1. MUNDUKO KLIMAK
Elementuak eta faktoreak
Klimak
Klimogramak

2. ELEMENTUAK
ATMOSFERAKO ZIRKULAZIO OROKORRA
TENPERATUAK
PREZIPITAZIOAK

3. ATMOSFERAKO
ZIRKULAZIO OROKORRA

10. TENPERATURAK

11. Tenperaturak
Atmosferako aireak zenbateko beroa duen
adierazten dute. Gradutan neurtzen da eta
neurgailua termometroa dugu.
Tenperaturen aldetik, Lurran hiru zonalde
bereizten ditugu:
•Beroa (Tropikoea artekoa)
•Epela (Tropikoen eta Zirkuluen artekoak)
•Hotza (Zirkuluen eta Poloen artekoa)

12. ZERGATIK EGITEN DU BERO
HANDIEN EKUADORREAN?

15. UDA
UDABERRIA-UDAZKENA NEGUA

16. ZCIT: TROPIKOEN ARTEKO KONBERGENTZIA ALDEA
TAKA-k (ZCIT) EKUADOR TERMIKOA ADIERAZTEN DU
UDAN IPARRALDERUNTZ DESPLAZATU EGITEN DA.
NEGUAN, BERRIZ, HEGOALDERUNTZ

17. TAKAren kokapena urtarrilan

18. TAKAren kokapena uztailan

19. NEGUAN

20. UDAN

21. UDAN

22. NEGUAN

24. Latitude berdineko puntu guztiek
tenperatura berdina dute?
(Tenperaturaren faktoreak:
Latitudea
Kontinentaltasuna
Altuera)

26. PREZIPITAZIOAK

27. ZERGATIK EGITEN DU
EURIA?

28. AIRE-MASAK IGOTZEKO ARRAZOIAK
•
•
•
•
KONBERGENTZIA (TAKA)
KONBEKZIOA
FRONTE POLARRA
OROGRAFIA

29. Euri konbergenteak

30. Euri Konbektiboak

33. MENU

34. KLIMAK

35. Lurreko klimen mapa

38. Tropikoen arteko urtaroen dinamika
Uda
Urtaro hezea
Basamortua
Negua
Urtaro lehorra
Tropikal
Ekuatorial
Tropikal
(Sabana)
(Baso-ohiana)
(Sabana)
Basamortua

39. Fronte Polarraren bilakaera TAKAren desplazamenduaren ondorioz

41. Lurreko klimen ezaugarriak (Taula)

42. Zonalde Beroa
Ekuatoriala
Tropikala
Basamortua

43. Klima ekuatorialaren klimagrama
• BBT>25º
• OT<3º
• Tenperaturak altuak
eta erregularrak
• Pmm>1500mm
• Erregularrak
• Máximoak
ekinozioetan
• Paisaia: Baso-Oihana

44. Klima tropikalaren klimagrama
• BBT>25º
• OT 3-5º
• Tenperaturak altuak
eta erregularrak
• Pmm>1000mm
• Urtaro lehorra
neguan. Gero eta
zabalagoa da
latitudean igo ahala.
• Paisaia: Sabana

45. Basamortuko klimaren
klimagrama
•
•
•
•
•
•
•
BBT>22º (bai 18-22º artekoa
ere)
OT 5-15º artekoa (Basamortu
hotzetan altuagoa da >15º)
Tenperaturak altuak urtean
zehar
(Basamortu hotzetan udan
bakarrik)
Ez dago negurik (Basamortu
hotzetan ezik)
Pmm<300mm
Paisaia: Landaretza eza edo
landare xerofilak (Kaktusak...)
Salbuespena: Oasis-ak

46. Klima Beroak
Laburpena
Klima mota
BBT
HT
Pmm
H.Idorrak
Ekuatoriala
+25º
0-3º
+1500
Ez(1-4)
Tropikala
+25º
3-5º
+800
Bai (5-9)
Basamortukoa
+22º
5-15º
-300
Urte osoa
1. Prezipitazioen erritmoa eta mailakatzea TAKAren
oszilazioaren
araberakoak
2. Basamortuan Goi-presioen guneen eraginpean urtean zehar.
3. Landaretza: Eurien araberako mailakatuta:
Baso-oihana-sabana-basamortua

47. Zonalde Epela
Mediterranearra
Txinatarra
Ozeaniarra
Kontinentala

48. Klima mediterraneoaren klimagrama
•
•
•
•
•
BBT>15º
OT 10-15º artekoa
Benetako uda
Negurik ez
Pmm 300-800mm.en
artekoa
• Urtaro lehora UDAN
(Klima bakarra)
• Pmm maximoak
Udazkenan (Penintsulan)
edo neguan.
• Paisaila: Artea eta
artelatza. Garriga

49. Klima txinatarren klimagrama
•
•
•
•
•
•
•
•
•
BBT>15º
OT 10-15º artekoa
Benetako udarik bai
Benetako negurik ez (Goi
latitudetan ezik)
Pmm>º1000mm
Urtaro lehorrik ez
Maximo oso nabarmena
udan
Minimoak neguan
Paisaia: Mistoa (Tropikala
eta Mediterranearra)

50. Klima ozeanikoaren klimagrama
•
•
•
•
•
•
•
•
•
BBT 6-15º artekoa
HT<15º (+/-10º)
Benetako udarik ez
Benetako negurik ez
Pmm>800mm
Urtaro lehorrik ez
Maximoa neguan
Minimoa udan
Paisaila: Pagoa, haritza
(Hosto erorkorra)

51. Klima kontinentalaren klimagrama
•
•
•
•
•
•
•
•
BBT 6-15º artekoa
OT handia (>15º)
Benetako udarik ez/bai
BenetaKO NEGURIK BAI
Pmm 300-800mm
Urtaro lehorrik ez
Paisaia: Koniferak (Taiga)
-hosto iraunkorreko basoa-

52. Klima mota
BBT
HT
Pmm
H.Idorrak
Mediterranearra
15-22º
5-15º
300-800
UDAN
Ozeaniarra
8-15º
5-15º
+800
EZ
Kontinentala
5-15º
+15º
300-800
EZ
Txinatarra
15-22º
5-15º
+800(Udan)
EZ

53. Zonalde Hotza
Polarra
Polar Hezeak

54. Klima polarraren klimagrama
•
•
•
•
•
•
BBT<6º
OT>15º
Benetako udarik ez
Benetako negurik bai
Pmm urriak (<300mm)
Urtean zehar nahiko
erregularrak
• Paisaia: Ez (Izotz iraunkorrak)
Udan tenperatura 4ºtik
gorakoak badira, izotza urtu
egiten da eta eta tundra
deituriko paisaia garatzen da.
• Tundra agertzen den tokietan
baldintzak ez dira hain
muturrekoak.

55. Polar Hezea

56. Klima mota
BBT
HT
Pmm
H.Idorrak
Polar Hotza
-0º
>15º
0-300
Bai
Polar Hezea
<5º
>15º
+800
Ez

57. Paisaiak

58. Oihanak

59. Sabana

60. Basamortua

61. Zona epelak
1. Koniferoen basoa. 2. Urtegia. 3. Errepidea. 4. Tunela. 5. Herria
mendiaren ondoan. 6. Landa-eremuko industria. 7. Soro irekiak.
8. Hosto erorkorreko baso bakandua. 9. Zerrategia. 10. Soro hesituak.
11. Industria hiriaren kanpoaldean. 12. Hiri handia. 13. Higadura.
14. Baso mediterraneoa. 15. Turismoa. 16. Mahastia. 17. Olibadia.
Zona hotza

62. Goi-mendia
1. Laiotza. 2. Egutera. 3. Orratz malkartsuak. 4. Glaziarra.
5. Harritzak. 6. Koniferoen basoa. 7. Hosto erorkorreko basoa.
8. Larrea. 9. Soroak. 10. Abeltzaintzako ustiategia. 11. Zerrategia.
12. Eski-estazioa. 13. Urtegia. 14. Zentral
hidroelektrikoa.

63. Zona polarrak
Betiereko izotzak

64. Klima-zonen eta biztanleriaren banaketaren arteko alderaketa

65. Klimogramak

67. Klimagrama (2)
• Kakuluak:
– Tenperaturak:
•
•
•
•
BBT= t1+t2+...t12/12
HT: Hilabete berotsuena-hilabete hotzena
Uda: Bai/Ez (Hilabete beroena>22º)
Negua: Bai/Ez (Hilabete hotzena<6º)
– Prezipitazioak:
•
•
•
•
Pmm=Pmm1+Pmm2+...Pmm12
Hilabete lehorra:Bai baldin eta P<2T
Maximoa (Urtaroa)
Minimoa: (Urtaroa)

68. Komentarioa
1. pausoa: Zonalde klimatikoa
Zer hartu behar dugu kontutan? BBT
•
Baldin eta BBT>22º orduan klima beroa da
•
BBT>6º eta <22º Klima epela
•
BBT<6º Klima hotza
2. pausoa:
Behin jakinda zer zonaldekoa den, zerrendatu behar ditugu zonalde
bakoitzeko barietateak:
•
Beroa: Ekuatoriala, Tropikala, Basamortua
•
Epela: Mediterranearra, Txinatarra, Kontinentala eta Ozeaniarra
•
Hotza: Polarra, Menditarra (Basamortu hotza)

69. 3.pausoa: Klima identifikatu
•
Beroa:
– Ekuatoriala: Ez du urtaro lehorrik
– Tropikala: Neguko lehortea
– Basamortu: Ia hilabete guztiak lehorrak
•
Epela
– Mediterranearra: Udako lehortea
– Ozeaniarra:
• Hezea (pmm>800mm)
• HT txikia (HT<15º)
• Urtaro lehorrik ez (bi hilabete baino gehiago)
– Kontinentala
• Pmm>500mm
• HT>15º
• Benetako negua
– Txinatarra
• Hezea (Pmm>800mm)
• HT 10-15º artean
• Udako maximoa
•
Hotza
– Polarra
• Hezea ala lehorra

70. Komentario (III)
Bukaera
• Indentifikaturiko klimaren deskribapena
• Paisajea (Klima mota horri dagokion paisajea)