Dr. Ercan Özdemir

1. SEMİNER DERSİ
Doç.Dr. Ercan ÖZDEMİR

2. Seminer nedir?
• Yüksek Lisans ve Doktora
öğrencilerinin, bilimsel araştırma
yapabilme, hakim olduğu bir
konuyu sunabilme ve topluluk
önünde konuşabilme yeteneğinin
geliştirilmesi programıdır
2

3. Seminer Dersinin Amacı
• Öğrencilerin araştırma yapma, yazılı rapor
hazırlama ve bilimsel sunum yapma
becerilerinin geliştirilmesi
• Teorik bilgilerle mesleki deneyimleri
arasında bağlantı kurmalarının
sağlanması
• Tez öncesi; bilimsel bir konuda bilgi
toplama, eleştirel okuma, araştırma
yapma, yazılı rapor hazırlama, kaynak
gösterme, vb. pratikleri kazanma
3

4. Seminer Sunum Kuralları
1)Öğretim üyesinin belirlediği tarihte
sunum yapmak esastır. Sunum
yapmayan öğrenci seminer
dersinden başarısız sayılır
2)Seminer konusunu seçen öğrenciler,
2 hafta içinde sunum içeriklerini MS
Word formatında hazırlar
3)Düzeltmeleri 1 haftada tamamlar
4

5. Seminer Sunum Kuralları
4) Sözlü sunum Powerpoint formatında hazırlanır. Sunum için 30 dk,
soru-cevap ve tartışma için 15 dk verilir
5) Öğrenci, sunumla birlikte ayrıntılı bir yazılı rapor sunar. Rapor tez
yazım kurallarına göre yazılır (MS Word). Rapor hazırlamayan
öğrenci başarısız sayılır
6) Kaynaklar, kaynak gösterme esaslarına uygun olarak belirtilir. Yazılı
raporlar 20-50 sayfa olmalıdır
5

6. Seminer İlke ve Standartları
• Öğrenci, Yüksek Lisans’ta en az bir ve Doktora
programında en az iki seminer sunmalıdır
• Seminerini sunmak için dönemlik seminer
dersinin en az %80’ni tamamlamış olmalıdır
• Seminer konuları lisansüstü tez konusuna
yönelik olabilir
• Belirlenen seminer konusu, Anabilim Dalı
tarafından enstitüye bildirilir
6

7. Seminer İlke ve Standartları
• Seminer çalışması tüm dinleyicilere
açık olarak sunulur
• Seminer, danışman ve bölüm
başkanı dahil toplam üç öğretim
üyesi tarafından değerlendirilir
7

8. Seminer İlke ve Standartları
• Değerlendirme Kriterleri:
• Konuya hâkimiyet
• Süreyi kullanabilme
• Sunum tekniği
• Dinleyici ile iletişim kurma
yeteneği
8

9. Seminer İlke ve Standartları
• Öğrenci, seminer metnini danışmana
seminerden bir hafta önce verir
• Seminer sunumundan sonra önerilen
düzeltmeler yapılır ve ilgili üyelere
seminer onay formu imzalatılır
• Seminer değerlendirme formu ise
sunumdan sonra her üye tarafından
doldurularak enstitüye bildirilir
9

10. Seminer Onay Formu
10

11. Seminer Değerlendirme Formu
11

12. Seminer İlke ve Standartları
• Seminer kitapçığı sunumdan en geç 15
gün sonra iki nüsha halinde enstitüye
teslim edilir
• Belirtilen süre içerisinde seminer
kitapçığını teslim etmeyen öğrenci
başarısız kabul edilir
• Bir sonraki dönemde dersi tekrar
almak zorundadır
12

13. SEMİNER İÇERİĞİ
• Bir seminer üç ana bölümden oluşur:
1) Ön Sayfalar
 İç kapak sayfası
 Kabul ve onay sayfası (seminer sonrası eklenecektir)
 İçindekiler
 Simgeler ve Kısaltmalar Dizini
 Şekiller Dizini
 Çizelgeler Dizini
2) Seminer Metni (başlık -ingilizce başlık, özet-abstract, giriş,
ana metin ve sonuç)
3) Kaynaklar
13

14. 1) Ön Sayfalar
Seminer Onay Sayfası:
• Bu sayfa, seminer sunumu sonrası üyeler tarafından önerilen
düzeltmeler yapılıp ilgili üyelerce imzalandıktan sonra eklenir
• Seminer onay formu örneğe uygun olarak hazırlanmalıdır
14

15. 2) Seminer Metni
Seminer raporu nasıl yazılmalıdır?
Seminer raporu bölümleri:
1) Özet
2) Giriş
3) Ana metin
4) Sonuç
15

16. 2) Seminer Metni
Seminer Konusu ve Rapor Başlığının Belirlenmesi:
• Daha önce seminer olarak sunulmamış konular ele alınmalı
• Başlık ne çok kısa ne de ilgiyi dağıtacak kadar uzun olmalıdır
• Örneğin: “Yüz Tanıma”, konu hakkında yeterli fikir vermeyen bir başlıktır
• “İnsan Yüzünün Geometrik Özelliklerini Değerlendirerek Yüz Tanıma Konusunda Bir
Uygulama“ ise karmaşık bir başlıktır
• “Geometrik Özelliklerine Göre Yüz Tanıma” konu için yeterli ve anlaşılırdır
16

17. 2) Seminer Metni
Rapor yazım dili ve anlatım:
• Seminer raporunun yazım dili Türkçe’dir.
Yabancı dilde yazılan kelimeler italik olmalıdır
• Rapor, anlaşılı, yazım kurallarına uygun ve
basit bir dille hazırlanmalıdır
• Yazımda üçüncü şahıs, edilgen anlatım biçimi
tercih edilmeli, geniş zaman ve gerektiğinde
gelecek zaman kullanılmalıdır
• Cümleler rakamla başlamamalıdır
17

18. 2) Seminer Metni
Özet Nasıl Yazılmalıdır?
• Özetin amacı, kişinin seminer konusu hakkında
genel bir fikir sahibi olmasını sağlamaktır
• Özetin ilk paragrafında seminer konusunun ne
olduğu anlatılmalıdır
• Diğer paragraflarda ise konunun içeriği adım adım
anlatılmalıdır
• Türkçe ve İngilizce yazılmalı, 250 kelimeden uzun
olmamalı
18

19. Seminer Raporu Metni
• GİRİŞ: Bu bölümde konuyu hazırlayıcı bilgiler verilir. Seminerin amacı
ve önemi açık olarak yazılır
• GENEL BİLGİ: Konunun teorik ve pratik temelleri ile ilgili literatür
çalışmaları özetlenir. Bilgiler kaynak gösterilerek desteklenir, ancak
yorum yapılmaz. Seminer metni alt başlıklara ayrılır
• SONUÇ: Konu ile ilgili değerlendirmeler yapılır. Konunun gelecekte
kullanılabilirliği, ileriye yönelik kullanım alanları ile ilgili öneriler
belirtilir
19

20. Kaynaklar Dizini
Niçin Kaynak Gösterilir?
• Bilimsel zorunluluk (yasal ve ahlaki)
• Çalışmanın güvenirliği
• Kullanılan kaynaklara erişim
20

21. Kaynaklar Dizini
• Kaynaklar dizini alfabetik sıraya göre
düzenlenmelidir
• Makale sayfaları tek tipte, başlangıç ve bitim
sayfaları belirtilerek yazılmalıdır (25: 110-9,
gibi)
• Derginin adı genel kabul görmüş kısaltma
şeklinde kullanılmalı, bireysel kısaltma
yapılmamalıdır
21

22. Kaynaklar Dizini
• Kaynak bir kitap ise, kitap adı baş harfi
bağlaçlar (ve, veya, ile vb.) hariç büyük harfle
yazılır
• Kitapların baskı sayısı tek tipte yazılır (Türkçe
için “2. Baskı”, İngilizce için “2 nd Ed.” tercih
edilir)
• Bir tek bölümünden veya belirli bir sayfa
aralığından yararlanılmış ise, “Bölüm 5” veya
“Chapter 5” biçiminde, veya sayfa aralığı
“s.:102-20” veya “p.:190-200” şeklinde belirtilir
22

23. Kaynaklar Dizini
• Kaynağın editörleri ile kaynak gösterilecek
bölümün yazarları farklı ise, önce bölüm
yazarları ve bölümün adı, daha sonra
kitap adı ve editör belirtilir
• Kaynaklar dizini içinde, bir kaynağın
yazarlarının soyadları tam olarak diğer
isimlerin ise baş harfleri yazılmalıdır
23

24. Kaynaklar Dizini
Dergi İçin Örnek:
• Ay ZY, Oruçoğlu A, Kilinç G, Oztürk M, Kilbaş A, Uskun E, Bozkurt FY,
Canatan D. Does the periodontal health of thalassemia major
patients have an impact on the blood lipid profiles? A preliminary
report. J Pediatr Hematol Oncol 2007; 29 (10): 694-9
Kitap İçin Örnek:
• Keçeci AD. Kök Kanal Anatomisine ve Kanal Tedavisine Giriş. Yayın
No.61. Isparta, Türkiye, SDÜ Basımevi, 2006; 120-2.
24

25. Kaynaklar Dizini
Kitaptan Bir Bölüm İçin Örnek:
• Bölüm Yazarlarının Soyadı ile Adının Baş Harfleri. Bölümün başlığı. In
(içinde): Kitabın adı, editörlerin Soyadı Adı, Cilt numarası, varsa baskı
sayısı, Basımevi (İtalik), Basıldığı şehir, ülke, Basıldığı tarih; ilk ve son
sayfalar.
• Nazıroğlu, M. Effects of physical exercise with a dietary vitamins C and E
combination on oxidative stress in muscle, liver and brain of
streptozotocin-induced diabetic pregnant rat. In: Vitamin E: New Research,
Braunstain MH, Nova Science Publishers, NY, USA, 2006; 69-83.
25

26. BİÇİM STANDARTLARI
Kullanılacak Kağıdın Niteliği:
• Seminerin yazılacağı kağıtlar, A4
standartlarında, 210x297 mm
boyutlarında beyaz kağıt olmalı
Yazım Ortamı:
• Seminerler, bilgisayar ortamında,
kaliteli çıktı veren bir bilgisayar
yazıcısından kağıdın yalnızca bir
yüzüne basılmalıdır
26

27. BİÇİM STANDARTLARI
Yazıların Niteliği:
• Seminerin metin fontu Times New Roman
veya Arial olmalıdır
• Ana metinde tek tip font kullanılmalıdır
(Tablo ve Şekil içi yazılar dışında)
• Ana metin içinde harfler kolay 12 punto
seçilmelidir.
• Tablo içi, şekil yazıları ve kaynaklar
dizininde 8-10 punto seçilebilir
27

28. BİÇİM STANDARTLARI
Kenar Boşluklar ve Sayfa Düzeni:
• Her sayfanın sol kenarında 4 cm, alt ve üst kenarlarda 3 cm, sağ kenarında 2,5 cm
boşluk bırakılmalıdır.
Yazım Planı:
• Bölüm başlıkları İçindekiler kısmıyla uygun olarak numaralandırılıp sola
yaslanmalıdır.
• Alt bölüm başlıkları sol kenarından 1 cm içeriden başlatılmalıdır
Satır Aralıkları:
• Seminerin ana metni 1,5 aralıkla yazılmalıdır
• Şekil alt yazıları, tablo açıklamaları, alıntılar, dipnotlar ve kaynak dizininde satırlar
arasında 1 aralık kullanılmalıdır
28

29. BİÇİM STANDARTLARI
29

30. BİÇİM STANDARTLARI
Sayfa Numaraları:
• Sayfa numaraları sayfa altında sağ kenar
hizasına yazılmalıdır
• İçindekiler, simgeler ve kısaltmalar dizini
gibi seminer ön sayfaları Romen
rakamları ile (i, ii, iii, iv, v...),
• Giriş bölümü ile başlayan ana metin ise
1, 2, 3, 4, 5... şeklinde numaralandırılır
30

31. Bölüm ve Alt Bölümler:
• Birinci dereceden bölüm başlıkları BÜYÜK HARF ile yazılır
• İkinci ve üçüncü dereceden başlıklarda ise Her Sözcüğün İlk Harfi Büyük ve bağlaçlar küçük
harfle yazılır
• Her dereceden bölüm başlıkları koyu (Bold) olarak yazılır
Alıntılar:
• Seminer içerisinde bir başka kaynaktan bir aktarım yapılıyorsa, alıntının tümü ayıraç (“....”)
içerisine yazılır
BİÇİM STANDARTLARI
31

32. Tez İçerisinde Kaynak Gösterme:
• Seminerde verilen kaynaklar, kaynaklar bölümünde yer almalıdır (en az 20
kaynak)
• Kaynaklara parantez içinde yazar isimleri ve basım tarihi ile atıfta bulunulmalıdır
• Örneğin bir yazarlı makalelerde (Yeşilırmak, 1995) iki yazarlı makalelerde (Şahin ve
Çetin, 2007) ikiden fazla yazarlı makalelerde (Keskin ve ark. 2008) şeklinde düzenir
• Bir diğer atıf şekli kaynağın geçiş sırasına göre sıralamaktır
• Bir kaynaktan resim benzeri alıntılar yazarın izni olmadan kullanılmaz
BİÇİM STANDARTLARI
32

33. Simgeler ve Kısaltmalar:
• Metin içinde çok geçen, birden fazla
sözcükten oluşan terimler için baş
harfleri ile kısaltma yapılabilir
• Kısaltma, metin içinde ilk geçtiği yerde
yalnızca bir kez açıklanır
• Simgeler ve kısaltmalar, seminer ön
sayfalarında alfabetik sıralı bir dizin
halinde gösterilir
BİÇİM STANDARTLARI
33
SİMGE VE KISALTMALAR
 O2
 KVS
 Va
 EKG
 VEGF
 VKİ
 BMR
→ Oksijen
→ Kardiyovasküler sistem
→ Alveolar ventilasyon
→ Elektrokardiyogram
→ Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörü
→ Vücut Kitle İndeksi
→ Bazal Metabolizma Hızı

34. Birimler:
• Uluslararası birim sistemine (SI) ait temel ve
türetilmiş birimler ile standart simgeler
kullanılmalıdır
• Birim yazımında uluslararası standartlara
uyulmalı, keyfi kısaltmalar yapılmamalıdır
(Örneğin saniye, santimetre, litre olarak yazılan
birimlerin kısaltmaları için s, cm, l yazılmalı; sm,
sn, lt gibi kısaltmalar yapılmamalıdır).
• Niceliği anlatan sayı ile birim arasında boşluk
bırakılır (Örneğin 1cm değil 1 cm)
BİÇİM STANDARTLARI
34

35. Şekiller ve Tablolar:
• Metin içinde anlatıma yardımcı olması için yazıya şekiller, resimler ve
tablolar eklenebilir
Şekil ve Tabloların Yerleştirilmesi:
• Şekil ve tablolar seminer metni içinde ilk değinildikleri sayfa veya hemen
sonrasındaki sayfada yer almalıdır
• Birbirleri ile ilişkili şekiller tek bir numara altında toplanır ve a, b, c, d, ... ile
simgelenerek her biri ayrı olarak açıklanır
BİÇİM STANDARTLARI
35

36. Şekil, Tablo ve Eşitlikleri Numaralandırma:
• Şekil, tablo ve eşitlikler birbirinden bağımsız olarak geçiş sırasına
göre numaralandırılır
Şekil ve Tablolar Açıklamaları:
• Şekil ve tablo açıklamaları kısa ve öz olmalı
• Tablo açıklamaları üste, şekil açıklamaları ise alta yazılır
• Açıklamaların satır aralığı 1’dir. Harf büyüklüğü metin puntosundan
daha küçüktür
BİÇİM STANDARTLARI
36

37. Seminer Kapağı ve İç Kapak:
• İç kapak sayfasının içeriği ve sayfa düzeni, tümü ile, dış kapağın
aynı olmalıdır.
• İç kapağın sayfa numarası, (i) olarak düşünülmeli; Ancak bu
sayfa numarası iç kapak üzerine yazılmalıdır
BİÇİM STANDARTLARI
37

38. Seminer İç Kapak Örneği
38

39. İçindekiler Dizini:
• Ön kapak dışındaki tüm özel sayfalar, metindeki tüm bölüm ve alt
bölüm başlıkları, kaynaklar ve ekler içindekiler dizinde gösterilir
• İçindekiler dizininde her bir başlığın hizasına, başlığın yer aldığı ilk
sayfanın numarası yazılır
• İçindekiler dizini başlığı ortalanarak yazılır
BİÇİM STANDARTLARI
39

40. Simgeler ve Kısaltmalar:
• Simgeler ve kısaltmalar dizini sıralı olarak hazırlanmalıdır. Dizin
başlığı, ortalanarak yazılmalıdır
• Simge ve kısaltma ile ilgili açıklama gerekiyorsa, bu çok kısa ve
öz olmalıdır
BİÇİM STANDARTLARI
40

41. Teşekkürler41