2. Bir varlığın canlı olabilmesi için bazı özellikleri taşıması
gerekmektedir.
Canlıların Ortak Özellikleri
3. Hücresel Yapı
Beslenme
Solunum
Metabolizma
Organizasyon
Hareket
Canlıların Ortak Özellikleri
Çevresel Uyarılara
Tepki
Üreme
Boşaltım
Büyüme
Adaptasyon
4. Hücresel Yapı
Tüm canlılar yapısal ve
işlevsel bakımdan en küçük
birim olan hücre veya
hücrelerden meydana gelir.
• Hücreler yapısına göre
prokaryot ve ökaryot olmak
üzere ikiye ayrılır.
5. Beslenme
Tüm canlılar metabolik aktivitelerini devam
ettirebilmek için besin maddelerine ihtiyaç
duyar.
Ototrof organizmalar inorganik maddeleri
kullanarak kendi besinlerini üretebilen
canlılardır.
Mantar ve hayvan gibi canlılar ise kendi
besinlerini üretemezler. Heterotrof olarak
adlandırılan bu canlılar, besin ihtiyaçlarını
diğer canlıları yiyerek karşılar.
6. Solunum
Canlılar yaşamlarını sürdürürken gerekli
olan enerjiyi besinlerde depo edilen
kimyasal bağ enerjisinden karşılar.
Bu enerjinin açığa çıkarılma sürecine
solunum denir.
Hücrelerde oksijenli ve oksijensiz olmak
üzere iki çeşit solunum gerçekleşir.
7. Metabolizma
Hücrede meydana gelen yapım ve yıkım tepkimelerinin tamamına
metabolizma denir.
Metabolizma ikiye ayrılır.
• Anabolizma (Özümleme): Basit moleküllerin birleştirilerek daha
karmaşık moleküllerin sentezlenmesidir
• Katabolizma (Yadımlama): Kompleks moleküllerin daha basit
moleküllere parçalanmasıdır.
8. Organizasyon
• Organizma: Organizmalar kendi türüne
özgü yaşamsal özellikler
Organ: Yaprak akçağacın organlarından
biridir.
• Doku: Hücreler belirli görevleri üstlenmek
üzere özelleşip farklılaşarak akçağacın
dokularını oluşturur.
• Hücre: Akçaağaç çok sayıda hücreden
oluşur. Hücreler organellere sahiptir.
• Organel: Kloroplast, fotosentezin
gerçekleştiği organeldir.
• Molekül: Klorifili birçok atomdan oluşan bir
moleküldür ve bitkinin fotosentezine
katkıda bulunur.
10. Çevresel Uyarılara Tepki
Tüm canlılar çevreden gelen uyarılara
karşı tepki gösterirler
Örnek:
• Tatlı sularda yaşayan tek hücreli bir
canlı olan öglenanın fotosentez
yapabilmek için ışığa yönelmesi
• gözbebeklerimizin parlak ışıkta
küçülmesi.
11. Üreme
• Canlıların soylarını devam ettirebilmek için yeni bireyler
oluşturmasına üreme denir.
• Üreme, canlının kendi benzerini meydana getirmesidir.
• Eşeysiz ve eşeyli üreme olmak üzere ikiye ayrılır.
13. Büyüme
• Büyüme hücre kütlesinin artışı ile olur. Bir
hücreliler belli oranda büyüyünce ikiye
bölünüp ürer.
• Çok hücreli canlılarda ise büyüme doku
hücrelerinin bölünmesi ve hücre
kütlesinin artışı sonucu olur.
• Zigotta itibaren ergin birey oluncaya
kadar geçen sürece ise gelişme denir.
14. Adaptasyon
• Bir canlıların bulunduğu ortamda yaşama ve üreme şansını
arttıran kalıtsal özelliklerin tümüne adaptasyon denir.
• Örnek: Çöl gibi kurak bölgelerde yaşayan kaktüslerin iğne
yapraklı olması, bukalemunun bulunduğu ortama göre renk
değiştirmesi