατόμου - οπότε και έχουμε κάποια Αγχώδη Διαταραχή .
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

7. ΢υχνές αιτίες στρες
Επαγγελματική Οικονομικά Οικογενειακές ΢υναισθηματική Κοινωνική
αποκατάσταση προβλήματα σχέσεις Ισορροπία αποδοχή
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

8. Πως θα το αναγνωρίσω;
•χρόνια εξάντληση - κούραση, κόπωση, αίσθηση εξάντλησης
•συχνοί πονοκέφαλοι και γαστρεντερικές ενοχλήσεις
•απώλεια βάρους ή απότομη αύξηση βάρους
Ενδείξεις στο •υπνηλία και αίσθημα θλίψης
σώμα
•κομμένη αναπνοή
•να είσαι καχύποπτος για πράγματα και καταστάσεις
•να νιώθεις ανήμπορος και αβοήθητος
Ενδείξεις στη •κριτική στον εαυτό σου γιατί ανέχεσαι τις απαιτήσεις των άλλων
σκέψη
•θυμός με όσους έχουν απαιτήσεις
•κυνισμός, αρνητικότητα, αβεβαιότητα
Ενδείξεις στη •εκρήξεις θυμού για ασήμαντα πράγματα
συμπεριφορά
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

9. Πώς εκδηλώνεται το stress;
Υυσικά συμπτώματα Κοινωνικές εκδηλώσεις ΢κέψεις
• Αυξημένες αισθήσεις • Ντροπή • ΢υχνή ανησυχία
• Σαχυκαρδία • Εσωστρέφεια • Υόβος «για το
• Πόνος στον θώρακα • Νευρικότητα χειρότερο»
• Πονοκέφαλος • Υόβος ντροπής • Υόβος τρέλας
• Ιδρωμένες παλάμες • Υόβος δημόσιας • Υόβος θανάτου
• Κόπωση έκθεσης • «και αν..»
• Διαταραχές ύπνου • Τπερευαισθησία • Τπερανάλυση
• Εμμονή στα λάθη • Βαθιά σκέψη
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

10. Διαιώνιση αρνητικών
επιπτώσεων του στρες
Ανήσυχες
σκέψεις
Δημιουργείται ένας
«Φαύλος κύκλος»
΢ωματικά
΢τρες
συμπτώματα
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

11. Διαχείριση stress
Διαχείριση
δυσλειτουργικών
πεποιθήσεων και
σκέψεων
Διαχείριση Διαχείριση
δυσλειτουργικών φυσικών
συμπεριφορών συμπτωμάτων
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

12. Διαχείριση δυσλειτουργικών
σκέψεων και πεποιθήσεων
 Εντοπίζω την σκέψη που μου προκαλεί στρες.
 Σην αξιολογώ. Πόσο ευσταθεί; Είναι στο
παρόν χρήσιμη; Μπορώ να κάνω κάτι για
αυτό; ΢τηρίζεται σε γεγονότα; Μήπως
χρησιμοποιώ αρνητικούς τύπους σκέψης*;
 Εφόσον την αξιολογήσω, είτε την απορρίπτω
ως δυσλειτουργική και την επαναπροσδιορίζω
θετικά είτε βρίσκω τρόπο επίλυσης του
προβλήματος.
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

13. Διαχείριση συμπεριφοράς
 Σεχνικές επίλυσης προβλημάτων
 Σεχνικές απόσπασης προσοχής
 Σεχνικές διαχείρισης θυμού
 Σεχνικές διαχείρισης χρόνου
 Ασκήσεις Διεκδικητικής ΢υμπεριφοράς
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

14. Διαχείριση φυσικών
συμπτωμάτων
 Ασκήσεις χαλάρωσης
 Ασκήσεις αυτοσυγκέντρωσης
 Νευρομυϊκή χαλάρωση
 Διαφραγματικές αναπνοές
 Υυσική άσκηση
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

15. Επίλογος
Αίσθημα ανησυχίας ή δυσφορίας
Εντοπίζω τι μου προκαλεί αυτά τα
συναισθήματα
Μπορώ να κάνω κάτι;
Μάλλον ΝΑΙ Μάλλον ΟΦΙ
Κύρια δραστηριότητα: Κάνω κάτι για να Κύρια δραστηριότητα: Υροντίζω να ηρεμήσω
αντιμετωπίσω το πρόβλημα ή την κατάσταση που (π.χ., χαλάρωση, διαφραγµατική αναπνοή) και,
µου προκαλεί δυσφορία (π.χ., εφαρμόζω τις αν ταιριάζει ή βοηθά, διερευνώ, εντοπίζω και
τεχνικές επίλυσης προβλήματος, διαχείρισης τροποποιώ τυχόν δυσλειτουργικά γνωσιακά
χρόνου κ.λπ.). σχήματα ή αυτόματες σκέψεις.
Παράλληλα: Υροντίζω να ηρεμήσω (π.χ., Παράλληλα: Διερευνώ την πιθανότητα να μπορώ
χαλάρωση, διαφραγµατική αναπνοή) και να κάνω κάτι, για κάποια έστω πλευρά της
διερευνώ, εντοπίζω και τροποποιώ τυχόν κατάστασης (αν αυτό είναι δυνατό) και πράττω
δυσλειτουργικά γνωσιακά σχήματα ή αυτόματες ανάλογα.
σκέψεις.
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

16. Όταν έχω άγχος είναι επειδή ζω
στο μέλλον. Όταν έχω κατάθλιψη
είναι επειδή ζω στο παρελθόν.
Ανώνυμος
Ας ζήσουμε στο
παρόν για μια ζωή
καλύτερη, υγιέστερη
και πιο αποδοτική!
΢ας ευχαριστώ πολύ!
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας

17. Πηγές
 Σεχνικές Διαχείρισης του ΢τρες. Τλικό Παρέμβασης., Ευάγγελος Φ.
Καραδήμας, Ινστιτούτο Έρευνας και θεραπείας της ΢υμπεριφοράς.
 Εργαστήριο Χυχολογικής ΢υμβουλευτικής Υοιτητών, Εθνικό και
Καποδιστριακό πανεπιστήμιο Αθηνών http://www.skf.psych.uoa.gr/
 Wikipedia, Άγχος
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%B3%CF%87%CE%BF%CF%82
Γλιαρμή Μαριάννα - ΢ύμβουλος Χυχικής Τγείας