3. ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Είμαι του ήλιου η θυγατέρα
Η πιο απ’όλες χαϊδευτή,
Χρόνια η αγάπη του πατέρα
Σ’αυτόν τον κόσμο με κρατεί.
Όσο να γύρω νεκρωμένη
Αυτόν το μάτι μου ζητεί.
Ειμ’ η ελιά η τιμημένη.
Όπου κι αν λάχω κατοικία
Δε μ’ απολείπουν οι καρποί,
ως τα βαθειά μου γηρατεία
Δε βρίσκω στη δουλειά ντροπή..
Μ’έχει ο Θεός ευλογημένη
Κι είμαι γεμάτη προκοπή.
Ειμ’ η ελιά η τιμημένη.
Φρίκη ερημιά νερό σκοτάδι
Τη γη εθάψαν μια φορά
Εμε, ζωής φέρνει σημάδι
Στο Νώε η περιστερά.
Όλης της γης ειχα γραμμένη
Την ομορφάδα, τη χαρά.
Ειμ’ η ελιά η τιμημένη.
Εδώ στον ίσκιο μου αποκάτου
Ηρθ’ ο Χριστός ν’ αναπαυθεί
Κι ακούστήκ’ η γλυκιά λαλιά του
Λίγο προτού να σταυρωθεί.
Το δάκρυ του δροσιά αγιασμένη
Έχει στη ρίζα μου χυθεί.
Ειμ’ η ελιά η τιμημένη.
Και φως πραότατο χαρίζω
Εγώ στην άγρια τη νυχτιά
Τον πλούτο πια δε τον φωτίζω
Συ μ’ευλογείς φτωχολογιά.
Κι αν απ’ τον άνθρωπο διωγμένη
Φέγγω μπροστά στην Παναγιά.
Ειμ’ η ελιά η τιμημένη.
4. ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ
•Η ελιά κρασί δε βγάζει.
•Πέρασε της ελιάς τα φαρμάκια.
•Του χάρισαν της ελιάς το μέσα και του αβγού το απ’ έξω.
•Λάδι βρέχει κάστανα χιονίζει.
•Κλήμα του χεριού σου κι ελιές απ’ τον παππού σου.
•Η ελιά είναι κυρά κι όποτε θέλει κάνει.
•Ξεφόρτωσέ την, την ελιά να σε φορτώσει λάδι.
•Βάλε ελιά για το παιδί σου και συκιά για τη ζωή σου.
•Απ’ τον θέρο ως τις ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές.
•Έχουμε ελιές και ελήδια έχουμε κι αγρηλίδια.
•Του έβγαλε το λάδι.
•Μη ρίχνεις λάδι στη φωτιά.
5. Η διατροφική αξία του
ελαιόλαδου
To ελαιόλαδο
περιέχει ‘καλά’ -
ακόρεστα λιπαρά,
λιποδιαλυτές
βιταμίνες
(βιταμίνη E) και
αντιοξειδωτικά
συστατικά, όπως
πολυφαινόλες.
7. Η διατροφική αξία του ελαιόλαδου
συνέχεια
Το ελαιόλαδο δεν κατέχει
τυχαία τόσο σημαντική
θέση στη μεσογειακή
διατροφή. Η διατροφική
του αξία ήταν αυτή που
ανέδειξε τη σημασία του
στην καθημερινότητά μας
και μιλώντας για τη
διατροφική του αξία
αναφερόμαστε στην
περιεκτικότητά του σε
‘καλά’ - ακόρεστα
λιπαρά, σε λιποδιαλυτές
βιταμίνες (βιταμίνη E) και
σε αντιοξειδωτικά
συστατικά, όπως οι
πολυφαινόλες.
8. Το αγνό ελαιόλαδο έχει μαλακτικές,
ενυδατικές και αντισηπτικές ιδιότητες,
χρησιμοποιείται πολλαπλώς και είναι
ιδιαίτερα αποτελεσματικό.
9. Παροιμίες και φράσεις για
το λάδι
Περνάω με ψωμί κι ελιά.
Η αλήθεια και το λάδι, βγαίνουν από πάνω.
Βγαίνω λάδι.
Όσο πιο πολύ παλιώνει η ελιά, τόσο πιο πολύ
καρπίζει.
Πρώτο θεμέλιο του σπιτιού: ψωμί, κρασί και λάδι.
Σαν το λάδι με το ξύδι.
Η τέχνη θέλει μάστορα κι η φάβα θέλει λάδι.
Μην κάνεις λαδιές.
Λίγο - λίγο το λαδάκι κι είναι ο χρόνος πηγαδάκι.
10.
11. Το λεξικό της ελιάς
Μαξούλ’ :Η ποσότητα τις ελαιοσυγκομιδής.
Π.χ.: «Φέτους είχαμε πουλιύ μαξούλ’ « λέει ο
παππούς, δηλαδή πολλές ελιές.
Κιούπ»: Μεγάλο πήλινο δοχείο όπου βάζουμε το λάδι,
αλλιώς και «Σφίδα» (πιθάρι).
Ραβδιστές: Αυτοί που τινάζουν με ραβδιά τα κλαδιά
μιας ελιάς για να πέσει ο καρπός στα δίχτυα.
Μαζώχτρες: Οι γυναίκες που μαζεύουν τις ελιές που
πέφτουν από το δέντρο.
Μόδι: Όπως λέμε, «Θέλω ένα κιλό ζάχαρη», έτσι λέμε
και «έχουμε δέκα μόδια ελιές.
Πρόκειται για μονάδα μέτρησης βάρους. Το ένα μόδι
ισούται με 640 κιλά.
Τέμπλα: Μακρύ ραβδί, με το οποίο ραβδίζουμε,
δηλαδή χτυπάμε τα κλαδιά του ελαιόδεντρου για να
πέσουν οι ελιές.
Σαλβάρ’: Ειδικό «παντελόνι» που φορούσαν παλιά οι
γυναίκες όταν μάζευαν ελιές.
